TEKİRDAĞ İLİ, MALKARA İLÇESİ, ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ, ÇAVUŞKÖY MEVKİİ, 11-A PAFTA, 110 ADA, 5 NOLU PARSEL DE YER ALAN ÜNAL PEYNİRCİLİK İTH. İHR. TİC. LTD. ŞTİ. OLARAK TARAFIMIZDAN KURULMASI PLANLANAN PROJESİ NİHAİ ÇED RAPORU PROJE SAHİBİNİN ADI ÜNAL PEYNİRCİLİK İTH. İHR. TİC. LTD. ŞTİ. ADRESİ TEL NO VE FAKS NUMARALARI PROJENİN ADI Tekirdağ İli, Malkara İlçesi, Camiatik Mah. Londra Asfaltı Cad. No:73 0282 427 11 15 ; 0282 427 18 25 Süt İşleme Tesisi PROJE BEDELİ PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI, ZONE PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ) 8.500.000 TL Tekirdağ İli, Malkara İlçesi, Organize Sanayi Bölgesi, Çavuşköy Mevkii, 11-A Pafta, 110 Ada, 5 Nolu Parsel Datum ED50 WGS84 Türü UTM COĞRAFİ Projeksiyon 6 Derece Derece- Kesir DOM 27 27 ZONE 35 35 Nokta No Y X Enlem Boylam K1 500327.03 4525797.89 40.88255090 27.00387955 K2 500415.64 4525759.29 40.88219968 27.00493542 K3 500390.23 4525700.59 40.88166843 27.00462692 K4 500292.74 4525742.33 40.88204666 27.00347614 K5 500244.18 4525663.64 40.88133531 27.00289478 K6 500354.76 4525618.63 40.88093907 27.00421164 K7 500448.48 4525835.15 40.88288401 27.00531513 K8 500371.31 4525869.63 40.88319020 27.00440161 Entegre Süt İşleme Tesisi ; 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği(R.G. Değişik 30.06. 2011 tarih ve 27980 sayı ) Ek-I Listesi ;Madde 23- Entegre süt ürünleri üretim tesisleri (50 ton/gün ve üzeri sütten peynir, yağ, yoğurt gibi süt ürünlerinden en az ikisinin üretildiği tesisler). Kapsamında kalmaktadır.
ÇED BAŞVURU RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN ADI ÇED BAŞVURU RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI NİHAİ ÇED RAPORU SUNUM TARİHİ Muhittin Mah. Omurtak Cad. Peksoy Apt. No:89 Kat:5 D:20 Çorlu/Tekirdağ T: 0282 650 20 08, F:0282 650 20 09 18/09/2013 BİOFORUM ÇED VE ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMLERİ LTD. ŞTİ. 2
İÇİNDEKİLER LİSTESİ BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE AMACI 11 I.1.Projenin konusu, faaliyetin tanımı, hizmet amaçları, ülke eknomisi içerisindeki yeri, önemi, gerekliliği, kapasitesi, kaplayacağı alan ve projenin ne kadarlık alanda gerçekleştirileceği, yöreye sağlayacağı faydalar, ekonomik ömrü gibi hususların ayrıntılı açıklanması, 12 I.2. Projenin fayda maliyet analizi. 35 I.3. Proje kapsamındaki faaliyet ünitelerinin konumu 36 I.4. Yer bulduru haritası, Proje alanı ve çevresinin fotoğrafları. 37 I.5. Varsa, Projeye konu olan bölgenin en son onaylı 1/1.000, 1/5.000, 1/25.000, 1/100.000 ölçekli planlar (aslı gibidir onaylı), plan notları, lejand paftasından bir örnek ve bu planlar üzerinde tesis yerinin gösterimi ve ayrıca raporun ilgili bölümünde bu hususlara yer verilmesi. (Onaylı bir planın olmaması durumunda da faaliyet için kullanılacak, yeri ölçekli harita üzerinde açıkça gösterilmeli ve ayrıca faaliyet alanının mücavir alan sınırları içerisinde olup olmadığı belirtilmelidir.) 40 I.6. Faaliyet alanının halihazır harita üzerinde işaretlenerek, yakınında bulunan yerleşimlerin belirtilmesi. 40 I.7. Faaliyet alanın merkez alan 1 km lik yarıçaplı alanın işaretlenmesi, var ise 1/25.000 ve 1/5.000 lik halihazır harita üzerinde faaliyet alanı merkezli 1 km lik yarıçaplı alanı kapsayan arazinin gösterilmesi. 40 BÖLÜM.II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN VE PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ VE BU ALANLAR İÇİNDEKİ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI (*) 41 (Proje için seçilen yerin ve projeden etkilenecek alanların ve ortamların, etkileyecek parametreler dikkate alınarak ayrı ayrı belirlenmesi.) 41 II.1. Türler ve Ekosistemler: Proje için seçilen yer ve etki alanı içindeki ekosistemler ve ekosistemlerdeki türler, 42 Flora-fauna türleri, sınıflandırılması, yaşama ortamları (Beslenme veya üreme alanları), popülasyon yoğunlukları, 42 -Faaliyet alanının bugünkü durumu, faaliyetin kurulu olduğu dikkate alınarak, flora ve fauna bölümünde mevcut durumun değerlendirilmesinin yapılması, faaliyetin yakın çevresindeki flora ve fauna türlerine olabilecek olası etkilerinin olup olmadığının belirtilmesi varsa bu etkilerin azaltılmasına yönelik çözüm önerilerinin getirilmesi, 42 II.2. Jeolojik Özellikler 46 II.3. Hidrojeolojik Özellikler: yer altı su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, faaliyet alanına mesafeleri ve debileri. Bu kaynakların özellikleri, hangi kaynağı besledikleri vb. hakkında detaylı bilgi verilmesi ve bu kaynakların 1/25.000 ölçekli topografik harita üzerinde işaretlenmesi. 50 II.4. Hidrolojik Özellikler: yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, dere, akarsu, göl, baraj vb., özellikle içme ve kullanma suyu temin edilen yüzeysel su kaynaklarına olan mesafelerinin ayrı ayrı belirtilmesi ve debileri, bu kaynakların özellikleri, hangi kaynağı besledikleri vb. hakkında detaylı bilgi verilmesi ve faaliyetin bu ekosisteme etkilerinin değerlendirilmesi (Sulak Alanlar Yönetmeliği kapsamında) alınacak önlemlerin belirtilerek taahhütlerin rapora girmesi, kaynakların 1/25.000 ölçekli topografik harita üzerinde gösterilmesi. 51 II.5. Doğal Afet Durumu. 52 II.6. Toprak Özellikleri. 57 3
II.7. Tesisin kurulacağı yöredeki meteoroloji veriler; 61 Meteorolojik özelliklerinin açıklanması bölgenin genel ve lokal iklim koşulları, basınç, sıcaklık, yağış, nem, buharlaşma dağılımları, bölgenin sayılı günler (kar yağışlı günler, kar örtülü günler, sisli günler) dağılımı, bölgenin rüzgar dağılımı (esme sayıları ve esme hızlarına göre aylık, mevsimlik ve yıllık rüzgar diyagramları, hızlı rüzgarlar), belirtilen tüm bu başlıkların sözel ve grafiksel olarak desteklenmesi ve en yakın Meteoroloji İstasyonu uzun yıllar gözlem kayıtlarından faydalanılarak hazırlanması, yer altı ve yer üstü tesislerin standart zamanlarda gözlenen en yüksek yağış değerlerine göre planlanması. 61 II.8. Sosyo-Ekonomik Özellikler: Faaliyetin sosyo-ekonomik etkilerinin araştırılması (yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler, ekonomik gelişim trendi, işsizlik vb.). Faaliyet alanında ve bölgedeki nüfus yoğunlukları, yerleşim bölgelerinin faaliyet alanından uzaklıkları, faaliyetin kurulması ile etkilenecek alandaki ev, işyeri ve sanayi tesislerinin sayı ve çeşitlerinin belirtilmesi. 72 II.9. Faaliyet Alanı ve Yakın Çevresi İle İlgili Diğer Özellikler: 75 -Koruma Alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Yaban Hayvanı Yetiştirme Alanları, Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri ve koruma altına alınmış diğer alanlar), Proje alanı ve yakın çevresinde (nehir, göl, sulak alan vs.) ile koruma statüsüne haiz (Milli Park, Tabiat Parkı vs.) olup olmadığı, varsa faaliyet alanına uzaklıkları faaliyetin bu alanlara olası etkilerinin yorumlanması ve koruma tedbirlerinin belirtilmesi. 75 -Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Alanlar (Askeri Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Sınırlandırılmış Alanlar vb.). 75 BÖLÜM III: PROJENİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER:76 III.A. Faaliyet alanının hazırlanması, inşaat aşamasındaki faaliyetler, fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri ve alınacak önlemler; 77 III.A.1. Her bir tesisin özellikleri, adetleri, proje alanının hazırlanması ve inşaat aşamasında yapılacak işler; nerelerde, nasıl ve ne kadar alanda yapılacağı, 79 III.A.2. Arazinin hazırlanması ve yapılacak işler kapsamında nerelerde ne miktarda ve ne kadar alanda hafriyat yapılacağı, hafriyat malzemesinin nerelere taşınacağı, nerelerde depolanacağı veya hangi amaçlar için kullanılacağı, 79 III.A.3. Taşkın önleme ve drenaj ile ilgili işlemler, 82 III.A.4. Proje kapsamında herhangi bir amaçla kazı, dolgu işlemleri nedeniyle oluşacak malzemelerin miktarları ve bertaraf yöntemleri, 82 III.A.5. Proje alanının hazırlanması ve inşaat aşamalarında zarar görebilecek flora-fauna türleri (Endemik, nesli tehlikede türler vb.) proje için seçilen yer ve etki alanında bulunan tür popülasyonlarının etkilenmesi, 83 III.A.6. Kültür varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanlarının faaliyet yeri ve çevresinde yer alması durumunda yer altı ve yer üstünde bulunan kültür ve tabiat varlıklarına (geleneksel kentsel dokuya, arkeolojik kalıntılara, korunması gerekli doğal değerlere) materyal üzerindeki muhtemel etkilerinin irdelenmesi, 83 III.A.7. Proje alanının hazırlanması ve tesislerin inşaatında oluşacak katı atıkların cins ve miktarları, bertaraf yöntemleri, 83 III.A.8. İnşaat işlemleri esnasında su temini sistem planı, (suyun nereden temin edileceği, kaynaklardan alınacak su miktarı, çalışanlar için içme ve kullanma suyu vb.) oluşacak atık suların cins ve miktarları, bertaraf yöntemleri ve deşarj edileceği ortamlar 84 4
III.A.9. Proje alanının hazırlanması ve tesislerin inşaatında kullanılacak alet ve ekipmanlar ve bu ekipmanlarla yapılacak işlerden dolayı oluşacak gürültünün seviyesi ve kontrolü için alınacak önlemler, 84 III.A.10. Proje alanının hazırlanması sırasında oluşacak toz, iş makinelerinden kaynaklı gaz emisyonları ve alınacak önlemler, 87 III.B. Projenin işletme aşamasındaki fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri ve alınacak önlemler; 89 III.B.1. Proje kapsamında yer alan her bir tesisin özelliği(depolar,fosseptikler,personel lojmanı, idare binası, laboratuar vb.), adetleri, kapasiteleri, nerelerde, nasıl ve ne kadar alanda yapıldığı, üretim ve işletme yöntemleri ve teknolojileri(ayrı olarak alt başlıklar halinde verilmelidir), proses akım şeması, şema üzerinde kirletici kaynakların gösterimi, 90 III.B.2. Proje kapsamında bulunan tesislerde kullanılacak hammaddelerin temini, üretilen ürünler,kullanılan yemler,ilaçlar ve vitaminler (bunların fiziksel, kimyasal özellikleri,miktarları ve veriliş yöntemleri) 91 III.B.3. Her bir faaliyet türü için üretilecek ürünleri etkileyen faktörler ve alınacak önlemler,92 III.B.4. Her bir faaliyetin işletilmesi sırasında kullanılacak olan alet, ekipmanlar ve özellikleri,92 III.B.5. Taşkın önleme ve drenaj ile ilgili işlemler, 98 III.B.6. Proje kapsamında su temini sistemi planı, (suyun nereden temin edileceği, kaynaklardan alınacak su miktarı ve bu suların kullanım amaçlarına göre miktarları, çalışanlar için içme ve kullanma suyu, temizlik amaçlı kullanılacak su vb.) 98 III.B.7. Oluşacak atık suların cins ve miktarları, bertaraf yöntemleri ve deşarj edileceği ortamlar,(gerekli izinler alınarak, izin belgeleri rapora eklenmelidir), 99 III.B.8. Çalışacak personel sayısı göz önüne alınarak Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği, evsel nitelikli atıksular için deşarj standartları göz önüne alınarak faaliyetin projelendirilmesi, _ 104 III.B.9. Proje kapsamındaki tesislerin içme suyu amaçlı kullanılan yüzeysel su kaynaklarına ve yer altı su kaynaklarının havzalarında kalıp kalmadığının ve yerüstü ve yer altı su kaynaklarının kalitesine faaliyetten kaynaklanabilecek olumsuz etkilerin giderilmesi ve bundan kaynaklanabilecek zararların irdelenmesi), 104 III.B.10 Her bir tesisin işletilmesi sırasında oluşması muhtemel atıklar (evsel nitelikli atıklar, atık yağlar, ambalaj atıkları, tıbbi, tehlikeli atıklar, hafriyat atıkları, inşaat ve yıkıntı atıkları vb.) atık cins ve miktarları, özellikleri, ne şekilde bertaraf edileceği.(evsel nitelikli katı atıkların ilgili belediye tarafından alınacağı dair yazının eklenmesi) 105 III.B.11.İşletme esnasında oluşacak gürültünün seviyesi ve kontrolü için alınacak önlemler (7 Mart 2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği nde belirtilen hazırlama kriterleri çerçevesinde Akustik Rapor hazırlanması gerekmektedir.) 112 III.B.12. Tesisin bulunduğu yöredeki hava kalitesi durumu hakkında bilgiler( hava kalitesi ölçüm sonuçları, inversiyon durumu vb.), 112 III.B.13. Tesisin faaliyeti esnasında proses ve yakma sistemlerinde kullanılan yakıt ve miktarı, yakıt kullanılan ünitelerin ayrı ayrı yakıt ısıl gücü ve toplam yakıt ısıl gücü, üretim kapasitesi,113 III.B.14. Her bir faaliyet türüne ait tesislerin işletimi sırasında oluşacak emisyon miktarı,özellikleri ve bertaraf yöntemleri, tesiste oluşabilecek emisyonlarla ilgili yapılacak hesaplamalarda kullanılacak olan emisyon faktörlerinin hangi kaynaktan alındığı(epa,corin AİR vb ),tesiste bulunacak olan emisyon kaynaklarına ait oluşabilecek konsantrasyonların ve kütlesel debilerinin hesaplamalarının yapılması, 114 III.B.15. Tesisin Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğindeki yeri, 115 5
III.B.16. Tesiste oluşabilecek hesaplanan emisyon miktarı (kg/saat olarak) STKHKKY deki sınır değerleri aşmışsa modelleme yapılması,modelleme sonucu hesaplanan değerlerin yönetmelik kapsamında değerlendirilmesi, 115 III.B.17. Tesiste bulunacak emisyon kaynaklarından oluşabilecek (hesaplanan) emisyonlar,konsantrasyonları,emisyon kaynaklarının yakma ısıl güçleri, vb. bilgiler,stkhkky dikkate alınarak yaklaşık olarak olması gereken baca yüksekliği,baca gazı hızının hesabının yapılması, 115 III.B.18. Tesis Kirletici Vasfı Yüksek Tesisler İçin Özel Emisyon Sınırları (STKHKK) de yer alıyorsa burada belirtilen hususlarla ilgili açıklamaların ve değerlendirmelerin yapılması,(askeri mesafe eğrisi hesabının mevcut ve planlanan tesisler göz önüne alınarak yapılması) 116 III.B.19. Her bir tesisin 27692 sayı ve 4 Eylül 2010 tarihinde yayımlanan Kokuya sebep olan emisyonların kontrolü yönetmeliği ndeki yeri,faaliyeti sırasında olşacak koku problemine karşı alınacak önlemler(koku giderme ünitesinin detaylandırılması,en yakın yerleşim yerine uzaklık ve meteorolojik veriler dikkate alınarak irdelenmeli) 117 III.B.20. Proje kapsamında hijyenin sağlanması için ne gibi işlemlerin yapıldığı, kullanılan dezenfeksiyonlarla birlikte hijyen planının açıklanması, 117 III.B.21. Faaliyetler için önerilen koruma bandı mesafesi ve bu bandın oluşturulması için yapılacak çalışmalar,kullanımı hususunda bilgiler, 118 III.B.22. Ulaşımın temini, ulaşımın mevcut trafiğe getirdiği yük ve alınacak önlemler, 118 III.B.23. İşletme aşamasında yapılacak işlerden dolayı zarar görebilecek flora-fauna türleri (Endemik türler, nesli tehlikede vb.) proje için seçilen yer ve faaliyetin etki alanında bulunan tür popülasyonlarının etkilenmesi açıklanmalıdır. 121 III.B.24. Projenin,proje alanının yakınında bulunan tesislerle olan etkileşiminin açıklanması,121 III.B.25. Tesisin yakın çevresindeki yerleşim birimlerine olası etkileri, 121 III.B.26. Personel temini, çalışacak personel sayısı, personel için temin edilecek sosyal hizmetler. 121 III.C. İşletme faaliyete kapandıktan sonra olabilecek ve süren etkiler ve bu etkilere karşı alınacak önlemler, 122 III.C.1. Tesisin işletilmesine son verilmesi durumunda yapılacak rehabilitasyon çalışmaları,122 III.D. Acil Müdahale Planı ve İzleme Programı 122 Faaliyetin inşaat, işletme ve işletme sonrası için önerilen izleme programı ve doğal afet ve kaza, sabotaj ve benzeri durumlarda uygulanacak müdahale planı. İşçi sağlığı ve iş güvenliği açısından alınacak önlemler.. 122 III.E. Proje Alternatifleri, 124 (Bu bölümde, yer, üretim tekniği, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması yapılacak ve proje kapsamındaki alternatifler arası seçimler ve bu seçimlerin nedenleri belirtilecektir.) 124 III.F. Sonuçlar 124 Yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel etkilerinin sıralandığı ve projenin gerçekleşmesi halinde ne ölçüde başarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme ve taahhütler. 124 6
EKLER 131 NOTLAR VE KAYNAKLAR 132 ÇED Raporunu Hazırlayan Çalışma Grubunun Tanıtımı: 132 Adı soyadı, mesleği, özgeçmişi, referansları ve rapordan sorumlu olduğunu belirten imzası). Raporu hazırlayacak meslek grubuna Gıda Mühendisi nin dahil edilmesi. 132 7
TABLOLAR ÜNAL PEYNİRCİLİK İTH. İHR. TİC. LTD. ŞTİ. Tablo.1 Türlere Göre Dünya Süt Üretimi 28 Tablo.2 İnek Sütü Üretimindeki Lider Ülkeler 29 Tablo.3 Planlanan Üretim Kapasiteleri 32 Tablo.4 Kullanılacak Kimyasal Madde, Yardımcı Madde ve Miktarları 33 Tablo.5 Projenin Kapladığı Taban Alan Dağılımı...34 Tablo.6 Yatırım dağılımı.....34 Tablo.7 Zamanlama Tablosu...34 Tablo.8 Flora Türleri ve Popülasyonları 42 Tablo.9 Malkara ilçesinde bulunan dereler.51 Tablo 10 Malkara içerisinde bulunan göletler.51 Tablo 11 Basınç Değerleri (Malkara Meteoroloji İstasyonu)..62 Tablo.12 Sıcaklık Değerleri....63 Tablo.13 Yağış Değerleri (Malkara Meteoroloji İstasyonu) 64 Tablo.14 Nem Değerleri (Malkara Meteoroloji İstasyonu)...64 Tablo.15 Buharlaşma Değerleri (Malkara Meteoroloji İstasyonu). 65 Tablo.16 Yağışlı, Kar Örtülü, Sisli, Dolulu, Kırağılı Günler Değerleri (Malkara Meteoroloji İstasyonu).. 66 Tablo.17 Yıllık Rüzgar Dağılımı Değerleri..67 Tablo.18 İlkbahar Rüzgar Dağılımı Değerleri..68 Tablo.19 Yaz Rüzgar Dağılımı Değerleri.68 Tablo.20 Sonbahar Rüzgâr Dağılımı Değerleri 69 Tablo.21 Kış Rüzgar Dağılımı Değerleri..69 Tablo.22 Faaliyet Alanına En Yakın Malkara Belde Ve Köyler Nüfusu.73 Tablo.23 Toz Emisyonu Kütlesel Debileri 81 Tablo.24 İnşaat Alanında Gerçekleştirilen İşlemlerde Meydana Gelen Ses Basınç Düzeyinin Mesafelere Göre Dağılımı..84 Tablo.25 Alanda Oluşacak Ses Basınç Düzeyi...84 Tablo.26 Atmosfer Yutuculuk Değerleri (A.Y.)..85 Tablo.27 Gündüz Gürültü Düzeylerinin Mesafelere Göre Dağılımı...85 Tablo.28 Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri (Tablo-5)...85 Tablo.29 İş makinelerinin kullanacakları saatlik yakıt miktarları...86 Tablo.30 Dizel Yakıtının Egzoz Gazı Bileşimi....86 Tablo.31 Planlanan Üretim Kapasiteleri..89 Tablo.32 Projenin Kapladığı Taban Alan Dağılımı.90 Tablo.33 Üretimde Kullanılacak Hammaddeler.. 91 Tablo.34 Planlanan Makine ve Teçhizat Listesi.. 92 Tablo.35 İşletmede Kullanılacak Toplam Su Miktarı...97 Tablo.36 İşletmede Oluşacak Toplam Atıksu Miktarı...98 Tablo.37 SKKY Tablo 5.3: Sektör: Gıda Sanayii (Süt ve Süt Ürünleri)..103 Tablo.38 Tesiste oluşacak ambalaj atıkları ve tahmini miktarları...106 Tablo.39 Tesiste oluşacak tehlikeli atıklar ve tahmini miktarları...107 Tablo.40 Bitkisel Atık Yağ Miktarları 108 Tablo.41 Atık Yağ Miktarları..108 Tablo.42 İşletmedeki Atıksu Noktaları ve Miktarı....109 Tablo.43 Tekirdağ İli Hava Kalitesi Ölçüm Sonuçları...111 8
ŞEKİLLER ÜNAL PEYNİRCİLİK İTH. İHR. TİC. LTD. ŞTİ. Şekil.1 Süt Kabul Ünitesi İş Akış Şeması..12 Şekil.2 Pastörize Ünitesi İş Akım Şeması.13 Şekil.3 Beyaz Peynir Grubu Üretim Ünitesi İş Akım Şeması (Tam Yağlı, Yarım Yağlı, Sezon, Klasik, Kültürlü Beyaz Peynir)..15 Şekil.4 Lor Üretim Ünitesi İş Akım Şeması..16 Şekil.5 Tereyağı Üretim Ünitesi İş Akım Şeması..17 Şekil.6 Taze Kaşar Peynirleri Grubu Üretim Ünitesi İş Akım Şeması (Taze Kaşar, Dil, Örgü, Çeçil, İp,Yumak,Lavaş,Antep,Parmak,Abaza).. 19 Şekil.7 Sepet-Mihaliç Peynir Grubu (Çeşnili,Sade)...21 Şekil.8 Krema Üretimi İş Akış Şeması...22 Şekil.9 Eritme Peyniri İş Akış Şeması...22 Şekil.10 Kaymak Üretimi İş Akış Şeması..23 Şekil 11 Labne Peynir Üretimi İş Akış Şeması..24 Şekil.12 Çerkes Peynirleri iş Akış Şeması (isli, İssiz)...25 Şekil.13 Krem Peynir Üretimi İş Akış Şeması..26 Şekil 14. Arazi Fotoğrafları 1 36 Şekil.15 Arazi Fotoğrafları 2.36 Şekil.16 Faaliyet Alanının Bölge İçindeki Yeri 37 Şekil.17 Bölgeye Ait Uydu Fotoğrafı 1 38 Şekil.18 Bölgeye Ait Uydu Fotoğrafı 2 38 Şekil.19 Deprem Haritası..54 Şekil.20 Basınç Değerleri Grafiği (Malkara Meteoroloji İstasyonu)...62 Şekil.21 Sıcaklık Değerleri Grafiği.63 Şekil.22 Yağış Değerleri Grafiği (Malkara Meteoroloji İstasyonu) 64 Şekil.23 Ortalama Nem Grafiği (Malkara Meteoroloji İstasyonu)..64 Şekil.24 Buharlaşma Grafiği (Malkara Meteoroloji İstasyonu)...65 Şekil.25 Yağışlı, Kar Örtülü, Sisli, Dolulu, Kırağılı Günler sayısı ortalama grafiği...66 Şekil.26 Yıllık Rüzgâr Dağılımı Grafiği..67 Şekil.27 İlkbahar Rüzgâr Dağılımı Grafiği..68 Şekil.28 Yaz Rüzgâr Dağılımı Grafiği....68 Şekil.29 Sonbahar Rüzgâr Dağılımı Grafiği...69 Şekil.30 Kış Rüzgâr Dağılımı Grafiği.. 69 Şekil.31 Aylık Rüzgar Dağılımları.. 71 Şekil.32 Örnek Depolama Sahası 109 Şekil.33 Yer Bulduru Haritası ve Güzergah Yolu...120 Şekil.34 Trafik Hacim Haritası 121 GRAFİKLER Grafik.1 Dünya Süt Üretim Verileri 2011-2012...28 Grafik.2 Manda Sütü Üretimi...29 Grafik.3 Keçi Sütü Üretimi...29 Grafik.4 Koyun Sütü Üretimi...30 Grafik.5 Kişi Başı Süt Tüketimi (Süt Eşdeğeri, kg), Dünya Nüfusu (milyon kişi)...30 Grafik.6 2004-2012 Toplam Süt Üretim Miktarı..31 Grafik.7 Aylar Bazında Entegre Süt İşletmeleri Tarafından Toplanan İnek Sütü Miktarı 31 Grafik.8 Tekirdağ İli Hava Kalitesi Ölçüm Sonuçları...114 9
EKLER EK.1 Aplikasyon Krokisi ve Arazi Koordinatları EK.2 Parsel Tahsisi, Yönetim Kurulu Kararı ve Tapu Belgesi EK.3 Mimari Avam Proje EK.4 1/2.000 Ölçekli Nazım İmar Planı, Plan Notları ve Lejantı EK.5 1/1.000 Ölçekli İmar Planı, Plan Notları ve Lejantı EK.6 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzen Planı, Plan Notları ve Lejantı EK.7 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzen Planı, Plan Notları ve Lejantı EK.8 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita EK.9 Faaliyet alanın merkez alan 1 km lik yarıçaplı alanın işaretlendiği 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita ve 1/1.000 Ölçekli Uygulama İmar Planı EK.10 Malkara Meteoroloji İstasyonu na ait Meteorolojik Bülten(1980-2012) EK.11 Zemin Etüd Raporu EK.12 Malkara OSB Müdürlüğünden Alınan Su Kullanım Yazısı EK.13 Peyniraltı Suyu Bertarafına İlişkin Sözleşme EK.14 Planlanan Atıksu Arıtma Tesisine Ait İş Akış şeması EK.15 Katı Atıkların OSB Tarafından Alınacağına Dair Yazı EK.16 Fosseptik Tip Planı (İnşaat Aşamasında) ve Atıksu Altyapı Tesisine Ait Çevre İzin Belgesi EK.17 ÇED Başvuru Dosyasını Hazırlayanların Tanıtımı 10
BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE AMACI 11
I.1.Projenin konusu, faaliyetin tanımı, hizmet amaçları, ülke eknomisi içerisindeki yeri, önemi, gerekliliği, kapasitesi, kaplayacağı alan ve projenin ne kadarlık alanda gerçekleştirileceği, yöreye sağlayacağı faydalar, ekonomik ömrü gibi hususların ayrıntılı açıklanması, I.1.1. PROJENİN KONUSU: Proje konusu tesis, Tekirdağ İli, Malkara İlçesi, Organize Sanayi Bölgesi, 11-A Pafta, 110 Ada, 5 Parsel de yer alacak olan 24.239 m 2 yüzölçümlü alanın, 12.319,05 m 2 lik kapalı alanda faaliyet gösterilecek Süt İşleme tesisidir. Üretimi gerçekleştirilecek faaliyet konuları, ayrıntılı açıklaması ve iş akış şemaları şu şekildedir: I.1.1.1.Projenin İş Akım Şeması I.1.1.1.1. Süt Alım Ünitesi Tesise gelen çiğ süt öncelikle süt sayacından geçirilerek, miktarı teyit edilir ve buradan 5 tonluk ön depolama tankına gönderilir. Süt klarifikatör makinesinden geçirilerek, içerisindeki zararlı bakteriler ayrılır ve temizliği sağlanır. Klarifikatörden geçirilen süt depolama tanklarına alınarak stoklanır. SÜT ALIM SÜT SAYACI ÖN DEPOLAMA TANKI KLARİFİKATÖR DOLUM TANKLARI PASTÖRİZASYON ÜNİTESİNE SEVK Şekil 1: Süt Kabul Ünitesi İş Akış Şeması 12
I.1.1.1.2 Pastörize Ünitesi ÜNAL PEYNİRCİLİK İTH. İHR. TİC. LTD. ŞTİ. Pastörize ünitesinde süt alım ünitesindeki depolama tanklarından gelen süt öncelikle seperatörden geçirilerek temizlenir ve pişirme kazalarına gönderilir. Buradan Beyaz peynir yapılacaksa beyaz peynir pastörize makinesine, kaşar peynir yapılacaksa kaşar peynir pastörize makinesine gönderilir ve ısıl işleme tabi tutularak zararlı mikroorganizmalardan temizlenir. Pastörize edilen süt yapılacak ürüne göre ilgili ünitelere sevk edilir. SÜT ALIM (SEPERATÖR) FİLTREDEN GEÇİRME KLARİFİKASYON TARTIM SOĞUTMA SOĞUK DEPOLAMA LABORATUAR - KALİTE KONTROL PASTÖRİZASYON BEYAZ PEYNİR ÜRETİM ÜNİTESİNE SEVK KAŞAR PEYNİR ÜRETİM ÜNİTESİNE SEVK TEREYAĞI VE ERİTME PEYNİRİ ÜRETİM ÜNİTESİNE SEVK Şekil.2: Pastörize Ünitesi İş Akım Şeması 13
I.1.1.1.3 Beyaz Peynir Grubu Üretim Ünitesi Tam Yağlı Klasik Ve Yarım Yağlı Klasik Beyaz Peynir Müstahsilden ve Süt Üreticiler Birliğinden temin edilen çiğ süt izolasyon depolu kamyonlarla +4, +6 0 C lerde işletmeye alınır. Gelen çiğ süt santrifüj pompa aracılığı ile flowmetreye gelir. Daha sonra klarifikatörden geçerek kaba pisliği temizlenir. Santrifüj pompayla izolasyonlu tanklara basılarak muhafaza edilir. Depolarda 1 gün dinlendirilen süt beyaz peynirde işlenmek üzere ısıl işleme tabi tutulur. Eğer yarım yağlı peynir üretilecekse süt yağı standardize edilir. Pompa vasıtası ile beyaz peynir proses teknelerine gönderilir.proses teknelerinde sütün istenilen sıcaklık değeri 34 O C düştükten sonra maya ilave edilir.maya ilavesinden 1 saat sonra pıhtı kırma işlemi gerçekleştirilir.pıhtı kırma işleminde sonra süzme ve baskılama işlemi yapılır.şekillendirilmek üzere tekne içerisindeki teleme kesilir.kesilen teleme üzerine salamura verilir ortam sıcaklığında 10-12 saat bekletildikten sonra tenekelere dolum gerçekleşir.2-3 gün ön olgunlaştırılması yapılan peynirlere dolum salamurası ilave edilerek teneke kapatma presinde hava almayacak şekilde kapatılır.kapatılan peynirler soğuk hava depolarına sevk edilir. Kültürlü Beyaz Peynir Üretimi Müstahsilden ve Süt Üreticiler Birliğinden temin edilen çiğ süt izolasyon depolu kamyonlarla +4, +6 0 C lerde işletmeye alınır. Gelen çiğ süt santrifüj pompa aracılığı ile flowmetreye gelir. Daha sonra klarifikatörden geçerek kaba pisliği temizlenir. Santrifüj pompayla izolasyonlu tanklara basılarak muhafaza edilir. Depolarda 1 gün dinlendirilen süt beyaz peynirde işlenmek üzere ısıl işleme tabi tutulur. Pompa vasıtası ile beyaz peynir proses teknelerine gönderilir. proses teknelerinde sütün istenilen sıcaklık değeri elde edildiğinde kalsiyum klorür ve kültür atılır. Sonra süt mayalanır. Maya ilavesinden 1 saat sonra pıhtı kırma işlemi gerçekleştirilir. Pıhtı kırma işleminde sonra süzme ve baskılama işlemi yapılır. Şekillendirilmek üzere tekne içerisindeki teleme kesilir.kesilen teleme üzerine salamura verilir ortam sıcaklığında 10-12 saat bekletildikten sonra tenekelere dolum gerçekleşir.ertesi gün teneke kapatma presinde hava almayacak şekilde kapatılır.kapatılan peynirler soğuk hava depolarına sevk edilir. Bu ünitede prosesten kaynaklanan atıksular; klarifikasyon aşamasında oluşan süt kiri ve soğutma suyudur. Soğutma suyu geri devrettirilerek kazan dairesine gönderilmekte, süt kiri ise atıksu arıtma tesisine ızgaralar aracılığı ile biyolojik atık su arıtma tesisinde arıtılmaktadır. 14
HAMMADDE KABUL -1- Süt,,Ambalaj,Materyali,Katkı,M aya(rennet),starter Kültür,Tuz,CaCl2 KLARİFİKASYON -2- KURU GIDA -3- AMBALAJ DEPO -3- SOĞUK/DONDURUCU DEPO(KÜLTÜR) -3-4±2 C SÜT DEPO-3- STANDARDİZASYON-4- SOĞUTMA-6- ISIL İŞLEM-5- (67±2 C/10 )))DK) REWORK 34±2 C KREMA MAYA KÜLTÜR,CaCL2 PIHTI KIRMA -9-38± 2 C MAYA İLAVESİ-8- KÜLTÜR VE CaCL2 İLAVESİ -7- SÜZME-10- PEYNİR ALTI SUYU TELEME BASKILAMA -11- TELEME KESME- 12- SALAMURA PAST-13-76±4 C-2 dk AMBALAJ TUZ TENEKELERE DOLUM -14- SEPARATÖR-18- YAĞLI LOR ÖN OLGUNLAŞTIRMA -15- KREMA LOR PASTÖRİZASYON-19-76±4 C-2 dk AMBALAJ TENEKE KAPAMA -17- REWORK DOLUM SALAMURASI VERME -16- TUZ AMBALAJLAMA -20- SATIŞ/ SEVKİYAT-22- DEPOLAMA-21- (+2,+4 C) YAĞSIZ PEYNİR ALTI SUYU Şekil.3: Beyaz Peynir Grubu Üretim Ünitesi İş Akım Şeması (Tam Yağlı,Yarım Yağlı,Sezon,Klasik,Kültürlü Beyaz Peynir) 15
I.1.1.1.4 Lor Peynir Üretim Ünitesi Peynir yapımı sırasında kazeinin pıhtılaşmasından sonra ortaya çıkan peynir altı suyu bu ünitedeki kaynatma kazanında 90ºC de kaynatılır, tuz ilavesi ile ortaya çıkan lor, ambalajlanarak buzhanede depolanmak üzere sevk edilir. Bu ünitede oluşan peynir altı suyu tankta toplanarak günlük olarak peynir altı suyu tozu yapan firma tarafından alınacaktır. Bu ünitedeki tüm makine ve ekipmanlar kapalı devre CİP sistemi ile yıkanır. PEYNİR ALTI SUYU PIHTI OLUŞUMU PIHTI KESİLMESİ KAYNATMA PEYNİR ALTI SUYU TUZ İLAVESİ PAS TANKI LOR MAYBİ SEVK PAKETLEME BUZHANEDE DEPOLAMA SEVKİYAT Şekil.4: Lor Üretim Ünitesi İş Akım Şeması 16
I.1.1.1.5 Tereyağı Üretim Ünitesi ÜNAL PEYNİRCİLİK İTH. İHR. TİC. LTD. ŞTİ. Tesise gelen çiğ sütler Klarifikasyon ve seperatör işlemlerinden geçerek temizlenir ve mikroorganizma faaliyetlerinin önlenmesi için ısıl işleme tabi tutulur. Daha sonra Krema Makinesinden geçirilerek, sütün yağı çekilir. Yağı çekilmiş süt, yayık makinesinden geçirilerek gramajlanır ve paketlenrek buzhaneye depolanmak üzere sevk edilir.. Bu ünitede prosesten kaynaklanan atıksu oluşmamaktadır. Bu ünitede tüm ekipmanlar kapalı devre CİP sistemi ile yıkanır. Bu ünitede yer temizliği yapıldıktan sonra oluşan atıksu, tesise ait biyolojik atıksu arıtma tesisinde arıtılacaktır. SÜT ALIM KLARİFİKASYON SEPERATÖR PASTÖRİZASYON KREMA MAKİNASI YAYIK MAKİNESİ GRAMAJLAMA PAKETLEME BUZHANEDE DEPOLAMA SEVKİYAT Şekil.5: Tereyağı Üretim Ünitesi İş Akım Şeması 17
I.1.1.1.6 Kaşar Peynir Grubu Üretim Ünitesi Kaşar Peyniri Müstahsilden ve Süt Üreticiler Birliğinden temin edilen çiğ süt izolasyon depolu kamyonlarla +4, +6 0 C lerde işletmeye alınır. Gelen çiğ süt santrifüj pompa aracılığı ile flowmetreye gelir. Daha sonra klarifikatörden geçerek kaba pisliği temizlenir. Santrifüj pompayla izolasyonlu tanklara basılarak muhafaza edilir. Depolarda 1 gün dinlendirilen süt kaşar peynirinde işlenmek üzere termize edilir. Pompa vasıtası ile kaşar proses tankına gönderilir.proses tankında sütün istenilen sıcaklık değeri 34 O C düştükten sonra maya ilave edilir.maya ilavesinden 1 saat sonra pıhtı kırma işlemi gerçekleştirilir.pıhtı teknelere alındaıktan sonra süzme ve baskılama işlemi yapılır.hamur kıyılarak 70-80 O C haşlanır ve şekil verilir.şekil verilen hamur ortam sıcaklığında 1-2 gün dinlendirildikten sonra otomatik ambalajlama makinalarında paketlenerek soğuk hava depolarına sevk edilir. Dil Peyniri Müstahsilden ve Süt Üreticiler Birliğinden temin edilen çiğ süt izolasyon depolu kamyonlarla +4, +6 0 C lerde işletmeye alınır. Gelen çiğ süt santrifüj pompa aracılığı ile flowmetreye gelir. Daha sonra klarifikatörden geçerek kaba pisliği temizlenir. Santrifüj pompayla izolasyonlu tanklara basılarak muhafaza edilir. Depolarda 1 gün dinlendirilen süt işlenmek üzere termize edilir. Pompa vasıtası ile kaşar proses tankına gönderilir.proses tankında sütün istenilen sıcaklık değeri 34 O C düştükten sonra maya ilave edilir.maya ilavesinden 1 saat sonra pıhtı kırma işlemi gerçekleştirilir.pıhtı teknelere alındaıktan sonra süzme ve baskılama işlemi yapılır.hamur kıyılarak 70-80 O C haşlanır ve şekil verilir.şekil verilen hamur salamuraya atılır ve kısa bir süre bekletilir.daha sonra ambalajlama makinalarında paketlenerek soğuk hava depolarına sevk edilir. Çeçil, Örgü, İp, Yumak, Lavaş, Antep, Parmak, Abaza Peyniri Müstahsilden ve Süt Üreticiler Birliğinden temin edilen çiğ süt izolasyon depolu kamyonlarla +4, +6 0 C lerde işletmeye alınır. Gelen çiğ süt santrifüj pompa aracılığı ile flowmetreye gelir. Daha sonra klarifikatörden geçerek kaba pisliği temizlenir. Yağ standardizasyonu yapılır. Çiğ süt ısıl işleme tabi tutulur.34 0 C de 1 saatte pıhtı kırılacak şekilde süte maya ilave edilir. Pıhtı 1 saat sonra kırılır. Teknede peynir altı suyunun uzaklaşması için baskı işlemine alınır. Baskı işlemi bittikten sonra teleme haşlama makinasında haşlanır. Peynir türüne göre gerekli şekil verilerek salamuraya atılır. Tekniğine uygun olarak paketlenir ve soğuk hava depolarına gönderilir. Bu ünitede prosesten kaynaklanan atıksular; klarifikasyon aşamasında oluşan süt kiri ve soğutma suyudur. Soğutma suyu geri devrettirilerek kazan dairesine gönderilmekte, süt kiri ise atıksu arıtma tesisine ızgaralar aracılığı ile biyolojik atık su arıtma tesisinde arıtılacaktır. 18
HAMMADDE KABUL -1- Süt,,Baharat,Ambalaj,Materyali, Maya(Rennet),Tuz,Çeşni KLARİFİKASYON -2- KURU GIDA -3- AMBALAJ DEPO -3-4±2 C SÜT DEPO-3- STANDARDİZASYON-4- SOĞUTMA-6- Süt TERMİZASYON -5- (50-68 C/15 sn) REWORK 34±2 C KREMA PIHTI KIRMAVE ISITMA -8-38±2 C MAYA İLAVESİ-7- SÜZME-9- TUZ PEYNİR ALTI SUYU TELEME BASKILAMA -10- HAŞLAMA-11-76±4 C/2 dk TAZE KAŞAR KALIPLAMA-15- SEPARATÖR -17- HAŞLAMA-11-76±4 C/2 dk YÖRESEL (Dil,Örgü,Çeçil,Abaza,ip, Yumak;Lavaş) REWORK KREMA ŞEKİL VERME-12- ŞEKİL VERME-12- ÇEŞNİ PASTÖRİZASYON-13-76±4 C-2 dk SALAMURA-14- SALAMURA PASTÖRİZASYONU -13-76±4 C-2 dk TUZ SU AMBALAJLAMA -18- KURUTMA-16- YAĞSIZ PEYNİR ALTI SUYU REWORK AMBALAJ SATIŞ/ SEVKİYAT-20- DEPOLAMA-19- (+2,+4 C) Şekil 6: Taze Kaşar Peynirler Grubu Üretim Ünitesi İş Akım Şeması (Taze Kaşar, Dil,Örgü,Çeçil,İp,Yumak,Lavaş,Antep,Parmak,Abaza) 19 AMBALAJLAMA- METAL KONTROLÜ -18-
I.1.1.1.7. SEPET-MİHALİÇ PEYNİR GRUBU Müstahsilden ve Süt Üreticiler Birliğinden temin edilen çiğ süt izolasyon depolu kamyonlarla +4, +6 0 C lerde işletmeye alınır. Gelen çiğ süt santrifüj pompa aracılığı ile flowmetreye gelir. Daha sonra klarifikatörden geçerek kaba pisliği temizlenir. Santrifüj pompayla izolasyonlu tanklara basılarak muhafaza edilir. Çiğ süt ısıl işleme tabi tutulur.mayalama sıcaklığına kadar soğutulur. Süte maya ilave edilir. Pıhtı kırıldıktan sonra yoğurularak suyu attırılır. Hamur tekniğine uygun olarak şekillendirilir. Uygun sıcaklıktaki ve bomedeki salamurada bekletilir. Tekniğine uygun olarak paketlenir ve soğuk hava depolarına gönderilir. 20
HAMMADDE KABUL -1- Süt,,Ambalaj Materyali,Maya(Rennet),Tuz,Çeşni KLARİFİKASYON -2- KURU GIDA -3- AMBALAJ DEPO -3-4±2 C SÜT DEPO-3- ISIL İŞLEM-4- (65 C/10 DK) REWORK SOĞUTMA-5-34±2 C MAYA PIHTI KIRMA -7- MAYA İLAVESİ-6- SÜZME-8- ÇEŞNİ TELEME BASKILAMA -9- ŞEKİL VERME-10- SALAMURA PAST -11-(76±4 C-2 dk) TUZ PEYNİR ALTI SUYU SEPARATÖR-14- ŞEKİL VERME-10- OLGUNLAŞTIRM A (2,4 C)-12- KREMA AMBALAJLAMA - 13- AMBALAJ(VAKUM) PASTÖRİZASYON-15-76±4 C-2 dk AMBALAJ REWORK AMBALAJLAMA -16- SATIŞ/ SEVKİYAT-18- DEPOLAMA-17- (+2,+4 C) YAĞSIZ PEYNİR ALTI SUYU Şekil.7 Sepet-Mihaliç Peynir Grubu (Çeşnili, Sade) 21
I.1.1.1.8 Krema Üretim Ünitesi ÜNAL PEYNİRCİLİK İTH. İHR. TİC. LTD. ŞTİ. İşletmeye getirilen 5 0 C de ki süt 65 0 C ye kadar ısıtıldıktan sonra seperatörden geçirilir. Seperatörde süt içerisinde bulunan yağ istenilen oranlarda alınarak krema üretimi gerçekleştirilir. Üretimi tamamlanan krema ambalajlanarak sevkıyatı gerçekleştirilinceye kadar soğuk depolara alınır. Krema üretimi için belirli oranlarda yağı alınan süt diğer ünitelerde değerlendirilir. SÜTÜN ISITILMASI YAĞ SEPERASYONU KREMA AMBALAJLAMA SOĞUK DEPOLARA ALIM SEVKİYAT I.1.1.1.9 Eritme Peynir Üretim Ünitesi: Şekil.8 Krema Üretimi İş Akış Şeması Üretimi işletme içerisinde gerçekleştirilen kaşar peynir ve beyaz peynir belirli oranlarda parçalanarak eritme peyniri tankına alınır. Parçalanmış peynire gerekli oranlarda tereyağı, sitrat tuzları ve su ilavesi yapılarak karıştırılır. Yapılan harmanlama sonucu oluşan eritme peyniri ambalajlanarak sevkiyatı gerçekleştirilinceye kadar soğuk depolara alınır. İş akış şeması aşağıda verilmiştir. KAŞAR PEYNİR PARÇALARI BEYAZ PEYNİR PARÇALARI ERİTME PEYNİRİ TANKI Tereyağı, Sitrat Tuzları,Su KARIŞTIRMA AMBALAJLAMA SOĞUK DEPOLARA ALIM SEVKİYAT Şekil.9 Eritme Peyniri İş Akış Şeması 22
I.1.1.1.10 Kaymak Üretim Ünitesi ÜNAL PEYNİRCİLİK İTH. İHR. TİC. LTD. ŞTİ. 85 0 C sıcaklıktaki süt soğutmaya bırakılır. Soğutma işleminin tamamlanmasıyla süt üzerinde oluşan sütün yağlı katmanı itina ile alınarak kaymak üretimi gerçekleştirilir. Yağlı kısmı alınan süt diğer ünitelerde kullanılır. Sütün Isıtılması Sütün Soğutulması Sütün Yağlı Katmanının Alınması Kaymak Ambalajlama Yağlı Kısmı Alınan Sütün Diğer Ünitelere Transferi Soğuk Depolara Alım Sevkıyat I.1.1.1.11 Labne Peynir Üretim Ünitesi Şekil.10 Kaymak Üretimi İş Akış Şeması Çiğ süt tesise taşınıp tartıldıktan sonra platform kontrolü ile sütün bileşimi saptanır ve seperatörden geçilerek temizlenir, akabinde soğutulup tanklarda depolanır. İhtiyaç miktarı Pastörizasyon işlemine alınır. Bu işlemde çiğ süt 75-80 oc ye kadar 16 sn. gibi kısa bir sürede ısıtılması ve bu süre sonunda da 30-35 oc ye kadar hızla soğutulması yapılır. Isıtma esnasında açığa çıkan krema yağ bakımından zengin bir ürün olup ayrıca depolanır. Pastörize edilen süt beyaz peynir teknelerine alınarak burada 30-45 dakika pıhtılaşması sağlanacak şekilde kültür ve maya ilavesi yapılır.hiç tuzu olmayan yumuşak krem peynirdir, tadı peynirden çok yoğurda benzemektedir. 23
Çiğ Sütün Toplanması Süzme Süt Yağının Seperasyonu Homojenizasyon Pastörizasyon Soğutma Kültür İlavesi Maya İlavesi İnkübasyon Pastörizasyon Ambalajlama ve depolama Şekil.11 Labne Peynir Üretimi İş Akış Şeması 24
I.1.1.1.12 ÇERKES PEYNİRLERİ (İsli-İssiz) Müstahsilden ve Süt Üreticiler Birliğinden temin edilen çiğ süt izolasyon depolu kamyonlarla +4, +6 0 C lerde işletmeye alınır. Gelen çiğ süt santrifüj pompa aracılığı ile flowmetreye gelir. Daha sonra klarifikatörden geçerek kaba pisliği temizlenir. Santrifüj pompayla izolasyonlu tanklara basılarak muhafaza edilir. Çiğ süt ısıl işleme tabi tutulur. Mayalama sıcaklığına kadar soğutulur. Süte maya ilave edilir. Pıhtı kırıldıktan sonra teleme kevgir içine alınır, Tuzlanır. Kalıptan çıkarılarak odun ateşi yanan ocak içerisinde islenir. Tekniğine uygun olarak paketlenir ve soğuk hava depolarına gönderilir. HAMMADDE KABULÜ Süt, tuz, kayın ağacı talaşı, Ambalaj KURU GIDA DEPOSU SÜT DEPOSU KLARİFİKASYON KAYNATMA (PIHTI OLUŞTURMA,(90-95 C ) REWORK TUZ ŞEKİL VERME İSLEME AMBALAJ AMBALAJLAMA (vakum) REWORK DEPOLAMA ( 2, 4 C) SEVKİYAT Şekil.12 Çerkes Peynirleri iş Akış Şeması (isli, İssiz) 25
I.1.1.1.13 Krem Peynir Üretim Ünitesi Fabrikamıza gelen çiğ sütler, kalite kontrolden geçtikten sonra tartım ve filtrasyon işlemlerine tabi tutulur. Daha sonra santrifüj pompalar aracılığı ile plakalı eşanjörlerden geçirilerek soğutulur ve depolama tanklarına alınır. Depolama tanklarında tekrar kalite kontrolden geçen çiğ sütler uygun olarak standardize ve pastörize edilir. İstenilen sıcaklıkta pastörize edilen çiğ sütler mayalama sıcaklığına kadar soğutularak mayalama teknelerine alınır. Buradan krem peynirin yapılması için beyaz peynir ve kaşar peynir bölümüne gönderilen mayalanmış sütler, krem peynirimizin eşsiz lezzetini alması için özel olarak üretilen kaşar peyniri ve beyaz peynir üretim bölümlerinde teleme haline getirilir. Teleme belli bir süre sonunda, teleme kırma bıçakları ile kırılır ve telemeden kendiliğinden ayrılan su uzaklaştırıldıktan sonra suyun bir kısmının daha uzaklaştırılması için baskıya alınır. Olgunlaşması tamamlanan peynirler özel olarak işlenen bir formülle krem peynir aroması kazanır. Bu şekilde hazırlanan peynirler homojenize hale getirilir. Son kalite kontrolden geçirildikten sonra soğutulmak üzere depolanır. Gramajlarına göre ambalajlarına konulup soğutma depolarında bir gün boyunca bekletilen krem peynirler satışa hazır hale getirilir. TAZE KAŞAR PEYNİRİ TEREYAĞI MİX HAZIRLAMA ERİTME TUZU PİŞİRME CCP/B1 80 O C TAZE BEYAZ PEYNİR SOĞUTMA CCP/B2 70 O C İşlem Sonrası Dezenfeksiyon Üretim Sonrası Ortam ve Hava Dezenfeksiyonu İşlem Öncesi Dezenfeksiyon Dolum Sevkiyat Soğuk Depo Soğutma Kapama Şekil.13 Krem Peynir Üretimi İş Akış Şeması 26
Yukarıda üretim konularına değinilen, planlanan projenin gerçekleşeceği arazi, Tekirdağ Malkara Organize Sanayi Bölgesi sınırları içinde yer almaktadır. Planlanan proje, 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği(R.G. Değişik 30.06. 2011 tarih ve 27980 sayı ) Ek-I Listesi ;Madde 23- Entegre süt ürünleri üretim tesisleri (50 ton/gün ve üzeri sütten peynir, yağ, yoğurt gibi süt ürünlerinden en az ikisinin üretildiği tesisler). kapsamında kalmakta olup, aynı yönetmeliğin Ek-3 formatına göre bu rapor hazırlanmıştır. I.1.2.FAALİYETİN TANIMI: Ünal Peynircilik; 1952 yılından günümüze kadar, üç kuşaktır. Yine aynı isimle; Tekirdağ iline bağlı Malkara ilçesinde E-25 Karayolu Üzeri, Tek Trafo mevkiinde, tapunun 39 pafta, 345 ada, 29 parsel numarasında kayıtlı, 3.671 m 2 yüzölçümlü alan üzerinde, 3.050 m 2 yüzölçümlü kapalı alanda; Beyaz Peynir, Kaşar Peyniri, Krem Peyniri, Lor, Tereyağı vb. süt ürünleri üretimi konularında da faaliyet gösterecektir. Tüketicinin sağlıklı beslenmesi sorumluluğu ile hareket eden firmamız, ürünlerini bir Avrupa standartı olan HCCP normlarıyla işlemekte ve ISO 9001:2000 kalite yönetim Sistemi ile çalışmaktadır. Üretim için gerekli tüm sertifikalara sahip olan firmamız yapmış olduğu yeni yatırımlarla; fabrika üretim birimlerini, teknolojik alt yapısı ve kurumsal kimliğini yenileyerek, Türkiyenin bütün bölgeleri için üretim ve dağıtım yapabilen modern bir yapıya kavuşmuştur. Söz konusu üretim kalitesini ve satış piyasasındaki sürdürülebilirliğini; Malkara Organize Sanayi Bölgesinde kurup, işleteceği modern tesisinde devam ettirecektir. I.1.3. HİZMET AMAÇLARI: Rapora konu olan projenin hizmet amaçlarının başında, bölgede sanayi potansiyelini arttırmak, taze ve sağlıklı süt ve süt ürünleri üretimine katkı sağlamak, bölgede iş istihdamı oluşturmak, ülke ekonomisinde dışa bağımlılığı azaltmak gibi ana nedenler gelmektedir. Tesisin inşaatı sırasında 30 kişiye, işletmeye alındıktan sonra ise 200 personele ve yan kuruluşlar vasıtasıyla (hammadde, yardımcı madde tedarikçi firmalar, nakliye firmaları vb.) birçok insana iş imkanı sağlanacaktır. Tesisin inşaat ve işletme aşamalarında çalışacak personel yöreden ve Tekirdağ ilinden temin edilecektir. 27
I.1.4. ÜLKE EKONOMİSİ İÇERİSİNDEKİ YERİ, ÖNEMİ, GEREKLİLİĞİ Süt, insan beslenmesinde çok önemli yeri olan temel bir gıdadır. Süt, başta protein olmak üzere, içerdiği protein, fosfor, B grubu vitaminleri, sfingolipidler ve diğer bileşikleri sayesinde kanser oluşumunu engellemektedir. Sütün %87,5'i su, %3,5'i ise mineraldir. Hemen hemen bütün besin elementlerini, ayrıca hayati fonksiyonlar için gerekli olan vitaminleri, enzimleri, antikorları ve daha birçok maddeyi yeterli ve dengeli bir biçimde bünyesinde bulunduran tek üründür. Dünyada Süt Piyasası Dünyada üretilen toplam süt miktarı farklı kuruluşlar tarafından açıklanmaktadır. Bu kuruluşlar temelde birbirleriyle bağlantılı olmalarına rağmen veri toplama metotlarındaki farklılıklar nedeniyle toplam süt üretim miktarında bazı sapmalar gözlenmektedir. IDF(International Dairy Federation; Uluslararası Süt Federasyonu) verilerine göre 2011 yılı büyük ve küçükbaş hayvanlardan elde edilen toplam süt miktarı 749 milyon tondur. FAO (Food and Agriculture Organization; Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü) tahminlerine göre 2011 yılı toplam süt üretimi 730,1 milyon ton iken, 2012 yılında %2,7 artarak yaklaşık 750 milyon tona ulaşmıştır. IFCN (International Farm Comparison Network; Uluslararası Çiftlik Karşılaştırma Ağı) ise dünya üretiminin %96 sını kapsayan bir hesaplama ile büyük ve küçükbaş hayvanlardan elde edilen toplam süt üretim miktarının yaklaşık 739 milyon ton olduğunu tahmin etmektedir. (Kaynak : http://www.ulusalsutkonseyi.org.tr/ana/rapor.asp?uid=49) FAO tahminlerine göre 2012 yılında dünya toplam süt üretimi %2,7 artarak 750 milyon tona ulaşmıştır. Tablo.1 Türlere Göre Dünya Süt Üretimi (milyon ton) Grafik.1 Dünya Süt Üretim Verileri 2011-2012(milyon ton) 28
İnek Sütü: Tablo.2 İnek Sütü Üretimindeki Lider Ülkeler Dünya toplam süt üretiminin %83 ünü oluşturan inek sütündeki üretim artış, 2010 yılında bir önceki yıla göre %2 oranında gerçekleşirken, 2011 yılında, toplam üretim bir önceki yıla göre %2,4 artış göstermiştir. IFCN verilerine göre ise, toplamda 721 milyon ton olan 2011 yılı toplam inek ve manda sütü üretimi, toplam süt üretiminin %94 ünü oluşturmaktadır. İnek sütü üretimi Rusya, Belarus ve Ukrayna gibi Doğu Avrupa ülkelerinde azalırken; Şili, Arjantin, Brezilya ve Uruguay gibi Güney Amerika ülkeleri ile Okyanusya ve Türkiye de 2011 yılı inek sütü üretiminde artış kaydeden ülkelerin başında gelmiştir. (Kaynak:http://www.ulusalsutkonseyi.org.tr/ana/rapo r.asp?uid=49) Manda, Koyun, Keçi ve Diğer Hayvanlardan Elde Edilen Sütler: Dünya toplam manda sütünün %90 dan fazlası Hindistan ve Pakistan da üretilirken; Mısır, Çin, İran ve İtalya gibi ülkelerde ise nispeten daha düşük miktarlarda manda sütü üretimi yapılmaktadır. Dünya keçi sütü üretim miktarı 2011 yılında 18,1 milyon tona ulaşmıştır. Üretimde her yıl belirli bir artış gözlenirken artış oranı değişmektedir. Örneğin, 2009-2010 yılları arasındaki artış %5 olurken, 2010-2011 yılları arasındaki artış %3 civarında olmuştur. Dünya koyun sütü üretimi 2011 yılında bir önceki yıla göre %1,5 artarak 10 milyon tonu aşmıştır. Toplam üretim miktarının %58 inin Asya, %32 sinin ise Avrupa ülkelerinde üretildiği koyun sütü, dünyada bütün türlerden elde edilen sütün ise %1,3 ünü oluşturmaktadır. (Kaynak : http://www.ulusalsutkonseyi.org.tr/ana/rapor.asp?uid=49) 29
Grafik.2: Manda Sütü Üretimi (milyon ton) Grafik.3: Keçi Sütü Üretimi (milyon ton) Grafik.4 : Koyun Sütü Üretimi (milyon ton) 2011 yılında dünya süt üretiminde görülen düzenli artış 2012 yılının ilk yarısında da devam etmiştir. Şili (-%1,5) ve Kazakistan da (-%11,5) süt üretimi 2012 yılının ilk yarısında düşerken, Rusya ve Japonya gibi üretiminde geçtiğimiz birkaç yılda azalma olan ülkelerin yanında Türkiye nin de içinde bulunduğu pek çok ülkede artmıştır. (Kaynak:http://www.ulusalsutkonseyi.org.tr/ana/rapor.as p?uid=49) SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ TÜKETİMİ Dünya nüfusunun 7 milyar olarak tahmin edildiği 2011 yılında, kişi başına ortalama süt tüketimi 107,3 kg süt eşdeğeridir. Bu rakam gelişmiş ülkelerde 120-300 kg a çıkarken, gelişmekte olan ülkelerde 70 kg ın altındadır. (Kaynak : http://www.ulusalsutkonseyi.org.tr/ana/rapor.asp?uid=49) 30
Grafik.5 : Kişi Başı Süt Tüketimi (Süt Eşdeğeri, kg), Dünya Nüfusu (milyon kişi) Dünyanın çeşitli bölgelerindeki tüketim alışkanlıklarına, iklime ve tarımsal ürünlerin üretimindeki çeşitliliğe bağlı olarak süt tüketimlerinde değişiklikler olmaktadır. Tüketim; Avrupa ve Okyanusya bölgesinde yüksekken Asya ve Afrika da daha düşüktür. Özellikle İrlanda, Estonya, Finlandiya, Birleşik Krallık ve AB üyesi olmayan İzlanda gibi Kuzey Avrupa ülkelerinde yıllık kişi başı içme sütü tüketimi 100 kg ın üzerindedir. İrlanda, Estonya ve Finlandiya daki yıllık kişi başı içme sütü tüketimi, AB ortalama içme sütü tüketiminden iki katı daha fazladır. Afrika ve Asya ülkelerinde içme sütü diğer bölgelere göre daha düşükken, Çin dünyada tüketimin oldukça az olduğu ülkelerdendir. (Kaynak : http://www.ulusalsutkonseyi.org.tr/ana/rapor.asp?uid=49) Türkiye de Süt Piyasası Ülkemizde süt üretimi hayvan varlığı ve laktasyon verimlerindeki artışa paralel olarak artış göstermektedir. Artış oranı 2011 yılında bir önceki yıla göre %11,2 iken, 2012 yılı toplam süt üretimimiz bir önceki yıla oranla %12 artışla ve 16.862.956 milyon ton civarında olduğu tahmin edilmektedir. Toplam üretim miktarının yaklaşık %91,4 ünü inek sütü oluştururken; %5,9 unu koyun sütü, %2,4 ünü keçi sütü ve %0,26 sını manda sütü oluşturmaktadır. (Kaynak : http://www.ulusalsutkonseyi.org.tr/ana/rapor.asp?uid=49) Grafik.6 2004-2012 Toplam Süt Üretim Miktarı (Milyon Ton) 31
TÜİK tarafından aylar bazında yayınlanan süt ve süt ürünleri üretim istatistiklerine göre 2012 yılında entegre süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü miktarı toplamı 7.932.485 tondur. Ülkemiz süt sektörünün en önemli sorunlarından birini kayıt dışı süt üretimi oluşturmaktadır. 2011 yılında inek sütü üretimindeki kayıtlılık oranı %51,2 iken, 2012 yılı bu oranın %51,5 olduğu tahmin edilmektedir. Süt işletmeleri tarafından toplanan koyun, keçi ve manda sütü miktarlarının toplam üretim miktarına oranı ise inek sütündeki orandan daha düşüktür. 2012 yılında süt işletmeleri tarafından toplanan koyun sütü miktarı 25.609 ton iken, keçi sütü 46.413 ton ve manda sütü 1.197 ton dur. (Kaynak : http://www.ulusalsutkonseyi.org.tr/ana/rapor.asp?uid=49) Grafik.7 Aylar Bazında Entegre Süt İşletmeleri Tarafından Toplanan İnek Sütü Miktarı (Bin Ton) Entegre süt işletmeleri tarafından toplanan süt miktarının illere göre dağılımında, süt üretiminin en yoğun olduğu bölgeler Ege, Trakya, Akdeniz ve İç Anadolu nun güneyidir. Sırasıyla İzmir, Balıkesir, Konya, Aydın, Çanakkale, Denizli, Burdur yıllık 300.000 tondan fazla sütün toplandığı iller olurken; Tekirdağ, Edirne, Kırklareli gibi Trakya Bölgesi illeri ile Bursa, Manisa ve Aksaray da 2012 yılında önemli süt üretim merkezileri olmuştur. (Kaynak : http://www.ulusalsutkonseyi.org.tr/ana/rapor.asp?uid=49) I.1.5.KAPASİTESİ: Tesiste max. 534 ton/gün süt işlenmesi planlanmaktadır. Üretilecek ürünler piyasa şartlarına (arz-talep) göre değişkenlik gösterecek olup; günde max. 534 ton süt işleneceği göz önünde bulundurulduğunda, planlanan üretim miktarları aşağıdaki tabloda verilmiştir. 32
Tablo.3 Planlanan Üretim Kapasiteleri Üretim Cinsi Üretim Kapasitesi Üretim Kaynağı Beyaz Peynir Süt Klasik Beyaz peynir Kültürlü Beyaz Peynir 21 ton /gün 11 ton/gün Özel Peynir Süt Ekstra Özel Peynir 4 ton/gün Otlu Beyaz Peynir 4 ton/gün Kaşar Peyniri Süt Eski Kaşar Peyniri 8 ton/gün Dil Kaşar Peyniri 2 ton/gün Örgü Kaşar Peyniri 1 ton/gün Çerkes Peyniri 1 ton/gün Abaza Kaşar Peyniri 1 ton/gün Çeşnili Çeçil Kaşar Peyniri 1 ton/gün Lavaş Kaşar Peyniri 1 ton/gün Antep Kaşar Peyniri 1 ton/gün Parmak Kaşar Peyniri 1 ton/gün İp Kaşar Peyniri 1 ton/gün Yumak Kaşar Peyniri 1 ton/gün Labne 1 ton/gün Sepet Mihaliç 1 ton/gün Eritme Peyniri 0,6 ton /gün Kaşar ve beyaz peynir Lor 17 ton/gün Peyniraltı suyu (P.A.S.) Krema 6 ton/gün P.A.S Tereyağ 3 ton/gün P.A.S. Krem Peynir 0,4 ton /gün Beyaz ve kaşar peynir Tesiste kullanılacak hammadde ve yardımcı maddeler aşağıda verilmiştir. Tablo.4 Kullanılacak Hammadde ve Yardımcı Madde ve Miktarları Madde Adı Kullanılacak Miktarı Proses Süt Üretim 534 ton/gün Peynir Mayası Üretim 6 ton/gün Kültür Üretim 5 paket/gün Tuz Üretim 12 ton/gün Kömür Kazan 40 ton/gün Elektrik Üretim,İşletme 550.000 kwh/yıl 18 kg lık Teneke Üretim 640.000 adet/yıl 5 kg lık Teneke Üretim 140.000 adet/yıl 3 kg lık Teneke Üretim 180.000 adet/yıl 2 kg lık Teneke Üretim 200.000 adet/yıl 1 kg lık Teneke Üretim 350.000 adet/yıl Cendere Bezi Üretim 20 m/gün Çuval Paketleme 150 adet /gün Ambalaj Naylonu Paketleme 0,3 ton/gün Ambalaj Kartonu Paketleme 0,5 ton/gün Mukavva Kutu Paketleme 0,7 ton/gün Etiket Paketleme 2000 adet/gün Çuval İpi Paketleme 600 adet/gün Katkı Maddesi Üretim 0,03 ton/gün Alkol Temizlik 0,001ton/gün Eritme Tuzu Üretim 0,002 kg/gün Gıda Koruyucu Gaz Üretim 0,01 kg/gün 33
I.1.6. KAPLAYACAĞI ALAN VE PROJENİN NE KADAR ALANDA GERÇEKLEŞTİRİLECEĞİ Proje konusu tesis, Tekirdağ İli, Malkara İlçesi, Organize Sanayi Bölgesi, 11-A Pafta, 110 Ada, 5 Parsel de yer alacak olan 24.239 m 2 yüzölçümlü alanın, 12.319,05 m 2 lik kapalı alanda faaliyet gösterilecek Süt İşleme tesisidir. Aplikasyon krokisi ve arazi koordinatları EK.1 olarak verilmiştir. Projenin faaliyet alanı, faaliyet sahibine aittir. Parsel Tahsisi, Yönetim Kurulu Kararı ve Tapu Belgesi EK.2 de sunulmuştur. Proje konusu faaliyet; 24.239 m 2 arazi üzerinde, 9654,3 m 2 taban alanda toplam 12.319,05 m 2 lik kapalı alanda gerçekleştirilecektir. Projenin faaliyet üniteleri ve kapladığı taban alan ile ilgili açıklamalar aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo.5 Projenin Kapladığı Taban Alan Dağılımı Faaliyet Ünitesi Taban Alan (m 2 ) 1. Fabrika alanı 8588 2. Kazan dairesi 576,3 3. Atölye 150 4. Soğutma üniteleri 90 5. Arıtma tesisi 250 Toplam 9654,3 I.1.7. YÖREYE SAĞLAYACAĞI FAYDALAR: Proje konusu faaliyet; köy ve civarlardan toplanacak sütlerden; süt ve süt ürünleri üretimi gerçekleştirecek olup, proje ile bölge ve ülke ekonomisine katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Tesisin inşaatı sırasında 30 kişiye, işletmeye alındıktan sonra ise toplam 200 personele ve yan kuruluşlar vasıtasıyla (hammadde, yardımcı madde tedarikçi firmalar, nakliye firmaları vb.) birçok insana iş imkanı sağlanacaktır. Tesisin inşaat ve işletme aşamalarında çalışacak personel yöreden ve Tekirdağ ilinden temin edilecektir. I.1.8. EKONOMİK ÖMRÜ: Tesisin ekonomik ömrünün 50 yıl olması planlanmış olup, modernizasyon çalışmaları ve teknoloji desteği ile tesis ömrü uzatılabilecektir. 34