21 Ocak 2022 Ekonomik Araştırmalar 15 Ekim 2020 Perşembe Finansal piyasalarda kırılgan bir seyir gözleniyor Küresel piyasalarda risk iştahı dünü karışık tamamladı. Açıklanan makroekonomik veriler ayrışan bir görüntü ortaya koyarken, verilerin piyasa fiyatlamalarına etkisi sınırlı kaldı. ABD de ikinci el konut satışları Aralık ta tahminlerin altında kalırken, Ocak ayına ilişkin bölgesel aktivite endeksinde güçlü, haftalık işsizlik maaşında ise zayıf sonuçlar açıklandı. Euro Bölgesi nde Aralık ayı enflasyonu öncü hesaplamalarla uyumlu fiyat baskısının devam ettiğini gösterdi. Öte yandan, devam eden jeopolitik belirsizlikler ve beklentilerin altında gelen şirket bilançoları riskli varlıklarda toparlanmayı sınırlarken, güvenli limanlara talebin sürmesine yol açtı. ABD 2 yıllık tahvil faizi 2 baz puan gerileyerek %1,03 e, güvenli liman arayışının etkisiyle 10 yıllık tahvilin faizi 4 baz puan gerileyerek % 1,81 e indi. Dolar diğer gelişmiş ekonomilerin para birimleri karşısında günü yükselişle tamamlarken, gelişmekte olan ekonomilerin para birimleri toparlandı. MSCI gelişmekte olan ekonomiler hisse senedi endeksi %0,1, MSCI dünya geneli hisse senedi endeks %0,8 yükseldi. Brent tipi ham petrolün varil fiyatı %0,1 gerileyerek 88,4 dolar olurken, Henry Hub doğal gazın vadeli kontrat fiyatı %1,5 arttı. Türk finansal varlıklarda ayrışan performanslar gözlendi. TCMB beklentiler dahilinde para politikası faizlerini değiştirmezken, baz etkilerinin ortadan kalkmasıyla dezenflasyon sürecinin Günlük Değişimler Dolar/TL BİST 13.35-0.2% 2,014-1.4% TR 2Y 23.00-8 bp 22.63-41 bp DXY 95.7 0.2% 3,124 0.8% Altın (ons, $) TR 10Y MSCI Dünya ABD 10Y 1,838-0.1% 1.81-4 bp Brent (varil, $) Karbon (ton, ) 88.4-0.1% 85.6 4.3% Not: Veriler bir önceki işlem günü kapanışlarını baz almaktadır. başlayabileceği beklentisini ifade etti. Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB) verilerine göre Aralık ta merkezi yönetim borç stokunda artış sürerken, haftalık veriler 2022 nin ikinci haftasında yabancıların Türk finansal varlıklarda satışlara devam ettiğini ortaya koydu. Güne pozitif başlayan Borsa İstanbul gösterge ve 30 gösterge endeksleri gün sonuna doğru zayıfladı ve günü sırasıyla %1,4 ve %1,5 düşüşle tamamladı. TL dolar ve euro eşit ağırlıklı sepet kur karşısında %0,7 değer kazandı. Ülke risk primi ve tahvil faizleri geriledi. Kaynak: TÜİK, Thomson Reuters, Ekonomik Araştırmalar
2 Yeni güne küresel piyasalar zayıf başladı. Bu sabah Japonya da genel enflasyon Aralık ayında yükselişini sürdürürken, riskli varlıklardan kırılgan bir seyir gözleniyor. Gün içinde salgın ve jeopolitik gelişmelere ilişkin haberlere ek olarak Euro Bölgesi Ocak tüketici güven endeksi ön sonuçları ve ABD Aralık ayı bileşik öncü göstergeler endeksi takip edilecek. Yurtiçinde makroekonomik gündem sakinken, Türk finansal varlıkların seyri açısından küresel eğilimler ve ekonomi dışı gelişmelere yönelik haber akışı önemli olabilecek. Japonya da Aralık ta enflasyon yükselmeye devam etti. Kasım ayında %0,6 olan genel tüketici enflasyonu Aralık ta %0,8 e yükseldi. Aynı dönemde çekirdek enflasyon %0,5 te yatay kaldı. ABD de ikinci el konut satışları Aralık ta tahminlerin altında kalırken, Ocak ayına dair öncü veriler ayrıştı. Aralık ta yıllıklandırılmış ikinci el konut satışları bir önceki aya göre %4,6 azalarak beklentilerin altında geldi. Ülkede 15 Ocak ta biten haftada işsizlik maaşı başvuruları 231 bin kişiden 220 bin kişiye gerileyeceği tahminlerinin aksine 286 bin kişiye yükseldi. Philadelphia imalat sanayi aktivite endeksi Aralık ayındaki 15,4 ten Ocak ta 20,0 olan beklentileri aşarak 23,2 ye çıktı. Euro Bölgesi nde tüketici enflasyonu öncü hesaplamalarla uyumlu geldi. Aralık ayında tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %0,4 artarken, yıllık enflasyon öncü hesaplamalar dahilinde Kasım daki %4,9 dan %5,0 a yükseldi. Aynı dönemde çekirdek enflasyon yine beklentiler ve öncü hesaplamalarla uyumlu şekilde %2,6 da sabit kaldı. TCMB Para Politikası Kurulu (PPK) politika faizini beklentiler dahilinde %14,00 da sabit tuttu. Karar metninde TCMB yeni varyantlarla devam eden salgına ek olarak, jeopolitik riskleri küresel iktisadi faaliyet üzerindeki riskleri canlı tutan ve belirsizlikleri artıran bir faktör olduğunu belirtti. Öncü verilerin ekonomik aktivitenin gücünü koruduğuna işaret ettiğini belirten TCMB büyüme kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerin payının arttığını söyledi. Bu sayede 2022 de cari işlemler fazlası verilebileceği görüşünü yineledi. Karar metninde TCMB, enflasyonda yakın dönemde yaşanan yükselişte küresel gıda ve tarımsal emtia fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurların ve talep gelişmelerinin etkili olduğu görüşünü aynen korudu. Ek olarak, bir önceki açıklamadan farklı olarak döviz piyasasında yaşanan sağlıksız fiyat oluşumlarına bağlı döviz kurlarına endeksli fiyatlama davranışlarının rolüne dikkat çekti. Sürdürülebilir fiyat istikrarı ve finansal istikrarın tesisi için atılan adımlar ile birlikte, enflasyonda baz etkilerinin ortadan kalkmasıyla dezenflasyonist sürecin başlayacağı öngörüsüne yer verdi. Alınmış olan kararların birikimli etkilerinin yakından takip edildiğini ve bu dönemde fiyat istikrarının sürdürülebilir bir zeminde yeniden şekillenmesi amacıyla tüm politika araçlarında TL yi öncelikleyen geniş kapsamlı politika çerçevesi gözden geçirme süreci yürütüldüğünü duyurdu. TCMB enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli %5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanacağını yineledi. Aralık ayında merkezi yönetim borç stokunda artış sürdü. HMB verilerine göre Aralık ta iç borç stoku aylık bazda 4,9 milyar TL artarken, dış borç stoku 34,7 milyar TL artış kaydetti. Böylece toplam borç stoku Aralık sonunda 2 trilyon 747,7 milyar TL ye ulaştı. Yıl sonu itibarıyla merkezi yönetim borç stokunun GSYH ye oranı %69,3 oldu. 2022 nin ikinci haftasında yabancıların Türk finansal varlıklardaki satışları yavaşlayarak da olsa sürdü. TCMB nin fiyat ve kur etkisinden arındırılmış verilerine göre, 10-14 Ocak haftasında yurtdışı yerleşikler repo işlemleri hariç devlet iç borçlanma senetlerinde (DİBS) 76,3 milyon dolar, hisse senetlerinde 55,1 milyon dolar tutarında satış yaptılar. Özel sektör tahvil ve bonosundaki sınırlı satışlarla hafta genelinde toplamda 133,4 milyon dolar tutarında Türk finansal varlık satmış oldular. Böylece yabancılar son sekiz haftadır kesintisiz olarak nette satıcı oldular. Önceki hafta TCMB brüt rezervleri hafif toparlandı. 14 Ocak ta biten haftada TCMB döviz rezervleri 286 milyon dolar azalırken, altın rezervleri 391 milyon dolar arttı. Böylece toplam brüt rezervler 105 milyon dolar toparlanarak 109,5 milyar dolar oldu.
3 Bankacılık sektöründe döviz tevdiat hesapları (DTH) 14 Ocak haftasında hafif arttı. TCMB verilerine göre hanehalkı DTH 14 Ocak haftasında 39,1 milyon dolar artarken, tüzel kişiler DTH 119,2 milyon dolar azaldı. Aynı dönemde yurtiçi bankalar DTH 594,8 milyon dolar, yurtdışı yerleşikler DTH 175,7 milyon dolar arttı. Böylece hafta genelinde toplam DTH 690,4 milyon dolar yükselerek 261,4 milyar dolar oldu. Söz konusu dönemde altın fiyatları ve parite etkisinden arındırıldığında yurtiçi yerleşik gerçek kişilerin DTH sinin 829 milyon dolar, tüzel kişilerin DTH si 568 milyon dolar azaldığı görüldü. Türkiye genelinde kira artışları Aralık ayında hızlanmaya devam ederken, kiralanan konut sayısı azaldı. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) ile Sahibinden.com tarafından hazırlanan Kiralık Konut Piyasası Görünümü raporuna göre, Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan m2 fiyatındaki yıllık artış oranı Aralık ta %68,7 olarak gerçekleşti. Yıllık kira artış oranı İstanbul'da %84,6, Ankara'da %62,6 ve İzmir'de %56 oldu. Kiralanan konut sayısının toplam kiralık ilan sayısına oranı geçen aya göre 2,5 puan azalarak %23,3 oldu. Önceki aya göre, kiralık ilan sayısı 179 binden 194 bine çıkarak %8,4 artmasına karşın, kiralanan konut sayısı 46 binden 45 bine geriledi. Kiralık konut talebindeki %2,2'lik azalmanın bir açıklaması olarak son dönemde cari kiralarda ortaya çıkan büyük artışın talebi azaltıcı etki yapmaya başladığı değerlendiriliyor. Mobilya sektöründe 2022 yılında milyar liralık iç satış öngörülüyor. Sektörün 2022 yılı beklentileri hakkında konuşan Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Başkanı Ahmet Güleç, 2022 de mobilya sektörü için artan maliyetler ve enflasyondan dolayı cirolarda ciddi bir artış görülmesini beklediklerini kaydetti. 2021 yılında en fazla zorlandıkları konuların başında hammadde tedariki ve hammaddenin makul miktarlarda bulunamamasının geldiğini anlatan Güleç, bazı hammaddelerin fiyatlarının %140 oranında arttığını ifade etti. ABD Merkez Bankası (Fed), resmi bir dijital para biriminin olası fayda ve risklerine ilişkin bir rapor yayınladı. Raporda ABD dolarının resmi bir dijital versiyonunu oluşturmanın, ödemeleri hızlandırabileceği ve ödeme teknolojisi geliştikçe hane halklarına güvenli bir seçenek sunabileceği, aynı zamanda finansal istikrar risklerini de beraberinde getirebileceği ifade edildi. Herhangi bir politika tavsiyesinin yer almadığı raporda kamuoyundan görüş istendiği belirtildi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Şarj Hizmeti Yönetmeliği taslağını kamuoyunun görüşüne açtı. Hazırlanan taslağa göre, otoyol ve şehirlerarası yollarda kurulacak elektrikli araç şarj istasyonlarının en az %75'i hızlı şarj ünitesi olacak, şarj hizmeti fiyatı birim enerji bedeli üzerinden alınacak. Araç sahibinden ek ücret talep edilemeyecek. Elektrikli araç kullanıcılarının şarj hizmeti sunacak istasyonlardan kaliteli ve sürekli hizmet alması ve istasyonları EPDK'nin hazırladığı mobil uygulama üzerinden görebilmesi sağlanacak. Doğal gaz tüketiminde günlük rekor kırıldı. Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. nin (BOTAŞ) Twitter hesabından yapılan paylaşıma göre, 19 Ocak 2022 tarihinde günlük 288 milyon metreküp doğal gaz tüketimi ile Türkiye rekorunun yanı sıra 81 ilin 73'ünde de günlük doğal gaz tüketim rekoru kırıldı. BOTAŞ, sanayiciye günlük doğal gaz kullanımını %40 oranında azaltma talimatı verdi. İran'ın arıza nedeniyle 10 gün doğal gaz veremeyeceği bildiriminde bulunduğunu duyuran BOTAŞ, elektrik ve doğal gaz sistem dengesinin korunması amacıyla yüksek tüketimi olan sanayi tesisleri ve elektrik santralleri ile sınırlı olmak ve kesinti planları önceden bildirilmek suretiyle, doğal gaz tüketiminde kısıtlamalar yapılacağını açıkladı. İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan konuyla ilgili yaptığı açıklamada bu durumun sanayi üzerinde stres yaratacağını söyledi. Adm Elektrik Dağıtım ve Gdz Elektrik Dağıtım, Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi nin (UN Global Compact) katılımcı üyesi oldu.
Oca 20 Mar 20 May 20 Tem 20 Eyl 20 Kas 20 Oca 22 4 28 24 26 25 24 20 23 16 22 12 21 8 20 4 19 Not: Ertesi gün valörlü - Kapanış - Bileşik Faiz 18 1 Yıllık 2 Yıllık 3 Yıllık 5 Yıllık 10 Yıllık Borçlanma Borç Verme Politika Faizi AOFM Son 1 Hafta Önce 1 Ay Önce 2021 Sonu 320 280 380 340 300 240 260 200 160 120 220 180 140 80 60 TRY ZAR BRL RUB INR XU XU030 XBANK XUSIN 700 600 500 400 300 200 0 98 97 96 95 94 93 92 91 90 89 88 Oca 22 2.0 1.8 1.6 1.4 1.2 1.0 0.8 0.6 0.4 Dolar Endeksi ABD 10 Yıllık Tahvil Faizi (%, sağ eksen) 180 0.6 160 0.4 140 0.2 120 0.0-0.2 80 60 40-0.4-0.6-0.8 MSCI Dünya MSCI GOÜ MSCI TR Libor - 3 aylık Libor - 6 aylık Euribor - 3 aylık Euribor - 6 aylık Kaynak: Thomson Reuters, Ekonomik Araştırmalar
5 2022 Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. her hakkı mahfuzdur. Bu doküman Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. nin yatırım bankacılığı faaliyetleri kapsamında, kişisel kullanıma yönelik olarak ve bilgi için hazırlanmıştır. Bu dokümana dayalı herhangi bir işlem yapılması tarafımızdan öngörülen bir husus değildir. Belirtilen görüşler sadece bizim güncel görüşlerimizdir. Bu raporda yer alan bilgileri makul bir esasa dayalı olarak güncelleştirirken, bu konuda mevzuat, uygunluk veya diğer başka nedenlerle amaca uygunluk tam olarak sağlanamamış olabilir. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve/veya bağlı kuruluşları veya çalışanları, burada belirtilen senetleri ihraç edenlere ait menkul kıymetlerle ilgili olarak bir pozisyon almış olabilir veya alabilir; menkul kıymetler üzerinde opsiyonları olabilir veya ilgili diğer bir yatırıma girebilir; bu menkul kıymetleri ihraç eden firmalara danışmanlık yapmış, hisselerinin halka arzına aracılık veya yüklenim taahhüdünde bulunmuş olabilir. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve/veya bağlı kuruluşları bu raporda belirtilen herhangi bir şirket için yatırım bankacılığı da dahil olmak üzere önemli tavsiyeler veya yatırım hizmetleri sağlıyor veya sağlamış olabilir. Bu raporun ilgili olduğu yatırım fiyatı veya değeri, direkt veya indirekt olarak, yatırımcıların menfaatlerine ters düşebilir. Döviz kurlarındaki herhangi bir değişmenin yatırımın değeri veya fiyatı veya bu yatırımdan sağlanan gelir üzerinde olumsuz bir etkisi olabilir. Geçmişteki performans her zaman gelecekteki performansın kılavuzu olacak demek değildir. Yatırım geliri dalgalanma gösterebilir. Bu rapor kamuya açık bilgilere dayalıdır. Doğru veya tamam olmayan hiçbir beyan yapılmamıştır. Bu rapor söz konusu menkul kıymetlerin alınması veya satılması için bir teklif, yorum ya da yatırım tavsiyesi değildir veya bu menkul kıymetlerin alınıp satılmasına yönelik bir teklif için de bir istek veya zorlama değildir. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. ve kendisiyle bağlantılı olan diğerleri bahsedilen şirketlerin menkul kıymetleriyle ilgili pozisyon alabilirler veya bu menkul kıymetlerle ilgili işlem yapabilirler, ayrıca bu şirketler için yatırım bankacılığı hizmetleri de verebilirler. Herhangi bir yatırım kararı yatırımcının tamamıyla kendi kişisel seçimine dayanmalıdır. Bu rapordaki bilgiler herhangi bir yatırım tavsiyesi olmayıp, raporda yer alan firmalara yatırım yapılmasından ötürü Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. hiç bir sorumluluk kabul etmez. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.