BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ Sosyal Yapı ve Eğitim Yrd. Doç. Dr. Ahmet ÇOBAN
Yrd. Dç. Dr. Ahmet Çoban Bilişim Teknolojileri, Sosyal Yapı ve Eğitim ISBN 978-605-318-441-6 Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarına aittir. 2016, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 1. Baskı: Mayıs 2016, Ankara Yayın-Proje: Didem Kestek Dizgi-Grafik Tasarım: İsa Çam Kapak Görseli: http://tr.depositphotos.com İmaj ID: 28615723 Copyright : violetkaipa Baskı: Salmat Basım Yayıncılık Ambalaj Sanayi Tic. Ltd. Şti. Büyük Sanayi 1. Cadde 95/1 İskitler/ANKARA Tel: (0312 341 10 20) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 26062 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi 0312 430 67 50-430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24-434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net
ÖNSÖZ Günümüzde bilgisayar ve teknoloji temeline dayanan bilginin, zaman, mekan ve mesafe tanımaksızın her yerde olmasını sağlayan bilişim teknolojileri, bir çağ kapatıp bir çağ açmış konumda olup; yeni çağa, bilişim çağı adını vermiştir. Bireyler ve toplumlar, gücünü sahip oldukları bilişim teknolojileri ve kullanımlarından almaktadır. Çünkü, Bilişim Çağı nda bireylerin ve toplumların sermayesini, sahip oldukları bilişim teknolojileri oluşturmaktadır. Doğal olarak, bireylerin ve toplumların rekabet alanı, bilişim teknolojilerine kaymış durumdadır. Bilişim teknolojileri, bireylerin ve toplumların kendilerini yeniden tanımlamalarını; güçlü, zayıf, iç ve dış çevreden kaynaklanan fırsat ve tehditleri fark etmelerini zorunlu hale getirmiştir. Bilişim teknolojilerini sermaye ve güç olarak görmeyen veya geliştirmeyen devletler, rakiplerine teslim olmakta, komşularını kaybetmekte ve gerilemeye maruz kalmaktadırlar. Bilişim teknolojileri, toplumların sahip oldukları insangücünü test etmekte; bu gücün, bilişim teknolojilerine olan ihtiyacını eğitimle karşılamalarının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bir toplumun, bilişim teknolojilerine sahip olması bir türlü mümkün olsa bile, bu teknolojileri kullanan ve geliştiren insangücüne sahip olmadığı takdirde, Bilişim Çağı toplumu olması mümkün olamayacaktır. Bu durumun farkında olan toplumlar, bilişim teknolojilerine yaptıkları yatırımlar kadar, bunları kullanabilecek ve geliştirebilecek donanıma sahip insangücüne de yatırımlar yapmaktadırlar. Bu yatırımları, eğitim kurumları aracılığıyla başta öğretmenler, öğrenciler ve programlar olmak üzere ilgili birçok alanda bilinçli bir şeklide gerçekleştiren toplumlar, bugün ve gelecekte, gelişmiş toplumlar kategorisindeki yerlerini alabilecek ve muhafaza edebileceklerdir. Bilişim Teknolojileri, Sosyal Yapı ve Eğitim adını taşıyan bu çalışmanın, yukarıda ifade edilen düşüncelere dikkatleri çekeceği ve gelecekte bu alanda yapılacak çalışmalara katkı sağlayacağı umulmaktadır. Ahmet ÇOBAN
İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM GİRİŞ Temel Kavramlar...1 1. Bilgi...2 Veri...2 Enformasyon...3 Veri-Enformasyon-Bilgi...3 Bilginin Oluşumu...4 Bilginin İşlevi...4 2. Bilişim...6 3. Teknoloji...8 4. Bilişim Teknolojisi...12 Bilgisayar...13 İnternet...13 5. Sosyal Yapı...14 6. Eğitim...20 2. BÖLÜM BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE SOSYAL YAPI 1. Bilişim Toplumu...31 Birey ve Kişilik...33 Yaşam...33 Kültür ve Değerler...35 İş Hayatı...37
vi Bilişim Teknolojileri, Sosyal Yapı ve Eğitim Üretim...39 İşbirliği...40 İletişim...41 Devlet...42 Ülkelerarası Farklılıklar ve İlişkiler...43 Sorunlar...46 2. Bilişim Teknolojileri ve Avrupa Birliği...48 3. Bilişim Teknolojileri ve Türkiye...50 3. BÖLÜM BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE EĞİTİM 1. Bilişim Teknolojileri ve Birey...62 2. Bilişim Teknolojileri ve Öğretmen...68 3. Bilişim Teknolojileri ve Okul...73 4. Bilişim Teknolojileri ve Eğitim Ortamı...76 Eğitim Programları...82 Eğitim-Öğretim-Öğrenme Yaklaşımları...84 Bilgisayar Destekli Eğitim...85 Bilgisayar Destekli Öğretim...85 İnternet Destekli Eğitim...87 Bilgi / Bilgisayar / Medya Okuryazarlığı...89 Aktif Öğrenmeye Dayalı Eğitim...91 İşbirlikçi Öğrenme...92 Eleştirel Düşünme...94 Uzaktan Eğitim...95 Proje Tabanlı Öğretim...96 Kaynakça...99
KAYNAKÇA 1. Sönmez, V. (2005) Eğitim Felsefesi. Ankara: Anı Yayıncılık 2. http://tr.wikipedia.org/wiki/bilgi (23 Temmuz 2007) 3. http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=280 (29 Temmuz 2007) 4. http://stu.inonu.edu.tr/~e040040002/calismalar.htm (26 TEMMUZ 2007) 5. Güçlü, N. ve Sotırofskı, K. (2006). Bilgi Yönetimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4: 351-371 6. Toptan, K. (2000) Milenyum İçin Öneriler. Çağdaş Eğitim, 267: 6-10. 7. http://www.canaktan.org/yeni-trendler/yeni-ekonomi/bilgi_toplumu-ozellik.htm (29 Temmuz 2007) 8. http://www.metu.edu.tr/~www41/ahmet-inam/bilgi-toplumu.htm (24 Temmuz 2007) 9. http://www.e-veri.com/detay.asp?pageid=832 (23 Temmuz 2007) 10. Eşgi, N. (2006) Bilgisayar Teknolojisinde Öğretmen Yeterlikleri. İlköğretmen Eğitimci Dergisi, 2: 8-10. 11. Akın, M. ve Başbuğ, A. (2005) Erzincan Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Öğrencilerinin Bilgisayar ve İnternet Teknolojilerinden Yararlanma Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Ön Araştırma. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 1: 47-58. 12. www.turkmia.org/eski/file/542sagliktabilisimetigi (23 Temmuz 2007) 13. Bostancıoğlu, M. (1999) Milli Eğitim Bakanı Metin Bostancıoğlu nun TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Yaptığı Konuşma. Çağdaş Eğitim, 256: 15-20. 14. Marşap, A. (2003) Global Değişimlerin Ulusal Eğitim Sistemine Etkileri. Çağdaş Eğitim, 298: 41-47.
100 Bilişim Teknolojileri, Sosyal Yapı ve Eğitim 15. TDK, (1988) Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. 16. http://tr.wikipedia.org/wiki/enformatik (23 Temmuz 2007) 17. http://dergi.tbd.org.tr/yazarlar/18022002/aydin_koksal.htm (23 Temmuz 2007) 18. http://kullanici.be.itu.edu.tr/~gulsen/gulsen_ozturkce.pdf (26 Temmuz 2007) 19. http://www.egitimilanlari.com/default.asp?pg=makale_goster&makale_ id=181 (25 Temmuz 2007) 20. İşman, A. (2005) Teknoloji ve Teknik: Eğitimsel Bakış Açısı. Eğitim Araştırmaları, 19: 194-206. 21. Deniz, S., Görgen, İ. ve Şeker, H. (2006) Tezsiz Yüksek lisans Öğretmen Adaylarının Teknolojiye Yönelik Tutumları. Eğitim Araştırmaları, 23: 62-71. 22. Tekinarslan, E. (2006) Eğitim Teknolojisi: Teorik ve Kavramsal Temeller. AİBÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 1: 113-130. 23. Akkutay, Ü. (1996) Milli Eğitimde Yabancı Uzman Raporları. Ankara: Avni Akyol Kültür ve Eğitim Vakfı. 24. İşman, A. (2005) Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Sempati pegem A Yayınları. 25. Doğan, H. (1983) Teknoloji Eğitimi. Ankara: A. Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. 26. Aşkar, P. (1999) Eğitimde Teknoloji Kullanımı. Eğitimde Yansımalar V 21. Yüzyılın Eşiğinde Türk Eğitim Sistemi Ulusal Sempozyumu, 393-396. 27. Alkan, C. (1998) Eğitim Teknolojisi. Ankara: Anı yayıncılık 28. Kongar, E. (1972) Toplumsal Değişme. Ankara. Bilgi Yayınevi. 29. Yaylacı, A. F. ve Aydoğan, İ. (2004) Eğitsel Süreçlerin Yeniden Tanımlanmasına Dönük Bir Öneri: Öğreşme. Eğitim, Toplum Bilim, 8: 40-55. 30. İktisadi Kalkınma Vakfı (2004) Avrupa Birliğinin Bilim, Araştırma ve Eğitim Politikaları ve Türkiye nin Uyumu. İstanbul. 31. İspir, E., Furkan, H. ve Çitil, M. ( 2007) Lise Fen Grubu Öğretmenlerinin Teknolojiye İlişkin Tutumları. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 9-1: 63-72. 32. http://www.ionsystem.net/sourcedesign/ion01.asp(26 Temmuz 2007). 33. http://www.ucansupurge.org/index.php?option=com_content&task =view&id (29 Temmuz 2007)
Kaynakça 101 34. Yılmaz, M. ve Doğan, O. (2005) Bilgisayar Destekli Eğitimde Newton un Hareket Kanunları İçin Geliştirilen Öğretim Materyalinin Öğrenci Başarısına Etkisi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19: 37-46. 35. http://www.balgateml.k12.tr/bilisim.htm (29 Temmuz 2007). 36. Akıncı Çötok, N. ( 2005) Bilgi Toplumunda Eğitim Olgusu. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10. s. 37. Arıkan, F., Aydoğdu, M., Doğru, M. ve Uşak, M. (2006) Bilgisayar Destekli Biyoloji Öğretiminin Öğrenci Başarısına Etkisi. Milli Eğitim, 171: 177-187. 38. Horozoğlu, Ş. (1998) Öğretmenlerin Yakın Gelecekteki Rollerine İlişkin Görüşleri. Eğitim Yönetimi, 14: 179-190. 39. http://inet-tr.org.tr/inetconf5/tammetin/tokman-metin.doc (25 Temmuz 2007) 40.Akkoyunlu, B. (2002) Öğretmenlerin İnternet Kullanımı ve Bu Konudaki Öğretmen Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22: 1-8. 41. Uzunboylu, H. (2005) Öğretmen Adaylarının Farklı içerikli Web Sitelerini Ziyaret Etme Sıklığı ve Cinsiyet Faktörünün Etkisi. Eğitim Araştırmaları, 19: 112-123. 42. Cevizci, A. (1999) Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma Yayınları. 43. Küçükahmet, L. ve Diğerleri. (2002) Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara : Nobel Yayın Dağıtım. 44. İçli, G. (2002) Sosyolojiye Giriş. Ankara: Anı yayıncılık. 45. Kızılçelik, S. (1992) Sosyoloji Terimleri Sözlüğü. Sivas: Saray Kitapevi. 46. Kızılçelik, S. ve Erjem, Y. (1994) Açıklamalı Sosyolojı Terimleri Sözlüğü. Ankara: Atilla Kitapevi. 47. Theodorson, G. A. ve Theodorson, A. G. (18970) Modern Dictionary of Sociology. Thomas Y. Crowell Company, Apollo Edition. 48. Nirun, N., Öner, A. ve Baykurt, N. (1986) Sosyoloji. İstanbul: Devlet Kitaplar 49. Arslan, M. (?) İlköğretim Öğretmenlerinin Yerleştirilmesi. Öğretmenlik Mesleği: Türkiye-Almanya ve Kıbrıs ta Öğretmen Yetiştirme. CBT yayınları. 50. Çengel, Y. A. (2005) AB Sürecinde Rasyonel Eğitime Geçiş: Vizyon ve Misyon. Milli Eğitim, 167: 92-109. 51. Bilen, M. (1999) Plandan Uygulamaya Öğretim. Ankara: Anı Yayıncılık 52. Çölmek, A. (1998) Eğitimde Bugünkü Durum ve İlköğretimde Yeniden Yapılanma Önerileri. Eğitim Yönetimi, 15: 305-317.
102 Bilişim Teknolojileri, Sosyal Yapı ve Eğitim 53. Gürbüztürk, O. ve Genç, S. Z. (2004) Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Görüşleri. Eğitim Fakültesi Dergisi, 7: 47-62. 54. Durmuş, S. (2003) En Gelişmiş Teknolojiler ve Matematik Eğitimine Katkıları. AİBÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 3: 142-152. 55. Akınoğlu, O. (2003) Bir Eğitim Değeri Olarak Eleştirel Düşünme. Değerler Eğitimi Dergisi, 3: 7-26. 56. Oğuz, A. (2004) Bilgi Çağında Yüksek Öğretim Programları. Milli Eğitim, 164: 162-172. 57. Erkul, A. (1998) 21.Yüzyıl Türkiyesinde Eğitimin Yeri. C.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20-21: 127-143. 58. Çengel, Y. A. (2005) AB Sürecinde Rasyonel Eğitime Geçiş: Vizyon ve Misyon. Milli Eğitim, 167: 92-109. 59. http://www.odew.net/4-11535-eğitimin (29 Temmuz 2007) 60. Şahin, Ç. (2006) Cumhuriyet Dönemi İlköğretim Programlarında Esnek Program ve Uygulanması. Milli Eğitim, 171: 167-177. 61. Yıldız, K. ve Buyrukcu, F. (2005) Aday Öğretmenlerin Mesleki Beklentilerine İlişkin Görüşleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10. 62. Güneş, F. (2005) Özel Okullar, Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Sempozyumu. 28-29 Ocak 2005, Antalya. 63. Arslan, M. (2000) Çağdaş Eğitim ve Çağdaş Toplum Bağlamında Türk Eğitim Sistemine Bakış. Çağdaş Eğitim, 264: 40-44. 64. Ayhan, S. (1990) Ankara daki Halk Eğitimi Merkezleri nde Açılan Kurslara Katılanların Özellikleri, Katılmalarını Güdüleyen Etmenler ve Programlara İlişkin Görüşleri. Eğitim ve Bilim, 77: 71-79. 65. Ünal, S. ve Çolak, E. (2005) AB Ülkelerinden Portekiz ve İspanya Eğitim Sistemlerinin İncelenmesi ve Türk Eğitim Sistemi İle Karşılaştırılması. Milli Eğitim, 167: 83-91. 66. Fındıkçı, İ. (2001). Bili Toplumunda Eriyen Değerler ve Eğitim. Eğitimde Yansımalar V 21. Yüzyılın Eşiğinde Türk Eğitim Sistemi Ulusal Sempozyumu, 20-26. 67. Ereş, F. (2005) Eğitimin Sosyal Faydaları: Türkiye- AB Karşılaştırması, Milli Eğitim, 167: 320-340. 68. Yıldız, K. ve Buyrukcu, F. (2005) Aday Öğretmenlerin Mesleki Beklentilerine İlişkin Görüşleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10.
Kaynakça 103 69. Sağlam, M. ve Kürüm, D. (2005) Türkiye ve Avrupa Birliği Ülkelerinde Öğretmen Eğitiminde Yapısal Düzenlemeler ve Öğretmen Adaylarının Seçimi. Milli Eğitim, 167: 53-70. 70. Hoşgörür, V. ve Yoncalık Taşbilek, M. (?) Bilgi Toplumunda Eğitim Yönetimi. Eğitimde Çağdaş Yaklaşımlar. Özel Okullar Birliği. 71. Akyıldız, S. (2003) Bilgi Teknolojileri Eğitimi Ne Kadar Etkiliyor?. Yeni Eğitim, 5: 55-57. 72. http://www.edevlet.net/eturkiye/bilgitoplumunayolunda.pdf (29 Temmuz 2007) 73. http://www.canaktan.org/canaktan_personal/canaktan-arastirmalari/degisim/aktan-tunc-bilgi-toplumu.pdf (26 Temmuz 2007) 74.http://www.muhasebetr.com/makaleler/001/ (29 Temmuz 2007). 75.http://www.paradoks.org/index.php?option=com_ content&task=view&id=38&itemid (29 Temmuz 2007 76. http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=239 (29 Temmuz 2007) 77. http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanak_b_sd.birlesim_baslangic_ya zici?p4=7695&p5=b&page1=52&page2=52 (26 Temmuz 2007) 78. Hoşgörür, V. ve Yoncalık Taşbilek, M. (?) Bilgi Toplumunda Eğitim Yönetimi. Eğitimde Çağdaş Yaklaşımlar. Özel Okullar Birliği. 79. Seferoğlu, S. (2005) İlköğretim Öğretmenlerinin Bilgisayara Yönelik Öz- Yeterlik Algıları Üzerine Bir Çalışma. Eğitim Araştırmaları, 19: 89-101 80. Çetinkanat, C. (1998) Öğretmen Adayları ve Müfettişlerin Bakış Açısından Öğretmen İletişim Becerileri. Eğitim Yönetimi, 14: 209-221. 81. http://www.e-imza.gen.tr/templates/resimler/file/arastirma_dosyalari/e- IMZANIN_TOPLUMSAL_BOYUTU.doc (29 Temmuz 2007) 82. http://www.istanbul.edu.tr/iletim/?page=template-news/detail&int_id=121 (29 Temmuz 2007). 83. http://www.bilisimdunyasi.net.tr/yazi.asp?sayi=2&yazi=247 (23 Temmuz 2007) 84. http://tbd.wmv.gen.tr/raporlar/rp7-2002.doc (25,07,2007 85. Dönmez, B. (1998) Sosyo-Teknik Sistem Modeli Açısından Türkiye nin Eğitim Yönetiminde Değişme Çabaları ve Yöneticinin Konumu. Eğitim Yönetimi, 16: 503-512. 86. http://ekutup.dpt.gov.tr/bilisim/oik576.pdf (26 Temmuz 2007) 87. Karabal, M. (?) Toplumda Eğitimin Önemi. Eğitimde Çağdaş Yaklaşımlar. Özel Okullar Birliği.
104 Bilişim Teknolojileri, Sosyal Yapı ve Eğitim 88. Can, N. (1998) Öğretmen ve Yöneticinin Etkililiğinin Öğretimdeki Rolü. Eğitim Yönetimi. 13: 55-69 89. Bayhan V. (1993) Enformatik Kültür. I. Ulusal Sosyoloji Kongresi: Dünyada ve Türkiyede Güncel Sosyolojik Gelişmeler. 3-5 Kasım, Atatürk Kültür Merkezi, İzmir. 90. Candaş, Ö. (1999) Bilimden Yana Olmak. Yaşadıkça Eğitim 64: 2-4. 91. http://www.halici.com.tr/dokuman/20040510-1.htm (26 Temmuz 2007) 92. http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=186 (29 Temmuz 2007 93. http://www.odew.net/3-11466-bilişim%20ve%20topluma%20katkıları.htm (29 Temmuz 2007). 94.T ürkoğlu, A. (2005) Avrupa Birliği Sürecinde Eğitimi Etkileyen Faktörler. Milli Eğitim, 167: 8-15. 95. http://www.bilisimsurasi.org.tr/sonucraporu/) (26 Temmuz 2007) 96. Türkiye I.Bilişim Şurası, 10-12 Mayıs 2002 Ankara 97. http://paribus.tr.googlepages.com/alpturk2.doc (26 Temmuz 98. Eğitim-Sen (1998) Bilgi Toplumu ve Eğitim. Demokratik Eğitim Kurultayı Bilgi Toplumu ve Eğitim Komisyonu Raporu. 99. http://www.cankaya.gov.tr/tr_html/aciklamalar/10.05.2002-1596.html (29 Temmuz 2007) 100. Hazır Bıkmaz, F. (2003) İlköğretim 4 ve 5. Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilgisi Dersindeki Başarılarını Etkileyen Faktörler. Eğitim Araştırmaları, 11: 117-127. 101. http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=197 (29 Temmuz 2007) 102. Bayrakcı, M. (2005) Avrupa Birliği ve Türkiye Eğitim Politikalarında Bilgi ve İletişim Teknolojileri ve Mevcut Uygulamalar. Mili Eğitim, 167: 341-354. 103. http://inet-tr.org.tr/inetconf8/bildiri/47.doc (29 Temmuz 2007) 104. Orhun, E. (2000) Türkiye de Eğitimde Bilişim Teknolojileri Yeniliği. Ankara: Türkiye Bilişim Derneği Yayınları. 105. MEB. (2003) Eğitim Teknolojileri Etkinlikleri. Ankara: Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü Yayınları. 106. Aşkar, P. ve Olkun, S. (2005) PISA 2003 Sonuçları Açısından Okullarda Bilgi ve İletişim Teknolojileri Kullanımı. Eğitim Araştırmaları, 19: 15-34. 107. Sönmez, V. (?) Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık
Kaynakça 105 108. Saracaloğlu, A. S. ve Kaşlı, A. F. (2001) Öğretmen Adaylarının Bilgisayara Yönelik Tutumları İle Başarıları Arasındaki İlişki. Ege Eğitim Dergisi, 1: 110-126. 109. Ersoy, Y. (2005) Fen Lisesi Matematik Öğretmenlerinin HeMaDME Yönelik Genel Eğilimleri ve Tutumları. Eğitim Araştırmaları, 17: 142-153. 110. Bindak, R. ve Çelik, H. C. 2006: 38) Öğretmenler İçin Bilgisayar Tutum Ölçeğinin Güvenirlik ve Geçerlilik Çalışması. Eğitim Araştırmaları, 22: 38-47. 111. Asan, A. (2002) Fen ve Sosyal Alanlarda Öğrenim Gören Öğretmen Adaylarının Bilgisayara Yönelik Tutumları. Eğitim Araştırmaları, 7: 136-146. 112. Ergün, M. (1998) İnternet Destekli Eğitim. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1: 1-10 113. Özer, Z. (1999) Bilgi Toplumunda Eğitim. Çağdaş Eğitim, 252: 45-47. 114. Akçin, E. (2006) Aktif Öğretim Yöntemi Olarak Proje Tabanlı Öğretim: İlkeleri, Yararları ve Aşamaları. Çağdaş Eğitim, 328: 40-45. 115. Akkoyunlu, B. ve Yılmaz, M. (2005) Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Düzeyleri ile İnternet Kullanım Sıklıkları ve İnternet Kullanım Amaçları. Eğitim Araştırmaları, 19: 1-14. 116. Mentiş Taş, A. (2005) Öğretmen Eğitiminde Aktif Öğrenme. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi, 2: 177-184. 117. Gökçe, F. (2002) Bir Değişme Aracı Olarak Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi ve Öğrenmenin Değerlendirilmesi. Çağdaş Eğitim, 284: 10-17. 118. Aydın, B. (2003) Bilgi Toplumu Oluşumunda Bireylerin Yetiştirilmesi ve Matematik Öğretimi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 183-190. 119. Alkan, C. (2000) İki Binli Yıllarda Öğretmenlik Mesleğinin Yeniden Yapılandırılması ve Öğretmen Adaylarının Yetiştirilmesi. Çağdaş Eğitim. 271, s. 12-14. 120. http://inet-tr.org.tr/inetconf5/tammetin/tokman-metin.doc 121. Şahin, T. (2000) İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Çoklu Ortamların (Multimedia) Etkililiği. Eğitim Araştırmaları, 1: 68-73. 122. Öztop, Ş. (2002) Yeni Bir Yılda Öğretmenin İşlevi Ne Olmalıdır?. Çağdaş Eğitim, 284: 28-30. 123. Şen, A. İ. (2001) Fizik Öğretiminde Bilgisayar Destekli Yeni Yaklaşımlar. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3: 61-71. 124. Adıgüzel, A. (2005) Avrupa Birliğine Uyum Sürecinde Öğretmen Niteliklerinde Yeni Bir Boyut: Bilgi Okuryazarlığı. Milli Eğitim, 167: 355-364.
106 Bilişim Teknolojileri, Sosyal Yapı ve Eğitim 125. Saka, A. Z. ve Saka, A. (2005) Öğretmen Adaylarının Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme Dersinde Mesleki Becerilerini Geliştirme Düzeyi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10: 81-89. 126. Yılmaz, E. (?) Postmodern Çağın Yaşamıyla Baş Edecek Bireyler ve Eğitim. Eğitimde Çağdaş Yaklaşımlar. Özel Okullar Birliği 127. Altan, Z. (1998) Eğitim Fakülteleri, Teknoloji ve Değişim. Eğitim Yönetimi, 15: 295-304. 128. Demirel, Ö. (2006) Öğretme Sanatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık 129. Aykaç, N. ve Diğerleri. (2006) Öğrenme-Öğretme Sürecinde Planlama ve Uygulama. Ankara: Naturel Yayıncılık 130. Oral, G. (2001) Problem Çözme Ezbere Karşı: Eğitim Sistemi İçinde Öğrenmenin Gerçek İşlevi. Eğitim Araştırmaları. 3-4, 83-86 131. Küçükahmet, L. ve Diğerleri. (2001) Sınıf Yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım 132. Bacanak, A., Karamustafaoğlu, O. ve Köse, S. (2003) Yeni Bir Bakış: Eğitimde Teknoloji Okuryazarlığı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14: 191-196. 133. Gürsel, M. ve Diğerleri. (2004) Sınıf Yönetimi. Konya: Eğitim Kitapevi Yayınları 134. Doğanay, A ve Diğerleri (2007) Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık. 135. Kılıçoğlu, O. ve Altun, A. (2002) Ortaöğretim Okullarında Öğrencilerin Bilgisayar Destekli Eğitime Karşı Tutumları. Eğitim Araştırmaları, 8: 175-187. 136. http://egitek.meb.gov.tr/bulten/evt/evt5/evt4.html (29 Temmuz 2007) 137. Dikmen, E. (2006) Medya Okur-Yazarlığı Dersi Üzerine Teknikler. Yeni Eğitim, 17: 52-53. 138. Doymuş, K., Şimşek, Ü. ve Şimşek, U. (2005) İşbirlikçi Öğrenme Yöntemi Üzerine Derleme: İşbirlikçi Öğrenme Yöntemi ve Yöntemle İlgili Çalışmalar. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 1: 59-83. 139. http://www.egze.com/internet/ (29 Temmuz 2007) 140. Ozankaya, T. (? ). Toplum Bilim. Tekin Yayınevi.
Kaynakça 107 GÖRSELLER 1. http://www.ogrenmen.com/rehberlik/bilgi-caginda-bilgi.html 2. http://eticaretmag.com/buyuk-veri-big-data-avantajlari-nelerdir/ 3. http://www.dreamstime.com/royalty-free-stock-image-overcome-problemsolution-image25779696 4. http://botelabs.blogspot.com.tr/2014/02/verienformasyon-ve-bilgikavramlar.html 5. http://thinkvss.com/gis.html 7. http://www.liderteknoloji.com/ilgialanları.html 6. http://blogs.msdn.com/b/healthblog/archive/2015/10/12/healthinformation-exchange-a-recipe-for-success.aspx 8.https://larrycuban.wordpress.com/2014/11/27/more-cartoons-on-kidsadults-and-technology/ 9. http://www.timurdemir.com.tr/bulut-bilisim-cloud-computing-nedir/ 10. http://docplayer.biz.tr/2120658-uzaktan-egitimde-bilisim-ortamlari-veteknolojileri.html 11. http://www.alkanhoca.com/mat_karikatur.html 12. http://www.ufukkilic.com.tr/2014/06/2023-hedefleri-icin-bilisim-olmazsaolmaz/#.vsd6yfmltvs 13. http://carlosinformatica62.blogspot.com.tr/2015/10/5-productos-einventos-que-han-hecho-la.html 14. http://www.ymca.int/what-matters-now/stories/?tx_newsflexible_article%5 Bid%5D=124&cHash=edda8bbbddb72a5c7d0bb09db0350621 15. http://www.yapi.com.tr/haberler/markalar-sosyal-sorumlulukta-itibar-yarisinda_100832.html 16. http://slideplayer.biz.tr/slide/2801563/ 17. http://www.btnet.com.tr/kurumsal-hizmetler/bilgi-toplumu-stratejisikurumsal-bir-yapi-olusturuyor/1/14868 18. http://www.dmy.info/kalkinma-nedir/ 19. http://www.brainyquote.com/quotes/topics/topic_education.html 20. http://www.thequotepedia.com/education-is-the-most-powerful-weaponwhich-you-can-use-to-change-the-world-nelson-mandela-educationquote/ 21. http://kümeeğitim.com 22. http://www.gazetebilkent.com/2016/01/29/bilmemek-ayip-ogrenmemek-suc/
108 Bilişim Teknolojileri, Sosyal Yapı ve Eğitim 23. http://www.milliirade.com/?p=6229 24. http://www.halkinsesikibris.com/m/index.php?islem=detay&id=52235 25. http://turksamal.blogcu.com/bilgi-toplumu-2/6481071 26. https://www.thedollarbusiness.com/turkey-extends-support-to-make-inindia-calls-for-indian-investments/ 27. http://tarim.com.tr/haber/23294/topraksiz-tarimin-ilkeleri-nelerdir.aspx 28. http://svetnadosah.com/zeme/cina/sanghaj 29. http://www.westgenesee.org/district/technology/technology_home.cfm 30. http://www.pmetrica.com/testcpt.aspx 31. http://karikaturculerdernegi.com/2011/04/cocuklarin- dusledigi-gelecek / 32. http://www.biznet.com.tr/tr/is-akislari-icin-e-imza 33. http://www.tamsanat.net/haberler/?post=1796 34. http://paratic.com/saygin-bir-is-hayati-icin-dikkat-etmeniz-gerekennoktalar/ 35. http://www.eticaret.com/blog/sanal-magazanizin-musterilerini-rakiplerekaptirmayin/ 36. http://www.charlestonbusiness.com/news/54048-nlrb-schedules-unionelection-for-boeing-sc 37. http://www.aysemd.com/kumelenme-ve-isbirligi-egitimi/ 38. http://www.hakkindakisabilgi.net/bilgi-ve-iletisim-teknolojisi-urunlerinintanitimi-hakkinda-kisa-bilgi.html 39. http://www.tuzla.bel.tr/icerik/622/2526/tuzla-edevlette.aspx 40. http://www.sondakika.com/haber/haber-baku-de-dicle-universitesiruzgari-esti-7260799/ 41. http://www.sonbisey.com/tag/gelismis-ulkeler/ 42. http://blog.kmk.net.tr/avrupa-birligi-eticaret-ile-buyuyor.html 43. http://www.haberkapadokya.com/haberler/09-10-2013/94/comeniuse%c4%9fitimi-.html 44. http://webrazzi.com/2015/08/19/15-maddede-turkiyenin-bilisim-teknolojil eri-kullanim-aliskanliklari/ 45. http://www.asfa.com/2667/tabletli-egitim-2 46. http://www.sozcu.com.tr/egitim/teknoloji-egitiminin-yasi-kuculmeli.html
Kaynakça 109 47. http://blog.milliyet.com.tr/teknolojik-yatirimlarin-egitime-katkisi-nasilsaglanabilir-/blog/?blogno=391968 http://sertacogut.com/blog/?tag=iletisim 48. http://sertacogut.com/blog/?tag=iletisim 49. http://www.crystaldanconcepts.com/ 50. http://www.egitimpedia.com/egitim-sistemini-donusturen-ulkeler-4- guney-kore/ 51. http://www.mostaruniversitesi.com/bilgi-teknolojisi-fakultesi.html 52. http://aliemrahsarli.com/ogrenmeyi-ogrenme/ 53. http://web.deu.edu.tr/proje/?cat=84&paged=3 54. http://www.bilisimkontor.com/icerik.php?kod=hakkimizda 55. http://www.dijitalders.com/icerik/9/5068/bilgi_teknolojisi_ve_toplum.html#. Vs9db_mLTvs 56. https://mutewitter.blogspot.com.tr/2015/12/sosyal-medyanin-kuresellesen-dunyaya.html 57. http://tutor-pace.typepad.com/onlinetutoring/2015/12/ 58 http://www.vekam.org.tr/index.php?dil=tr&page=etkinlikler&state=bil gi_okuryazarligi_egitim_programi 59. http://girisimport.com/uretkenligi-artirmanin-5-guclu-eylemi/ 60. http://snn.imer.gob.mx/antenaradio/page/188/ 61. http://dijitalhayat.tv/dijital-dunya/dijital-kultur/ogrencilerin-ogrenmetarzlari-degisiyor 62. http://www.milliyet.com.tr/e-okul-veli-bilgilendirme-sistemiegitim-2199462/ 63. http://www.kamudanhaber.com/bilim-teknoloji/egitim-teknolojiylegercekten-bulustu-mu-h265332.html 64. http://www.egitimpedia.com/bir-egitim-ortami-nasil-olmali/ 65. http://www.bursaserviscilerodasi.org.tr/2013-2014-egitim-ve-ogretim-yilihayirli-olsun/ 66. https://esraguler1988.wordpress.com/page/6/ 67. http://m.bianet.org/biamag/bilisim/129164-yasli-dostu-teknolojikyenilikler-hemen-simdi 68. http://tr.depositphotos.com/11634425/stock-photo-geography-lesson.html 69. http://www.haber5.com/ailecocuk/ogrenmeyi-ogrenmek-nasil-olacak 70. http://www.iserer.com/wp-content/uploads/2013/09/sunum-materyali.jpeg
110 Bilişim Teknolojileri, Sosyal Yapı ve Eğitim 72.http://www.hmyazilim.com/uzaktan_egitim_sistem_ tasarimi.php 75.http://www.dilkoortaokulu.k12.tr/sosyal-bilgiler/ 76.https://enisden.wordpress.com/2012/11/17/sorgulamayi-ogretmek/ 71.https://yamanserap.wordpress.com/teorik-calismalar/bilgisayar-destekliegitim/ 73.http://www.61saat.com/gundem/sosyal-medya-okuryazarligiegitimi-h133475.html 74.https://erdoganmeral.wordpress.com/teorik-calismalar/sorgulamaya-dayali-ogrenme/ 77.http://www.mavipedal.com/uzaktan-egitim-web-1-0-2-0-3-0-ve-bulutbilisim/ 78.http://www.ikincidort.com/oyun-ve-proje-tabanli-ogrenme-yontemleribirlestirilebilir-mi/