MV SUBA EKMEKLİK BUĞDAY ÇEŞİT ADAYININ TESCİLİ HAKKINDA RAPOR

MV SUBA EKMEKLİK BUĞDAY ÇEŞİT ADAYININ TESCİLİ HAKKINDA RAPOR Orta Anadolu Bölgesi kuruda ekmeklik buğday tarımsal değerleri ölçme denemelerinde Mv Suba çeşit adayı 2 yıl süreyle yer almıştır. Bu denemelerin sonunda verim, kalite ve hastalık değerleri dikkate alınarak bir değerlendirme yapılmış ve karar aşamasına gelinmiştir. Tarımsal değerleri ölçme denemeleri Eskişehir, Malya, Gözlü, Koçaş, Haymana, Yenikent ve Polatlı da kurulmuştur. Bu denemelerde Bezostaja 1, Bayraktar 2000, Tosunbey, Gerek 79, Sönmez 2001 standart çeşitleri kullanılmıştır. Mv Suba; tescil başvurusunu Maro Tarım İnşaat Ticaret Ve Sanayi A.Ş. nin yaptığı çeşit adayı Macar Bilim Akademisi tarafından 1998 yılında Macaristan da ıslah edilmiştir. Çeşit adayı; kışlık, bitki boyu ve başaklanma zamanı orta olup tarımsal değerleri ölçme denemelerinde 370.7 kg/da ortalama verim ile beşinci sırada yer almıştır. Çeşit adayının verimi, 413.0 kg/da olan standart çeşitler ortalamasının %10.2 gerisindedir. Tekrarlamalı veriler üzerinden yapılan stabilite parametreleri incelendiğinde; Mv Suba çeşit adayı 1.05 b değeri ve negatif a değerine (-56.5) sahiptir. Kalite değerleri incelendiğinde; kırmızı taneli olan çeşit adayının bin tane ağırlığı 25.5-34.9 g, hektolitre ağırlığı 71.0-78.7 kg/hl, protein oranı %14.8-18.2, zeleny sedimentasyon 28-64 ml, su absorbsiyonu % 60.9-66.0, alveograf enerji değeri 169-371, un verimi % 63.3-70.0 arasında değişmektedir. Karar Tescil Komitesinindir. Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü

Çizelge 1. Orta Anadolu Bölgesi 2012-2013 Ekim Yılı Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Verim Sonuçları (kg/da) Eskişehir Ankara (Haymana) Ankara (Yenikent) Ankara (Polatlı) Ortalama 1-Bezostaja 1 (st) 356.3 cde 365.4 def 477.2 423.9 bcd 405.7 de 8 2-Bayraktar 2000 (st) 444.0 a 559.6 a 580.2 483.6 a 516.9 a 1 3-Tosunbey (st) 395.4 bc 529.8 ab 560.3 533.3 a 504.7 a 2 4-Gerek 79 (st) 339.6 def 452.5 a-d 499.0 401.9 d 423.2 cd 6 5-Sönmez 2001 (st) 434.9 ab 393.0 c-f 570.6 534.4 a 483.2 ab 3 6-BDME 11/1K 374.5 cd 329.5 ef 521.5 476.4 abc 425.4 cd 5 7-BDME 11/2K 397.1 bc 434.5 b-e 503.4 480.6 ab 453.9 bc 4 8-BDME 11/3K 325.6 ef 316.6 f 461.7 408.8 d 378.2 e 9 9-Mv Suba 303.8 f 487.9 abc 469.4 421.2 cd 420.5 cd 7 F CV LSD 8.3 45.3 17.4 109.0 Ö.D. 13.8-8.8 59.4 Lokasyon ort. 374.6 D 429.9 C 515.9 A 462.7 B 12.9 40.4 V.S.

Çizelge 2. Orta Anadolu Bölgesi 2013-2014 Ekim Yılı Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Verim Sonuçları (kg/da) Kırşehir (Malya) Konya (Gözlü) Aksaray (Koçaş) Ankara (Haymana) Ortalama 1-Bezostaja 1 (st) 507.6 de 256.0 cd 162.0 cd 309.1 308.7 c 11 2-Bayraktar 2000 (st) 675.6 a 379.7 a 217.8 b 351.0 406.0 a 1 3-Tosunbey (st) 621.1 abc 296.0 bc 212.8 bc 334.6 366.1 b 7 4-Gerek 79 (st) 606.4 abc 303.1 b 311.5 a 340.0 390.3 ab 4 5-Sönmez 2001 (st) 469.3 e 274.2 bcd 148.9 d 407.3 324.9 c 9 6-Carisma (st) 658.0 ab 277.4 bcd 196.8 bcd 330.9 365.8 b 8 7-Mv Suba 556.7 cd 248.0 d 178.8 bcd 300.0 320.9 c 10 8-Epokha odes ka 637.4 ab 358.0 a 275.5 a 328.4 399.8 ab 3 9-Ank 24/13 584.1 bcd 294.4 bc 285.4 a 333.7 374.4 ab 6 10-ES13KE1 673.0 a 310.5 b 281.1 a 349.7 403.6 a 2 11-ES13KBİS3 601.8 abc 297.8 b 315.1 a 336.2 387.7 ab 5 F CV LSD 9.3 80.4 9.5 41.3 16.2 54.8 Ö.D. 19.4 - Lokasyon ort. 599.2 A 299.5 C 235.1 D 338.3 B 13.3 34.4 V.S.

Çizelge 3. Orta Anadolu Bölgesi 2013 ve 2014 Yılları Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Verim Sonuçları (kg/da) Kırşehir Konya Aksaray Ankara Ankara Ankara Eskişehir (Malya) (Gözlü) (Koçaş) (Haymana) (Yenikent) (Polatlı) 2014 2014 2014 2013 2014 2013 2013 2013 Genel Ortalama 1-Bezostaja 1 (st) 507.6 256.0 162.0 365.4 309.1 477.2 423.9 356.3 357.2 c 6 2-Bayraktar 2000 (st) 675.6 379.7 217.8 559.6 351.0 580.2 483.6 444.0 461.4 a 1 3-Tosunbey (st) 621.1 296.0 212.8 529.8 334.6 560.3 533.3 395.4 435.4 a 2 4-Gerek 79 (st) 606.4 303.1 311.5 452.5 340.0 499.0 401.9 339.6 406.7 b 3 5-Sönmez 2001 (st) 469.3 274.2 148.9 393.0 407.3 570.6 534.4 434.9 404.1 b 4 6-Mv Suba 556.7 248.0 178.8 487.9 300.0 469.4 421.2 303.8 370.7 c 5 F : %CV:13.2 LSD :26.6 V.S.

Bezostaja 1 (st) Bayraktar 2000 (st) Tosunbey (st) Gerek 79 (st) Sönmez 2001 (st) Mv Suba Std. Ortalama Verim (kg/da) 357,2 370,7 406,7 404,1 435,4 413,0 461,4 Grafik 1. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday Verim Grafiği LSD 0.05 : 26.6 500 400 300 200 100 0

Çizelge 4. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday Tarımsal Değerleri Ölçme Denemelerine Ait Bazı Stabilite Parametreleri Verim (kg/da) b +,- sh a V.K. R 2 1-Bezostaja 1 (st) 357.2 0.92 0.07-16.5 13.6 0.83 2-Bayraktar 2000 (st) 461.4 1.16 0.09-8.4 12.7 0.85 3-Tosunbey (st) 435.4 1.18 0.08-45.0 11.9 0.88 4-Gerek 79 (st) 406.7 0.79 0.09 85.0 13.9 0.73 5-Sönmez 2001 (st) 404.1 0.97 0.14 11.6 21.8 0.63 6- Mv Suba 370.7 1.05 0.08-56.5 13.7 0.86 Genel Ortalama 405.9 Std. Ortalama 413.0

Regresyon Katsayısı (b) Grafik 2. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday Stabilite Grafiği 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 1 Mv Suba Bezostaja 1 (st) Bayraktar 2000 (st) Tosunbey (st) Gerek 79 (st) 0,9 Sönmez 2001 (st) 0,8 Mv Suba 0,7 0,6 0,5 300 350 400 450 500 Verim (kg/da)

Verim (kg/da) Grafik 3. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday Beklenen Verim Grafiği 800 700 600 500 400 300 Bezostaja 1 (st) Bayraktar 2000 (st) Tosunbey (st) Gerek 79 (st) Sönmez 2001 (st) Mv Suba 200 100 300 350 400 450 500 550 600 Çevre İndeksi

Çizelge 5. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Ankara-Polatlı-2013) rengi Ağırlığı (g) Ağırlığı (kg/hl) Sedimentasyon (ml) Beklemeli Sedimentasyon (ml) 1-Bezostaja 1 (st) K 35.5 81.5 14.3 39 22 2-Bayraktar 2000 (st) B 30.2 80.3 12.7 25 4 3-Tosunbey (st) B 31.3 80.7 12.9 30 14 4-Gerek 79 (st) B 27.3 77.6 13.9 39 22 5-Sönmez 2001 (st) K 33.4 80.9 13.2 35 23 6-BDME 11/1K B 31.3 82.2 13.7 33 29 7-BDME 11/2K B 34.1 81.6 13.2 36 32 8-BDME 11/3K K 33.5 82.2 13.6 29 17 9-Mv Suba K 26.7 73.9 15.9 28 7 Çizelge 6. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Ankara-Haymana-2013) rengi Ağırlığı (g) Ağırlığı (kg/hl) Sedimentasyon (ml) Beklemeli Sed. (ml) Alveograf Enerji Değeri (W) Su Absorbsiyonu (Farinograf) 1-Bezostaja 1 (st) K 39.4 80.1 15.4 46 68 165 65.0 70.9 2-Bayraktar 2000 (st) B 39.6 79.6 12.0 26 37 115 56.0 69.5 3-Tosunbey (st) B 34.5 80.3 13.1 38 58 270 62.2 69.2 4-Gerek 79 (st) B 33.7 77.7 13.5 30 45 123 59.0 68.8 5-Sönmez 2001 (st) K 38.2 80.1 13.6 38 59 144 63.8 71.8 6-BDME 11/1K B 33.8 79.5 13.8 36 53 172 62.2 64.7 7-BDME 11/2K B 37.1 79.1 13.1 35 57 139 59.4 65.8 8-BDME 11/3K K 38.0 79.8 14.5 42 67 200 62.5 69.5 9-Mv Suba K 32.9 76.3 15.6 51 69 371 64.6 63.3 Un Verimi

Çizelge 7. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Ankara-Yenikent-2013) rengi Ağırlığı (g) Ağırlığı (kg/hl) Sedimentasyon (ml) Beklemeli Sedimentasyon (ml) 1-Bezostaja 1 (st) K 40.9 82.5 15.8 55 46 2-Bayraktar 2000 (st) B 35.0 81.4 13.4 30 40 3-Tosunbey (st) B 34.7 82.6 14.3 41 57 4-Gerek 79 (st) B 31.1 80.3 14.1 33 27 5-Sönmez 2001 (st) K 40.1 82.1 13.2 36 25 6-BDME 11/1K B 35.4 82.8 13.5 37 46 7-BDME 11/2K B 37.7 82.1 14.6 40 42 8-BDME 11/3K K 38.0 82.0 14.2 40 34 9-Mv Suba K 34.9 77.0 16.3 40 35 Çizelge 8. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Eskişehir-2013) Beklemeli rengi Ağırlığı (g) Ağırlığı (kg/hl) Sedimentasyon (ml) Sedimentasyon (ml) 1-Bezostaja 1 (st) K 31.7 78.4 13.3 38 13 2-Bayraktar 2000 (st) B 27.3 75.4 11.9 23 13 3-Tosunbey (st) B 29.2 78.9 12.7 35 27 4-Gerek 79 (st) B 25.2 77.0 13.8 32 8 5-Sönmez 2001 (st) K 29.2 78.5 12.6 35 26 6-BDME 11/1K B 28.4 79.6 12.8 32 10 7-BDME 11/2K B 32.2 79.0 11.8 28 8 8-BDME 11/3K K 30.3 79.2 12.1 36 11 9-Mv Suba K 25.5 71.9 14.8 47 10

Çizelge 9. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Koçaş-2014) Rengi Ağırlığı (g) Ağırlığı (kg/hl) Sedimentasyon (ml) Beklemeli Sed. (ml) Alveograf Enerji Değeri (W) 1-Bezostaja 1 (st) K 30.4 76.1 12.4 35 20 129 68.8 2-Bayraktar 2000 (st) B 31.0 75.6 12.5 31 10 45 67.6 3-Tosunbey (st) B 29.9 74.3 14.0 52 36 125 67.4 4-Gerek 79 (st) B 31.9 77.8 13.5 30 15 44 63.9 5-Sönmez 2001 (st) K 31.5 77.2 12.3 27 17 41 70.4 6-Carisma (st) K 27.3 73.9 13.2 20 5 18 62.6 7-Mv Suba K 29.2 71.0 16.0 62 28 169 63.8 8-Epokha odes ka K 28.2 74.9 12.5 45 22 130 69.0 9-Ank 24/13 K 32.7 77.4 13.6 41 11 74 71.9 10-ES13KE1 K 30.4 74.7 13.0 37 9 53 65.2 11-ES13KBİS3 B 30.6 76.5 11.4 20 5 18 62.7 Çizelge 10. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Gözlü-2014) Rengi Ağırlığı (g) Ağırlığı (kg/hl) Sedimentasyon (ml) Beklemeli Sed. (ml) Alveograf Enerji Değeri (W) Su Absorbsiyonu (Farinograf) Un Verimi 1-Bezostaja 1 (st) K 34.3 77.3 16.9 47 48 182 62.9 65.7 2-Bayraktar 2000 (st) B 34.7 80.0 13.8 35 39 63 55.8 65.7 3-Tosunbey (st) B 33.2 77.8 15.7 51 65 306 61.0 68.1 4-Gerek 79 (st) B 30.9 74.5 15.9 30 36 77 59.4 65.8 5-Sönmez 2001 (st) K 35.3 77.8 15.0 31 35 128 61.0 69.0 6-Carisma (st) K 27.4 75.8 15.0 29 33 72 58.3 66.3 7-Mv Suba K 28.1 72.4 18.2 51 53 216 64.7 70.0 8-Epokha odes ka K 30.8 76.5 15.4 56 64 60 61.9 69.3 9-Ank 24/13 K 36.3 79.5 16.8 51 44 151 Süneli 69.0 10-ES13KE1 K 33.8 76.3 16.4 61 43 178 Süneli 70.6 11-ES13KBİS3 B 32.1 76.4 14.4 25 29 45 56.8 66.1 Un Verimi

Çizelge 11. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Malya-2014) Rengi Ağırlığı (g) Ağırlığı (kg/hl) Sedimentasyon (ml) Beklemeli Sed. (ml) Alveograf Enerji Değeri (W) Su Absorbsiyonu (Farinograf) Yumuşama Derecesi (Farinograf) (BU) 1-Bezostaja 1 (st) K 36.4 78.1 16.3 55 60 265 62.2 86 69.3 2-Bayraktar 2000 (st) B 37.5 79.3 13.0 36 48 171 54.4 21 67.5 3-Tosunbey (st) B 33.2 78.3 15.2 39 50 121 58.4 75 69.8 4-Gerek 79 (st) B 34.9 78.4 15.2 44 55 145 62.2 137 68.5 5-Sönmez 2001 (st) K 30.5 76.4 15.5 32 43 110 57.3 143 61.1 6-Carisma (st) K 31.5 77.5 14.7 27 36 78 56.5 131 64.2 7-Mv Suba K 34.1 78.7 15.0 45 67 213 60.9-68.3 8-Epokha odes ka K 32.7 78.1 13.5 65 71 287 61.2 31 65.6 9-Ank 24/13 K 38.8 80.4 15.4 55 63 252 62.7 86 68.3 10-ES13KE1 K 38.7 78.4 14.1 65 71 274 64.0 62 67.5 11-ES13KBİS3 B 34.8 78.6 13.3 32 54 99 58.7 56 61.3 Un Verimi Çizelge 12. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri (Haymana-2014) Rengi Ağırlığı (g) Ağırlığı (kg/hl) Sedimentasyon (ml) Beklemeli Sed. (ml) Alveograf Enerji Değeri (W) Su Absorbsiyonu (Farinograf) Yumuşama Derecesi (Farinograf) (BU) 1-Bezostaja 1 (st) K 39.7 78.6 15.2 63 72 330 64.0 78 68.9 2-Bayraktar 2000 (st) B 39.7 79.3 15.0 46 64 204 63.0 78 68.7 3-Tosunbey (st) B 34.6 79.3 15.8 55 69 244 63.3-69.0 4-Gerek 79 (st) B 36.7 77.4 15.3 38 57 120 57.6 115 71.0 5-Sönmez 2001 (st) K 40.9 76.6 15.8 38 50 234 66.4 79 66.1 6-Carisma (st) K 35.0 77.2 14.2 28 39 68 58.2 168 68.7 7-Mv Suba K 34.0 74.4 17.7 64 73 290 66.0 111 69.5 8-Epokha odes ka K 36.4 77.2 14.7 64 72 382 63.9-70.4 9-Ank 24/13 K 38.8 79.3 16.4 53 68 198 64.1 53 68.9 10-ES13KE1 K 40.4 78.1 14.9 65 73 229 63.2 51 69.0 11-ES13KBİS3 B 38.5 77.9 14.2 32 46 96 57.3-65.1 Un Verimi

Çizelge 13. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemelerine Ait Teknolojik Analiz Değerleri Ortalamaları ve Standart Sapmaları 1-Bezostaja 1 (st) 2-Bayraktar 2000 (st) 3-Tosunbey (st) 4-Gerek 79 (st) 5-Sönmez 2001 (st) Rengi 6- Mv Suba K K B B B K Ağırlığı (g) Ağırlığı (kg/hl) Sedimentasyon (ml) Alveograf Enerji Değeri (W) Su Absorbsiyonu (Farinograf) Un Verimi 36.0 79.1 15.0 47.3 214.2 63.5 68.7 3.8 2.1 1.5 9.8 81.7 1.2 1.9 34.4 78.9 13.0 31.5 119.6 57.3 67.8 4.5 2.2 1.0 7.5 68.1 3.9 1.4 32.6 79.0 14.2 42.6 213.2 61.2 68.7 2.2 2.4 1.3 9.0 85.2 2.1 0.9 31.5 77.6 14.4 34.5 101.8 59.6 67.6 3.8 1.6 0.9 5.2 40.6 1.9 2.8 34.9 78.7 13.9 34.0 131.4 62.1 67.7 4.5 2.1 1.3 3.8 69.5 3.9 4.2 30.7 74.5 16.2 48.5 251.8 64.1 67.0 3.7 2.7 1.2 11.6 79.5 2.2 3.2

Çizelge 14. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Gözlem Sonuçları (Yenikent-2013) Deneme Yeri Yenikent Ön Bitki Nadas Ekim Tarihi 18.10.2012 Gübre cins, miktarı ve zamanı Ekimde 13 kg/da DAP, İlkbaharda 15 kg/da A. nitrat Ekim Sıklığı (tane/m 2 ) 450 Sulama zamanı ve sayısı Doğal koşullar Ekimde Parsel Alanı (m 2 ) 9.36 Yabancı ot ilaçlama ve zamanı İlkbahar Hasatta Parsel Alanı (m 2 ) 8.16 Hasat Zamanı 15 Temmuz 2013 Bitki Boyu (cm) Başaklanma Tarihi (gün/ay) Soğuk Zararı (1-9) Verim (kg/da) 1-Bezostaja 1 (st) 117 14.05 3 477.2 2-Bayraktar 2000 (st) 119 06.05 5 580.2 3-Tosunbey (st) 100 10.05 5 560.3 4-Gerek 79 (st) 128 11.05 2 499.0 5-Sönmez 2001 (st) 121 12.05 5 570.6 6-BDME 11/1K 128 10.05 5 521.5 7-BDME 11/2K 132 12.05 5 503.4 8-BDME 11/3K 132 14.05 8 461.7 9-Mv Suba 85 19.05 2 469.4 1:Soğuk zararı az, 9: soğuk zararı fazla

Çizelge 15. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Hastalık Test Sonuçları (2013) Sarı Pas Kahverengi Pas Kara Pas Sürme Sürmeli Başak Toplam Başak Sürme Başak Sera Tarla* Fide* Fide* Sayısı Sayısı Oranı 1-Bezostaja-1 (st) 7 70 MS-S 4 4 8 42 19 2-Bayraktar-2000 (st) 7 0 X 4 7 58 12 3-Tosunbey (st) 1 2 70 MS-S ; 0 17 38 45 4-Gerek-79 (st) 1 0 90 S ; 0 3 65 5 5-Sönmez-2001 (st) 7 T-10 MS 4 4 1 32 3 6-BDME 11/1K 7 40 MS 4 4 12 37 32 7-BDME 11/2K 7 80 MS-S 4 4 2 19 11 8-BDME 11/3K 2-3 0 4 4 0 21 0 9-Mv Suba 1 0 0 4 0/3 0 35 0 Not: 1-İlaçlı genotipler, * = maksimum skor Çizelge 16. Orta Anadolu Bölgesi Kuruda Ekmeklik Buğday TDÖ Denemeleri Hastalık Testleri (2014) Sarı Pas (Tarla) 1-Bezostaja 1 (st) 50 MS 2-Bayraktar 2000 (st) 10 MS 3-Tosunbey (st) 40 MS 4-Gerek 79 (st) 80 S 5-Sönmez 2001 (st) T MS 6-Carisma (st) 0 7- Mv Suba 0 8- Epokha odes ka 40 MS 9- Ank 24/13 70 MS-S 10-ES13KE1 60 MS-S 11-ES13KBİS3 0 Sera: Sarı pas hastalığı 0-9 skalası ile değerlendirilmiş olup 0-6 dayanıklı, 7-9 hassas olarak yorumlanmalıdır. Sera: Kahverengi ve kara pas hastalıkları 0-4 skalası ile değerlendirilmiş olup 0-2 dayanıklı, 3-4 hassas olarak yorumlanmalıdır. Tarla: Sarı pas hastalığı, Modiye Cobb skalasına göre değerlendirme yapılmıştır. Tarla: Sürme hastalığı, Enfekteli ve sağlam başaklar sayılmış ve oranlanarak % olarak verilmiştir.