ÖĞ R ENME HEDEFLER İ S u n u m s o n u n d a k a t ı l ı m c ı la r ı n ; n fe k s iy o n k o n tr o l h e m ş ir e le r in in s o r u m lu lu k a la n la r ı h a k k ı n d a b ilg ile n m e s i, E n fe k s iy o n k o n tr o l h e m ş ir e le r in in iç in d e k i g ö r e v le r in i fa r k e tm e s i, E k o m ite n fe k s iy o n k o n tr o l h e m ş ir e le r in in g ö r e v in i y ü r ü tü r k e n y a ş a n a b ile c e k s o r u n la r a y ö n e lik ç ö z ü m ö n e r ile r i s u n m a s ı h e d e fle n m e k te d ir. E
İÇ E R İK Enfeksiyon kontrol hemşireliğinin tarihsel gelişimi Enfeksiyon kontrol komitesinin görevleri Enfeksiyon kontrol ekibinin görevleri Enfeksiyon kontrol hemşirelerinin görevleri Sorunlar Öneriler
E nfek s iyo n K ontrol H em ş ireliğ i F lo r a n c e N ig h tin g a le (1 8 2 0-1 9 1 0 ) E n f ek si y o n k o n tr o l h em şi r el i ği n i n i l k i k ab u l ed i l m ek ted i r. 1 854 K ı r ı m sav a şı n d a Ü sk ü d ar S el i m i y e K ışl as ı n d a 2 y ı l g ö r ev y ap m ış v e sav a ştan d ah a f az l a ask er i n k ö tü h i j y en k o şu l l ar ı n ed en i y l e h astan ed e ö l d ü ğü n ü i sp atl am ışt ı r. (i l k i st ati st i k ) H astan e h em şi r el er i n d e b u l a şı c ı h astal ı k l ar d an ö l ü m l er i n si v i l h al k tan 2.9-4.3 k at d ah a y ü k sek o l d u ğu n u g ö ster m i ş. N o tes o n H o sp i tal s ad l ı k i tab ı d ü n y a l i ter at ü r ü n d e h astan e en f ek si y o n l ar ı n ı n h em şi r e t ar af ı n d an sü r v ey an s ı k o n u su n d a i l k k ay n ak k i tap. (D o ğan ay 2004, Jen n er an d W i l so n 2000 ).
Enfeks iyon K ontrol Hemş ireliğ i 1 950 l er d e h astan e en f ek si y o n l ar ı n ı n k o n tr o l ü r esm i b i r d i si p l i n h al i n e g el m ey e b a şl am ış. 1 962 y ı l ı n d a İn g i l ter e d e i l k k ez en f ek si y o n k o n tr o l h em şi r esi k av r am ı o r tay a ç ı k m ış. 1 987 y ı l ı n d a İn g i l ter e d e en f ek si y o n k o n tr o l h em şi r esi n i n tek g ö r ev i n i n h astan e en f ek si y o n l ar ı n ı ö n l em ek o l d u ğu p r en si b i b en i m sen m i şti r. 1 1.08.2005 tar i h l i v e 25903 say ı l ı R esm i G az ete d e yataklı tedavi kurumları enfeksiyon kontrol yönetmeliği y ay ı m l an m ışt ı r.
Y ataklı Tedavi K urumları Enfeksiyon K ontrol Y önetmeliği R esmi G azete: 11 Ağustos 2005-25903 Bİ R İ NC İ BÖL ÜM Amaç, K apsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç M adde 1 B u Y ö n et m el i ği n am ac ı ; y at ak l ı t ed av i k u r u m l ar ı n d a sa ğl ı k h i z m et l er i i l e i l i şk i l i o l ar ak g el i şen en f ek si y o n h ast al ı k l ar ı n ı ö n l em ek v e k o n t r o l al t ı n a al m ak, k o n u i l e i l g i l i so r u n l ar ı tesp i t et m ek, ç ö zü m ü n e y ö n el i k f aal i y et l er i d ü zen l ey i p y ü r ü tm ek v e y at ak l ı t ed av i k u r u m l ar ı d ü z ey i n d e al ı n m as ı g er ek en k ar ar l ar ı g er ek l i m er c i l er e i l et m ek ü z er e, en f ek si y o n k o n tr o l k o m i t esi t eşk i l i i l e b u k o m i ten i n ç al ışm a şek l i n e, g ö r ev, y et k i v e so r u m l u l u k l ar ı n a i l i şk i n u sû l v e esasl ar ı d ü z en l em ek t i r. K apsam M adde 2 B u Y ö n etm el i k ; k am u k u r u m v e k u r u l u şl ar ı i l e ö zel sek t ö r e ai t b ü tü n y at ak l ı t ed av i k u r u m l ar ı n ı v e b u y atak l ı t ed av i k u r u m l ar ı n d a g ö r ev y ap an p er so n el i k ap sar. Dayanak
Madde 4 Bu Yönetmelikte geçen; Enfeksiyon Kontrol Hekimi: Yataklı tedavi kurumlarında, enfeksiyon kontrol komitesinin kararları doğrultusunda hastane enfeksiyon kontrol programlarının oluşturulmasında ve uygulanmasında görev alan enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanını, Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi: Yataklı tedavi kurumlarında, enfeksiyon kontrol komitesinin kararları doğrultusunda hastane enfeksiyon kontrol programlarının uygulanmasında görev alan hemşireyi,
İK İN C İ B ÖLÜ M E nfek s iyo n K o ntro l K om ites inin T eş k ili, Ç a lış m a Ş ek li, G örev, Y etk i, S o rum luluk la rı ve Fa a liyet A la nla rı E n f ek si y o n K o n tr o l K o m i tel er i H astan el er d e, h astan e en f ek si y o n l ar ı i l e i l g i l i so r u l ar ı n tesp i t ed i l m esi n d e, B u so r u n l ar ı n ç ö z ü m ü i ç i n al ı n m as ı g er ek en ö n l em l er i n b el i r l en m esi, u y g u l an m as ı v e d en eti m i n d e ak ti f o l ar ak g ö r ev y ap an, H astan el er i n f ar k l ı b i r i m l er i n d en tem si l c i l er i n y er al d ığı k u r u l l ar d ı r. (A k ç ay v e ar k. 2003, B u l u t 2001, K ö se v e ar k. 2000, W i l k e v e G ü n d e ş 2001, H u sk ı n s et al 2004, E r t ek 2008, İn an 2005).
M adde 5- ENFEK Sİ Y ON K ONTR OL K OM İ TESİ ÜY EL ER İ H astan e M üdürü E c z an e S o r u m l u su E n f ek si y o n H astal ı k l ar ı v e K linik M ik robiy oloji K l i n i ği v ey a A n ab i l i m D al ı T em si l c i si M ik robiy oloji v e K linik M ik robiy oloji L ab o r atu v ar ı T em si l c i si B a şh ek i m Y ar d ı m c ı s ı / D ek an Y ar d ı m c ı s ı B a şh em şi r e/ H em şi r el i k H i z m etl er i M üdürü E NFEK Sİ Y ON K ONTR OL HE K İ M İ ENFEK Sİ Y ON K ONTR OL EK İ Bİ C er r ah i T ı p B ilim D al l ar ı n d an T er c i h en G en el C er r ah i U z m an ı D ah i l i T ı p B i l i m D al l ar ı n d an T er c i h en İç H astal ı k l ar ı E NFE K Sİ Y ON U z m an ı K ONTR OL HE M Şİ R E Sİ
H astan e en f ek si y o n u o r an l ar ı ar tt ı k ç a k o m i te ü y el er i ar as ı n d ak i b a ğ g ü ç l en m ek ted i r.
E nfek s iyo n K o ntro l K o m ites inin İ htiya ç la rının T em ini Enfeksiyon kontrol komitesinin F i z i k i m ek an, B i l g i say ar, T ek n i k d o n an ı m, P er so n el g i b i i h ti y aç l ar ı, A r aç -g er eç, sar f m al z em el er i Y atak l ı ted av i k u r u m u n u n i m k an l ar ı ö l ç ü sü n d e, Y ö n eti m tar af ı n d an k ar şı l an ı r.
E nfek s iyo n K o ntro l K o m ites inin Ç a lış m a Ş ek li M adde 6 E n f ek si y o n k o n tr o l k o m i tesi, en f ek si y o n k o n tr o l ü n d e en ü st k ar ar o r g an ı o l ar ak ç al ışı r v e d ü z en l i o l ar ak y ı l d a en az ü ç d ef a to p l an ı r. E n f ek si y o n k o n tr o l k o m i tesi n i n y ı l l ı k ç al ışm a r ap o r u, en f ek si y o n k o n tr o l ek i b i tar af ı n d an h az ı r l an ı r v e K o m i te d e g ö r ü şü l d ü k ten so n r a Y ö n eti m e su n u l u r.
M a dde 7 E nfek s iyo n k o ntro l k o m ites inin g ö rev, yetk i ve s o rum luluk la rı a) b) c) d) e) f) g) h) i) j) k) l) E n f ek si y o n k o n tr o l p r o g r am ı b el i r l ey er ek u y g u l am ak, Y ö n eti m e v e i l g i l i b ö l ü m l er e b u k o n u d a ö n er i l er su n m ak, E n f ek si y o n k o n tr o l stan d ar tl ar ı n ı y az ı l ı h al e g eti r m ek, b u n l ar ı g er ek ti k ç e g ü n c el l em ek, D ev am l ı h i z m et i ç i e ği ti m v er i l m esi n i sa ğl am ak v e u y g u l am al ar ı d en etl em ek, S ü r v ey an s p r o g r am ı g el i şti r m ek v e ç al ışm al ar ı n ı n sü r ek l i l i ği n i sa ğl am ak, H ast an e en f ek si y o n u y ö n ü n d en, ö n c el i k ta şı y an b ö l ü m l er i sap tay ar ak v e b u l g u l ar a g ö r e h ar ek ete g eç er ek, h ast an e en f ek si y o n k o n t r o l p r o g r am ı i ç i n h ed ef l er k o y m ak, h er y ı l ı n so n u n d a h ed ef l er e n e ö l ç ü d e u l a şı l d ığı n ı d e ğer l en d i r m ek v e y ı l l ı k ç al ışm a r ap o r u n d a b u d e ğer l en d i r m el er e y er v er m ek, A n t i b i y o t i k, d ez en f ek si y o n, an ti sep si, ster i l i z asy o n ar aç v e g er eç l er i n, en f ek si y o n k o n tr o l ü i l e i l g i l i d i ğer d em i r b a ş v e sar f m al z em e al ı m l ar ı n d a, i l g i l i k o m i sy o n l ar a g ö r ü ş b i l d i r m ek ; g ö r ev al an ı i l e i l g i l i h u su sl ar d a, y at ak l ı ted av i k u r u m u n u n i n şaat v e t ad i l at k ar ar l ar ı i l e i l g i l i o l ar ak g er ek ti ği n d e Y ö n eti m e g ö r ü ş b i l d i r m ek, H ast al ar v ey a y atak l ı ted av i k u r u m u p er so n el i i ç i n teh d i t o l u ştu r an b i r en f ek si y o n r i sk i n i n b el i r l en m esi d u r u m u n d a, g er ek l i i n c el em el er i y ap m ak, i z o l asy o n ted b i r l er i n i b el i r l em ek, i z l em ek v e b ö y l e b i r r i sk i n v ar l ığı n ı n sap tan m as ı d u r u m u n d a, i l g i l i b ö l ü m e h asta al ı m ı n ı n k ı s ı tl an m as ı v ey a g er ek ti ği n d e d u r d u r u l m as ı h u su su n d a k ar ar al m ak, S ü r v ey an s v er i l er i n i v e ec z an ed en al ı n an an ti b i y o ti k tü k eti m v er i l er i n i d i k k ate al ar ak, an ti b i y o t i k k u l l an ı m p o l i t i k al ar ı n ı b el i r l em ek, u y g u l an m as ı n ı i z l em ek v e y ö n l en d i r m ek, S t er i l i z asy o n, an ti sep si v e d ez en f ek si y o n i şl em l er i n i n i l k el er i n i v e d ez en f ek tan l ar ı n seç i m i i l e i l g i l i st an d ar tl ar ı b el i r l em ek, stan d ar t l ar a u y g u n k u l l an ı m ı n ı d en etl em ek, Ü ç ay d a b i r o l m ak ü z er e, h astan e en f ek si y o n u h ı z l ar ı, etk en l er i v e d i r en ç p ater n l er i n i i ç er en sü r v ey an s r ap o r u n u h az ı r l am ak v e i l g i l i b ö l ü m l er e i l eti l m ek ü z er e Y ö n eti m e b i l d i r m ek, E n f ek si y o n k o n tr o l ek i b i tar af ı n d an h az ı r l an an y ı l l ı k f aal i y et d e ğer l en d i r m e so n u ç l ar ı n ı Y ö n et i m e su n m ak, E n f ek si y o n k o n tr o l ek i b i tar af ı n d an i l eti l en so r u n l ar v e ç ö z ü m ö n er i l er i k o n u su n d a k ar ar al m ak v e Y ö n eti m e i l etm ek E n f ek si y o n k o n tr o l k o m i tesi, g ö r ev al an ı i l e i l g i l i o l ar ak, g er ek l i g ö r d ü ğü d u r u m l ar d a ç al ışm a g r u p l ar ı o l u ştu r ab i l i r.
E nfek s iyo n K o ntro l K o m ites inin T em el S o rum luluğ u B i l i m sel esasl ar ç er ç ev esi n d e, y atak l ı ted av i k u r u m u n u n ö z el l i k l er i n e v e şar tl ar ı n a u y g u n b i r en f ek si y o n k o n tr o l p r o g r am ı u y g u l am ak t ı r. H er y ı l ı n so n u n d a en f ek si y o n k o n tr o l p r o g r am ı n d a y er al an h ed ef l er e n e ö l ç ü d e u l a şı l d ığı n ı d e ğer l en d i r m ek, Y ı l l ı k ç al ışm a r ap o r u n d a b u d e ğer l en d i r m el er e y er v er m ek z o r u n d ad ı r.
E nfek s iyon K ontro l P ro g ra m ı Enfeksiyon kontrol programının üç temel öğesi vardır: E tk i l i sü r v ey an s si stem i n i n g el i şti r i l m esi, H astan e en f ek si y o n r i sk i n i az al tm ay a y ö n el i k p o l i ti k al ar o l u ştu r u l m as ı, H astan e p er so n el i i ç i n sü r ek l i h i z m et i ç i e ği ti m p r o g r am l ar ı n ı n y ü r ü tü l m esi (D o ğan ay 2 004, Y ı l d ı r ı m 2000, yönetmelik).
E nfek s iyo n K o ntro l K o m ites inin Fa a liyet A la nla rı
E nfek s iyo n K o ntro l K o m ites inin K a ra rla rı M adde 9 E n f ek si y o n k o n tr o l k o m i tesi n c e al ı n an k ar ar l ar u y g u l an m ak ü z er e Y ö n eti m e i l eti l i r. B u k ar ar l ar, Y ö n eti m v e y atak l ı ted av i k u r u m u n u n b ü tü n p er so n el i i ç i n b a ğl ay ı c ı d ı r. B u k ar ar l ar a u y u l m am as ı h al i n d e d o ğac ak so n u ç l ar d an i l g i l i l er so r u m l u d u r.
Ü ÇÜ N CÜ BÖLÜ M E n f ek si y o n K o n tr o l E k i b i, E n f ek si y o n K o n tr o l H ek i m i, E n f ek si y o n K o n tr o l H em şi r esi n i n S eç i m i, G ö r ev, Y etk i v e S o r u m l u l u k l ar ı E n f ek si y o n H astal ı k l ar ı v e K linik M ik robiy oloji K l i n i ği v ey a A n ab i l i m D al ı T em si l c i si M ik robiy oloji v e K linik M ik robiy oloji L ab o r atu v ar ı T em si l c i si E NFE K Sİ Y ON K ONTR OL HE K İ M İ ENFEK Sİ Y ON K ONTR OL EK İ Bİ E NFE K Sİ Y ON K ONTR OL HE M Şİ R E Sİ
M adde 5- ENFEK Sİ Y ON K ONTR OL K OM İ TESİ ÜY EL ER İ H astan e M üdürü E c z an e S o r u m l u su B a şh ek i m Y ar d ı m c ı s ı / D ek an Y ar d ı m c ı s ı B a şh em şi r e/ H em şi r el i k H i z m etl er i M üdürü E NFE K Sİ Y ON K ONTR OL HE M Şİ R E Sİ ENFEK Sİ Y ON K ONTR OL EK İ Bİ C er r ah i T ı p B ilim D al l ar ı n d an T er c i h en G en el C er r ah i U z m an ı D ah i l i T ı p B i l i m D al l ar ı n d an T er c i h en İç H astal ı k l ar ı U z m an ı
M a dde 10 E nfek s iyo n k o ntro l ek ibinin g ö rev, yetk i ve s o rum luluk la rı: v er i l er i n i d e ğer l en d i r m ek, b ) P er so n el i n m esl e ğe b a ğl ı en f ek si y o n i l e i l g i l i r i sk l er i n i tak i p etm ek, k o r u y u c u t ı b b î ö n er i l er d e b u l u n m ak, g er ek l i d u r u m l ar d a b a ğışı k l am a v e p r o f i l ak si p r o g r am l ar ı n ı d ü z en l em ek v e u y g u l am ak ü z er e en f ek si y o n k o n tr o l k o m i tesi n e tek l i f te b u l u n m ak, c ) Y atak l ı ted av i k u r u m l ar ı n d ak i an ti b i y o ti k k u l l an ı m ı n ı i z l em ek, d ) S ter i l i z asy o n, an t i sep si v e d ez en f ek si y o n i şl em l er i n i d en etl em ek, e) H astan e tem i z l i ği, m u tf ak, ç am a şı r h an e v e at ı k y ö n eti m i i l k el er i n i b el i r l em ek v e d en et i m i n i y ap m ak, f ) Y ı l l ı k ç al ışm a ö n r ap o r u n u h az ı r l am ak v e en f ek si y o n k o n tr o l k o m i tesi n e su n m ak, g ) E n f ek si y o n k o n tr o l k o m i tesi n i n g ü n d em i n i b el i r l em ek v e sek r etar y as ı n ı y ü r ü tm ek. a) S ü r v ey an s
E nfek s iyo n k o ntro l hem ş ires i
A r a şt ır m a B el ç i k a d a y o ğu n b ak ı m ü n i tesi n d e g er ç ek l e şti r i l en b i r ç al ışm ad a, tam g ü n etk i n ç al ışan b i r en f ek si y o n k o n tr o l h em şi r esi say esi n d e 5 y ı l i ç er i si n d e en f ek si y o n o r an ı n ı n % 33 d o l ay ı n d a az al d ığı g ö z l en m i şti r.
E nfek s iyo n k o ntro l hem ş ires i M adde 13 B a şh em şi r el i k tar af ı n d an, ter c i h en y ü k sek o k u l m ez u n u, b i l g i say ar k u l l an m ay ı b i l en v e B ak an l ı k tar af ı n d an o n ay l an m ış en f ek si y o n k o n tr o l h em şi r el i ği ser ti f i k as ı n a sah i p h em şi r el er ar as ı n d an seç i l i r. E n f ek si y o n k o n tr o l k o m i tesi n e b a ğl ı o l ar ak ç al ışı r. H er i k i y ü z el l i y atak i ç i n b i r en f ek si y o n k o n tr o l h em şi r esi g ö r ev l en d i r i l m esi z o r u n l u d u r. E n az b e ş y ı l sü r e i l e b u g ö r ev i y ü r ü tü r. A y n ı n i tel i k l er i h ai z b i r h em şi r e g ö r ev l en d i r i l m ed en, b u g ö r ev l er i n i b ı r ak am az l ar. N ö b et h i z m etl er i d e d ah i l o l m ak ü z er e, en f ek si y o n k o n tr o l ü d ışı n d a i l av e b i r g ö r ev v er i l em ez.
Enfeksiyon Kontrol Hemşiresinin Ek Görevi Bulunma Durumu % ٤٥,٧ % ٤٤,٣ Ek Görevi Var Ek Görevi Yok
E n fe k s iy o n K o n tr o l H e m ş ir e s in in T a şı m a s ı G e r e k e n N ite lik le r E n f ek si y o n k o n tr o l ü al an ı n d a u z m an o l m ak, E n f ek si y o n k o n tr o l ü n e i l g i l i o l m ak, M esl ek i g el i şi m e v e y en i l i k l er e aç ı k o l m ak, M esl ek te d en ey i m l i o l m ak, E ği ti m b ec er i l er i n e sah i p o l m ak, İl eti şi m v e h ab er l e şm e b ec er i l er i g el i şm i ş o l m ak, İç m o ti v asy o n u y ü k sek, P r o b l em ç ö z m ek, k en d i k ar ar l ar ı n ı u y g u l ay ab i l m ek, O r g an i z asy o n, l i d er l i k v e y ö n eti m y eten e ği, E k i p ç al ışm as ı n a y atk ı n l ı k, İy i b i r d an ışm an v e r eh b er o l m ak, H astan e m i sy o n u n a, p o l i ti k al ar ı n a, k al i te g ü v en l i ği n i sa ğl ay ı c ı st an d ar tl ar a h ak i m o l m ak. ( A r ı k 2007, K ay a 2000, K ö se v e ar k. 2000, S ar ı d o ğan 2007, Şah i n v e ar k. 2003 ).
Madde 14 Enfeks iyon K ontrol Hemş ires inin G örevleri a) H astan e en f ek si y o n l ar ı sü r v ey an s ı n ı y ü r ü tm ek am ac ı y l a, m i k r o b i y o l o j i v e k l i n i k m i k r o b i y o l o j i l ab o r atu v ar ı n d an k ü l tü r so n u ç l ar ı n ı i z l em ek, g ü n l ü k k l i n i k z i y ar etl er i i l e i l g i l i h astal ar ı d e ğer l en d i r m ek, so r u m l u h ek i m v e h em şi r el er l e k o o r d i n asy o n sa ğl ay ar ak, h astan e en f ek si y o n u g el i şen y a d a g el i şm e i h ti m al i b u l u n an y en i v ak al ar ı sap tam ak, b u h astal ar ı en f ek si y o n r i sk i aç ı s ı n d an d e ğer l en d i r er ek g er ek l i ted b i r l er i n al ı n m as ı n ı sa ğl am ak, b ) T o p l an an sü r v ey an s v er i l er i n i n b i l g i say ar k ay ı tl ar ı n ı tu tm ak, c ) K l i n i k en f ek si y o n h ı z ı ar t ışl ar ı n ı v ey a b el i r l i m i k r o o r g an i z m al ar l a o l u şan en f ek si y o n l ar d ak i ar t ışı b el i r l em ek v e b u n l ar ı en f ek si y o n k o n tr o l h ek i m i n e b i l d i r m ek, d ) H astan e en f ek si y o n sal g ı n ı şü p h esi o l d u ğu n d a, b u n u n k ay n a ğı n ı ar am ay a v e so r u n u ç ö z m ey e y ö n el i k ç al ışm al ar a k at ı l m ak, e) E n az h af tad a b i r k ez en f ek si y o n k o n tr o l h ek i m i i l e b i r ar ay a g el er ek, ç al ışm al ar ı d e ğer l en d i r m ek, f ) B ö l ü m l er l e i l g i l i so r u n l ar ı en f ek si y o n k o n tr o l h ek i m i i l e b i r l i k te o b ö l ü m l er e i l etm ek, b u b ö l ü m l er i n k o n tr o l ted b i r l er i n i n o l u ştu r u l m as ı, u y g u l an m as ı v e d e ğer l en d i r i l m esi n e k at ı l ı m l ar ı n ı sa ğl am ak, g ) E n f ek si y o n k o n tr o l p r o g r am l ar ı n ı n g el i şti r i l m esi v e u y g u l an m as ı n d a g ö r ev al m ak, h ) Y atak l ı ted av i k u r u m u g en el i n d e en f ek si y o n k o n tr o l u y g u l am al ar ı n ı i z l em ek, ı ) Y atak l ı ted av i k u r u m u p er so n el i n e h astan e en f ek si y o n l ar ı v e k o n tr o l ü k o n u su n d a e ği ti m v er m ek ti r.
E nfeks iyon K ontrol Hemş ires inin G örevleri T am g ü n ç al ışan b i r en f ek si y o n k o n tr o l h em şi r esi z am an ı n ı n o r tal am a ; % 40 ı n ı S ü r v ey an s % 30 u n u E ği ti m v e D an ışm an l ı k % 30 u n u H ab er l e şm e v e r ap o r etm e, p o l i ti k a v e p r o sed ü r l er i n g el i şti r i l m esi h i z m etl er i ar as ı n d a g eç i r m ek ted i r
S ürveya ns Sürveyansı C DC h al k sa ğl ığı u y g u l am al ar ı n ı n p l an l an m as ı v e g el i şti r i l m esi n e tem el o l u ştu r ac ak sa ğl ı k v er i l er i n i n sü r ek l i v e d ü z en l i o l ar ak to p l an m as ı, an al i z i v e y o r u m u n u n y ap ı l ar ak g er ek l i y er l er e v e k i şi l er e b i l d i r i l m esi o l ar ak i f ad e etm ek ted i r. E tk i l i b i r sü r v ey an s p r o g r am ı i ç i n E n f ek si y o n k o n tr o l h em şi r esi tar af ı n d an y ü r ü tü l en i l er i y e d ö n ü k (p r o sp ek ti f ) sü r v ey an s ı ö n er m ek ted i r. (K ay a 2000, K ö se v e ar k. 2000, E r b ek ta ş 2004, E r o l 2008).
S ürveya ns S ü r v ey an s so n u c u n d a h astan e en f ek si y o n u tesp i t ed i l en h asta, en f ek si y o n b i l d i r i m f o r m u n a k ay ı t ed i l i r. B u f o r m u n d o l d u r u l m as ı v e b i l g i say ar k ay ı tl ar ı en f ek si y o n k o n tr o l h em şi r esi n i n so r u m l u l u ğu n d ad ı r. K ay ı tl ar so n u n d a i stati sti k sel an al i z l er y ap ı l ar ak h astan e g en el i v e ser v i sl er b az ı n d a h astan e en f ek si y o n u h ı z so n u ç l ar ı el d e ed i l i r v e en f ek si y o n k o n tr o l k o m i tesi n e su n u l ar ak tar t ışı l ı r. K o m i ted e al ı n an k ar ar l ar a g ö r e r ap o r l ar d ü z en l en i r. S er v i sl er l e y az ı l ı v e sö z l ü i l eti şi m e g eç i l er ek en f ek si y o n h ı z so n u ç l ar ı y l a b i r l i k te h az ı r l an an r ap o r l ar i l eti l er ek g er i bildirim de bulunulur. S ü r v ey an s so n u ç l ar ı n d an el d e ed i l en b i l g i l er h i z m et i ç i e ği ti m p r o g r am ı n d a d a k u l l an ı l ır. (I şı k v e A k al ı n 1 99 3, A n d r u s et al. 2007, E r o l 2008 ).
H a berleş m e ve R a po r E tm e Bütün kliniklere ilişkin hastane enfeksiyonları oran ve eğilimlerinin hastane geneline topluca bildirimi; K l i n i k l er i n k en d i d u r u m l ar ı n ı, H astan en i n g en el d u r u m u n a b en z er n i tel i k tek i d i ğer k l i n i k l er e g ö r e k ar şı l a şt ı r ı l m as ı n ı, O l u m l u b i r r ek ab et o r tam ı n ı n o l u şm as ı n ı, K l i n i k l er i n h astan e en f ek si y o n l ar ı n ı n ö n l en m esi k o n u su n d a d ah a d i k k atl i d av r an ı l m as ı n ı, E n f ek si y o n k o n tr o l k o m i tel er i tar af ı n d an al ı n an ö n l em l er e u y u m u n ar t ı r ı l m as ı n ı sa ğl am ak tad ı r. (h tt p ://w w w.say i st ay.g o v.t r /r ap o r /r ap o r 3.asp?i d = 76, 1 2.1 0.2008, K ar ab ey 2003).
H a berleş m e ve R a po r E tm e E nfeksiyon kontrol hemşiresi günlük çalışma temposunda; K l i n i k l er d e g ö r ü l en en f ek si y o n h ı z l ar ı n d ak i ar t ışı n f ar k ı n a v ar ı l m am a r i sk i n e k ar şı h ek i m l er i u y ar ab i l m el i, H er d ü z ey d e sa ğl ı k p er so n el i i l e i l eti şi m k u r ar ak en f ek si y o n k o n tr o l p r o sed ü r l er i n e u y u m u d en etl ey eb i l m el i, G ö z l em l ed i ği d u r u m l ar ı d e ğer l en d i r eb i l m el i, K l i n i k l er e etk i l i b i r g er i b i l d i r i m d e b u l u n ab i l m el i d i r. (Şah i n v e ar k. 2003, K ay a 2000, K ö se v e ar k. 2000, E r b ek t a ş 2004, E r o l 2008, E r en 2006).
G eri B ildirim Bi r ey i n d av r an ışl ar ı n ı n b i r h ed ef e y ö n el m esi n i, Am aç l ar a k o l ay l ı k l a u l a şı l m as ı n ı, H ab er l e şm e i l e i sten en h ed ef e n e ö l ç ü d e u l a şı l d ığı n ı k o n tr o l etm ey i, G er ek en d ü z el ti c i ö n l em l er i n al ı n m as ı sa ğl ar.
ARAŞTIRMA G er i b i l d i r i m i n k u l l an ı l d ığı T i b b al s J. ı n ç al ışm as ı n d a p ed i atr i k y o ğu n b ak ı m ü n i tesi n d e g ö z l em i y ap ı l an sa ğl ı k p er so n el i n e, el y ı k am a v e el y ı k am am a s ı k l ığı d ü z en l i p er i y o tl ar l a d u y u r u l m u ştu r. G ö z l em i y ap ı l an sa ğl ı k p er so n el i n i n h asta i l e tem as etm ed en ö n c ek i el y ı k am a o r an ı % 1 2 d en % 32 y e ç ı k m ış, p er f o r m an s g er i b i l d i r i m i s ı r as ı n d a % 63.8 e k ad ar y ü k sel m i ş, an c ak g er i b i l d i r i m i n k esi l m esi n d en so n r a % 54.6 y a g er i l em i şti r. (Özcan 2005)
E Ğ İTİM E n f ek si y o n k o n tr o l p r o g r am ı n ı n en ö n em l i b i l e şen i, etkili bir eğitim programıdır. E n g en i ş an l am ı y l a e ği ti m, y a şam ı k o l ay l a şt ı r ı c ı d av r an ışl ar a sah i p o l m ak i ç i n g er ek en b i l g i, b ec er i v e tu tu m l ar ı ed i n m e sü r ec i o l ar ak tan ı m l an ab i l i r. B u sü r eç te ö z el l i k l e; d e ğer l er, i n an ç l ar v e tar z l ar d i z i si o l an tu tu m u n k az an d ı r ı l m as ı b ü y ü k ö n em ta şı r ( U y ar 2005, B ar u t ç u g i l, 2002, Şah i n v e ar k 2003).
E nfek s iyon K o ntro l E ğ itim inin A m a c ı E n f ek si y o n k o n tr o l sü r ec i n d e b a şar ı sa ğl am ak i ç i n ; U y g u l am al ar ı i r d el em ek, G er ek l i b i l g i l er e sah i p o l m ak, V ar o l an b i l g i l er i taz el em ek, A m ac a u y g u n d av r an ış b i ç i m l er i o l u ştu r m ak Y an l ış d av r an ış b i ç i m l er i n i d e ği şti r m ek ti r.
E Ğ İT İM A r a şt ı r m al ar, h astan e en f ek si y o n l ar ı n ı n k o n tr o l ü n d e tek b a şı n a e ği ti m i n y eter l i o l m ad ığı n ı, e ği ti m f aal i y etl er i n i n p l an l an m as ı g er ek ti ği n i, o r tay a ç ı k ar m ışt ı r. G ö r ev i n g er ek ti r d i ği d av r an ış Per so n el i n sah i p o l d u ğu d av r an ış E ği ti m g er ek si n i m i (Ö z c an 2005, U y er 1 993).
E Ğ İT İM S a ğl ı k h i z m eti n d e ç al ışan l ar ı n tü m ü, en f ek si y o n k o n tr o l al an ı n d ak i b i l i m sel y en i l i k l er i, tek n o l o j i k y en i l i k l er i n g eti r d i ği y en i b ec er i l er i ö ğr en m ek z o r u n d ad ı r. A B D d e O S H A v e JC A H O h astan e en f ek si y o n l ar ı n ı ö n l em ed e r u ti n v ey a stan d ar t h i z m et i ç i e ği ti m l er i n y an ı n d a y en i l i k ç i e ği ti m y ak l a şı m l ar ı k u l l an m ay ı ö n er m ek ted i r. C B I C, sa ğl ı k p r o f esy o n el l er i i ç i n b i l g i l er i n stan d ar d i z e o l m as ı, ö l ç ü l eb i l i r o l m as ı v e h al k sa ğl ığı n ı k o r u y ab i l i r o l m as ı k o n u su n a d i k k at ç ek m ek ted i r. H astan ed e ç al ışan l ar ı n er i şk i n l er o l m as ı n ed en i y l e er i şk i n e ği ti m i i l k el er i n e v e ak ti f ö ğr en m e y ö n tem l er i n e u y u l m as ı g er ek m ek ted i r. ( H o f f m an n an d C l o n t z 2004, U y ar 2005, B u l u t 2001, A ç ı k g ö z 2006).
ARAŞTIRMA C o l o b r o v e ar k ad a şl ar ı n ı n y ap t ı k l ar ı ç al ışm ad a i k i n c i s ı n ı f t ı p ö ğr en c i l er i n d e en f ek si y o n k o n tr o l e ği ti m i n i n etk i n l i ği n i ar a şt ı r ı l m ış; teo r i k b i l g i, d em o str ati f el y ı k am a, d el i c i k esi c i al etl er l e al ı n ac ak ö n l em l er ö ğr eti l m i şti r. E ği ti m ö n c esi v e e ği ti m so n r as ı test u y g u l an m ışt ı r. B u ç al ışm ad a, e ği ti m b a şar ı l ı b u l u n m u ş v e b i l g i d ü z ey i n d ek i ar tm an ı n, d av r an ış d e ği şi k l i ği n i d e b i r l i k te g eti r d i ği, en f ek si y o n o r an l ar ı n ı n d ü ştü ğü sap tan m ışt ı r.
E Ğ İT İM E n f ek si y o n k o n tr o l h em şi r esi n i n h az ı r l ad ığı e ği ti m p r o g r am ı ; O r y an tasy o n e ği ti m i, H i z m et i ç i e ği ti m, H asta e ği ti m i n i k ap sar H i z m et i ç i e ği ti m p r o g r am ı n ı n y an ı n d a g er ek ti ği n d e b i r i m l er e, mesl ek g r u p l ar ı n a y ö n el i k (T em i z l i k, M u tf ak, Ç am a şı r h an e h i z m etl er i v.b.,) ö z el e ği ti m l er şek l i n d e d e v er i l m el i d i r. (H o f f m an n an d C l o n tz 2004, A y d ı n 2005).
T.C. Sağlık Bakanlığı Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi ENFEKSİYON KOMİTESİ HİZMET İÇİ EĞİTİM PLANI Doküman No: ENF-PL.01 Yayım Tarihi: Revizyon No: 15.02.2008 Revizyon Tarihi Sayfa No: KONU: AMAÇ: EĞİTİCİLER: YER: KATILIMCILAR: TARİH: SÜRE: HEDEFLER İÇERİK SÜRE YÖNTEM/TEKNİK ARAÇ/GEREÇ 00-1/1 DEĞERLENDİRME
Has ta ve Yakınlarının Eğ itimi S a ğl ı k B ak an l ığı Y atak l ı T ed av i K u r u m l ar ı K u r u m sal K al i tey i G el i şt i r m e v e P er f o r m an s D e ğer l en d i r m e Y ö n er g esi i n d e en f ek si y o n k o n t r o l ü v e ö n l em e k o n u su n d a, h asta v e y ak ı n l ar ı n ı n e ği ti m al m as ı n ı n sa ğl an m as ı g er ek ti ği b el i r ti l m i şti r. Y ö n etm el i k te h asta v e y ak ı n l ar ı n ı n e ği ti m d en sö z ed i l m em i şti r. (h tt p ://w w w.say i stay.g o v.t r /r ap o r /r ap o r 3.asp?i d = 76, 1 2.1 0.2008, H o f f m an n an d C l o n t z 2004, R an k i n an d 2001 ). S t al l i n g s
ADI-SOYADI: T.C. Sağlık Bakanlığı Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi HASTA İZOLASYONU TAKİP FORMU TC. KİMLİK NO: DOĞUM TARİHİ: [ ] SOLUNUM İZOLASYONU [ ] DAMLACIK İZOLASYONU İZOLASYON TARİHİ BAŞLANGIÇ: BİTİŞ : [ ] TEMAS İZOLASYONU [ ] YÜKSEK RİSKLİ HASTALARIN İZOLASYONU [ ] SIKI TEMAS İZOLASYONU [ ] STANDART İZOLASYONU HASTADA ÜREYEN MİKROORGANİZMA ÜREDİĞİ MATERYAL TANI: CİNSİYETİ: İNFEKSİYON KOLONİZASYON BABA ADI: ODA: TEK: [ ] COHORTİNG: [ ] DİĞER(Açıklayınız): [ ] TARİH ORTAK CİHAZ KULLANILDI ELDİVEN KULLANILAN CİHAZ İSİMLERİ İZOLASYON ÖNLEMLERİ UYGUNLUĞU MASKE ÖNLÜK EL HİJYENİ HASTA VE ÇALIŞANA EĞİTİM VEREN ADI SOYADI: EĞİTİM TARİHİ: İMZA: EĞİTİME KATILAN ADI SOYADI GÖREVİ VE İMZASI DİĞER İMZA 1.GÜN.../.../200. 1. GÜN 2.GÜN SABAH.../.../200. ÖĞLE 3.GÜN AKŞAM.../.../200. 2. GÜN ORTAM YÜZEYİNİN DEZENFEKSİYONU SAĞLANDI 3. GÜN 4. GÜN 5. GÜN 6. GÜN 7. GÜN
T o plum un H a s ta ne E nfek s iyo nla rı K o nus unda E ğ itim i H asta v e y ak ı n l ar ı n a h astan el er d e y ap ı l an b i l g i l en d i r m e y an ı n d a ü l k e ç ap ı n d a tü m to p l u m u n h astan e en f ek si y o n l ar ı k o n u su n d ak i b i l i n ç sev i y esi n i n y ü k sel ti l m esi n i n u l u sal sa ğl ı k p o l i ti k as ı n ı n b i r p ar ç as ı h al i n e g eti r i l m esi g er ek l i d i r. S a ğl ı k E ği ti m i G en el M ü d ü r l ü ğü H al k ı n S a ğl ı k B i l i n c i n i G el i şti r m e D ai r e B a şk an l ığı n a y asal o l ar ak g ö r ev l er v er i l m i şti r. (h ttp ://w w w.say i stay.g o v.tr /r ap o r /r ap o r 3.asp?i d = 7 6, 1 2.1 0.2008, H o f f m an n an d C l o n tz 2004, A y k u t, C ey h an, Ç eti n k ay a, G ü n, G ü n ay, Ö z tü r k v e Ö z tü r k 1 99 9).
Enfeksiyon Kontrol Hemşirelerinin Güçlük Yaşadığı Alanların Dağılımı
Sürveyans Yaparken Hekimlerle İletişim Güçlüğü Yaşama 42% Güçlük Yaşayan 58% Güçlük Yaşamayan
D Ö R D Ü N CÜ BÖ LÜ M Ç e ş itli v e S o n H ü k ü m le r B ildirim ler M adde 15 Y ö n eti m, h astan e en f ek si y o n h ı z l ar ı v e sü r v ey an s so n u ç l ar ı n ı i ç er en y ı l l ı k f aal i y et r ap o r u n u, h er y ı l en g eç Şu b at ay ı n ı n so n u n a k ad ar B ak an l ığa b i l d i r i r. M adde 17 En f ek si y o n k o n tr o l stan d ar tl ar ı n ı i ç er en k ı l av u z l ar, B ak an l ı k ç a b u Y ö n etm el i ği n y ay ı m ı n d an i ti b ar en en g eç al t ı ay i ç er i si n d e ç ı k ar ı l ac ak o l an g en el g e i l e d ü z en l en i r. M adde 18 B u Y ö n etm el i k h ü k ü m l er i n i n y ü r ü tü l m esi n d e d o ğac ak ter ed d ü tl er i g i d er m ey e B ak an l ı k y etk i l i d i r. Y ö n etm el i k h ü k ü m l er i n e ay k ı r ı h ar ek et ed i l m esi h al i n d e g en el h ü k ü m l er ç er ç ev esi n d e i l g i l i l er h ak k ı n d a i şl em y ap ı l ı r.
ÖN E R İLE R : Çal ışan l ar ı n en f ek si y o n k o n tr o l ö n l em l er i n e k ar şı d u y ar l ı l ığı n ı n ar tt ı r ı l m as ı, En f ek si y o n k o n tr o l stan d ar tl ar ı n ı i ç er en k ı l av u z l ar ı n d ü z en l en m esi, E n f ek si y o n K o n tr o l K o m i tesi ü y el er i n e sek r eter i n ek l en m esi, En f ek si y o n k o n tr o l h em şi r el i ği n e y ö n el i k y ay ı n l ar ı n ar tt ı r ı l m as ı, En f ek si y o n k o n tr o l h em şi r esi n i n e ği ti m i v e e ği ti m m er k ez l er i n i n ar t ı r ı l m as ı, Bi l g i v e p ay l a şı m am aç l ı to p l an t ı l ar d ü z en l en m esi, Maa şı n ı n i y i l e şti r i l m esi