Özel Selçuklu Hastanesi Bültenidir Ücretsizdir Bülten 12 www.selcuklu.com.tr www.karamanselcuklu.com ama yanınızda biz varız
2 İÇİNDEKİLER 04 06 07 08 10 12 14 16 17 18 19 DR. AHMET BİLGİN Yeni Görevime Başlarken SİZDEN GELENLER SELÇUKLU BEBEKLERİ DYT. AYŞE DURAN Oruçla hem ruhunuzu hem sağlığınızı koruyun UZM. DR. YUNUS YILMAZ Diyabetliler oruç tutabilir mi? OP. DR. GÜLER ALTINTEPE Yaz aylarında gebelerin dikkat etmesi gerekenler UZM. DR. BURCU GÜNEŞ Güneş çarpmasından nasıl korunabiliriz UZM. DR. SAİT ÖNAL Klimanız hastalık yaymasın. OP. DR. OSMAN TÜKEL Sünnet hem sağlığın hem dinin gereği OP. DR. METİN BİLGİN Şaşılıkta tanı ve tedavi süreci UZM. DR. MESUT ÖZ Anestezi nedir, nasıl uygulanır? Özel Selçuklu Konya Hastanesi Hekim Kadrosu BAŞHEKİM Dr. Ahmet BİLGİN GASTROENTEROLOJİ Uzm. Dr. Ahmet HAMAMCI KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM Op. Dr. Güler ALTINTEPE Op. Dr. Dürdane Nil OKUR Op. Dr. Hikmet KARABACAK KLİNİK MİKROBİYOLOJİ Uzm. Dr. Emine ORAN GENEL CERRAHİ Op. Dr. Eralp GENÇAL KBB HASTALIKLARI Op. Dr. Halis PINARCI GÖZ HASTALIKLARI Op. Dr. Hasan Hüseyin UYSAL Op. Dr. Himmet TEKİN İÇ HASTALIKLARI Uzm. Dr. Hasan Tahir CANBAZ Uzm. Dr. Sait ÖNAL ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI Uzm. Dr. Münir CANTİMUR Uzm. Dr. Murat ŞAHİN Uzm. Dr. Münire Çakır EVİN KARDİYOLOJİ Uzm. Dr. Ali ERYAVUZ BAŞHEKİM Uzm. Dr. Yunus YILMAZ GENEL CERRAHİ Op. Dr. Zihni KOCAERKEK KBB HASTALIKLARI Op. Dr. Bahri GEZGİN GÖZ HASTALIKLARI Op. Dr. H. Reşit ÇELEBİOĞLU Op. Dr. Metin BİLGİN KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM M. SEDAT YİĞİT FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON Uzm. Dr. Nihan KARAGÖZ NÖROLOJİ Uzm. Dr. Şenol PEKER ÜROLOJİ Op. Dr. Osman TUFAN ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ Op. Dr. Önder AKKUŞ ANESTEZİ VE REANİMASYON Uzm. Dr. Ayşe ERGEN BİYOKİMYA Uzm. Dr. Tahsin YILDIZ RADYOLOJİ Uzm. Dr. Ahmet ANGI DİŞ SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI Dt. Ayşe KARAKAŞ ACİL SERVİS Dr. Hatice Hadiye ŞANLI Dr. İlhan YAPICI Dr. Mehmet Ali KAÇAR Dr. Enes Malik Mehmet GÜMÜŞ DİYET VE BESLENME Dyt. Ayşe DURAN Özel Selçuklu Karaman Hastanesi Hekim Kadrosu FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON Uzm. Dr. Nermin ATCI ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI Uzm. Dr. Abdullah CANBAL ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ Op. Dr. Ergül MAVİ ANESTEZİ VE REANİMASYON Uzm. Dr. Mesut ÖZ BİYOKİMYA Uzm. Dr. Aysel Hür TÜKEL Önemli Not: Bu yayında yer alan yazılar bilgilendirme amaçlıdır. İlaç önerisi ve tedaviler için lütfen doktorunuza başvurunuz. ENFEKSİYON HST. VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ Uzm. Dr. Adem ZORA İÇ HASTALIKLARI Uzm. Dr. Burcu GÜNEŞ Uzm. Dr. Fahri ARI Uzm. Dr. Yunus YILMAZ ÜROLOJİ Op. Dr. Osman TÜKEL KARDİYOLOJİ Uzm. Dr. İsa COŞKUN RADYOLOJİ Uzm. Dr. İbrahim MERAL ACİL SERVİS Dr. Önder YEĞEN Dr. Mustafa BAŞODA Dr. BİLAL SAKALLI Dr. Enes Malik Mehmet GÜMÜŞ DİYET VE BESLENME Dyt. Gülsüm UYANIK
3 Editör Med-Cezir C oğrafi bir terimi başlıkta görünce şaşırmayın. Duygusal anlamda tam bir med-cezir halinin yaşandığı günlerdeyiz. Ülkemiz, çevremiz, dünyanın genel hali dikkate alındığı zaman da bu hali yaşamamak mümkün değil. Ramazan ayının bereketli ve rahmetli günlerinden geçiyoruz. Oruç tutabilenler için yaşanan o kadar çok haz var ki, Allah (C.C.) çeşitli sebeplere bağlı olarak tutamayanları da aklen, fikren, bedenen nasiplendirsin inşaallah. Dr. Seyit KARACA Özel Selçuklu Hastaneleri Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Aç kalma ile "yok" kavramını anlama; iftar ve sahur ile "O emrettiği için yapmaya çalıştığımız ibadetleri" taçlandırma; yardımlaşma ile birlik-beraberliği artırma çabaları. Ramazanda Ayında kavuştuğumuz bu duyguların hepsi çok güzel. Üzücü olan bu duyguların İslam coğrafyasında aynı tonlarda yaşanamaması. Komşumuzda sunî gündemler, suni devletler ve örgütlenmeler icat edilmekte, güya Allah adına, "Allahuekber diyerek" ırkçılık duygularıyla müslümanlar katledilmekte, bu mezalim mezhep kavgası boyutuna indirgenerek çok iyi tezgahlanmış oyunlar sahnelenmeye devam edilmektedir. Bu günler, bu oyunları anlayacak şekilde idrak yollarımızın da açılmasına vesîle olsun inşaallah. Yıllardır "sanki kaderleri kanla yazılmışçasına" zulüm gören memleketler var: Türkistan'dan yakın komşularımıza, Afganistandan Libya'ya, Cezayire kadar materyalist bir kaç kazanım için "demokrasiyi iyileştirme çalışmaları! adı altında" mazlumların kanları üzerine kurulmaya çalışılan güç dengeleri var. Mazlumların tek sahibi olan Yüce Mevlâ'nın hesabı şüphesiz her hesabın üzerindedir. Hepimize düşen istikametimizi muhafaza edebilmektir. Bu dünyevi ve manevi med-cezirlerimizin yanı sıra çalışmaya, üretmeye ve sizlerle buluşmaya devam ediyoruz. Kurumlarımızın size açılan penceresi olan Sağlıcakla Bültenimizde sağlığa dair yine bir çok bilgi ve haber bulacaksınız. Ayrıca, kurumlarımızda gerçekleştirilen bazı etkinlikleri ve hastalarımızın kaleminden kurum çalışanlarımız için yazılmış teşekkür mesajlarını da sizlerle paylaşmak istedik. Katkı veren tüm hekim arkadaşlarıma ve çalışanlarımıza teşekkür ediyorum. Konya ve Karaman Özel Selçuklu Hastaneleri üstün hizmet anlayışı ile bu yıl yaz-sonbahar döneminde de sizlere en güzel hizmeti vermeye devam edecektir. Yaklaşan Ramazan Bayramınızı şimdiden tebrik eder, insanlık için daha güzel bir gelecekte Rabbimizin bizleri buluşturmasını niyaz ederim. Selam ile sağlıcakla. Editör Dr. Seyit KARACA Bülten 12 Yayın Türü: Yerel Süreli Yayındır. 3 ayda bir yayınlanır. Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Uğur SAYAR Yayın Kurulu Dr. Hasan Tahir CANBAZ Dr. Ahmet BİLGİN Selçuklu Sağlık Hizmetleri A.Ş. Adına Sahibi Ahmet YENİAY Yönetim Kurulu Başkanı Dizgi ve Tasarım Basın ve Halkla İlişkiler Birimi Baskı Tarihi Temmuz 2014 Matbaa Poçan Ofset Matbaacılık Fevzi Çakmak Mh. Hacı Bayram Cd. Yeni Matbaacılar Sit. No:42 Karatay/KONYA Tel: 0 332 342 72 42 Fax: 0 332 342 72 52 İdare Yeri Hastane Cad. No:28 Selçuklu/Konya Tel: 444 50 42 Fax: 0 332 233 23 10 www.selcuklu.com.tr Dağıtım Ekin Kurye Aracılık Hizmetleri
Kurumsal 4 Yeni Görevime Başlarken... S Dr. Ahmet BİLGİN Konya Özel Selçuklu Hastanesi Başhekimi ıcak yaz mevsimine ve rahmeti bereketi bol Ramazan ayına merhaba dediğimiz bu günlerde kurum olarak bizler başhekimimiz Dr.Eyüp Çetin Bey'i yeni görevine uğurlamanın burukluğu içerisindeyiz. 1998 yılında Konya'nın ilk özel hastanesi olarak hizmete başlayan Özel Selçuklu Hastanesinin bu günlere gelmesinde. kurumsallaşması, marka değerinin oluşması ve hastalarımızın nezlinde ciddi bir teveccühe sahip olmasında Doktor Eyüp Çetin Bey'in katkısı çok büyüktü. İdarede birlikte çalıştığımız 8 yıl boyunca kendisinin bilgi ve birikiminden, idarecilik tecrübesinden istifade etmeye çalıştık ve bu bağlamda kendimi çok şanslı hissediyorum. 2013 yılında Selçuklu ilçesinde temelini attığımız hali hazırda kaba inşaatı tamamlanan ve önümüzdeki bir yıl içerisinde açılması planlanan Özel MEDOVA Hastanesinde icra kurulu üyesi olarak çalışmaya başlayan Dr.Eyüp Bey'i mimari projenin detaylandırılması; hastane müctemilatının, tıbbi donanımın belirlenmesi ve satın alma süreci; hekim Dr. Eyüp ÇETİN'i uğurladık K onya Özel Selçuklu Hastanesinin, kuruluş ve hizmet serüveninde yeri doldurulamayacak bir yöneticisi ve lideri olarak tanıdığımız Dr. Eyüp ÇETİN, 16 senelik yuvasından yeni bir görevlendirmeyle ayrıldı. 16 senedir Konya Özel Selçuklu Hastanesi'nin başhekimlik görevini sürdüren deneyimli yöneticimiz ve hocamız Dr. Eyüp ÇETİN, işletmemizin yeni iştiraki MEDOVA Hastanesinin başhekimliği görevini üstlenerek MEDOVA'NIN sunacağı hizmetlerle de kalite çıtasının yükseltilmesine deneyimleriyle katkı sağlayacak. Hastanemizdeki görevinden ayrılırken tüm hastane çalışanlarıyla tek tek vedalaşan Dr. Eyüp Çetin, hastane hekimlerimizle de öğle yemeğinde vedalaştı. Yön. Kur. Başkanımız Ahmet YENİAY, Eyüp hocamıza görevde bulunduğu sürede sürdürdüğü hizmetler anısına bir çini tablo sundu. ve personel kadrosunun oluşturulması gibi zorlu bir süreç beklemekte. Kendisini yeni görevi için tebrik ediyor, çalışmalarında başarılar diliyoruz. Özel Selçuklu Hastanemiz ise yaz mevsimine fiziki şartlarını iyileştirmiş yatak ve yeni doğan küvez sayısını artırmış, tüp bebek ünitemizi bakanlğımız ön gördüğü kriterlerin de ötesinde modern bir hale getirmiş ve acil servisimizi revize etmiş olarak giriyoruz. Bundan önce olduğu gibi bundan sonra da hedefimiz; hastalarımızın kendilerini güvende hissettikleri, sağlıkla ilgili ihtiyaçlarının bütünüyle karşılandığı, etik değerlerden kesinlikle ödün vermeyen, etkin kaliteli üst düzey sağlık hizmeti sunan bir hastane olarak yolumuza devam etmek. Bunu sağlamak için kendini mesleğine adamış hekim kadromuz, yardımcı sağlık personelimiz ve tüm hastane kadromuzla var gücümüzle çalışmaya devam edeceğiz. Sağlıcakla kalın.
5 Kurumsal Hemşireler Günü'nü kutladık H astane yönetimimiz tarafından her sene olduğu gibi bu sene de hemşirelerimiz ve diğer sağlık çalışanlarımız unutulmadı. 12 Mayıs hemşireler gününde hemşirelerimizin yanı sıra laboratuar, röntgen ve acil çalışanlarımıza da kutlama mesajı ve çiçek gönderildi. Başhemşiremiz Melek Elma ise bazı hekimlerimizle birlikte hemşireleri odasında konuk ederek pasta ve çörek ikramında bulundu. Eczacılık Günü kutlaması E czacımız Leyla Aydının da 14 Mayıs Eczacılar gününü çok sevdiği çiçeklerle kutladık. Zarif ve her zaman güleryüzlü eczacımız Leyla Hanıma çiçeklerini her zaman düzenli ve temiz eczanesinde Halkla İlişkiler Sorumlumuz Uğur Sayar ulaştırdı. Diyetisyenimizi unutmadık K endisini hepimizi zayıflatıp 'bir deri bir kemik bırakmaya' adamış olan, hastanemiz yemekhanesine her gün aksatmadan yazdığı kalori hesabıyla bizleri aydınlatan ve bu sayede hastanemizdeki pilav tüketimini büyük ölçüde düşeren diyetisyenimiz Ayşe Duran'ı da 6 Haziran Diyetisyenler Gününde ziyaret ettik ve meslek gününü kutladık.
6 Kurumsal SİZDEN GELENLER Konya Özel Selçuklu Hastanesinde tedavi gören hastalarımızın hastanemizin web sitesi www.selcuklu.com.tr üzerindeki 'bize ulaşın ve doktor yorumları' linklerine ve hastane içerisindeki iletişim kutularına bıraktıkları teşekkür mesajlarını Sağlıcakla okuyucuları için paylaşıyoruz. Büyük özveri, sabır ve titizlik isteyen sağlık sektöründe hizmet üreten Özel Selçuklu Hastaneleri çalışanları olarak hastalarımızın bize ilettikleri bu takdir mesajlarıyla gü kazanıyor, işimize daha sıkı sarılıyoruz. Mesajlarını ileten hastalarımıza teşekkür ederiz. Bebeğimin dünyaya gelişine yardımcı olan başta doktorum Hikmet Karabacak'a ve ebe arkadaşlara çok teşekkür ederim. Kadın Doğum Servisinde gördüğüm ilgiden ve çalışanların kibarlığından çok memnun kaldık. Servis Sorumlusu Ayşe Hanım a, servis çalışanları Kübra Güzel, Sema Çimen, Birsel Sezgin, Yasemin Övüt ve bebek hemşiresi Hatice Kübra Hanım a çok teşekkür ederiz. Dr. Murat ŞAHİN Bey den ve sekreteri Tuğba Hanım dan çok memnunuz. İlgi ve hoşgörüleri dünyalara bedel. Allah Razı Olsun NST Servisinde çalışan Bahar GÜRBÜZER Hanım a yardımlarından dolayı çok teşekkür ederim. Çok içten ve cana yakın biri. Ayrıca işinin hakkını kesinlikle veriyor. Esra - Özgün KOLOT ESRA TÜRKÖZ Arzu Özdemir GENÇ Dr. Şenol PEKER Beyden Allah razı olsun çok memnun kaldım. Derdinizi çok iyi dinliyor başından savmıyor. Gerçekten işinde uzman bir doktor. Merhaba Önder AKKUŞ Hocam, size yurt dışından bir soru yazmıştım cevap aldım ve cevapladığınız için çok teşekkür ederim. Bilgilenmiş olduk. İşinizde ve hayatınızda başarılar dilerim. Durmuş ÇAĞLAR Merhaba Dr. Nil Okur Hanım, Bursa dan bir hastanızım. Sizden ve hizmetlerinizden çok memnun kaldık. Hangi ilde olursanız olun bir dahaki doğumumu da kesinlikle size yaptıracağız. Bebişimiz çok iyi. Hoşçakalın. Sündüz ÇETİN Reyhan TERCANOĞLU Aydın CEVİZCİ Fizik tedavi bölümünde tedavi gören 86 yaşındaki anneme hizmet veren Dilek Hanımdan çok memnununuz. Güler yüzlü sakin tavırlarıyla sıcak kabinlerimizde terleyerek bizler için çabalayan, Dilek Hanıma teşekkürlerimizi iletiriz.
H ayata Özel Selçuklu Hastanelerinde gözlerini açan çocuklarımızın küçük yüzlerindeki kocaman gülümsemeleri bugünümüzü ve yarınımızı aydınlatıyor. Hastanelerimizde doğan çocuklarımız için ayırdığımız sayfamızla onların gelişimini ve mutluluğunu takip ediyoruz. S iz de Özel Selçuklu Hastanelerinde dünyaya gelen çocuklarınızın resimlerini Sağlıcakla Dergisinde yayınlatmak isterterseniz halklailiskiler@selcuklu.com.tr adresine bir adet fotoğraf, doğum tarihi anne ve baba adıyla birlikte gönderebilirsiniz. Yağız Musa KARA Zümra Özüm YARDIMCI Doğum Tarihi: 02.01.2014 İlhan ÇABUK Doğum Tarihi: 13.01.2014 Anne-Baba Adı: Esra - Hüseyin Doğum Tarihi: 26.06.2009 Anne-Baba Adı: ilknur - Yaşar Anne Adı: Tuğba Poyraz KOLOT inci Hikmet ÇETİN Doğum Tarihi: 24.06.2013 Doğum Tarihi: 20.02.2014 Anne-Baba Adı: Esra - Özgün Anne-Baba Adı: Şerife - Abdullah İsrafil ÇİFTÇİ Nisa Nur AKIN Doğum Tarihi: 05.03.2014 Doğum Tarihi: 17.02.2014 Anne-Baba Adı: Şeyma - Önder Anne-Baba Adı: Ayşe - Fatih Erva Şükran BAŞPINAR Yağız Musa KARA Doğum Tarihi: 13.01.2014 Anne-Baba Adı: İlknur - Yaşar Doğum Tarihi: 27.06.2014 Anne-Baba Adı: Hatice - İlyas Elif Mira BIYIKLI Doğum Tarihi: 30.10.2013 Anne-Baba Adı: Özlem - Muharrem
DİYET POLİKLİNİĞİ ORUÇLA HEM RUHUNUZU HEM KİLONUZU KORUYUN Oruç tutarken nelere dikkat etmeliyiz? Dyt. Ayşe DURAN Konya Özel Selçuklu Hastanesi Diyet ve Beslenme Uzmanı Diyetisyenimiz Ayşe Duran, sağlıklı beslenme konusunda toplum bilincini artırabilmek ve canlı tutabilmek için tv programları, gazeteler ve Sağlıcakla Bültenimiz aracılığıyla siz değerli halkımıza ulaşıyor. elma, salatalık gibi besinleri direkt kabuklarıyla Öncelikle şuna açıklık getirelim. Oruç tutmayı asla tüketebilirsiniz. Protein değeri oldukça yüksek olan diyet yapmak olarak algılamamak gerekiyor. Sonuçta ve karnı tok tutan yumurta haftada 4-5 gün sahur oruç tutarak bedenimizi, nefsimizi terbiye ediyoruz mönülerimizde olabilir. ve bunu Allah ın rızası için yapıyoruz. Önemli olan Beyaz peynirin de karnı tok tutma özelliği oruç tutarken sağlıklı sahur yapmak ve uzun süren açlıktan sonra iftar mönüsüne çok yüklenmemektir. vardır çünkü protein içeriği yüksek olan besinler Oruç tutarken elbette kilo verebiliriz. Önemli olan midenin boşalma süresini uzatarak acıkmayı sahur öğünümüzü muhakkak yapmamız gerekiyor. geciktirir. Sahur mönümüzde mutlaka 60 grama Sahura kalkmadan tutulan oruçlarda kas kitlesinden yakın beyaz peynir olmalıdır. Süt ürünlerinde yağ kayıp meydana gelebilir, bu durum size halsizlik oranına dikkat etmek lazım. Yarım yağlı ürünleri vb. hastalıklar meydana getirebilir. Orucun dışında tercih etmek en doğrusu olur. Bu yüzden sahurda da zaten aç kalarak asla kilo verilemeyeceğini protein içeriği yüksek olan gıdaları tercih etmek, diyetisyenler olarak altını çiziyoruz. Vücudumuz doğru tercihlerden birisi olacaktır. Ceviz, fındık, için gerekli, besin ve öğelerini boyumuza, kilomuza, badem gibi besinlerinde sahur mönünüzde olması yaşımıza, fiziksel aktivitemize göre yeterli ve size gün boyu enerji verir. dengeli miktarda almalıyız. Bu sistem oruç tutarken Sıvı oranı fazla olan yiyecekleri tercih edin. de devam etmeli. Bunlar; çorba, sebzeler, yoğurt gibi besinlerdir. Havaların sıcak olması nedeniyle su önemini daha Sahur mönümüz nasıl olmalı? Sahur öğünümüzü kahvaltı öğünümüz gibi fazla koruyor. Bu nedenle sahurda şekersiz veya az düşünmeliyiz. Diyet yapanlar kahvaltı öğünlerinde şekerli kompostolara, taze sıkılmış meyve sularına, ki miktarları kadar aynısını sahurda da tüketebilirler. maden suyuna yer vermeliyiz. Tokluk hissi veren besinler tercih edilmeli. Bunlar; posa içeriği yüksek, tam tahıllı ekmek ve ürünleri olarak tercih edilmeli. Beyaz ekmek ve ürünlerinden uzak durulmalıdır. Meyve ve sebzeleri kabuklarıyla birlikte tüketin. Örneğin; Sahurda mutlaka 4-5 su bardağı su içmeye özen gösterin. Kızartma tarzı yiyeceklerden uzak durun. Börek, yağlı sebze-et yemekleri, kızartmalar (patates, sucuk, sebze, et vs.) hamur işleri Bunları
9 Sağlık kesinlikle sahurda tüketmeyin. Çünkü bu tür yiyecekler gece yenildiği zaman sabah kalkınca midede ekşime, bulantı, yanma gibi hislere neden olur. Ayrıca gece metabolizmamız yavaşladığı için bu besinlerin sindirimi güçleşecektir. Hamur işi besinler karnımızı gün boyu tok tutmaz, daha fazla acıktırır ve kilo almanıza neden olur. İftar mönümüz nasıl olmalı? Orucumuzu açarken bir miktar su ve zeytin ile başlangıç yapabiliriz. Ardından ekmeğinizden küçük bir lokma alır eşliğinde hafif bir çorba ve aradan 15-20 dakika geçtikten sonra da hafif bir ana yemekle devam edersiniz. İftarda asitli içeceklerden uzak durun. Mide hacminizi gereksiz yere doldurmanıza ve midenizi tahrip etmeye gerek yok. Özellikle ramazan ayında daha çok tatlıya karşı isteğimiz oluşur. Bunun nedeni, uzun süren açlıklarda insülinin daha çok salgılanması ve fazla salgılanan insülinin, şekerin düşmesine neden olmasıdır. Şeker düşüklüğü de insanı şekerli ürünlere daha fazla yöneltir. Özellikle iftar öğünlerimizde tatlılar eksik olmaz. Bu isteği önlemek için sahur öğünlerinizi mutlaka yapın. İftardan sonra en az 2 ara öğün yapmak gerekli. İftar sofranızda farklı besin grupları yer alsın. Haftada 1-2 defa kırmızı et, 1-2 gün balık, 1-2 gün kuru baklagiller, hafta 1-2 gün sebze yemeği beslenmenizde sağlıklı bir dengeyi kurmanızı sağlayacaktır. Salata ve yoğurt da öğünlerinizde olmalı. Eğer bir arkadaşınıza davetliyseniz, davet yemeklerinden azar azar alarak daha uzun süre çiğneyerek devam ederseniz. İftardan bir saat sonra hafif tempoda yürüyüş besinlerin sindirimi için iyi olacaktır. İftardan sahura kadar 8-10 bardak su içmeliyiz. Vücudumuzun su elektrolit dengesini sağlayabilmek için. Yemeklerinizi yavaş tüketin. Yoksa mide rahatsızlıkları ortaya çıkar. Doygunluk hissini anlayabilmek için olabildiğince yemeklerinizi yavaş tüketin. ÖZET: Ramazan ayı boyunca kilo almamak için mutlaka sahur öğününüzü atlamayın. Sahurda yediklerinize dikkat edin. İftarda hafif ana yemeklere yer verin. İftardan sahura kadar en az 10 bardak su içmeye özen gösterin. Yemeklerinizi hazırlarken yağ miktarına ve sağlıklı pişirme yöntemlerine dikkat edin. İftardan sonra hafif aktiviteleriniz olsun. Hanımeli Programında sağlıklı beslenme konuşuldu Minik öğrenciler sağlıklı beslenmeyi uzmanından öğrendi Diyetisyenimiz Ayşe Duran KONTV HANIMELİ programının her Çarşamba yayınlanan sağlık köşesine konuk oldu. Sağlıklı beslenmeyle ilgili önemli bilgiler, tarifler ve tüyolar veren Dyt. Ayşe Duran ve program sunucusu Simge Akoğul'un sohbetlerini önümüzdeki haftalarda da KONTV ekranlarından izleyebilirsiniz. Konya Özel Selçuklu Hastanesi Diyetisyeni Ayşe Duran, Konya Özel Envar İlköğretim Okulu öğrencilerine sağlıklı beslenmeyle ilgili seminer düzenledi. 1. sınıftan 8. sınıfa kadar 400 e yakın öğrencinin öğretmenleriyle birlikte katıldığı seminer çok eğitici ve renkli geçti. Görsel sunumla desteklediği seminerinde öğrencilerle güzel bir iletişim kuran Dyt. Ayşe Duran, sağlıklı beslenmenin hayatımıza etkileri ve doğru beslenme alışkanlıkları hakkında çok önemli bilgileri paylaştı. Dyt. Duran a birçok soru soran öğrencilerin merakını dindirmek zor oldu.
İÇ HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİ DİYABET HASTALARI ORUÇ TUTABİLİR Mİ? Uzm. Dr. Yunus YILMAZ Karaman Özel Selçuklu Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Yunus Yılmaz, Ramazan'da ve diğer günlerde oruç tutmak isteyen diyabetli hastaların sağlıklarını koruyarak oruç ibadetini yerine getirebilmek için birçok önemli risk faktörünün farkında olması gerektiğini belirtti. Diyabet Nedir? TipI ve TipII olmak üzere 2 gruba ayrılmaktadır. Sıklıkla çocuk ve genç yaşta başlayan TipI diyabette vücutta insülin üretimi hiç yoktur ve dolayısıyla bu hastalar yaşam için mutlaka dışarıdan insülin almak zorundadır. TipII diyabet; genellikle 30 yaş üzerinde, özelliklede obez bireylerde insülin salgılanmasında bozukluk veya insülin direnci nedeniyle ortaya çıkmaktadır. İyi kontrol edilmediği takdirde yüksek kan glikozu seviyeleri; gözler, böbrekler, sinir ve damarlar üzerinde ağır hasarlar oluşturarak körlüğe, böbrek yetmezliğine, kalp krizine, ayak kesilmelerine ve felçlere neden olmaktadır. Diyabetin tedavisinde amaç; kan şekeri seviyelerini normal sınırlara yakın tutarak bu komplikasyonların gelişmesini önlemektir. Günlük veya haftalık; açlık kan şekeri normali (80-110) Tokluk kan şekeri normali (110-160) Takipleri ve ; 3 aylık Hgb A1C normali (5-6) Takipleri ile düzenli kontroller yapılmalıdır. Diyabetliler oruç tutmalı mı? Diyabet hastalarımızın pek çoğunun Ramazan ayında oruç tutma eğiliminde olduğu bilinmektedir. Bu hastaların oruçlu iken 4 ana sorununun farkında olması gerekir. Bunlar; 1. Hipoglisemi (kan şekerinin düşmesi) 2. Hiperglisemi (kan şekerinin yükselmesi) 3. Dehidrotasyon (sıvı kaybı) 4. Tromboz a eğilim (damar tıkanıklığı) HİPOGLİSEMİ Özellikle insülin kullananlarda daha sık görülür ve yaşlılarda, kalp hastalarında, beyin damar tıkanıklığı olgularında büyük tehlike oluşturabilir. Kalp krizini tetikleyip ölümlere yol açabilir. Yaşlılarda, organ yetmezliği(kalp, böbrek, karaciğer) olanlarda, kalp ve beyin damar tıkanıklığı olanlarda ve zayıf bünyeli TipI DM hastalarında oruç tutmak büyük risk teşkil eder. Hipoglisemi riskini en aza indirmek için beslenme önerileri; SAHUR da Bol sıvı (su, ayran) Yoğurt, cacık
11 Sağlık Yumurta (rafadan) 3-4 ceviz, zeytin 2-3 dilim karpuz Domates, salatalık, yeşillik Çalışan bireylerde ilaveten 1 dilim kepekli ekmek ve sulu kıvamda çorba yenilmesini tavsiye ediyoruz. Sahur da; insülin dozunun yarıya düşülmesi veya insülin salgılatıcı hap alanlarda ilaç dozunun yarıya düşürülmesi ya da kesilmesi Hipoglisemi riskini azaltır. Ayrıca gün içinde özellikle öğleden sonra efordan uzak durup istirahate geçmeli. Kan şekerinin 60 ın altına düşmesi halinde oruç sonlandırılmalı. HİPERGLİSEMİ RİSKİ 16 saatlik açlık dönemini takiben iftarda aşırı yüklenme sonucu kan şekeri çok yükselebilir. İlaç veya insülin alımından 5-10 dakika sonra iftar edilmeli. İFTAR da Bol su ile başlanır. Karpuz yemek başında 2-3 dilim Çorba sulu kıvamda Bol cacık, ayran Limon, sirke içerikli bol yağsız salata Az yağlı etli sebzeli yemekler Pilav (bulgur) 1 porsiyon (5-6 kaşık) NOT: ekmek pilav varken alınmamalı ve 1 dilimden faza olmamalı Yemekten 1 saat sonra yapılan hafif orta ölçekli egzersiz kan şekerinin düşmesine ve sindirime katkı sağlar. Teravih namazı sonrası için meyve 1 porsiyon domates-salatalık ayran sonrasında yine hafif egzersiz yapıp uygulamaya geçilmelidir. Yemekten 1 veya 1,5 saat sonra bakılan kan şekeri ile glisemik kontrol sağlanır. DEHİDRATASYON Sıvı kaybı yaz aylarında yeterince sıvı alımının olmaması durumunda sık görülür. Tansiyon düşmesi-bayılma sonucu düşmeler ve kırıklar gelişebilir. Böbrek fonksiyonlarında bozulma ortaya çıkabilir. Bu durumun önlenmesi için akşam ve sahur arası dönemde bol su, ayran alımına özen gösterilmeli. Gün içinde de güneşten ve efordan kaçınılmalı. TROMBOZA EĞİLİMİ Diyabetiklerde sıvı kaybı kan viscozitesinin artması sonucu gelişebilir. Bacaklarda, kalp, beyin ve akciğerlerde emboli gelişebilir. Sonuç olarak Oruç tutma eğilimindeki hastalar konunun uzmanı hekimlerce sıkı kontrol altında tutulmalı. TipI DM, gebelik diyabeti, ileri yaş, organ yetmezlikli hastalar ve oruç öncesi kan şekeri kontrolü sağlanamayan hastalar oruç tutmamalıdır. www.selcuklu.com.tr
KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM POLİKLİNİĞİ YAZ AYLARINDA GEBELİK SÜRECİ Op. Dr. Güler K. ALTINTEPE Konya Özel Selçuklu Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Güler Altıntepe, hamile bayanların yaz aylarında kendilerinin ve bebeklerinin sağlığı için dikkat etmeleri gereken konuları anlattı. Öğle saatinde dışarı çıkmaktan sakının Hassas bir dönemden geçen gebeler yaz ayların da kendilerini ve bebeklerini sıcak havadan korumalıdır. Yüksek sıcaklık değerleri altında uzun süre kalmak gebeleri diğer insanlara göre çok daha hızlı etkiler ve onlara zarar verir. Oluşan su kaybı ve yorgunluk hem anneyi hem de bebeği riske sokar. Bu nedenle özellikle yaz aylarında güneşin en yoğun olduğu öğle saatlerinde hamile bayanların olabildiğince güneşe çıkmamalarını ve öğle güneşinde uzun yürüyüşler yapmamalarını öneriyorum. Çıkmak zorundayım diyenler ne yapmalı? Mecburen dışarı çıkmak zorunda kalan gebelerimiz ise mümkün olduğunca gölgede kalmalı, kendini kötü hissettiğinde dinlenmeli ve su ihtiyacını sık sık karşılamalıdır. Baş dönmesi, bulantı gibi belirtiler görüldüğünde hemen serin bir ortama veya gölgeye geçerek alnınıza, başınızın üstüne, boyun arkanıza yapılacak olan hafif ıslak, soğuk nemli havlu ile vücut ısısını düşürebilirsiniz. Ayrıca sık sık nefes alıp vermekte vucut ısınızı düşürür. Bol bol sıvı tüketin Gebelikte vücudun sıvı ihtiyacı artacağından her gün bol miktarda sıvı alımına dikkat edilmelidir. Günde en az 2-3 litre (8-10BARDAK) sıvı alımı şarttır. Bol su, taze meyve suları, hafif çorbalar, az şekerli kompostolar, limonata, sıvı miktarı fazla ayranlar vs seçenekler arasındadır. Yalnız gereğinden fazla sıvı tüketiminin de su zehirlenmesi durumuna yol açabileceği bilinmelidir. Alınan bol sıvı gebelikte görülme sıklığı artan kabızlık, basur, idrar yolu enfeksiyonları erken doğum, düşük riski gibi çok önemli problemlerin de oluşmasını engelleyebilir. Gebelerin dışarı çıktığında yanlarında su bulundurmaları faydalıdır. Tabii hem idrar çıkışını arttıran kola, kahve, çay gibi içeceklerden hem de su tutucu özelliği olan gazlı soda gibi içeceklerden çok miktarda alınmamalıdır. Taze sıkılmış meyve sularını içerken de şeker içeriğini unutmamak ve aşırıya kaçmamak gerekir. Sık sık duş alın, rahat giyinin Yaz aylarında artan terleme durumunu önlemek önemlidir. Fazla terleme su kaybına neden olabileceği gibi kızarıklık, kaşıntı, enfeksiyon
13 Sağlık gibi etkileri de olabilir. Gebelerimiz pamuklu, terlemeyi ve cildin nemli kalmasını önleyecek rahat hafif ince, açık renk kıyafetler tercih etmelidir. Gebeler iltihabi rahatsızlıklara karşı diğer insanlardan daha hasasstır. Mantar, idrar yolu enfeksiyonu ve vajinal enfeksiyonlar erken doğuma varabilecek ciddi sorunlara neden olabilir. Sık sık duş almak bu hastalıklardan korunmak için önemlidir. Sık sık alınacak ılık duşlar cildi nemlendireceği gibi özellikle sıcak basması ve uykusuzluk problemlerine de iyi gelecektir. Havuzlara dikkat! Havuzların hastalıkların yayıldığı önemli alanlardan biri olduğunu unutmamak gerekir. Denizin dezenfektan özelliği olduğundan bulaşıcı hastalıkları havuzdan daha kolay kapmak mümkün olduğundan Havuz yerine deniz tercih edilebilir. Havuz tercih edilecekse de sürekli denetlenen havuzlar kalabalık olmadığı zamanlarda tercih edilmelidir. Hamile bayanlar 15-20 dakika gibi kısa süreli denize girip tekrar gölgelik alanları tercih edebilirler. Gebelikte özellikle yaz aylarında en çok önerilen spor uygun saatlerde yürümek ve yüzmektir. Suyun içinde yapılacak jimnastik hareketleri de çok faydalıdır. Sabah saatlerinde yüzmek tüm günü daha rahat geçirmeye faydalı olabilir. Gebelikte pilates ve yoga da önerilen sporlardandır. Gebelikte yapılan bu tür sporlarla yorgunluk hissi azalmakta, psikolojik açıdan daha rahat olunabilmekte ve daha rahat uyunabilmektedir. Gebelikte düşme tehlikesi olan su kayağı, jet ski vb yaz sporları önerilmez. Güneşten tamamen mahrum değilsiniz Gebelik döneminde güneşten bilinçli şekilde yararlanmak gerekir. Güneş bir D vitamini kaynağıdır. Kemikleri, vücut savunma sistemini ve insan psikolojisi üzerinde olumlu etkileri vardır. Ancak güneş ışınlarının en dik geldiği saatler arasında yani saat 11 ile saat 16 arasında güneşlenmemek, Direk güneş ışınlarına uzun süre maruz kalmamak gerekir. Gebelerin eşleriyle yapacakları sabah ve akşamüstü yürüyüşleri hem fiziksel hem de psikolojik açıdan çok yararlıdır. Ağır yemeklerden kaçının Yaz aylarında az yağlı yiyecekler yenmeli, kızartmalar, bol yağ ve salçalı yemeklerden kaçınılmalıdır. Salata, zeytinyağlı sebze yemekleri tüketilmelidir. Et, süt, yoğurt, peynir gibi temel protein kaynaklarını da tüketirken az yağlı olmasına özen gösterilmelidir. İlk aylarda bulantı kusma şikayetlerinin hafifletilmesi için az yağlı ve katı besinler tercih edilebilir. Yine akşam yemeklerinin daha hafif tutulması, az yağlı, düşük kalorili olması ve yatmadan en az 1-2 saat önce bir şey yenmemesi nefes darlığı şikayetini azaltabilir. Sıcaklarla birlikte artan besin zehirlenmelerine dikkat edilmelidir. Açıkta uzun süre beklemiş gıdalarda kolayca mikrop üreyebileceği unutulmamalıdır. Yolculuğunuzu iyi planlayın Genel olarak son 3 aylık gebelik döneminde uzun süreli yolculuk tavsiye edilmez. Gebelikte gideceğiniz tatil yerinin de temiz, havalandırması olan, hastaneye yakın bir yer olması tercih edilmelidir.
İÇ HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİ GÜNEŞ ÇARPMASINDAN Uzm. Dr. Burcu GÜNEŞ Karaman Özel Selçuklu Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Burcu GÜNEŞ, sıcakların iyice arttığı ve son yılların en kurak yazının yaşandığı bu günlerde güneş altında uzun süre kalan kişilerde sıkça görülen ve ciddi rahatsızlıklara sebebiyet verebilen güneş çarpması vakalarına değindi. NASIL KORUNURUZ Güneş çarpması kızgın güneş altında uzun süre kalanlarda ve daha çok çocuklarda görülen bir yaz hastalığıdır. Şiddetli baş ağrısı, bulantı, kusma ve yüksek ateşle kendini gösterir. Böyle bir durumda hastanın serin bir yere götürülmesi, vücudu sıkan giysilerin çıkarılması, başına soğuk kompres veya buz torbası konulması önemlidir. Ateş çok yüksekse vücudun ıslak bir çarşafla sarılması, hastanın havadar bir yerde tutulması hastaneye taşınması gerekir. Başa ve kasıklara uygulanan soğuk kompres de vücut sıcaklığını düşürür. Güneş çarpması, aşırı sıcak sonucu beden ısısını ayarlayan mekanizmanın bozulmasına bağlı ciddi bir durumdur. Tedavi edilse bile öldürücü olabilir ya da kalıcı zararlar verebilir; bu nedenle güneş çarpmasına karşı önlem alınması büyük önem taşır. Makine dairesi, çelik tezgahları gibi çok sıcak yerlerde çalışanlarda da hiç güneş görmemelerine karşılık, güneş çarpması etkileri ortaya çıkabilir. Bu nedenle son yıllarda güneş çarpması yerine genellikle sıcak çarpması terimi kullanmaktadırlar. Bedende ortaya çıkan değişiklikler aşırı ısıya karşı bir tepkidir. Fakat direkt olarak güneş ışınlarına maruz kalmak o bölgenin o an ki hava sıcaklığından da daha fazla ısınmasına neden olacağından sıcak çarpması görülme riskini arttırır. Özellikle başı direkt güneş ışınlarından korumak (şapka ) bu nedenle büyük önem taşır. NEDENLERİ Bedenin, ısı yitirmeye yarayan iki mekanizması vardır. Birincisi, damarların genişleyerek deriye daha fazla kan taşımasıdır, böylece deri yüzeyinden yitirilen ısı miktarı artar. İkincisi de ter bezlerinin salgısıyla derinin soğutulmasıdır. Ter bezleri deri yüzeyine tuzlu bir salgı (ter) gönderirler ve bu hemen buharlaşarak derinin ısı yitirmesini sağlar. Sıcak çarpmasında önemli olan, yalnızca termometrede okunan sıcaklık değildir. Isının beden üstündeki etkisini artıran çeşitli koşullar vardır. Söz gelimi hava çok nemliyse, ter kolayca buharlaşamaz ve bu yüzden ısı kaybı zorlaşır. Hava çok durgunsa, hava akımıyla beden yüzeyinden ısı atılması zorlaşır. Terle birlikte tuz ve su yitirilmesi, sıcak yorgunluğu denen duruma yol açabilir. Bu da, denetim altına alınmazsa, bedenin ısı ayarlayıcı mekanizmalarını iflasa kadar götürür. Ama beden zamanla sıcağa uyum sağlayıp, tuz yitimini düşürür ve böylece sıcaklık değişikliklerinden daha az etkilenir. Çocuklar ve yaşlı insanlar, bedenlerindeki ısı düzenleyici mekanizmalar yetersiz olduğundan, sıcaklık değişikliklerinden fazla etkilenir. Ayrıca yaşlılar, genellikle sıcakta gereğinden fazla giyinirler. Sıcağa alışkın olmayanlar, şişman kişiler, çok içki içenler ve ateşli hastalık geçirmekte olanlar için de sıcak çarpması tehlikesi daha yüksektir.
15 Sağlık ÇOCUKLAR İÇİN ÖNLEMLER Güneş ışınlarının en kuvvetli olduğu saatlerde, sabah 10:00 ile öğleden sonra 15:00 arasında çocuğunuzu direkt güneşte bırakmayın. Gölge kuralını öğretin. Gölgeniz kendinizden ufaksa çocuğunuzu güneşe çıkarmayın. Şapka, uzun kollu tişört gibi koruyucu elbiseler giydirin. Bebek 6 aydan küçükse koruyucu krem sürmektense koruyucu elbise ve gölgelikli bebek arabası kullanın ve bebeği gölgede bırakın. Güneşten koruyucu kremler kullanın.her iki ultraviyole dalgasına yani UVA ve UVB ye karşı koruyucu ürünler kullanın. Koruma faktörü en az 15 olsun. Güneşe çıkmadan yarım saat önce uygulayın. Eğer suda fazla kalıyorsa veya havluyla kurulanıyorsa tekrar tekrar sürün.uva ve UVB ye karşı yüzde 100 koruyuculuğu olan güneş gözlüğü taktırın. Kenarları kapalı gözlükleri tercih edin.güneş ışınlarının yansımalarına dikkat edin, beyaz kum ve su ışınları yansıtır, bu gibi alanlarda korunmayı artırın. Dağlar da yüksekliği nedeniyle yüksek koruma gerektirir. Çocuğunuzun cildini arada muayene ederek benlerinde büyüme olup olmadığına dikkat edin. BELİRTİLER Sıcak çarpmasının üç ana belirtisi, çok yüksek ateş (41º C tan fazla), terleyememe ve komaya kadar giden sinir sistemi bozukluklarıdır. Ruhsal durum bozuklukları, uyumsuzluk ve baş ağrısı, sersemlik ve yürümede zorlukla birlikte görülebilecek ilk belirtilerdir. İleri evrelerde bilinç yitimi de olabilir. İlerlemiş sıcak çarpması çok tehlikelidir, tedavi edilse bile hastaların yüzde 20 si ölür. İyileşenlerin sinir sistemlerinde kalıcı hasarlar oluşabilir; denge ve koordinasyonlarının normale dönmesi ise aylar alır. Ama ilk belirtide tanı konur ve tedaviye bilinç yitiminden önce girişilirse, iyileşme şansı yüksektir. YAPILMASI GEREKENLER Hasta gölge bir yere götürülmeli. Hasta çok hızlı bir şekilde soğutulmalı. Vücut sıcaklığını takip edilmeli, sıcaklık 38-39º C ye düşünceye kadar soğutmaya devam edilmeli. Alkollü içecekler kesinlikle verilmemeli. Bilinci ve davranışları normalse içecek bir şey verilmeli. Eğer bilinci yerinde değilse içecek bir şey verilmemeli, boğulmasına neden olabilirsiniz. Kusuyorsa yan yüzükoyun yatırılmalı. Çok acele tıbbi yardım çağırılmalı Belirtiler ortaya çıkar çıkmaz doktor çağrılmalı. Bu arada hastanın ateşi düşürülmeye çalışılmalı. Ateş 38º C a kadar düşürülebilir ama daha aşağı inerse hastanın dolaşım şokuna girebileceği unutulmamalı. Hastayı serinletmenin en iyi yolu soğuk su banyosudur. Güneş çarpmasına karşı en etkili yol güneşten ve sıcaktan korunmaktır. Bu amaçla bedenin aşırı ısınmamasına, güneş altında fazla kalmamaya, sıcakta bol ve serin tutan giysiler giymeye, sıcak iklimde çalışırken fazla su içip tuz almaya dikkat etmek gerekir. Güneş çarpması çoğunlukla dikkatsiz davranma sonucu oluşur. Özellikle yaz aylarında insanların bronzlaşma hevesleri ağır sonuçlara yol açabilir. Kısa sürede yanık bir tene kavuşmak isteyen çoğu kişi güneşe çıktıkları ilk gün çok uzun süre güneş altında kalır. Oysa bunun sıcak çarpmasının yanı sıra yanıklara da yol açması gibi ciddi sonuçları bulunur. En iyisi güneşe yavaş yavaş alışmak ve bu konuda aşırıya kaçmamaktır.
Sağlık 16 KLİMANIZ HASTALIK YAYMASIN Özel Selçuklu Hastanesi Dahiliye Uzmanı Dr. Sait Önal, kavurucu yaz aylarında serinlemek için kullanılan klimaların yanlış kullanımının çeşitli sağlık sorunlarına neden olabileceği uyarısında bulundu. Uzm. Dr. Sait Önal Konya Özel Selçuklu Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı İÇ HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİ Y anlış konumlandırılmış, aşırı soğuk hava üfleyecek şekilde ayarlanmış, ani soğutan, kalitesiz, filtre temizliği yapılmayan klimaların sağlığımıza olumsuz etkiler bırakacağını belirten Dr. Önal, Yanlış kullanılan klimalar üst solunum yolları hastalıklarından, eklem tutulmalarına, bulaşıcı hastalıklardan, kulak burun boğaz hastalıklarına, baş ağrısından, yüz felcine, lejyoner hastalığından, kalp rahatsızlıklarına kadar birçok hastalığa davetiye çıkarmaktadır. Diye konuştu Nasıl kullanılmalı Dr. Önal, bu rahatsızlıklardan korunmak adına klima kullanılırken sıcaklığın dışarıdaki hava durumuna göre ayarlanması gerektiğini vurguladı. Klimanın dışarıdaki hava sıcaklığından en fazla 6-7 derece düşüklükte ve yüzde 40-45 nemle çalıştırılması gerektiğini belirten Dr. Önal, Sıcak havalarda dışarıdan klimalı ortama girildiğinde terli vücutla klimanın karşısında durmak veya klimanın direkt rüzgarının vurduğu bir yere oturmak çok tehlikelidir. Hem üst solunum yollarımız hem kbb sistemimiz hem de eklem ve kaslarımız bu denli hızlı bir hava değişimini kaldıramaz ve rahatsızlanır. Klimanın ortamı ani şekilde soğutmaması gerekir. Bununla birlikte yatarken klimalar kapatılmalı veya saat ayarı yapılarak en fazla 1 saat sonra kapanacak şekilde çalıştırılmalıdır. Klimalarımızın filtre temizliği her 3 ayda bir yapılmalıdır. Şeklinde konuştu. Üst solunum yollarınız tehdit altında Klimaların neden olduğu en büyük sorunlardan birinin üst solunum yolu enfeksiyonları olduğunu belirten Dr. Sait Önal, Üst solunum yollarımızın ani sıcaklık değişimi sonucu kurumasıyla birlikte sinüslerimiz, kulağımız, bademciğimiz ve boğazımız zarar görür. Bu etki nedeniyle farenjit, sinuzit, orta kulak iltihabı, bademcik enfeksiyonu gibi rahatsızlıklarının vukuu bulma riski artar. Dedi. Alerjik ve bulaşıcı hastalıklara dikkat! Bunun yanı sıra polen filtresi düzenli değiştirilmeyen klimalarda polen, küf mantarı, virüs ve mikropların birikeceğini hatırlatan Dr. Önal, Klimayla beraber tüm iç ortama yayılan bu maddeler kişileri alerjik ve bulaşıcı hastalıklara karşı etki altında bırakır. Sıcak ve nemli havadan ani şekilde soğuk ve daha kuru havaya geçen vücudumuzda oluşan rahatlama ve hızlı soğuma bizi alerjenlere, virüslere ve enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale getirir. Klimanın etkisiyle tüm iç mekana yayılmış olan alerjenler, lejyoner virüsü, grip virüsü vb. zararlı etmenlerde bu sayede vücudumuza kolayca etki edebilir. uyarısında bulundu.
17 Sağlık SÜNNET HEM SAĞLIĞIN HEM DİNİN GEREĞİ Konya Özel Selçuklu Hastanesi Üroloji Hastalıkları Uzmanı Op. Osman TUFAN, sağlığa yararı tüm Dünya'da kabul edilen ve dinimizde yeri olan sünnet operasyonları hakkında bilgi verdi. Dr. Tufan, sünnet operasyonlarında tıbbi hazırlıkların ve yeterliliklerin sağlanmasının yanı sıra sünnet çocuğunun operasyonla ilgili psikolojik hazırlığının da sağlanması gerektiğini vurguladı. Op. Dr. Osman TUFAN Konya Özel Selçuklu Hastanesi Üroloji Uzmanı ÜROLOJİ POLİKLİNİĞİ Y az aylarının gelmesiyle birlikte artan sünnet operasyonları ve düğünleri, aileleri sevince, sünnet olacak çocukları ise kaygıya itiyor. Konya Özel Selçuklu Hastanesi Üroloji Uzmanı Op. Dr. Osman Tufan, sünnetin dinimizde ve sosyal hayatımızda önemli yeri olan ciddi bir cerrahi operasyon olduğunu belirterek, sünnete sadece tıbbi yönüyle değil sosyal, dini ve psikolojik yönleriyle de bakmak gerektiğini vurguladı. Sünnet operasyonu öncesi çocuğun kesinlikle ailesi tarafından sünnete hazırlanması gerektiğini belirten Dr. Tufan, Sünnet operasyonu toplumumuzda erkekliğe ilk adım olarak kabul edilmesinin yanı sıra, dini bir gelenek olması sebebiyle de çocuğun dini yaşantısıyla da ilgilidir. Sünnet olacak çocuğun operasyon öncesi sünneti kabul etmesi hem cinsiyetinin farkına varmasını hem de dini vecibelerini kabullenmesini sağlar. Rızası alınmadan sünnet ettirilen çocuklarda ise yaşanan travma sonucu ailesine, sosyal çevresine, dinine ve cinsiyetine karşı olumsuz düşünceler oluşabilir. Ayrıca unutulmamalıdır ki sünnet ibadettir ve ibadet rızayla yapıldığında kabul görür. Diye konuştu. Korku ve travmaların önüne geçin! ettirilecek çocuğun 2 yaştan küçük ya da 6 yaştan büyük olmasına dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Dr. Tufan, 2 yaştan küçük çocuklarda sünnet uygundur. Fakat, 2-6 yaş arası bilincini kazanan ve çevresini yeni yeni anlamlandırmaya başlayan çocuklarda sünnet ciddi travmalara ve farklı düşünce yapılarının oluşmasına neden olabilir. Bu nedenle 2-6 yaş arası sünnet operasyonlarını doğru bulmuyoruz. Sözlerini kulandı. Yanlış bilgilerden ve abartılı anlatımlardan uzak durun! Bunun yanı sıra diğer bir önemli faktörün de çocuğun sünnet operasyonu hakkında doğru bilgilendirilmesi olduğunu belirten Dr. Tufan, Ne yazık ki toplumumuzda kulaktan dolma bilgilerle ve abartılı sözlerle çocuklar sünnete karşı olumsuz düşüncelerle dolduruluyor. Pipini kestireceğiz, Ucundan azıcık kesilecek, Baltayla yapacağız, Erkek adam acıya dayanacak tabii şeklindeki espri amaçlı yapılan sözler bile çocukta çok fazla korkuya sebep olabilir. Bunun yanı sıra çocuğa sünnet olacağını gerçeğini saklayarak hiçbirşey olmayacak, sadece baktıracağız, sadece kan alınacak gibi sözlerle çocuğu kandırmakta çocukta güven Bu olumsuz düşüncelerin ve travmaların eksikliği oluşmasına ve travmalara sebebiyet önüne geçebilmek için öncelikle göz önünde verebilir. Bu yüzden çocuk sünnet olacağını bulundurulacak en önemli hususun sünnet bilmeli ve bu işlemi yapacak hekim veya sağlık memuruyla sünnet öncesinde konuşmalı, tanışmalıdır. İyi bir anlatımla çocuğa tıbbi ve dini gerekçelerle ilgili bilgiler verilmeli ve çocuğun onayı alınarak sünnet yapılmalıdır. Bu şekilde hazırlanan bilinçli çocuklarda sorunsuz bir sünnet olacaktır. Küçük çocuklar ise zaten olayı daha sonra hatırlamazlar. Diye konuştu. Sünnet operasyonu tıbba uygun yapılmalıdır Dr. Tufan, sünnetin cerrahi bir operasyon olduğunu hatırlatarak, Sünnet kişinin vücut bütünlüğünün bozulduğu cerrahi bir işlemdir ve tüm temel riskleri taşımaktadır. Bu nedenle işlem uzman kişiler tarafından steril ortamlarda yapılmalıdır. Bu konuda kesinlikle hastane ortamında sünnet yapılmasına, hijyen koşullarının sağlanmasına dikkat edilmelidir. Toplu sünnet programları hijyenin sağlanması açısından ve aceleci tavırlar oluşabileceğinden çok doğru değildir. Sünnet kesisinin düzgün atılması ve enfeksiyonlara karşı düzgün korunması çocuğun geleceği için önemlidir. Eğer, çocuk çok tedirgin ise lokal anestezi yerine genel anestezi uygulanmalıdır. Uyarılarında bulundu.
Sağlık 18 ŞAŞILIKTA TANI VE TEDAVİ Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Metin BİLGİN, halk arasında en yaygın olan göz hastalıklarından şaşılığın tanı, tedavi, ve iyileşme süreciyle ilgili önemli bilgiler verdi. Op. Dr. Metin BİLGİN Karaman Özel Selçuklu Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı GÖZ HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİ Şaşılık nedir? Şaşılık, iki gözün bir noktaya aynı anda bakamaması demektir. Gözlerden biri (bazen ikisi de) görülmek istenen noktaya bakamamakta, başka yere bakmaktadır. Bakılmak istenen noktaya bakamayan göz tembel olma tehlikesi altındadır. Tembel göz asla tembel olmayan bir göz kadar iyi göremez. İki gözün bir cisme aynı anda bakabilmesi derinlik hissinin oluşması için de önemlidir. Şaşılığı olanlarda tam gelişmiş bir derinlik hissinin olması mümkün değildir. Derinlik Hissi Neye Yarar? 1. İlerdeki iki arabadan hangisinin yakında, hangisinin uzakta olduğunun fark edilebilmesi 2. Saat gibi hassas makinelerde/cihazlarda hangi vidanın derinde hangi vidanın yüzeyde olduğunun fark edilebilmesi 3. Bir futbolcunun gelen topa mükemmel vurabilmesi gibi hassas işlerde ve daha bir çok ince işte başarılı olmak derinlik hissi ile mümkündür. Derinlik hissi olmayan insanlar, bu nedenle daha sakardırlar, daha çok kaza yaparlar. Şaşılığın Çeşitleri 1. Tam uyum şaşılıkları: Hem uzakta hem yakında kayma ortaya çıkar. Bunda şahsın gözlük ihtiyacı vardır ve uygun gözlüğü takınca şaşılık ortadan kalkar. Bu kişilerin kesinlikle şaşılık ameliyatı olmamaları gerekmektedir. Ameliyat bunlarda yarar vermez, sadece zarar verir. 2. Uyum şaşılıkları: Bunlarda genellikle yakın bir şey seçme sırasında kayma ortaya çıkar ve yakın gözlüğü veya yakın ilaveli daimi gözlükler ile düzelir. Gözlük takmakla birlikte bazen ameliyatta gerekebilir. 3. Kısmi uyum şaşılıkları: Bunların da gözlük ihtiyaçları vardır ve gözlüklerini takınca şaşılıklarının bir kısmı ortadan kalkar. Yani bunların hem ameliyat olmaları hem de devamlı gözlüklerini takmaları gerekir. 4. Uyumdan bağımsız şaşılıklar: Bunların gözlükle hiç alakaları yoktur. Kişinin gözlük ihtiyacı olsa ve gözlüğünü taksa da şaşılık gözlükten hiç etkilenmez. Bunların tek tedavi şekli ameliyattır. Bunlardan başka sendrom denilen bazı durumlarda ve felç durumlarında görülen değişik özel şaşılıklar da vardır. Yalancı Şaşılıklar Burun kökünün basık olması, iki göz bebeği arasındaki mesafenin alışılandan farklı olması, göz kapağında alışılmamış kıvrımların olması gibi durumlarda, gerçekte şaşılık olmadığı halde varmış sanılabilir. Bu durumlar bir göz hekimi tarafından belirlenerek gerçek ve yalancı şaşılıklar ayırt edilebilir. Şaşılığın Zararı / Tehlikesi Belirli yaşa kadar tedavi edilmeyen şaşılık hem derinlik hissinin oluşmamasına hem de körlük derecesinde ağır göz tembelliğine yol açabilir. Bu nedenle küçük çocukların mutlaka göz muayenesinden geçirilmeleri ve erkenden gözlük veya ameliyatla tedavi edilmeleri gerekir. Aksi halde derinlik hisleri hayat boyu eksik kalacak ve hayat boyu göz tembelliği ile yaşayacaklardır. Ameliyatın Tehlikesi / Taburcu ve İyileşme Süreleri Ameliyatın mühim hiçbir tehlikesi ve görme üzerinde olumsuz hiçbir etkisi yoktur. Ameliyat olup aynı gün eve dönülebilir. Kişi 1-2 gün içinde normal hayatına (okuluna/işine) başlayabilir.
19 Sağlık ANESTEZİ NEDİR, NASIL VE KİM TARAFINDAN YAPILIR Karaman Özel Selçuklu Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı Mesut ÖZ, birçok cerrahi operasyonda kullanılan ve halk arasında endişeye sebebiyet veren anestezi uygulamalarıyla ilgili bilgi verdi. Uzm. Dr. Mesut ÖZ Karaman Özel Selçuklu Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı ANESTEZİ VE REANİMASYON HİZMETLERİ Uyku ve anestezi aynı şey mi? Uyku genel anlamda fizyolojik bir olaydır. Anestezi ise anestezik ilaçlarla oluşturulan ve istendiği anda sonlandırılabilen yapay diyebileceğimiz bir uyku durumudur. Lokal anestezi nedir? Genel anestezi nedir? Lokal anestezi olarak genelde tanımlanan durum, ağrılı işlemin uygulanacağı bölgeye ilaç verilerek ağrısızlık sağlanmasıdır. Bölgesel anestezide ise ağrılı işlemin uygulanacağı bölgenin ağrı duyumunu sağlayan sinirlerin yine lokal anestezik bir ilaçla uyuşturulması söz konusudur. Genel anestezi ise ağrılı girişim (örn. ameliyat) uygulanacak hastalarda, geri dönüşümlü olarak bilinç kaybı ve ağrısızlık koşullarının oluşturulmasıdır. Anestezi süresi en çok ne kadardır? Anestezi birkaç dakika veya saatlerce sürebilir. Bu ameliyatın türüne ve seyrine bağlıdır, ameliyatın ne kadar sürmesi gerekiyorsa, anestezi de kesintisiz olarak o kadar sürdürülür. Anestezist ne zaman hastanın yanından ayrılır? Anestezi doktoru hiçbir zaman hasta uyuduktan sonra hastanın başından ayrılmaz. Bu süreçte anestezist hastanın tüm yaşamsal fonksiyonlarını (kalp atım hızı, kan basıncı, solunumu, kanda taşınan oksijen oranı vb) yakından izler. Bu parametrelerde değişiklik olduğunda anında müdahale eder. Ayrıca ameliyatı da izler, ameliyatta hastanın yaşamsal fonksiyonlarını tehdit edebilecek bir durum ortaya çıktığında da müdahale eder. Bu nedenle ameliyat boyunca hastanın anestezi doktoru tarafından izlenmesi elzemdir. Alerjiye neden olabilir mi? Anestetik ilaçlara karşı da her maddeye karşı olabildiği gibi alerjik reaksiyonlar gelişebilir. Allerjik bünyesi olan kişilerde anestezi öncesi bazı önlemler alınarak bu risk de en aza indirgenebilir. Anestezinin riskleri nelerdir? Yukarıda bahsettiğimiz risk grubu olan hastalıklarda anestezi risklidir. Bölgesel anestezinin kanama ve enfeksiyon gibi riskleri vardır. Sigara içen hastalarda gerek anestezi etkisinin başlaması gerekse anesteziden uyanmada gecikmeler olabilir. Bu hastalarda ameliyat sonrası akciğer sorunları da daha sık görülmektedir. Hastalar nasıl uyutulur? Hastalar bilinç kaybı oluşturan anestezik ilaçlar ile uyutulur. Bunların çok farklı uygulama yolları (damardan, solunum yolu ile kas içi uygulama ile) vardır. Hastanın durumuna göre en uygun yöntem seçilir. Kimler anestezi alamaz? Ameliyat olması gereken her hasta anestezi alabilir. Ancak bazı hastalarda daha risklidir. Ameliyat sırasında kullanılan bazı anestetik ilaçlara bağlı olarak özellikle doğuştan kas hastalığı olan kişilerde risk daha fazladır. Bu hastalarda özel önlemler alınarak, daha ayrıntılı izleme yöntemleri kullanılarak ve bazen daha farklı anestezik ilaçlar kullanılarak risk en aza indirilir. Ameliyat anında uyanılır mı? Ameliyat sırasında uyanıklık nadiren olur. Bu durum bazı cerrahi girişimlerde daha sık görülür. Bu girişimler sezaryen operasyonları, kalp ameliyatları, travma nedeniyle ameliyata bilinci kapalı giren hastalarda daha sıktır. Bazı önemli ameliyatlarda da hasta bilinçli olarak ağrı hissetmeden uyanık bırakılabilir. Hastanın uyanık ameliyat edilip edilmeyeceğine öncelikle cerrah karar verir, ancak bu durumda mutlaka anestezi doktoru ile önceden iletişime geçerek hastayı birlikte değerlendirmeleri gereklidir.