EĞİTİMİN TOPLUMSAL(SOSYAL) TEMELLERİ. 5. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUK- CİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL

Transkript

1 EĞİTİMİN TOPLUMSAL(SOSYAL) TEMELLERİ 5. Bölüm Eğitim Bilimine Giriş GÜLENAZ SELÇUK- CİHAN ÇAKMAK-GÜRSEL AKYEL

2 EĞİTİMİN TOPLUMSAL TEMELLERİ Giriş Toplumsal Sosyalleşme ve Toplum Toplumsal Temel Olarak Eğitim Toplum İlişkisi Sosyoloji Eğitim Sosyolojisi Eğitim Sosyolojisinin Çalışma Alanı Eğitim Sosyolojisinin İşbirliği Yaptığı Alanlar Eğitim Sosyolojisinin Tarihçesi Eğitimin İşlevleri Eğitimin Gizli İşlevleri Eğitimin Toplumsal Kurum ve Süreçlerle İlişkisi Toplumsal Hareketlilik ve Eğitim

3 GİRİŞ Toplumsallık insanın kalıtsal özelliğidir. Toplum yaşantısından uzak bir insan düşünülemez. İnsanlar doğumdan ölüme kadar diğer insanlara ihtiyaç duyar ve iç içe yaşar. Her bireyin toplumsallaşmaya ihtiyacı vardır. Toplumsallaşma, en genel anlamı ile toplumun örf adet ve geleneklerini, kısaca kültürünü benimseyerek bireyin toplumla uyumlu hâle gelmesidir.

4 GİRİŞ Toplumlar, bireylerinin toplumsallaşmalarını ciddiye alırlar ve bunu şansa bırakmazlar. Bu amaçla kendi öz eğitim sistemlerini kurar ve kullanırlar. Toplumsallaşma formal ve informal yollarla gerçekleşir. Eğitim ve toplum birbirlerinin girdi ve çıktılarını kullanırlar, birbirlerinden etkilenirler. Toplumların nitelikleri, bireylerinin nitelikleri ile eşdeğerdir.

5 GİRİŞ Eğitim, toplumsal temellere uygun olmalıdır. Günümüz toplumları artık bilgi toplumudur. Ülkelerin zenginlikleri artık iyi yetişmiş insan gücü ile ölçülmektedir. Eğitim, toplumsal kalkınma için başroldedir. Bu nedenle toplumsal yapı içinde eğitimin önemini anlamak gereklidir.

6 Toplumsal Sosyalleşme Ve Toplum Toplumsal Yaşantı Aşamaları Tarım Sanayi Bilgi Avcılık Toplayıcılık Kendinizi, her bir toplumsal yaşantı aşamasında öğretmen olarak hayal ediniz!

7 Toprağa Bağlanma Ve Üretim Toplumsal Sosyalleşme Ve Toplum Tüketim Depolama İşbölümü / İşbirliği İnsani İlişkiler Pazarlama

8 Toplumsal Temel Olarak Eğitim Toplum İlişkisi Antik çağlarda eğitim henüz kurumsallaşmamış iken bir tür felsefi söyleyişi ya da öğreti biçimindeydi. Zaman içinde toplum ve eğitim de değişmiştir. Eğitim toplum ilişkisinde bazı önemli yaklaşımlar vardır. W. Dithey / E. Durkheim: Eğitim toplumun işlevidir. Toplum eğitimi şekillendirir. J.G. Fiche / Dewey: Toplum eğitimin bir işlevidir. Eğitim toplumu şekillendirir. J.J. Rousseau: Birey, doğuştan temizidir. Eğitim ve toplum bireyi olumsuz etkiler. Çocuğun serbest gelişimini savunmuştur.

9 SOSYOLOJİ SOSYOLOJİ = Society Toplum logy Bilim SOSYOLOJİNİN AMACI Toplumsal olayları ortaya çıkarmak, açıklamak, ilişkileri belirlemek ve bunlara bağlı olarak ilgili kuramlar üretmektir.

10 SOSYOLOJİ Sosyolojide çalışılan alan insan ve toplum olduğundan, son dönemlerde kendine ait alt çalışma dallarını oluşturmuştur. Bilgi sosyolojisi, din sosyolojisi, ahlak sosyolojisi, hukuk sosyolojisi, siyaset sosyolojisi, ekonomi sosyolojisi, kent sosyolojisi, köy sosyolojisi ve eğitim sosyolojisi bu alt çalışma alanlarına örnek olarak verilebilir. Bunlar içerisinde eğitim sosyolojisi eğitim toplum ilişkilerini irdelemesi açısından önem taşımaktadır.

11 EĞİTİM SOSYOLOJİ Eğitim Sosyolojisi Toplum ve eğitsel yetiştirme arasındaki karşılıklı ilişkileri, bağlantıları ve etkilenmeyi inceleyen sosyolojinin alt bir bilim dalı olarak tanımlanabilir.

12 EĞİTİM SOSYOLOJİSİNİN ÇALIŞMA ALANI Eğitim sistemi Öğrenci Öğretmen Eğitim programları Veli ilişkileri Okul

13 EĞİTİM SOSYOLOJİSİNİN İŞBİRLİĞİ YAPTIĞI ALANLAR Eğitim antropolojisi, Eğitim psikolojisi, Klinik ve medikal psikoloji, Genel sosyoloji, Kültürel antropoloji, Toplumsal psikoloji, Tarih, Ekonomi Siyaset bilimi

14 EĞİTİM SOSYOLOJİSİNİN TARİHÇESİ Eğitim sosyolojisinden, sosyolojinin bir dalı olarak ilk kez A.B.D. de 1907 yılında bahsedildi yılında ilk kez eğitim sosyolojisi kitabı yazıldı. Ülkemizde eğitim sosyolojisinin tarihi 1915 li yıllara dayanır. Eğitim sosyolojisinin doğmasına katkı sağlayanlar; Ziya Gökalp, Prens Sebahattin, İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Ethem Nejat, Satı Bey, Abdullah Cevdet.

15 EĞİTİMİN İŞLEVLERİ Her toplumda eğitimin işlevleri toplumun amaçlarına göre şekillenmektedir. Dolayısıyla bir eğitim sistemi yapılanırken hareket noktası olarak ilk önce amaçlar ve buna bağlı olarak işlevler gündeme gelmektedir. Siyasal Kültürel Miras Seçme ve yöneltme OKUL Ekonomik Bireyi geliştirme Toplumsallaştırma

16 EĞİTİMİN GİZLİ İŞLEVLERİ Eş seçme Bireyi koruma Tanıdık sağlama OKUL İşsizliği önleme Statü kazandırma

17 Eğitimin Toplumsal Kurum ve Süreçlerle İlişkisi Aile Hukuk Ekonomi Eğitim Din Politika

18 TOPLUMSAL HAREKETLİLİK VE EĞİTİM Toplumsal hareketlilik, toplumun değişik kurumlarındaki insanların ya da grupların toplumsal hiyerarşi içerisinde yer, meslek, statü veya sınıf değiştirmesi olarak tanımlanmaktadır. Coğrafi koşullar, daha iyi bir iş bulmak, doğal afetler ve değişik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan göçler bir toplumsal hareketliliktir.

19 TOPLUMSAL HAREKETLİLİK VE EĞİTİM Yatay Hareketlilik (aynı ya da benzer statüler arasında) Dikey Hareketlilik (farklı statüler arasında)

20 Bireyler bir hücre, toplum bir organizma gibidir (H. Spencer) DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.