UNESCO DÜNYA MİRAS ALANLARI - TÜRKİYE
İÇERİK Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme Dünya Miras Listesi Türkiye nin Dünya Miras Listesi ndeki Yeri Geçici Liste Dünya Miras Listesine Yönelik Çalışmalar
DÜNYA KÜLTÜREL VE DOĞAL MİRASININ KORUNMASINA DAİR SÖZLEŞME UNESCO Genel Konferansı nca 16.11.1972 tarihinde Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme kabul edilmiştir. Sözleşme ile Dünya Mirası kavramı getirilmiştir. 2013 yılı itibari ile 190 ülke Sözleşmeye taraf olmuştur.
SÖZLEŞMENİN AMACI Bütün insanlığın ortak mirası olarak kabul edilen evrensel değere sahip kültürel ve doğal alanları dünyaya tanıtmak, Toplumda söz konusu evrensel mirasa sahip çıkacak bilinci oluşturmak, Evrensel değere sahip doğal ve kültürel varlıkların korunmasını ve gelecek nesillere aktarılmasını sağlamak, Çeşitli sebeplerle bozulan, yok olan kültürel ve doğal değerlerin yaşatılması için gerekli işbirliğini sağlamaktır.
TÜRKİYE VE SÖZLEŞME Türkiye bu Sözleşmeye 1983 yılında taraf olmuştur. Sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerle ilgili her türlü çalışma, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü nce yürütülmektedir.
DÜNYA MİRAS LİSTESİ UNESCO Dünya Miras Komitesi belirlenen kıstaslar çerçevesinde, olağanüstü evrensel değerlere sahip varlıkların listesini Dünya Miras Listesi adı altında oluşturmaktadır. Bir varlığın Dünya Miras Listesine alınabilmesi için Dünya Miras Komitesi tarafından belirlenen 10 kriterden bir ya da birkaçını karşılaması gerekmektedir.
DÜNYA MİRAS LİSTESİ Dünya Miras Sözleşmesine taraf ülkeler belirlenen kriterler ve format doğrultusunda kültürel ve doğal varlıklarını Dünya Miras Listesine aday olarak göstermektedirler. Aday gösterilen varlıkların listeye alınıp alınmamasına ilişkin karar Dünya Miras Komitesince alınmaktadır. 2013 yılı itibari ile Dünya Miras Listesine kayıtlı olan 981 adet kültürel ya da doğal varlıktan; 759 u kültürel, 193 ü doğal, 29 u karma (kültürel/doğal) dır.
TÜRKİYE NİN DÜNYA MİRAS LİSTESİ NDEKİ YERİ Günümüz itibari ile ülkemizden 11 adet kültürel ve/veya doğal varlık Dünya Miras Listesinde yer almaktadır.
TÜRKİYE DEKİ DÜNYA MİRAS ALANLARI İSTANBUL UN TARİHİ ALANLARI (1985)
TÜRKİYE DEKİ DÜNYA MİRAS ALANLARI GÖREME MİLLİ PARKI VE KAPADOKYA (1985)
TÜRKİYE DEKİ DÜNYA MİRAS ALANLARI DİVRİĞİ ULUCAMİİ VE DARÜŞŞİFASI (1985)
TÜRKİYE DEKİ DÜNYA MİRAS ALANLARI HATTUŞA : HİTİT BAŞKENTİ (1986)
TÜRKİYE DEKİ DÜNYA MİRAS ALANLARI NEMRUT DAĞI (1987)
TÜRKİYE DEKİ DÜNYA MİRAS ALANLARI XANTHOS LETOON (1988)
TÜRKİYE DEKİ DÜNYA MİRAS ALANLARI PAMUKKALE - HIERAPOLIS (1988)
TÜRKİYE DEKİ DÜNYA MİRAS ALANLARI SAFRANBOLU KENTİ (1994)
TÜRKİYE DEKİ DÜNYA MİRAS ALANLARI TRUVA ANTİK KENTİ (1998)
TÜRKİYE DEKİ DÜNYA MİRAS ALANLARI SELİMİYE CAMİİ VE KÜLLİYESİ (2011)
TÜRKİYE DEKİ DÜNYA MİRAS ALANLARI 2012 yılı Haziran ayında St. Petersburg da düzenlenen 36. Dönem Dünya Miras Komitesi toplantısında ise Çatalhöyük Neolitik Kenti nin Dünya Miras Listesi ne alınmasıyla sayı 11 e ulaşmıştır. ÇATALHÖYÜK NEOLİTİK KENTİ (2012)
GEÇİCİ LİSTE Dünya Miras Sözleşmesi uyarınca Taraf Devletler Dünya Miras Listesine aday göstermek istedikleri varlıkları içeren Geçici Liste lerini Dünya Miras Komitesi ne iletmekte yükümlüdürler. Geçici Listelerimiz 1994, 2000, 2009, 2011, 2012 ve 2013 yıllarında Dünya Miras Komitesi ne sunulmuştur. Geçici Liste de toplam 41 adet varlık bulunmaktadır (38 kültürel, 1 doğal ve 2 karma).
EFES (1994)
KARAİN MAĞARASI (1994)
SÜMELA MANASTIRI (2000)
ALAHAN MANASTIRI (2000)
ST. NICHOLAS KİLİSESİ (2000)
HARRAN VE ŞANLIURFA YERLEŞİMLERİ (2000)
AHLAT ESKİ YERLEŞİMİ VE MEZAR TAŞLARI (2000)
DİYARBAKIR KALESİ VE SURLARI (2000)
SELÇUKLU KERVANSARAYLARI DENİZLİ DOĞUBEYAZIT GÜZERGAHI (2000)
KONYA, SELÇUKLU BAŞKENTİ (2000)
ALANYA (2000)
MARDİN KÜLTÜREL PEYZAJ ALANI (2000)
BURSA VE CUMALIKIZIK: OSMANLI İMPARATORLUĞU NUN DOĞUŞU (2000)
ST. PAUL KİLİSESİ, ST. PAUL KUYUSU VE ÇEVRESİ (2000)
İSHAK PAŞA SARAYI (2000)
KEKOVA (2000)
GÜLLÜK DAĞI - TERMESSOS MİLLİ PARKI (2000)
AFRODISIAS ANTİK KENTİ (2009)
LİKYA UYGARLIĞI ANTİK KENTLERİ (2009)
SAGALASSOS ANTİK KENTİ (2009)
PERGE ANTİK KENTİ (2009)
GÖBEKLİTEPE ARKEOLOJİK ALANI (2011)
EŞREFOĞLU CAMİİ (2011)
HATAY ST. PIERRE KİLİSESİ (2011)
BERGAMA (2011)
ANİ TARİHİ KENTİ (2012)
BEÇİN ORTAÇAĞ KENTİ (2012)
BİRGİ TARİHİ KENTİ (2012)
GORDION (2012)
HACI BEKTAŞ VELİ KÜLLİYESİ (2012)
HEKATOMNOS ANIT MEZARI VE KUTSAL ALANI (2012)
NİĞDE NİN TARİHİ ANITLARI (2012)
MAMURE KALESİ (2012)
ODUNPAZARI TARİHİ KENT MERKEZİ (2012)
YESEMEK TAŞ OCAĞI VE HEYKEL ATÖLYESİ (2012)
ZEUGMA ARKEOLOJİK SİTİ (2012)
AIZANOI ANTİK KENTİ (2012)
LAODİKEİA ANTİK KENTİ (2013)
SARDES ANTİK KENTİ VE BİNTEPELER LİDYA TÜMÜLÜSLERİ (2013)
CENEVİZ TİCARET YOLU NDA AKDENİZ DEN KARADENİZ E KADAR KALE VE SURLU YERLEŞİMLERİ (2013)
TUZ GÖLÜ ÖZEL ÇEVRE KORUMA ALANI (2013)
DÜNYA MİRAS LİSTESİ NDE YER ALMANIN AVANTAJLARI Uluslararası düzeyde tanınma, Uluslararası prestij kazanma, Alana gelen ziyaretçi sayısının artması, Dünya Miras Sözleşmesi, miras ve koruma konularında toplumsal bilincin artması, Finansal, teknik ve bilimsel katkıların artması, Koruma fonlarına daha kolay erişim imkanı, Alanın korunmasında uluslararası kuruluşların deneyim ve bilgilerinden faydalanma imkanı, Alanın korunmasında ulusal ve uluslararası düzeyde işbirliğinin artması.
DÜNYA MİRAS LİSTESİ NE YÖNELİK ÇALIŞMALAR Bergama Kültürel Peyzaj Alanı nın Dünya Miras Listesi Adaylık Dosyası Dünya Miras Komitesince 2014 yılında değerlendirilecektir. Efes ve Diyarbakır Kalesi ve Surları nın adaylık dosyaları 2014 yılında Dünya Miras Merkezi ne iletilecektir. Önümüzdeki yıllarda geçici listemizde yer alan diğer varlıklara yönelik adaylık dosyalarının ilgili idarelerle işbirliği içerisinde hazırlanarak, Dünya Miras Merkezi ne iletilmesi ve Dünya Miras Listesi nde yer alan kültürel ve doğal varlık sayımızın arttırılması hedeflenmektedir.
Teşekkür ederim..