TARIM STRATEJİ BELGESİ

2015-2019 NİĞDE TARIM STRATEJİ BELGESİ NİGTHM 2015

Çalışmadan, yorulmadan ve üretmeden rahat yaşamak isteyen toplumlar; evvela haysiyetlerini, sonra hürriyetlerini, daha sonra da istiklal ve istikballerini kaybetmeye mahkûmdur.

BAKANIMIZIN MESAJI Dünyada tarıma yönelişin arttığı, tarım ürünlerinin insan yaşamındaki öneminin daha iyi anlaşıldığı bir zaman dilimi içerisindeyiz. Günümüzde üretilenlerin tüketildiği bir yapıdan, büyüyen ve değişen tüketimin üretimi belirlediği bir yapıya geçiyoruz. Politikaları küresel ölçekte belirlenen tarımda, ekonomik ve fiziksel anlamda sürdürülebilirliği sağlamanın ve insanımıza yeterli ve sağlıklı gıda sunumunu gerçekleştirmenin sorumluluğunu taşıyoruz. Gıda ve tarımın ülkemizin tarihsel bir marka alanı olduğu bilinci içerisinde üreticilerin, tüketicilerin ve gıda sektörünün memnuniyetini azami ölçüde sağlayacak bütüncül bir yaklaşım içerisindeyiz. Bu anlamda üretici ve tüketiciyi birlikte kucaklıyor, kırsal alanda refah seviyesini artırmaya gayret ediyoruz. Gıdayı üretmekle kalmayıp ulaşılabilir kılmanın gayreti içinde tarımsal ve ekolojik kaynakları koruyarak üretimi sürdürülebilir kılan ve katma değerini artıran, gıda güvenilirliğini esas alan, kırsalda yerinde kalkınmayı sağlayan, katılımcı, rasyonel bakışı çalışmalarımıza hakim kılıyoruz. Bu manada geniş teşkilat yapısı ve köklü bir geçmişe sahip olan Bakanlığımızın çağın gereklerine uygun olarak yeniden organize edilmesi değişim ve dönüşümün en önemli parçasıdır. Yeni yapı ile tarımın, şehirle üretici arasındaki bağı kuran, ikisini birleştiren, sorunları birlikte çözen çatı bir sektör olmasının yolu açılmıştır. Son derece kapsamlı, toplumun, çağdaş ve modern bireyin ihtiyaçlarını dikkate alan bir Bakanlık yapısı oluşturulmuştur. Yeni yapının başarısında en önemli araç olarak gördüğümüz kamu mali yönetim sistemi; şeffaflaşma ve hesap verme gerekliliklerine yönelik idari ve yasal sorumlulukları kapsayan, görev tanımları ve iş akış süreçlerinin oluşturulduğu, idarenin yaptığı işlemlerde kendi kendini kontrol etmesini sağlamaya dönük, etkililik, ekonomiklik ve verimliliğin esas alındığı bir yapıda geliştirilmekte ve uygulanmaktadır. Böylece, toplumun ortak çıkarları için rekabet ortamını gözeten, piyasaları düzenleyen ve denetleyen bir yönetim anlayışı ile iç kontrol sistemini başarılı bir şekilde uygulayan, sorunları ortaya

çıkmadan önce önlemeye dönük pro-aktif ve geleceği planlayarak, hedef ve hizmet odaklı, kolaylaştırıcı ve sektörde katalizör bir rol üstleniyoruz. Bakanlık ve Ülke olarak 2023 hedeflerimize ulaşmada katkısı olacağına inandığım ve Bakanlığımız Stratejik Planı doğrultusunda hazırlanan, Niğde İli Tarım Strateji Belgesinin hazırlanmasında emeği geçen tüm kurum ve kuruluşlar ile mesai arkadaşlarıma teşekkür eder, Ülkemize ve Milletimize hayırlı olmasını dilerim. Mehmet Mehdi EKER Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı

VALİMİZİN MESAJI İnsanın en temel ihtiyaçlarından biri olan beslenme için gerekli gıdaların çok büyük bir kısmı tarımsal üretimle temin edilmektedir. Bu nedenle tarım stratejik öneme sahip sektördür. Dünyamızda insanlık devam ettiği müddetçe tarımsal üretiminde devam etmesi bir zaruret arz etmektedir. Gelecekte gıda ile ilgili sorun yaşanmaması, tarımda, sürdürülebilirliğin, verim ve kalite artışının sağlanmasıyla mümkündür. Tarımsal üretimde sağlanacak artışların ve gelişmelerin ne pahasına olursa olsun mantığıyla yapılmamalıdır. Üretimin; kaynakları koruyan, doğal dengeyi bozmayan, çevreyi kirletmeyen ve insan sağlığına zararlı olmayan ürünlerin üretimini mümkün kılan teknik ve teknolojilerle yapılması gereklidir. Aksi takdirde geleceğimize toprak, su, hava, iklim, çevre, doğal hayat gibi temel üretim kaynaklarını temiz ve kullanılabilir şekilde miras bırakmamız mümkün olmayacaktır. Ekonomik açıdan bakıldığında; piyasalarda yer bulabilmek ve tutunabilmek için tarımımızın yüksek rekabet kapasitesine, istikrarlı bir üretime, etkin tanıtım ve lobi faaliyetlerine sahip olmalıdır. Tüm bu sayılanların gerçekleştirilmesi, objektif bir analiz ve sağlam bir öngörüye dayanan, arz talep dengesini dikkate alınarak hazırlanan bir planın, gerektiğinde revize edilmekle birlikte

disiplinli bir şekilde uygulanması ve üretimde yer alanların planlanan stratejilere uygun olarak eğitilmeleri mümkündür. Planların başarıya ulaşabilmesi için tarım sektöründeki ekonomik, sosyal, kültürel ve teknik bütün sorunların dikkate alınması esastır. İlimizin tarımının; küçük yüzölçümü, yetersiz sulama suyu ve kaliteli mera gibi kısıtlı üretim kaynaklarına, iklim yapısı nedeniyle çok düşük yıllık yağışa ve kısa üretim sezonunun sahip olmasına rağmen, tarımsal üretimi ve geliri, sağladığı istihdam bakımından çok iyi bir yerde olduğu ve yüksek bir tarımsal üretim potansiyeline sahip olduğu görülmektedir. Patates, elma, lahana, kuru fasulye, çavdar gibi ürünlerin üretiminde ülkede ilk dört içinde yer almaktadır. Hayvancılıkta ile diğer bazı tarla bitkileri, sebze ve meyve üretiminde bölgesinde ilk sıralarda yer almaktadır. Yukarıda belirtilen temel prensipler doğrultusunda, ilimiz tarımını uygulanabilir projelerle, kaynaklarımızı en verimli şekilde değerlendirerek ülke tarımının önemli bir parçası olmasını sağlamak, halkımızın ihtiyaçlarını karşılamak, kırsal kalkınmayı sağlamak, üretici gelirlerini artırmak amacıyla önümüzdeki beş yıllık dönemde yapılacak çalışmaların planlandığı 2015-2019 Niğde Tarım Stratejik Belgesi hazırlanmıştır. Hazırlanmış olan bu Belgenin, Niğde tarımının gelişimine, ülke lideri olduğu üretim alanlarda yerini koruyup geliştirmesine, potansiyeli olan diğer tarımsal üretim alanlarında ve hayvancılıkta ülke ve bölge lideri olmasına, üretici ve tüketici memnuniyetinin artmasına katkı sağlamasını diler, hazırlanmasında emeği geçenleri tebrik ederim. Necmeddin KILIÇ Vali

SUNUŞ Bakanlığımızın Stratejik Planları doğrultusunda Niğde ilimizde tarımda kırsal kalkınmayı gerçekleştirecek, tarımsal geliri istikrarlı bir şekilde artırarak çiftçilerimizin eğitim ve hayat standardını yükseltecek bir hizmet modelini ortaya koymamız gerekmektedir. Aynı şekilde, tarımsal çevrenin yani ekolojik dengenin korunması, doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı ve küresel ısınmaya karşı tedbirlerin alınması Niğde tarımının yarınları için oldukça önemlidir. Bununla birlikte, gıda güvenilirliği, kırsal kalkınma, tarımsal üretim ve tarımsal sanayi entegrasyonunu sağlayan ve ihracata yönelik tarım ürünlerinin üretiminin sağlanması ve çeşitlendirilmesi öncelikli hedeflerimiz arasında olacaktır. Bu hedefler, ilimizdeki kamu kurumları, üniversite, araştırma kuruluşları, sivil toplum örgütleri, çiftçiler ve basın kuruluşlarıyla birlikte yardımlaşma, dayanışma ve işbirliği içerisinde gerçekleştirilecektir. Çalışanlarımızın moral ve motivasyonunu artıran, bizden hizmet alan insanların makul ve masum taleplerini kolaylaştıran, çabuklaştıran ve güler yüzle muamele eden yani müşteri memnuniyeti mantalitesi ile hareket eden bir yönetim anlayışımız olacaktır. Uygulanacak tarımsal yatırım ve çiftçi eğitim projeleri ile alternatif tarım ürünleri ürettirilecek ve çiftçimizin sofrasına biraz daha fazla çeşit koyma gayreti ve çabası içerisinde olunacaktır. Niğde tarımına yön verecek olan elinizde ki Niğde Tarım Strateji Belgesinin hazırlanmasında emeği geçen herkesi kutluyorum. Bu eserin hazırlanmasında desteklerini esirgemeyen Niğde Valimiz Sayın Necmeddin KILIÇ Bey e ve Niğde Üniversitesi Rektörü Sayın Adnan GÖRÜR Bey e Niğde Tarımı ve Niğde Çiftçisi adına teşekkürlerimi sunuyorum. Niğde Tarım Strateji Belgesinin Niğde Tarımına ve çiftçisine hayırlı olmasını diliyorum. Murat TÜRKMEN İl Müdürü

İÇİNDEKİLER NİĞDE HAKKINDA GENEL BİLGİ 12 Kurumun Tarihçesi... 12 Birimlerin Görev ve Fonksiyonları... 14 Yönetim Şeması... 21 DURUM ANALİZİ 22 Niğde İli Hakkında Genel Bilgi... 22 İlin Tarihi... 22 İlin İklim Özellikleri... 23 İlin Coğrafik Yapısı... 24 İlin Nüfusu... 24 Niğde nin Tarımsal Yapısı... 25 İlin Arazi Dağılımı... 25 İlin Tarım Arazilerinin Kullanım Durumu... 26 Niğde de Bitkisel Üretim... 27 Niğde de Hayvansal Üretim... 40 Desteklemeler... 44 Tarımsal Örgütlenme... 46 Niğde Tarımının Bölge ve Ülkedeki Yeri... 47 GZFT Analizi 50 Güçlü Yönler... 50 Zayıf Yönler... 51 Fırsatlar... 53 Tehditler... 55 GELECEĞİN TASARIMI 58 Misyonumuz... 58 Vizyonumuz... 58 Temel Değerler (Kuruma Değer Katan İlke ve Prensipler)... 59 STRATEJİK ALANLAR ve AMAÇLAR 61 Stratejik Alan 1: Tarımsal Üretim ve Arz Güvenliği... 61 Stratejik Alan 2: Gıda Güvenilirliği... 63 Stratejik Alan 3: Bitki Sağlığı, Hayvan Sağlığı ve Refahı... 65 Stratejik Alan 4: Tarımsal Alt Yapı ve Kırsal Kalkınma... 68 Stratejik Alan 5: Kurumsal Kapasite... 71 STRATEJİLER ve PERFORMANS GÖSTERGELERİ... 73 İZLEME DEĞERLENDİRME 81

TABLOLAR LİSTESİ Tablo 1: İlin Nüfus Dağılımı 22 Tablo 2: İlin Genel Arazi Dağılımı 24 Tablo 3: İlin Tarım Arazileri Dağılımı 27 Tablo 4: Tarla Bitkileri Üretim Alanları(Hektar) 29 Tablo 5: Tarla Bitkileri Üretim Miktarları(Ton) 31 Tablo 6: Meyve Üretim Alanları(Hektar) 35 Tablo 7: Meyve Üretim Miktarları(Ton) 36 Tablo 8: Sebze Üretim Alanları(Hektar) 39 Tablo 9: Sebze Üretim Miktarları(Ton) 40 Tablo 10: Canlı Hayvan Varlığı (Adet) 42 Tablo 11: Hayvansal Üretim Miktarları (Ton) 43 Tablo 12: Tarımsal Destekleme Miktarları (TL) 46 Tablo 13: Tarımsal Örgütlenme Durumu 46 Tablo 14: İl Tarımının Ülke ve Bölgedeki Yeri 48 Tablo 15: Bazı Tarımsal Ürünlerdeki Ülke Sıralaması 49 GRAFİKLER LİSTESİ Grafik 1: İlin Genel Arazi Dağılımı... 26 Grafik 2: İlin Tarım Arazileri Dağılımı... 27 ŞEKİLLER LİSTESİ Şekil 1: Yönetim Şeması... 21

KISALTMALAR AB ADNKS AHİKA BÜBSŞM BÜGEM CBS ÇATAK ÇMVA DSYB GGBS GKGM GTHB GYŞM HAYKOOP HSÜSÜŞM İGTHM İMİŞM İÖİ KETBİR KKKS KKYDP KHK KKÖŞM KKYB KTVŞM NİGTHM PEST SÜTBİR STK TAGEM TALDŞM TBTF TMO TRGM TÜİK TÜRKVET TÜKAS Avrupa Birliği Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Ahiler Kalkınma Ajansı Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğü Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Coğrafi Bilgi Sistemi Çevre Amaçlı Tarım Arazilerini Koruma Çiftlik Veri Ağı Sistemi Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda ve Yem Şube Müdürlüğü Hayvancılık Kooperatifleri Merkez Birliği Hayvan Sağlığı Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri Şube Müdürlüğü İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü İdari ve Mali İşler Şube Müdürlüğü İl Özel İdaresi Kırmızı Et Üreticileri Birliği Koyun Keçi Kayıt Sistemi Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı Kanun Hükmünde Kararname Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme Şube Müdürlüğü Koyun-Keçi Yetiştiricileri Birliği Koordinasyon ve Tarımsal Veriler Şube Müdürlüğü Niğde İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Politik, Ekonomik, Sosyal, Teknolojik Süt Üreticileri Birliği Sivil Toplum Kuruluşları Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Tarımsal Altyapı ve Arazi Düzenleme Şube Müdürlüğü Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi Toprak Mahsulleri Ofisi Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Türkiye İstatistik Kurumu Veteriner Bilgi Sistemi Tarımsal Üretim Kayıt Sistemi

STRATEJİK BELGENİN ÇERÇEVESİ Kamu yönetimi ve hizmet sunumunda şeffaflık, katılımcılık, sorumluluk ve hesap verilebilirlik ilkelerinin hayata geçirilmesi gerektiği, bu ilkelerin aynı zamanda etkin bir kamu yönetiminin zorunlu unsurları arasında olduğu bilinmektedir. Stratejik yönetim kapsamında; ortaya konan yeni zihniyete uygun bir şekilde, misyon ve vizyon belirleme, stratejik amaç, hedef ve öncelikleri şekillendirme, ölçülebilir başarı göstergeleri oluşturma ve önceden ilan etme unsurları vurgulanmaktadır. Kalkınma planları ve programlarında yer alan politika ve hedefler doğrultusunda kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılması ile hesap verilebilirliği ve mali saydamlığı sağlamak üzere, kamu mali yönetiminin yapısını, işleyişini, kamu bütçelerinin hazırlanmasını, uygulanmasını, tüm mali işlemlerin muhasebeleştirilmesini, raporlanmasını ve mali kontrolü düzenlemek amacıyla hazırlanan 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu 24.12.2003 tarihli ve 25326 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanunda; Kamu idareleri; kalkınma planları, programlar, ilgili mevzuat ve benimsedikleri temel ilkeler çerçevesinde geleceğe ilişkin misyon ve vizyonlarını oluşturmak, stratejik amaçlar ve ölçülebilir hedefler saptamak, performanslarını önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda ölçmek ve bu sürecin izleme ve değerlendirmesini yapmak amacıyla katılımcı yöntemlerle stratejik plan hazırlarlar. Hükmü bulunmaktadır. Bu yasa hükmü gereği Bakanlığımız tarafından 2013-2017 Stratejik Planı hazırlanarak yürürlüğe koymuştur. Bakanlığımızın Stratejik Planı esas alınmak suretiyle Müdürlüğümüz tarafından 2015-2019 dönemi Niğde Tarım Strateji Belgesi hazırlanmıştır. Niğde Tarım Strateji Belgesi, Bakanlığımıza ait stratejik planın yerelde uygulanmasını sağlayacak bir belgedir. Niğde Tarım Strateji Belgesi ilgili mevzuat, Bakanlığımız Stratejik Planı ve benimsediği temel ilkeler çerçevesinde mevcut durumunu ve yerel imkanları gözden geçirerek gelecekte öngördüğü vizyonun gerçekleşmesi için amaçlarını, ölçülebilir hedeflerini ve bunlara ulaşmayı mümkün kılacak yöntemleri kurumsal öncelikler ve kaynak ihtiyaçları ile birlikte ortaya koyan ve gerçekleşmelerin önceden belirlenmiş olan göstergeler doğrultusunda izlenip ölçülebildiği, katılımcı yöntemlerle hazırlanan bir belgedir.

NİĞDE HAKKINDA GENEL BİLGİ Kurumun Tarihçesi Cumhuriyet döneminde tarım ile ilgili ilk olarak, 25 Mart 1924 tarihinde 432 sayılı Ziraat ve Ticaret Vekâletleri Teşkili Hakkında Kanun la Ziraat Vekâleti kurulmuştur. 14 Haziran 1937 tarihli 3203 sayılı Ziraat Vekâleti Vazife ve Selahiyat Kanunu ile Bakanlığın Merkez ve Taşra Teşkilatının görev ve sorumlulukları ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir. Taşra teşkilatı Ziraat Genel Müdürlüğü ve Veteriner Genel Müdürlüğünün illerde örgütlenmesiyle oluşturulmuştur. Bu tarihten sonra İllerde olduğu gibi ilimizde de Niğde Teknik Ziraat Müdürlüğü ve Niğde Hükümet Veterinerliği, İlçelerde ise İlçe Şube Başkanlığı ve Hükümet Veterinerlikleri kurulmuştur. 1960 yılında Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü kurulmasından sonra diğer illerle birlikte, ilimizde Niğde Zirai Mücadele ve Karantina Müdürlükleri ile büyük ilçelerde Zirai Mücadele Grup Başkanlıkları kurulmuştur. 1974 tarihine kadar Tarım Bakanlığı olan ismi Cumhurbaşkanlığının 26.01.1974 tarih ve 4/92 sayılı onayları ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı olarak değiştirilmiştir. Bu dönemde Suni ve Tabii Tohumlama ve Nesil Kontrol Genel Müdürlüğü bakanlık bünyesine katılmıştır. Bu Genel Müdürlüğe bağlı taşra teşkilatı olarak Niğde Hayvancılığı Geliştirme İl Müdürlükleri kurulmuştur. 14 Aralık 1983 tarihinde çıkarılan 183 sayılı Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile bünyesine orman ve köy işleri dahil edilerek adı Tarım, Orman ve Köy İşleri Bakanlığı adı altında birleştirilmiştir. Kooperatifler Genel Müdürlüğü ve Yol Su Elektrik Genel Müdürlüğü bu dönemde bakanlığa katılmıştır. Aynı zamanda bütün İllerde ve İlimizde Kooperatifler İl Müdürlükleri ile Köy Hizmetleri İl Müdürlükleri taşra teşkilatı olarak bu dönemde kurulmuştur. 6 Mart 1985 tarihinde çıkarılan 3161 sayılı Kanun la 183 sayılı KHK ve 212 sayılı KHK, taşra kuruluşları içerisinde gösterilen Bakanlık Bölge Müdürlükleri kaldırılmış ve taşra teşkilatı yeniden düzenlenmiştir. Teknik Ziraat Müdürlükleri, Hükümet Veterinerlikleri, Kooperatif Müdürlükleri, Zirai Mücadele ve Karantina Müdürlükleri ile Hayvancılığı Geliştirme Müdürlükleri birleştirilerek İllerde Bakanlık İl Müdürlükleri, ilçelerde ise Bakanlık İlçe Müdürlükleri şeklinde teşkilatlanmıştır. NİĞDE GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 12

9 Ağustos 1991 tarihinde Orman Bakanlığı nın tekrar kurulmasıyla Orman Teşkilatı Bakanlık bünyesinden ayrılmış bakanlık Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı ismini almıştır. Bu dönemde taşra teşkilatlarında herhangi bir değişiklik olmamıştır. Bakanlar Kurulunca 3/6/2011 tarihinde çıkarılan 639 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı nın adın değiştirilerek Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı kurulmuştur. İllerde Bakanlık İl Müdürlüğünün ismi Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlükleri olarak değiştirilmiştir. İlimizde de Niğde Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü adıyla çalışmalarına devam etmektedir. İl Müdürlükleri bünyesindeki faaliyette şube müdürlüklerinin isimleri de değiştirilmiştir. Son düzenlemede İl Müdürlerinde, Gıda ve Yem Şube, Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı, Hayvan Sağlığı, Yetiştiriciliği ve Su Ürünleri, Tarımsal Altyapı ve Arazi Değerlendirme, Kırsal Kalkınma ve Örgütlenme, Koordinasyon ve Tarımsal Veriler, İdari ve Mali İşler Şube Müdürlükleri kurulmuş olup halen bu şekilde faaliyetlerine devam etmektedir. Tüm ülkede olduğu gibi ilimize bağlı Altınhisar, Bor, Çamardı, Çiftlik ve Ulukışla İlçelerimizde ise Bakanlık İlçe Müdürleri yerini Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlükleri almıştır. NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 13

Birimlerin Görev ve Fonksiyonları İl ve İlçe Müdürlüklerinin görevleri, 3/6/2011 tarihli ve 639 sayılı Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28.inci maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır. Gıda, Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı Taşra Teşkilatının, Görevleri, Çalışma Usul Ve Esasları Hakkında Yönerge ye göre; Bakanlık il müdürlüğü, il müdürü yönetiminde ve aşağıdaki şube müdürlüklerinden oluşur. Bakanlık İl Müdürlüğünün görevleri a) İlin tarımsal envanterini çıkarmak ve ilin tarım üretim potansiyelini mevcut teknolojiye göre belirlemek, b) Her türlü il yayım programlarını hazırlamak ve yayınların kendi elemanlarına, tüketicilere ve çiftçilere ulaştırılmasını sağlamak, c) Çevreye duyarlı doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilirlikle ilgili yeni teknolojileri ve bilgileri çiftçilere ulaştırabilmek, ilin tarımsal yayım programını hazırlamak programın gerçekleşebilmesi için üretici, üretici örgütleri, üniversite, özel sektör ile işbirliği yapmak, ç) Araştırma kuruluşları ile doğrudan merkeze bağlı olan benzeri kuruluşlarla işbirliği halinde uygulamaya dönük deneme ve demonstrasyonlar programlamak ve yürütmek, d) İlde çiftçilerin karşılaştığı problemleri araştırma enstitülerine iletmek, çözümlerin çiftçilere iletilmesini sağlamak, ilde görev yapan personelin hizmet içi eğitimlerini koordine etmek, e) Tarım ürünlerinin işlenip, değerlendirilmesine, pazarlamasına ve bunun için gerekli tesislerin kurdurulmasına yardımcı olacak çalışmaları yapmak, bu konuda üreticileri ve müteşebbisleri yönlendirmek, f) İlin tarım ürünlerini ekiliş, verim ve üretimlerini tahmin çalışmaları yapmak, tarımla ilgili her türlü istatistik bilgilerinin zamanında toplanmasını sağlamak, g) Hayvan ve bitki sağlığı ile gıda ve yem konusunda il düzeyinde risk kriterlerini ve yönetimi esaslarını belirleyerek değerlendirme yapmak ve gerekli iletişimi sağlamak, ğ) İldeki hayvanların refahının sağlanması ile salgın ve paraziter hastalıklardan korunmasını sağlamak, bulaşıcı hastalıkların yurt çapında yayılmasını önlemek amacıyla il çapında plan, program ve projeler hazırlamak, gerek bunları, gerekse Bakanlık tarafından belirlenenleri, ilde uygulamak, izlemek, denetlemek, NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 14

h) İl dahilinde çözümlenemeyen hastalık, teşhis ve tedavi problemlerini ilgili araştırma merkezlerine ve Bakanlığa intikal ettirmek, araştırma ve teşhis sonuçlarına göre gerekli tedbirleri almak, ı) Suni tohumlama hizmetlerini yürütmek ve soy kütüğü sisteminin yurt çapında yaygınlaştırılması için il bazında gerekli çalışmaları yapmak, i) Bakanlığa bağlı hayvan sağlığı ile ilgili hastane, klinik v.b. merkezleri yönetmek; özel sektörce kurulacak bu çeşit tesislere Bakanlıkça belirlenecek esaslara göre izin vermek ve kurulmuş olanları denetlemek, j) Hayvan sağlığı ile ilgili madde ve malzemelerin üretim, satış, ihracat, ithalat, taşıma, muhafazası ile ilgili kayıtları tutmak, Bakanlıkça belirlenmiş esaslarla ve yetkiyle sınırlı olarak faaliyetleri ile ilgili izin vermek, izlemek, kontrol etmek ve denetlemek k) Özel sektörce kurulacak suni tohumlama istasyonları ve damızlık yetiştirme işletmelerine Bakanlıkça belirlenecek esaslara göre izin vermek ve denetlemek, l) İl dahilinde uygulanan entegre ve münferit tarım ve kırsal kalkınma projelerinin gerektirdiği hizmetleri yapmak, yeni yapılacak projelerin gerektirdiği ön etüt ve envanter çalışmalarını yürütmek, m) Projeye dayalı olarak kurulacak işletmelere ait kredi taleplerini inceleyerek uygun olanların gerekli proje ve çiftlik geliştirme projelerini hazırlamak, n) İl dahilindeki bitki ve hayvan sağlığı ile ilgili iç ve dış karantina hizmetlerini mevzuatı doğrultusunda yürütmek, resmi ve özel mezbaha ve kombinaları sağlık yönünden denetlemek, ildeki damızlık boğa, koç, teke ve aygırların sağlık kontrollerini yapmak, uygun olmayanları enemek, o) İl dahilinde bitkilere zarar veren zararlı hastalık ve organizmaların tespitini yapmak ve koruma programlarını hazırlamak, onaylanmış programların uygulanmasını sağlamak, ö) İl dahilinde faaliyette bulunan bitki koruma ürünleri, zirai mücadele alet makineleri, tohum ve gübre bayileri ile ilaçlama yapan özel ve tüzel kişilerin kontrolünü yapmak, gıda ve yem stokları, gıda ve yem konularını ilgilendiren etüt ve envanterleri hazırlamak, ruhsatlı yem fabrikalarını asgari teknik ve sağlık şartları bakımından denetlemek, gıda ve yem sanayileri ürünlerinin belirlenmiş esaslara uygunluğunu denetlemek, ihracat ve ithalatında Bakanlık ile ilgili işlemlerinin il düzeyindekilerini yürütmek, p) Bitki, hayvan, gıda ve yem güvenirliğini gözeterek tüketiciyi ve halk sağlığını koruma amacıyla il düzeyinde tedbirler almak, Bakanlıkça belirlenen tedbirlerin ilde uygulanmasını sağlamak, izlemek, NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 15

değerlendirmek, konusunda faaliyet gösteren laboratuvarları mevzuatı çerçevesinde belgelendirilmek, kaydını almak, izlemek, yetkili oldukları hususlarda denetlemek, r) Su ürünlerinin ve su ürünleri kaynaklarının sürdürülebilirlik temelinde işletilmesi ve geliştirilmesini sağlamak, buna yönelik koruma önlemlerini gerçekleştirmek, avcılık ve yetiştiriciliğe, su ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasına, balıkçı barınakları ve balıkçılık ve su ürünleri alt yapılarının geliştirilmesi ve işletilmesine, su ürünleri ile ilgili her türlü bilgi ve belge toplanmasına ve bu bilgilere yönelik kayıt sisteminin geliştirilmesine ilişkin düzenlemeleri uygulamak, getirilen düzenlemeler kapsamında izleme, kontrol ve denetim ile cezai müeyyideleri gerçekleştirmek, su ürünleri ile ilgili inceleme ve değerlendirmeler yapmak ve her türlü teşvik ve koruma tedbirlerinin alınmasını, üretim alanlarının kiralanması ve işletilmesini ve buralarda verimliliğin artırılmasını sağlamak, su kaynaklarının kirletilmesini önleyecek ve su ürünlerini zarardan koruyacak tedbirleri almak ve aldırmak, balıkçılık ve su ürünleri ilgili ihracat, ithalat işlemlerini mevzuatı çerçevesinde yürütmek. s) Mera tespit tahdit, ıslah ve tahsis ile mera dışına çıkarılma ve bu gibi yerler ile ilin içerisinde bulunduğu tarım havzasına dair faaliyetlerde mevzuatı doğrultusunda işlemler yürütmek, tarım arazisinde ekili, dikili alanlarının ve bunların ürünlerinin taşınır ve taşınmaz çiftçi mallarının korunmasını ve tabii afetlerden zarar gören çiftçilere özel mevzuatına göre yardım yapılmasını sağlamak için ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak ve çalışmalara yardımcı olmak, ş) Projeler çerçevesinde köylerde istihdam imkanlarını artırmak amacıyla el sanatlarının geliştirilmesini, yayılmasını ve tanıtılmasını sağlayıcı ve mamullerinin pazarlanmasını kolaylaştırıcı tedbirler almak, t) Çiftçilerin kooperatif veya birlik şeklinde teşkilatlanmasını ve kooperatifçiliği teşvik etmek, bu amaçla etüt ve projeler hazırlamak, kooperatiflerin ve birliklerin kurulması için teknik ve yetkisi dahilinde mali yardımda bulunmak ve denetlemek, u) Örnek çiftçi yetiştirmek gayesi ile çiftçi kadınlar ile çiftçi çocukları ve gençleri için eğitim programları ve projeleri uygulamak, ü) Gıda, gıda katkı maddeleri ve gıda ile temasta bulunan madde ve malzemeler konusunda faaliyette bulunan yerlerin gerekli kayıtları yapmak, izinleri vermek, üretim işleme ve satış yerlerini mevzuatı çerçevesinde denetlemek, bu malzemelerin ihracat ve ithalatında Bakanlık ile ilgili işlemlerinin il düzeyindekilerini yürütmek, NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 16

v) Tohumluk üretimlerinin beyanname kabulü, tarla kontrollerini yapmak ve numune alarak ilgili kuruluşlarına göndermek, y) Tohumluk piyasasında yetkilendirme ile ilgili faaliyetleri yürütmek, y) Tohumluk üretici ve bayilerinin kontrolünü yapmak, z) Tohumluk, süs bitkileri, doğal çiçek soğanları ve kesme çiçek ile ilgili ithalat ve ihracat işlemlerini yürütmek, aa) Bakanlıkça yürütülen iç ve dış kaynaklı entegre ve münferit bitkisel üretim, hayvancılık ve su ürünleri üretim, değerlendirme, pazarlama ve kırsal kalkınma projelerinin ili ile ilgili kısımları uygulamak, uygulatmak, hibelerin zamanında ve amacına uygun olarak kullanılmasını takip ve kontrol etmek, bb) Küresel iklim değişiklikleri, tarımsal çevre, kuraklık, çölleşme ile ilgili çalışmalar il düzeyinde olanları yürütmek, diğer afetler ve tarım sigortası ile ilgili olarak 14.6.2005 tarihli ve 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu çerçevesindeki uygulamaların yaygınlaştırılmasına yönelik eğitim, yayım ve tanıtım ve mevzuatla verilen diğer çalışmaları yapmak, cc) Hayvan ıslahı faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin veri tabanı çalışmalarını yürütmek, Bakanlıkça düzenlenen suni tohumlama kurslarına ilişkin koordinasyonu sağlamak, suni tohumlama yapma izni vermek, sperma ve embriyo üretim merkezleri ve laboratuvarlarının kontrol ve denetimlerini yapmak, çç) Büyükbaş ve küçükbaş damızlık yetiştiriciliği yapılan işletmelerin teknik yönden kontrolünü yapmak, dd) Hayvancılık projeleriyle ilgili personel eğitimi ve bütçe ihtiyaçlarını tespit etmek ve ilin hayvancılık konusunda üretim potansiyelini belirlemek, mevzuatı doğrultusunda projeler yapmak, yürütmek, İlde hayvansal üretimin insan sağlığı ve ekolojik dengeyi koruyucu yöntemlerle yapılmasına ilişkin çalışmalar yapıp bunları denetlemek. ee) Projeye dayalı olarak kurulmak istenen hayvancılık işletmelerine ilişkin teknik yardım taleplerini değerlendirmek, ff) İl dahilinde faaliyette bulunan her türlü gübre ve toprak düzenleyicilerin üretim yerleri, gübre bayileri ile bu bayilerin depolarını ve buralardaki piyasaya arz edilmiş ürünleri belirlenmiş esaslara göre uygunluğunu denetlemek, NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 17

gg) Bakanlığın il müdürlüklerine yetki devri yaptığı gübreler için ithalat uygunluk belgelerini düzenlemek, hh) İlde ilk defa faaliyete geçen gübre fabrikaları ile gübre üretim yerleri için lisans başvurularında, bu fabrika ve üretim yerlerinin mevzuata uygunluğunu denetlemek, uygunluk raporunu Bakanlığa göndermek, ıı) İlde bitkisel, hayvansal ve su ürünleri üretimi ile ilgili bilgi sistemlerinin kurulması ve kullanılmasını sağlamak, ii) Kayıt sistemleri veri girişleri ve kayıt sistemlerine dayalı destekleme uygulamalarını yapmak, jj) Tarımsal üretimi arttırmak, geliştirmek, kolaylaştırmak, kalitesini arttırmak ve maliyeti düşürmekle ilgili iş ve işlemleri usulünce yürütmek, çiftlik muhasebe veri ağının il ile ilgili kısımlarını mevzuatı çerçevesinde gerçekleştirmek, kk) Üreticilerce toprak analiz sonuçlarına dayalı gübre kullanımını sağlamak için eğitim çalışmaları yapmak, ll) İlde bulunan toprak-bitki sulama suyu analiz laboratuvarlarının yetkilendirilmesi ve faaliyetleri ile ilgili olarak Bakanlıkça istenen hususları yerine getirmek. mm) Alternatif üretim tekniklerine yönelik üretici, üretici örgütleri, müteşebbis ve tüketicilere eğitim ve yayım hizmetlerinde bulunmak, denetim faaliyetlerini yürütmek, alternatif tarımsal üretim tekniklerine yönelik Bakanlıkça verilecek görevleri yapmak. nn) Sulamaya açılan alanlarda tarım tekniklerini çiftçilere öğretmek ve yaymak, oo) İlin, tohum, fidan, fide, gübre, ilaç, aşı, serum, zirai alet ve makine, damızlık hayvan, yumurta, civciv, balık yavrusu ve yumurtası, ipek böceği tohumu, ana arı, kovan, sperma zirai kredi gibi girdi ihtiyaçlarını ilçelerden gelen bilgiler ışığında tespit etmek, bunların tedarik ve dağıtımı için T.C. Ziraat Bankası, Tarım Kredi Kooperatifleri, Tarım Satış Kooperatifleri, tarımsal amaçlı kooperatifler, döner sermaye, bütçe imkanları ve varsa fon gibi kaynaklardan yararlanmak üzere tedbirler almak, öö) Tarımsal yayım ve danışmanlık hizmetlerini düzenleyen, 8.9.2006 tarih ve 26283 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemleri yapmak, uygulamaları yaygınlaştırmak için eğitim, yayım ve tanıtım çalışmaları yapmak, pp) İlde kurulu bulunan döner sermaye işletmesi ile ilgili iş ve işlemleri mevzuatına uygun olarak yürütmek, NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 18

rr) Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ile arazi edindirme, tarım arazilerinin parçalanmasını önlemek, arazi düzenlemesi ve toplulaştırması, sulama verimliliğini arttırmak için uygun sulama tekniklerinin kullanılması ve tesislerinin yapılması, toprak kaynaklarını korumak, tarla içi geliştirme hizmetlerini yürütmek, 3083 sayılı Kanun çerçevesinde ve Bakanlıkça verilen yetki ve görevler dahilinde gerekli faaliyetleri yapmak, ss) İlde bulunan Bakanlık kuruluşları arasında merkezden istenen verilerin toplanarak merkez kuruluşlarına bildirilmesi ve Bakanlıkça verilen talimat çerçevesinde koordinasyonu sağlamak, şş) Bakanlıkça önceden tespit edilen ilke ve esaslar çerçevesinde hazırlanan il yıllık yatırım ve bütçe tekliflerinin planlanmasını, uygulamasını ve değerlendirmesini yapmak, tt) İlde, Bakanlığın orta ve uzun vadeli strateji politikaları çerçevesinde çalışmalarını yürütmek. uu) (Ek: 22.3.2013 tarihli ve 14 sayılı Olur) Sivil savunma, afet, acil durum, seferberlik ve savaş hali ile koruyucu güvenlik hizmetlerini mevzuata uygun olarak sivil savunma uzmanları eliyle yürütmek. üü) (Ek: 22.3.2013 tarihli ve 14 sayılı Olur) Kırsal alanda yaşayan kadınların tarımsal üretime katılımını ve istihdamını sağlamak, kadın örgütlerini ve girişimci kadınları desteklemek, kırsalda kadının konumunu iyileştirmek, fiziksel ve sosyal çevre ile olan ilişkilerini düzenlemek ve kapasitesini artırmak için gerekli çalışmalar yapmak, projeler hazırlamak, uygulamak, izlemek ve değerlendirmek. vv) Mevzuatla verilen diğer görevler ile Bakanlık ve vali tarafından verilecek benzeri görevleri Bakanlık ilçe müdürlüğünün görevleri a) İlçenin kalkınması, çiftçilerin gelir ve hayat seviyelerinin yükselmesi için hizmet ve görev alanına giren konularda program ve projelerin hazırlanması için gerekli bilgileri toplamak ve teklifte bulunmak, b) Program ve projelerin ilçeyi ilgilendiren bölümlerini uygulamak ve sonuçlarını değerlendirmek, c) Çiftçinin eğitimi için yayım programları hazırlamak ve uygulamasını sağlamak, ç) Üst kuruluşlarca hazırlanıp kendilerine intikal ettirilmiş olan örnek çiftlik geliştirme planlarına göre işletme kurulmasına yardımcı olmak, d) (Değişik: 22.3.2013 tarihli ve 14 sayılı Olur) İlçenin tarım, hayvancılık ve su ürünleri ile ilgili her türlü tarımsal girdi ihtiyaçlarını tespit ederek il müdürlüğüne bildirmek, bu girdilerin temininde yardımcı olmak, NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 19

e) İlçede bitki ve hayvan sağlığını korumak amacıyla mevzuatında belirtildiği şekilde hastalık ve zararlılarla mücadeleyi sağlamak, f) İlçenin tarımla ilgili istatistiklerini üst kuruluşlarca verilen formlara uygun olarak zamanında derlemek ve ilgili yerlere intikal ettirmek, g) İlçenin program ve projelere dayalı yıllık bütçe teklifini hazırlayarak zamanında il müdürlüğüne göndermek, ğ) Toprak analiz sonuçlarına dayalı gübre kullanımını sağlamak için eğitim çalışmaları yapmak, h) Verilen yetki çerçevesinde ilçede denetim faaliyetlerini yürütmek, ı) Her türlü hayvan ıslah faaliyetini yürütmek, Bakanlık tarafından uygulamaya konulan kayıt sistemlerine veri girişlerini yapmak ve veri kaydına dayalı destekleme işlemlerini uygulamak, i) Kayıt sistemleri veri giriş işlemleri ve sistemlere bağlı destekleme uygulamalarını il müdürlüğü ile koordineli olarak yürütmek, j) Yukarıda sayılanlar dışında, mevzuat ile verilen diğer görevler ile kaymakam ve il müdürü tarafından verilecek benzeri görevleri yapmak. NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 20

Yönetim Şeması İl Müdürü İl Müdür Yardımcısı Hukuk Bürosu Koor. ve Tar. Veriler Şub. Kırsal Kalkınma ve Örgüt.Şub. Bitkisel Ür. ve Bitki Sağ. Şub. Hayvan Sağ. Üret. ve Su Ür. Şub. Gıda ve Yem Şub. Tar. Altyapı ve Arazi Değ. Şub. İdari ve Mali İşler Şub. Altunhisar İlçe Müdürlüğü Bor İlçe Müdürlüğü Çamardı İlçe Müdürlüğü Çiftlik İlçe Müdürlüğü Ulukışla ilçe Müdürlüğü TAR-GEL Personeli Şekil 1: Yönetim Şeması NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 21

DURUM ANALİZİ Niğde İli Hakkında Genel Bilgi İlin Tarihi Niğde nin antik adı Nahita dır. Bahçeli buluntuları ve Çamardı-Kestel de ortaya çıkarılan kalay madeni, Niğde nin tarihi ile ilk buluntular, neolitik döneme (M.Ö. 7250-5500) rastlar. Bunlar Bor Bahçeli Kasabası Roma Havuzu yakınındaki Köşk Höyük ten ve Bor Pınarbaşı Höyüğünden çıkartılan eserlerdir. Anadolu da Hitit dönemi olarak isimlendirilen M.Ö. 2000-7000 yıllarına ait eserler ise Kömürcü Köyü Göllüdağ Örenyeri nden çıkartılmıştır. M.Ö 710 da Asurluların Hitit egemenliğine son vermesiyle bölge Friglere geçmiştir. Helenistik dönemde ise (M.Ö.330-30) Niğde bölgesi Büyük İskender in komutanlarından Eumenes in kurduğu Bergama Krallığı na dâhil olmuştur. Tepe Bağları ve Ulukışla Porsuk Höyük kazılarından bu döneme ait eserler çıkartılmıştır. M.Ö. 17 yılında Romalıların bölgeye gelişine kadar, Medler, Persler, İskender in Helenistik Kapadokya Krallığı ve Bergama Krallığı yörede yaşamıştır. M.Ö. 30 - M.S. 395 yıllarını kapsayan Roma NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 22

devrinde Niğde bölgesi tarihinin en önemli konumlarından birini yaşamıştır. Bu dönemde Tyana (Kemerhisar Kasabası) çevresinde yoğun bir yapılaşma görülür. Saraylar, mabetler, su kemerleri ve yerleşim birimleriyle oldukça büyük bir kent konumuna getirilmiştir. M.S. 395 yılında ise Anadolu Bizans hükümdarlığı altına girmiştir. Özellikle Kapadokya ve Ihlara Bölgesi bu dönemi yansıtır. Niğde bölgesi Bizans hükümdarlığında iken Sasani, Pers ve Arapların istilalarına uğramıştır. Tyana kenti 931 yılındaki Arap İstilası sonucu büyük ölçüde yıkılmıştır. Bu dönemin en güzel ve görkemli eserlerinden birisi Gümüşler Kasabası yakınındaki Gümüşler Örenyeri ve Manastırıdır. 1166 ve onu takip eden yıllarda Niğde Yöresi Türklerin eline geçmiştir. Özellikle Anadolu Selçuklular dan I.Alaeddin Keykubat zamanında parlak bir dönem daha yaşanmıştır. Dönemin valisi Zeyneddin Beşare nin yaptırdığı Alaedin Camii (1223) ve daha sonra yaptırılan Hüdavent Hatun Türbesi (1312) dönemin günümüze bıraktığı miraslardandır. Anadolu Selçukluları Kösedağ Savaşında (1243) Moğollara yenilince bölge Moğolların uç beyliği olan İlhanlıların idaresine geçmiştir. 1357 yılında ise Karamanoğulları bölgenin yeni sahibi olmuşlar ve Ak Medreseyi yapmışlardır (1409). 1471 yılında ise Fatih Sultan Mehmet Karamanoğullarını yenilgiye uğratarak Niğde yi ve diğer bölgeleri almıştır. Osmanlı döneminde Niğde eski önemini büyük ölçüde yitirmiştir. Cumhuriyetin kurulmasıyla 1923 yılında il statüsüne kavuşmuştur. İlin İklim Özellikleri Niğde de kara iklimi görülür. Kara iklimi nedenleri ise; etrafının dağlarla çevrili olması, deniz seviyesinden 1200 metre yükseklik göstermesi, denizin bunaltıcı etkilerini ve denizden gelen rüzgârları alamaması, kuzeyden gelen soğuk rüzgârlara açık olmasındandır. Bu durumda Niğde nin genel iklim özelliği; yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Yağışlara kar halinde kışın, yağmur halinde ilkbaharda rastlanmaktadır. Sıcaklık ve Güneşlenme: Niğde kuzey yarımkürenin orta kuşağında bulunmaktadır, en sıcak ay ortalaması Temmuz ayına, en soğuk ay ortalaması ise Ocak ayına rastlar. Gerek mevsimler arasındaki sıcaklık farkı, gerekse gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı kara iklimin en açık örneğidir. Bu durumda Niğde de 16 yılda yapılan gözlemlere göre sıcaklık ortalaması 10 C dir. Tespit edilen maksimum (En yüksek 37,7 C dir) Temmuz ayına, minimum (En düşük 21 C dir.) Şubat ayına rastlar. Yağışlar: Kış aylarında yüksek basıncın etkisiyle Niğde de değişik bir yağış rejimi görülür. İlkbaharda yüksek basıncın etkisi altında ve batıdan gelen alçak basınç merkezleri Niğde yi etkisi NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 23

altında bırakır. İlkbaharın gelmesiyle gölgede sıcaklık derecesi yavaş yavaş yükselir. Yüksek basıncın hâkimiyeti doğuya çekilir. Bu çekiliş ilkbaharda deprasyon yağışlarının meydana gelmesine sebep olur. Nisan, Mayıs ve Haziran ın ilk yarılarına kadar sağanak halinde, bazen de sürekli yağış yapan şartları görülür. Niğde de yağış ortalaması 0,9 mm. (Milimetre) dir. Yağış en fazla olduğu ay 78,5 mm ile Nisan, en az olduğu ay ise 0,2 mm ile Temmuz ayıdır. Nemlilik: Niğde de ortalama nispi nem % 56 dır. Nemin en fazla olduğu ay % 80 ile Şubat, en düşük olduğu ay % 28 ile Ağustos ayıdır. İlin Coğrafik Yapısı İç Anadolu bölgesinin güney doğusundadır. Üç tarafı Torosların genç kıvrım dağları ile çevrilidir. Güneyi, Orta Toroslar içerisinde yer alan Bolkarlar ve Aladağların kuzeye doğru kıvrılarak sokuldukları alan ile batısı ise Konya ovası ile birleşik Emen ovası sınırlanır. Matematiksel olarak 37 derece 25 dakika güney (S), 38 derece 58 dakika kuzey (N) paralelleri ile 33 derece 10 dakika batı (W) ve 35 derece 25 dakika doğu (E) meridyenleri arasında yer alır. Kuzeybatıda Aksaray, kuzeyde Nevşehir, kuzeydoğuda Kayseri, batı ve güneybatıda Konya illeri ile komşu olan Niğde ili, güneyde Bolkar dağları ile Mersin, güneydoğu ve doğuda Aladağların oluşturduğu doğal sınırlar ile Adana illerinden ayrılır. Bu sınırlar içinde yaklaşık 779,522 hm 2 yüzölçümüne sahiptir. Kuzeyde Misli Ovası ve güneyde Bor Ovası bir kenara bırakıldığında, son derece yüksek, dağlık ve akarsularca yarılmış arızalı bir görünüme sahiptir. Deniz seviyesinden olan yükselti Bor Ovası'nda 1000 metreyi bulurken, bu değer Misli Ovası kuzeyinde 1350 metreye ulaşır. İlin Nüfusu Tablo 1:İlin Nüfus Dağılımı İlçesi Nüfusu Aile Sayısı Tarım İçi Tarım Dışı Toplam Merkez 200.044 13.594 18.200 31.794 Altunhisar 14.416 3.846 766 4.612 Bor 60.950 7.356 4.920 12.276 Çamardı 14.427 3.595 474 4.069 Çiftlik 29.536 4.340 766 5.106 Ulukışla 20.897 5.624 1.870 7.494 TOPLAM 340.270 38.355 26.996 65.351 Kırsal Nüfusu 165.835 Şehir Nüfusu 174.435 (2013 KS) NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 24

2013 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi verilerine göre ilin toplam nüfusu 340.270 dir. İl Nüfusu Merkez ilçede yoğunlaşmış durumdadır. İl Nüfusunun yarıdan fazlası (yaklaşık % 59 u) Merkez İlçede yaşarken, yarıdan daha az kısmı ise diğer beş ilçesinde yaşamaktadır. Niğde nüfusun % 51 i şehirde, % 49 u kırsalda yaşamaktadır. Yine ilde yaşayan toplam aile sayısı 65.351 olup, bunun yarıdan fazlası 38.355 aile tarımla uğraşmaktadır. Bu veriler ilde kırsal yaşamın büyük önem taşıdığı ve tarımın ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Niğde nin Tarımsal Yapısı İlin Arazi Dağılımı İlin toplam yüzölçümü 7.795.220 dekar olup, bu alanı en büyük kısmını tarım arazileri ile çayır mera alanları oluşturmaktadır. Tarım arazileri % 35.4, çayır mera arazileri % 33.9 unu teşkil etmektir. Bu rakamlar İlimizin % 69 unda yani üçte ikisinden daha fazla bir alanda tarımsal faaliyet yapıldığını göstermektedir. Tablo 2:İlin Genel Arazi Dağılımı İLÇESİ Tarım Dışı Arazisi (Hektar) Orman Arazisi (Hektar) Çayır Mera Arazisi (Hektar) Tarım Arazisi (Hektar) Toplam Arazi (Hektar) Merkez 87.059 4.914 83.795 94.155 269.923 Altunhisar 9.459 2.646 13.435 24.745 50.285 Bor 33.902 0 52.434 56.925 143.261 Çamardı 15.431 8.859 46.146 50.000 120.436 Çiftlik 2.420 10.317 16.029 16.604 45.370 Ulukışla 29.272 35.425 52.196 33.354 150.247 Toplam 177.543 62.161 264.035 275.783 779.522 (NİGTHM 2013) İlin arazisinin oransal olarak dağılımı aşağıda grafik şeklinde gösterilmiştir. İlin arazisi yaklaşık 1/3 i tarım arazisi olarak kullanılırken, yine yaklaşık 1/3 nide çayır ve mera arazisi oluşturmaktadır. NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 25

Grafik 1:İlin Genel Arazi Dağılımı Seri 1; Tarım Arazisi; 275.783; 35% İlin Arazi Dağılımı Seri 1; Tarım Dışı Arazi; 177.543; 23% Seri 1; Orman Arazisi; 62.161; 8% Seri 1; Çayır Mer a Arazisi; 264.035; 34% İlin Tarım Arazilerinin Kullanım Durumu İlimizde 275.783 hektar alanda tarım yapılmaktadır. Tarım yapılan arazilerin % 87,3 ünde tarla bitkileri, % 9,3 ünde meyve, % 1,8 inde sebze ve % 1,6 olan bağ alanında ise üzüm üretimi yapılmaktadır. En geniş tarım arazisi Merkez ilçede, en azı Çiftlik ilçesindedir. Tablo 3:İlin Tarım Arazileri Dağılımı Toplam Kıraç Sulu (Hektar) Tarla Meyve Sebze Bağ İlçesi (Hektar) Devlet Halk Toplam (Hektar) Merkez 94.155 34.902 19.256 39.997 59.253 83.103 8.339 1.712 1.001 Altunhisar 24.745 20.566 1.639 2.540 4.179 22.338 1.170 407 830 Bor 56.925 37.855 12.371 6.699 19.070 49.654 4.536 1.335 1.400 Çamardı 50.000 39.105 6.609 4.286 10.895 43.271 5.810 398 460 Çiftlik 16.604 4.456 1.076 11.072 12.148 15.437 518 465 184 Ulukışla 33.354 23.369 4.290 5.695 9.985 26.885 5.124 773 572 Toplam 275.783 160.253 45.241 70.289 115.530 240.688 25.558 5.090 4.447 (NİGTHM 2013) 2013 yılı rakamlarına göre ilimiz tarım arazilerinin % 58 inde kuru tarım, % 42 sinde sulu tarım yapılmaktadır. 160.253 hektar kıraç arazinin % 47,6 sını teşkil eden 76.286 hektarında nadasa bırakılmaktadır. Sulu tarım arazisi 115.530 hektar olup, yaklaşık yarısı Merkez İlçede bulunmaktadır. Onu Bor ve Çiftlik ilçeleri takip etmektedir. Sulu alanlarının % 39,2 si devletin yaptığı baraj, gölet ve kuyularla sulanırken, % 60,8 i üreticilerin kendilerine ait kuyularla yapılmaktadır. NİĞDE İL GIDA TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ 26