HEMŞİRELERDE ÇALIŞMA ORTAMI UZM. HEM. HANDAN ALAN HEMŞİRELİKTE YÖNETİM AD DOKTORA ÖĞRENCİSİ
Çalışma hayatı insan yaşamının vazgeçilmez bir parçasıdır. Günün en aktif döneminin yaşandığı çalışma ortamları, çalışanın sağlığını bozacak doyumsuzluklar, kazalar ve riskler taşıması nedeniyle bedensel, ruhsal ve sosyal sağlığı etkileyebilmektedir.
karara katılma Çalışma saatleri Fiziksel çevre profesyonel gelişim ve öğrenmenin teşvik edilmesi İş sağlığı ve güvenliği Ücret ekip çalışması ÇALIŞMA ORTAMI
ILO Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (National Institute for Occupational Safety and Health, NIOSH), İş Sağlığı ve Güvenliği Birliği (Occupational Safety & Health Administration OSHA), Amerikan Hastanler Birliği sağlık sendikaları Her sağlık çalışanının; sağlıklı olma hakkı sağlıklı ve güvenli hastane ortamında çalışma hakkı Hastanelerde İlgili Birimin Kurulması
Uluslararası İş Sağlığı Komisyonu (International Occupational Health Commission) *sağlık çalışanlarının sağlığının işçi sağlığı yaklaşımı ile ele alınmalı *hastanelerde ilgili birimler kurulmalı
Hastane Sağlık ve Güvenlik Komitesi Ulusal Mesleki Sağlık ve Güvenlik Enstitüsü de (National Institute for Occupational Safety and Health, NIOSH) sağlığa zarar veren fiziksel, kimyasal, biyolojik, psikolojik, ergonomik tehlike ve risklerin, meslek hastalıkları ve iş kazalarının bulunmadığı sağlıklı ve güvenli hastane ortamının sağlanması
Hemşirelerin sayısında önemli bir azalmayla Hemşire iş gücü krizi Sağlıklı ve güvenli iş ortamı Güvenli istihdam
sağlıksız iş ortamları ve çalışma koşulları Hemşire iş gücünde azalma Hemşirelerin performansı Hasta bakım sonuçları Hasta güvenliği
Hemşire istihdamı Çalışma ortamı
Uluslararası Hemşireler Birliği (ICN) bu düşüncelerden yola çıkarak 2006 temasını güvenli ortam-güvenli istihdam üzerine oluşturmuş ve 2007 temasını da pozitif uygulama-çalışma ortamı üzerine odaklamıştır.
HEMŞİRELER DEĞİŞİM İÇİN BİR GÜÇ, SAĞLIK İÇİN HAYATİ BİR KAYNAKTIR.
Eğitimli Hemşire İşgücü + İyi Bir Çalışma Ortamı = YÜKSEK KALİTELİ BAKIM
Hastane sağlık ve güvenlik uygulamaları geliştirilmeli, Politikalar düzenlenmeli
ÖRNEKLER İngiltere Sağlık Bakanlığı Çalışma Hayatını Geliştirme Standardı (Improving Working Lives Standard, IWL). Amerikan Kritik Bakım Hemşireleri Derneği (American Association of Critical Care Nurses) [AACN] Sağlıklı Çalışma Ortamı Değerlendirme formu Ontario Lisanslı Hemşireler Derneği (RegisteredNurses' Association of Ontario - RNAO) Sağlıklı ve En İyi İş Ortamları Uygulama Kılavuzları
TÜRKIYE DE DURUM NE?
Türk Diş Hekimleri Birliği, Türk Eczacıları Birliği, Türk Hemşireler Derneği, Türk Tabipleri Birliği, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği vb. toplam 15 sağlık meslek örgütü ve sendika 1999/ 2001 Sağlık Çalışanlarının Sağlığı Ulusal Kongreleri 2000 Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Genel Kurulu nda hastanelerde bir komitenin kurulması gerektiği kararı alınmıştır. Ancak uygulamaya konamamıştır. 2012 6331 sayılı «İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu»
OLUMSUZ ÇALIŞMA ORTAMININ ETKİLERİ İş doyumunda azalma Hastaların bakım kalitesinde düşüş Hemşire devir hızında artış Üriner sistem infeksiyonu, Üst gastrointestinal sistem kanaması, Hastanede edinilmiş pnömoni, Şok/kardiyak arrest durumlarında yetersiz resutasyon, Düşme gibi istenmeyen olaylarda artış Hastaların mortalitesinde ve hastanede yatış süresinde uzama İlaç hatalarında artma Hastaneye tekrar yatış oranında artma
Hemşire iş gücündeki azalmanın en önemli nedeninin, sağlıksız iş ortamları ve hemşirelerin çalışma koşulları olduğu, bunun da hem hemşirelerin performansını hem de hasta bakım sonuçlarını ve hasta güvenliğini olumsuz etkilediği belirtilmiştir.
İş ortamı riskleri İş yükü fazlalığı Uzun çalışma saatleri Yönetici desteğinde yetersizlik Sağlıksız çalışma ortamı Hemşire/ hasta oranının yüksekliği Malzeme ve ekipman yetersizliği Düşük mesleki statü Rol karmaşası Ekip içi iletişim sorunları
Türkiye de Sağlık Çalışanlarının Çalışma Ortamları İle İlgili Mevcut Durum Personel Politikası, Sağlık Çalışanlarının Çalışma Süreleri, Nöbet Çalışması Ve Fazla Çalışma, Sağlık Çalışanlarının Ücret Durumu Sağlık Çalışanlarının İş Sağlığı Ve Güvenliği Çalışma Ortamı Ve Mesleki Riskler: Fiziksel Riskler Kimyasal Riskler Biyolojik Riskler Ergonomik Riskler Psiko-sosyal Riskler: İşyerinde Cinsel Ayrımcılık Ve Taciz Stres Ve Madde Bağımlılığı İş Yerinde Şiddet İş Kazaları Ve Meslek Hastalıkları
HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMI İLE İLGİLİ ÖRNEK ÇALIŞMALAR Tan ve ark Mollaoğlu ve ark 2009 Erzurum, 5 devlet hastanesi 2009 Sivas, 1 devlet 1 üniversite hastanesi n 312 (N:435) 387 (N:550) Kullanılan ölçek Çalışma Ortamı Ölçeği Blegen ve ark. Tarafından (2003) geliştirilmiş. Sezgin tarafından geçerlilik güvenilirlik çalışması yapılmış (2007). Sonuç Çalışma ortamlarını olumlu değerlendiriyo rlar Yaş Görev Kurumda çalışma süresi yaş, çalışma süresi, çalıştığı kurum, mesleği isteyerek seçme klinikte yaptığı görev
2010 yılında Türkmen ve ark. Tarafından «Hemşirelik İş Indeksi-Hemşirelik Çalışma Ortamını Değerlendirme Ölçeği nin Türkçe ye Uyarlanması: Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması» yapılmış. Cronbach Alfa güvenilirlik katsayısı 0.94 bulunan ölçeğin Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik ölçütlerini karşıladığı belirlenmiştir. Araştırmacılar çalışma bulgularını henüz yayımlamamışlardır.
OLUMLU ÇALIŞMA ORTAMLARININ GELİŞTİRİLMESİ İÇİN HEMŞİRELER NE YAPMALI? (2007 ICN) Hemşirelik rolünü tanıtmaya devam etmeli, Hemşirelik uygulamasının sınırlarını tanımlamalı, Profesyonel kabul ve maddi karşılığın alınabilmesi için lobi yapmalı. Güvenli bir çalışma ortamının önemi üzerine bir durum raporu hazırlamalı ve dağıtmalı. Güvenli çalışma ortamları için politikaların geliştirilmesine diğer disiplinlerin de katılmasını sağlamalı. Araştırmaları desteklemeli, en iyi uygulamalar için veri toplamalı ve mevcut verileri yaymalı. Eğitim kurumlarını ile işbirliği sağlamalı ve ekip çalışması teorisini desteklemeli. Olumlu uygulama ortamlarının etkililiğini gösteren sağlık bakım kurumlarına ödüller verilmeli. Olumlu bir çalışma ortamının önemi hakkında ön bilgi sağlamak üzere «hemşire çalışma ortamı değerlendirme araçları kullanmalı.
KAYNAKLAR Parlar, S. (2008) Sağlık Çalışanlarında Göz Ardı Edilen Bir Durum: Sağlıklı Çalışma Ortamı. TAF Preventive Medicine Bulletin, 7(6), 547-554 Türkmen, E., Badır, A., Balcı, S., Topçu, S. (2011) Hemşirelik İş Indeksi- Hemşirelik Çalışma Ortamını Değerlendirme Ölçeği nin Türkçe ye Uyarlanması: Güvenilirlik Ve Geçerlilik Çalışması. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2, 5-20 Tan, M., Polat, H., Şahin, Akgün Z. (2012) Hemşirelerin Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi. Sağlıkta Performans Ve Kalite Dergisi, 4, 67-78 Mollaoğlu, M., Kars Fertell, T., Özkan Tuncay, F. (2010) Hastanede Çalışan Hemşirelerin Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 5:15, 17-30 Saygılı, M. (2008) Hastane Çalışanlarının Çalışma Ortamlarına İlişkin Algıları İle İş Doyumu Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Kurumları Yönetimi Programı Yüksek Lisans Tezi, Ankara
HEMŞİRELER GÜNÜNÜZ UMUT DOLU OLSUN.