TÜBĠTAK-BĠDEB Y.Ġ.B.O ÖĞRETMENLERĠ (FEN VE TEKNOLOJĠ,FĠZĠK,KĠMYA,BĠYOLOJĠ VE MATEMATĠK) PROJE DANIġMANLIĞI EĞĠTĠMĠ Bazı sebzelerin ve baharatların antimikrobiyel etkisinin incelenmesi GRUP: HETEROJEN ġaban SEYHAN Abdurrahman FĠDAN Berrin DOĞAN PROJE DANIġMANLARI Prof. Dr. Semra MĠRĠCĠ Doç. Dr. Feray KOÇKAR YİBO -5 ÇALIŞTAYI (30 OCAK-6 ŞUBAT 2011) TÜSSĠDE GEBZE
Plan Giriş Projenin Amacı Materyal ve Yöntem Sonuçlar ve tartışma Kaynaklar
GĠRĠġ Bitkiler uzun yıllardan beri değiģik amaçlara yönelik olarak kullanılmaktadır. GeniĢ kullanım alanına (tıbbi, kozmetik, peyzaj, gıda, boya endüstrisi vb) sahiptir. Bu yüzden bitkilerin biyolojik aktivitelerini belirlemek çok önemlidir.
Son yıllarda, antibiyotiklere dirençli mikroorganizmalardan kaynaklanan enfeksiyon riskinin artışı, yeni ve doğal antimikrobiyel maddelerin keşfini ilgi odağı haline getirmiştir. Özellikle doğal gıda koruyucu kullanımı önem kazanmıştır.
Bu amaçla doğal yeni antimikrobiyal maddelerin kazandırılması oldukça önemlidir. Özellikle en fazla tüketilen yiyecekler olan sebze ve baharatların biyolojik aktivitelerin belirlenmesi gereklidir.
HĠPOTEZ Çok Kullanılan Sebze Ve Baharatların Antimikrobiyal Etkisi Vardır
Projenin Amacı Bazı sebze özütlerinin ve baharatların antimikrobiyal etkisinin disk difüzyon tekniği ile E. coli üzerinde etkilerini belirlemektir.
ÇalıĢmada Kullanılan Sebze ve Baharatlar Kırmızı Turp Kırmızı Pancar Zencefil Sumak
Kırmızı pancar (Beta vulgaris) Diğer İsimleri: Beet, Betterave, Garden beet, Rota Rübe Pancar: Anavatanı Akdeniz bölgesidir. A, B ve C vitaminleri ile potasyum, sodyum, magnezyum, fosfor, çinko, demir, kalsiyum, brom ve bakır minerallerini içerir.
Kırmızı Pancarın Faydaları Sinirleri yatıģtırır. Kalp sağlığını korur. Böbrekleri çalıģtırır. Ġdrar söktürür ve kabızlığı giderir. Mide ve bağırsakları kuvvetlendirir. Mide ağrılarını ve ekģimelerini azaltır. ġeker hastalığı ve vereme karģı korur. Yüksek tansiyonu düģürücü etkiye sahiptir. Kırmızı pancar, iģtahı açar ve hazmı kolaylaģtırır. Kırmızı pancar suyu kansere karģı iyi bir koruyucudur. Karaciğerin düzenli çalıģmasına yardımcı olur ve kansızlığı giderir.
Zencefil (Zingiber officinale) Zencefilgiller familyasının örnek bitkisidir. Zencefil 1-2m boyunda çok yıllık bitki olup yurdumuzda yetiģmez.
Faydaları Hazmı kolaylaştırır. Hazımsızlığı ve iştahsızlığı giderir. İshali keser. Kandaki şeker miktarını düşürür. Fazlası kabızlık yapar. Tansiyonu yüksek olanlar kullanmamalıdırlar.
Sumak (Rhus coriaceae ) özellikleri Antepfıstığıgiller familyasından; kışın yaprak döken veya her mevsimde yeşil kalan bir ağaççıktır. Meyvesi mercimeğe benzer. 150 kadar türü vardır. Birçoğu zehirlidir.
Faydaları Hazmı kolaylaştırır. Hazımsızlığı ve iştahsızlığı giderir. İshali keser. Kandaki şeker miktarını düşürür. Fazlası kabızlık yapar. Tansiyonu yüksek olanlar kullanmamalıdırlar
TURP(Raphanus ) ÖZELLĠKLERĠ Turpgiller familyasından; yaprakları karģılıklı, çiçekleri beyaz, sarı veya mor renkte ve salkım durumunda bir bitkidir.
Turbun Faydaları Ġdrar söktürür. Kabızlığı giderir. Öksürüğü keser. Mikrop öldürücüdür. Böbreklerdeki mikropları öldürür. Cilde tazelik, saçlara ise parlaklık verir. Safra kesesi taģlarını eritici etkisi vardır. Sivilce ve egzamayı geçirmeye yardımcı olur. Böbrek kumlarını ve safra taģlarını dökmeye yardımcı olur. Kara turp etki bakımından turp çeģitleri arasında en yararlısıdır. Yatmadan önce bir bardak turp suyu içilirse, rahat bir uyku sağlar.
ÇalıĢılan Bakteri ve Escherichia coli Genelde E. coli kısaltması ile veya koli basili olarak bilinir. Memeli hayvanların kalın bağırsağında yaşar. Bir çok genel besiyerinde kolayca üreyebilirler. En uygun üreme sıcaklığı 37 C dir. 37 C de 24-48 saatlik inkübasyon sonucu bakteri kolonileri elde edilir. Özellikleri
MATERYAL VE YÖNTEM Sebze ve Baharatlar yerel marketten temin edildi Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Kimya Bölümü Laboratuvarında Deneyler GerçekleĢtirildi. Sebze özütleri katı meyve sıkacağı ile elde edildi. Baharatlar steril sıcak suda çözüldü.
1.GÜN (04/02/2011) Üreme ortamı olarak LB (Luria Broth) Agar besiyeri hazırlandı. HazırlanıĢı: 300 ml için 1,5 gr yeast extract 3 gr tryptone 4,5 gr Agar 3 NaCl gr tartıldı. Üzerine distile su eklenerek ve otaklavlandı.(121 C 20dak) Petriler Laminör Flow kabinde bünzen beki yanında petri kabına LB agar döküldü ve donması beklendi. Donan LB agarların üzerine E. coli Gliserol hücre stoğundan ekimi yapıldı.cam boncuklar vasıtasıyla dağıtıldı.
Sonra 37 C de 180 rpm de karıģtırma hızında büyümeye bırakıldı.
2.Gün (05/02/2011) Kırmızı pancar ve Turp özütleri çıkarıldı. Zencefil ve Sumak steril suyla çözüldü (%10). Önce hazırlanan 16 saat inkibatörde bekletilen E. Coli BL21 suģu na saat 11:45 te antimikrobiyal diskler bırakılarak,beklemeye alındı. Saat 19:00 de Petri kaplarındaki anti mikrobiyaldiskler etrafında oluģan zonlar ölçüldü.
Bitki ve Baharat örnekleri hazırlandı.
Laboratuvar çalıģması
ġekil-1 Kontrol Grubu
ġekil-2 a) 1. Tekerrür Zencefil b) 2. Tekerrür Zencefil
Sekil-3 a) 1. Tekerrür Sumak b) 2. Tekerrür Sumak
ġekil-4 a) 1.Tekrarlı Kırmızı Pancar b) 2.Tekrarlı K.Pancar c) 3.Tekrarlı K.Pancar
ġekil-5 a) 1. Tekerrür Turp b) 2. Tekerrür Turp c) 3. Tekerrür Turp
Disk Difüzyon Yöntemiyle Elde Edilen Sonuçlar Bitki ve Baharatlar 1 2 3 ortalama Kontrol 5mm 5mm -- 5mm Zencefil 6mm 8mm -- 7mm Sumak 6mm 7mm -- 6,5mm Kırmızı Pancar 6mm 5mm 7mm 6mm Turp 8mm 7mm 9mm 8mm
Disk çapı (mm) Bulgular Disk Difüzyon Tekniği ile Bazı sebze ve Baharatların Ecoli Üzerinde Antibakteriyel Etkisinin Belirlenmesi 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Kontrol grubu Zencefil Sumak Kırmızı Pancar Turp Bitki örnekleri
ÇalıĢmalar sonucunda turbun,sumağın,kırmızı pancarın,zencefilin Antimikrobiyal etkisinin olduğu saptanmıģtır. Yapılan ölçümler ile turbun diğerlerine göre antimikrobiyal etkisinin daha fazla olduğu gözlemlenmiģtir. Bu bitki ve baharatların Antimikrobiyal kullanımının önemi artmıģtır.böylece Bu bitki ve baharatların tüketilmesinin koruyucu hekimlik yönünden yararlı olacağı sonucuna varılmıģtır.
Gelecek ÇalıĢmalar Deneyler tekrarlanması gerekir. Turp konusunda farklı biyolojik aktiviteleri devam edebilir. Antifungal ve antioksidant potensiyeli araģtırılabilir.
KAYNAKÇA 1. Duman Aydın B. 2008. Bazı Tıbbi Bitki ve Baharatların Gıda Patojenleri Üzerine Antibakteriyel Etkisinin AraĢtırılması. Kafkas Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi, 14 : 83-87, 2008. 2. kırmızı pancar: ( www.iyibilgi.com/artikel.php?artikel_id=24734) 3. sumak: (http://www.nuveforum.net/1735-genel-kulturs-s/71624-sumak-bitkisi/ http://www.kanser-tedavisi.net/sumak-2/#more-1408) 4. zencefil: http://tr.wikipedia.org/wiki/zencefil
TEġEKÜRLER Bize bu imkanı sağlayan baģta bu çalıģtayı organize eden Sayın Prof. Dr. Mehmet AY hocamıza, DanıĢmanlarımız Sayın Prof.Dr. Semra MĠRĠCĠ ve Doç. Dr. Feray KOÇKAR hocalarımıza G.Y.T.E Kimya bölüm baģkanı Prof. Dr. Adem KILIÇ, Doç. Dr. Ayhan Çelik ve Gülden AġÇI ya Ali Direk ve ġenay Uçar a emeği geçen herkese çok teģekkür ederiz