LEGIONELLOSIS GÜNDEM Havuz - Kimya L E G I O N E L L A N E D I R? L E J Y O N E R H A S T A L ı Ğ ı V E T U R I Z M M Ü C A D E L E V E K O R U N M A Y Ö N T E M L E R I
...LEGIONNAIRES (LEJYONER) HASTALıĞı, 1980 LI YıLLARDAN BU YANA EN ÇOK TARTıŞıLAN VE YANLıŞ ANLAŞıLAN KONULARDAN BIRI OLMUŞTUR..!
Legionellosis; Legionella türü bakterilerin neden olduğu enfeksiyonların genel adı... Legionella Bakterisi; İnce, Gr(-), Sporsuz ve kapsülsüz, Averaj hücre büyüklüğü 500-1000 µm, Genişliği 1000-3000 µm uzunluğunda, Hareketsiz, aerob basillerdir.
TARİHÇE: Hastalık ilk defa 1976 yılında Philadelphia şehrinde (ABD) Amerikan Lejyon Toplantısının yapıldığı The Bellevue Statford Hotel de görülmüştür. Otelde kalan 4400 üye arasında pneumonia(=zatürre) salgını çıkmış, salgına yakalanan 182 vakadan, 147 si hastaneye kaldırılmış, 29 u ölümle sonuçlanmıştır.
SALGININ İNCELENMESİ... Etgen patojen ilk olarak; salgının incelenmesi sayesinde CDS(Center of Disease Control) tarafından ölen 22 vakanın akciğer otopsi materyali formalin ile tespit edilip saklanmış, devam eden çalışmalarda denek hayvanlarına ünoküle edilmiş ve patojenin izolasyonu sağlanmıştır. Bu olayla anılan hastalığa Legionnaires (Lejyoner) Hastalığı, etgen patojenede Legionella pneumophila adı verilmiştir.
LEGIONNARIES (LEJYONER) HASTALıĞı; Legionella pneumophila hücre içi patojenidir, Kuluçka süresi 2 ila 10 gündür, İlk belirtileri; ishal, zayıflama, baş ağrısı, kas ağrıları, kırgınlık, iştahsızlık ve kuru öksürüktür, Hastalık etgeni özel labaratuvarlarda tespit edilebilir, Hastalık tedaviye rağmen %15-20 ölümle sonuçlanır.
ENFEKSİYONLAR NASIL BULAŞIR? Su zerrecikleri içerisine yerleşen bakterilerin hava yoluyla vücuda alınmasıyla bulaşır, Su zerrecikleri içerisindeki patojen miktarı ve ortamda bekleme süresi hastalık riskini arttırır, Hastalık insandan insana bulaşmaz.
Tesisatta Legionella Riski Taşıyan Yerler Nerelerdir? Soğutma kuleleri veya buharlaşmalı kondenserler (3 km.) Duşlar ve musluklar Terapi havuzları, jakuziler, hamamlar Bahçe sulamada kullanılan springler Fıskiyeli süs havuzları Açık sistem güneş kollektörleri Fancoiller ve split klimalar (nadiren)
Legionella bakterisinin yaşama koşulları için gerekli şartlar ve uygun ortamlar nelerdir? Doğadaki su kaynaklarından gelen bakteriler, binaların su sistemlerine yerleşir ve uygun ortam bulunca çoğalır.
Legionella bakterisinin yaşama koşulları için gerekli şartlar ve uygun ortamlar nelerdir?(2) Sıcaklık : Özellikle üremesi ve çoğalması için 25-42 C arasında ısıya gerek vardır. Yüksek sıcaklıklarda üremesi durur ve ölmeye başlar, teorik olarak 70 C nin üzerinde yaşaması mümkün değildir. ph : 5,5-8,5 arasında olmalıdır. Besin maddesi (nütrient); her türlü organik maddeler, demir, algler-yosunlar bakteriler için besin maddesidir.
KONUYLA İLGİLİ MEVZUAT Sağlık Bakanlığının 30.05.1996 tarih ve 6076 sayılı daimi genelgesinde hastalıkla mücadelede esaslar ve yaptırımları yayınlanmıştır. EWGLI (Europen Workıng Group for Legionella Infectıons); Türkiye Sağlık Bakanlığı kanalıyla 34 ülkeyle birlikte bu kuruluşa bağlıdır. Vakaların EWGLI ye bildirimi zorunludur.
EWGLI Lejyoner hastalığı için Avrupa Çalışma Grubu Seyahat ilişkili Lejyoner hastalığı ile ilgilidir. Merkezi Londra dadır. Türkiye dahil 34 ülke kayıtları tutulur. Seyahat acentaları ile direkt bağlantılı çalışır.
SEYAHAT İLİŞKİLİ LEJYONER HASTALIĞI VAKALARININ ENFEKSİYON KAYNAĞI ÜLKEYE GÖRE DAĞILIMI EWGLINET 2002
1 TEMMUZ 2002 DEN BU YANA KÜME VAKALAR
VAKA nedir? Seyahate çıkan şahsın, evinden uzakta en az bir gece veya daha fazla geçirmiş olması ve bu sürenin hastalığın başlangıcından itibaren 10 günü geçmemesi gerekmektedir. Konaklanan yer, hastalığın kaynağı olarak direkt gösterilemez, sadece şüpheli yer olarak değerlendirilir.
Legionella bakterisi ile mücadelede otelde alınması gereken önlemler nelerdir? Eğitim Sorumluluk Bakım-mekanik temizlik Sistemin korunması Takip
Eğitim Otelde konuyla ilgili personelin bilgilendirilmesi gereklidir. 1. Teknik servis elemanları 2. Otel odaları ile ilgili çalışanlar (Housekeeping crew) 3. Bahçeden sorumlu personel 4. Hamam, sauna çalışanları 5. Konu ile ilgili diğer personel
Sorumluluk Otel sorumlusu ve bölüm sorumluları tayin edilmelidir. 1. Otel sorumlusunun, Teknik işlerden sorumlu müdür veya yetkili bir kişi olması uygundur. 2. Teknik servis, Housekeeping, Bahçe ile ilgili uygulamadan ve takibinden sorumlu kişiler belirlenmelidir.
Bakım-mekanik temizlik Otelin sezon süresine ve şartlarına uygun olarak belirlenen zamanlarda, sistemin bakım ve temizliği, anlaşmalı firma tarafından belirtilen şartnameler doğrultusunda yapılmalı ve kontrol edilmelidir. Tüm işlemler, ayrıntılarıyla kayıtlara geçirilmeli, firma ve otel yetkilileri tarafından imzalanmalıdır.
SU SİSTEMLERİNDE LEGİONELLA KONTROLÜ ÇEVRESEL İNCELEME VE RİSK YAKLAŞIMI (EWGLI REHBERİ) Legionella bakterisine maruziyet riski olabilecek noktalar; Soğutma Kuleleri Sıcak ve soğuk su sistemleri Doğal termal sular ve dağıtım sistemleri Kaplıcalar Suyun aerosolizasyonuna neden olan 20 0 C civarında sıcaklıktaki diğer su sistemleri
SU SİSTEMLERİNDE LEGİONELLA KONTROLÜ ÇEVRESEL İNCELEME VE RİSK YAKLAŞIMI (EWGLI REHBERİ) Legionella bakterisine maruziyet riskinin önlenmesi ve kontrolü: Planda olması gereken detaylar : 1. Fiziksel iyileştirme programları 2. Kimyasal iyileştirme programları 3. Kimyasalların kullanımı, yok edilmesi, taşınması ve depolanması ile ilgili sağlık ve güvenlik bilgileri 4. Sistem kontrol parametreleri 5. Acil durumda alınması gereken önlemler 6. Temizleme ve dezenfeksiyon prosedürleri
RUTİN KONTROL SİSTEMİ KONTROL NOKTASI GÖREV SIKLIĞI ODA 1. Duş ve musluklardan suyun 2-3 dakika akıtılması 2. Musluk ve duş başlıklarının dezenfeksiyonu 3. Musluk ve duş başlıklarının kireçten arındırılması 4. Serbest Klor düzeyi ölçümü Boş kaldığı her gün Her hafta Her ay Seçilmiş noktalardan her gün
RUTİN KONTROL SİSTEMİ KONTROL NOKTASI GÖREV SIKLIĞI SICAK SU TANKI Tankın Temizliği (tortu ve kireçten arındırma, dezenfeksiyon) 3 ayda bir SOĞUK SU TANKI 1. Serbest Klor düzeyi ölçümü Her gün 2. Tankın Temizliği (tortu ve kireçten arındırma, dezenfeksiyon) 3. Mikrobiyolojik inceleme (İçilebilir olma özelliği) Her ay 3 ayda bir 4. Kimyasal inceleme 6 ayda bir
RUTİN KONTROL SİSTEMİ KONTROL NOKTASI GÖREV SIKLIĞI SU DAĞITIM SİSTEMİ 1. Fiziksel Kontrol Ayda bir 2. Dezenfeksiyon Yılda bir SOĞUTMA KULELERİ 1. Temizlik ve dezenfeksiyon 3 ayda bir 2.Rutin işletme bakımı 3 ayda bir
RUTİN KONTROL SİSTEMİ KONTROL NOKTASI GÖREV SIKLIĞI SU YUMUŞATMA TANKLARI Temizlik ve dezenfeksiyon Üretici önerisi doğrultusunda ACİL DURUM MUSLUKLARI VE CİHAZLARI Flushing 6 ayda bir veya üretici önerisi doğrultusunda BAHÇE SULAMA SİSTEMLERİ VE FISKİYELER Temizlik ve dezenfeksiyon Yılda bir
RUTİN KONTROL SİSTEMİ KONTROL NOKTASI GÖREV SIKLIĞI JAKUZİ VE SICAK SU HAVUZLARI 1. Filtre ve kum filtrelerinin geri yıkaması Her gün 2. Serbest Klor ölçümü Günde 3 defa 3. Bütün sistemin dezenfeksiyonu Her hafta