Dok No: ENF.TL.10 Yayın tarihi: NİSAN 2013 Rev.Tar/no: -/0 Sayfa No: 1 / 5 1.0 AMAÇ: Hastanedeki bölümlerin risk durumuna göre sınıflandırılması ve temizliğinin doğru ve etkin yapılması için yöntem belirlemektir. 2.0 KAPSAM: Tüm birimleri kapsar. 3.0 KISALTMALAR: 4.0 TANIMLAR: Çok Yüksek Riskli Alanlar: Ameliyathaneler,yoğun bakımlar, izolasyon odaları bu alanlardaki banyo, koridor, depo, toplantı odası, büro ve personel odaları Yüksek Riskli Alanlar: Acil servis, sterilizasyon ünitesi, steril destek alanları ve bu alanlardaki banyo, koridor, ofis, depo, toplantı odası, büro ve personel odaları Orta Riskli Alanlar: Günlük kullanım alanları, genel klinikler, mutfak, laboratuvarlar, radyoloji, halka açık işlek bölümler, poliklinikler, patoloji, eczane, tedavi odaları, bekleme odaları, morg, kafeterya ve diğer iç alanlar (banyo, koridor, asansör, toplantı odası, ofis, bürolar, merdivenler, personel odaları ve depolar) Düşük Riskli Alanlar: İdari bölümler, konferans salonları, steril olmayan destek bölümleri ve diğer iç alanlar (banyo, balkon, koridor, asansör, mutfak, depo, toplantı odası, büro ve personel odaları, yükleme-boşaltma odaları) En Az Riskli Alanlar: Arşiv, teknik servis, çevre alanlar ve bu alanlardaki iç bölümler (balkon, tuvalet, koridor, yollar, bahçe bölümleri, depo, toplantı odası, bürolar) TEMEL İLKELER 1. Temizlik, temizden kirliye doğru yapılır. 2. Temizlik malzemeleri her bölüm için farklıdır. 3. Temizlik, hareketlilik başlamadan önce yapılır. 4. Temizlik solüsyonu temizlenen bölgenin risk durumuna göre hazırlanır. 5.Temizlenecek alana göre kova ve bez rengi belirlenir. 6. Temizlik bitiminde malzemeler uygun şekilde yıkanıp kurutulur. 7. Temizlik malzemeleri kova içinde ve ıslak bırakılmaz. 8. Temizlik maddeleri ve dezenfektanlar birbiri ile karıştırılmaz. 9.Tuvaletler en son temizlenir. 10.Kuru süpürme, silkeleme yapılmaz. 11. Temizlik /dezenfektan çözeltileri aşırı kirlendiğinde, 2 3 hasta odasında kullanımdan sonra, izolasyon odasında kullanımdan sonra (koruyucu izolasyon hariç), koruyucu izolasyon odasında kullanımdan önce değiştirilmelidir. 5.0 SORUMLULAR: Hastane Müdürü Başhemşire Servis hemşireleri Enfeksiyon Kontrol Komitesi Temizlik Hizmetlerinin Alındığı Firma Sorumlusu 6.0 FAALİYET AKIŞI Orta, düşük riskli veya en az riskli bölümlerin temizliği; su ve deterjanla yapılır, dezenfektan kullanılmaz. Hasta Odalarının Temizliği Oda havalandırılır.
Dok No: ENF.TL.10 Yayın tarihi: NİSAN 2013 Rev.Tar/no: -/0 Sayfa No: 2 / 5 Steril olmayan eldiven kullanılarak çöpler günde en az iki kere toplanır. Çöp kovaları görünür kir varlığında hemen, periyodik olarak da haftada bir kere yıkanıp durulanır. Atık kovaları riskli infeksiyöz materyalle kontamine olduysa 1/100 oranında çamaşır suyu ile veya klor tablet üretici firma önerisine göre hazırlanıp kovalar dezenfekte edilir. Lavabolar günlük temizlenir. Pencere kenarı ve kapı kolu günlük temizlenir. Hasta yatağı, etejer, sandalye, yemek masası gibi düz yüzeyler deterjanlı su ile günlük temizlenir. Duvarlar, kapı ve kapı çevresi gerektiğinde ıslak Temizlik veya leke temizliği yapılır. Oda zeminindeki kaba kirler çekçek ile temizlenir. Kan ve diğer potansiyel riskli materyal ile bulaş durumunda kirli alan dezenfektanla ıslatılır, kâğıt havlu ile temizlenir ve sonra dezenfektanlı ıslak paspas yapılır. Kan ve diğer riskli materyalle temasta temizlikten sonra paspas başlığı değiştirilir. Bütün işlemler toz kaldırmadan yapılır. Personel Odalarının Temizliği Oda Havalandırılır. Steril olmayan eldiven ile çöpler Atıkların Taşınması Talimatına (T-ENF-013) göre toplanır. Temiz alandan kirli alana doğru her yer su ve sabunla silinir. Cam, kapı, kapı tokmağı periyodik olarak günlük silinir. Zemin ve Koridor Temizliği Deterjanlı su ile kirlendiğinde ve günlük olarak paspaslanır, kurulanır. Banyo ve Duş Temizliği 1. Banyo ve duş, kaba kirinden arındırılır. 2. Lavabo ve kenarları su ve deterjanla temizlenir. 3. Bez yıkandıktan sonra lavabo arkasındaki fayanslar silinir. 4. Duş ve küvet temizlenirken önce fayanslar silinir, arkasından musluk ve duş teknesi silinir. 5. En son zemin silinir. Tuvalet Temizliği 1. Sifon çekilir. 2. Klozetin çevresi ayrı bir bezle silinir, durulanır. 3. Tuvalet zemini en son temizlenir, malzemeleri başka yerde kullanılmaz. Riskli ve yüksek riskli bölümlerin temizliği; dezenfektanlı solüsyon ile yapılır. Hasta Odalarının Temizliği Oda havalandırılır. Personel El Yıkama talimatına göre ellerini yıkar ve eldiven giyer. İzolasyon odalarında gömlek, maske kullanılır. Çöpler toplanır. Çöp kovaları dezenfekte edilir ve temiz poşet yerleştirilir. Yüzeylerin dezenfeksiyonu için solüsyon hazırlanır.
Dok No: ENF.TL.10 Yayın tarihi: NİSAN 2013 Rev.Tar/no: -/0 Sayfa No: 3 / 5 Hasta ekipmanı, pompa ve cihaz yüzeyleri özel ünitelerde, ünite sorumlu hemşiresi veya klinikte çalışan hemşire nezaretinde silinir. Masa, dolap, etejer v.b. yüzeyler silinir, kurulandıktan sonra eşyalar yerine konulur. Cam kenarları, karyola kenarlıkları, kapı kolları, sandalye v.b. yüzeyler silinir. Başka bir bezle banyo temizlenir, klozet, lavabo, küvet, banyodaki diğer yüzeyler deterjanlı su ile kaba kirden arındırılır, dezenfektan emdirilmiş bir bezle silinir, kurulanır. Taburcu sonrası dolap içleri, duvarlar, tavanlar da silinir. Dezenfektanlı solüsyona batırılmış paspas ile oda ve başka bir paspas ile tuvalet zemini 2 kez silinir, paspas ve kullanılan malzemeler temizlenir, kurutulur. Diğer bir odaya ya da başka bir hastaya geçmeden önce eldiven çıkarılır, eller yıkanır temizlik, bezleri değiştirilir. Kan ve Vücut Sıvıları Döküldüğünde Yapılacak Temizlik 1. Koruyucu giysi ve eldiven giyilir. 2. Kan ve vücut sıvıları döküldüğünde beklemeden hemen kâğıt havlu ile kaba kiri alınır, atıklar kırmızı poşete atılır. 3. 1 /10 çamaşır suyu ile veya tabs klor tablet üretici firma önerisine göre hazırlanıp silinir, temiz su ile durulanır. 4. İşlem sonrası paspasla dezenfekte edilir, eller yıkanır. Ameliyathanelerin Temizliği Temel İlkeler 1. Ameliyathane temizliğinde görevli personel (Temizlik şirketi elemanları) bu konuda eğitim almış olmalıdır. 2. Özel ameliyathane gereçlerinin (mikroskop ) temizliğinde o aleti kullanan ekipler görev almalıdır. 3. Ameliyathane temizliğinde ameliyat odasındaki görevli hemşire, işlemlerin, ameliyat arası temizliğin yapılmasını sağlar ve denetler. 4. Ameliyathanelerde kullanılacak temizlik kovaları ve paspaslar servislerde kullanılanlardan farklı renkte olmalı, mümkünse her ameliyat odası için ayrı renk kova ve paspas sağlanmalıdır. 5. Ameliyathanede kullanılacak temizlik ekipmanı ve malzemelerin depolandığı, temiz ve kirliler için ayrı yerleri olan bir birim oluşturulur ve bu birimde paspas ve kovalar temizlenmiş ve kurutulmuş olarak saklanır. 6. Temizlik solüsyonları her oda için ayrı hazırlanmalı, dezenfektan solüsyonları ve yıkama suları sık sık değiştirilir. Günün İlk Ameliyatından Önce 1. Tüm aletlerin, eşyaların ve ameliyathane lambalarının tozu alınır. 2. Toz işleminde hav bırakmayan nemli bez kullanılır. Ameliyatlar Arasında / Her Ameliyatın Sonunda 1. Görevli temizlik personeli uygun kıyafet giymiş olarak (maske, eldiven, önlük, bone) ameliyathaneye girerek işleme alınır. 2. Kullanılmış örtüler hemşire kontrolünde silkelenerek kırmızı atık çöp torbası (ya da özel kovalı çamaşır toplama kabı ) içine atılır.
Dok No: ENF.TL.10 Yayın tarihi: NİSAN 2013 Rev.Tar/no: -/0 Sayfa No: 4 / 5 3. Kompresler ve diğer atılacak malzemeler dikkatle elden geçirilerek çöp kovasına atılır. Bu süreçte kullanılan ameliyat aletlerinin kompres içinde kalmamasına özellikle özen gösterilmesi gerekir. 4. Kesici / delici atıklar mutlaka özel plastik toplama kapları içine atılır. Örtüler, kompresler arasında delici / kesici alet kalmaması görevli hemşire ve toplayan temizlik elemanının sorumluluğundadır. 5. Çöpler ve örtüler toplanınca kapların ağzı kapatılarak odadan dışarıya alınır. Yeni ameliyat için yeni bir çöp poşeti takılır. 6. Ameliyat masası ve yakın çevresi 1/100 oranında çamaşır suyuyla (görünür kirlenme saptanıyorsa 1/10 oranında çamaşır suyu veya tabs klor tablet üretici firma önerisine göre hazırlanır) silinir. 7. Diğer yüzeyler (ventilasyon cihazı, lambalar, ) 1/100 oranında çamaşır suyuyla veya tabs klor tablet üretici firma önerisine göre hazırlanıp, silinir. Bu silinme aşamasının gerekliliği ve nerelerin silinmesi gerektiği hemşirenin sorumluluğundadır. 8. Çamaşır suyu kullanılmayacak küçük yüzeyler için % 70 alkol kullanılır. 9. Ameliyathanede hasta çıkartıları ile kirlenmiş alanlar temizlenir ve 1/10 oranında çamaşır suyu ile veya tabs klor tablet üretici firma önerisine göre hazırlanıp dezenfekte edilir. 10. Çöpler ve kirli örtüler ayrı ayrı ilgili bölümlere temiz alana hiç uğramadan ulaştırılır. Günün Sonunda 1. Odadaki tüm taşınabilir aletler oda dışına çıkarılır. 2. Lambalar, dolaplar, 1/100 oranında çamaşır suyu ile veya tabs klor tablet üretici firma önerisine göre hazırlanıp silinir. Çamaşır suyu ile silinemeyecek yüzeyler % 70 alkol ya da % 1-3 hidrojen peroksit ile silinir. 3. Yerler ıslak vakum uygulanarak veya ıslak paspas ile deterjanla temizlenir ve sonrasında 1/100 oranında çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. Dışarıya çıkarılan malzemelerin tekerlekleri ve yüzeyleri 1/100 oranında çamaşır suyu ile silinerek içeriye alınır. 4. Havalandırma filtrelerinin dış yüzeyleri gün sonunda 1/100 oranında çamaşır suyu ile silinir. 5. Cerrahi el yıkama lavaboları yıkanır, yüzeyleri çamaşır suyu ile dezenfekte edilir, kurutulur. 6. Hasta nakil sedyeleri gün sonunda 1/100 oranında çamaşır suyu ile silinir. Eğer her hasta için tek kullanımlık özel örtü kullanılabiliyorsa tercih edilir, aksi durumda her hastadan sonra çamaşır suyu ile silme işlemi tekrarlanır. Periyodik Temizlik 1. Ameliyathane faaliyet yoğunluğuna ve kontaminasyon durumuna göre haftada ya da 15 günde bir kapsamlı şekilde temizlenir. 2. Tüm taşınabilir aletler dışarıya çıkarılır, temizlik sonunda yüzey ve tekerlekleri dezenfekte edilerek içeri alınır. 3. Zemin su ve deterjanla yıkanır ( yıkama arabaları kullanılabilir ), temizlik sonrasında 1/100 oranında çamaşır suyu ile silinerek dezenfekte edilir. 4. Duvarlar su ve deterjanla yıkanır, tavanlar silinir. 5. Kapı kolları, kapılar, cam araları, dolaplar, raflar, prizler, gibi tüm yüzeyler temizlenip kurulanır.
Dok No: ENF.TL.10 Yayın tarihi: NİSAN 2013 Rev.Tar/no: -/0 Sayfa No: 5 / 5 Ameliyat masasının tüm yüzeyleri, aspiratör, askılar, oksijen tanklarının hortumları, yıkanır, 1/100 oranında çamaşır suyu ile dezenfekte edilir, kurulanır. 7.0 İLGİLİ DÖKÜMANLAR: