Uydu Görüntüleri ve Kullanım Alanları

Uydu Görüntüleri ve Kullanım Alanları Sanal Küreler ve Uygulamaları Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ GEOMATİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ FOTOGRAMETRİ ANABİLİM DALI SUNULARI JDF 904 Uydu Görüntüleri ve Kullanım Alanları Ders Notları http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/linkler/akademik/marangoz http://geomatik.beun.edu.tr/marangoz/ /marangoz.htm http://jeodezi.karaelmas.edu.tr/fukal

DERS İÇERİĞİ Giriş Tarihçe NASA World Wind Google Earth Google Sky Sanal Kürelerin Diğer Uygulamaları Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 2

GİRİŞ Sanal küre; yeryüzünün ya da başka bir gezegenin 3B olarak temsil edilmesini sağlayan bir yazılım demetidir. Sanal küre kullanıcının bakış açısını ve konumunu değiştirerek sanal çevresi etrafında serbestçe hareket etmesini ve dolaşmasını sağlayabilmektedir. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 3

TARİHÇE Sanal küre uygulamalarından ilk kez Neal Stephenson ın 1992 yılında yazdığı ünlü bilimkurgu romanı Snow Crash içinde bahsedilmektedir. Roman içerisinde geçen Merkezi Haberalma Birliği haritaları mimari planları, meteorolojik bilgileri, uydulardan gelen gerçek zamanlı verileri ve her türlü konumsal bilginin izini saklamak ve analiz etmek için Earth adındaki sanal küreyi kullanmaktaydı. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 4

TARİHÇE Snow Crash Neal Stephenson Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 5

TARİHÇE Aslında sanal küreler, uzaktaki nesnel çevrenin bilgisayarlar yardımı ile simülasyonunu hedefleyen, 1978 yılında MIT de bir proje ekibinin çalıştığı Aspen Movie Map projesinin çok uzaktan akrabası gibi değerlendirilebilir. 20 Kasım 1997'de Microsoft çevrimdışı çalışan ilk sanal küreyi yayımladı. (Encarta Virtual Globe98) Ardından 1999'da 3D World Atlas yayımlandı Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 6

TARİHÇE Teknolojik gelişmeler doğrultusunda ortaya çıkan konumsal verilerin sanal bir küre üzerinden gösterilmesi ihtiyacı 2000 li yılların ilk yarısından itibaren popülerlik kazanarak yaşamımıza girmiştir. Sanal küreler aslında çok farklı amaçlar için çok farklı modellerde olabilir. Bu kapsamda; 2004 yılında NASA WorldWind, 2005 yılında Google Earth, 2006 yılında Bing Maps, Skyline Globe ve Marble (KDE) yazılımları hemen hemen bütün bilgisayar kullanıcıları tarafından yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 7

NASA World Wind 2004 yılında NASA tarafından açık kaynak olarak yayınlanan sanal küre uygulamasıdır. Dünya nın dışında Ay,Mars,Venüs,Jüpiter gibi gezegenleri ve yıldızları da içerir. Bu gezegenlerde 3 boyutlu gezebilme,yakınlaştırma uzaklaştırma gibi imkanlar sunmaktadır. Beş milyon yer ismi,ülkelerin siyasi sınırları, enlem boylam çizgileri gibi verileri görüntüleme özellikleri vardır. 08.05.2006 Katrina kasırgası Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 8

Tüm Dünya'nın uydularından çekilmiş değişik çözünürlükteki fotoğrafların görüldüğü, Google Labs tarafından satın alınan Keyhole adlı şirketin geliştirdiği bir bilgisayar yazılımıdır. Yazılımda, koordinatları verilen noktaya ulaşmak mümkündür. Yazılım ilk duyurulduğunda, Rus Gizli Servisi, bu hizmetinin, terörist saldırı planlayanlara bir kolaylık olacağını söyleyerek hizmetin durdurulmasını talep etmişti. Ancak benzeri uydu görüntülerinin küçük bir ücret karşılığında, İnternette satıldığı göz önüne alınarak, ilgili mahkemece dava düşürülmüştür. Ayrıca Google güvenlik için günümüz görüntüleri yerine sadece bu günden birkaç sene öncesi ait görüntüleri paylaşıma sunmuştur. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 9

Yoğun yerleşim olan bazı bölgelerin ayrıntılı görüntüleri, İnternet üzerindeki sayfasını ziyaret ederek indirilen yazılımı bilgisayara yükleyerek incelenebilir. Temmuz 2005'te sadece ABD'nin tamamına yakınının görece yüksek çözünürlükte fotoğrafları bulunurken, Haziran 2006'dan itibaren dünyadaki şehirlerin büyük bir bölümünün ayrıntılı görüntüleri bulunmaktadır. Yazılımda, koordinatları verilen noktaya ulaşmak mümkündür. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 10

Google Earth pek çok özelliğe sahiptir: Yıldızları, Mars'ı ve Ay'ı gezebilme, Tarihi görüntülerle değişikleri görebilme, Okyanus diplerine dalabilme, Tur kaydedebilme, Dağları ve tepeleri üç boyutlu görebilme, Belirli yerlere arama çubuğuna yazarak hızlıca gidebilme, Yerel işletmeleri bulabilme, Binaları üç boyutlu görebilme Harita katmanları, Yer işareti atayabilme, Uçuş simülatörü Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 11

Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 12

https://www.youtube.com/watch?v=2qt5fddzelu Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 18

Google Sky Google Earth'ın uzayı izlemeye olanak veren hizmetidir. Kullanıcı uzayda gezinebilmekte, yıldızları, galaksileri izleyebilmekte, gezegenlerin rotalarını takip edebilmektedir. Ayrıca yıldızlar ve gezegenlerin zaman içinde geçirdikleri evreler görülebilmektedir. Bu yazılımda gerekli görüntüleri alabilmek için NASA uyduları kullanılmıştır Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 27

Google Sky Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 28

Sanal Kürelerin Diğer Uygulamaları Yukarıda verilen özellikler dışında sanal küreler turizm ve askeri uygulamalarda da kullanılmaktadır. Sanal küreler; turizmde yol tarifi alma, gezilecek bölgenin 2B yada 3B fotoğraflarına bakma ve bölgede ki kafe, restoran, otel gibi işletmeleri bulmada kullanılır. Askeri uygulamalarda yürüyüş analizi yapmak ve mermi yolu analizi yapmak için kullanılır. Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 31

Sanal Kürelerin Diğer Uygulamaları Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 32

Google Maps Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 33

KAYNAKLAR Uzaktan Algılama Ders Notları, Yrd. Doç. Dr. Aycan Murat MARANGOZ, Bülent Ecevit Üniversitesi Müh. Fak. Jeodezi ve Fot. Müh. Bölümü, Fotogrametri ABD Sunuları, 2012 http://tr.wikipedia.org/wiki/google_earth http://www.google.com/intl/tr/earth/download/ge/agr thenextweb.com Google earth Google sky Yrd. Doç. Dr. Aycan M. MARANGOZ 34