HİTİT ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ ZORUNLU DERSLERİ

HİTİT ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ ARKEOLOJİ BÖLÜMÜ ZORUNLU DERSLERİ I.Yarıyıl 4360101 Arkeolojiye Giriş (3.0.3) Arkeoloji nin bir bilim dalı olarak uygulandığı 19. yy dan bu yana kuramsal gelişimi ve süreçlerinin açıklanması; bir bilim dalı olarak süreçsel ve coğrafi sınırlarının tanımlanması. Güncel arkeolojik kuramlar hakkında farkındalık yaratmak. Bir sosyal bilim dalı olarak diğer temel ve sosyal bilim dallarının kullandığı yöntemlerin arkeolojik kuram çerçevesinde nasıl uygulandığının anlatılması ve örneklerle açıklanması. Arkeolojinin maddi kültür öğelerini kullanarak nasıl farklı insan davranışları ve kültürlerini yeniden kurguladığını tanımlamak. Arkeolojik verinin belgelenmesinde gözetilmesi gereken prensipler ve arkeolojik verinin yorumlanmasının tartışılması. Böylelikle arkeolojik verinin farklı coğrafya ve farklı süreçlerdeki kültürel gelişimin yorumlanmasındaki rolünün anlaşılması ve açıklanması. 4360119 Genel Prehistorya (3.0.3) Prehistorya, alışılageldiği anlamıyla "tarih öncesi" anlamına gelir. Bu ders, insanlık tarihinin neredeyse %99'unu kapsayan tarih öncesi dönemi arkeoloji öğrencilerine tanıtmayı ve tartıştırmayı amaçlamaktadır. 4360121 Seramik Üretim Yöntemleri ve Terminolojisi (3.0.3) Anadolu da Çanak Çömlekli Neolitik Çağdan Demir Çağına kadar dönemler bazında seçilmiş çanak çömlek grupları ele alınıp incelenecektir. ODL141 Temel Bilgi Teknolojisi Kullanımı I (2.0.2) Öğrencilerin bilgisayar kullanımı hakkında temel bilgiler vermektir. ODL131 Yabancı Dil I (2.0.2) Öğrencilere İngilizce dilini temel seviyede öğretmek. ODL111 Türk Dili I (2.0.2) Öğrencilerin dilbilgisi ve Türkçe kullanım yeteneğini geliştirmek. 1

ODL121 Atatürk İlke ve İnkılâpları I (2.0.2) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi ile ilgili temel kavramlar (İnkılap, ıslahat, devrim v.s.), Osmanlı Devleti ni çöküşe götüren süreç, Osmanlı Devleti nde yenilik hareketleri, Tanzimat, Islahat, I. ve II. Meşrutiyet dönemleri, Avrupa daki gelişmeler, Sanayi Devrimi ve Fransız İhtilali, Milliyetçilik akımı, I. Dünya Savaşı ve Osmanlı Devleti nin paylaşılması, Mondros Mütarekesi ve işgaller ve sonrasında işgallere karşı kurulan direniş örgütleri ve TBMM nin açılması. II.Yarıyıl 4360104 Arkeolojik Çizim Teknikleri (3.0.3) Arkeolojik kazı ve yüzey araştırmalarında temel buluntu ve veri kaynağı olan seramik, sikke, cam, metal obje vb küçük buluntular ile mimari buluntuların çizimi ve belgelenmesi için kullanılan yöntemler öğrencilere teorik ve uygulamalı olarak öğretilir. 4360120 Ege Prehistoryası (3.0.3) Bu dersin amacı, Neolitik dönemden Tunç Çağı nın sonuna kadar uzanan süreç içerisinde Batı Anadolu da dahil olmak üzere sözü edilen geniş coğrafyadaki kültürlerin gelişimini, birbirleri ile olan etkileşimlerini ve maddi kalıntılarını ayrıntıları ile değerlendirmektir. 4360122 Anadolu da Neolitik ve Kalkolitik Çağ Arkeolojisi (3.0.3) Neolitik Çağ dan yazının ortaya çıkıp kullanıldığı Orta Tunç Çağına kadar Anadolu Uygarlıkları konusunda bilgilendirmektir. ODL142 Temel Bilgi teknolojisi Kullanımı II (2.0.2) Algoritma hazırlama ve programlamayı öğrenmek. ODL132 Yabancı Dil II (2.0.2) Öğrencilere İngilizce dilini temel seviyede öğretmek. ODL112 Türk Dili II (2.0.2) Öğrencilerin dilbilgisi ve Türkçe kullanım yeteneğini geliştirmek. 2

ODL122 Atatürk İlke ve İnkılâpları II (2.0.2) Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi ile ilgili temel kavramlar (İnkılap, ıslahat, devrim v.s.), Osmanlı Devleti ni çöküşe götüren süreç, Osmanlı Devleti nde yenilik hareketleri, Tanzimat, Islahat,I. ve II. Meşrutiyet dönemleri, Avrupa daki gelişmeler, Sanayi Devrimi ve Fransız İhtilali, Milliyetçilik akımı, I. Dünya Savaşı ve Osmanlı Devleti nin paylaşılması, Mondros Mütarekesi ve işgaller ve sonrasında işgallere karşı kurulan direniş örgütleri ve TBMM nin açılması. III.Yarıyıl 4360209 Anadolu da Erken Tunç Çağı (3.0.3) Erken Tunç Çağı ndaki Anadolu nun kültürel bölgelerini, yerleşimlerini ve mimarisini tanımlayabilecektir. Erken Tunç Çağı nın seramiğini ayırt edebilecektir. Erken Tunç Çağı nda Anadolu daki ölü gömme geleneklerini inceleyebilecektir. Erken Tunç Çağı nda bölgeler bazındaki kültürel etkileşimleri tanımlayabilecektir. Erken Tunç Çağı nı bir bütün olarak değerlendirebilecektir. 4360223 Kazı Araştırma Teknikleri ve Belgelendirme Yöntemleri (3.0.3) Öğrenciler arkeolojik kazı ve yüzey araştırmalarında ekip üyesi olarak görev aldıklarında yöntem ve teknikler hakkında bir altyapıya sahip olacaklar ve böylelikle kazı ve ya yüzey araştırmasının çalışma koşullarına kolayca adaptasyon sağlayacaklardır. Arkeolojik saha çalışmalarında uygulanan modern yöntemler ve sistematik kurallar hakkında gerekli bilince ulaşacaklardır. 4360225 Önasya Mitolojisi ve İkonografisi (3.0.3) Bu derste mitoloji nedir, mitolojinin kaynağı nedir, nasıl ortaya çıkmıştır, mitoloji çeşitleri nelerdir, Anadolu nun yerli mitosları hangileridir, Mezopotamya dan ve Mısır dan Anadolu ya aktarılan mitoslar hangileridir, hangi Yakın Doğu mitosları Yunan mitolojisini etkilemiştir öğrenciye anlatılacaktır. Aynı zamanda Anadolu, Mezopotamya, Mısır ve Türk Mitolojileri karşılaştırmalı olarak ele alınıp, öğrencinin zihninde mitoloji kavramının farklı coğrafyalarda nasıl algılandığı konusunda fikir sahibi olması amaçlanmıştır. 4360227 Mezopotamya Arkeolojisi I (3.0.3) Mezopotamya da M.Ö. III.-II. Bin yıllar arasında yaşayan sırasıyla, Sumer, Akad, III. Ur, İsin Larsa, Eski Asur, Eski Babil, Orta Asur, Orta Babil, Mitanni ve Kassit kültürlerinin arkeolojisi ana hatları ile incelenecektir. 3

IV.Yarıyıl 4360218 Asur Ticaret Kolonileri Çağı nda Anadolu Arkeolojisi (3.0.3) M.Ö. II. Binin başında (M.Ö. 1975-1720) Anadolu ile Asur arasında gelişen maden ticaretine dayalı sistem sayesinde Anadolu yazı ile tanışmış, Anadolu kentleri zenginleşmiş ve birçok yönden gelişme kaydetmiştir. Asur Ticaret Kolonileri Çağı olarak adlandırılan bu dönemde, Anadolu da devlet kurma sürecinin temelleri de atılmıştır. Bu derste, Anadolu nun kendi dinamiklerinden kaynaklanan kültürel öğeler ile Asur ile ticari ilişkiler sayesinde Anadolu sanatını etkileyen öğeler ortaya konacaktır. Dönemin kent yapıları, mimari özellikleri, sanat eserleri, ölü gömme gelenekleri arkeolojik ve filolojik belgeler yardımı ile incelenecektir. 4360220 Yunan ve Roma Mitolojisi (3.0.3) Antik Yunan ve Roma dünyasının sosyal, politik ve ekonomik yapısı ile belli ölçülerde bağdaşık olan dini yapılanmanın temel öğelerinin irdelenmesi ve bu öğelerin kültür yapılanması ve günlük yaşamda nasıl bir işleve haiz olduğunun tanımlanması ve açıklanması. Mitolojide varolan metaforların, sembollerin ve analojilerin açıklanması. Ders kapsamında öğrenciler Yunan ve Roma mitolojisindeki başlıca karakterler ve olaylar hakkında bilgilendirilecektir. 4360222 Müzelerde Önleyici Koruma (3.0.3) Müze koleksiyonu oluşturan arkeolojik, etnografik taşınabilir kültür varlıkları ile sanat objelerinin depolama ve sergileme sırasında önleyici koruma yöntemleri ile korunmasına ilişkin tüm bilgileri içermektedir 4360224 Mezopotamya Arkeolojisi II (3.0.3) M.Ö. I. binde kuzey ve güney Mezopotamya da gelişen, Geç Asur ve Geç Babil kültürlerinin siyasi tarihi, mimarisi ve küçük sanat eserleri filolojik belgelerden de faydalanarak ele alınacaktır. V.Yarıyıl 4360307 Müzeoloji (3.0.3) Müzecilik bilimi, müzelerin ve müze koleksiyonlarının nasıl organize edilmesi ve yönetilmesi gerektiğini inceleyen bilim dalıdır. Toplumun kültürel gelişimine katkıda bulunan bir kurum olarak müzenin işlevi ve misyonu, müzeciliğin tarihsel gelişimi, yönetmelikler, değişen müzecilik anlayışı, müze mimarisi, personeli ve müze yönetimi konuları üzerinde durulacaktır. 4

4360313 Grek Plastiği I (3.0.3) Bu ders kapsamında Yunan heykel sanatının başlangıcı sayılabilecek olan M.Ö. 1200 den M.Ö. 330 a kadar Grek plastik sanatının stilistik gelişimi anlatılacaktır. Diğer sanat dallarında olduğu gibi heykel sanatı da sosyal ve kültürel yapının bir ifadesi olmuştur. Ders kapsamında plastik sanatı dönemler bazında süreçsel olarak incelenecek böylece stilistik gelişiminin yanısıra söz konusu süreçlerdeki politik, sosyal ve kültürel etkenler tartışılacaktır. 4360315 Grek Seramiği I (3.0.3) Tunç Çağı nın sonlandığı M.Ö. 1200 den Arkaik dönemin sona erdiği M.Ö. 480 e kadar uzanan süreç içerisinde Grek seramiğinin gelişimini, hangi ortam ve koşullarda yaratıldığını ve eski topluluklar tarafından nasıl algılandığını incelemeyi amaçlar. Bu derste, eski Grek şiirine, mitolojisine, edebiyatına, felsefesine, ve tarihine de başvurular yapılacaktır. Bölgesel anlamda Kıta Yunanistan daki Attika, Korinth, ve Argos gibi belli başlı seramik okulları ve Batı Anadolu için ise Ionia daki seramiğin yukarıda belirtilen kronolojik süreç dahilindeki gelişimi irdelenecektir. 4360327 Hitit Arkeolojisi I (3.0.3) M. Ö. 2. Binde Anadolu yu tartışabilecektir. Hititlerin yaşantılarını yazılı belgelerin ışığında inceleyebilecektir. Hititlerin sosyal ve ekonomik yapısını tanımlayabilecektir. Hitit kültürünü değerlendirebilecektir. VI.Yarıyıl 4360302 Grek Mimarlığı (3.0.3) Tunç çağlarından Helenistik dönem içlerine dek Grek dünyasında resmi mimari, sivil mimari ve kent planlamasının süreçleri hakkında genel bilgilendirme yapmak. Kullanılan mimari düzen ve şehircilik hakkında genel terminoloji ve mühendislik bakımından bir altyapı oluşturmak. 4360330 Grek Plastiği II (3.0.3) Bu ders kapsamında Yunan heykel sanatının başlangıcı sayılabilecek olan M.Ö.1200 den M.Ö. 330 a kadar Grek plastik sanatının stilistik gelişimi anlatılacaktır. Diğer sanat dallarında olduğu gibi heykel sanatı da sosyal ve kültürel yapının bir ifadesi olmuştur. Ders kapsamında plastik sanatı dönemler bazında süreçsel olarak incelenecek böylece stilistik gelişiminin yanı sıra sözkonusu süreçlerdeki politik, sosyal ve kültürel etkenler tartışılacaktır. 5

4360332 Grek seramiği II (3.0.3) Bu dersin amacı Arkaik dönemin sonundan Hellenistik dönemin sonuna kadar uzanan süreç dahilinde (M.Ö. 480 130) Grek seramiğinin gelişimini, hangi ortam ve koşullarda yaratıldığını ve eski topluluklar tarafından nasıl algılandığını incelemektir. Her dönemin sanatında olduğu gibi antik çağ Grek seramiği de kültürün bir ifade aracıdır ve bir boşlukta yaratılmamıştır. Bu derste, eski Grek şiirine, mitolojisine, edebiyatına, felsefesine, ve tarihine de başvurular yapılacaktır. Bölgesel anlamda bu ders içinde Kıta Yunanistan daki Attika, Korinth, ve Argos gibi belli başlı seramik okulları ve Batı Anadolu için ise Ionia daki seramiğin yukarıda belirtilen kronolojik süreç dahilindeki gelişimi irdelenecektir. 4360334 Hitit Arkeolojisi II (3.0.3) Öğrencileri Hitit şehirleri, yerleşim yerleri, mimarisi, sanatı ve ölü gömme gelenekleri hakkında bilgilendirmektir. VII.Yarıyıl 4360423 Roma Arkeolojisi ve Sanatı (3.0.3) Roma dönemine tarihlenen sanat eserlerinin mitolojik, kültsel veya tarihsel bir konuyla ilgili figürler, sahneler veya öğelerin, mimarlık ve heykeltıraşlık eserlerinin seçilerek incelenmesi; belirlenen özelliklerin kronolojik gelişimleri, farklılıkları ve değişim süreçlerinin belirlenmesi, döneme ve coğrafyaya bağlı olarak ortaya çıkan farklılıklar ve yoğunlaşmalar, bölgeler veya kültürler arası etkileşimler saptanmaya çalışılacaktır. 4360425 Urartu Arkeolojisi (3.0.3) Bu ders, M.Ö. 1. Binyılda Anadolu nun doğusunda hakimiyet göstermiş Urartu Krallığı nı tüm yönleriyle tanıtmak; çağdaşı devletler ve kültürler ile karşılaştırma yapılarak Urartuların Önasya arkeolojisi içindeki konumunu öğretmektir. 4360427 Geç Hitit Arkeolojisi (3.0.3) Bu dersin amacı, kronolojik çerçeve içerisinde Hitit İmparatorluğunun yıkılmasını hazırlayan nedenleri tartışmak ve bu süreç sonucunda ortaya çıkan oluşumlar neticesinde kurulan Geç Hitit merkezlerini tanımaktır, sonrasında bu uygarlığa ait veriler mimari, dil ve tasvirli sanat ile ikonografik özellikler ve stil grupları açısından incelenecektir. 6

VIII.Yarıyıl 4360404 MÖ. 1. Bin de Doğu-Batı İlişkileri (3.0.3) Anadolu'da kurulmuş olan en erken ve en büyük krallık olan Hitit devletinin yıkılmasının ardından, öncelikle, ortaya çıkan otorite boşluğunun ne zaman, nasıl ve kim tarafından doldurulduğu sorgulanmaktadır. M.Ö. 1. binde Anadolu'da, Suriye'de ve Mezopotamya'da var olan devletler, bu coğrafyalara yönelen göç hareketleri, bunların birbirleriyle ve batı toplumlarıyla kurmuş oldukları ilişkiler üzerinde durulmaktadır. M.Ö. 8 ve 7. yüzyıllarda Anadolu ya yönelen Kimmer ve İskit göçleri sonucunda, bu coğrafya'da kurulmuş olan Phryg ve Urartu ile daha güneyde var olan Assur krallıklarının yıkılış süreçleri değerlendirilmektedir. Batı Anadolu'da bulunan Lydia devletiyle, daha sonra kurulan Med ve Pers devletleri arasındaki siyasi ilişkiler üzerinde durulmakta ve istilaların Anadolu'daki etkileri tartışılmaktadır. Ayrıca doğu ile batı toplumları arasında sanata yansımış olan etkileşimler üzerinde durulmaktadır. 4360418 Phryg ve Lydia Arkeolojisi (3.0.3) Bu ders, Phryg ve Lydia uygarlıkarının tarih sahnesinde ön plana çıkmasından önce gelişen olaylar kapsamında Anadolunun siyasi yapısı ortaya koyar ve ardından Phryg ve Lydia uygarlıklarının siyasi tarih, dil ve kültürel yapısını tanımlayarak bu kültürlere ait veriler mimari, yazı, tasvirli sanat, seramik, ahşap ve madeni eserler kapsamında incelenir. 4360424 Bilimsel Araştırma Metotları (3.0.3) Bilimsel araştırma, sistematik veri toplama, analiz etme ve ortaya atılmış kuramları sorgulama sürecidir. Bu çerçevede ders; Bilim ve temel kavramlar (olgu, bilgi, mutlak, doğru, yanlış, evrensel bilgi v.b.), bilim tarihine ilişkin temel bilgiler, bilimsel araştırmanın yapısı, arkeolojide bilimsel yöntemlerin kullanılması ve problem ortaya koyma, arkeolojik araştırma modeli geliştirme, veri toplama ve yöntemleri yorumlama ve raporlaştırılma konularına değinir. 7

SEÇMELİ DERSLER III.Yarıyıl 4360201 Eskiçağ Tarihi (3.0.3) Bu derste öğrencilere Eskiçağ Tarihinin ana hatları, kronoloji problemleri ve Eski Önasya ve Mısır Tarihi, devletlerarası ilişkiler ve bulundukları coğrafyaya yönelik bilgiler verilmesi amaçlanmaktadır. 4360213 Eski Önasya Dilleri I (2.0.2) Bu derste yazının kökeni, gelişimi, yazı sistemleri, hiyeroglif ve çivi yazısının çözümlenmesi, Mezopotamya da yazının kullanılmaya başlandığı dönem, kimler tarafından kullanıldığı, Anadolu ya geçişi, Anadolu da Hitit öncesi ve sonrası kullanılan diller, birbirleriyle ilişkileri, gelişimleri örnek metin kopyaları üzerinden öğrenciye anlatılacaktır. 4360215 Harita ve Kadastro I (3.0.3) Öğrenciler arazi bilgisi edinecek ve arkeolojik çalışmalarda topografik çalışmaların nasıl yapıldığı konusunda yeteneklerini geliştireceklerdir. 4360217 Ölçme Bilgisi (3.0.3) Arazi ölçme ve hesaplama yöntemleriyle koordinat hesaplarını öğretmek. 4360219 Alet Bilgisi (3.0.3) Basit ölçme aletleri, prizmaların kullanımı ve kontrolleri, düzeçler,(küresel ve silindirik), Topoğrafik aletler (Teodolit, Takeometri ve nivo), Elektronik Teodolitlerin tanıtımı ve GPS hakkında temel kullanım bilgisi sağlar. 4360221 Grekçe I (2.0.2) Antik yunan dilinin temel gramer bilgilerinin aktarılmasını amaçlar. 4360229 Hititçe I (2.0.2) Hitit dilinin temel gramer bilgilerini aktarır. 4360231 Antropoloji Tarihi (3.0.3) Antropolojinin etimolojisi, dalları, tanımları, tarihçesi, gelişimi, diğer bilim dalları ile ilişkisi, bilim dünyasındaki yeri, temel okulları, dünyada ve Türkiye'deki başlıca antropologlar ve temel yapıtları anlatılmaktadır 8

8010002 İş Sağlığı ve Güvenliği (2.0.2) İş sağlığı ve güvenliğinin kavram ve kurallarının içeriği, Türkiye deki uygulanmasına dönük yasal zeminin değerlendirilmesi. IV.Yarıyıl 4360212 Grekçe II (2.0.2) Antik yunan dilinin temel gramer bilgilerinin aktarılmasını amaçlar. 4360214 Harita ve Kadastro II (3.0.3) Öğrenciler arazi bilgisi edinecek ve arkeolojik çalışmalarda topografik çalışmaların nasıl yapıldığı konusunda yeteneklerini geliştireceklerdir. 4360216 Modern Ölçme Teknikleri I (3.0.3) Modern ölçme tekniklerini kullanarak planların ve projelerin araziye aplikasyonunu, bazı özel ölçümler ve hesaplamaları öğretmeyi amaçlar. 4360230 Arkeolojide Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama (3.0.3) CBS' nin ve Uzaktan Algılamanın ne olduğunun kavratılması, CBS'nin konumsal analiz fonksiyonlarını ve temellerini açıklamak, uydu görüntülerinden nasıl bilgi elde edildiği ve bunların nasıl yorumlanacağını belirlemek, kavramları üzerinde bilgi sahibi olmaları sağlar. 4360226 Önasya Dilleri II (2.0.2) Hititçenin çözümlenmesi, fonetik ve morfolojik özellikleri, öğrenciye aktarıldıktan sonra, Hititçe metinlerin içeriklerine göre sınıflandırılması yapılacak, farklı metin çeşitleri, örnekleri ile metin kopya ve transkripsiyonlarından tercüme edilmek suretiyle çözümlenecektir. Bu derste Hitit Uygarlığı nın askeri, siyasi, dini, toplumsal ve kültürel yönlerinin bizzat orijinal metinler vasıtasıyla öğretilmesi amaçlanmaktadır. 4360228 Hititçe II (2.0.2) Hitit dilinin temel gramer özelliklerini öğretmeyi amaçlar. V. Yarıyıl 4360301 Hitit Metinleri ve Arkeolojik Veriler (3.0.3) Arkeolojik verilerin tasnifi; Hititlere dönük arkeolojik verilerin kapsamı; Hitit metinlerinin içeriğine genel bakış; Metinlere göre buluntu kategorileri; takılarla ilgili metinler; 9

heykeller ile ilgili metinler; figürinler ile ilgili metinler; seramikle ilgili metinler; mimari ile ilgili metinler; topografyaya dönük metinler öğrencilerle paylaşılarak, arkeolojik delillerle dil verileri arasındaki karşılıklı ilişkilerin araştırılması sağlanacaktır. 4360309 Antik Dönem Atina Toplumu ve Arkeolojisi (2.0.2) Antik Dönemde gerek siyasi ve ekonomik, gerekse de kültürel ve sanatsal anlamda büyük rol oynamış olan Atina nın kendi içerisinde yaşamış olduğu siyasal, sınıfsal ve bunların yansıması olarak hukuksal ve de kurumsal gelişme ve değişmelerin anlaşılması, çevre kültür ve coğrafyalarla ilişkilerinin anlaşılarak günümüzle karşılaştırılması amaçlanmaktadır. 4360329 Hititçe III (2.0.2) Hititçe de cümle yapısı, metin çözümlemeler 4360317 Ege de Kutsal Alanlar (3.0.3) Antik Yunan Kutsal Alanları dersi ile, antik dünyada tanrılar sisteminin kimler tarafından, hangi geleneklerin ışığında oluşturulduğu; her kentin Panteonu nu oluşturan tanrıları, kutsal mekanları ve bu mekanların kült heykeli, altar, kült personeli, altis gibi temel unsurları, kentin tanrılarını onurlandırmak için düzenledikleri, her kentin kenti kült takvimi içine yerleştirdiği bayramları ve bu bayramların değişmez unsurları alay, kurban ve yarışlar; Olympia, Delphoi, Istmia, Nemea gibi bölgeler üstü Panhellenik kültleri; antik dünyanın şifa aradığı Epidauros, Kos ve Pergamon kutsal alanları, Delphoi, Didyma ve Klaros gibi önemli kehanet merkezleri, ele alınarak antik dünyanın daha iyi algılanarak anlaşılması sağlanacaktır. 4360319 İonia Arkeolojisi (3.0.3) Bu derste Doğu Ege deki adalarda ve Batı Anadolu sahilinde, Demir Çağı nın başlarındaki Göç Hareketi sonucunda yerleşmelerini kuran Ionların sanatı ve kültürü değerlendirilecektir. Bu başlık altında Ionialıları ve kültürünü işlerken esas hedef, Ionia nın kültürünü, tarihini ve arkeolojik verilerini Tunç Çağı nın bitiminden M.Ö. 5. yüzyılın başında bölgedeki kent devletlerinin Ionia İhtilali olarak tarihe geçen ve kanlı bir şekilde Pers orduları tarafından gerçekleştirilen ayaklanmaya kadar olan süreç içerisinde irdelemektir. Bu kapsam dahilinde, yazılı kaynaklar ile bölgede kazısı yürütülen merkezlerden ve yüzey araştırmalarından derlenen arkeolojik veriler esas alınacaktır 4360321 Klasik Dönem Mimari Plastiği (3.0.3) Klasik dönemde (M.Ö. 480-330) tarihleri arasında özellikle Kıta Yunanistan da inşa edilen bir dizi yapı, taşıdıkları plastik süslemeler ile dönemin heykeltraşlık sanatını değerlendirmede; bölgesel dinamikleri anlamada, Klasik dönem içlerinde gelişen 10

üslupların kronolojisini bilmede ciddi öneme sahiptirler. Bu derste, Atina başta olmak üzere Kıta Yunanistan da, Ege de ve Batı Anadolu da karşımıza çıkan belli başlı anıtsal yapılardaki plastik süslemeler üslup, bölgesel karakterler ve kronoloji şeklindeki ana başlıklar altında irdelenecektir. 4360323 Roma Porte Sanatı (3.0.3) Romalıların heykel alanında en başarılı oldukları alanlar, portre heykeller ve tarihsel kabartmalardır. Ders, portre sanatının oluşumu, gelişimi ve evrelerinin öğrenimine yöneliktir. Roma döneminde portre heykel yapım teknikleri, stilistik aşamalar, Anadolu daki atölyeler ve imparatorluk dönemi portre sanatının kronolojik olarak ele alınmasını amaçlamaktadır. 4360325 Grekçe III (2.0.2) Antik yunan dilinin temel gramer bilgilerinin aktarılmasını amaçlar. VI.Yarıyıl 4360312 Arkeolojik Kazılarda Önleyici Konservasyon (3.0.3) Öğrencinin arkeolojik koruma ve onarımın ilkelerini kavraması, meslekî terminolojiyi kullanması, koruma ve onarımın taşınabilir kültür varlıklarına yönelik uygulamalarını genel çerçevesi ile tanıması; koruma planı hazırlanırken uyulması gerekli ilkeleri ve arkeolojik korumanın tüm aşamalarını kazı alanından başlayarak öğrenmesi, kazı ortamında başvurulan önleyici koruma yöntemlerini tanıması ve uygulaması amaçlanmaktadır. 4360314 İran-Elam Arkeolojisi (3.0.3) Neolitik Çağ dan Demir Çağı na kadar İran Elam Arkeolojisi konusunda bilgilendirmektir. 4360316 Eski Önasya da Maden Sanatının Gelişimi (3.0.3) Eski Önasya metal kaynaklarının ve madenlerinin bölgelere göre incelenerek, metal işleyiciliği arkeolojik verilerle değerlendirilecektir. Ayrıca eski üretim teknikleri öğrenilerek, eşya repertuarını örneklerle tanıtılacaktır. Böylece, metal eserler üzerinden Önasya nın çeşitli kültürlerinin arasındaki ilişkilerin ortaya konması amaçlanmaktadır. 4360318 Eski Önasya da Fildişi Sanatının Gelişimi (3.0.3) Minyatür sanatların önemli temsilcilerinden biri olan Fildişi oymacılığını kronolojik bir düzen içersinde, bölgelere ve stil özelliklerine göre tanıtmak ve Önasya nın çeşitli 11

kültürleri arasındaki ilişkileri, fildişinin sanatsal, ekonomik ve ticari yönleriyle birlikte ortaya koymak amaçlanmaktadır. 4360320 Kıbrıs Arkeolojisi (3.0.3) Kıbrıs ın tarihöncesi çağlarından başlayarak Deniz Kavimleri Göçü ne kadar olan dönemlerine ait kültürler hakkında genel bilgiler verilecektir. Kıbrıs ın ilk kolonizasyonundan Geç Tunç Çağı sonuna kadar geçirdiği kültürel süreç aydınlatılarak, Kıbrıs ın Anadolu, Doğu Akdeniz ve Ege ile olan ilişkilerinin arkeolojik belgelerle ortaya konulması amaçlanmaktadır. 4360322 Grekçe IV (2.0.2) Antik yunan dilinde yazılmış metinler üzerine pratik yapılması ve temel gramer bilgisinin aktarılmasını amaçlar. 4360324 Etnoarkeoloji (3.0.3) Bu ders, etnografik bakış açısının geçmişin anlaşılmasında ve arkeolojik verinin bu yönde değerlendirilmesinde ortaya çıkmış olan etnoarkeolojinin kuramsal ve tarihsel alt yapısını irdelemektedir. Bu bağlamda hem dünyadan hem de Anadolu arkeolojisinden öne çıkan örnekler ele alınacaktır. 4360326 Arkeometriye Giriş (3.0.3) Bu ders, arkeometri biliminin tanımlanması yanı sıra, arkeolojik verinin fiziksel ve kimyasal metodlar yardımıyla nasıl değerlendirildiğini ve yine kullandığı matematiksel ve istatistiksel analiz teknikleri ile arkeolojiye ne anlamda katkı sağladığını aktarmayı amaçlamaktadır. 4360328 Hititçe IV (2.0.2) Metin çözümlemeleri yapılır. VII.Yarıyıl 4360401 Anadolu da I. Bin Uygarlıkları I (3.0.3) Geç Tunç Çağı nın sonlarında, Hitit İmparatorluğu'nun yıkılmasıyla birlikte, Anadolu da, M.Ö. II. binde kurulan siyasi birlik ortadan kalmıştır. Bu sürecin ardından, Anadolu nun güneyinde ve Kuzey Suriye de Geç Hitit Krallıkları kent site devletleri şeklinde varlıklarını sürdürmüşlerdir. Geç Hitit krallıkları köklerini Hitit kültür ve medeniyetinden alan kültürel yapılarına varlıklarını devam ettirdikleri coğrafyalardaki kültürden aldıkları 12

öğeleri ekleyerek, oldukça zengin bir kültür medeniyet ortaya koymuşlardır. Bu derste Geç Hitit kültür ve medeniyeti, çeşitli yönleri ile ayrı ayrı ele alınacak ve kapsamlı bir değerlendirmeye gidilecektir. 4360403 Bitirme Semineri I Öğrenciler danışmanlarının yönetiminde seçtikleri konu üzerine araştırma yaparak tez metnini hazırlayacak ve sunacaklardır. 4360405 Mısır Arkeolojisi (3.0.3) Bu derste prehistorik çağlardan başlayarak Roma dönemi içlerine kadar uzanan tarihsel süreç dahilinde Mısır sanatını, kültürünü tanımak ve anlamak amaçlanmaktadır. Bu ders sayesinde Mısır Arkeolojisi ndeki ana temalar, Mısır krali toplumu ile alakalı olan ana konuların öğrenilmesi; belli başlı kentler ve bölgelerdeki arkeoloji ile bağlantılı olan önemli arkeolojik problemleri bilmek hedeflenmektedir. 4360407 Büyük İskender Dönemi nde Akdeniz (3.0.3) Büyük İskender in fetihleri Akdeniz coğrafyasında Grek kültürünü tesis etme çalışmaların hızlı bir kültürel dönüşüme neden olmuştur. Bu derste Helenizm olarak adlandırdığımız bu dönüşümü ve Büyük İskender in fetihleri ile birlikte değişen siyasi, sosyal ve ekonomik çehre ele alınacaktır. 4360409 Eski Önasya Dilleri III (2.0.2) Bu derste Hitit Uygarlığı nın askeri, siyasi, dini, toplumsal ve kültürel yönlerinin bizzat orijinal metinler vasıtasıyla öğretilmesi amaçlanmaktadır. 4360411 Roma Dönemi Anıtsal Resim Sanatı (3.0.3) Antik dönemde anıtsal resim sanatı olarak tanımlayabileceğimiz, inşa edilen mekanlarda genellikle duvarlara uygulanan resim geleneği, mağara resimlerini de dahil edersek paleolitik döneme kadar geriye gider. Tunç Çağı uygarlıklarında hem Yakın Doğu da ve hem de Ege de genellikle saray gibi yönetici sınıfın anıtsal mekanlarında, kutsal alanlarda ya da mezar anıtlarında karşımıza çıkarlar. M.Ö. I. Bin e tarihlendirilen az sayıdaki Ege, Anadolu ve İtalya dan gelen örneklerin değerlendirilmesi ardından bu dersin kapsamı içerisinde, iyi durumda korunan Pompeii ve Herculaneum örnekleri başta olmak üzere Roma dünyasında karşımıza çıkan anıtsal resim sanatına giren örnekler, üslup, ikonografya ve teknik açıdan değerlendirilecektir. Öğrencilerin belli başlı örneklerle özellikle Rönesans sanatına da ciddi etkisi olan Roma dönemi resim sanatını, bunları yaratan 13

sanatçıları, bu eserleri mekânlarında kullanan Roma nın seçkin toplumunu, Roma kültürel ve sosyal yaşamını anlaması, öğrenmesi amaçlanmaktadır. 4360413 Grekçe V (2.0.2) Antik yunan dilinde yazılmış metinler üzerine prataik yapılması ve temel gramer bilgisinin aktarılmasını amaçlar. 4360415 Etrüsk Sanatı ve Arkeolojisi (3.0.3) Bu ders, Etrüsklerin M.Ö. 8. Yüzyıl dan 1. Yüzyıla kadar uzanan varlıkları boyunca geride bıraktıkları kendine özgü kültürün yansıması olan arkeolojik verinin detaylı olarak incelenmesini amaçlar. Bu bağlamda, ardılı olan Roma medeniyetinin şekillenmesine altyapı hazırlayan Etrüsklerin sosyo-ekonomik ve politik yapısı, inanç sistemi ve ölü gömme pratikleri, sanatsal yetkinlikleri ele alınacaktır. 4360417 Suriye-Filistin Arkeolojisi (3.0.3) Neolitik Çağ dan Demir Çağı na kadar Suriye Filistin Arkeolojisi konusunda bilgilendirmektir. 4360419 Anadolu nun Tarihi Coğrafyası I (3.0.3) Bu derste, Anadolu nun jeopolitik konumu, siyasi yapısı da göz önünde bulundurularak tarihi coğrafyası hakkında bilgi vermek hedeflenmiştir. Özellikle Hititler Devleti nin önemli şehirleri ve lokasyonları hakkında lokalizasyon çalışmaları yürütmek, var olan teklifleri Hititçe çivi yazılı metinler vasıtasıyla değerlendirmek. 4360421 Gliptik Sanatı (2.0.2) Eski Önasya da Neolitik ten Demir Çağı nın sonuna kadar mühür sanatını ve gelişimini öğretmektir. VIII.Yarıyıl 4360402 Anadolu da I. Bin Uygarlıkları II (3.0.3) Hitit İmparatorluğu'nun M.Ö. 12. yüzyılın başlarında yıkılmasıyla birlikte, Anadolu da yazının görülmediği, çoğu yerleşmenin terk edildiği ya da farklı bir kimliğe büründüğü yaklaşık dört yüz yıl kadar süren karanlık bir dönem yaşanmıştır. Bu zaman diliminde, Ege göçleri ile birlikte Anadolu ya giren halkların, Anadolu nun yerli halkları ile kaynaşması sonucu Anadolu nun çeşitli bölgelerinde yeni siyasi oluşumlar ortaya çıkmıştır. Aşağı yukarı M.Ö. 9-6. yüzyıllar arasında, Anadolu nun güneyinde ve Kuzey Suriye de Geç Hitit Krallıkları, doğuda Urartu Devleti, batıda Lidyalılar, Orta Anadolu ve 14

geçiş bölgesine kadar uzanan coğrafyada Frigler kendini göstermiştir. Bu ders ile söz konusu kültürlerin, arkeolojisi, sanatı ve özellikle birbirleriyle olan siyasi ve kültürel ilişkileri öğretilmeyi amaçlanmaktadır. 4360406 Bitirme Semineri II Öğrenciler danışmanlarının yönetiminde seçtikleri konu üzerine araştırma yaparak tez metnini hazırlayacak ve sunacaklardır. 4360408 Fenike Arami Arkeolojisi (3.0.3) Doğu Akdeniz ve Mezopotamya ya kadar uzanan coğrafyada, büyük uygarlıklar kurmuş Arami ve Fenike kültürler, arkeolojik ve filolojik veriler yoluyla incelenecektir. 4360410 Geç Antik Çağ Arkeolojisi (3.0.3) M. S. 4.- 7. Yüzyıllar arasında devlet yönetimi, toplumsal ve kültürel yaşam hakkında genel bilgiye sahip olabilme; Geç Antik Dönem şehir ve mimarisi hakkında bilgi sahibi olmak. 4360412 Eski Önasya Dilleri VI (2.0.2) Bu derste Hitit Uygarlığı nın askeri, siyasi, dini, toplumsal ve kültürel yönlerinin bizzat orijinal metinler vasıtasıyla öğretilmesi amaçlanmaktadır. 4360414 Grekçe VI (2.0.2) Antik yunan dilinde yazılmış metinler üzerine prataik yapılması ve temel gramer bilgisinin aktarılmasını amaçlar. 4360416 Akhamenid Sanatı ve Arkeolojisi (3.0.3) Anadolu da M.Ö. 6. yüzyılın başlarından M.Ö. 330 a kadar geçen sürede, Akhamenid (Pers) egemenliği görülmektedir. Anadolu da satraplıklar kurmak suretiyle varlığını hissettiren Perslerin söz konusu süre içerisinde Anadolu kültür ve medeniyetleri üzerinde önemli etkileri olmuştur. Bu etki Doğu Anadolu dan batı da Ege kıyılarına kadar kendini göstermektedir. Bu derste Anadolu da Akhamenid egemenliğinin yaşandığı süreçte yaşanan değişimler, yenilikler çeşitli yönleri ile kronolojik ve coğrafik faktörler göz önünde tutularak değerlendirilecektir. 15

4360420 Anadolu nun Tarihi Coğrafyası II (3.0.3) Bu derste, Anadolu nun jeopolitik konumu, siyasi yapısı da göz önünde bulundurularak tarihi coğrafyası hakkında bilgi vermek hedeflenmiştir. Özellikle Hitit Devleti nin önemli şehirleri ve lokasyonları hakkında lokalizasyon çalışmaları yürütmek, var olan teklifleri Hititçe çivi yazılı metinler vasıtasıyla değerlendirmek. 4360422 Hitit-Mezopotamya İlişkileri (3.0.3) Bu dersin amacı insanlık tarihinde önemli yeri olan Mezopotamya uygarlığının Hitit devleti ile siyasi, kültürel, ekonomik karşılıklı etkileşimlerini tarihsel, düşünsel perspektiflerle öğrencilere sunmaktır. Ayrıca Mezopotamya da kurulmuş ve Hitit devleti ile ilişki içerisinde olan uygarlıklar arasındaki ilişkileri tarihi metinler aracılığıyla çözümlemek ve bu konuda öğrenciyi araştırmaya sevketmek de amaçlanmıştır. 8010152 İnsan Hakları (3.0.3) İnsan hakları kavramı, insan haklarına dair ulusal ve ulusla arası sözleşmeler ve koruma sistemleri hakkında bilgi vermektir. 16