BTU 100 BİLGİSAYAR OKURYAZARLIĞI Sunu Hazırlama II 1
İÇİNDEKİLER 1. POWERPOINT PROGRAMINDA ASIL SLAYT OLUŞTURMA 1.1. Asıl Slayta Genel Bakış 1.2. Asıl Slayt ile Çalışmak 2. POWERPOINT PROGRAMINDA FOTOĞRAF ALBÜMÜ OLUŞTURMA 2.1. Fotoğraf Albümü Oluşturmak 2.2. Ses Ekleme 2.3. Video Ekleme 2.4. Poster Çerçevesi Ekleme 2.5. Video Stili Değiştirme 2.6. Kayıttan Yürüt Seçeneklerini Değiştirme 2.7. Eylem Düğmesi Ekleme 2.8. Slayt Gösterisi Ayarla Bu bölümü tamamladıktan sonra, PowerPoint programında asıl slayt hakkında bilgi sahibi olabilecek, PowerPoint programında asıl slayt oluşturabilecek, PowerPoint programında fotoğraf albümü oluşturabilecek, PowerPoint programında hazırlamış olduğumuz fotoğraf albümüne ses, video, eylem düğmesi ekleyebilecek, PowerPoint programında slayt gösterisi için gelişmiş ayarları değiştirebileceksiniz. 2
1. POWERPOINT TE ASIL SLAYT OLUŞTURMA 1.1. Asıl Slayta Genel Bakış Asıl slayt, slayt hiyerarşisinde bir sununun teması (tema: Renk, yazı tipleri ve grafikler kullanarak belgenize bir görünüş kazandıran birleştirilmiş tasarım öğeleri kümesi.) ve slayt düzenleri (düzen: Grafikler üzerindeki başlık ve alt başlık metni, listeler, resimler, tablolar, grafikler, Otomatik Şekiller ve filmler gibi öğelerin yerleşimi.) ile ilgili olarak arka plan, renk, yazı tipleri, efektler, yer tutucu boyutları ve konumlandırma gibi bilgilerin depolandığı üst slayttır. Her sunu en az bir asıl slayt içerir. Asıl slaytları değiştirmenin ve kullanmanın başlıca yararı, sunuya daha sonra eklenenler de dahil olmak üzere sununuzdaki her bir slaytta genel stil değişiklikleri yapabilmenizdir. Asıl slayt kullanarak zaman kazanırsınız, çünkü aynı bilgileri birden çok slayta yazmanız gerekmez. Asıl slayt özellikle de çok sayıda slayt içeren oldukça uzun sunularınız varsa kullanışlıdır. 1.2. Asıl Slayt ile Çalışmak Asıl Slayt Görünümü açmak için Görünüm menüsünden Asıl Görünümler seçeneklerinden Asıl Slayt seçeneğine tıklayınız (Şekil 1). Şekil 1. Asıl Slayt Görünümü Menüsü Asıl slaytlar tüm sununun görünümünü etkilediğinden, bir asıl slayt ve karşılık gelen düzenleri oluşturup düzenlerken Akış Asıl Slayt görünümünde çalışırsınız (Şekil 2). 1. Akış asıl slayt 2. Slayt düzenleri ve bunlarla ilişkilendirilmiş asıl slayt 1 2 Şekil 2. Asıl Slayt Görünümü I 3
Asıl slayt altındaki düzenlerden birini veya daha fazlasını değiştirdiğinizde gerçekte asıl slaydı değiştirmiş olursunuz. Her slayt düzeni ayrı ayrı ayarlanır, ancak belirli bir asıl slayt ile ilişkilendirilmiş tüm düzenler aynı temayı (renk düzeni, yazı tipleri ve efektler) içerir. Not: Slaytları tek tek oluşturduktan sonra değil, başlamadan önce bir asıl slayt oluşturulması daha uygundur. İlk olarak asıl slaydı oluşturduğunuzda, sununuza eklediğiniz tüm slaytlar bu asıl slayta ve ilişkilendirilmiş düzenlere dayanır. Değişiklikler yapmaya başladığınızda, bunları asıl slayt üzerinde yaptığınızdan emin olun. Slaytları tek tek oluşturduktan sonra bir asıl slayt oluşturursanız, slaytlarda yer alan bazı öğeler asıl slayt tasarımıyla uyumlu olmayabilir. Arka plan ve metin biçimlendirme özelliklerini kullanarak slaytların bazı asıl slayt özelleştirmelerini geçersiz kılabilirsiniz; ancak alt bilgiler ve logolar gibi diğer özellikler yalnızca Asıl Slayt görünümünde değiştirilebilir. Şimdi birlikte asıl slayt üzerinde çalışalım: Başkent Üniversitesi amblemini tüm slaytlarda görünmesi için, Asıl Slayt görünümünde Akış Asıl Slayt (Şekil 3: 1 numaralı) seçili iken Ekle menüsünden Resimler seçeneklerinden Resim seçeneğini tıklayınız. Not: Akış asıl slaytındaki değişiklikler temalara göre farklılık göstermektedir. Slayt düzenlerindeki değişiklikleri bu yönüyle gözden geçiriniz. Şekil 3. Akış Asıl Slayt Görünümü 4
Eklemek istediğiniz resmi seçerek Ekle düğmesine tıklayınız (Şekil 4). Şekil 4. Resim Ekleme Her slaytta amblemin nerede görünmesini istiyorsanız amblemi oraya sürükleyiniz (Şekil 5). Şekil 5. Asıl Slayt Görünümü II Sunuya amblem dışında tüm slaytlarda olmasını istediğiniz eylem düğmeleri-animasyon ekleme, yazı boyutu- yazı rengi belirleme gibi tüm düzenlemelerinizi ekledikten sonra Asıl Slayt menüsünden Asıl Görünümü Kapat seçeneğini tıklayınız (Şekil 6). Amblemin her slayta eklendiğini göreceksiniz (Şekil 7). 5
Şekil 6. Asıl Slayt Görünümü III Şekil 7. Slayt Görünümü 6
Not: Sadece Başlık Slaytı Düzeni ne sahip slaytlarda amblem eklemek isterseniz, Asıl Slayt Görünümünden Başlık Slaytı Düzenine sahip slaytı seçip amblemi o slayta eklemeniz gerekmektedir (Şekil 8). Şekil 8. Asıl Slayt Görünümü IV 7
2. POWERPOINT TE FOTOGRAF ALBÜMÜ OLUŞTURMA 2.1. Fotoğraf Albümü Oluşturmak Kişisel veya iş fotoğraflarınızı görüntüleyen bir sunuyu hızlı bir şekilde oluşturmak istediğinizde PowerPoint in Fotoğraf Albümü seçeneğini kullanabilirsiniz. Fotoğraf Albümü oluşturmak için Ekle menüsünden Resimler seçeneklerinden Fotoğraf Albümü/Yeni Fotoğraf Albümü seçeneğine tıklayınız (Şekil 9). Şekil 9. Fotoğraf Albümü Oluşturma I Fotoğraf Albümü açılır menüsü çıkacaktır. Dosya/Disk düğmesini tıklayarak resim ekleyiniz (Şekil 10). Şekil 10. Fotoğraf Albümü Oluşturma II 8
Fotoğraf albümünde hangi resimlerin olmasını istiyorsanız resimleri seçerek Ekle butonuna tıklayınız (Şekil 11). Şekil 11. Yeni Resim Ekle Eklediğimiz resimler isimlerine göre listelenecektir (Şekil 12). Şekil 12. Fotoğraf Albümü Oluşturma III 9
Fotoğraf Albümü penceresinden aşağıdaki seçenekleri işaretleyiniz (Şekil 13): 1. Resim seçenekleri / Tüm resimlerin altındaki yazılar 2. Resim seçenekleri / Tüm resimler siyah beyaz 3. Albüm düzeni /Resim düzeni / 2 resim 4. Albüm düzeni /Çerçeve şekli / Basit Çerçeve, Siyah Şekil 13. Fotoğraf Albümü Oluşturma IV Fotoğraf albümünün sunumuna tema ekleyebilirsiniz. Albüm Düzeni/ Tema seçeneklerinden Gözat düğmesini tıklayarak herhangi bir tema ekleyiniz. Bu örnekte Clarity temasını uygulanmıştır (Şekil 14). Hazırlamış olduğunuz fotoğraf albümünüzün görünümü Şekil 15 teki gibidir. Şekil 14. Fotoğraf Albümü Oluşturma V Not: Fotoğraf Albümü nü düzenlemek için Ekle Menüsünden Resimler seçeneklerinden Fotoğraf Albümü/ Fotoğraf Albümü nü Düzenle seçeneğine tıklayınız. Şekil 15. Fotoğraf Albümü Görüntüsü 10
2.2. Ses Ekleme Sununuza ses eklemek için Ekle menüsünden Medya seçeneklerinden Ses/Dosyadan Ses seçeneğine tıklayınız (Şekil 16). Şekil 16. Ses Ekleme I Ardından bilgisayarınızdan slayta eklemek istediğiniz ses dosyasını seçiniz ve Ekle seçeneğine tıklayınız (Şekil 17). Şekil 17. Ses Ekleme II Ses dosyası eklendikten sonra slayta megafon görünümünde simge eklenecek ve Ses Araçları menüsü açılacaktır (Şekil 18). Şekil 18. Ses Ekleme III 11
Şekil 19. Ses Ekleme IV Ses Araçları menüsü Kayıttan Yürüt seçeneğinde Başlangıç menüsünde Tıklatınca seçili olacaktır. Eklediğiniz ses dosyası tıklatınca o slaytta çalacaktır. Şekil 20. Ses Ekleme V Eklediğiniz ses dosyasının tüm slaytlarda çalmasını isterseniz Slaytlarda yürüt seçeneğini seçmeniz gerekmektedir (Şekil 20). Megafon işaretinin slaytlarda görünmemesi için Gösteri Sırasında Gizle ve eklediğiniz sesin sunum boyunca çalması için Durdurulana Kadar Dön seçeneklerini tıklayınız (Şekil 21). Şekil 21. Ses Ekleme VI Sunumunuzu F5 butonuna basarak çalıştırdığınızda ses dosyasının simgesinin gizlendiğini göreceksiniz. 12
2.3. Video Ekleme Fotoğraf albümü sununun son slaytına gelerek yeni bir slayt ekleyiniz. Eklediğiniz slaytın daha önceki slayt düzenine bağlı olarak Boş düzeninde olduğunu göreceksiniz. Bu düzeni, Başlık ve İçerik düzeni olarak değiştiriniz (Şekil 22). Şekil 22. Video Ekleme I Başlık kısmına Video yazınız ve İçerik kısmını seçerek, Ekle menüsünden Medya seçeneklerinden Video/Dosyadan Video seçeneğine tıklayınız. Ya da içerik ekleme kısa yollarından Media Clip Ekle ikonunu seçiniz (Şekil 23). Şekil 23. Video Ekleme II 13
İstediğiniz bir video dosyasını seçerek Ekle düğmesine tıklayınız (Şekil 24). Video dosyanız Şekil 25 deki gibi eklenecektir. Şekil 24. Video Ekleme III Şekil 25. Video Ekleme IV Not: Videonuzu tasarım düzenindeyken göremeyeceksiniz ancak slayt gösterisini başlattığınızda video eklediğiniz slaytın üzerine tıkladığınızda videonuzun oynadığını göreceksiniz. 14
2.4. Poster Çerçevesi Ekleme BTU 100 Bilgisayar okuryazarlığı Video dosyasını ekledikten sonra videonun başlangıcında siyah ekranın olduğuna dikkat ediniz. İstediğimiz bir resim veya video dosyasının herhangi bir karesinden resim ekleyerek bu siyah ekranı ortadan kaldırabilirsiniz. Bu örnekte video dosyasının herhangi bir karesinden resim ekleyerek video dosyasına poster çerçevesi eklenmiştir. Video dosyasında, poster çerçevesi olmasını istediğimiz kareye (ekrana) gelerek video dosyasını durdurunuz. Daha sonra Video Araçları menüsünden Biçim alt menüsünden Ayarla bölmesinden Poster Çerçevesi/ Geçerli Çerçeve seçeneğine tıklayınız (Şekil 26). Poster çerçevesinin video dosyasının istediğiniz bir karesinin görüntüsünü aldığını göreceksiniz (Şekil 27). Şekil 26. Poster Çerçevesi Ekleme I Şekil 27. Poster Çerçevesi Ekleme II 15
2.5. Video Stili Değiştirme BTU 100 Bilgisayar okuryazarlığı Eklemiş olduğunuz videonun stili değiştirebilirsiniz. Video stilini değiştirmek için video dosyası seçiliyken Video Araçları menüsü Biçim alt menüsünden Video stilleri seçeneklerinden herhangi birini seçebilirsiniz (Şekil 28). Bu örnekte Metal Yuvarlatılmış Dikdörtgen video stili uygulanmıştır. Video stili değiştirildikten sonra videonuz Şekil 29 daki gibi olacaktır. Şekil 28. Video Stili Değiştirme I Şekil 29. Video Stili Değiştirme II 16
2.6. Kayıttan Yürüt Seçeneklerini Değiştirme Video araçları menüsünden Kayıttan Yürüt alt menüsünü inceleyelim. Şekil 30. Kayıttan Yürüt Seçeneklerini Değiştirme I Ayarlarda herhangi bir değişiklik yapmazsanız video dosyanız Tıklatınca çalışacaktır. Videonuzun otomatik olarak çalışmasını isterseniz Görüntü Seçenekleri Başlangıç seçeneklerinden Otomatik Olarak seçeneğini seçmeniz gerekmektedir (Şekil 31). Şekil 31. Kayıttan Yürüt Seçeneklerini Değiştirme II Sununuz sırasında yürüttükten sonra videonuzu geri sarmak için Yürüttükten Sonra Geri Sar seçeneğini seçiniz (Şekil 32). Şekil 32. Kayıttan Yürüt Seçeneklerini Değiştirme III 17
İsterseniz videonuzun belli bir bölümünü kırpabilirsiniz. Bunun için Düzenleme bölmesinden Videoyu Kırp seçeneğini seçiniz. Kırpmak istediğiniz bölümü seçmek için Yeşil (Başlangıç) ve Kırmızı (Bitiş) çubuklarını sürükleyiniz ve Tamam seçeneğini tıklayınız (Şekil 34). Şekil 33. Kayıttan Yürüt Seçeneklerini Değiştirme IV Not: Ses dosyasını slaytlarda yürüttüğümüz için videodaki ses ile slaytlardaki ses birlikte çalacaktır. İsteğinize göre bunu düzeltebilirsiniz. Şekil 34. Kayıttan Yürüt Seçeneklerini Değiştirme V 2.7. Eylem Düğmesi Ekleme Sunumuza, köprüler tanımlayabileceğiniz hazır düğmeler olan eylem düğmeleri ekleyebilirsiniz. Eylem düğmeleri, Şekiller galerisinde bulunan yerleşik düğme şekilleridir. Bunları sununuza ekleyebilir ve farenizi tıkladığınızda veya başka biri faresiyle düğmenin üzerine geldiğinde gerçekleştirilecek bir eylem atayabilirsiniz. Ayrıca, resimlere veya SmartArt grafiğindeki metinlere de eylemler atayabilirsiniz. Bunun ardındaki fikir, sunu yaparken bir eylem düğmesine tıklayarak veya fareyle üzerine gelerek şunları yapabilmenizdir: Sonraki slayta, önceki slayta, ilk slayta, son slayta, görüntülenen en son slayta, belirli bir slayt numarasına, başka bir PowerPoint sunusuna veya bir Web sayfasına gidebilirsiniz. Program çalıştırabilirsiniz. Makro çalıştırabilirsiniz. 18
Video veya ses klibini çalabilirsiniz. Eylem düğmeleri genellikle kendiliğinden çalışan sunular için kullanılır. Ekle menüsünden Çizimler seçeneklerinden Şekiller altındaki oku tıklatın ve sonra Eylem Düğmeleri başlığının altındaki eylem düğmelerinden (Şekil 35) eklemek istediğiniz düğmeyi seçin ve slaytınız üzerine yerleştirmek istediğiniz alanı tıklayın ve düğmenin şeklini çizmek için sürükleyin (Şekil 36). Şekil 35. Eylem Düğmesi Ekleme I Şekil 36. Eylem Düğmesi Ekleme II 19
Eylem düğmelerinin hangi koşullarda aktif olmasını istediğinizi belirlemek için Eylem Ayarları penceresinde (Şekil 37); Eylem düğmesinin tıklandığı zamanki davranışını seçmek için Fare Tıklatması sekmesini tıklayın. Eylem düğmesinin işaretçi üzerinde tutulduğu zamanki davranışını seçmek için Fare Üstünde sekmesini tıklayın. Şekil 37. Eylem Düğmesi Ekleme III Eylem düğmesi üzerinde fareyi tıklattığımızda veya hareket ettirdiğinizde ne olacağını belirlemek amacıyla; Köprü oluşturmak için, Köprü öğesini tıklatın ve köprü hedefini seçin. Bir programı çalıştırmak için, Programı çalıştır öğesini tıklayın, Gözat düğmesini tıklayın ve çalıştırmak istediğiniz programın konumunu gösterin. Bu örnekte Fare Tıklatması ile eylem düğmesinin bir komutu çalıştırması gösterilmiştir (Eylem düğmesine fare ile tıklatıldığında ilk slayta geçmesi). Eklediğimiz komut düğmesine tıklatıldığında ilk slayta gidebilmeniz için köprü ekleyin. Köprü/İlk Slayt seçeneğini seçiniz ve Tamam butonuna tıklayınız. Şekil 38. Eylem Düğmesi Ekleme IV 20
2.8. Slayt Gösterisi Ayarla Slayt Gösteri ayarlarını değiştirmek istediğinizde Slayt Gösterisi menüsünden Slayt Gösterisi Ayarla seçeneğine tıklayabilirsiniz (Şekil 39). Şekil 39. Slayt Gösterisi Ayarla 21
Gösteri Ayarla penceresi açılacaktır. Burada gösterinizi istediğiniz şekilde ayarlamanızı sağlayacak gelişmiş seçenekler bulunur (Şekil 40). 1. Hazırlamış olduğunuz sunumun sürekli dönmesini sağlamak için Gösteri Seçeneklerinden Esc basılıncaya kadar sürekli döngü seçeneğine tıklayınız. 2. Gösteri Türü olarak Konuşmacı Sunacak (tam ekran), 3. Gösteri Slaytları bölmesinden Tümü ve 4. Slaytları İlerlet bölmesinden ise El ile seçeneklerini seçiniz ve 5. Tamam düğmesine basınız. 2 3 1 4 5 Şekil 40. Gösteri Ayarla Fotoğraf Albümünüz oluşturuldu. Artık Slayt Gösterisini başlatarak sunumunuzu izleyebilir ve daha sonra kaydedebilirsiniz. 22