GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA TEZ TESLİM KILAVUZU HAZIRLAYANLAR Yrd. Doç. Dr. Serhat DAĞ Yrd. Doç. Dr. Enver AKARYALI Ağustos-2011
ÖNSÖZ Lisansüstü tezlerin, ulusal ölçekte bibliyografik denetimini yapmak, bunlarla ilgili bilgi hizmetlerini sunmak, internet üzerinden erişime açarak bilgiye en hızlı ve sağlıklı biçimde ulaşılmasını sağlamak gibi, bilim ve araştırma çevreleri için yaşamsal öneme sahip bir görev yürütmekte olan YÖK Tez Merkezinin hizmetlerini çağın gereğine uygun yürütebilmesi, büyük ölçüde, enstitüler, dekanlıklar ve eğitim hastaneleri ile yürütülecek güçlü bir işbirliğine ve bu kurumların kabul ettikleri tezleri problemsiz ve hızlı bir biçimde ve mutlaka eksiksiz olarak Merkeze göndermelerine bağlıdır. Tezlerin tam metinlerine internet üzerinden erişim birçok yönden önemli görülmektedir. En önemlisi, bilgiye erişimde bölgesel farklılıkları en aza indirmesidir. Bunun yanı sıra metinler tüm bilim ve araştırma çevrelerinin inceleme ve yararlanmasına açık olacağından bilginin etkin bir biçimde yayımı sağlanmış olacaktır. Ayrıca araştırmalardaki duplikasyonların azaltılması ve bilimsel kopyacılığın denetlenmesi yönünde de son derece önemli etkileri olacaktır. Bu kılavuz, yükseköğretim kurumlarında hazırlanarak YÖK Tez Merkezine teslim edilen tezlerin teknik işlemlerinin hızla tamamlanarak en kısa sürede ve sağlıklı bir biçimde Dijital tez arşivinde hizmete sunulabilmesini sağlamak amacıyla YÖK tarafından hazırlanmıştır. Enstitümüzde eğitim gören tüm Lisans Üstü öğrencileri tez tesliminde bu kılavuza göre işlemlerini yürütecektir. Doç. Dr. Temel BAYRAK Enstitü Müdürü 1
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 1 İÇİNDEKİLER..2 1. GİRİŞ..........3 2. ÖĞRENCİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Tezlerin Hazırlanması ve Teslimi).......4 2.1 Tez Veri Girişi ve Yayımlama İzin Formunun Doldurulması... 4 2.2 Kompakt Disklerin Hazırlanması.......5 EKLER..6 Ek 1. Tez savunma sınavına giriş formu örneği Ek 2. Tez teslim formu örneği Ek 3. Tez veri girişi ve yayımlama izin formu (İzin verenler için) Ek 4. Tez veri girişi ve yayımlama izin formu (Erteleme yapanlar için) Ek 5. CD etiketleme örneği 2
1. GİRİŞ Bu kılavuz, yükseköğretim kurumlarında hazırlanan lisansüstü tezlerin (yüksek lisans, doktora, tıpta uzmanlık ve sanatta yeterlik) enstitülere teslim edilmesi, internet üzerinden Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi Tez Otomasyon Sistemi ne yüklenmesi, gerekli kontrol ve düzenlemelerin yapılarak sisteme kabul edilmesi ve tam metin (PDF) olarak araştırma hizmetine sunulması ile ilgili esas ve usulleri belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Lisansüstü tezlerin, ulusal ölçekte bibliyografik denetimini yapmak, bunlarla ilgili bilgi hizmetlerini sunmak ve internet üzerinden tam metin erişime açarak bilgiye kolay ve hızlı bir biçimde ulaşılmasını sağlamak gibi, bilim ve araştırma çevreleri için yaşamsal öneme sahip bir görevi yürütmekte olan YÖK Ulusal Tez Merkezinin hizmetlerini çağın gereğine uygun olarak yerine getirilebilmesi, büyük ölçüde üniversiteler ile yürütülecek güçlü bir işbirliğine bağlı olacaktır. Tezlerin, internet üzerinden tam metin (PDF) olarak araştırma hizmetine açılması; Tezlere serbest, kolay ve hızlı erişimin sağlanması, Bilimsel bilginin etkin bir biçimde yayımı, Bilimsel araştırmalarda tekrarların önlenmesi, İntihal olaylarının engellenmesi ve denetlenmesi, konularında önemli katkılar sağlayacaktır. Araştırmacılar, Ulusal Tez Merkezi internet adresi üzerinden hizmete sunulan tezlerden 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 35 inci ve 38 inci maddeleri çerçevesinde yararlanır. Lisansüstü tezlerin yazılma amacının, temelde yapılan araştırma çalışmasının sonuçlarının bilim ve araştırma çevrelerinin yararına sunulması olduğundan hareketle, Yükseköğretim Kurulu nun kabul ettiği ilke, tüm tezlerin makul gerekçeler dışında hiçbir kısıtlama olmaksızın tüm araştırmacıların erişimine açık olmasıdır. Dolayısıyla bir teze erişimin ancak tezin bir yayınevi tarafından yayınlanma sürecinde olması veya tezle ilişkili patent başvurusu gibi gerekçelerle, süreli olarak en fazla 3 (üç) yıl olmak üzere ertelenmesi kabul edilebilir. Tezin kopyalanması endişesi, tezin erişime açılmasının engellenmesi için kabul edilebilir bir gerekçe değildir. 3
2. ÖĞRENCİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ (Tezlerin Hazırlanması ve Teslimi) : Yüksek lisans çalışmasını tamamlayan öğrenci, tez savunma sınavına girebilmek için, tez yazım kılavuzuna uygun olarak hazırlamış olduğu 5 adet karton ciltli tezi ve yüksek lisans transkriptini içeren danışman onaylı tez savunma sınavına giriş formunu (Ek 1), Enstitü Müdürlüğüne teslim eder. Tez savunma sınavına girerek başarılı olan öğrenciler, gerekli düzeltmelerini tamamladıktan sonra, tezin yazım kılavuzuna uygunluğunu kontrol için Enstitü Müdürlüğüne uğramalıdır. Gerekli onay alındıktan sonra tez teslim formu ile birlikte (Ek 2), 5 adet bez cilt, 2 adet Tez Veri Girişi ve Yayımlama İzin Formu ve PDF uzantılı tezin tamamını içeren 2 adet CD Enstitü Müdürlüğüne teslim edilir. 2.1 Tez Veri Girişi ve Yayımlama İzin Formunun Doldurulması: Tez Veri Girişi ve Yayımlama İzin Formu: Tezin, eser adı, yazar adı, referans numarası ve diğer bibliyografik bilgilerin bulunduğu ve YÖK Ulusal Tez Merkezi tarafından dijital iletim de dahil olmak üzere her türlü ortamda tam metin (PDF) olarak araştırma hizmetine sunulması konusunda yazarın izninin alındığı belgedir. Tez Veri Girişi ve Yayımlama İzin Formu (http://tez2.yok.gov.tr/) adresinde bulunmaktadır. Formu doldurmak için sisteme üye olmak gerekir. Form, yazar tarafından doldurulan bilgilerin, Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanı ile bağlantılı geçici bir tabloya aktarılmasını sağlamak üzere tasarlanmıştır. Formun doldurulması bitirilip Kaydet kutucuğu tıklandığında, üzerinde sistem tarafından üretilen Referans Numarası bulunan, basıma uygun form düzenlenmektedir. Herhangi bir nedenle hatalı veri girişi yapılmış ise form basılmadan önce geri dönülerek düzeltme yapılabilir. Ulusal Tez Merkezinde yapılacak kontrollerde, Tez Veri Girişi ve Yayımlama İzin Formu üzerinde bulunan Referans Numarası dikkate alınacaktır. Tezlerin başlıkları ve özet (Abstract) sayfaları, Tez Veri Tabanının taranabilir alanlarına yüklenmektedir. Bu nedenle bu gibi metin alanlarında, italik yazı tipi, tablo, şekil, grafik, kimyasal veya matematiksel formüller, semboller, alt veya üst simge (subscript, superscript), Yunan harfleri veya diğer standart olmayan simge veya karakterler kullanılmamalıdır. Bölüm, Anabilim Dalı ve Bilim Dalı satırlarında duruma uygun seçenek bulunamazsa bu satırlar boş geçilebilir. 4
Dizin Terimleri: Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanında aranan tezlere, doğrudan erişimi sağlayan anahtar kelimelerin alfabetik listesidir. Önerilen Dizin Terimleri: İlgili anahtar kelimelerin, sistemde var olan Dizin Terimleri Listesinde bulunmaması durumunda; yazar tarafından önerilen anahtar kelimenin Türkçesi=İngilizcesi şeklinde bu alana yazılmalıdır. Yayımlama İzni ve Erteleme: Tez Veri Girişi ve Yayımlama İzin Formu, tezlerin internet üzerinden yayınlanmasını sağlayacak izin metnini de içerdiğinden, ayrıca bir izin formu doldurulmayacaktır. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanı üzerinden tezinin tam metin araştırma hizmetine sunulmasını kabul eden tez yazarları, yayımlanmasına izin veriyorum seçeneğini işaretleyerek Ek 3 de görüldüğü gibi Formu düzenler. Tezin bir yayınevi tarafından yayımlaması sürecinde olması veya patent başvurusunda bulunulması gibi durumlarda; erişime açılması en fazla 3 yıl süreyle ertelenebilir. Erteleme işlemi Ek 4 de görüldüğü gibi düzenlenir. Özetler, biri Türkçe olmak üzere iki dilde 250 şer kelimeyi geçmeyecek şekilde hazırlanmalıdır. 2.2. Kompakt Disklerin Hazırlanması: Tezin tam metni tek bir pdf dosyası olarak hazırlanacaktır. Hazırlanan pdf dosyaları tezin enstitü tarafından onaylanan kopyası ile aynı olacaktır. Tez üzerinde Yükseköğretim Kurulu tarafından hiçbir değişiklik yapılmayacağı için, tezin bilgisayar ekranında görüntülendiğinde asıl nüshası ile aynı olması ile ilgili her türlü sorumluluk yazara aittir. Sayfaların numaralandırılması, tezin ana metni içinde yer alan resim, şekil, grafik, tablo gibi öğelerin yerlerinin basılı tez ile özdeş olması yazar tarafından sağlanmalıdır. Tezin tam metinini içeren dosya sıkıştırılmamış ve şifresiz olacaktır. Ekler ise sadece WinRAR programı ile sıkıştırılacaktır. Dosyalar isimlendirilirken Tez Veri Giriş Formundaki referans numarası kullanılacaktır (Tam metin için referansno.pdf, Ekler için referansno.rar). Karma tezler: Tez, yalnızca metin dosyasından oluşmuyorsa, resim, harita, bilgisayar programları, görüntü veya ses kayıtları da kullanılmış ise bu dosyalar WinRAR programı kullanılarak referans numarasını da içeren referansno.rar biçiminde tek bir dosya haline getirilerek CD ye kaydedilmelidir. CD Ek 5 belirtildiği şekilde Cam kalemi ile etiketlenecektir. 5
Ek 1. Tez savunma sınavına giriş formu örneği YÜKSEK LİSANS TEZ SAVUNMA SINAVINA GİRİŞ FORMU Bu Kısım Öğrenci Tarafından Doldurulacaktır. Adı ve Soyad ı Anabilim Dalı Numara Bilim Dalı (varsa) Telefon Numarası Programı Yüksek Lisans Tez Adı Adres Danışman Onayı Danışmanlığını yürütmekte olduğum yukarıda bilgileri yer alan öğrencinin yüksek lisans tezini Enstitü'ye teslim etmesi; uygundur. uygun değildir. İmza Danışman Öğrenci İşleri Onayı Yukarıda bilgileri yazılı olan öğrencinin tez savunma sınavına girebilmesi için tezini teslim etmesi; uygundur. uygun değildir. İmza - Mühür Lisansüstü Öğrenci İşleri Görevi, Adı ve Soyadı FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ NE.././20. Tez savunma sınavına girebilmem için gerekli olan 5 adet yüksek lisans tezi ekte sunulmuştur. G ereğini arz ederim. Ekler 1. 5 adet yüksek lisans tezi 2. Yüksek Lisans Transkripti (aslı veya onaylı sureti) İmza Tez Teslimi Sonrası Yapılacak İşlemler 1) Tezin Enstitüye teslim edilmesinden sonra Enstitü Müdürlüğünce ilgili Anabilim Dalı Başkanlığı'ndan tez jüri önerisi istenir. 2) ABD'dan gelen tez jüri önerisi doğrultusunda Enstitü Yönetim Kurulunca öğrencinin tez savunma sınavı jürisi oluşturulur. 3) Tez savunma sınavı, tezin ilgili Anabilim Dalı Başkanlığınca jüri üyelerine teslim edildiği tarihten itibaren en erken 15, en geç bir ay içinde yapılacaktır. 4) Tez savunma sınav tarihi ve yeri öğrenci tarafından ilgili ABD Başkanlığından öğrenilecektir. 5) Tez savunma sınavında başarılı olan öğrenci savunduğu tezinin karton kapaklı bir örneğini Tez Yazılım Kılavuzuna uygun yazılıp yazılmadığını kontrol ettirmek üzere savunma sınavına girdiği tarihten itibaren en geç bir hafta içinde Enstitü Müdürlüğüne teslim eder. 6) Tezin tez yazılım kılavuzuna uygun yazılıp yazılmadığının kontrolü için web sayfamızda yer alan "Tez Yazım İnceleme Formu" kullanılacaktır. 6
Ek 2. Savunma sınavı sonrası tez teslim formu örneği GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ TESLİM FORMU././20. Adı ve Soyadı Anabilim Dalı Numarası Bilim Dalı (varsa) Telefon Numarası Programı Yüksek Lisans Adresi GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MÜDÜRLÜĞÜ'NE Enstitünüz tez yazım kurallarına uygun olarak hazırlayıp ciltletmiş olduğum 5 adet tez ile tez tesliminde istenilen diğer belgeler ektedir. Mezuniyetimin onayı için gereğini saygılarımla arz ederim... İmza Ekler 1. Tez jüri üyelerince imzalanmış 5 adet tez 2. Tezin tam metni ve eklerini içeren 2 adet CD veya DVD 3. İki adet doldurulup imzalanmış, üzerinde referans numarası olan Tez Veri Girişi ve Yayımlama İzin Formu CD Plastik Muhafazasında Yer Alan Bilgiler: Tezin Yazarı Anabilim Dalı Bilim Dalı (Varsa) Programı Tez Danışmanı (Unvanı ile birlikte) Tezin İsmi (Türkçe) Tezin İsmi (İngilizce) Tez Savunma Tarihi (Gün/Ay/Yıl) Tezin Sayfa Sayısı (Roma rakamlı kısım ve ekler hariç) Bu form, Enstitümüzce, tezi, tez yazılım kılavuzuna uygun yazıldığı onaylanan öğrenciler tarafından doldurulacaktır. Açıklamalar: Tez Veri Girişi ve Yayımlama İzin Formu: http://tez2.yok.gov.tr/adresinde doldurulacaktır. Bu formu doldurabilmek için öncelikle sisteme üye olunması gerekmektedir. Tez yazarı tarafından üye oturumu ndan giriş yapılarak tez veri giriş formu doldurulmalı ve imzalanarak Enstitüsüne teslim edilmelidir. Kompakt Disk: "Yükseköğretim Kurumlarında Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin İnternet Üzerinden Derlenmesi Hakkında Kılavuza" uygun doldurulan iki adet Kompakt Disk. Dosyalar isimlendirilirken Tez Veri Giriş Formundaki referans numarası kullanılacaktır. Ayrıntılı açıklamalar için aşağıdaki web adresine bakılabilir. http://fbe.gumushane.edu.tr Not: Formlara enstitü sitesinden ulaşılabilir. 7
Ek 3. Tez veri girişi ve yayımlama izin formu (İzin verenler için) 8
Ek 4. Tez veri girişi ve yayımlama izin formu (Erteleme yapanlar için) 9
Ek 5. CD Etiketleme Örneği referans no.pdf Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Anabilim Dalı Yüksek Lisans Programı 10