REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 14.01.2013 Madde 5.12, Personel Sağlık Taraması Takip 01 Çizelgesi ne atıfta bulunularak revize edildi. Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Enfeksiyon Kontrol Kurulu Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörü 1/5
1. AMAÇ Çalışan tüm personelin birimine özel sağlık taramasının periyodik olarak yapılmasını temin etmek ve personelin hastane ortamında bulaşıcı hastalıklardan korunmasını sağlamak, bulaşıcı hastalıklara maruz kalma durumunda alınması gereken önlemleri tanımlamak ve çalışanlardan hastalara enfeksiyon bulaşını önlemek için uyulması gereken kuralları belirlemektir. 2. KAPSAM Çalışanların hastane ortamında bulaşıcı hastalıklardan korunmasını sağlamaya, bulaşıcı hastalıklara maruz kalma durumunda alınması gereken önlemleri tanımlamaya yönelik faaliyetleri kapsar. 3. SORUMLULAR Hastane Yönetimi, Enfeksiyon Kontrol Kurulu, hastalarla, hastaların vücut sıvı/salgılarıyla veya kontamine olmuş tıbbi cihazlar/ aletler/ yüzeylerle/ havayla temas etme ihtimali yüksek olan tüm hastane personeli, stajyer öğrenciler. 4. TANIMLAR 4.1. Hastane Yönetimi: Hastane Başhekimliği. 4.2. Enfeksiyon Kontrol Ekibi: Bakınız, Enfeksiyon Kontrol Kurulu Görev Tanımı. 4.3. Standart Önlemler: Sağlık çalışanlarının kan yoluyla bulaşan hastalıklara karşı korunmasını sağlamak için her hasta ile temas sırasında uyulması gereken önlemlerdir. 4.4. Tüberkülin Deri Testi (ppd) Pozitifliği: Intradermal yolla yapılan tüberkülin cilt testi 48-72 saat sonunda değerlendirildiğinde > 10 mm endurasyon saptanmasıdır (Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler için > 5 mm endurasyon pozitif sonuç olarak kabul edilir). 4.5. EKK: Enfeksiyon Kontrol Kurulu 5. UYGULAMA 5.1. İşe Alınacak Personel 5.1.1. İşe yeni alınan ve hastalarla, hastaların vücut sıvı/salgılarıyla veya kontamine olmuş tıbbi cihazlar/aletler/yüzeylerle/havayla temas etme ihtimali yüksek olan tüm personel için istenmesi gereken tetkikler aşağıda sıralanmıştır. Bu tetkiklerin personelin işe başlama tarihini takiben ilk bir ay içinde tamamlanarak sonuçlarının Enfeksiyon Kontrol Ekibi ne bildirilmesi gerekmektedir. İdari birimlerde görev yapacak olan kişiler hastalar ve hastaların vücut sıvı/salgılarıyla veya kontamine olmuş tıbbi cihazlar/ aletler/ yüzeylerle/ havayla temas etmesi beklenmeyen personel için bu tetkiklerin yapılmasına gerek yoktur. Tüberkülin cilt testi (ppd) 2/5
Tüberkülin cilt testinde endurasyon >10 mm ise PA akciğer grafisi Suçiçeği, kızamık, kabakulak ve kızamıkçık için bağışıklık durumunu gösteren serolojik test sonuçları (anti-varicella IgG, anti-measles IgG, anti-mumps IgG ve anti-rubella IgG antikorları) veya bu hastalıklara karşı aşılanmış olduğunu gösteren resmi belge istenir. Anti-HBs antikoru, anti HCV antikoru Kan Yoluyla Bulaşan Enfeksiyonlardan Korunma ve Riskli Yaralanmaların İzlenmesi Talimatı na uygun olarak hareket edilir. Kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği veya Hepatit B ye karşı bağışık olmadığı saptanan sağlık personeline aşı önerilmeli ve sonuçlar kayıt altına alınmalıdır. 5.1.2. İşe yeni başlayacak hastane personelinden rutin kültür (burun, boğaz, gaita, vb.) alınmasına gerek yoktur. 5.2. Hastalarla, hastaların vücut sıvı / salgılarıyla veya kontamine olmuş tıbbi cihazlar / aletler / yüzeylerle / havayla temas etme ihtimali yüksek olan tüm personel için: Bu maddede tanımlanan gruba giren ve doğum tarihi < 01.01.1980 olan personel suçiçeği, kızamık, kabakulak ve kızamıkçığa karşı bağışık olarak kabul edilir. Bu maddede tanımlanan gruba giren, 1980 ve sonrasında doğmuş olan hastane personeli için suçiçeği, kızamık, kabakulak ve kızamıkçık geçirme veya bu hastalıklara karşı aşılanma öyküsü sorgulanır. Hastalığı geçirdiğini ifade edenler bağışık kabul edilir. Hastalığı geçirmemiş olan ve aşılama kaydını gösteremeyen personel için anti-varicella IgG, anti-measles IgG, anti-mumps IgG ve anti-rubella IgG antikorları bakılmalıdır. Test sonuçlarına göre kızamık, kızamıkçık, kabakulak veya suçiçeğine bağışık olmadığı saptanan personele aşı önerilmelidir. Tanıma uyan tüm personelin kızamık, kabakulak, kızamıkçık, suçiçeği, Hepatit B ve Hepatit C için bağışıklık durumu ve tüberkülin cilt testi sonucu kayıt altına alınmalıdır. 5.3. Personelin Bulaşıcı Hastalıklar Yönünden Periyodik Taramaları 5.3.1. Hasta ve personel yemeklerinin hazırlanmasında ve sunumunda görev alan personel için periyodik tarama yapılarak gerekli önlemler alınır. 5.3.2. Tüberküloz dışında diğer bulaşıcı hastalıklar için periyodik taramaya gerek yoktur. Gerekli görülen bazı özel durumlarda (Örneğin, Grup A streptokokların neden olduğu cerrahi alan Enfeksiyonu saptanması veya ön-epidemiyolojik inceleme sonuçlarına göre personeldeki kolonizasyon / enfeksiyon ile ilişkili olabileceği düşünülen durumlar, vb.) Enfeksiyon Kontrol Kurulu nun kararıyla personel taraması yapılabilir. 3/5
5.4. Bulaşıcı Hastalığı Olan Hastane Personeline Yaklaşım 5.4.1. Bulaşıcı hastalıklara ait belirti / bulguları olan (ateş, titreme, bulantı, kusma, ishal, vb.) hastane personeli, tanı ve uygun tedavi yaklaşımı için İç Hastalıkları Anabilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları na yönlendirilmelidir. Bu tür yakınmalarla başvuran personel ilgili merkezde, işe devam etmelerinin uygunluğu yönünden değerlendirilmeli ve Enfeksiyon Kontrol Kurulu na bilgi verilmelidir. 5.4.2. Maruz kalma durumları Enfeksiyon Kontrol Hekimi ne bildirilmeli ve Enfeksiyon Kontrol Ekibi tarafından gerekli görülen durumlarda, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü ne yönlendirme yapılmalıdır. 5.5. Meningokokkal menenjit veya meningokokkal pnömoninin eşlik etmediği meningokoksemi: Meningokokkal menenjit veya meningokoksemi tanısı alan bir hastanın solunum sekresyonları ile yakın teması olan (ağızdan ağıza resusitasyon, endotrakeal entübasyon, solunum sekresyonlarının aspirasyonu, orofarinks muayenesi, vb.) personele kemoprofilaksi önerilmelidir (herhangi bir kontrendikasyon yok ise 1 x 500 mg siprofloksasin PO; hamile personel için 1 x 250 mg seftriakson IM). Bu kapsama girmeyen temas durumlar için antibiyotik profilaksisi önerilmez. 5.6. Meningokokkal pnömoni: Meningokokkal pnömoni tanısı alan bir hastanın solunum sekresyonları ile yakın teması olan (ağızdan ağza resusitasyon, endotrakeal entübasyon, solunum sekresyonlarının aspirasyonu, orofarinks muayenesi, vb.) veya beş dakikadan uzun süre hastanın yakın (1-2 metre) çevresinde kalan kişilere kemoprofilaksi önerilmelidir (herhangi bir kontrendikasyon yok ise 1 x 500 mg siprofloksasin PO; hamile personel için 1 x 250 mg seftriakson IM). 5.7. Boğmaca: Boğmaca tanısı alan bir hastanın solunum sekresyonları ile fiziksel teması olan sekresyonları ile yakın teması olan (ağızdan ağza resusitasyon, endotrakeal entübasyon, solunum sekresyonlarının aspirasyonu, orofarinks muayenesi, vb.) veya beş dakikadan uzun süre hastanın yakın (1-2 metre) çevresinde kalan personele kemoprofilaksi önerilmelidir (erişkinler için 14 gün süreyle 4 x 500 mg eritromisin PO, eritromisini tolere edemeyen veya alerjisi olanlara trimetoprimsulfametoksazol önerilebilir). 5.8. İnfluenza A: İnfluenza A geçiren bir hastanın yakın çevresinde (1-2 metre) beş dakikadan uzun süre maskesiz kalan, İnfluenza A ya karşı aşılanmamış olan personele aşı yapılmalı ve kemoprofilaksi önerilmelidir. 5.9. Uyuz: Uyuz tanısı konulan bir hastanın cildi ile tedavi başlanmadan önceki dönemde korunmasız (eldivensiz) teması olan kişiler Dermatoloji Anabilim Dalı na başvurmalıdır. 4/5
5.10. Tüberküloz: ARB-pozitif tüberküloz tanısı alan bir hasta ile korunmasız (maskesiz) teması olan personel EKK Hekimi ne yönlendirilir. 5.11. Aşağıda belirtilen tüm durumlarda EKK Hekimi ile temasa geçilmelidir; Viral konjunktivit geçiren bir personel ile aynı fiziksel ortamda çalışan (aynı servis, aynı poliklinik veya ameliyat odası, mutfak, vb.) ikinci bir kişide üç hafta içinde viral konjunktivit gelişmesi durumunda, Personel arasında enfeksiyon hastalıklarından herhangi biri ile dikkati çeken, epidemiyolojik öneme sahip olabilecek (yer ve zaman benzerliği bulunan) vakalar saptanması durumunda, Personelde görülen ve epidemiyolojik yönden nozokomiyal olabileceği düşünülen tüm enfeksiyonlar (Hepatit B, Hepatit C, RSV, vb.) için. 5.12. Yıllık sağlık taramaları için tarihler EKK tarafından belirlenir. Her seferinde belirlenen tarihlere göre yıllık taramalar EKK hemşiresi tarafından birim sorumlusuna bildirilir ve Personel Sağlık Taraması Takip Çizelgesi ne göre tetkikler gerçekleştirilir. 6. İLGİLİ DOKÜMANLAR 6.1. Kan Yoluyla Bulaşan Hastalıklardan Korunma ve Riskli Yaralanmaların İzlenmesi Talimatı 6.2. Guideline for infection control in healthcare personnel, 1998. Am J Infect Control 1998:26:289 354 (Dış Kaynaklı Doküman) 6.3. Personel Sağlık Taraması Takip Çizelgesi 5/5