www.tomer.ankara.edu.tr Ankara Üniversitesi TÖMER
İÇİNDEKİLER I. GENEL KAVRAMLAR 4 II. BAŞVURU, KAYIT VE ÜCRETLER 5 III. SINAV GÜNÜ 6 IV. SINAV SONUÇLARI 7 V. UTS EKRANLARI HAKKINDA 8-13 VI. SINAV BÖLÜMLERİ 14-46 1. DİNLEME 2. DİLBİLGİSİ 3. OKUMA 4. KARŞILIKLI KONUŞMA 5. SÖZLÜ ANLATIM 6. YAZILI ANLATIM 14-18 19-25 26-31 32-35 36-43 44-46 VII. SINAVI BİTİRME 47
I. GENEL KAVRAMLAR UTS Açık adı Uzaktan Türkçe Sınavı olan ve Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen yetişkin bireylerin dil becerilerini Türkiye içinde veya dışında internet üzerinden bilgisayar tabanlı olarak ölçmek üzere Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Araştırma ve Uygulama Merkezi TÖMER tarafından geliştirilen bir düzey belirleme ve sertifikalandırma sınavıdır. UTS için başvuru alma, kayıt kesinleştirme, sınav günü ve saati belirleme, sınav uygulama, sonuçları duyurma vb. işlemler yuriçi ve yurtdışı temsilci kurumlar olan SINAV MERKEZLERİ aracılığıyla yürütülmektedir. BECERİ DÜZLEMLERİ Dinleme, sözlü anlatım ve karşılıklı konuşma kayıtlarının içeriğine yönelik çoktan seçmeli soruların yer aldığı düzlemdir. Dilbilgisi, Türkçenin dilbilgisel yapısına yönelik çoktan seçmeli soruların yer aldığı düzlemdir. Okuma, yazılı metinlerin içeriğine yönelik çoktan seçmeli soruların yer aldığı düzlemdir. Karşılıklı Konuşma, ses kayıtları yoluyla adaylara yöneltilen ve adayların sözlü olarak yanıtlaması beklenen soruların yer aldığı düzlemdir. Sözlü Anlatım, adaylara yazılı ve görsel soru kökleri kullanılarak yöneltilen ve adayların sözlü olarak yanıtlaması beklenen soruların yer aldığı düzlemdir. Yazılı Anlatım, adaylara yazılı soru kökleri kullanılarak yöneltilen ve adayların yazarak yanıtlaması beklenen sorunun yer aldığı düzlemdir. DÜZEYLER TÖMER Türkçe kurslarında uygulanan kurs sistemine uygun olarak belirlenen ve ayrı ayrı sertifika alınabilen TEMEL, ORTA ve YÜKSEK düzeyleridir. SERTİFİKALAR UTS ye girerek TEMEL, ORTA veya YÜKSEK düzeylerden birinde başarılı olanlara verilen belgelerdir. Bu belgelerde Avrupa Dil Pasaportu dil beceri baremleriyle olan denklikler de belirtilmektedir. TÖMER Sertifikas UTS - TEMEL UTS - ORTA UTS - YÜKSEK DENEME SINAVI Dinleme Dilbilgisi Okuma Karfl l kl Konuflma Sözlü Anlat m Yaz l Anlat m Temel Düzey 9 9 9 5 1 Orta Düzey 9 9 9 5 1 1 ADP Denkli i A2 B1 C1 UTS başvurusu kesin kayda dönüşmüş olanların internet üzerinden girebilecekleri, adaylara UTS yi tanıtan ve sınav olma deneyimi kazandırmayı amaçlayan örnek sınavdır. Deneme Sınavında adaylara ancak Dinleme, Dilbilgisi ve Okuma düzlemleri için sonuç dönütü verilebilmektedir. SORULARIN DAĞILIMI UTS 6 beceri düzlemi için düzeylere göre oluşturulmuş 100 sorudan oluşmaktadır. Bu 100 soru, YÜKSEK Düzey Sertifikası (Diploma) almak isteyen adaylara tüm düzeylerden, ORTA Düzey Sertifikası almak isteyen adaylara TEMEL ve ORTA düzeylerden, TEMEL Düzey Sertifikası almak isteyen adaylara ise yalnızca TEMEL düzey sorularından seçilerek oluşturulmaktadır. Aşağıdaki tablo YÜKSEK düzey sınavının soru dağılımını göstermektedir. Yüksek Düzey 9 9 9 5 1 Toplam 27 27 27 15 3 1 100 4
II. BAŞVURU, KAYIT VE ÜCRETLER BAŞVURU UTS başvuruları doğrudan ve yalnızca SINAV MER- KEZİ ne yapılabilmektedir. UTS internet adresinden (www.tomer.ankara.edu.tr/uts veya www.bilemek.com/uts) nerelerde sınav merkezleri olduğu, bu merkezlere nasıl ulaşabileceği hakkında gerekli bilgilere ulaşılabilmektedir. KAYIT UTS ye girmek için kayıt işlemlerinin yapılmış olması gerekmektedir. Kayıt için gereken işlemler sınava giriş formunun doldurulması, sınav ücretinin ödenmesi ve sınava giriş belgesinin alınmasından oluşmaktadır. İADE VE EK-ÖDEMELER Ücret İadesi UTS için başvuran, gerekli ödemeleri yapan ve kesin kaydı yapılan adaylar, sınav merkezinden kaynaklanan teknik sorunlar nedeni ile sınav uygulamasının gerçekleşmediği durumlar dışında hiçbir sebeple ücret iadesi talep etme hakkına sahip değildirler. Sınav uygulamasının ana merkez ya da yerel merkezden kaynaklanan teknik sorunlar nedeni ile tamamlanamadığı durumlarda kullanıcılara yeniden sınava girme hakkı verilir ya da talep etmeleri durumunda sınav ücreti iade edilir. Sınav Ücreti Sınav ücreti, SINAV MERKEZİ tarafından önerilen yollardan biri kullanılarak ödenecek olan ücrettir. Ücretin yatırıldığı makbuz, dekont, fatura veya bunların elektronik versiyonları ile belgelendirilir. Erken Değerlendirme Ücreti Aday başvuru sırasında, sınavının sınav gününü takip eden 3 (üç) iş günü içinde değerlendirilip sonucun bildirilmesini talep edebilir. Bunun için sınav ücreti dışında ek-ödeme yapması gerekmektedir. Sınava Giriş Formu SINAV MERKEZİ tarafından sağlanan ve aday tarafından eksiksiz ve doğru olarak doldurulması gereken formdur. Bu form, aynı zamanda, sınav merkezi ile aday arasında karşılıklı imza edilmiş olan bir sözleşme niteliğindedir. Ayrıntılı Rapor Ücreti Aday sınav sonuçlarının düzey, düzlem ve hedef beceriler açısından ayrıntılı olarak tanımlanmış bir raporlamasını isteyebilirler. Başvuru sırasında belirtilmesi gereken bu talebin karşılanması eködeme gerektirmektedir. Sınava Giriş Belgesi SINAV MERKEZİ tarafından ücret ödemesi yapan adaylara verilen ve adayın kaydının kesinleştiğini gösteren belgedir. Bu belgenin sınav günü geçerli bir başka kimlikle ya da pasaportla birlikte adayın yanında olması gerekmektedir. Yeniden Değerlendirme Ücreti Adaylar sınav sonuçlarının kendilerine bildirilmesinin ardından bir ay içinde sınav sonuçlarına itiraz etme hakkına sahiptirler. Sınavlarının yeniden değerlendirilmesini isteyen kullanıcılar, bu taleplerinin yerine gelmesi için ayrıca ödeme yapmaları gerekecektir. 5
III. SINAV GÜNÜ Sınava Girme SINAV MERKEZİ tarafından belirlenen sınav günü, adayların sınav saatinden 30 dakika önce sınav yerinde olmaları ve yanlarında Sınav Giriş Belgesi ile birlikte geçerli bir kimlik ya da pasaport bulundurmaları gerekmektedir. Adaylar sınav yerinde yanlarında cep telefonu, dizüstü bilgisayar, çağrı cihazı, her türlü sözlük, kitap, her türlü sırt, el çantası vb. herhangi bir eşya bulunduramazlar. Sınav salonuna kayıtları onaylanmış ve kendilerine Sınav Giriş Belgesi verilmiş adaylar ile sınav görevlileri dışında herhangi bir kişinin girmesine izin verilmez. Adaylar yalnızca kendileri için belirlenen bölüme oturacaklardır. Kullanıcıların katılacağı sınav kendileri için belirlenen bilgisayara daha önceden yüklenmiş olacaktır. Kullanıcılar kendileri için belirlenmiş olan kullanıcı adı ve şifrelerini girerek sınavı başlatacaklardır. Kullanıcılar bu aşamadan itibaren sınav akışını gösteren yönergeleri izleyeceklerdir. Sınav süresi, sınavda verilen ara ile birlikte toplam 195 dakikadır. Sınav süresince 15 dakikalık sınav arası, Okuma bölümünün ardından verilmektedir. Belirlenen süre sonunda sınav salonuna dönmeyen kullanıcılar sınav salonuna alınmayabilir ya da sınavları geçersiz sayılabilir. Tüm sınav uygulaması boyunca süre, kullanıcının bilgisayarında etkin olan saat ile ölçülecektir. Kullanıcılar sınav süresince karşılaştıkları sorunlar (yalnızca bilgisayar ya da internet bağlantısından kaynaklı teknik sorunlar ve kullanıcının yaşayabileceği olağanüstü sağlık sorunları) için ellerini kaldırarak gözetmenden yardım isteyebileceklerdir. gözetmen izin verdikten sonra sınav salonunu terk edebilirler. Sınavı Erteleme Kullanıcılar belirlenen sınav tarihinden 3 iş günü öncesine kadar talep etmek koşuluyla sınav tarihlerini değiştirebilirler. Sınav tarihini değiştirmek isteyen kullanıcılar sınav merkezi tarafından belirlenecek olan bir sonraki sınava girebilirler. Gecikme Belirlenen saatte sınav merkezinde bulunmayan ve sınav saatine kadar sınav öncesi işlemleri tamamlamayan adaylar hiç bir şekilde sınav salonuna alınmazlar. Sınavdan Atılma Sınav süresince önceki bölümlerde sunulan "genel kurallar"a aykırı davrandıkları tespit edilen, başkasının yerine sınava girdiği tespit edilen, sınav salonuna alınması yasak olan eşyaları salona soktuğu anlaşılan, diğer kullanıcıların ekranlarını görmeye çalışan ya da kendi ekranını diğer kullanıcılara göstermeye çalışan, sınav salonunda diğer kullanıcıları rahatsız eden, sınav salonundaki diğer kullanıcılarla ve gözetmenle sözlü diyaloğa, tartışmaya giren, herhangi bir biçimde sınav içeriğini kopyalamaya ve dışarı çıkarmaya çalışan, sınav araç gereçlerine (monitör, klavye, fare, kulaklık, mikrofon ve sınavla ilgili tüm yazılımlar) zarar veren ya da zarar vermeye teşebbüs eden, herhangi bir sebeple sınav görevlisine haber vermeden yerini terk eden kullanıcılar sınav salonundan çıkarılacak ve sınavları iptal edilecektir. Sınavı Bitirme Adaylar sınav süresince Çıkış düğmesini tıklayarak geçerli bölümü ya da sınavı bitirebilirler. Sınavı tamamlamadan bitirmek isteyen ya da tamamlayan adaylar "Sınavınız sona ermiştir. Lütfen sınav görevlisine haber veriniz. UTS ye katıldığınız için teşekkür ederiz." uyarısını gördüklerinde yerlerini terk etmeyecek ve gözetmenin gelmesini bekleyeceklerdir. Adaylar ancak Sınavı Yarım Bırakma Kullanıcılar kendi istekleri ile herhangi bir aşamada sınavı yarım bırakırlarsa sertifika ya da diploma alma şansını yitirirler. Ancak yanıtladıkları sorular ile ilgili sonuçlar kendilerine bildirilir. Herhangi bir sağlık sorunu nedeni ile sınavı yarım bırakmak zorunda kalan adaylara gözetmen raporu doğrultusunda yeniden sınava girme ya da aldığı sınavı daha sonra tamamlama hakkı verilir. 6
IV. SINAV SONUÇLARI Değerlendirme Dinleme, Dilbilgisi ve Okuma bölümlerinde yer alan ilk 81 sorunun değerlendirmesi, belirlenen puanlama ölçütleri doğrultusunda bilgisayar tarafından otomatik olarak yapılmaktadır. Karşılıklı Konuşma, Sözlü Anlatım ve Yazılı Anlatım bölümlerinin notlandırılması ANA MERKEZ tarafından yapılmaktadır. Başarı Durumu Bir adayın sınavda başarılı olup sertifika alma hakkı kazanabilmesi için, bütün düzlemlerde baraj puanının üzerinde not alması gerekmektedir. Herhangi bir düzlemde baraj puanının belirli oranda altında kaldığı halde adayın sınavda yine de başarılı olması için, bu düzlemin korelasyonunda yer alan diğer düzlemde korelasyon barajının üzerinde not alması gerekir. Baraj puanının belirli oranda altında kalınan durumlarda korelasyon hesaplamasına giren düzlem eşlemeleri şöyledir: Dilbilgisi Yazılı Anlatım Dinleme Okuma Sözlü Anlatım Karşılıklı Konuşma Değerlendirme Süresi UTS ye katılanlar sınav sonuçlarını sınav gününden sonraki 5 (beş) iş günü içinde kullanıcı adı ve şifrelerini girerek internet üzerinden öğrenebilirler. Sertifikaların Gönderilmesi Sınavda başarılı olup bir sertifika almaya hak kazanan adaylara belgeleri, sınav gününden itibaren en geç 2 ay içinde posta yoluyla gönderilir. Sınav Sonuçları ve Raporlarının Gizliliği UTS ye girmek üzere adaylarca doldurulan ve imza edilen Sınava Giriş Formu, adayın işbu Kılavuzda yazan koşulları kabul ettiğini ANA MERKEZ ile SINAV MERKEZİ ne beyan ettiği ve ANA MERKEZ ile SINAV MERKEZİ nin de sınav sonuçlarının gizli tutulacağını ve 3. kişilere aktarılmayacağını adaya garanti ettikleri bir belge niteliğindedir. 7
V. UTS EKRANLARI HAKKINDA Şimdi sınava giriş yapacağınız ekrandasınız Bu ekranda kullanıcı adınızı ve şifrenizi ilgili kutucuklara yazıp Giriş düğmesine basarak UTS yi başlatabilirsiniz. 8
BİLGİ Ekranı Bu ekranda UTS ile ilgili genel bilgiler yer almaktadır. Ekranı değiştirmek için Sınava Devam Et düğmesine basınız. Bunu yapmazsanız sistem bunu bir süre sonra kendiliğinden yapacaktır. 9
SES AYARI Ekranı Sınav başlamadan önce açılan bu ekran ses ayarını değiştirmenizi sağlar. Dinle düğmesine basarak örnek kaydı dinleyebilirsiniz. Ses ayarını + ve - yönünde değiştirerek artırıp azaltabilirsiniz. Ok işaretini sesi en iyi biçimde duyacağınız ayara getirdikten sonra Kapat düğmesine basınız. Ses ayarını değiştirme ihtiyacı duymuyorsanız bile bu düğmeye basınız, basmazsanız sistem bunu bir süre sonra kendiliğinden yapacaktır. 10
MİKROFON AYARI Ekranı Ses ayarı ekranını kapattıktan sonra karşınıza mikrofon ayarı ekranı gelecektir. Karşılıklı Konuşma ve Sözlü Anlatım sorularında ses kaydı ile ilgili sorun yaşamamak için mikrofon ayarınızı Kaydet düğmesine basarak örnek bir kayıt yapınız ve Dinle düğmesine basarak yaptığınız kayıtta sorun olup olmadığını kontrol ediniz. Devam etmek için Kapat düğmesine basınız. Bunu yapmazsanız sistem bunu bir süre sonra kendiliğinden yapacaktır. 11
Soru Ekranları UTS soru ekranlarının sol üst köşesindeki BÖLÜM kutusu, sınavın hangi düzleminde olduğunuzu; SORU kutusu, bu bölümde toplam kaç sorudan kaçıncı soruya ait ekranda olduğunuzu ve SÜRE kutusu da soruyu yanıtlamak için ne kadar süreniz olduğunu veya kaldığını gösterecektir. SES AYARI ise, Dinleme, Karşılıklı Konuşma ve Sözlü Anlatım bölümlerinde sesi artırıp azaltmanızı sağlayacaktır. 12
ÇIKIŞ Ekranı Ekranın sağ üst köşesindeki ÇIKIŞ düğmesi, sizin bu bölümden veya sınavdan çıkmanızı sağlayan düğmedir. Bu düğmeye basarsanız karşınıza yukarıdaki ekran gelecektir. Sınavı Bitir düğmesine basarsanız bu sizin sınavdan vazgeçtiğiniz anlamına gelecektir ve bu durumda lütfen salon görevlisine de Sınavı Bitir e bastığınızı haber veriniz. Bölümü Bitir düğmesine bastığınızda sınavın bu bölümünü, sonraki soruları görmeden ve tabii seçenek işaretlemeden bitirmek istediğiniz anlamına gelecektir. Bu durumda sınav sonraki bölüm ile devam edecektir. Sınava Devam Et düğmesine bastığınızda sınava kaldığınız sorudan devam edebilirsiniz ama bu esnada harcadığınız süreye bağlı olarak çıkış yaptığınız sorunun ve muhtemelen kendiliğinden gelecek diğer sorunun veya soruların süresini de kullanmış olabilirsiniz. Ekranın sağ alt köşesindeki Sonraki düğmesi, bir sonraki soru ekranına geçmenizi sağlar. 13
VI. SINAV BÖLÜMLERİ 1. DİNLEME Şimdi Dinleme bölümüne ait bilgilendirme ekranındasınız Bu ekrandaki bilgileri okuduktan sonra Örnek Soru düğmesine basarak bir sonraki ekrana geçiniz. Örnek Soru düğmesine basmazsanız sistem bunu bir süre sonra kendiliğinden yapacaktır. 14
Şimdi Dinleme bölümüne ait Örnek Soru ekranındasınız Örnek Soru ekranını incelemeniz bittikten sonra Sonraki düğmesine basınız. Sonraki düğmesine basmazsanız sistem bunu bir süre sonra kendiliğinden yapacaktır. 15
Şimdi Dinleme bölümünü başlatacağınız ekrandasınız Bu ekranda Dinleme bölümünün sınavını başlatmak için hazırsanız Sınavı Başlat düğmesine basınız. 16
Şimdi bir Dinleme sorusu ekranındasınız Bazı dinleme sorularında soru kökü bir görsel (çizim, fotoğraf, resim, kroki vb.) olabilir. Sorunun doğru yanıtı olduğunu düşündüğünüz görseli, hemen sol tarafındaki yuvarlağı tıklayarak seçebilirsiniz. 17
Dinleme bölümü sorularında süre başlar başlamaz önce yönergeyi, sonra seçenekleri okumanız için dinleme kaydı başlamadan önce size yeterli süre tanınmaktadır. Dinleme kaydı iki kez dinletilecektir. Bu süre içinde seçenek işaretleme işini yapabilir ve isterseniz işaretlediğiniz seçeneği değiştirebilirsiniz. Her sorunun belirli bir süresi olduğundan, sonraki soruya geçildiğinde önceki sorulara dönüş yapılamamaktadır. Her soruya ayrı süre verildiği için bu bölümdeki soruları erken yanıtlamanız size diğer sorular için süre kazandırmayacaktır. Dinleme Sorularının Hedefleri 1., 10. ve 19. Sorular: Genel konularda sorulanı anlama. 2., 11. ve 20. Sorular: Sözlü anlatımlarda ve karşılıklı konuşmalarda geçen yaş, boy, kilo, tarih, saat, telefon vb. sayısal anlatımları anlama. 3., 12. ve 21. Sorular: Bir karşılıklı konuşmanın (otelde, lokantada, bankada, havaalanında vb.) nerede geçtiğini anlama. 4., 13. ve 22. Sorular: Karşılıklı konuşmalarda konuşan kişilerin mesleğini, görevini, statüsünü anlama. 5., 14. ve 23. Sorular: Sözlü anlatım ve karşılıklı konuşma yoluyla yapılan tarifleri doğru görsellerle birleştirerek anlama. 6., 15. ve 24. Sorular: Bir sözlü anlatımda veya karşılıklı konuşmada karşılaştırma ve üstünlük yapılarıyla kurulan olası ilişkileri anlama. 7., 16. ve 25. Sorular: Tümceleri neden-sonuç, itiraz-gerekçe, parça-bütün vb. ilişkiler yoluyla birbirine bağlayabilme ve konuşmanın başka bir konuya geçtiğini veya aynı konuda devam ettiğini fark etme. 8., 17. ve 26. Sorular: Konuşmayı akılda tutma ve sözü edilen ile edilmeyenleri fark etme. 9., 18. ve 27. Sorular: Konuşmadan hareketle sonuç veya sonuçlar çıkarma ve ilgisiz sonuç ve sonuçları fark etme. 18
2. DİLBİLGİSİ Şimdi Dilbilgisi bölümüne ait bilgilendirme ekranındasınız Bu ekrandaki bilgileri okuduktan sonra Örnek Soru düğmesine basarak bir sonraki ekrana geçiniz. Bu düğmeye basmazsanız sistem bunu bir süre sonra kendiliğinden yapacaktır. 19
Şimdi Dilbilgisi bölümüne ait Örnek Soru ekranındasınız Örnek Soru ekranını incelemeniz bittikten sonra Sonraki düğmesine basınız. Bu düğmeye basmazsanız sistem bunu bir süre sonra kendiliğinden yapacaktır. 20
Şimdi Dilbilgisi bölümünü başlatacağınız ekrandasınız Bu ekranda Dilbilgisi bölümünün sınavını başlatmak için hazırsanız Sınava Devam Et düğmesine basınız. 21
Şimdi ilk tür Dilbilgisi sorusu ekranındasınız Ekranın metin bölümünün başındaki zemini taramalı metin, soru köküdür. Daha alttaki italik anlatım, sorunun yönergesidir. En altta yer alan 4 satırın her biri ise, seçenekleri göstermektedir. Doğru olduğunu düşündüğünüz seçeneği tıklayıp Sonraki düğmesine basınız. Bu düğmeye basmazsanız sistem sonraki soruya kendiliğinden geçmeyecektir. 22
Şimdi ikinci tür Dilbilgisi sorusu ekranındasınız Şimdi üçüncü tür Dilbilgisi sorusu ekranındasınız Dilbilgisi bölümü soruları ya Örnek Soru ekranında gördüğünüz gibi yerine koymayı, ya yukarıdaki soru ekranlarında gördüğünüz gibi yanlış olan sözcük veya sözcük kümesini bulmayı ya da altı çizili anlatım yerine getirilebilecek anlatımı bulmayı gerektirmektedir. 23
Soru ekranını görür görmez önce yönergeyi, sonra soru kökünü, en sonunda da seçenekleri okumanızı öneriyoruz. Dilbilgisi bölümünde 27 soru için verilen toplam süre 20 dakikadır, bu da bir soru için ortalama 40 saniyeniz var demektir. Bütün sorular için toplam bir süre verildiği ve sonraki soruya geçildikten sonra geriye dönüp seçenekleri değiştirme şansı olmadığı için, her soruya emin olana kadar süre ayırmanızı ama bu sürenin herhangi bir soru için 40 saniyeyi geçmemesine dikkat etmenizi öneriyoruz. Önceki soruları 40 saniyenin altında yanıtlamış olmanız, sonraki sorulara 40 saniyeden daha fazla zaman ayırmanıza olanak sağlayacaktır. Dilbilgisi Sorularının Hedefleri 28. Soru: Koşaç tümcelerinde özne ile yüklem arasındaki kişi-sayı ile tür uyumunu kurabilme ve çekim eklerinin doğru sıralanışını belirleme. 29. Soru: Ad ve sıfat tamlamaları ile ilgeç öbeklerinin, tamlayan ekini ve(ya) iyelik eklerini alıp almayacağını ve(ya) iyelik eklerinin hangi (kişi-sayı) biçimini alacağını, bu çerçevede, ayrıca bazı edatların tümleçlerinde tümlecin adıl olmasına bağlı olarak tamlayan ekini gerektirdiğini belirleme. 30. Soru: Tümcede yüklemcil eylemin çatısına göre tümce öğelerinin hangi ad durum (yalın, belirtme, yönelme, kalma ve çıkma) eklerini alacağını belirleme. 31. Soru: Basit tümcelerde zaman, kip ve görünüş zarfları ve zarf görevindeki tümleçlerle uyumlu çekimini seçebilme. 32. Soru: Tümcedeki veya tümceler arasındaki anlam bütünlüğünden hareketle yeterlilik yardımcı eyleminin birincil işlevleri ile bağlam ve yapı duyarlı ikincil işlevlerini belirleme. 33. Soru: Mastar tümcelerinin kendi öznesine ve ana tümcenin eylemine göre hangi mastar eki ile nasıl adlaşacağını belirleme. 34. Soru: İlgi eki (-ki, -nınki, -daki) ile nitelendirme yapılarını kurmada doğru biçimi belirleme. 35. Soru: Tümcelerde sunulan bilgiden hareketle, yan tümceyi ana tümceye doğru ulaçları kullanarak bağlayabilme. 36. Soru: Tümcede sunulan bilgilerden hareketle uygun bağlacı seçebilme becerisini ölçme. 37. Soru: Bazı ad durum eklerinin (-e, -den ve -de) temel görevleri dışında belirteç görevinde kullanıldığını, bu görev çerçevesinde ikileme yapısında da yer alacağını bilme ve fark etme. 38. Soru: Ad ve sıfat yan tümcesi yapılarında özne-yüklem uyumunu ve tamlayan-iyelik ilişkisini bozan öğeyi belirleme. 39. Soru: Tümcede sunulan bilgiden ve dilbilgisel bağlantılardan hareketle eylemlerin doğru çatı eklerini alıp almadığını belirleme ve (dönüşlülük ve işteşlik adılları ile edilgenlik edatının yanı sıra) tüm çatı ekleri ile tümcede kurulan dilbilgisel işlevleri doğru belirleme. 24
40. Soru: Tümcedeki ve(ya) tümceler arasındaki anlam bütünlüğünü göz önüne alarak eylemin dilek, istek ve koşul kiplerinin basit ve bileşik zaman çekimlerinin uygun biçimlerini temel ve ikincil işlevlerini de gözetecek biçimde belirleme. 41. Soru: Tümcedeki ya da tümceler arasındaki anlam bütünlüğünden ve tümcenin öznelerinden hareketle tümcedeki gereklilik kipinin anlatım yapılarını doğru biçimde tamamlama. 42. Soru: Ad tümceciklerinin kendi öznesine, anlam içeriğinin olgusal oluşuna ve ana tümcenin eylemi ve eylem çekimine göre hangi adlaştırma eki ile nasıl adlaşacağını belirleme. 43. Soru: İki tümceyi uygun ortaçları kullanarak bileşik tümceye dönüştürme, bileşik tümcelerde ortaçların doğru biçimlerinin kullanılıp kullanılmadığını veya hangi ortaç biçiminin uygun olacağını belirleme. 44. Soru: Tümcelerde sunulan bilgiden hareketle, iki tümceyi doğru ulaçları kullanarak birbirine bağlayabilme, ulaçların sözdizimsel bağlantıları ile ilgili sınırlılıkları ayırabilme, anlambilimsel işlevleri birbirine yakın ulaçlar arasındaki farkı/farkları ayırabilme. 45. Soru: 36. Sorunun hedefi ile aynı 46. Soru: 28. ve 37. Soruların hedefleri ile aynı 47. Soru: 38. Sorunun hedefi ile aynı 48. Soru: 39. Sorunun hedefi ile aynı 49. Soru: 40. Sorunun hedefi ile aynı 50. Soru: Tümcedeki ya da tümceler arasındaki anlam bütünlüğünden hareketle ve ağırlıklı olarak ol- yardımcı eylemi ile kurulan karmaşık zamanların doğru biçimini bulma. 51. Soru: 42. Sorunun hedefi ile aynı 52. Soru: İki tümceyi uygun ortaçları kullanarak bileşik tümceye dönüştürme, bileşik tümcelerde ortaçların doğru biçimlerinin kullanılıp kullanılmadığını veya hangi ortaç biçiminin uygun olacağını belirleme. 53. Soru: 44. Sorunun hedefi ile aynı 54. Soru: 36. Sorunun hedefi ile aynı 25
3. OKUMA Şimdi Okuma bölümüne ait bilgilendirme ekranındasınız Bu ekrandaki bilgileri okuduktan sonra Örnek Soru düğmesine basarak bir sonraki ekrana geçiniz. Bu düğmeye basmazsanız sistem bunu bir süre sonra kendiliğinden yapacaktır. 26
Şimdi Okuma bölümüne ait Örnek Soru ekranındasınız Örnek Soru ekranını incelemeniz bittikten sonra Sonraki düğmesine basınız. Bu düğmeye basmazsanız sistem bunu bir süre sonra kendiliğinden yapacaktır. 27
Şimdi Okuma bölümünü başlatacağınız ekrandasınız Bu bölümün sınavını başlatmak için hazırsanız Sınava Devam Et düğmesine basınız. 28
Şimdi ilk Okuma sorusu ekranındasınız Ekranın metin bölümünün başındaki zemini taramalı metin, soru köküdür. Daha alttaki italik anlatım sorunun yönergesidir. En altta yer alan 4 satırın her biri ise seçenekleri göstermektedir. 29
Şimdi bir başka Okuma sorusu ekranındasınız Şimdi bir başka Okuma sorusu ekranındasınız Okuma bölümü soruları ya Örnek Soru ekranında gördüğünüz gibi altı çizili anlatıma, ya yukarıdakiler gibi koyu yazılmış anlatıma en yakın ve en uzak anlatımı bulmayı gerektiren ya da metnin tamamına yönelik çıkarımlar yapmanızı gerektiren sorulardır. 30
Tüm düzeylerdeki okuma sorularında her metne bağlı üç soru bulunmaktadır. Herhangi bir metinle ilgili soruyu yanıtlayıp sonraki soruya geçtiğinizde sınav ekranında karşınıza aynı metin çıkacak ancak her ekranda size ayrı bir soru sorulacaktır. Soru ekranını görür görmez önce yönergeyi, sonra soru kökünü, en sonunda da seçenekleri okumanızı öneriyoruz. Okuma bölümünde 27 soru için verilen toplam süre 40 dakikadır, bu da bir soru için ortalama 80 saniyeniz var demektir. Bütün sorular için toplam bir süre verildiği ve sonraki soruya geçildikten sonra geriye dönüp seçenekleri değiştirme şansı olmadığı için, her soruya emin olana kadar süre ayırmanızı ama bu sürenin herhangi bir soru için 80 saniyeyi geçmemesine dikkat etmenizi öneriyoruz. Okuma bölümünde her ne kadar aynı metin için üç farklı üç soru soruluyor olsa da her soru metni farklı odaklanmalarla yeniden okumayı gerektirmektedir. Bu nedenle her soru ekranında önce yönergeyi okumanız ardından metni yeniden okumanız yararlı olacaktır. Önceki soruları 80 saniyenin altında yanıtlamış olmanız, sonraki sorulara 80 saniyeden daha fazla zaman ayırmanıza olanak sağlayacaktır. Okuma Sorularının Hedefleri 55., 64. ve 73. Sorular: Anlamı birbirine yakın veya uzak olan sözcükleri ve sözcük gruplarını tanıma becerisini ölçme. 56., 65. ve 74. Sorular: Adılları ve gönderimsel anlatımları gönderim kaynağına bağlayabilme becerisini ölçme. 57., 66. ve 75. Sorular: Yazılı metinden hareketle sonuç veya sonuçlar çıkarma ve ilgisiz sonuç veya sonuçları fark etme becerisini ölçme. 58., 67. ve 76. Sorular: Yazılı metnin ana konusunu anlama becerisini ölçme. 59., 68. ve 77. Sorular: Yazılı metinde sözü edilenleri veya edilmeyenleri fark etme becerisini ölçme. 60., 69. ve 78. Sorular: Yazılı metinden hareketle sonuç veya sonuçlar çıkarma ve ilgisiz sonuç veya sonuçları fark etme becerisini ölçme. 61., 70. ve 79. Sorular: Yazılı metnin ana yargısını anlama becerisini ölçme. 62., 71. ve 80. Sorular: Tümceleri neden-sonuç, itiraz-gerekçe, parça-bütün vb. ilişkiler yoluyla birbirine bağlayabilme ve metnin başka bir konuya geçtiğini veya aynı konuda devam ettiğini fark etme becerisini ölçme. 63., 72. ve 81. Sorular: Yazarın içinde bulunduğu genel, belirgin ruh halini, tutumunu,amacını, yapmaya çalıştığı şeyi vb. fark etme becerisini ölçme. 31
4. KARŞILIKLI KONUŞMA Şimdi Karşılıklı Konuşma bölümüne ait bilgilendirme ekranındasınız Bu ekrandaki bilgileri okuduktan sonra Sınava Devam Et düğmesine basarak bir sonraki ekrana geçiniz. Sınava Devam Et düğmesine basmazsanız sistem bunu bir süre sonra kendiliğinden yapacaktır. 32
Şimdi Karşılıklı Konuşma sorusu ekranındasınız Bu ekranın ortasında bir konuşma ikonu, altında DİNLEYİNİZ uyaranı, daha altında da dinleme süresi kadranını göreceksiniz. Bu kadran tamamlanana kadar hiçbir şey yapmadan yalnızca soruyu dinleyiniz. 33
Şimdi Karşılıklı Konuşma sorusu yanıtlama ekranındasınız Bir önceki ekranda yer alan DİNLEYİNİZ kadranı tamamlandıktan sonra yanıtlama ekranı açılacak ve DİNLEYİNİZ kadranının yerini KONUŞUNUZ kadranı alacak. Bu kadran tamamlanana kadar size yöneltilen soruyu sözlü olarak yanıtlayınız. Yanıtlamanız (süre) bittikten sonra Sonraki düğmesine basmayınız. Bir sonraki soruya sistem kendiliğinden geçecektir. 34
Bu bölümde genel olarak iletişim ortamlarında gerçekleşmesi olası karşılıklı konuşma süreçlerinde size yöneltilen soruları anlayıp anlamadağınız ve bu sorulara uygun yanıtlar verip vermediğiniz ölçülmektedir. Yanıtlarınız değerlendirilirken, kullandığınız sözcüklerin ve dilbilgisi yapılarının girdiğiniz sınavın sertifika düzeyine uygunluğu, konuşmanızın akıcılığı ve vurgulamalarınızın yerindeliği dikkate alınacaktır. Karşılıklı Konuşma bölümünde size yöneltilen soruları yanıtlarken, sorulara Evet veya Hayır gibi kısa yanıt tümceleri ile değil, olabildiğince soru tümcesindeki öğeleri de kullanarak uzun tümcelerle yanıt vermenizi öneriyoruz. Bu bölümde size yöneltilen sorulara yalnızca yanıt vermekle yetinmeyip ek yorumlar da yapabilirsiniz. Karşılıklı Konuşma bölümünde asıl olarak soruları anlamanız ve bu sorulara uygun yanıtlar vermeniz beklendiğinden yanıtlarınızda kimliğiniz, kişiliğiniz, sosyal statünüz ve özel yaşanıtınızla ilgili gerçek bilgiler vermek zorunda değilsiniz. Bu bölümdeki bazı sorular size bir sosyal rol yüklüyor olabilir (alışveriş yapan bir müşteri, bir banka görevlisi, adres tarifi istenen bir trafik polisi, bir giyim mağazasında satıcı v.b). Bu sorulara da ilgili bağlamın gerektirdiği türden açıklayıcı yanıtlar vermeye çalışınız. Karşılıklı Konuşma Sorularının Hedefleri 82. Soru: Kimlik, hal-hatır ve memleket soran soruları anlama ve yanıt verme. 83. Soru: Yaş, kilo, boy, ten ve saç rengi ve medeni durum soran soruları anlama ve yanıt verme. 84. Soru: Akrabalık bağlarına yönelik soruları anlama ve yanıt verme. 85. Soru: Saat, gün ve yıl soran soruları anlama ve bunlara yönelik açıklayıcı yanıtlar verme. 86. Soru: Gelen telefona yanıt verirken kişi soran ve mesaj bırakılmasını isteyen soruları anlama ve yanıt verme. 87. Soru: Kimliği ve memleketi, sosyal ilişki sözceleriyle birlikte yeniden soran soruları anlama ve yanıt verme. 88. Soru: Memleketi ile ilgili nüfusu, coğrafi konumu, yönetim şekli, tarihi, iklimi ve insanları hakkında sosyal ilişki sözceleriyle birlikte sorulan soruları anlama ve açıklayıcı bilgilerle yanıt verme. 89. Soru: Manav, kasap, bakkal vb. satış yerlerinde alışveriş yaparken almak istediği ürünlerin başta ölçüleri olmak üzere niteliklerini sosyal ilişki sözceleriyle birlikte sorulan soruları anlama ve açıklayıcı bilgilerle yanıt verme. 90. Soru: Kapıya gelen satıcının ne sattığını anlama ve onu geri çevirmek için uygun ret sözleri söyleme. 91. Soru: Taksi, otobüs, tren gibi taşıma araçlarında gideceği yeri soran soruları anlama ve gideceği yeri ve zamanı soran, doğrulatan soruları sorma. 92. Soru: Spor konusunda görüşlerini soran soruları anlama ve görüşlerini açıklama. 93. Soru: Dil öğrenimi konusunda görüşlerini soran soruları anlama ve görüşlerini açıklama. 94. Soru: Yiyecek, içecek konusunda görüşlerini soran soruları anlama ve görüşlerini açıklama. 95. Soru: Çevre konusunda görüşlerini soran soruları anlama ve görüşlerini açıklama. 96. Soru: İnsanların karakterleri ve davranışları konusunda görüşlerini soran soruları anlama ve görüşlerini açıklama. 35
5. SÖZLÜ ANLATIM Şimdi Sözlü Anlatım bölümüne ait bilgilendirme ekranındasınız Bu ekrandaki bilgileri okuduktan sonra Sınava Devam Et düğmesine basarak bir sonraki ekrana geçiniz. Bu düğmeye basmazsanız sistem bunu bir süre sonra kendiliğinden yapacaktır. 36
Şimdi ilk Sözlü Anlatım sorusu ekranındasınız Ekranın üst bölümündeki zemini taramalı metin, soru köküdür. Alttaki kalın yazılı anlatım ise, sorunun yönergesidir. Önce yönergeyi, sonra soru kökünü okuyunuz. Ekranın ortasındaki HAZIRLANINIZ kadranı tamamlanana kadar yapacağınız konuşma için hazırlanınız. Sonraki düğmesine basmayınız. Süre tamamlandıktan sonra sistem konuşma ekranına kendiliğinden geçecektir. 37
Şimdi ilk Sözlü Anlatım sorusunu yanıtlama ekranındasınız Bu ekranın ortasında KONUŞUNUZ uyaranını, altta da konuşma süresi kadranını göreceksiniz. Bu kadran tamamlanana kadar size verilen duruma uygun - mümkünse süre boyunca konuşuyor olacağınız - bir sözlü anlatım yapınız. Yanıtlamanız (süre) bittikten sonra Sonraki düğmesine basmayınız. Yanıtlama için belirlenen süre dolduğunda bir sonraki soruya sistem kendiliğinden geçecektir. 38