T.C. MERSİN VALİLİĞİ İl Milli Eğitim Müdürlüğü OOD Sayı : B.08.4.MEM.4.33.06.00 /604990100 / Knu : Karbnmnksit Zehirlenmesi TELEFON ZİNCİRİ... KAYMAKAMLIĞINA (İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü) İlgi: Halk Sağlığı Müdürlüğü nün 26 Aralık 2012 tarihli ve 014393 sayılı yazısı. Halk Sağlığı Müdürlüğünün Karbnmnksit Zehirlenmesi ile ilgili yazısı ilişikte gönderilmiştir. Bilgilerinizi ve ilgi yazı dğrultusunda çalışmaların yapılarak, hazırlanan faaliyet raprunun 01/04/2013 Pazartesi günü mesai bitimine kadar Müdürlüğümüz Destek Hizmetleri-3 Şubesine gönderilmesi hususunda, gereğini rica ederim. Haşan GÜL Vali a. Milli Eğitim Müdürü EK: -Yazı Sureti (4 Sayfa) DAĞITIM: Tüm îlçe Kaymakamlıklarına (îlçe Milli Eğitim Müdürlüğü) Mersin İl Miiıi Eğitim Müdürlüğü Sağlık Hizmet Şubesi Adres :Dumlupınar Mahallesi G.M.K. Bulvarı N :459 D Blk Yenişehir / MERSİN Bilgi İçin : Meral AKIŞ / ŞEF Telefn: 0 324 329 14 81-84 DahUi: 119 Faks : 0 324 327 35 18-19 E-Psta : saglik33@meb.gv.tr Web: http:// mersin.meb.gv.tr
T.C. MERSİN VALİLİĞİ Halk Sağlığı Müdürlüğü *mi;aiu5fmi.7.- CrtUNlAl*! SAYI : B.10.1.HSK.4.33.22.00/119-99-00-00/ KONU: Karbnmnksit Zehirlenmeleri 014393 2012 ı l.m A u l â... a r. M.. i Bakanlığımız Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı Çevre Sağlığı Daire Başkanlığının 13/12/2012 tarih ve 4846 sayılı Karbnmnksit Zehirlenmeleri hakkmdaki yazısı ile knuyla ilgili hazırlanmış lan CD ve bilgi ntu ekte gönderilmekteir. Bakanlığımız yazısı dğrultusunda, hizmet bölgenizde kullarda, camilerde ilan ve basın yluyla halkın bilinçlendirilmesini ve ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yapılan çalışmalardan Bakanlığımıza bilgi vermek üzere en geç 15.04.2013 tarihine kadar Müdürlüğümüze bilgi verilmesi hususunda; Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim. Dr. Aytekm KEMİK1 Vaha. d Halk Sağlığı Müdürü EKİ: 1-Yazı (2 Sayfa) 2-DVD (1 Adet) DAĞITIM: -İl Milli Eğitim Müdürlüğü -İl Müftülüğü -İl Sağlık Müdürlüğü (Basın Birimi) -Tüm İlçe Kaymakamlıkl an (Tplum Sağlığı Merkezleri) Camişerif Mahallesi Uray Caddesi N:30 33180 AKDENİZ / MERSİN Bilgi İçin İrtibat: Çevre Sağlığı Şube Müd. Tel: 0 324 237 29 74-237 29 04 Dahili: 120-121-122 Faks: 0 324 2372959
w* Sağlık Bakanlığı Sayı : B.10.1.HSK.0.25.00.04 K nu: Karbnmnksit Zehirlenmeleri T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı T.C. SAĞ LIK BA KANLIĞ I Ç O K A C E L E TH S K ÇEVRE SAĞLIĞ I D A İR E BAŞKAN LIĞ I 13.12.2012-16 :42:22-19020089/ 100/4846 00725049...... VALİLİĞİNE (Halk Sağlığı Müdürlüğü) Güneybatı yönünden esen rüzgar lan lds un estiği günlerde her yıl nlarca kişi ısınma araçlarından sızan karbnmnksit gazı ile zehirlenmektedir. Vatandaşlarımızın bu araçlarla ilgili yanlış bilgileri, kullanım hataları ve ihmalleri snucunda sba, şfben, kmbi ve bacalardan kaynaklanan zehirlenmeler özellikle alçak basmçlı havalarda tehlikeli byutlara ulaşmaktadır. Mevsim itibariyle önümüzdeki günlerde karbnmnksit zehirlenmelerinde artış labileceği düşünülerek özellikle ldslu günlerde gerekli tedbirlerin alınarak halkın bu knuda bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesi amacıyla Başkanlığımız www.thsk.gv.tr adresinde yer alan bilgi ntu ve sunumdan da faydalanılarak ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde; - Bakanlığımızca daha önceden bu knuda hazırlanarak Valiliklere gönderilen Karbnmnksit zehirlenmeleri knulu CD nin insanların tplu larak belirli sürelerle bulunduğu hastane, aile hekimliği, eğitim kurumlan, tgar vb. yerler ile yerel TV kanallarında gösteriminin sağlanması, - Halka sağlık eğitimi verilmesi, - Yerel yönetimlerle işbirliğine gidilerek özellikle ldsun yğun lduğu günlerde gerekli tedbirlerin alınması için halkı ikaz edici annsların yapılması, - Yukarıda belirtilen adreste yayımlanan bilgi ntu dğrultusunda görsel, işitsel ve yazılı basm yaym rganlarında gerekli açıklamaların yapılması ve basm bilgi ntu hazırlanması, - El ilanları ve afişlerin bastırılarak halkın yğun bulunduğu yerler ve işlek caddelere asılması ya da dağıtılmasına yönelik çalışmalann yapılması ve yapılan çalışmalarla ilgili larak 2013 Nisan ayı bitimine kadar bir faaliyet rapru hazırlanarak Başkanlığımıza gönderilmesi hususlarında; Bilgilerini ve gereğini arz ederim. AĞITIM ' 81 İl Valiliğine, h V T fckh >t Hajkj^ğhğı Kurumu Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı taşjı Saygun Cad. N:55 06100 Çankaya-Ankara iî Halk Sağ. JVIcf. A 7 Aral* 2012 Yrd. Dç ustafa AKS OY Başkam TC MeRSİN IIâLK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ J M M J L a) 1 :-------T------------- - L f i 632 MERSİN HALK SAGGnsiODÖKLÛĞtT Ç evre Sağlığı Birimi Tarih.... Sayı Dsya N : S e l : (0.312) 565 52 20 M l O Fakı : (0.312) 565 52 28 - _
Ülkemizde bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden sba, şfben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli byutlara ulaşmaktadır. Güneybatıdan esen bir rüzgâr lan lds nedeniyle her yıl nlarca kişi özellikle sbadan lmak üzere sızan karbn mnksit gazı ile zehirlenmektedir. Karbn mnksit renksiz, tatsız, kkusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda slunum ylu ile girer ve dğrudan kana geçerek ksijen alimim engeller zehirlenme ve ölüme neden lur. Havagazı, kömür vb. ısıtma amacıyla kullanılan her tür sba ve cakta yanma sırasında luşur. Karbn mnksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı rtamlarda açık caklar, bacası çekmeyen sba, şfben, bacasız gaz sbalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelir. Karbn mnksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa, zehirlenmeler ölümle snuçlanabilir. Karbn mnksitten kaynaklanan zehirlenmeye karşı tpluma yönelik önlemler alınması, aşağıdaki uyarılara vatandaşların dikkatinin çekilmesi ve bu bilgilerin tpluma ulaştırılmasının sağlanması büyük önem taşımaktadır. Söz knusu zehirlenmelerin önlenmesi amacıyla İl Sağlık Müdürlüklerince aşağıda belirtilen hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir. Meterljiden özellikle kış ayları lmak üzere düzenli larak hava rapru izlenmeli ve özellikle ldsun beklendiği günler daha yğun lmak üzere zamanında gerekli tedbirler alınmalıdır. Tplum ekte verilen mesajlar dğrultusunda belirli aralıklarla bilgilendirilmeli özellikle ldsun beklendiği günlerde ve kış aylarında bu uyarılar sıklaştırılmalıdır. Bu amaçla, tpluma yönelik bilinçlendirme prgramlan uygulanmalıdır. Yerel ve ulusal düzeyde kitle iletişim araçlarının en etkin şekilde kullanılması sağlanmalıdır (gazete, rady ve televizynlarda knuya yer verilmeli, röprtajlar ve bilgilendirici prgramlar hazırlanmalı, varsa yerel yönetimler aracılığı ile gerekli duyuruların yapılması sağlanmalıdır.) Knu hakkında bilgilendirici işitsel görsel eğitim materyalleri (afiş, brşür,vide, spt film vs) hazırlanarak kullanılabilirliği sağlanmalıdır. Hazırlanan vide ve spt filmlerin özellikle hastanelerin bekleme salnlarında, yerel televizynlarda vs.gösterimi sağlanmalıdır. Afişlerin
reklam panları, tbüslerin içi gibi halkın dikkatini çekecek yerlerde bulundurulması sağlanmalıdır. Okul, halk eğitim merkezleri, hastaneler gibi kişilerin tplu halde bulundukları yerlerde bilgilendirme tplantıları yapılarak, hazırlanan eğitim materyalfertmn dağıtımı yapılmalı ve knunun tartışılmasına önem verilmelidir. Sba, dğalgaz, havagazı, kömür satışı yapılan yerlerde hazırlanan afiş ve brşürler bulundurulmalı ve halka iletilmesi sağlanmalıdır. Diyanet İşleri Başkanlığı ile işbirliği yapılarak Cuma hutbelerinde knuya yer verilmesi sağlanmalıdır. Yerel yönetimlerle işbirliği yapılarak bacaların temizliği hususunda denetimler sıklaştırılmalıdır. Olası bir zehirlenmede yapılacak ilk yardımla ilgili tplumun bilgilendirilmesi sağlanmalıdır (örn. kişinin lay mahallinden uzaklaştırılması, temiz havaya çıkarılmasının sağlanması, hastanın sıcak tutulması, acil sağlık hizmetlerinin kullanılması, ambulans gelene kadar slunumu engelleyebilecek ağız ve burundaki kusmuk, balgam gibi maddelerin temizlenmesi, hastanın battaniye ile sarılarak vücut ısısının krunması ve en yakın sağlık kurumuna hastanın nakil edilmesinin sağlanması) Karbnmnksit zehirlenmesinin, mutlaka hastanede tedavi edilmesi gerektiği ve Sağlık Bakanlığı na bağlı, ücretsiz aranabilen 114 Zehir Danışma Merkezinin telefn numarası aranılarak zehirlenmelerde yapılacak ilk yardım hakkında gerekli bilgi alınabileceği gerektiği tpluma iletilecek mesajlarda önemle vurgulanmalıdır.
Sba ve Bacalarla İlgili Uyulması Gereken Kurallar Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip lup lmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmeli, Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kntrl edilmeli, izin belgesi lmayan satıcılardan kömür alınmamalı, Aşırı dldurulan sbanın duman ylu daralacağı, sba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için sba yakılırken aşırı dldurulmamasına dikkat edilmeli, Sönmekte lan sbaya asla tutuşması güç yakıtlar knulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sbaya kesinlikle yakıt knulmamalı, İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sbalarında karbn mnksit zehirlenmesi riski artacağından sba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı, Özellikle alçak basınçlı ldslu havalarda ölüm laylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda sba yakılmamalı, yakılması zrunlu ise gece yatarken mutlaka tam larak söndürülmeli, Sba brularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı, Sbanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı, Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı lmalı, düzenli larak temizletilmeli, Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst nktasının çatının en üst nktasından 1m. daha yüksekte lması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı, Binaların Yangından Krunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir Şfben Kullanımında Dikkat Edilecek Hususlar Alınan cihazın kalite belgesi ve garantilerine dikkat edilmeli, Şfben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı lmayan (bina aydınlığına v.b. bağlı) şfben asla çalıştırılmamalı, Şfbenin mnte edileceği mekan yeterli büyüklükte lmalı, şfben mümkünse bany yerine balkna veya başka bir havadar mekana takılmalı, şfbenin mntajı mutlaka yetkili servis tarafından yapılmalı, Şfben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde yetersiz hava ve yetersiz yanma snucunda ksijen ranının düşmesi ve karbnmnksit ranının yükselmesiyle gerçekleştiği için şfbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalı, Bacalar yatak dalarından, merdiven sahanlığından, bina girişlerinden, havalandırma bşluklarından, çatı arasından, bany ve tuvaletten geçirilmemeli, Knutlarda gaz kaçaklarına karşı uygun yerde detektör bulundurulmalı,
Şfbende gaz kaçağı hissedildiğinde: Öncelikle gaz vanası ve tüp dedantörü kapatılmalı, elektrik düğmeleri açılmamalı açıksa hemen kapatılmalı, kibrit - çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalı, pencereler karşılıklı açılarak rtam havalandırılmalı, hızla gaz şirketi yetkilisi veya şfben servisi aranmalıdır. Lds Süresince Dikkat Edilecek Hususlar Lds esintisinin etkili lduğu süre byunca gerekmedikçe sba yakılmamalıdır. Yanmakta lan sba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmelidir. Bina yanlarında veya çatı saçak altlarında yürümemeye veya durmamaya özen gösterilmelidir. Kpan, sarkan ve yere düşen elektrik hatlarına ve kabllarına yaklaşmayınız ve bu gibi durumları 186 n'lu telefndan Elektrik Arıza Servisi'ne bildirilmelidir. Çökme veya yangın tehlikesinin bulunduğu durumlarda derhal 110 n'lu telefndan İtfaiye Servisi'ni aranmalıdır. Ortaya çıkabilecek acil sağlık srunlarında derhal 112 n'lu telefndan Acil Yardım Servisi aranmalıdır. Dğalgaz Şebekesi ile ilgili rtaya çıkabilecek srunlarda 187 n'lu telefndan Dğalgaz Arıza Servisi aranmalıdır. KULLANILACAK SPOT CÜMLELER LODOS FELAKETİMİZ OLMASIN! LODOSTA OCAĞINI DEĞİL, SOBANI SÖNDÜR. DOĞRU YAKILAN SOBA ISITIR, YANLIŞ YAKILAN SOBA ÖLDÜRÜR. LODOSLU VE FIRTINALI HAVALARDA SOBANIZI YAKMAYIN. LODOSLU VE FIRTINALI HAVALARDA SOBANIZI YATMADAN ÖNCE MUTLAKA SÖNDÜRÜN.