12 Yıllık AB-ETS Alınan Dersler Piyasa Hazırlığı için Ortaklık Türkiye Projesi Türkiye de bir Sera Gazı Emisyon Ticareti Sisteminin Değerlendirilmesine Yönelik Yol Haritası Kapanış Konferansı Dr. Roland Geres, FutureCamp Ankara, 13 Aralık 2016 2016 FutureCamp Climate GmbH
FutureCamp: İşletmeler için Emisyon Ticareti hizmetleri Aşağıdaki alanlarda stratejik ve operasyonel destek: Emisyon yönetimi / izleme ve raporlama: Veri toplama İzleme raporlarının hazırlanması Tüm ilgili kurumsal birimleri içerecek şekilde kurulum ve proses organizasyonu Dahili azaltım tedbirlerinin analizi AB emisyon tahsisatlarının (EUA lar) dağıtımı için başvuru Emisyon raporlama ve üretim bildirimi Tahsisat ve sertifika ticareti (EUA, ERU ve CER ler): Piyasa takibi Uygulamaya geçirme desteği Piyasaları kullanarak uygulamaya geçirilebilecek seçeneklerin değerlendirilmesi 2016 FutureCamp Climate GmbH 1
AB Emisyon Ticareti AB ETS nin 12 yılına genel bir bakış 1 AB ETS, AB İklim Politikasının temel aracıdır Algılandığından daha iyi işlemektedir 2 ETS nin getirilmesi kolay olmamıştır zira var olan bir yasal ve ekonomik yapının üzerine getirilmiştir. Yeni paradigma, yeni araç, yeni prosesler 3 Öğrenme eğrisi, özellikte başlarda zorlu olmuştur Diğer yandan, birçok işletme ve kurum için sıradan günlük iş gibi olmuştur Kaynak: Faszination Stahl, 01/2004 4 Sonuç Şirketler için sadece masraftan kaçınmak için değil fırsatları kullanmak için de yeni işlevler, görevler ve süreçler gerekmiştir ETS nin yürürlüğe konması elbette kolay bir iş değildir ancak diğer politik mekanizmalarına kıyasla uğraşıya değer! 2016 FutureCamp Climate GmbH 2
1nci dönem (2005-2007) dersleri «Özel kurallar dönemi» Tahsise ilişkin alınan dersler: Tahsis kararları öncesinde düzenleyici kurum ve işletmelerin emisyonlara ilişkin güvenilir bilgilere ihtiyacı vardır Anlaşılması zor kurallar, tahsisin adilliğini azaltır ve sistemin etkinliğini destekleyemez İstenmeyen arızi karlar (elektrik üreten tesisler), hane halkına ve endüstriyel işletmelere mali yük getirir İşlem sonrası kurallar (Almanya), fazla tahsis dağıtılmasını önlemede faydalı olmuştur ancak AB Komisyonunun işlem öncesi ilkesinin yorumlanmasıyla uyumlu değildir Diğer konularda alınan dersler: Tesis seviyesinde kapsamın açıkça tanımlanması elzemdir Kabul edilebilirliği arttırmak açısından da, düzenlemeye tabi kuruluşlar için zaman çizelgelerinin iyi idaresi ve bilgiye erişim çok önemlidir ETS, «yeni bir alan» olarak değil var olan bir düzenleyici çerçevenin içine getirilmiştir, ETS nin iyi şekilde işleyebilmesi için bilançolar, vergilendirme, piyasa gözetimi düzenlemeleri dahil birçok hususun düzgün şekilde dikkate alınması gerekmektedir 2016 FutureCamp Climate GmbH 3
2nci Dönem (2008-12) Dersleri Basitleştirme & ihalelerin başlaması İşletmelerin tahsis için çok fazla ya da farklı seçenekleri yoktu: Enerji sektöründe kıyaslama Sanayi ve küçük tesisler için tarihsel emisyonlara göre tahsis Elektrik üreticileri için ihaleler başladı Tüm katılımcılar için karmaşıklık azaldı; katılımcılar sistemi daha iyi anlayabilmeye başladılar Sonradan tahsis kuralları yok (ekonomik krizde sorunlara yol açmıştır) Elektrik santralleri için ücretsiz tahsisle ilgili eksiklikler (eski kömür santralleri için %50 ye kadar) Sanayi tesislerinde ya fazla ya da eksiklik durumu mevcut, üretim seviyesine fazlasıyla bağımlı (-> ekonomik / mali krizin etkileri) 2016 FutureCamp Climate GmbH 4
3ncü Dönem (2013-20) Dersleri Avrupa genelinde uyumlulaştırma Temel tahsis ilkesi olarak ihale, enerji sektörü (elektrik üretimi) için %100, sanayi için artan oranlarda Sanayi işletmeleri için uyumlulaştırılmış tahsis, tahsis içinfarklı seçenekler yok: Zorlayıcı kıyas ölçütleri kullanılmıştır (52 adet ürüne özgü kıyas ölçütü artı ısı ve yakıt için kıyas ölçütleri) Tarihsel üretim seviyeleri (2005-2008 veya 2009-2010 ekonomik ve mali kriz dikkate alınarak) Daha detaylı Avrupa mevzuatları nedeniyle birçok katılımcı için, özellikle büyük sanayi siteleri için daha detaylandırılmış kurallar; orta ölçekli şirketler için de zorluklar vardır Üretim seviyeleri, tahsis için kullanılan tarihsel dönemin çok altına düşerse sonradan tahsis azaltımı, ancak yeterince esnek değil Zorlayıcı kıyas ölçütleri yüzünden daha fazla sanayi tesisinde tahsis «eksik» kalıyor, üretim seviyesi ve düzeltme faktörüne fazlasıyla bağımlı 2016 FutureCamp Climate GmbH 5
«Karbon Yönetimi» şirketler için süreçler Şirket dışı taraflar (doğrulayıcılar, tüccarlar, danışmanlar) CO2 emisyonları & mevzuata uyum (bir şirketin yönetimi) Politika & düzenleme (milli merciler) Şirket içi taraflar Yönetim Tesis Üst yönetim Kurumsal planlama Risk yönetimi Hukuk departmanı Muhasebe & kontrol, vergiler, bilançolar Mevcut emisyonların kaydedilmesi & tahminler Üretim & işleme Ticaret Çevre & ETS konularına odaklanma 2016 FutureCamp Climate GmbH 6
AB ETS nin Getirilmesiyle ilgili olarak Şirketler için Tipik Sorunlar Bir şirketin içinde: konunun boyutu bazen hafife alınır: Genelde güçlü finansal önemi olmayan, klasik bir «çevresel konu» biçiminde değerlendirilir; Kişisel ve/veya finansal kapasiteler eksikliği ya da temin edilmesi yavaştır; Gerekli süreçler tanımlanmaz (kim neden sorumlu? gibi); Bazen fazla önem taşımayan (teknik) detaylara fazla ilgi gösterilir; Dahili yönetim sistemleri yoktur veya iyi tanımlanmamıştır. Hükümet faaliyeti ile ilgili olarak: Zaman baskısı fazla; yasal tarifler/ gereksinimlerin geç açıklanması; Bazı önemli ticari düzenlemeler ciddi gecikmelerle çıkartılabilmiştir (örneğin EUA ların vergi ve şirket bilançoları açısından nasıl muamele edileceği). Biriken şartlar, örneğin: Kayıtlarda gecikmeler; Düzenleyici ortamda yüksek dinamikler. Performans ve kabulde sorunlar! 2016 FutureCamp Climate GmbH 7
2nci dönem (2008-2012) ilave alınan dersler Tahsis ve diğer düzenlemeler konusunda alınan dersler: Basitleştirme, sistemin verimliliğini ve kabulünü pekiştirmiştir Avrupa daki genel ekonomik kalkınma ve sonradan uyarlama olanaklarının olmaması yine piyasada arz fazlalığına yol açmıştır, CDM ve JI nın başarısı da CER ler ve ERU ların hızlı şekilde ithal edilmesini arttırmıştır Ticaret hacimleri arttıkça, piyasa gözetim konuları daha fazla önem kazanmıştır İşletmeler içinde alınan dersler: Çoğu işletme için emisyonların ve ETS nin yönetimi, «olağan işleri»nin bir parçası haline gelmiştir Ticarette daha fazla işletme aktif hale gelmiş, aşağıdaki amaçlara yönelik olarak mekanizmadan faydalanmaya başlamışlardır: Yatırımların eş finansmanı, Gelir getirmek, ve hatta Likidite sağlamak (2009 ekonomik krizi!) 2016 FutureCamp Climate GmbH 8
Sonuçlar ve Tavsiyeler Özellikle tahsis konusunda, mümkün olduğunca fazla detaylı kurallardan kaçının, bu tarz detaylandırılmış kuralları asli önem taşıyan emisyon kaynakları için kullanın ETS, piyasa temelli bir mekanizmadır çerçeveye ve katılımcılara ihtiyaç duyar ETS deki fiyat sinyalleri, yatırım kararlarına etki etmelidir Emisyon azaltma hedefleri mevcut olduğundan, ETS, durumun olduğu gibi devam etmesiyle değil, diğer mekanizmalarla karşılaştırılmalıdır. İşletmeler, ETS nin alternatifinin aynen olduğu gibi devam OLMADIĞINI fark etmelidirler! Şirketlerin prosesleri uygulamaya geçirmek ve yeni mekanizmaya uyum sağlamak için zamana ihtiyacı olacaktır Şirketlerin ilave masrafları olabilir, ancak ETS den faydalanarak, ticari hedeflerini de destekleyebilirler 2016 FutureCamp Climate GmbH 9
Teşekkür ederim Dr. Roland Geres Yönetici Ortak FutureCamp Holding GmbH Aschauer Str. 30 81549 Münih, Almanya Telefon +49 (89) 45 22 67-33 Faks +49 (89) 45 22 67-11 roland.geres@future-camp.de www.future-camp.de 2016 FutureCamp Climate GmbH 10