Đktidar: Kişiler-arası, Organizasyonal ve Global Boyutları Çarşamba, 30 Kasım 2005



Benzer belgeler
Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Modern Mimari -Kökeni ve Manifestoları

Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı İletişim Bilimleri Doktora Programı Ders İçerikleri

KİMLİK, İDEOLOJİ VE ETİK Sevcan Yılmaz

PEYZAJ TASARIMI TEMEL ELEMANLARI

3. SINIFLAR BU AY NELER ÖĞRENECEĞİZ? OCAK

Editörler Prof.Dr. Mimar Türkkahraman & Yrd.Doç.Dr.Esra Köten SİYASET SOSYOLOJİSİ

MiMARLIK, BiÇiM HALiNE GELMiŞ YAŞAMDIR.

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... iii GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM SOSYOLOJİYE GİRİŞ

KARMA METAL CNC LAZER KESİM FERFORJE

MİTOLOJİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

AKROPOLİS de ONARIM YÖNTEMLERİ Eylül-2011

AŞKIN BULMACA BAROK KENT

Sosyoloji. Konular ve Sorunlar

Duygusal ve sosyal becerilere sahip Genç profesyoneller

Chicago genel görünüm

İNSAN FAKTÖRLERİ. 4. Hafta / Sosyal Uyum Tevfik Uyar

STATİK. Ders_9. Doç.Dr. İbrahim Serkan MISIR DEÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü. Ders notları için: GÜZ

Ekolojik Tasarımlar ve Sanat

Đktidar: Kişiler-arası, Organizasyonal ve Global Boyutları Pazartesi, 7 Kasım KONU: Đktidar nasıl kurumsallaştırılır ve uygulanır?

İÇİNDEKİLER ÖN SÖZ...9

Erasmus programı ile gidilebilecek en iyi 10 şehir

Dersin Adı Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Bilim Tarihi ve Felsefesi GKS Ön Koşul Dersler

Dersin Adı D. Kodu Yarıyılı T + U Kredisi AKTS Bilim Tarihi ve Felsefesi GKS003 IV Ön Koşul Dersler

12. SINIF MANTIK DERSİ SÖKE ANADOLU LİSESİ 1. ORTAK SINAVI KAZANIM TABLOSU (Sınav Tarihi: 4 Nisan 2017)

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ PLANI

1.SINIF 1. YARIYIL 2. YARIYIL

Her birini özenle seçtiğimiz çiçeklere ek olarak mağazamızda İtalya'dan getirdiğimiz kullanışlı ve dekoratif hediyelik eşyaları da bulacaksınız.

SİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457)

Yazılı Ödeviniz Hakkında Kendinize Sormanız Gereken Bazı Sorular

Security Geçiş Sistemleri. Döner Kapılar. Hastane Kapıları. 90 Derece. Kayar Kapılar. Kapılar METAXDOOR MS30. Otomatik Yana Açılır

Peyzaj Mimarlığı çalışmalarında bitkisel materyalinin kullanımında, tasarım ilkeleri ile birlikte bitkilerin denrolojik özelliklerinin

GÖKDELEN YARIŞI 4500 YILDIR SÜRÜYOR

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI 8. SINIF TÜRKÇE DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ DERS SAATİ

SOSYOLOJİNİN TEMELLERİ

Görsel İletişim Tasarımı Öğr.Gör. Elif Dastarlı

ZANAATLA TEKNOLOJİ ARASINDA TIP MESLEĞİ: TEKNO-FETİŞİZM VE İNSANSIZLAŞMIŞ SAĞALTIM

12. Araştırmacılar Zirvesi nin açılış konuşmasını yapmak için beni davet etmenizden, bana bu fırsatı vermenizden dolayı sizlere teşekkür ederim.

prop & tasarım prop & tasarım İrem Ergene restoratör & iç mimar rem dizayn

Hızlı İstatistikler Anket 'İstanbul Kültür Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü Program Çıktıları Anketi' Sonuçlar.

5. SINIF TÜRKÇE DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ

Kulenizin en üstüne koşup atlar mısınız? Tabii ki, hayır. Düşmanınıza güvenip onun söylediklerini yapmak akılsızca olur.

GRI Uygulama Seviyeleri GRI. Versiyon 3.0

Teleskop: gökyüzüne açılan kapı

AHIRIN İÇİNDEKİ SARAY 300 Ispartalı filmini hatırladınız mı?

YAZILIYA HAZIRLIK SINAVI TÜRKÇE 5. SINIF

Şef Makbul Ev Yemekleri'nin sahibi Pelin Tüzün Quality of magazine'e konuk oldu

Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul.

SİYASET SOSYOLOJİSİ (SBK307)

LÜKS, LOCA ŞİRİNKÖY İLE YENİDEN TANIMLANIYOR...

Bina Bilgisi I KONUT. Y. Doç. Dr. Gaye B İROL

Mekânsal Vatandaşlık (Spatial Citizenship-SPACIT) Yeterlilik Modeli

SİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457)

JORGE LUIS BORGES PIERRE MENARD A GÖRE DON QUIXOTE & HOMER İN BAZI UYARLAMALARI. Hazırlayan: Rabia ARIKAN

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 7. SINIF TÜRKÇE DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

Döner Kapılar. Hastane Kapıları. Dairesel Kayar Kapılar. 90 Derece METAXDOOR MS30. Kapılar. Kayar Kapılar. Otomatik Yana Açılır

Beklentilerin çok ötesinde bir banyo deneyimi... CeraWall. Hemzemin duşlar için duvardan drenaj sistemi

KÜRESELLEŞEN DÜNYANIN YENİ GERÇEKLERİ VE GENÇLERİN KONUMU: RADİKALLEŞİYOR MUYUZ?

6. SINIF TÜRKÇE DERS BİLGİLERİ

MÜSİAD Otomotiv Sektör Zirvesi. Kocaeli 18 Ekim 2014 Cumartesi

TURK101 ÇALIŞMA 6 ZEYNEP OLGUN MAKİNENİN ARKASI

Gezdikçe Gördükçe BD TEMMUZ İzlen Şen Toker. Güzel ağaç adlı masal kasabası. lberobello

philia (sevgi) + sophia (bilgelik) Philosophia, bilgelik sevgisi Felsefe, bilgiyi ve hakikati arama işi

ZAMBAK 3.Sınıf Hayat Bilgisi Konu Başlıkları

YARATICI DÜŞÜNME & İNOVASYON MİCRO MBA PROGRAMI

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 6. SINIF TÜRKÇE DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

SELANİK AYASOFYA CAMİSİ

ESERLERLE BAŞ BAŞA KALMAK. Hayalinizde yarattığınız bir yerin sadece hayal olmadığının farkına vardığınız bir an

TEDU EPE. B. Yazma 25% C. Dil Kullanımı 25%

Hayatımızda Minimalizm. Müzik Tasarımında Minimalizm Tıpta Minimalizm Mimari Tasarımda Minimalizm Web Tasarımında Minimalizm

Başarıya Bağlılık Taahhüdü

kişinin örgütte kendini anlamlandırmasına fırsat veren ve onun inanış, düşünüş ve davranış biçimini belirleyen normlar ve değerler

TEMEL GRAFİK TASARIM AÇIK-KOYU, IŞIK-GÖLGE

AYA THEKLA YERALTI KİLİSESİ

İMAN/İNANÇ ve TANRI TASAVVURU GELİŞİMİ JAMES FOWLER

Anlama ve Yazma Becerileri

ÜNİTE:1. Sosyolojiye Giriş ve Yöntemi ÜNİTE:2. Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi ve Kuramsal Yaklaşımlar ÜNİTE:3. Kültür ve Kültürel Değişme ÜNİTE:4

Antik Mısır Boncuklarından Modern Tasarımlara.

TOPLUMSAL CİNSİYET - 1 YRD.DOÇ.DR. ÖZGÜR GÜLDÜ

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI SORGULAMA PROGRAMI

Siyaset Sosyolojisi Araştırma Konusu Nedir Siyaset Nedir Siyasi Olan Devlet Nedir Devlet türleri Devletsiz siyaset olur mu

KRONOLOJİK İSLAM MİMARİSİ 2 SASANİLER-İSPANYA EMEVİLERİ-TULUNOĞULLARI

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 10. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

I. BÖLÜM I. DİL. xiii

Editörler Prof.Dr. Ahmet Onay / Prof.Dr. Nazmi Avcı DİN SOSYOLOJİSİ

OSAGRUPYAPI OSALIFE. Mimarın Gözünden. Mimar Salih Zeki SALALI

PANEL YAPI PANEL YAPI

KIRILL ISTOMIN in. renkli dünyası ve DEKO TASARIM

1.Kameranın Toplumsal Tarihi. 2.Film ve Video Kameraları. 3.Video Sinyalinin Yapılandırılması. 4.Objektif. 5.Kamera Kulanım Özellikleri. 6.

BROADACRE CITY. Frank Lloyd Wright. Doç. Dr. Zeynep Enlil Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü

Aşk Her Yerde mi? - Genç Gelişim Kişisel Gelişim

HAYATI ŞİMDİ İSTEDİĞİNİZ GİBİ YAŞAYIN. Remley Land, bir Remley Grup projesidir.

A Framework for an Emancipatory Social Science

ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ PEYZAJ MİMARLIĞI BÖLÜMÜ MİMARLIK BİLGİSİ YUNAN UYGARLIĞI

Aynı Duvarda Düzlenmiş ve Düzlenmemiş Yüzeyler

İLETİŞİM. İnsan davranışlarının bir ürünüdür Dinamik bir olgudur Belirli kalıplara bağlıdır

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI... ANADOLU LİSESİ 12. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

TED ÜNİVERSİTESİ İNGİLİZCE YETERLİLİK SINAVI (TEDÜ - İYS)

1.Estetik Bakış, Sanat ve Görsel Sanatlar. 2.Sanat ve Teknoloji. 3.Fotoğraf, Gerçeklik ve Gerçeğin Temsili. 4.Görsel Algı ve Görsel Estetik Öğeler

İsmail Aybars Tunçdoğan

Transkript:

Đktidar: Kişiler-arası, Organizasyonal ve Global Boyutları Çarşamba, 30 Kasım 2005 KONU: Profesyonel otorite ve kültürel hegemonyaya devam: Yapı-bozuculuk ve postmodern/post/yapısalcılık. II. Đkinci örnek, okuma. Gary Peller Mantık ve Ayaktakımı hegemonyanın nasıl çalıştığını gösterir * okuyucu için çoğu zaman gizli ve esoterik olan pek çok şeyi açığa çıkarmaya çalışıyor * mantık/duygu, hakikat/mit, zihin/beden, bilgi/hurafe arasındaki farkın kültürümüzde derinlerde saklı olduğunu ve kesin gibi algılandığını, bu kültürün kendisinin de Aydınlanma dönemi 16. yüzyılda başlayan ve sonra pek çok yüzyıl devam eden mantık/hakikat/bilgi aydınlanması yaratmak hakkında olan-- ürünü olduğunu göstermeye çalışıyor. (Not: tarihi dönemler ve süreçler hakkındaki etiketler olaylar olduktan sonra gözlemciler/araştırmacılar tarafından yaratılmışlardır). * metin, daha önce bahsedilen egemen Aydınlanma öğretisinin dikotomilerine inanma anımızın bilinç akışı şeklinde sunumu/gösterimi ile başlıyor Peller bunların her biri arasındaki farkın her bir çiftteki farklı tarafla ilişkilendirilen sosyal hiyerarşilerin politik bir süreç olduğunu iddia ediyor. Peller, kesin gözüyle baktığımız ve fark etmediğimiz şeyleri, katmanları parçalara ayırarak yapı-bozucu bir argüman öneriyor. Daha sonra, nasıl zıtlıkların, eleştirel olmayan değerler ve varsayımlar oluşturan zıtlıkların, metinlerde gömülü olduğunu göstermeye çalışıyor. Bilgi ve hakikati onu inşa etme eyleminden ayıramayız bilgi/hakikat yapılır, bir hakikati temsiliyet çabalarının tümü bir ortam/metot aracılığıyla olur. Temsillerin tamamında bir ortam ve metot olmak zorundadır Peller dil ve yazıda saklı olanı tartışıyor. Bütün temsil metotlarımızın önyargıları vardır siyaset dışı değillerdir, çıkar ve sosyal eylem vardır. Peller in argümanı kültür ve politikadan ayrı olan objektif hiç bir referans noktası yoktur (s.29). Bilim, ekonomi, felsefe hepsi okunacak ve yorumlanacak metin lerdir (değişebilen insan yaratımlarıdır). Bilgi/hakikat/objektiflik/mantık olarak sunulmuş olan şeyler aslında belirli bir sosyal iktidar çeşidinin etkileridir, dünyayı belirli bir şekilde temsil eden kendisini yorum ötesi olarak, hakikatin kendisi olarak(yalın, kurgulanmamış, aşkın) sunan bir temsiliyet tarzının zaferidir. Eğer rasyonel olanı irrasyonel olandan ayıran şey rasyonel yaklaşımın kendisini ideolojiden arındırabileceği iddiası ve sadece bir gelenekçilik ise, yapı-bozucu mantığı kendi temelinde sorgulamak ve mantık ve bilgi olarak adlandırılan şeyin sadece algıyı, iletişimi belirli bir şekilde organize ediş, sosyal ve başka şeylere bağlı olan deneyimi bir organize ve kategorize etmek şeklidir ancak bunun sosyal olarak kurgulanmış doğası ve başka şeylere olan bağlılığ bastırılmıştır. Bilgi ve meşruiyetin belirli bir şekilde organize edilişi reddedilirse, gelenekçiler bir anlam boşluğu görür, ve dolayısıyla da yapı-bozucu duruşu nihilist olarak adlandırır. (Peller 1985:30) Peller bilgi sistemimizin ardındaki siyaseti göstermek istiyor. s.30 da, Peller UVA daki [University of Virginia/Virginia Universitesi] yapı-bozum hakkında yazan ve neden bunun beşeri bilimlerde bir kriz yarattığına dair düşüncelerini anlattığı bir din profesöründen bir paragraf sunuyor. Burada, Peller diğer bir yazarın eleştirisini açıyor. yapı-bozum = gömülü varsayımları, ikilikleri açmak/çözmek 114

Yapı-bozuculuk bir stil/cilik haline geldi: post-modernizm (bir stil) e karşı post-modernite (sosyal bir formasyon, bir toplum modu, belirli bir organizasyon) Mantık ve Kalabalık/Ayak takımı: Temsiliyetin Siyaseti nde, Gary Peller Nathan Scott un argümanını parçalara ayırır. Scott un bir paragrafını alır ve onun yapısını bozmaya başlar. Aşağıda Scott un paragrafı: Bugün tabii ki, yapısalcılık-sonrası anti-humanizm teşebbüsü tam hızla gidiyor, ve bu da bize günümüz entelektüel hayatındaki yeni trahison des clerc in büyük örneğini sunuyor. Bu tamlama Fransız eleştirmen Julien Benda nın ilk defa 1927 yılında basılmış olan bir zamanlar meşhur olan kitabının adıdır. Đngilizce karşılığı en iyi entelektüellerin ihaneti şeklinde verilebilir [Benda] daha sonra biraz abartılı bir suçlama yaparak sınıf kini ve ulusal duygularla kendilerini özdeşleştiren tipik modern zaman entelektüellerinin gerçekten yapmaları gereken siyasi tutkudan vazgeçtiklerini yazdı: kalabalığı bastırmak ve onları gerçek topluma geri çağırmak yerine, pragmatik ve avantajlı olana bağlılığı benimseyerek, hızlı sonuç almak şehvetine uyan entelektüeller de kalabalığa katıldılar Ve [Benda nın] şiddetli kınayıcı terimi beşeri bilimlere şu anda derin bir kargaşa eken entelektüel isyana uygun bir sıfat olarak görünüyor. (Peller Scott dan aktarıyor 1985:30) Aynalar salonu Garry Peller bütün bilginin iktidar iddialarını ihtiva ettiğini ileri sürmektedir, ki Scott un bilgi olduğunu (diğer araştırmacıların bilgi pratiklerine dair) iddia eden metnini yapı-bozarak örneklediği gibi Bilgideki krize dair Scott un metni Scott 1980lerde beşeri bilimlere ekilmiş olan derin kargaşa konusunda haklıdır, ve bu durum bugün de devam etmektedir, (yerel, örneğin GIR [General Instititute Requirements/ Genel Enstitütü Şartları], özellikle SASS [School of Humanities Arts and Sciences/ Fen Edebiyat ve Beşeri Bilimler Okulu] şartlarını değiştirme planı. Profesörlerin çoğunluğu entelektüel ayaklanma sırasında yetiştiler çoğu temel dersler nosyonuna karşılar, politik/kültürel olmayan bir temeli reddediyorlar.) Peller, Scott un paragrafının ikili zıtlıklar içerdiğini söylüyor: *kalabalık: kargaşa+arzu, tutku, kin, duygu, şehvetli, hemen, pragmatik, isyan, uygun * entelektüel: düzen + mantık, tutkusuz, nötral, disiplin, ideal, uzun-vadeli Đfade edilmeyen varsayımlar nelerdir? Peller gizli olan şeyin kalabalık özelliklerinin hayvanların özellikleri olduğunu, entelektüellerin özelliklerinin ise insanlarınki olduğunu söylüyor. Mantık arzunun ertelenmesi, disiplin ve kontrolle eşit görülüyor. 115

Bir metnin anlamı kaygandır! Mantık, kalabalığı sözde bastırır bu iktidar ve zorlama ile ilişkilendirilir, Scott bunu söylemese, kabul etmese de dahi. Scott, yazdıklarının nötral olmasını istiyor, ancak kalabalığı da bastırmak istiyor. Bunu nasıl yaparsın? Disiplin, kontrol, şiddet, zorlama? Mantık iktidarı düzene koyar, mantık iktidarı yenebilir, arzuyu düzenler mantık, bir kontrol teknolojisidir. Eğer Scott kalabalığa zor kullanmak istemezse, mantıki zorlamayı isteyebilir. Entelektüeller kalabalık gibidirler, zorlayıcı iktidara sahip eğer mantık kalabalığı bastırabiliyorsa, burada iktidar vardır! Ancak Scott un bu agümanı hakkında sabit bir anlamı elde ettiğimizi hissettiğimiz anca.başka bir zaman ya da yer. Arzunun ertelenmesi ve tatmin olmak kendimizi disipline etmemizle eş değerdir böylece üretken vatandaşlar oluruz, verimli olmayan imgesi ise kalabalıktır, ne isterlerse sadece onu yapıyorlar! fikrini yansıtan. Nike reklamını hatırlayın, sadece yap! Scott, kalabalık fikrini tutkulu, duygusal milliyetçilikten yana, halkın ayaklanmasını isteyen bir şey olarak çağrıştırıyor. Entelektüeller düzen, hislerine kapılmayan, gerçek toplum, disiplin, millet gibi bir şeye taraf olmayan, ancak uçucu, toplumda yayılan bir şeydir. Hukuk, şiddeti zapt etme sistemidir, bütün cebire/şiddete bu süreç aracılığıyla izin verilecektir. Hukukun dışında hareket edersen ve şiddetli olursan, hizaya getirilirsin. Sadece hukukun temsilcilerinin şiddet yapmaya izni vardır. Tutku/şiddet sosyal düzeyde hukuk aracılığı ile zapt edilir. Mantık arzuyu ancak arzu olarak bastırabilir: Ancak mantığı bir kez tutkunun düzenleyicisi, bir teknoloji olarak görürsek, aynı zamanda mantığın sosyal iktidar yoluyla yapılandırıldığını fark ederiz. Zaman ve yeri kendine mal eden arzuyu düzenleyen mantık nosyonu mantığın neyin uygun neyin uygun olmadığına dair sosyal seçimleri içeren mantığının yollarını da açığa çıkarır. Cinselliğe dair, örneğin, düzenleme Viktorya dönemi uygunluk nosyonlarına göre ya da bizim modern izin vericiliğimize göre ortaya çıkabilir. (Peller 1985:92) Hukuk bir mantık/logic sistemi değildir, siyasi yarışın bir sonucudur. Peller, bunun bir dizi iktidar savaşı hakkında olduğunu, mantıkla olmadığını, vurgular. Bu, metinler hakkında doğrudur metinlerde de gömülü savaşlar devam etmektedir. Mantık, iyi duyu/sağ duyu olarak kurumsallaşmış bir arzudur. Kalabalık gibi, mantık belirli bir sosyal arzu üzerine kurulu zoraki bir sosyal düzen vaat eder. Başladığımız keskin niceliksel ayrıştırmaya ters olarak, burada mantık ve tutku sadece bir tayfın farklı noktaları gibi görünür: iki konsept de pozitif ya da esaslı bir şeye tekabül etmez. Böylece belirsizlik olur mantık ve tutku arasında hiçbir belirli ayrım yoktur! Peller kalabalık olarak tarif tanımlanan şeyi şöyle tarif eder: Daha önceki irrasyonel, tehditkar kalabalık modelimiz linç eden kalabalık idi. Ancak, sosyal tarihin yapılandırılma şekillerine tekrar bakarsak, kalabalığın şehvetli ve duygusal olarak 116

tanımlama girişimlerinin olduğu pek çok farklı bağlam buluruz. Kalabalığı karakterize eden bütün bunlarda, baskın grup kalabalığa hayvani özellikleri yansıtır. Ancak bu alt üst edilebilir linç kalabalığı siyah erkekte içsel olduğunu düşündükleri ilkel yönü bastırdı. Peller, kötü kalabalığı iyi kalabalıktan nasıl ayırt ederiz diye soruyor? Metin, kesin sabit bir okuma vermez aynı metne dair birbirleriyle çelişen okumalar önerebiliriz. Peller, şu fikri savunuyor: anlamı yorumlayanın aktif katılımı kurar: yorum nötr ve pasif değildir, tam tersine yorum okuyucunun metne getirdiklerine, okuyucun zaten sahip olduğu kavramsal dile bağlıdır. (Peller 1985:93) bu eleştirel yorum rasyonel, kesin anlamı olan argümanın aslında sosyal hayatın mantık ve belirli bir kültürel ve siyasi vizyonunun başlangıçtaki rasyonel olmayan ilişkilendirilmesidir. (Peller 1985:94) Scott un argümanı iktidarın profesyonel, mantıklı ve disiplinli aktörlerin elinde olması gerektiğidir. Peller, Scott un argümanının bozuk olduğunu çünkü Scott un siyaset dışı, serinkanlı, siyaset ve ideolojinin (kötü/yanlış bilgi olarak görülen) dışında bir mantık noktasından, bir entelektüel olarak konuştuğunu iddia ettiğini söylüyor. Peller, bunu tersine çeviriyor ve yaratıcı bir yorum ve alternatif siyaset için bir alan açıyor. Yapı-bozucu pratiğin önemi sadece fikir, hurafe ve mit karşıtı olarak doğru, bilgi, ve hakikat olarak alınan şeylerin kurgulanmış doğalarını açığa çıkarması değildir. Önemli bir pratiktir çünkü sosyal dünyamızda bu hakikat iddiaları sosyal ilişkilerimizin kurgusunda iktidarlı siyasi roller oynamışlardır iktidar sahibi olanların iktidarlarını haklı çıkarmada ve iktidar sahibi olmayanlar da iktidar sahibi olmayışlarını kendi hataları ve yetersizlikleri olduğunu hissetmelerine yol açmıştır. (Peller 1985:95) Peller, iktidarsız olanlara kandırıldıklarını, kendilerine söylenen hikayeye (emek, fabrikalar, makalesine başlarken söz ettiği düzenlemeler hakkındaki şeylere) inanmamalarını gösteriyor bu hegemonyadır! Bu tip yapı-bozucu araştırmacılık ve 1980ler/90larda beşeri ve sosyal bilimlerde yarattığı kültürel savaş hâlâ bir oranda bugün devam ediyor, ancak artık alternatif epistemolojiler arasındaki bir rekabet, bir muharebe gibi değil de, öğrencilere neler öğretileceğinin içeriği olarak, diğer bir deyişle, belirleyici bir anlam yok, her şeyin siyaset olduğu, kimliğin deneyim, yorum, ve hakikat için anahtar olduğu üzerine. Peller, bütün mantığımızın mantık olmadığını gösteriyor her zaman rasyonel olmayan bir şey vardır. Batı toplumunda, arzunun üzerine mantığa ayrıcalık veren bir hiyerarşi yaptık ve bu mantığa imtiyaz verilmesini tanımıyoruz (örneğin, baskın iktidar çeşidi olarak meşru/uzman otoritesi). Mantık üzerine kurulu değil sadece rasyonel olmayan bir tercih (tarihsel gelişme). Bu, akademide daha geniş bir hareketin parçasıdır yapısalcılık sonrası/post-modernizm. Post/sonrası olarak ifade ediliyor çünkü topluma/toplumsal ilişkilere bir temel, bir yapı getirmiş olan Weber, Marx, etc. den sonra geliyor. Evrensel bilimsel bilginin mümkün olduğuna dair bir inanç ve bağlılık da var. Çağdaş post-modern, yapısalcı-sonrası araştırmacılar modern araştırmacıların gözlemledikleri ve eserlerinde tarif ettikleri sosyal yapının bilgi olmadığını sadece belirli bir bakış açısı olduğunu iddia ediyorlar. Sosyal bilimlerinin hayali, bu yapısalcılık-sonrası tesiste, fikirler, düşünceler, tercihler piyasasında, Adidas a karşı Nike, Peets e karşı Starbucks, espresso ya karşı latte grande gibi bir niş. 117

POST-MODERNIZM + MĐMARLIK Bu zor terimlerin anlamını belki de en iyi şekilde mimarlık tarihine bakarak açıklayabiliriz, hem üretim hem de yorum olarak. Üretim ve temsil stillerinin görsel bir açıklaması. Klasik Dönem (en erken mimari): Sağda: Minos Sarayı (1500 MÖ) binanın yapısı sütunlarla desteklenmiş, çok fonksiyonel. Bu zamanla bir stil haline geldi mimarlar önceleri bunu yapısal olarak kullandılar, sonra stilistik olarak geliştirdiler (Karnak taki Amun Tapınağı nda, hemen sonraki resimde görülen, sütunların stilistik olarak kullanımının yeniden canlanışına dikkat edin). Minos Sarayı görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://intranet.arc.miami.edu/rjohn/arc%20267/greek1_2002.htm Karnak taki Amun Tapınağı görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.culturefocus.com/egypt.htm Tepedeki Parthenon görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.answers.com/topic/parthenon Sargon II deki Kale görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. Görüntü, Profesör Silbey in slide sunumundandır. Solda: Sargon II deki Kale (Khorsabad) sütunlar kare haline geldi ancak hala fonksiyoneller, giriş kapısını bir kemer tutuyor. Üstte, sağda: Tepedeki Parthenon (500 MÖ), Yunan. (aşağıdaki URL adresinden Wikipedia görüntüsü) Altta, sağda: La Maison Carrée (MÖ 1. yüzyıl) Paris te ve onun Korint tarzı sütununun yakın çekimi, Yunan sütunları içerisindeki en teferruatlı ve oldukça biçim verilmiş olanı La Maison Korint sütununun görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.livius.org/a/france/nimes/nemauses2.html Aşağıda: Yunan sütununun üç çeşidi Üç çeşit Yunan sütunu görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.threes.com/cms/index.php?option=com_content&task=view&id=20&itemid=42 La Maison Carrée Đmajı telif hakları nedeniyle kaldırılmıştır. 118

http://www.utexas.edu/courses/classicalarch/images3/maisoncarre.jpg Orta Çağ: Solda ve Sağda: Notre Dame fonksiyonel kirişler binayı tutuyor, gerekli ilerleme, sadece değişim. Çok daha fazla komplike yapılar, payandalar var. Notre Dame ın dış görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://homepages.ius.edu/special/galena/france2001/france.htm Notre Dame ın iç görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.francedirect.net/article.3html Gotik kiliseler neden daha uzun ve dardılar? Çünkü haç işaretini sembolize ederek sıradan insanlara alçak gönüllüğü, Tanrı önünde huşuyu telkin etmek ufak hissetmek için. Bu amaç, bu katedrallere inşa edilmişti Zamanında, insanlar kulübelerde yaşıyorlardı ancak kilise iktidarını gösterecek şekilde inşa edilmişti, diğer bir deyişle Tanrı önünde sen hiçbir şeysin (Yapı-bozucu/ ya da eleştirel araştırmacılar yapıdaki gizli gücü vurgularlardı.) Solda: Milan daki Katedral görüntüsü Milan daki Katedral görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.gruppoartema.it/milan,%20art%20and%20faith.htm Sağda: Duomo of Orvieto Duomo of Orvieto görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.orvieto.ch/ Aydınlanma Dönemi: Versailles Sarayı (geç 1600ler) Weberyan rasyonalite ve yeni gelişen kapitalizmle birlikte Aydınlanmanın zirvesi. Sarayları yapan artık devlet (kilise yerine). Sarayın mühendisliğinde de saklı anlamlar ve semboller vardır! Mantık, sistematik, rasyonel. Devlet iktidarının hesap temeli. Versailles Sarayı görüntüleri telif hakları nedeniyle kaldırıldı. Neo-klasik ve Romantik Dönem: Solda: Paris teki Pantheon (geç 1700ler) ilk Mısır ve Yunan tapınaklarındaki yapı ve fonksiyonlarla aynı devamlılıktaki formlar Pantheon görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. 119

Sağda: Berlin deki Brandenburg Kapısı. Brandenburg Kapısı görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.cs.vu.nl/~ast/photos/germany/001.html Ama şimdi radikal bir değişiklik geldi. Art Nouveau: Sağda: Brüksel ve Viyana da merdiven ve pencere Art Nouveau görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. Art Nouveau stili, kilisenin ve devlet saraylarının ötesinde modernite ve modern kapitalizmi yakalayan yeni bir mimari ikonografisi sundu. Đlk gökdelenlerle birlikte Modernizmin başlangıcı: Solda: Şikago daki Marshall Fields Marshall Fields görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. Sağda: St. Louis deki Wainwright Wainwright görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. Mimarlar bunları yapabildiler çünkü çelik hakkında bilgi sahibi olmuşlardı. Artık binayı taşlar tutmuyor, çeliğin iç yapısı tutuyor. Modernizm: Solda: Prairie Evi stilindeki Chicago, Đllinois deki Robie Evi, Frank Lyoyd Wright tasarımı. Frank Lyoyd Wright evi görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. Sağda: Modernizmin üst noktası Philip Johnson (1930) ve Cam Evi (1949) idi. Cam Evin dış görüntüleri telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.nationaltrust.org/magazine/archives/arc_news_2005/012605htm Cam Evin iç görüntüleri telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.ronbluntphoto.com/glass.html 120

Amaç, esas öğeleri elde etmek için tasarımdan kurtulmaktı. Modernizm bilim gibidir ve mimaride/sanatta bilim gibi olmak demektir; amacı mimarideki temel parçacıkları bulmaktır. Johnson gibi modernist bir mimar için, cam ev atom teorisine/quantum mekaniğine eş değerdir. Odak noktası evin esas öğeleri idi (öğelerden saklanmak; süslü olmayan), amaç, özü bulmaktı! Modernizm, bu şeyin hakikatini bulma arayışıdır. Solda: Park Caddesi ndeki The Lever House [Lever Evi] Lever Evi görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.nyu.edu/classes/finearts/nyc/park/lever.html Sağda: Şikago da, Lake Shore Drive üzerindeki çok katlı apartman evler (van der Rohe tarafından) Lake Shore Drive apartmanları görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.artviews.org/chen.htm Modernizmle birlikte artık dekorasyon yok! Çelik öz şimdi artık dışarıda. Böylece, içeriyi dışarısı yapıyor. Form saflığı var. Modernizmle birlikte, form ve fonksiyon aynıdır. Sonra başka bir değişim daha geldi: post modern. Solda: 1. Fotoğraf: The Citicorp gökdeleni ve geleneği yeniden tanımlıyor. Bir bina dik dörtgen olmak zorunda değildir! 2. Fotoğraf: Johnson AT &T Merkez Binasını tasarladı. 18. yüzyıl duvar saatlerine benziyor, büyük baba saatleri dediklerimize. Bir anlamda, bir şaka olarak düşünülmüş. Ancak dahası var Philip Johnson gökdelenleri görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. Her şey çok farklı anlama davetiye çıkarıyor. (Örneğin, neden Dünya Ticaret Merkezi bombalandı? En önemli kapitalist sembollerden birisiydi) Sağda: Ronald Sari tarafından tasarlanan JFK havalanındaki TWA hava terminali. Johnson şu an 1980 deyiz ama bu bir 18.yüzyıl saati olabilir zaman ve yer çöktü, zaman ve mekan uzaklıkları kayboldu, geçmiş bugündür. Post-Modernizm: Modernlerin ürettiklerini, post-modernler yeniden uyarladılar. Bilim bize zaman ve mekanı kapsamaya izin verdi, çökmesine. Ben Manhattan daki bir çok katlı ofis binasıyım, ancak ben Chippendale tarzı bir saatim, bir Yunan tapınağıyım aynı zamanda. 121

Sağda: Binalar Đngiliz evlerinin üst kısımları ile yapılmış, Fransız şatosu tasarımı, Yunan tapınağı tasarımı ile bitirilen gökdelenler. Post Modern Binaların görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. Solda: Sütunlar stilistik bir yeniden diriliş yaşadılar, örneğin, Boston daki Boylston/Clarendon köşesindeki bina. Post-modernizm mesajları yüzeyde sergilemeyi amaçlıyor. Mimarlığın/mimarların yapı-bozucu okumalarıyla binalar arasındaki ilişki Peller ile Scott arasındaki ilişki gibidir. Sağda: Post-modern tasarımlarda bir devamsızlık/bağlantısızlık vardır, örneğin, eski-moda öğelerde kerpiç-gibi evler ve endüstriyel öğeler hepsi aynı yapı içerisinde. Post Modern Binaların görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. Mimar ve Mimari kritik Peter Eisenmann, Diyagram ve Göstergenin/Đşaretin Motivasyonu Yok Etmesi adlı kitabında göstergenin nasıl sabit olmadığından, okuyucunun metne nasıl anlam verdiğinden bahsediyor. Solda: Stata Center (üstte), Simmons Hall (altta) gibi post-modern binalar. Neden bir bina kare olmak zorunda olsun ki? Bu sadece bir adet/alışkanlık. Teknoloji bize başka bir şey yapmamıza izin veriyor. Stata Center görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. Simmons Hall görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. Altta: La Grande Arche de la Défense (solda), Champs Elyséee nin diğer tarafındaki Arc du Triump u yansıtan bir ofis binası (sağda). Binadan merkez tahliye edilmiştir (Simmons Hall ve Stata Center de olduğu gibi). La Grande Arche de la Défense görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.aviewoncities.com/gallery/showpicture.htm?key=kvefr0344&dir=paris&tpe=city Arc du Triump görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. http://www.blsart.com/gates.html Post-modern mesaj: şey göründüğü gibi değildir gösterge sabit değildir Post Modern Binaların görüntüsü telif hakları nedeniyle kaldırıldı. 122

Şu soru akla gelir: bu bir stil midir? Post-modernizm, mimarlıkta kesinlikle bir stildir. Şimdi farklı bir yerde miyiz? Đfade ettikleri sosyal formasyon nedir? Üretim tarzı nedir? Postmodernizm, zaman ve mekanı yıkar, bağlamından ayırır, bizi kendi çevremizden çıkarır. Post-modernizm oyuncudur, ciddi değildir. Aynı zamanda okuyucuyu da huzursuz etmek ister. Metnin kendisi sabit değildir! Peller in bilgi hakkındaki yaptığı argümanının aynısını mimarlar da yapmaktadırlar. Bütün bunların iktidarla ne alakası vardır? Kıssadan Hisse: Dünyanızda eleştirel bir şekilde yaşayın. Dünyayı ve normal olarak görülen şeyi [yeniden]yorumlayın. Kesinmiş gibi farz edilen dünyanın yaratılmasındaki gücün rolüne dikkat edin. Değişimin kendisi, geleneğin/adetlerin reddedilmesi bir değer oldu. Bilim, hayal kurmaktan/risk almaktan ibarettir aynı zamanda şimdi iktidarın nerede olduğuna dair bir bilançodur. Örneğin, Frank Ghery nin tasarımları demokrasi mesajı iletirler. Binanın iç materyallerine bakın, insanların çalıştığı alanlara bakın. Epistemoloji ile birlikte, insanlar temel hakikat olduğunu düşünerek hiçbir mesaj olmadığını söylediklerinde bile, her zaman bir mesaj vardır. Đktidar hakkındaki argüman her zaman bir alt metnin olduğudur iktidar hiçbir zaman tamamen yüzeyde değildir. Fotoğraf Kaynakçası Minos taki Saray: http://intranet.arc.miami.edu/rjohn/arc%20267/greek1_2002.htm Karnak taki Amun Tapınağı: http://www.culturefocus.com/egypt.htm Sargon II: Sargon II Kapısı: http://joseph_berrigan.tripod.com/id1.html Parthenon: http://www.answers.com/topic/parthenon Yunan Sütün Çeşitleri: http://www.threes.com/cms/index.php?option=com_content&task=view&id=20&itemid=42 Corinthian column of La Masion: http://www.livius.org/a/france/nimes/nemausus2.html La Maison Carrée: http://www.utexas.edu/courses/classicalarch/images3/maisoncarree.jpg http://homepages.ius.edu/special/galena/france2001/france.htm Notre Dame ın içi: http://www.francedirect.net/article3.html Milan daki Katedral: http://www.gruppoartema.it/milan,%20art%20and%20faith.htm Duomo of Orvieto: http://www.orvieto.ch/ Versailles: Pantheon: Brandenburg Kapısı: http://www.cs.vu.nl/~ast/photos/germany/001.html Art Nouveau: 123

Marshall Fields, Wainwright: Frank Lloyd Wright evi: Cam Ev, dışı: http://www.nationaltrust.org/magazine/archives/arc_news_2005/012605.htm Cam Ev, Đçi: http://www.ronbluntphoto.com/glass.html Lever Evi: http://www.nyu.edu/classes/finearts/nyc/park/lever.html Lake Shore Drive apartmanları: http://www.artviews.org/chen.htm Philip Johnson gökdelenleri: Bütün postmodern binalar: Simmons Hall: http://www.boston.com/news/galleries/magazine/2004/0222/simmons.htm La Grande Arche de la Défense: http://www.aviewoncities.com/gallery/showpicture.htm?key=kvefr0344&dir=paris&tpe=city Arc de Triomphe: http://www.blsart.com/gates.html 124