UZUN SÜRELĠ SPORCU GELĠŞĠMĠ yüzme ALPAN CĠNEMRE Beytepe H.Ü SPOR BĠLĠMLERĠ ve TEKNOLOJĠSĠ YÜKSEKOKULU,
10 Yıl Kuralı Araştırmalar; sporcuların elit düzeyde performans gösterebilmeleri ve var olan tüm yetenek ve potansiyellerini ortaya koyabilmeleri için yaklaşık 10.000 saat kaliteli antrenman yapmaları gerektiğini göstermektedir. Bir çok üst düzey ve yıldız sporcu bu duruma 10 yıl sonunda ulaşabilmektedir.
10 yıl kuralı ve çocuk Bu da günlük ortalama olarak 3 saat antrenman ve yarışma anlamına gelmektedir. Yalnız bu 7 yaşındaki bir çocuğun tek bir spor branşında her gün 3 saat çalışması anlamına gelmemektedir. Antrenman saatleri ergenlik döneminde artış göstermektedir.
Sporcuların tek bir branşta özelleşmeleri ile (genellikle 14 yaş civarında olmaktadır) o spor dalına ait günlük antrenmanlara başlanmalıdır. Bütün bu antrenman saatleri sadece ilgili branşı içermemektedir. Esneklik, kuvvet gibi diğer parçaları da kapsamaktadır.
10 yıl kuralı ve olimpik sporcular ABD Olimpik Sporcuları 1984-1998 Erkekler 12, bayanlar 11.5 yaşında spora başlıyorlar. Bir çok Olimpik sporcu spora başlamalarından itibaren 12-13 yıl antenman yaptıklarını bildirmişlerdir.
FUNdamental Temel Motorik Becerilerin Eğlenceli Ġşlenişi Erkek: 6-9, Bayan: 5-8 yaş Amaç: Bütün Temel Hareket Becerilerinin Öğrenilmesi Bu aşama fiziksel kültürün yerleşmesi için önemli. Bir çok ileri düzey becerinin temeli burada yatıyor.
Beceri gelişimi; 1. Güvenli ve yarışmacı bir ortamda yapılandırılmamış oyunlar ve 2. Tecrübeli ve bilgili antrenörler tarafından işlenen kaliteli antrenmanlar aracılığı ile
Beceri gelişimi 1. iyi yapılandırılmış 2. pozitif ve eğlenceli 3. Çeviklik, Koordinasyon, Sürat ve Ritmik Aktiviteleri geliştirmeye yönelik olmalı
El ve ayak hızı bu dönemde her iki cinsiyette birden iyi geliştirilebilir Bu dönemde bu pencere kaybedilirse ileri yıllardaki vücut hızı bundan olumsuz etkilenebilir. Çocuklar için farklı spor dallarında yer almaları için çok iyi bir zaman ve yıl boyunca kara, su ve kar/buz temelli spor dallarında yer almaları cesaretlendirilmeli
Kuvvet, dayanıklılık ve esneklik antrenmanlar yoluyla değilde oyunlarla ve eğlenceli bir şekilde geliştirilmeye çalışılmalı. Hareketi gözlemleyebilme ve oyunlar sırasında karar verebilme bu aşamada geliştirilmesi gereken kritik becerilerdir.
Çocuklar bu yaşta kesinlikle tek bir branşta özelleşmemelidirler. Çocuk sevdiği aktivitede haftada 1 veya 2 kez yer alıyorsa diğer aktivitelerde haftada 3-4 kez yer almalıdırlar.
Çocuklar bu yaşta kuvvetli bir ahlak kavramına sahiptirler ve bu yaşlarda sporla ilgili basit kurallar ve etik değerlere giriş yapılabilir. Temel taktikler ve karar verme becerilerine giriş yapılmalıdır. Öğrenme etkinliğini eğlenceli ve güvenli yapacak ve çocuğa uyacak araç seçimi önemli.
Çocuğun arkadaşları ile birlikte her gün yapılandırılmamış oyunlar ile zaman geçirmesi cesaretlendirilmeli Yakalama, atma, vurma, koşma ve diğer fizksel becerileri zorlayan ve hem kız hem de erkeklerin birlikte oynadıkları oyunlara devam Günlük en az 30 dk. Sonuç önemli değil.
Antrenman Yapmayı Öğrenme Erkek: 9-12, Bayan: 8-11 yaş Amaç: Bütün Temel Spor Becerilerinin Öğrenilmesi Spora özgü becerilerin geliştirildiği en önemli aşama. Hızlı büyüme öncesi, becerilerde uzmanlaşıncaya kadar tekrar üzerinde odaklanma Günlük antrenmanlarda esnekliği takip et. Kendine, başkasına ve spora karşı pozitif davranışın gelişimi
Halen tek bir özel branşta özelleşmek için erken. Bu aşamada bir çok çocuk branşını seçmiş olsa da atletik gelişimin tam olarak yaşanabilmesi için en az 2-3 faklı branşla uğraşmaya devam edilmeli.
Yarışma önemli olsa da yarışmayı öğrenmeye odaklanılmalı, kazanmaya değil. Yarışmaya gerek yok. Esnekliğin çalışılması için en önemli zaman Dayanıklılık oyunlar ve bayrak yarışları aracılığı ile geliştirilmelidir.
Çocuklar arkadaşları ile birlikte her gün yapılandırılmamış oyunlar ile oyun oynamaya cesaretlendirilmeli Farklı branşlara katılım cesaretlendirilmeli. Kara, su, kar/buz aktivitelerine katılım önemli Esneklik, sürat, dayanıklılık ve kuvvet önemli. Kuvvet çalışmaları, kendi vücut ağırlığı ile veya sağlık topları ve swiss ball ie yapılmalıdır. Eğlence unutulmamalıdır.
Toplam antrenmanın % 60-65 aerobik egzersizler % 25-30 unun karışık aerobik-anaerobik ve % 2-3 ünün ise anaerobik glikolotik ve alaktik çalışmalar olduğu görülmektedir.
Antrenman Yapmak için Antrenman Yapmak Erkek:12-16, Bayan: 11-14 yaş
Büyümenin Ölçülmesi
Kronolojik olarak aynı yaştalar
Genç erkek sporculardavo 2 max Kritik Dönemler 4500 Vo2 (ml/min) 4250 4000 3750 3500 3250 3000 2750 Cunningham et al. (1987) 2500 Daniels et al. (1978) 2250 Murase et al. (1981) 2000 Baxter-Jones et al. (1993) 1750 8 10 12 14 16 18 20 Age (yrs)
Parameters Aerobik Kapasite Kazanımında Değişimler (Erkekler) 1.8 Kritik Dönemler 1.6 1.4 1.2 1 0.8 0.6 0.4 0.2 0 VO2 max O2 debt Vital Capacity 11 12 13 14 15 16 17 Age Kashkin A.A., 1981; Timakova T.S., 1985
Gain of Strength, KG Kuvvet Kazanımında Değişimler (Erkek) 14 12 10 8 Dryland Strength Water Strength Kritik Dönemler 6 4 2 0 12 13 14 15 16 17 18 19 Age Priluckij P.M., 1998
Oturma Boyu
Boy Uzunluğu
Kol Açıklığı Ölçümü
Çocukluğun bitişi dikkatlice takip edilmelidir!!!! Antrenman yapmayı öğrenme aşaması hızlı büyüme ve ergenlik dönemi ile sona erer. Ergenliğin başlangıcı
HBU KADIN MENARŞ HIZLI BÜYÜME HIZLI BÜYÜME BAŞLANGICI YAŞ
ERKEK HIZLI BÜYÜME HBU TEPE KUVVET DEĞERĠ HIZLI BÜYÜME BAŞLANGICI YAŞ
ANTRENE EDĠLEBĠLĠRLĠK BÜYÜMENĠN KRĠTĠK DÖNEMLERĠ
Antrenman Yapmak için Antrenman Yapmak Erkek:12-16, Bayan: 11-15 yaş Amaç: Sporcunun aerobik kapasitesini ve hareket becerilerini mümkün olduğu kadar geliştirebilmek Hızlı Boy Uzaması döneminde aerobik temeli geliştir. Spora özgü beceriler ve süratin geliştirilmesi önemli. Doğru ağırlık kaldırma tekniğini öğrenmek önemli
Yarışma öncesi, yarışma ve yarışma sonrası rutinlerin oturtulması Erkekler Hızlı Boy Uzaması ndan 12-18 ay sonra kuvvet çalışmaarına başlayabilirler. Kadınlar ise hemen hızlı boy uzamasından sonra ve ilk menarş ile kuvvet çalışmalarına başlayabilirler.
Hızl uzayan kemik, tendon ve ligamentler yüzünden esneklik çalışmaları oldukça dikkatli yapılmalıdır. % 70 Antrenman, % 30 yarışma 3 alt düzeyde, 2 kendi seviyesinde 1 kendi seviyesinden daha düşük Yüzme: 6-12 antrenman, 120 dk Kara: 2-3 saat
Yarışma için Antrenman Erkek:16-18, Kadın: 14-16yaş Amaç: Kondüsyonel hazırlığın ve spora özgü beceri ve performansın optimize edilmesi, en üst düzeyde tecrübe kazanımı Bütün fiziksel kapasiteler en üst düzeye çıkarılmalı ve birbirleriyle ilişkilendirilmelidir. Bireysel dayanıklılık, sürat, hız ve esneklik Core ve eklem stabilizasyonu Destekleyen yardımcı unsurlar maximize edilmeli Rejenerasyon yeterince sağlanmalı Ġleri düzeyde teknik, taktik ve zihinsel kapasite
Antrenmanlar sırasında yarışa özel durumların çalışılmasına özel önem verilmelidir. Bireye özgü kondüsyon, psikolojik hazırlık, toparlanma ve teknik gelişim programları yapılmaya başlanmalıdır. Çok uçlu ve çift uçlu planlama, yılda 12 yarış Yüzme: 8-12 antrenman, 120 dk Kara: 3-4 saat
Kazanmak için Antrenman Erkek: 18+, Kadın:16+ Amaç: En üst düzeyde tecrübe kazanma Bütün fiziksel kapasiteler en üst düzeye çıkarılmalı ve birbirleriyle ilişkilendirilmelidir. Bireysel dayanıklılık, sürat, hız ve esneklik Core ve eklem stabilizasyonu Destekleyen yardımcı unsurlar maximize edilmeli Rejenerasyon yeterince sağlanmalı Ġleri düzeyde teknik, taktik ve zihinsel kapasite
Antrenmanın hacim/şiddet ve tipi Yüksek hacimli, değişken şidddetli yüzme Beceri için, düşük hacim yüksek şiddet 10-15 antrenman/hft 120 dk Havuz: 20-24 saat/hft Kara: 3-6 saat/hft
Periodizayon ve yarışma Ġkili, üçlü periodizasyon Uluslararası yarışmalar Yılda 12 yarışma
Beceri Sürat Esneklik Dayanıklılık Kuvvet Hızlı Boy Uzaması Başlangıcı Maksimum Boy Uzaması Menarş başlangıcı
Teşekkürler