TÜRKİYE KİMYA SANAYİCİLERİ DERNEĞİ Proje Oluşturma Kültüründe Sistemli Yaratıcı Düşünce (Systematic Inventive Thinking - SIT) Genel Sekreter
İlk Endüstriyel Organik kimyasal August Wilhelm von Hofmann (1818-1892) Katran Kinin? William Henry Perkin (1838-1907). 1856 Paskalya Tatili ; Anilin + Potasyum Dikromat
Perkin, Boyar Madde ürettiğini anladı ve okulu bıraktı. Aile sermayesiyle bir fabrika kurdu. 6 ay içinde Anilin Moru unu üretti. Fransa da çok moda oldu ve Fransızlar Mauve ismini verdiler. Perkin, dev bir boyar madde endüstrisi kurdu ve 35 yaşında emekliye ayrıldı!
Dr. Roy Plunkett PTFE-TEFLON PTFE veya polytetrafluoroethylene, 6 Nisan 1938 tarihinde, Dr. Roy Plunkett tarafından, DuPont araştırma laboratuarlarında (Jackson Laboratory in New Jersey) bulundu. Asistanıyla beraber Freon gazını basınç altında ve donmuş olarak incelerken bir madde buldular. Bu, yağlı, kendiliğinden polimerize olmuş beyaz bir tozdu. Madde neredeyse hiçbir kimyasal ile reaksiyona girmiyordu Zamanla mutfak gereçleri de dahil olmak üzere bir çok alanda kullanılmaya başladı.
POST-IT 1968 Yılında 3M de çalışan kimyager Dr. Spencer Silver, baskıyla yapışan, tekrar kullanılabilen yapıştırıcı gücü az bir ürün buldu (Bootlegging)*. 5 Yıl boyunca seminerlerde bu ürün hakkında bilgi sundu. Ancak ilgi görmedi. 1974 yılında bir iş arkadaşı katılmış olduğu seminerde bu ürünle ilgilendi ve notların yazılıp yapıtırılacağı konusunu ortaya attı. 3M, 1977 yılında dört şehirdeki dükkanlarda Press 'n Peel", adı altında satışa çıkardı.ancak başarılı olamadı. Bir sene sonra, 1978 yılında Boise, Idaho da oturan kişilere ücretsiz olarak dağıttı. Kullanan kişilerin % 95 i böyle bir ürünü satın alabileceklerini belirttiler. 6 Nisan 1980 yılında ABD de dükkanlarında "Post-It Notes olarak satışa başladı, başarılı oldu ve 1981 yılında da Kanada ve Avrupa daki dükkanlarda satılmaya başlandı. *Kenneth E. Knight 1967 yılında ekonomi ve iş yönetimde, bootlegging kavramını getirdi. Bootlegging (yasa dışı işlem) : istekli olan kişilerin gizlice yenilik (inovasyon) projeleri oluşturması Genellikler alttan-üste (bottom-up) doğru, sorumlu yöneticiden resmi izin almadan, programlanmamış, firma yararına yapılan işlemler, Bölüme ait olmayan ve kaynak ayrılmamış işlemler
İŞ HAYATINDAKİ PROJELER Projeler, kurumsal başarının kritik bir parçası haline gelmiştir. Ancak araştırmalar gösteriyor ki bir çok proje tam bir başarıya ulaşmamıştır. pwc PriceWaterhouseCoopers ın 2004 teki araştırmasına göre çok geniş bir endüstri gamında, KOBİ v.s. kuruluşlarda global ölçekteki işyerlerinde 10.640 adet ve 7.2 milyar dolar değerindeki projelerin sadece % 2,5 i %100 tamamlanabilmiş ve % 50 oranında proje de başarısızlığa uğramıştır. The Standish Group 1994 teki araştırmalarında da benzer sonuçlara ulaşmıştır. Bulgularına göre projelerden % 71 i tehlikeye düşmüş (geç teslimat, bütçe aşılması gibi nedenlerden dolayı) veya ürün tamamlanmadan sona erdirilmiştir.
Yeni bir ürün için proje geliştirmek istiyorsunuz! Nereden başlarsınız? Ürün inovasyonundaki zorluk ulaşılamayan talebin karşılanması, özellikle pazarın farkında olmadığı gizli talebi karşılayacak yeni ürünün oluşturulmasıdır. Ancak genellikle birçok yeni ürün bir öncekilerine benzemekte ve işleri daha da zora sokarak rekabete yol açmaktadır.
Üç Kaynak Bir çok firma yeni ürün oluşturmak için üç kaynağı kullanmaktadır : 1. Rakiplerin takibi, 2. Pazar bilgisi ve araştırması, 3. Yeni teknoloji Birinci kaynaktan farklı bir ürün şeklinde sonuç alınamaz. Firmaların dağarcıklarında önemli bir yeri olmasına rağmen ikinci kaynağın -pazar araştırması- farklı bir ürün sunmak için yeterli yönlendirme sağlamadığı kanıtlanmıştır.
Neden böyle oluyor? Tartışalım! Diyelim ki komik bir fıkra düzenlediniz ve arkadaşlarınıza anlattınız. Arkadaşlarınızın her biri kendi arkadaşına anlatacak ve böylece yayılacaktır. Bununla beraber yaşadığınız çevrenin önemli bir kesimine yayılması için bir süre geçecektir. Sizin fıkrayı anlatmanız ve çevrenizdeki önemli bir kesimin bunu duyması aşağıdaki şekildeki gibi olacaktır:
birinci bölümdeki pazar araştırmasının yeni ihtiyaca ulaşma şansı hemen hemen yoktur İkinci bölümdeki Pazar araştırmasının ise yeni bir talebe ulaşma şansı oldukça yüksektir. Ancak maalesef bu alanda rakipler de büyük ihtimalle aynı sonuçlara varacaktır. Teknoloji farklılık için bir kaynak olabilir ancak rakip firmaların ulaşamadığı bir teknoloji olmalıdır.
Systematic Inventive Thinking (SIT) Dördüncü bir kaynak vardır. Bu kaynak mevcut ürünün temel olarak alındığı yeni fikirlerin oluşturulmasıdır. Firma kaynaklarına ve uzmanlığına dayanan bu kaynak firmalar arasında farklılıklar yaratabilir. Systematic Inventive Thinking (SIT) yeni bir fikir oluşturma ve inovasyon yaklaşımıdır. Bu metod 40 tan fazla ülkede yüzlerce firma tarafından kullanılmıştır. Bir çok kimya firmasında, örneğin Univation Technologies ve Bayer Environmental Science tarafından kullanılarak ürünlerin sesini dinlemelerini sağlamıştır. Fonction Follows Form (FFF) : Bir yeni fonksiyon veya ihtiyacı saptayarak ona göre bir inovasyon yerine, mevcut ürün üzerinde çalışmak ve bu yeni formun nasıl faydalı olabileceğini belirlemek FFF nin kullanımı Pazar araştırmasının tersine öncelikle ürünün oluşturulmasıdır. Ürünün fiziksel bileşenleri ve ilgili ortamlar listelenir. SIT in beş araçlarından birisi kullanılarak düşünce halinde yeni ürün oluşturulur. Bu sanal ürünün ticari değeri ve olasılığı değerlendirilir. Eğer bu sanal ürün Pazar imkanı olan, ve firmanın mevcut teknoloji imkanları içindeyse harekete geçilir.
Mevcut durum araçlar Sanal ürün Systematic Inventive Thinking (SIT) İhtiyaç, avantaj, pazar Olası mı? Uygulama, sorunlar fikirler
Systematic Inventive Thinking (SIT) - Araçlar Araçlar Tanımlar Kavram Örnek Görev birleşimi Mevcut bir kaynağa yeni ve ilave bir görev Birçok kullanım ihtimali olan tüm kaynakların gözden verilmesi geçirilmesi olması Bağımlılıkları tanımla Bölme Çıkarma Çoklaştırma Ürünün iki değişkeni arasındaki bağımlılığı ortadan kaldırma veya yeni bağımlılıkların yaratılması Ürünün ve/veya bileşenlerinin bölünmesi ve zaman ve alan içerisinde yeniden düzenlenmesi Üründen temel bir bileşenin çıkarılması Bir ürünün içine aynı özellikte ikinci bir bileşen ilave etmek Ürünün ve çevresi ile arasındaki bağımlılığı kaldırma, değiştirme veya yeni bağımlılık yaratma Bir üründe yeniden düzenleme ile yeni bir ürün üretilmesi veya yeni kullanım alanı bulunması imkanlarının genişlemesi Üründen, ürünün varlığını etkileyecek temel bir bileşenin çıkarılması Üründe bileşenin miktar artışı sağlayarak kalitede değişiklik Araçlarda anten ve buz eriticisinin tek parça Çocukların diş fırçasını yeterince kullanmaları halinde renk değiştiren diş fırçası. Otomobillerdeki çıkarılabilen radyo paneli Placebo - içeriksiz ilaç İki bıçaklı traş bıçağı bıçaklarının değişik açılarda düzenleyerek yeni bir alternatif yaratılması
Etap 1 Mevcut durumda ürünün fiziksel bileşenleri ve ilgili ortamlarını listeleyin. Bileşenler Aktif madde (deterjan) Parfüm Bağlayıcılar İlgili ortam Çamaşır Makinası Su Çamaşırlar Etap 2 SIT in beş düşünce aracından birisini uygulayın Bu olayda çıkarma-substraction uygulaması yapılmakta ve ürünün en temel bileşeni olan aktif madde çıkarılıyor Etap 3 Yeni ürünü tanımlayın ve değerlendirin Şu anda elimizde yıkama etkisi olan aktif maddesi çıkarılmış ve parfüm ile bağlayıcı içeren bir ürün var.
Etap 4 İhtiyaçları, avantajları ve pazarı saptayın Yeni ürün komik görünmektedir. Aktif maddesi olmayan bir deterjan ne işe yarar? Ancak yapılan tartışmalarda aktif maddenin zamanla giysileri yıprattığı ve ömrünü azalttığı göz önünde bulunduruldu. Bunların deterjandan çıkarılması giysi üzerindeki etkilerinin azalmasına ve giysinin ömrünü uzattığı ortaya atıldı. Bundan dolayı giysilerini sadece kirlendiği için değil, yenilenmiş olarak kullanmak isteyen ve sıkça yıkayan kişiler için uygun olabilir. Etap 5 Olabilirliği saptayın Teknik uzmanlar çok az aktif madde içeren kararlı bir ürün üretebileceklerini belirttiler. Ayrıca aktif madde çok az kullanıldığı için bağlayıcı miktarında da düşüş olmaktadır.
Etap 6 Sorunları tespit edin ve ona göre uyarlamaları yapın. En önemli sorun bu sanal ürünün aktif madde içermemesi nedeniyle kurallara göre artık deterjan olarak tanımlanamamasıydı. Salonda bulunan Yönetici biz de bu ürünü neden giysi yenileyici olarak tanımlamayalım dedi. Visco bu ürünü hiçbir zaman pazara sürmedi. Ancak 4 sene sonra (2000 de) Procter&Gamble firması Febreze markası altında giysi yenileyici olarak benzer ürünü piyasaya sürdü. Diğer firmalarda benzer ürünleri piyasaya sürdüler.
TÜRKİYE KİMYA SANAYİCİLERİ DERNEĞİ Turkish Chemicals Manufacturers Association Dinlediğiniz için Teşekkür Ederiz! Sorular? www.tksd.org.tr