SOSYOLOJİ BÖLÜMÜ LİSANS DERS İÇERİKLERİ FEL 100 FELSEFEYE GİRİŞ (3 0 3) Felsefe nedir? sorusuna verilen belli başlı yanıtlar; felsefi bilgiyi diğer bilgi türlerinden ayıran özellikler; felsefenin temel alanları ve ana problemleri. FEL 151 KLASİK MANTIK (3 0 3) Klasik mantığın esasları; kavram, terim, önerme, tasım ve çeşitleri; karşıolum ve dolaysız çıkarım yasaları. PSİ 151-152 PSİKOLOJİYE GİRİŞ I-II (3 0 3) Psikolojinin konusu, alanları ve yöntemi; biyolojik bir varlık olarak insan; duyum ve algılama; bilinç ve farklı bilinç durumları; öğrenme ve bellek; düşünme ve dil,zeka, bireysel farklılıklar; güdülenme; duygular, heyecanlar, günlük yaşamda heyecanlar; yaşam boyu gelişim; kişilik; stres ve başa çıkma; davranış bozuklukları ve tedavisi. SOS 101-102 SOSYOLOJİYE GİRİŞ I-ll (3 0 3) Sosyolojinin bir bilim olarak gelişimi; Sosyolojinin konusu ve kapsamı; Sosyolojik düşüncenin gelişimi; Sosyolojik bakış açısı ve sosyolojik düşünme; Sosyolojide temel yaklaşımlar; Sosyolojik araştırma; Sosyolojik araştırma yöntem ve ilkeleri; Toplumsal olay ve olguların nitelikleri; Toplum kavramı ve toplumsal yapı; Toplumsal değişme, neden ve sonuçları; Sosyalleşme ve gündelik hayat; Sosyal kontrol mekanizmaları; Kültür olgusu; Toplumsal tabakalaşma, sınıf ve sınıfsal eşitsizlik; Toplumsal kurumlar ve örgütlenmeler (Din, Aile, Modern toplumsal örgütlenmeler); Yoksulluk, toplumsal dışlanma; Küreselleşme; Kentleşme ve göç; Medya, iletişim ve kitle iletişimi; Irk ve etnisite. SOS 107 HUKUKA GİRİŞ (3 0 3) Toplu yaşam ve hukuk: eskil yaşam ve kuralların gerekliliği; topluluk-toplum düzenleri ve hukuk; sosyal yaşamı düzenleyici kural sistemleri (din, ahlâk, görgü, gelenek) ve hukuk sistemi arasındaki benzerlik ve farklar; genel olarak yaptırım, hukuki yaptırımlar, devlet- hukuk ilişkisi, kavramsal çerçeve; hukukun amacı, bilimselliği; hukuk politikası, hukuk kuralları ve nitelikleri; kamu hukuku-özel hukuk ayrımı (ölçütler ve teorik yaklaşımlar); özel hukuk ve dalları; kamu hukuku ve dalları; yargı örgütü; hukukun kaynakları (biçimsel, sosyal, felsefî); kanunlaştırma, uygulama yönünden hukuk kuralları; hukuk kuralları arasında çatışma, hukuki olaylar, eylem ve işlemler; sosyal hukuk devleti, hak ve sorumluluk. SOS 109 EKONOMİYE GİRİŞ (3 0 3) İhtiyaç, fayda, tüketim, üretim, mal ve hizmet kavramları; arz, talep, maliyet; fiyat oluşumu ve piyasa; tarım kesimi; para, enflasyon, deflasyon, devalüasyon, milli gelir, istihdam, yatırım. SOS 114 İDAREYE GİRİŞ (3 0 3) Yönetim kavramı, yönetim düşüncesinin gelişimi, yönetim sürecinin anlamı ve ilkeleri; örgütün anlamı, örgütlenmenin gerekliliği, örgüt- yönetim ilişkisi, örgüt ve yöneticilik-liderlik. SOS 116 SOSYAL ANTROPOLOJİ (3 0 3) Antropolojinin amaç ve yöntemi, dalları, bilimler sınıflamasındaki konumu, diğer bilimlerle ilişkisi, sosyoloji için önemi, doğuşu; antropolojide etkili kuramsal yaklaşımlar; etnografya; kavram ve kuram olarak kültür, kültürel süreçler; kültürel evrim ve devrimler; tabakalaşmanın antropolojik kökenleri; ekonomik yapı; toplumsal kontrol ve siyaset; aile ve akrabalık sistemleri; estetik, uygulamalı antropoloji, antropolojinin geleceği.
FEL 255-256 FELSEFE TARİHİ I-ll (3 0 3) Felsefenin doğuşu, İlkçağ felsefesi, Helenistik-Roma felsefesi, Ortaçağda felsefesi, İslam felsefesi, Rönesans ta felsefe hareketleri, 17. ve 18. yüzyılda felsefe, 19. yy felsefesi ve 20. yüzyılda felsefe. PSİ 251-252 GELİŞİM PSİKOLOJİSİ I-II (2 0 2) Temel kavramlar: Büyüme, gelişme, olgunlaşma; temel kuramsal yaklaşımlar; araştırma yöntemleri; doğum öncesi gelişim; bebeklik-çocukluk-ergenlikte bedensel, motor, duygusal, sosyal gelişim; dil edinme, zihin ve ahlak gelişimi; gelişimde çevrenin (aile-akran grupları-okul) etkileri; yetişkinlik kurmaları; psikolojik olgunlaşma; genç yetişkinlik, orta yetişkinlik ve geç yetişkinlik ve yaşlılıkta kişilik ve zihinsel işleyişteki değişimler; ölüm. PSİ 253-254 SOSYAL PSİKOLOJİ I-II (3 0 3) Sosyal psikoloji, bireyi grup üyesi olarak ele alan ve bireysel, grup içi ve gruplar arası bağlamlardaki davranışları ve etkileşimleri inceleyen bir sosyal bilim alanıdır. Bu ders öğrencilerin, insanlar arası etkileşimlere bireysel, bireyler arası, grup içi ve gruplar arası perspektiflerden bakabilmelerini; sosyal grupların üyeleri olarak bireylerin davranış ve etkileşimlerini anlamaya ve açıklamaya yardımcı olacak bazı kuramsal yaklaşımları ve bilimsel araştırma sonuçlarını tanımalarını sağlamaktadır. Bu dersi alan öğrencinin bireyin diğerlerinden etkilenen ve onları etkileyen her tür duygu, düşünce ve davranışlarını bireysel ve grup bağlamlarında anlayabilmesi, bir ölçüde nedenleriyle açıklayabilmesi hedeflenmektedir. Temel kavramlar: Sosyal psikolojik bakış açısı; Sosyal etki; Sosyal algı; Nedensel açıklamalar; Tutumlar; Benlik, kimlik; Sosyal kimlik; Benlik sunumu ve izlenim yönetimi; Kişiler arası çekim ve ilişkiler; İletişim ve dil; Grup, grup yapısı, grupta karar alma ve liderlik; Gruplar arası ilişkiler; Önyargılar ve ayrımcılık; Kolektif davranış; Düşmanlık ve saldırganlık; Engellenme ve tahrik; Şiddet, saldırganlık ve kitle iletişim araçları; Takas ve strateji; Yardım etme davranışı; Uygulamalı sosyal psikoloji. SOS 201-202 SOSYOLOJİ TARİHİ I-ll (3 0 3) Sosyolojideki temel kavramlar ve bakış açılarının temel temsilcileri aracılığıyla aktarılması. SOS 209 MAKRO-EKONOMİ (3 0 3) Makro ekonominin temel kavram ve kuramları; toplumsal yapının biçimlenmesinde ekonomik süreçlerin rolü; başlıca ekonomik modeller; tarihsel dönemlere göre ekonomik rejimlerin biçimlenmesi; çağdaş dünyada ekonominin toplumsal yapının biçimlenmesindeki rolü. SOS 213 SOSYAL BİLİMLERDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ (3 0 3) Sosyolojide araştırma geleneği; Toplumsal araştırmaların planlanması; Bazı temel kavramlar (Varsayım, Hipotez, Değişken); Örneklem ve örnekleme teknikleri; Veri toplama teknikleri; gözlem, anket, görüşme; Soruların ve soru formunun oluşturulması; Veri analiz teknikleri; Araştırma raporunun hazırlanması; Proje yazımı. SOS 210 AİLE SOSYOLOJİSİ (3 0 3) Bir toplumsal kurum olarak aile; ailenin tanımı ve türleri; aile-toplum ilişkisi, aile birey-ilişkisi hakkındaki kuramlar; aile araştırmalarında kullanılan yöntem ve teknikler; tarihsel koşullar-aile etkileşimi; ailenin bir kurum olarak işlevleri; akrabalık ve aile; aile ve toplumsallaşma; aile, toplumsal denetim ve toplumsal değişme. SOS 218 SOSYOLOJİDE ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ (2 2 3) Araştırma süreci ve teknikler, yöntem-evren ve örneklem; ölçme-veri toplama teknikleri-verilerin işlenmesi, çözümü ve yorumlanması; bulgular ve yorum; araştırma raporunun hazırlanması; metin aktarmaları; tablolar, şekiller ve grafikler. FEL 267 MODERN MANTIK I (3 0 3), FEL 268 MODERN MANTIK II (2 0 2) Sembolik ifadeler; mantık değişmezleri; doğruluk fonksiyonu ve doğruluk tablosu ile denetleme; De Morgan kuralları; çözümleyici çizelge ile denetleme; niceleme mantığı; kümeler.
SOS 219 DİN SOSYOLOJİSİ (2 0 2) Dinî inançlar,düşünceler, kavramlar ve güçlerin içinde doğdukları kültürel ve sosyal koşulları, ilkel toplumlardan günümüz modern toplumlarına doğru din olgusunun geçirdiği değişim aşamalarını sosyolojik açıdan irdelemek, öğrenciye din olgusunu ele alışında sosyolojik bir bakış açısı kazandırmak temel amaçtır. SOS 221-226 MESLEKİ YABANCI DİL I -II (2 0 2) Gramer, yapı ve çeviri konusunda temel bilgiler; sosyolojik metinlerin incelenmesi ve çeviri çalışmaları. SOS 223-224 UYGARLIK TARİHİ I-II (2 0 2) Uygarlık kavramının anlamı, tarihçesi ve öğeleri; Uygarlık ve uygarlıklar; Uygarlığın çeşitli sosyal bilim dallarınca ele alımı; Uygarlık ve çağdaşlık; Uygarlık ve kültür; Batı Dünyası ve Batı Uygarlığı nın kaynakaları; Eski Yunan ın mirası; Eski Roma nın mirası ve Hristiyanlık; Batı Uygarlığı nın doğuşu; Batı Uygarlığı nın tekliği söylencesi; Avrupa Tarihi nin kaynakları ve gelişim süreçleri; Orta çağ ın siyasi, sosyal, dini, bilimsel ve ekonomik özellikleri; Tarihsel gelişim süreci ve feodal düzenin özellikleri; Haçlı Seferleri ve Hristiyanlık; Yeniçağ; teknik dönüşümler, keşif yılları; Rönesans; Reform Hareketleri; Yakınçağ ve Fransız Devrimi; Sanayi Devrimi ve sonuçları; Emperyalizm. SOS 222 EĞİTİM SOSYOLOJİSİ (2 0 2) Eğitim sosyolojisi tanımı; Temel kavramlar; Tarihsel gelişim ve teorik yaklaşımlar; Eğitimin Toplumsal işlevleri ve toplumsal önemi; Eğitim-ekonomi ilişkileri. SOS 301-302 ÇAĞDAŞ SOSYOLOJİ KURAMLARI I-II (3 0 3) Yirminci Yüzyılın ilk çeyreğinden sonra sosyolojide ortaya konulmuş kuram ve yaklaşımların önemli temsilciler aracılığıyla tanıtılması. SOS 305 EKONOMİK SOSYOLOJİ (3 0 3) Toplumsal yapı- ekonomik yapı ilişkisi; işbölümü, mülkiyet, üretim, tüketim, ekonomik gelişme ve sorunların sosyolojik boyutları; çağımızdaki ekonomik sistemlerin karşılaştırılmalı biçimde incelenmesi; Sanayi Devrimi öncesi Avrupa nın durumu; modern sanayinin oluşumu. SOS 307 SUÇ VE SAPMA SOSYOLOJİSİ (3 0 3) Sapma kavramı, bazı sapma biçimlerinin olumlu karakteri, sapma davranışı ve toplumsal tepki; suç sosyolojisi, kriminoloji ve ilgili diğer alanlar; kriminolojik araştırma; suçluluk kuramları (öncü görüşler, biyolojik, fiziki, antropolojik yaklaşımlar, sosyolojik, sosyal psikolojik kuramlar); suç fenolojisi; farklı değişkenler ve suç; suç türleri, suçun tahmini ve önlenmesi. SOS 313-312 SOSYAL BİLİMLERDE İSTATİSTİK I-II (2 0 2) Tanımlayıcı istatistikler-frekans dağılımı-normal dağılım-standart dağılım-hipotez testleri-istatistiksel karar verme-parametrik olmayan istatistikler-parametrik istatistikler-varyans analizi-demografik istatistikler, yer ölçüleri. SOS 315 TURİZM SOSYOLOJİSİ (2 0 2) Sosyolojik bir olgu olarak turizm; turizm ve toplumsal değişme; kültürler-arası etkileşim ve turizm. SOS 317 HUKUK SOSYOLOJİSİ (2 0 2) Hukukun farklı görüş açılarından incelenmesi; hukuk sosyolojisinin gerekliliği, konusu, bölümleri; hukuk ve değişme, değiştirici güç olarak hukuk; Türk Hukuk Devrimi; kuramsal hukuk sosyolojisi ve yaşayan hukuk, öncü düşünürlerin felsefe sistemlerinde hukuk; hukuksal düşüncenin evrenselliği; hukuk kuralının genel görünümü ve araştırılması; etik ve hukuk, hukuk sosyolojisinin gelişimi; yapısalcılık ve hukuk; hukuksal olgu tartışmaları. SOS 319-322 MESLEKİ YABANCI DİL III -IV (2 0 2) Gramer, yapı ve çeviri konusunda temel bilgiler; sosyolojik metinlerin incelenmesi ve çeviri çalışmaları.
SOS 321 SİYASET BİLİMİNE GİRİŞ (2 0 2) Siyaset ve toplum; Siyaset biliminin tarihi; Siyaset biliminin konusu, kapsamı ve yöntemleri; Bazı temel kavramlar (Siyasal kurumlar; Siyasal iktidar, demokrasi vb.); Bireyin siyasal alana katılımı; Seçim sistemleri; Siyasal/Toplumsal güç kavramı; Devlet; Hükümet ve hükümet biçimleri; Rejimler; Anayasa; Hukuk sistemi; Siyasal partiler; Bürokrasi; Baskı grupları; İdeoloji; Otorite; Meşruiyet. SOS 325 TÜRKİYE EKONOMİSİNİN GÜNCEL SORUNLARI (2 0 2) Türkiye de toplumsal yapıyı biçimlendirmede ekonomik süreçlerin rolü, günümüz Türkiye ekonomisindeki güncel sorunlar ve değişmeler. SOS 327 TOPLUMSAL DEĞİŞME VE KÜRESELLEŞME (3 0 3) Toplumsal değişmenin dinamiği ve yönü; değişmeyle ilişkili temel kavramlar ve süreçler; toplumsal değişme yaklaşımları/kuramları; makro kuramlar, orta-boy kuramlar, mikro kuramlar; bir süreç ve model modernleşme; Modernleşme ve küreselleşmeyle ilgili temel kavramlar; başlıca küreselleşme teorileri; küreselleşme ve Türkiye gerçeği. SOS 304 SANAYİ SOSYOLOJİSİ (2 0 2) İşin anlam ve önemi; tarihsel gelişim sürecinde iş olgusu; çağdaş endüstriyel işletmelerde ve sanayi toplumlarında işgücünün kompozisyonu; sanayileşmiş toplumlarda sınıfsal yapı değişimi ve işçi sınıfının konumu; gelişmiş sanayi toplumlarında çalışma sorunları; az gelişmişlik ve sosyo-ekonomik yapı; az gelişmiş ülkelerde sanayileşme biçimleri ve rol oynayan etkenler. SOS 306 TOPLUMSAL TABAKALAŞMA (3 0 3) Tabakalaşma konusunda düşünür ve sosyologların görüşleri; başlıca tabakalaşma tipleri; tabakalaşma modelleri, sosyal ve sınıfsal eşitsizlikler; sosyal hareketlilik türleri ve değişim. SOS 308 SİYASET SOSYOLOJİSİ (3 0 3) Sosyal yapı ve siyaset arasındaki temel ilişkiler; Siyaset kurumunun temel kavramlarının fonksiyonellikleri; Kamuoyu; Liderlik; Siyasal ve sosyal hareketler; İdeoloji; İktidar ve güç ilişkileri; İdeoloji; İslamcı Hareketler; Risk toplumu ve siyasal sonuçları. SOS 314 KÖY SOSYOLOJİSİ (2 0 2) Sosyolojik bir inceleme birimi olarak köy; köyde toplumsal yapı ve kültür; köy araştırmaları metodolojisi; Cumhuriyet dönemi kırsal yapı ve değişimler: geleneksel birilim rejimi dönem ve kırsal yapı, ithal-ikameci dönem ve kırsal yapı, 1980 sonrası dönem ve kırsal yapı. SOS 316 DİL SOSYOLOJİSİ (2 0 2) Dil sosyolojisinin gerekliliği, dilbilim-dil sosyolojisi ilişkisi; dilin doğuşuna ilişkin görüşler, dil çalışmalarının tarihçesi; genel olarak iletişim, beden dili, dil dışı göstergeler ve dil göstergesi, dil göstergesinin özellikleri, dilsel iletişimin temel öğeleri; düşünce-dil ilişkisi, dil ve dünya görüşü; yapısal dilbilim; Amerikan yapısalcılığı; sözcelem kuramları; dil sosyolojisi kuramları; farklı açılardan dil: dil ve cinsiyet, ikidillilik, konuşucuların tutumları, dil politikası; dil olguları tartışmaları: geçer dil, ilişki dilleri (kreol, pidgin) girişim; dilbilim ve söylem; göstergebilim. SOS 320 SAĞLIK SOSYOLOJİSİ (2 0 2) Sağlık sosyolojisinin konu ve alanı; sağlık sosyolojisinin tarihçesi: tıpta sosyolojiden tıp sosyolojisine geçiş; sosyal teoride temel sorunlar ve tıp sosyolojisi; hastalığın doğasındaki değişmeler; ataerkil yapı ve kadınların şikayetleri; yaşlanma, ölme ve ölüm; tıbbın toplumsal organizasyonu; tıbbi bürokrasiler: hastane, klinik ve modern toplum; kapitalizm, sınıfsal yapı ve hastalık; sağlık sistemlerinin karşılaştırılması. SOS 324 KENT SOSYOLOJİSİ (3 0 3) Tarihsel süreçte kent ve kentleşme; sanayi devrimi, göç ve kentleşme; farklı tarihsel dönemlerde kır-kent ilişkileri; ekonomik gelişme düzeyi ve kentsel yapı; küreselleşme ve kent yaşamı.
FEL 354 ÇAĞDAŞ TARİH FELSEFESİ (2 0 2) Tarih felsefesi nedir?; bir bilim dalı olarak tarih; tarihi yorumlama; gerçeklik ve tarihsel kanıt; tarih ve nesnellik; Kant ve Herder örneğinde tarih yorumu; tarih bilimlerinin imkan ve sınırları; tarihte nedensellik. SOS 403 ÖRGÜT SOSYOLOJİSİ (3 0 3) Sosyal bilimlerde örgütlerin ele alınışı; örgüt incelemelerinin gelişimi, örgüt kuramları, örgütlere yaklaşım çerçeveleri; toplumsal çevre ve örgütler; teknoloji ve örgüt; örgüt ve bürokrasi. SOS 483-484 BİTİRME ÇALIŞMASI I-II (0 4 2) Yönlendirici bir öğretim elemanı ile birlikte, belirlenen konuda öğrencinin bitirme çalışması hazırlaması. SOS 417-416 MESLEKİ YABANCI DİL V -VI (2 0 2) Gramer, yapı ve çeviri konusunda temel bilgiler; sosyolojik metinlerin incelenmesi ve çeviri çalışmaları. FEL 461 BİLİM FELSEFESİ (3 0 3) Doğa ve insan bilimlerinde bilim anlayışlarının ve ana problemlerinin incelenmesi. PSİ 451 ENDÜSTRİ PSİKOLOJİSİNE GİRİŞ (2 0 2) Bu ders, psikolojinin endüstride ya da genel anlamda çalışma yaşamındaki uygulamaları konusundaki bilimsel kavram, kuram ve örnekleri içerir. Bu ders öğrencilerin, insanın işle ve birlikte çalıştığı kişilerle ilişkilerine bu alana özgü bazı kavram ve kuramlarla bakabilmelerine ve bir ölçüde açıklayabilmelerine yardımcı olmaktadır. Bu dersi alan bir öğrenci, eleman seçimi için gerekli aşamaları ve teknikleri bir düzeye kadar kullanabilmelidir; işin insanlar için anlamı, iş motivasyonu ve iş doyumu konularındaki kavram ve açıklamaları kullanarak iş yaşamında insan davranışlarını bir ölçüde açıklayabilmelidir; iş yaşamında gruplar, yönetim, stres konularında açıklamalar yapabilmelidir; personel eğitimi ve personel değerlendirme için gereken örgütsel hazırlıkları bilmeli ve bir ölçüde uygulayabilmelidir. Temel kavramlar: Endüstri psikolojisinin alanı, tarihçesi, konuları, yöntemleri; İş analizi, Personel seçimi; Performans değerlendirme; Güdülenme; İş doyumu; Personel eğitimi; Örgütsel liderlik; Örgütlerde gruplar ve takım çalışması. SOS 423-424 TÜRK SOSYOLOGLARI I-II (2 0 2) Prens Sabahaddin, Mehmet İzzet, Ziya Gökalp, Nurettin Şazi Kösemihal, İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Hilmi Ziya Ülken, Niyazi Berkes, Behice Boran, Mübeccel Kıray, İbrahim Yasa, Cahit Tanyol, Z.F.Fındıkoğlu vb. SOS 425 KADIN ÇALIŞMALARI VE ARAŞTIRMALARI (2 0 2) Tarihsel gelişim, Türkiye de ve dünyada yapılmış kadın araştırılmalarının değerlendirilmesi, feminizm kavramı; tarihsel süreçte kadın hareketleri; Türkiye de Kadın Hareketleri; Kadın ve siyasal katılım; çalışma yaşamında kadın. SOS 404 TÜRKİYE NİN TOPLUMSAL YAPISI (3 0 3) Toplumsal yapı kavramı; Toplumsal yapı kuramları; Türkiye nin toplumsal yapısı; Türkiye nin toplumsal yapısını etkileyen kültürel, etnik, dini, siyasi faktörler; Tarihsel süreçte toplumsal yapıdaki değişiklikler; Önemli tarihsel olayların günümüzdeki etkileri; Din, laiklik ve siyaset tartışmaları SOS 406 BİLGİ SOSYOLOJİSİ (3 0 3) Bilgi ve bilim kavramları; temel düşünce akımlarına göre bilgi ve bilim; bilim tipolojileri ve bilim sistemleri; sosyal bilimler ve bilgi sosyolojisi; bilgi sosyolojisinin tarihçesi (bilgi sosyolojisine katkılar); bilgi sosyolojisi ve temel sorunları; bilgi-toplum etkileşimi.
SOS 412 EDEBİYAT SOSYOLOJİSİ (2 0 2) Edebiyat sosyolojisinde temel kavramlar ve inceleme teknikleri, farklı sosyolojik teoriler açısından edebiyatın değerlendirilmesi, toplumsal konularla edebi ürünler arasındaki ilişkilerin analizi. SOS 418 TÜRKİYE DE AİLE YAPISI ARAŞTIRMALARI (2 0 2) Türk aile yapısının tarihsel gelişimi ve aile yapısı üzerine araştırmaların değerlendirilmesi. SOS 422 GÖÇ SOSYOLOJİSİ (2 0 2) Göç kavramı; göç çeşitleri ve nedenleri; tarihsel süreçte göç hareketleri; sanayileşme, göç, kentleşme; göç ve küreselleşme.