TCMB Faiz Kararına Doğru (19.12.2016) Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Para Politikası Kurulu toplantısı sonuçlarını 20 Aralık Salı günü saat 14:00 te açıklayacak. TCMB, en son toplantıda politika faizini 50 baz puan, marjinal fonlama faizini 25 baz puan artırmıştı. Politika Faizi: %8,00 (Önceki: %7,50) Borç Alma Faizi: %7,25 (Önceki: %7,25) Marjinal Fonlama Faizi: %8,50 (Önceki: %8,25) Son Durum: 1) TCMB, küresel belirsizlikteki artış ve yüksek oynaklığa bağlı olarak yaşanan döviz kuru hareketlerinden duyduğu endişeyle, parasal sıkılaşma yönünde ölçülü bir adım atmıştı. 2) Fed in Aralık toplantısında 25 baz puan faiz artırımına giderek oldukça makul bir adım attı. Trump ın ekonomi politikasına yönelik belirsizlikler, Fed in para politikasına ilişkin belirsizliği artırıyor. 3) Ekim ayında yıllık bazda %7,16 oranında artan TÜFE, Kasım ayında %7,00 oranında arttı. 2015 yılı Kasım ayında enflasyon 11 yıllık ortalama altında olmasına rağmen, ekonomik aktivitenin zayıf olması nedeniyle enflasyon yükselemedi. Baz etkisi, 2017 yılı Şubat ayı sonrasında enflasyonu yükseltici yönde olacak. 4) TCMB, para politikası açısından I endeksinin 3 aylık hareketli ortalamasını takip ediyor. Ekim ayında %7,71 oranında olan endeks ortalaması, Kasım ayında %7,24 oranına geriledi. 5) TCMB üyeleri, enflasyon beklentilerinde 12 aylık dönemi para politikası açısından yakından izliyor. Kasım ayı Beklenti Anketi nde %7,87 oranında olan 12 ay sonrası TÜFE beklentisi, Aralık ayında %8,04 oranına yükseldi. Enflasyon beklentisinin yükselmesiyle birlikte, TCMB faiz artırım sürecine devam edebilir.
Faiz Kararını Etkileyen Faktörler 1) Beklenen Oynaklık Düzeyi TCMB, para politikasını oluştururken beklenen oynaklık düzeyini yakından izliyor. Grafikte 1 yıllık dönemde beklenen oynaklık düzeyi mavi renkle, gerçekleşen oynaklık düzeyi kırmızı renkle sol eksende gösteriliyor. Dolar/TL paritesi beyaz renkle sağ eksende gösteriliyor. Beklenen oynaklık düzeyinin gerçekleşen oynaklık düzeyinden farkı, aşağıdaki fark grafiğinde gösteriliyor. Yeşil ile gösterilen alanın, 24 Kasım tarihiyle hemen hemen aynı seviyede olması, risk algısının değişmediği anlamına geliyor. Ancak, kur oynaklığı yüksek kalmaya devam ediyor.
2) Küresel Oynaklık TCMB, en son PPK toplantısında küresel belirsizlikte artış ve yüksek oynaklığa dikkat çekmişti. Aşağıdaki grafikte, gelişen ülkeler oynaklık endeksi mavi renkle, S&P 500 endeksi oynaklık endeksi kırmızı renkle gösteriliyor. İki endeksin farkı ise yeşil renkle gösteriliyor. Gelişen Ülkeler Oynaklık Endeksi, 24 Kasım 19 Aralık tarihleri arasında geri çekmiştir. 2016 yılının ilk aylarında 40 seviyelerine yakın seyreden endeks, bugün 20 civarındadır. Yeşil renkle gösterilen alanın daralması, risk algısının düştüğünü gösteriyor.
3) Getiri Eğrisi Getiri eğrisi, borçlanma araçlarının faiz oranlarıyla vadeleri arasındaki ilişkiyi gösteriyor. 1) Artan eğimli getiri eğrisi, uzun vadede enflasyonda artış beklentisi içinde olunduğunu, bu nedenle uzun vade için daha yüksek faiz talep edildiğini gösteriyor. 2) Azalan eğimli getiri eğrisi, uzun vadede enflasyonda düşüş beklendiğini, bu nedenle kısa vadeli faizlerin uzun vadeli faizlerden yüksek olduğunu gösteriyor. 3) Yatay getiri eğrisi ise uzun vadeli faizlerle kısa vadeli faizlerin yakın olduğunu gösteriyor. Bu durum enflasyon beklentilerinin istikrarlı olduğunu gösteriyor. Enflasyon beklentilerinin istikrarlı olması MB tarafından tercih edilen bir durum. TCMB kısa vadeli faizleri kontrol ederek getiri eğrisi üzerinden fiyat istikrarını sağlamayı amaçlıyor. 7 Kasım tarihinde %8,93 oranında olan 3 ay vadeli bono faizi, ABD seçimleri sonrasında 24 Kasım da %9,71 oranına 78 baz puan kadar yükselmişti. 3 ay vadeli bono faizi, 19 Aralık itibarıyla %9,48 oranındadır. Yaşanan oynaklığın düşmesiyle birlikte getiri eğrisi 24 Kasım tarihine göre aşağı doğru kaydı. Getiri eğrisinin kısa tarafında düşüş görülmesi, TCMB nin kısa vadede agresif faiz artırımlarına gitmeyeceği düşüncesinden ileri geliyor. 24 Kasım a göre 3 ay vadeli bono faizi 23 baz puan kadar geriledi. Getiri eğrisinin uzun tarafında ise, TCMB nin ilerleyen dönemde faiz artırımına devam edeceği fiyatlanıyor. Aşağıdaki grafikte, 7 Kasım tarihli getiri eğrisi kesikli çizgi ile açık mavi, 24 Kasım tarihli getiri eğrisi mavi, 19 Aralık tarihli getiri eğrisi kesikli çizgi ile koyu mavi renkle gösteriliyor.
Beklenti Fed in ılımlı bir adım atmasıyla birlikte, TCMB de faiz artırımına ölçülü bir adım atarak devam edebilir. TCMB nin politika faizini 25 baz puan artırarak %8,25 oranına çıkaracağını, faiz artırımı akabinde piyasada yüksek bir oynaklık yaşanmayacağını öngörüyoruz. TCMB nin politika faizinde 25 baz puandan yüksek bir artırıma gitmesi durumunda, TL nin daha fazla değer kazanması beklenebilir. TCMB nin bu toplantıda borç alma faiz oranında 50 baz puan artırıma giderek, sadeleşme sürecini sonlandırması da beklenebilir. Böylelikle 100 baz puan genişliğinde ve simetrik bir koridora kavuşmak mümkün olur. Deniz Kahraman deniz.kahraman@ekspresyatirim.com