Canlılar ve Hayat. 4. Laboratuvar koşullarında evrimin araştırılması isteniyorsa, aşağıdaki canlılardan hangisinin incelenmesi

1. I. Bitki sayısının artması II. Etçil sayısının artması III. Otçul sayısının artması IV. Güneş ışığının azalması Canlılar ve Hayat 4. Laboratuvar koşullarında evrimin araştırılması isteniyorsa, aşağıdaki canlılardan hangisinin incelenmesi en uygun olur? A) B) Yukarıdaki olaylardan hangileri atmosferdeki CO 2 miktarının azalmasına sebep olur? A) Yalnız I B) I ve IV C) III ve IV D) II, III ve IV C) D) 2. Fen ve Teknoloji sınavı için soru hazırlayan Ayşe öğretmen "Çiçekli bitkilerde döllenmeden önce oluşan yapının adı nedir?" sorusunu yazıyor. Buna göre öğrenciler bu soruya aşağıdakilerden hangisini söylerse soruyu doğru yanıtlamış olur? A) Çenek B) Tohum C) Polen D) Embriyo 3. Kromozomlarla ilgili; I. Canlının gelişmişliği arttıkça kromozom sayısı da artar. II. Bir türün bütün bireylerinde aynı sayıdadır. III. Üreme hücrelerinde tek, vücut hücrelerinde çift sayıda kromozom bulunur. 5. Çok hücreli canlılarda büyüme ve gelişmeyi, tek hücrelilerde ise üremeyi sağlayan olay aşağıdakilerden hangisidir? A) Mitoz bölünme B) Tomurcuklanma C) Sporlanma D) Mayoz bölünme yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III 1

6. 9. Koşu bandında sabit hızla koşan bir kişi için çizilen aşağıdaki grafiklerden hangisi yanlıştır? A) B) Yukarıdaki şemada doğadaki azot döngüsü gösterilmiştir. Buna göre, C) D) I. Organik artıkların inorganik maddeye dönüşmesi saprofit bakteri ve mantarlar tarafından 2. olayda gerçekleşir. II. 1. olayda etkinlik gösteren bakteriler, baklagiller ile mutualist yaşar. III. 3. olaydaki bakteriler, inorganik maddeleri oksitleyerek besin üretir. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve III 10. Bir ailenin kız çocuklarının % 50 si taşıyıcı, erkek çocuklarının % 50 si renk körü ise, aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Çocukların % 50 si renk körü olur. B) Anne taşıyıcıdır. C) Kız çocukların sağlam olma olasılığı % 50 dir. D) Baba renk körüdür. 7. Aşağıdaki rejenerasyon (yenilenme) örneklerinden hangisi üreme değildir? 8. A) Kesilen tırnağın tekrar uzaması B) Deniz yıldızından kesilen her bir parçanın kendini tamamlaması C) Planaryanın kesilen parçalarının kendini tamamlaması D) Parçalanan toprak solucanının her bir parçasının kendini tamamlaması 11. Mantarlar, eğrelti otu ve karayosunlarında görülür. Üstü dayanıklı bir örtü ile kaplı özelleşmiş hücrelerdir. Uygun koşulları bulunca çimlenerek yeni bireyi oluşturur. Yukarıda özellikleri verilen yapı aşağıdakilerden hangisidir? A) Tohum B) Çelik C) Tomurcuk D) Spor Yukarıdaki grafikler hücrelerdeki X olayı ile hücre ve kromozom sayısı arasındaki ilişkiyi göstermektedir. Buna göre, X ile belirtilen olay aşağıdakilerden hangisidir? A) Eşeysiz üreme B) Mitoz bölünme C) Tomurcuklanma D) Rejenerasyon 2

12. 14. Yukarıdaki düzeneği hazırlayan bir öğrenci kireç suyunun bulanıklaşmadığını görüyor. Kireç suyunun bulanıklaşabilmesi için, aşağıdakilerden hangisinin yapılması gerekir? A) Düzeneği karanlık ortama koymak B) Işık şiddetini artırmak C) Bitkiyi sulamak D) Fanusun içindeki O 2 miktarını azaltmak Yukarıdaki olayın denklemi aşağıdakilerden hangisinde doğru gösterilmiştir? A) Besin + oksijen Karbondioksit+su B) Karbondioksit+su Besin+oksijen C) Besin + Karbondioksit su + oksijen 13. Aşağıdaki olaylardan hangisi kalıcı bir çevre kirliliğine neden olmaz? A) B) D) Oksijen+karbondioksit 15. Ersoy ailesi Yılmaz ailesi Besin+su C) D) Ersoy ve Yılmaz ailelerinin soyağaçları verilmiştir. Soyağaçlarını inceleyen bir kalıtım bilimcisi kaç numaralı bireylerin yakın akraba olduğunu söyleyebilir? A) 4 ve 5 B) 1 ve 7 C) 1 ve 2 D) 2 ve 3 3

16. 18. Fotosentezin ekosistemdeki önemi ile ilgili düzenlenen bir panelde verilen bilgiler aşağıdadır. Buna göre bu bilgilerden hangisi fotosentezin önemini belirtmez? A) Canlılar için gerekli olan besin ve oksijeni sağlar. B) Güneş enerjisini kullanılır hale getirir. C) Dünya üzerindeki yaşamsal dengeyi korur. D) Havadaki karbondioksitin tümü kullanılarak, atmosfer temizlenir. 19. 17. Emine öğretmen yeşil bitkilerde, fotosentez ve solunum olayları arasındaki genel ilişkiyi gösteren şemayı yukarıdaki gibi çiziyor. Buna göre öğrenciler aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşamaz? A) Solunum sırasında bitkide ağırlık artışı, fotosentez sırasında bitkide ağırlık azalması olur. B) Fotosentezde organik besin sentezlenir, solunumda organik besin yıkılıp parçalanır. C) Fotosentezde inorganik maddeler tüketilir, solunumda inorganik maddeler üretilir. D) Solunumda kimyasal bağ enerjisi serbest iş enerjisine, fotosentezde güneş enerjisi kimyasal bağ enerjisine dönüşür. I. Kınkanatlı böcekler II. Yaban tavuğu III. Tilki IV. Dağ çileği Kendi aralarında besin zinciri oluşturan yukarıdaki canlıların, üreticiden son tüketiciye doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir? Grafikteki verilere göre, hücrenin I., II., III. ve IV. zaman aralıklarında yaşadığı olaylar sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Mitoz, mayoz, mitoz, döllenme B) Mitoz, mayoz, mayoz, döllenme C) Mayoz, mayoz, mitoz, mayoz D) Mayoz, mitoz, mitoz, döllenme 20. Hemofili bakımından taşıyıcı bir anne ile normal bir babanın çocukları ile ilgili, I. Erkek çocukların tamamı hemofili hastası olur. II. Kız çocukların %50 si taşıyıcı, %50 si normaldir. III. Hemofili genini taşımayan çocukları olamaz. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) I, II, ve III A) IV, I, II, III B) I, II, III, IV C) II, III, I, IV D) IV, II, I, III 4

21. 23. Mısır ve fasulye bitkilerinin fotosentez etkinliklerinin sıcaklık ve CO 2 yoğunluğuna göre değişim grafikleri aşağıda gösterilmiştir. Evrim olayı, I. Ana-baba karakterleri yavruya nasıl geçer? II. Yeryüzünde yaşayan canlılar neden çok çeşitlidir? III. Canlılar arasında akrabalık var mıdır? sorularından hangilerine yanıt verir? Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Sıcaklık arttıkça fasulye bitkisinin yaşama şansı da artar. B) Mısır bitkisinin 300 CO 2 yoğunluğunda fotosentez hızı fasulyeye göre yüksektir. C) İki bitki de sıcaklıktan farklı oranda etkilenir. D) Ortamdaki CO 2 yoğunluğu ile bitkilerin CO 2 tüketim hızı belirli bir değere kadar doğru orantılıdır. 22. Aşağıdakilerden hangisi modifikasyona örnek değildir? A) I ve II B) I ve III 24. Eşeyli üreme ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) İki üreme hücresi (yumurta ve sperm) gereklidir. B) Üreme hücreleri mayoz bölünme ile oluşur. C) Canlının evrimleşmesine katkısı vardır. D) Kalıtsal çeşitlilik fazla olmaz. A) Beyaz kürklü himalaya tavşanlarının tüylerinin kazınarak buz torbası konduğu yerlerde siyah tüylerin çıkması B) Ortanca çiçeğinin asitli topraklarda kırmızı, bazik topraklarda ise mavi çiçek açması C) Mısır fidelerinin aydınlık ortamda yetiştirildiğinde yeşil, karanlık ortamda yetiştirildiğinde sarı renkte olması D) Bukalemunların bulunduğu ortamın rengini alması 25. Erkek bal arıları aşağıdaki üreme şekillerinden hangisiyle oluşur? A) Tomurcuklanma B) Regenerasyon C) Partenogenez D) Sporlanma 5

26. Tozlaşma, erkek organ başçığındaki polenlerin rüzgar, su ve canlılar aracılığıyla dişi organın tepeciğine taşınmasıdır. Aşağıdakilerden hangisi hayvanlar aracılığıyla tozlaşan bitkilerin özelliği değildir? 30. 27. A) Renkli ve güzel kokulu taç yapraklara sahip olma B) Çok sayıda, hafif ve uçabilen polen üretme C) Bal özü (nektar) salgılama D) Hayvanın yerleşmesine uygun yapıda çiçeklere sahip olma I. Hücrede mitokondride gerçekleşir. II. Hemen hemen her canlıda gerçekleşir. III. Canlılarda gece gündüz gerçekleşir. Yukarıda özellikleri verilen olay aşağıdakilerden hangisidir? A) Fotosentez B) Kemosentez C) Oksijenli solunum D) Oksijensiz solunum Aşağıdakilerden hangisi hava kirliliğinin bir sonucu değildir? A) Ortamda yaşayan tür çeşitliliğinin artması B) Atmosferdeki oksijen miktarının düşmesi C) Asit yağmurlarının başlaması D) Ortamda yaşayan bitki sayısının azalması 31. Solunum olayı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? 28. Heterozigot kahverengi gözlü Semiha Hanım ile mavi gözlü Serdar Bey'in doğacak çocuklarının mavi gözlü olma olasılığı nedir? (Kahverengi, maviye baskındır.) A) %100 B) %25 C) %50 D) %0 A) Solunum hızı arttıkça üretilen enerjide artar. B) Solunumda elde edilen enerji depolanabilir. C) Büyük vücutlu canlıların solunum hızları da yüksektir. D) Bütün canlılarda gerçekleşmez. 29. Sema, bir bitkinin üreme ve gelişmesini şekildeki gibi gözlemliyor. 32. Buna göre Sema'nın gözlemlediği eşeysiz üreme türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Bölünme B) Tomurcuklanma C) Rejenerasyon D) Vejetatif Güneş enerjisi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Yenilenebilir bir enerji kaynağıdır. B) Tüm enerji kaynaklarının asıl kaynağıdır. C) Güneş enerjisinden ısıtma amaçlı yararlanılır. D) Çevreye büyük zararı olan bir enerji kaynağıdır. 6

33. 35. Fotosentezle ilgili aşağıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği bilgi yanlıştır? A) Yukarıda azot döngüsü şematize edilmiştir. Numaralandırılan canlılarla ilgili, I. 1 ve 2 nolu canlılar kemosentetiktir. II. 3 nolu canlı çürükçüldür. B) C) III. 1 ve 2 nolu canlılar ökaryot olamaz. yargılarından hangileri doğrudur? D) A) Yalnız I B) I ve II 34. Tuğrul hidranın tomurcuklanarak üremesini şekildeki gibi çiziyor. 36. Yukarıdaki tanım aşağıdakilerden hangisine aittir? Tomurcuklanarak üreme ile ilgili, A) Mitoz bölünme B) Eşeysiz üreme C) Eşeyli üreme D) Mayoz bölünme I. Oluşan canlının hücrelerindeki organel sayısı ata canlı ile aynıdır. 37. II. Kalıtsal çeşitlilik görülmez. lll. Temeli mitoz bölünmedir. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız l B) l ve ll C) ll ve lll D) l, ll ve lll Yukarıdaki canlılardan hangilerinde eşeysiz ve eşeyli üreme birbirini izler? A) Yalnız II B) I ve II 7

38. 40. Bir besin piramidinde, üreticiden son tüketiciye doğru çıkıldıkça gerçekleşen olaylarla ilgili, aşağıdaki grafiklerden hangisi çizilemez? A) B) Şekil.1 deki deney düzeneği hazırlandıktan bir süre sonra, tüpteki cıvanın ok yönünde yükseldiği ve şekil.2 deki durumu aldığı gözleniyor. Cıvanın yükselmesine neden olan olay aşağıdakilerden hangisidir? (KOH kristalleri CO 2 yi tutar) C) D) A) Oksijensiz solunum B) Fotosentez C) Terleme D) Oksijenli solunum 41. 39. Aslı, Burak, Nazlı ve Cansu mitoz ve mayoz bölünmenin ortak özelliklerini belirtiyorlar. Buna göre hangisinin verdiği bilgi yanlıştır? A) B) C) D) Fotosentez hızının sıcaklığa bağlı değişimini gösteren grafiğe göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Her iki ışık şiddetinde de fotosentezin en hızlı olduğu sıcaklık 25 o C dir. B) Sıcaklık ne kadar çok artarsa fotosentez o kadar hızlı gerçekleşir. C) Düşük ışık şiddetinde, 25 o C ye kadar fotosentez hızı sabit kalmıştır. D) Fotosentez hızları 40 o C den sonra artacaktır. 8

42. 44. Çuha çiçeği bitkisinin kırmızı çiçekli bir türü, sıcaklığı 30-35 o C olan çok nemli ortamda beyaz çiçekler açar. Ancak, bu beyaz çiçekli bitki 15-20 o C sıcaklıkta yetiştirilirse kırmızı çiçek açar. Bu durum, aşağıdaki olaylardan hangisi ile açıklanabilir? A) Mutasyon B) Modifikasyon C) Doğal seleksiyon D) Kullanma kullanmama 43. Sude, Kaan ve Batuhan mitoz bölünme ile ilgili şu bilgilere sahiptir. Yukarıdaki grafikte, bir bitkinin dışarı verdiği karbondioksit miktarının zamana bağlı değişimi gösterilmiştir. Buna göre, I. 0-t 1 aralığında bitki tamamen karanlık ortamdadır. II. t 2-t 3 aralığında bitkinin fotosentez hızı artmıştır. III. t 1-t 2 aralığında fotosentez hızı solunum hızına eşittir. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III 45. Ramazan, hayvanların regenerasyon yetenekleri ile ilgili araştırma yapıyor. Buna göre Ramazan aşağıdaki hayvanlardan hangisinin regenerasyon yeteneğinin en fazla olduğu bilgisine ulaşır? A) Planarya B) İnsan C) Koyun D) Tavşan Buna göre, hangilerinin verdiği bilgi yanlıştır? A) Yalnız Sude B) Yalnız Kaan C) Kaan ve Batuhan D) Sude ve Batuhan 46. Yenilenme ve yenilenme ile üreme arasındaki farkları araştıran Yelda aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşabilir? A) Yenilenme ile üremenin çok hücrelilerde gerçekleşememesi B) Her ikisinin de temelinin mitoz bölünme olması C) Her ikisinin de yeni bir canlı oluşması D) Sadece yenilenmede oluşan hücrelerin ana hücre ile aynı olması 9

47. 49. 2800 nükleotitten meydana gelen bir DNA molekülünde, 800 sitozin bulunmaktadır. Buna göre bu DNA molekülü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Guanin nükleotidinin Timin nükleotidine oranı 4/3 tür. B) Toplam 3600 zayıf hidrojen bağı vardır. C) Pürinlerin pirimidinlere oranı 1 dir. D) Toplam 1200 pürin vardır. 48. Heterozigot uzun boylu bezelye (Uu) ile homozigot uzun boylu bezelyenin (UU) yavrularının genotipi aşağıdakilerden hangisinde doğru belirtilmiştir? A) %100 uzun boylu bezelye B) %25 kısa boylu bezelye C) %50 homozigot uzun boylu bezelye D) %100 heterozigot uzun boylu bezelye 50. Fotosentez olayında bitkiler CO 2 ve H 2O maddelerini kullanarak glikoz üretirler. Üretilen glikoz, I. Etçil hayvanlar II. Bitkiler III. Ayrıştırıcılar tarafından oksijenli solunum ile karbondioksite kadar parçalanır. Buna göre, yukarıdaki canlılardan hangileri CO 2 molekülünün en kısa yoldan atmosfere geri dönmesini sağlar? A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III D) I, II ve III Bir öğrencinin hazırladığı yukarıdaki deney düzeneği ile ilgili, I. 1. kaptaki çözelti CO 2 tuttuğu için 2. kaptaki bitki fotosentez yapamaz. II. 3. kapta oksijensiz solunum gerçekleşir. III. Bira mayasının yaşaması 2. kaptaki bitkiye bağlı değildir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve III 51. Belirli bir olgunluğa ulaşmış bir hücreli ana canlının, mitoz bölünme geçirerek aynı özellikteki iki yeni hücre oluşturarak üremesidir. Yukarıda tanımı verilen üreme şekli aşağıdakilerden hangisidir? A) Bölünerek B) Tomurcuklanarak C) Vejetatif D) Rejenerasyon 52. Besinlerin oksijen ile yakılarak enerji elde edilmesine denir. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Oksijenli solunum B) Fotosentez C) Fermantasyon D) Oksijensiz solunum 10

53. Uygun koşullardaki ortamda bulunan bir bitkide, günün değişik saatlerinde solunum ve fotosentez hızları ölçülüyor. 1. ölçümde bitkinin dışarıya CO 2 verdiği ve O 2 aldığı, 2. ölçümde dış ortamla gaz alışverişi yapmadığı, 3. ölçümde ise dışarıdan CO 2 aldığı ve dışarıya O 2 verdiği saptanıyor. Bu verilere dayalı olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) 2. ve 3. ölçümler gündüz yapılmıştır. B) Bitkiler oksijenli solunum yapar. C) Fotosentezde CO 2 kullanılır. D) 2. ve 3. ölçümün yapıldığı saatlerde bitkinin kuru ağırlığı azalır. 57. Aşağıdakilerden hangisi sıcak ortama uygun bir adaptasyon (uyum) değildir? 58. A) Tilkilerin burun, kuyruk ve kulaklarının uzun olması B) Memeli hayvanların kürklerinin sık kıllı olması C) Bitkilerdeki örtü tabakasının kalın olması D) Memeli hayvanlarda ter bezlerinin bulunması 54. İnsanlarda 23 çift (2n=46) kromozom vardır. Normal kromozom sayısına sahip bir anababadan, 47 kromozomlu bir bireyin doğması aşağıdaki olaylardan hangisi ile açıklanabilir? 55. A) Mutasyon B) Doğal seleksiyon C) Modifikasyon D) Evrim 8. sınıf öğrencisi olan Ali ve Büşra aralarında oyun oynuyorlar. Ali, Büşra ya bazı ipuçları vererek aklında tuttuğu yapının ne olduğunu bulmasını istiyor. Ali nin verdiği ipuçları; Hücre çekirdeğinde bulunur. Canlı türüne ait özellikleri taşır. DNA dan yapılmıştır. Bir türün bütün bireylerinde aynı sayıdadır. şeklindedir. Buna göre, Büşra nın vermesi gereken cevap aşağıdakilerden hangisidir? Edanur Fen ve Teknoloji laboratuvarında mikroskopla kromozom sayısı 16 olan bir soğan hücresini inceliyor. Soğan hücresi art arda 3 mitoz bölünme geçirdiğinde Edanur un mikroskopta göreceği hücre sayısı kaçtır? A) 16 B) 8 C) 4 D) 2 56. Kırmızı-yeşil renk körü olan bir annenin çocukları sağlıklıdır. Buna göre, babanın renk körü olma olasılığı nedir? A) Spor B) Sitoplazma C) Kromozom D) Gen 59. Nesiller boyunca aktarılan kalıtsal özelliklerin çeşitlenmesini sağlayan olay aşağıdakilerden hangisidir? A) Modifikasyon B) Doğal seleksiyon C) Arı döllerin çaprazlanması D) Adaptasyon A) % 100 B) % 50 C) % 25 D) % 0 11

60. Saprofit bakteriler ile, azot (N) döngüsünde amonyağı (NH 3) oksitleyerek nitrata (NO 3) çeviren nitrifikasyon bakterileri için aşağıdakilerden hangisi ortak özelliktir? A) İnorganik maddeleri oksitlemeleri B) Organik madde sentezlemeleri C) Klorofil taşımaları D) İkisinin de prokaryot hücre yapısında olması 61. Bir besin zincirinde, üreticiden son tüketiciye doğru gidildikçe, enerjinin azalmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? 65. Aşağıda bazı canlı türleri ve bunların üreme şekilleri eşleştirilmiştir. Canlı Çeşidi Üreme Şekli 1. Bira mayası Bölünme ile 2. Planarya Rejenerasyon ile 3. Eğrelti otu Tomurcuklanma ile 4. Öglena Bölünme ile 5. Patates Çelikle Buna göre yapılan eşleştirmelerden kaç tanesi doğrudur? A) Tüketicilerin daha az enerjiye gereksinim duyması B) Üst basamaklara doğru, her halkadaki canlı sayısının artması C) Canlıların, bir halkadan diğerine aktarılan besinlerin tümünden yararlanamaması ve enerji kaybının olması D) Üst basamaklara doğru çıkıldıkça, her halkada vücut büyüklüğünün azalması 66. A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 62. Bir canlı türüne ait özellikleri taşıyan yapılara verilen isim aşağıdakilerden hangisidir? A) Çekirdek B) Hücre C) Kromozom D) DNA Şemadaki olaylarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 63. Canlı türleri arasında farklılıklar olduğu gibi, bir türün bireyleri arasında da farklılıklar görülebilir. Deri, saç ve göz rengi farklı olan insanlar; değişik vücut büyüklüğüne ve farklı tüy rengine sahip olan kediler gibi. Canlılarda görülen bu değişikliklerin nedeni, I. eşeyli üreme, II. mutasyon, III. modifikasyon olaylarından hangileriyle açıklanır? A) Tüm canlılarda gerçekleşir. B) Açığa çıkan enerji, canlıların hayatsal olaylarında kullanılır. C) I. olay fotosentetik canlılarda görülür. D) II. olay hayvanlarda da gerçekleşir. 67. Kas hücrelerinde 46 kromozom olan bir canlının kas hücresi art arda 3 mitoz bölünme geçirirse oluşan hücrelerin kromozom sayısı kaç olur? A) 46 B) 23 C) 8 D) 4 A) Yalnız II B) I ve III 64. Altı parmaklı Kadir Bey ile melez beş parmaklı Leyla Hanım ın ilk çocuğunun altı parmaklı olma olasılığı kaçtır? (5 parmaklılık 6 parmaklılığa baskındır.) A) %25 B) %50 C) %75 D) %100 12

68. Bir besin piramidinde bulunan canlıların beslenme şekilleri aşağıda gösterilmiştir. 70. Şemadaki olaylarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Bu piramitte I. ve III. basamaklarda yer alan canlı sınıfları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak belirtilmiştir? I. basamaktaki III. basamaktaki canlı canlı A) I karbondioksit, II besindir. B) B canlısı ototroftur. C) A ve B canlıları karşılıklı yarar sağlar. D) A canlısı fotosentez yapar. A) Otçul Etçil B) Bitki Etçil C) Bitki Otçul D) Hem etçil hem otçul Etçil 71. 8. sınıf öğrencisi olan Aylin Fen ve Teknoloji dersi laboratuvarında vücut ve üreme hücrelerini mikroskop altında inceleyerek yapılarını aşağıdaki gibi çizmiştir. 69. I. Mayoz bölünmeyle oluşma II. Bol sitoplazmaya sahip olma III. Aktif hareket edebilme IV. Sentrozom içerme Berrin ve Burak insanların yumurtalarına ve spermlerine ait yukarıdaki özellikleri sınıflandırıyor. Buna göre aşağıdaki sınıflandırmalardan hangisi doğrudur? Berrin Burak A) I, III II, IV B) II, III I, II, III C) I, IV I, II, IV D) I, II I, III, IV Bu inceleme sonunda Aylin aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşabilir? A) Vücut hücresi ve üreme hücresi farklı tür kromozom içerir. B) Vücut hücresindeki kromozom sayısı 2n ise üreme hücresindeki kromozom sayısı n dir. C) Bir türün bütün bireylerinde kromozom sayısı sabittir. D) Canlının gelişmişlik düzeyi kromozom sayısını etkiler. 13

72. 74 Bitkiler, ortalama 30 C sıcaklıkta ve uygun ışık şiddetinde. çok hızlı fotosentez yaparlar. Buna göre, ılıman bölgelerde yaşayan ve yaprak döken bitkilerin mevsimlere bağlı olarak ürettiği oksijen miktarını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisidir? A ) B ) Yukarıdaki şemada 3 dereceden tüketici olan canlı aşağıdakilerden hangisidir? A) Çekirge B) Kurbağa C) Yılan D) Kartal C ) D ) 73. 75. Mitoz ve mayoz bölünmenin özellikleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisiyanlıştır? Mitoz Mayoz Yukarıdaki grafik, bir bitkide tüketilen CO 2 miktarının zamana bağlı değişimini göstermektedir. Buna göre, I. II. zaman aralığında, bitki fotosentez yapmaya başlar. II. III. zaman aralığının başlangıcında, üretilen glikoz miktarı en fazladır. III. I. ve IV. zaman aralıklarında, fotosentez hızı solunum hızına eşittir. A) Kalıtsal bilgi aktarımı: B) Hücre sayısı : C) Kromozom sayısı : D) Crossing-over olayı : Var Artar Değişmez Yok Yok Artar Azalır Var yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve III 76. Aşağıdaki hücre çeşitlerinden hangisi diğerlerinden farklı bir bölünme özelliğine sahiptir? A) İnsanın mide hücresi B) Tavşanın karaciğer hücresi C) Yarasanın burun hücresi D) Köpeğin sperm ana hücresi 14

77. İnsanlarda; I. renk körlüğü, II. zeka gelişimi, 80. Bir öğrenci kavak ağacından aldığı bir dalı üçe bölerek aynı ortamda bulunan üç farklı saksıya dikiyor. Üç saksıya da aynı miktarda su vererek yetiştiriyor. III. boy uzunluğu özelliklerinden hangileri üzerinde çevre ve kalıtım birlikte etkilidir? A) Yalnız I B) Yalnız III 78. Taşıyıcı bir anne ile hemofili hastası bir babanın, çocuklarının hemofili hastası olma olasılığı nedir? A) % 25 B) % 50 C) % 75 D) % 100 Bu öğrencinin gözlemlediği üreme türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Sporlanarak B) Bölünerek C) Tomurcuklanarak D) Vejetatif 79. 81. Aydınlık ortamda bekletilen yukarıdaki deney düzeneğinde bir süre sonra, I. fanus içindeki oksijenin tükenmesi, II. fotosentez hızının solunum hızına eşit olması, III. bitkinin, fanusta CO 2 olmaması nedeniyle fotosentez yapamaması Öğretmen doğadaki azot döngüsünü şekildeki gibi tahtaya çiziyor. Öğretmenin şemada numaralarla gösterdiği canlılardan hangileri ayrıştırıcıdır? A) Yalnız III B) I ve III C) I, IV ve V D) III, IV ve V olaylarından hangilerinin gerçekleşmesi sonucunda kelebek ölür?(koh, CO 2 yi tutar.) A) I ve II B) I ve III 15

82. Arda, Murat, Berrin ve Turgay eşeyli ve eşeysiz üreme ile ilgili konuşuyorlar. Hangisinin verdiği bilgi eşeysiz ve eşeyli üremenin ortak özelliğidir? A) B) 86. Oksijensiz solunum ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Glikozdan oksijen kullanılmadan enerji elde edilir. B) Sitoplazmada gerçekleşir. C) Glikoz oksijenli solunuma göre daha büyük moleküllere parçalanır. D) Bazı bakteriler, hayvanlar ve insanlarda gerçekleşir. C) D) 83. 2n=26 kromozomlu bir hücre arka arkaya 2 mitoz, 1 mayoz bölünme geçiriyor. Buna göre oluşan hücre sayısı ve bu hücrelerdeki kromozom sayısı sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) 8 hücre, 13 kromozom B) 16 hücre, 13 kromozom C) 16 hücre, 26 kromozom D) 8 hücre, 26 kromozom 87. Bir besin ağında yer alan canlılarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılardan oluşur. B) Üreticiden son tüketiciye doğru gidildikçe aktarılan enerji azalır. C) Besin ağında yer alan canlıların tümü heterotrof beslenir. D) Son tüketicilerin biyokütlesi en azdır. 88. Oksijenli ve oksijensiz solunum için aşağıdakilerden hangisi ortak özelliktir? A) Sadece tek hücrelilerde gerçekleşmesi B) Sitoplazmada gerçekleşmesi C) Parçalanan besinin glikoz olması D) Açığa çıkan enerji miktarı 84. Bir grup öğrenci üreme biçimlerine örnekler veriyor. Bu gruplardan hangisinin verdiği örnek eşeyli üremedir? A) 1.grup: Omurgalılarda, yaralanan dokuların onarılması B) 2.grup: Bitkilerden alınan dal, yaprak gibi kısımlardan yeni bitkilerin oluşması C) 3.grup: Döllenmiş yumurtalardan yeni bireylerin meydana gelmesi D) 4.grup: Bira mayalarının tomurcuklanarak koloni oluşturması 85. Aşağıdaki canlılardan hangisi güneş enerjisinden dolaylı olarak yararlanan ilk canlı sınıfıdır? A) Üreticiler B) Otçullar C) Etçiller D) Ayrıştırıcılar 16

89. 91. Ayşe, yeşil yapraklı bir bitkinin fotosentez yapması sırasında meydana gelen değişmeleri gözlemliyor. Buna göre Ayşe bitkide, I. ağırlık artışı, II. CO 2 kullanımı, III. oksijen üretimi olaylarından hangilerinin gerçekleştiğini gözlemler? A) I ve II B) I ve III 8. sınıf öğrencisi olan Semra, yumurta ve sperm ana hücrelerinde gerçekleşen olayları şekildeki gibi şematize ediliyor. Buna göre Semra I, II ve III numaralı kısımlarda gerçekleşen olaylar aşağıdakilerden hangisindeki gibi belirtilmelidir? I II III A) Mitoz Mitoz Döllenme B) Mayoz Mitoz Mitoz C) Mayoz Mayoz Döllenme D) Mitoz Mayoz Mitoz 90. Mayoz bölünmede, I. krossing-over ile parça değişimi, II. n kromozomlu hücrelerin oluşması, 92. Aynı besin zincirinde bulunan aşağıdaki canlılardan hangisi son tüketicidir? A) Yılan B) Atmaca C) Fare D) Yeşil bitki 93. 25 yaşındaki Özlem'in kan grubu genotipi A0 rr şeklindedir. Buna göre, Özelim'in anne babasının kan grubu genotipi, I. AO Rr x BO Rr II. OO Rr x BO Rr III. AB RR x OO Rr hangileri olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) I, II ve III III. bir ana hücreden iki yavru hücrenin meydana gelmesi, olaylarından hangileri gerçekleşir? A) Yalnız III B) I ve II 17

94. Arda, ereltiotunun üreme devrini şekildeki gibi gösteriyor. 96. Buna göra Arda, kaç numaralı kısımlardaki hücrelerin haploit (n) kromozomlu olduğunu söyleyebilir? A) 1, 2, 3 B) 1, 3, 5, 7 C) 2, 4, 6 D) 3, 4, 5, 6 95. İki kardeş olan Melis ve Melih in bir kardeşleri de henüz kırk günlük iken kalıtsal bir hastalık olan Down Sendromu nedeniyle ölmüştür. Aşağıdakilerden hangisi kalıtsal hastalıklardan korunmada etkili olan yöntemlerden biri değildir? A) Genetik danışma B) Doğum öncesi tanı yöntemleri C) Aile planlaması D) Genlerle tedavi 97. Şekildeki saksı bitkisinin bir yaprağının tamamı, bir yaprağının ise bir kısmı siyah kağıtla kapatılıyor. Bitki 2-3 gün aydınlık ortamda tutulduktan sonra siyah kağıtlar çıkarılıyor. Siyah kağıtla kapatılan kısımların sarardığı, diğer yaprakların ise yeşil renkte kaldığı gözleniyor. Bu deney, ışığın bitkideki hangi olay üzerine etkili olduğunu kanıtlamak için yapılmış olabilir? A) Bitkinin büyüme ve gelişmesi B) Kökün büyüme gelişmesi C) Yaprakta klorofil sentezi D) Terleme hızı Şekildeki gibi hazırlanan özdeş iki saksı ile deney yapan bir öğrenci, aşağıdakilerden hangisini araştırmaktadır? A) Ortam sıcaklığının terlemeye olan etkisini B) Sıcaklığın, bitkinin büyümesine etki edip etmediğini C) Kök ile yaprak arasında madde iletiminin varlığını D) Bitkinin fotosentez hızını 18

98. Doğadaki karbon devriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 99. A) Havadaki CO 2 yeşil bitkiler tarafından kullanılır. B) Fotosentezin azalmasıyla atmosferdeki CO 2 miktarı artar. C) Bitkiler CO 2 den besin sentezler. D) Çürüme, orman yangınları ve evde yakılan yakıtlar atmosfere O 2 kazandırır. 101. Canlılarda çevrenin etkisiyle meydana gelen, kalıtsal olmayan değişikliklere modifikasyona denir. I. nem II. sıcaklık III. ph IV. besin Yukarıdaki faktörlerden hangileri modifikasyona neden olabilir? A) I ve II B) II ve III C) I ve III D) I, II, III ve IV 102. 2n=18 kromozomlu bir hücrenin arka arkaya iki kez mitoz bölünme geçirmesiyle oluşan hücre ve bu hücrelerdeki kromozom sayısı aşağıdakilerden hangisinde doğru belirtilmiştir? Çinli bir anne-babadan siyah tenli, kıvırcık saçlı bir bireyin oluşmamasının sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) Kromozomlarında bu karakterlerin bulunmaması B) Sık mutasyona uğramaları C) Bu karakterlerin modifikasyonla oluşması D) Doğal seleksiyona karşı dirençli olmaları 103. A) 2 hücre,18 kromozom B) 4 hücre,18 kromozom C) 8 hücre,36 kromozom D) 4 hücre,72 kromozom 100. Adenin, riboz ve yüksek enerjili bağlarla birbirine bağlanmış üç fosfat grubundan oluşan moleküllerdir. Yukarıda tanımı verilen yapı için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) ATP molekülleridir. B) Oksijenli ve oksijensiz solunumda açığa çıkan enerji saklanır. C) Bir fosfat bağı koptuğunda molekülde değişme olmaz. D) Bu moleküllerde depolanan enerji metabolik olaylarda kullanılır. Yukarıda bir canlının hücrelerinde gerçekleşen X ve Y türü bölünmeler şematize edilmiştir. Buna göre, X ve Y bölünmelerinin türü aşağıdakilerden hangisinde doğru gösterilmiştir? X Y A) Mitoz Çelikle B) Sporlanma Rejenerasyon C) Bölünme Mitoz D) Mitoz Mitoz 19

104. Canlılardaki kromozom sayısı ile ilgili bir araştırma yapan Nesil aşağıdaki tabloyu oluşturuyor. 106. Nesil,sadece tablodaki bilgilerden yararlanarak aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşamaz? A) Farklı türlerin kromozom sayıları farklıdır. B) Canlıların gelişmişlik düzeyi kromozom sayısını etkilemez. C) Vücut büyüklüğü ile kromozom sayısı arasında bir ilişki yoktur. D) Kromozom sayısı aynı olan farklı canlı türleri olabilir. 107. Şekildeki düzenekler hazırlandıktan bir süre sonra 1. kaptan çıkan gazın kireç suyunu bulanıklaştırdığı, 2. kapta ise bira mayalarının öldüğü gözlenmiştir. Buna göre, I. 1. kaptan çıkan gaz CO 2 dir. II. 2. kapta, bira mayasının enerji kaynağı yoktur. III. Bira mayası oksijensiz solunum yapar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve III 105. Fen ve Teknoloji dersinde 4 tartışma grubunun kalıtımla ilgili yaptığı yorumlar aşağıdaki gibidir. 1.grup: 2.grup: 3.grup: 4.grup: Anne ve babadaki özellikler kalıtım yoluyla yavrulara aktarılır. Saç ve göz rengi, burun şekli, kan grubu kalıtsal karakterlere örnektir. Kilo, konuşma şekli, tırnak ve saç uzunluğu da kalıtsal karakterler arasındadır. Kalıtsal karakterleri üzerinde taşıyan en küçük kalıtım birimine alel gen denir. Buna göre hangi grupların yaptığı yorum yanlıştır? A) 1 ve 2 B) 1 ve 3 C) 2 ve 3 D) 3 ve 4 Yukarıdaki deney düzeneği hazırlanıp bir süre bekledikten sonra, B kabındaki kireç suyunun bulanıklaştığı saptanıyor. (NaOH: CO 2 i tutar.) Buna göre, X canlısıyla ilgili, I. Fermantasyon yapar. II. Kap içinde, karbondioksitin oluşumuna neden olur. III. Oksijensiz ortamda yaşar. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II 20

108. 110. 8. sınıf öğrencisi olan Cansu, bitki gelişimini etkileyen faktörleri araştırmak için şekildeki düzenekleri hazırlıyor. Buna göre Cansu'nun etkisini araştırdığı faktör aşağıdakilerden hangisidir? A) Işık B) Fotosentez C) Mineral madde D) Su Tarım alanlarına uygulanan kimyasal ilaçların topraktan sızarak bir göle taşınması sonucunda aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleşir? A) Göldeki ayrıştırıcı canlı sayısında artma B) Ölüm oranında azalma C) Göldeki canlı çeşitliliğinde artma D) Gölün insanların yüzmesine açık hale getirilmesi 109. 111. Bir erkek bireyin testislerinde 32 tane sperm oluştuğuna göre, kaç tane sperm ana hücresi mayoz bölünme geçirmiştir? A) 8 B) 16 C) 24 D) 32 112. Yukarıdaki şekilde belirtilen madde döngüsü aşağıdakilerden hangisidir? A) Su döngüsü B) Oksijen döngüsü C) Karbondioksit döngüsü D) Azot döngüsü Himalaya tavşanlarının normal kürk rengi, kalıtsal olarak vücutta beyaz, ayak ve kulaklarda siyahtır. Yapılan bir deneyde, hayvanın sırt kısmındaki beyaz kılların bir kısmı kazınıyor ve üstüne buz yastığı konuluyor. Soğuk tutulan bu bölgeden çıkan kılların siyah olduğu görülüyor. Bu tavşanlar çiftleştirildiklerinde oluşan yavruların normal kürk rengine sahip olduğu gözleniyor. Bu durum; I. mutasyon, II. modifikasyon, III. doğal seleksiyon olaylarından hangilerine örnek olabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) I, II ve III 21

113. 115. Yukarıdaki besin piramidiyle ilgili, 114. I. Biyokütlesi en az olan canlı yılan, en fazla olan canlı ise bitkidir. II. Bitkiden yılana doğru çıkıldıkça birey sayısı artar. III. Vücut büyüklüğü en fazla olan canlı kurbağadır. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II I. Canlıların kendisine benzer bireyler meydana getirmesidir. II. Virüsler dışındaki tüm canlılarda görülür. III. Canlının yaşamını sürdürebilmesi için gereken temel hayatsal olaylardandır. Üreme ile ilgili, yukarıdaki açıklamalardan hangileri doğrudur? 116. Şemadaki besin ağı ile ilgili; I. Üç besin zincirinden oluşmuştur. II. Çekirge ile tavşan otoburdur. III. Yılan hem II. hem de III. tüketicidir. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III Darwin e göre, kaktüslerde yaprakların diken şeklini almasının temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A) Su kaybını azaltmak B) Yaprak ayasının güneşten daha iyi yararlanmasını sağlamak C) Hayvanlardan korunmayı sağlamak D) Gözenek (stoma) sayısını artırmak 22

117. 119. Aşağıdaki canlılardan hangisi bölünerek çoğalamaz? A) B) C) D) Aynı cam fanus içinde bulunan yeşil bitki ile kelebeğin birlikte yaşayabilmelerini sağlayan iki temel olay aşağıdakilerden hangisinde doğru gösterilmiştir? A) Boşaltım Solunum B) Terleme Fermantasyon C) Fotosentez Solunum D) Fotosentez Terleme 120. 118. Bir öğrenci bir bitkiden aldığı üç özdeş yaprak üzerine aynı sıcaklıkta farklı dalga boylarında ışık düşürüyor. Üreme hücrelerinde 4 kromozom bulunan sirke sineğinin vücut hücresi art arda iki kez mitoz bölünme geçiriyor. Mitoz bölünme sonucu oluşan hücre sayısı aşağıdakilerden hangisidir? A) 4 B) 8 C) 16 D) 32 121. Sperm hücresinde 12 kromozom bulunan bir hayvanın deri hücresi kaç kromozomludur? Bu deney ile öğrenci, I. Işığın rengi II. Ortam sıcaklığı III. Yaprak yüzeyinin genişliği faktörlerinden hangilerinin fotosentez hızına etkisini araştırmaktadır? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III A) 12 B) 24 C) 36 D) 48 122. Aşağıdakilerden hangisi eşeysiz üreme ile ilgili verdiği bilgi yanlıştır? A) B) C) D) 23

123. 125. Bitkilerin fotosentez yapması için gerekli olan etmenlerden, ortamda en az bulunan fotosentezi sınırlandırır. Aynıbüyüklükteki iki gül bitkisifarklıortamlara bırakılıyor ve aşağıdaki sonuçlar elde ediliyor. Yukarıdaki hücre türlerinden hangileri mayoz bölünme geçirir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III Buna göre, fotosentez hızını belirleyen etmenler 1. ve 2. ortamlarda aşağıdakilerden hangisidir? 124. 1. ortam 2. ortam A) Sıcaklık CO 2miktarı B) Enzim miktarı Işık şiddeti C) CO 2miktarı Su miktarı D) Işık şiddeti Su miktarı Üreme hücresinde 20 kromozom bulunan bir farenin beyin hücresindeki kromozom sayısı kaçtır? A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 126. Oksijenli solunum ve fotosentez ile ilgili aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi doğrudur? A) Oksijenli solunum bütün canlılarda, fotosentez sadece bitkilerde görülür. B) Oksijenli solunumda besin ve oksijen, fotosentezde su ve karbondioksit kullanılır. C) Her ikisi de hem gece hem gündüz gerçekleşir. D) Ortam sıcaklığı arttıkça her ikisinin de hızı artar. 127. Renk körlüğü ve hemofili gibi hastalıklarla ilgili olarak, I. Çekinik bir genle aktarılırlar. II. Eşeye bağlı olarak aktarılırlar. III. Dişilerde taşıyıcılık olduğu halde erkeklerde taşıyıcılık görülmez. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) I ve III D) I, II ve III 24

128. I. Tomurcuklanma II. Bölünme III. Partenogenez Yukarıdaki üreme şekillerinden hangilerinin sonucunda oluşan canlılar arasında çeşitlilik görülmez? 130. A) I ve II B) I ve III 129. Şemadaki besin ağı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Bitki ve hayvan hücresindeki mitoz bölünmeyi inceleyen Didar hayvan hücresinde aşağıdakilerden hangisini göremez? A) Fare, tavşan ve böceğin biyokütlesi aynıdır. B) Yılan hem II. dereceden hem de III. dereceden tüketicidir. C) Kurbağa ve baykuş besin için rekabet eder. D) Zehirli madde en çok bitkide birikir. A) Metabolik olayların hızlanması B) Çekirdek zarının erimesi C) Çekirdekçiğin oluşması D) Sitoplazma bölünmesinde orta lamel oluşması 131. Nazan Hanım'ın vücudunda gerçekleşen aşağıdaki olaylardan hangisi mutasyona neden olmaz? A) Gen yapısının değişmesi B) DNA nın kendini eşlemesinde DNA'ya başka bir DNA parçasının eklenmesi C) Kromozomdan bir parçanın kopması D) Hücre bölünmesinde DNA nın kendini doğru olarak eşlemesi 25

132. 134. Su bitkisi ile hazırlanan özdeş üç deney düzeneği yukarıda numaralarla gösterilmiştir. Buna göre, deney düzeneklerindeki bitkilerin fotosentez hızları çoktan aza doğru aşağıdakilerden hangisinde doğru sıralanmıştır? A) I > II > III B) I > III > II C) II > I > III D) III > II > I Fen ve Teknoloji dersinde öğretmen canlılarda görülen bir üreme şeklini tahtaya yukarıdaki gibi çizmiştir. Öğretmen daha sonra öğrencilerin bu üreme şekli ile ilgili bilgi vermelerini istemiştir. Buna göre aşağıdaki öğrencilerden hangisinin verdiği bilgi yanlıştır? A) B) Bölünerek üremedir. 133. 2n=8 kromozomlu bir hücre, önce 1 mayoz, sonra ise arka arkaya 3 mitoz bölünme geçirdiğine göre, I. Oluşan hücrelerin kromozom sayısı 4 tür. II. Toplam 12 hücre oluşur. III. Mayoz bölünme sırasında oluşan tetrat sayısı 4 tür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) I, II ve III C) D) Temeli mitoz bölünmedir. Eşeysiz üremenin en basit şeklidir. Sadece boyuna bölünme gerçekleşebilir. 135. I. Radyasyon II. ph değişimi III. Yüksek sıcaklık IV. Besin Yukarıda verilen bazı faktörler DNA (kalıtım materyalinde) da değişimler meydana getirirler. DNA da meydana gelen ve kalıtsal olan bu değişimlere mutasyon denir. Yukarıdaki faktörlerden hangileri mutasyona neden olan faktörlerdendir? A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II D) I, II ve III 26

136. 138. Bir besin zincirinde son tüketiciden üreticiye doğru inildikçe gerçekleşen değişmelerle ilgili, aşağıdaki grafiklerden hangisi çizilemez? A) B) C) D) Yukarıdaki besin ağı, kaç besin zincirinden meydana gelmiştir? A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 137. 139. Yukarıda azot döngüsünde görev alan canlılar verilmiştir. Bu canlılarla ilgili; I. Dört canlı grubu da aynı hücre yapısına sahiptir. II. Nitrit ve nitrat bakterileri ışık varlığında besin sentezleyebilir. Aysel Hanım ın ve Fahri Bey in kendilerinin ve bütün çocuklarının göz rengi siyahtır. Ancak kızları Sema nın çocuğu mavi göz rengine sahiptir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (Siyah göz rengi, mavi göz rengine baskındır.) A) Aysel Hanım mavi göz rengi geni taşıyor olabilir. B) Sema ve eşinde mavi göz rengi siyah göz rengine baskındır. C) Sema'nın eşinde mavi göz rengine sahip olabilir. D) Fahri Bey sadece siyah göz rengi genine sahip olabilir. III. Saprofit bakteri sayısının artmasıyla ortamdaki inorganik madde miktarı artar. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız III B) I ve II 27

140. 142. Yukarıdaki grafik bir bitkinin 24 saat içindeki karbondioksit (CO 2) tüketimini göstermektedir. Buna göre, I. Bitkide fotosentez durduğunda solunum da gerçekleşmez. II. Bitkideki besin üretimi öğle saatlerinde en fazladır. III. Işık şiddeti arttıkça CO 2 tüketimi de artar. yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız II B) I ve II 143. Bir bitkinin yaprağı yukarıdaki gibi sabahın ilk saatlerinde ortadan eşit olarak bölünüp bir parçası bitkiden ayrılıyor. Akşam bitkide kalan kısım da kopartılıp iki parçada kurutulup tartılıyor. Akşama kadar bitkide kalan parçanın daha ağır olduğu tespit ediliyor. Bu deney fotosentezle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisini destekler? A) Fotosentezde O 2 üretildiğini B) Fotosentezde CO 2 tüketildiğini C) Fotosentez için ışığın gerekli olduğunu D) Fotosentezin ağırlık artışına neden olduğunu 141. Bir besin zincirinde, üst basamaklara doğru çıkıldıkça ; I. canlı sayısının azalması, II. besin miktarının artması, III. enerjinin azalması, etkenlerinden hangileri biyokütlenin azalmasına neden olur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) I, II ve III Yukarıda doğadaki azot döngüsü şematize edilmiştir. Bu döngüdeki K, L ve M canlıları ile ilgili, I. K organik atık maddeleri inorganik maddelere çevirebilir. II. L ve M canlıları ortamdaki inorganik maddeleri organik maddelere çevirebilir. III. Bu üç canlı kesinlikle bakteridir. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) I ve II 28

144. Mitoz bölünme, Hazırlık evresi 146. Aşağıdaki grafikte, bir bitkideki fotosentez hızının sıcaklığa bağlı değişimi gösterilmiştir. Çekirdek bölünmesi Sitoplazma bölünmesi olmak üzere üç aşamada gerçekleşir. 8. sınıf öğrencisi olan Bilge bitki ve hayvan hücrelerindeki mitoz bölünmeleri inceliyor. Buna göre Bilge iki hücre türündeki mitoz bölünmede lk farklılığı hangi evrede gözlemler? A) Hazırlık evresi B) Hazırlık evresi ve çekirdek bölünmesi C) Çekirdek bölünmesi D) Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi 145. Efe, mitoz bölünmenin hazırlık evresiyle ilgili; I. Canlının normal yaşam evresidir. II. Hücre, bölünme için yeterli bir olgunluğa ulaşmıştır. III. İki mitoz arasında geçen süredir. IV. Metabolik olaylar yavaşlar. özelliklerini biliyor. Buna göre, Efe nin hangi bilgileri yanlıştır? Buna göre, I. Fotosentez hızı, her zaman sıcaklıkla doğru orantılıdır. II. Yüksek sıcaklık, fotosentezi yavaşlatıp durdurur. III. Fotosentez için en uygun sıcaklık 35 o C dir. bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III 147. Aşağıdaki soy ağacı Armağan ın ailesinin kan gruplarını göstermektedir. A) Yalnız l B) Yalnız lv C) l ve ll D) ll, ll ve lv Buna göre Armağan ın anne ve babasının kan grubu aşağıdakilerden hangisi olabilir? Anne Baba A) AO BO B) AA BO C) BB AA D) AB AO 29

148. Öğretmen sperm ana hücresinden spermlerin oluşumunu şekildeki gibi tahtaya çiziyor. Öğrencilere çoğalma ve olgunlaşma evrelerinde gerçekleşen bölünmeleri sırasıyla soruyor. 149. Yukarıdaki besin piramidinde bulunan canlılardan hangisi enerji ihtiyacını başka bir canlıdan karşılayamaz? A) Ağaç B) Solucan C) Kuş D) Yılan Buna göre hangi öğrenci bu soruya doğru cevap vermiştir? 150. A) B) C) Şemadaki azot döngüsünün tamamlanabilmesi için numaralı yerlere yazılması gereken canlılar aşağıdakilerden hangisinde doğru belirtilmiştir? I II D) A) Yeşil suyosunu Çürükçül bakteri B) Azot bağlayıcı bakteri Azot ayrıştırıcı bakteri C ) D ) Çürükçül mantar Azot ayrıştırıcı bakteri Azot bağlayıcı bakteri Azot bağlayıcı bakteri 151. I. Türün devamlılığını sağlama II. Kalıtsal çeşitliliği artırma III. İlkel yapılı hayvanlarda gerçekleşme Yukarıdakilerden hangileri eşeyli ve eşeysiz üremenin ortak özelliklerinden biri değildir? A) Yalnız II B) I ve II 30

152 Aşağıdakilerden hangisi adaptasyon örneği değildir?. A ) Denizlerin diplerinde yaşayan hayvanların, yassılaşmış ve yayvan vücutlu olması 155. Bir kalıtsal karakter, kromozom üzerinde bulunan iki genden oluşur. Bu genlerin biri anneden diğeri babadan gelir. Aynı karaktere etki eden bu genlere. gen denir. Yukarıdaki cümlede verilen boşluk aşağıdakilerden hangisiyle doldurulmalıdır? B ) Beynin kabuk bölgesi oluşmadan doğan bir bebeğin kısa sürede ölmesi 156. A) Baskın B) Çekinik C) Alel D) Homozigot C ) Birçok böcek larvasının, otla beslendikleri dönemde, vücutlarının yeşil renkli olması 153. 154. D ) Karıncaların Temmuz ayında çiftleşmesi ve Mayıs ayında yumurtalardan yeni karınca oluşması Temeli mitoz bölünmedir. Dişi ve erkek üreme hücreleri yoktur. Oluşan canlı ata canlı ile aynıdır. Canlılarda çeşitliliğe neden olmaz. Bilgi yarışmasına katılan Esra dan yukarıda özellikleri verilen üreme türünü bulması isteniyor. Buna göre, Esra aşağıdakilerden hangisini söylerse soruyu doğru cevaplandırmış olur? A) Döllenme B) Eşeyli üreme C) Eşeysiz üreme D) Mayoz bölünme Bir terazinin kefelerine başlangıçta dengede olacak şekilde saksı bitkisi ve ağırlık konuluyor. Birkaç gün sonra dengenin yukarıdaki gibi bozulduğu gözleniyor. Fakat aynı deney, bitkinin yapraklarının tümü vazelinle kapatılıp tekrarlandığında ise dengenin değişmediği gözleniyor. İlk deneyde dengenin bozulmasında, I. terleme ile su kaybedilmesi, II. fotosentezle glikozun üretilmesi, III. fotosentezle oksijen üretilmesi olaylarından hangileri etkili olmuştur? A) Yalnız I B) Yalnız II 157. İnsanlardaki yumurta, sperm ve zigotun kromozom sayıları, aşağıdakilerden hangisinde doğru belirtilmiştir? Yumurta Sperm Zigot Kan hücresinde 2 kromozom bulunan solucanın üreme hücresindeki kromozom sayısı kaçtır? A) 4 B) 3 C) 2 D) 1 31 A) 23 46 23 B) 23 23 46 C) 46 46 23 D) 23 23 23

158. 161. İçinde su yosunu bulunan bir akvaryumdaki oksijen miktarının değişimi aşağıdaki grafikte gösterilmiştir. 159. Çevre koşullarının değişmesi sonucunda yeryüzünden dinazorların yok olması aşağıdakilerden hangisi ile açıklanabilir? A) Mutasyon B) Modifikasyon C) Doğal seleksiyon D) Adaptasyon I. Kertenkelenin kopan kuyruğunun yerine yenisinin oluşması II. Kurbağa larvasının başkalaşım geçirerek ergin kurbağaya dönüşmesi III. İkiye kesilen planaryanın her parçasından yeni planaryaların oluşması Yukarıdaki olaylardan hangilerinde birey sayısını artırır? Buna göre, su yosunuyla ilgili olarak, I. 1. ve 3. zaman aralıklarında aydınlık ortamdadır. II. 2. zaman aralığında, fotosentez hızı solunum hızından yüksektir. III. 2. ve 4. zamanlarda ortama verilen CO 2 miktarı fazladır. açıklamalarından hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) I, II ve III 162. Bir canlı türü olan Mako'nun zigotunda 58 kromozom bulunmaktadır. Buna göre Mako için, aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III 160. Yılanın üst derisini belirli zamanlarda değiştirmesine.. denir. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Başkalaşım B) Sporlanma C) Yenilenme D) Bölünme 163. A) n=29 kromozoma sahip yumurta ile spermin birleşmesinden oluşmuştur. B) Erkeğin testis hücrelerinde 29 kromozom bulunur. C) Mide dokusunu oluşturan hücrelerde 87 kromozom vardır. D) Bu hayvanın diploit kromozom sayısı 2n=116 dır. I. Dölden döle aktarılmaz. II. Canlının dış görünüşündeki değişikliklerdir. III. Canlının evrimleşmesine neden olmaz. Yukarıdakilerden hangileri modifikasyonların özelliğidir? A) I ve II B) I ve III 32

164. Yukarıdaki azot döngüsü şemasında belirtilen A ve B canlılarının beslenme şekli aşağıdakilerden hangisinde doğru belirtilmiştir? A A) Çürükçül Heterotrof B) Mutualist Fotoototrof C) Parazit Ototrof D) Çürükçül Kemoototrof B 33

CEVAP ANAHTARI 1. A 2. C 3. D 4. B 5. A 6. D 7. A 8. B 9. D 10. B 11. D 12. A 13. B 14. B 15. D 16. A 17. A 18. D 19. A 20. B 21. A 22. D 23. C 24. D 25. A 26. B 27. C 28. C 29. D 30. A 31. A 32. D 33. D 34. A 35. C 36. A 37. C 38. D 39. C 40. C 41. A 42. B 43. B 44. C 45. A 46. B 47. C 48. D 49. C 50. A 51. A 52. A 53. D 54. A 55. B 56. D 57. B 58. C 59. C 60. D 61. C 62. C 63. D 34 64. B 65. C 66. A 67. A 68. D 69. D 70. B 71. B 72. C 73. C 74. B 75. A 76. D 77. C 78. B 79. B 80. D 81. A 82. A 83. B 84. C 85. B 86. D 87. C 88. C 89. C 90. B 91. D 92. B 93. A 94. D 95. C 96. C 97. A 98. D 99. A 100. C 101. D 102. B 103. D 104. D 105. D 106. C 107. D 108. D 109. A 110. A 111. A 112. B 113. C 114. A 115. C 116. A 117. C 118. A 119. C 120. A 121. B 122. C 123. D 124. D 125. C 126. B 127. D

128. A 129. D 130. B 131. D 132. A 133. C 134. D 135. D 136. B 137. A 138. A 139. B 140. D 141. A 142. D 143. C 144. C 145. B 146. D 147. A 148. C 149. A 150. B 151. C 152. B 153. C 154. D 155. C 156. A 157. B 158. C 159. B 160. C 161. C 162. A 163. D 164. D 35