AR-GE MERKEZLERİ İYİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ PAYLAŞIM TOPLANTISI FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI YÖNETİMİ ARÇELİK A.Ş.
SUNUM PLANI 1. UYGULAMANIN KISA AÇIKLAMASI 2. UYGULAMANIN YENİLİKÇİ VE ÖZGÜN YÖNLERİ 3. UYGULAMANIN HEDEFLERİ 4. UYGULAMANIN ÇIKTILARI 5. UYGULAMANIN KATKISI 6. UYGULAMANIN ÜLKEYE KATKISI 7. SONUÇ ve DEĞERLENDİRMELER 2/20
UYGULAMANIN KISA AÇIKLAMASI Fikri ve Sınai Hakların Yönetimi: Fikri hakların yaratılması (Teknik) Fikri hakların korunması (Yasal Hukuk) Fikri hakların ticarileştirilmesi (Ticari) Değer yaratımına odaklı fikri haklar yönetimi 3/20
UYGULAMANIN KISA AÇIKLAMASI ARÇELİK A.Ş. Fikri Hakları: 2575 patent ailesinde yaşayan 6961 patent Her patent ailesi için uluslar arası başvuru Türkiye ve Avrupa ağırlıklı koruma Ürün odaklı coğrafi koruma 4773 marka tescili 672 endüstriyel tasarım tescili Telif hakları Alan adları Ticari sırlar Know how Pazar ve müşteri bilgisi 4/20
UYGULAMANIN KISA AÇIKLAMASI Önemli Kilometre taşları: 1996 - Buluş bildirim sistematiğinin devreye alınması 1997 - Fikri Haklar Kurulu sürecinin başlatılması 1999 - Buluş Günü nün kutlanmaya başlaması 2000 - Patent izleme altyapısı kurularak rakiplere ait patent başvurularının izlenmeye başlanması 2003 - Fikri Haklar Yöneticiliği nin kurulması 2004 - Balanced scorecard uygulamasının devreye alınması 2005 - İşletmelerde fikri haklar sorumluları görevlendirilerek Fikri Haklar Bölümü ile işletmelerin koordinasyonun güçlendirilmesi 2009 - Buluş önceliklendirme ve değerlendirme sistematiğinin kurulması 2009 - Süreç ve veritabanı yönetiminin dijital ortama aktarılması 5/20
UYGULAMANIN KISA AÇIKLAMASI Önemli Kilometre taşları: 2010 - Benchmark faaliyetleri aracılığıyla rakiplerin patentlerimizi ihlalinin tespiti sistematiğinin kurulması 2010 - Dünya Fikri Haklar Örgütü (WIPO) tarafından yayınlanan en çok uluslar arası patent başvurusu yapan ilk 500 şirket arasında 95. Sırada yer alınması 2012 - İlk lisans sözleşmesi imzalanarak patent portföyünden gelir elde edilmeye başlanması 2012 - Fikri Haklar Yönetimi alanında Fraunhofer Enstitüsü tarafından verilen ödülün alınması 6/20
UYGULAMANIN YENİLİKÇİ VE ÖZGÜN YÖNLERİ Buluşların önceliklendirilmesi Fikri hakkın korunmasına yönelik karar alma süreçleri Fikri Haklar Kurulu Portföy gözden geçirme faaliyetleri Tüm fikri hak portföylerinin merkezi yönetimi Çalışanların buluş yapmaya özendirilmesi sistematiği Performans yönetimi ile entegrasyon 7/20
UYGULAMANIN YENİLİKÇİ VE ÖZGÜN YÖNLERİ Buluşların önceliklendirilmesi Şirketin stratejik amaçlarına uygunluğunun değerlendirilmesi Süreç için ayrılan kaynakların değerlendirilmesi Değerlendirilen kriterler: Buluşun ürünler üzerinde kullanılıp, kullanılmayacağı Buluşun ürün üzerinde yarattığı maliyet avantajı Buluşun pazarda yaratacağı fark 8/20
UYGULAMANIN YENİLİKÇİ VE ÖZGÜN YÖNLERİ Fikri hakkın korunmasına yönelik karar alma süreçleri Birimler: ARGE Satış/Pazarlama Ürün Yönetimi Hukuk Fikri Haklar Bölümü Konular: Herhangi bir buluşun fikri hakla veya know-how biçiminde korunması, Fikri Hakların korunacağı ülkelerin belirlenmesi, Lisans alınması ve/veya verilmesi, İhlal durumunda yürütülecek işlemler, Herhangi bir fikri hakkın terk edilmesi 9/20
UYGULAMANIN HEDEFLERİ Fikri hak sahibinin kendi ürünlerini ve üretimini koruma / Lisanssız üretim Rakiplere karşı serbest uygulayabilirlik hakkı elde etme Lisans geliri elde etme Karşılıklı lisanslama faaliyetinden yararlanma Yatırımcıları etkileme Müşterileri etkileme Çalışanlarda motivasyon yaratma 10/20
UYGULAMANIN ÇIKTILARI Patentlerle korunan (öncü) teknoloji sayısı Elde edilen lisans geliri 11/20
UYGULAMANIN ÇIKTILARI Yenilikçi imaj Arçelik demek yenilik demek! Hem ulusal hem uluslararası alanda birçok ödül/başarı Yıllardır sürdürülegelen Türk Patent Enstitüsü (TPE) Patent Ligi Şampiyonluğu Son 10 yıldır Dünya Fikri Haklar Örgütü (WIPO) tarafından yayınlanan en çok uluslararası patent başvurusu yapan ilk 200 şirket arasında yer alma Son 4 yıldır Avrupa Patent Ofisi nin (EPO) yıllık raporlarına göre tescil edilen Türk menşeli patent başvurularının hemen hemen yarısına sahip olma 12/20
UYGULAMANIN İŞLETMEYE KATKISI ARGE ve Üretime Katkıları: Üretimin patent koruması yoluyla teminat altına alınması Serbest üretilebilirlik kararlarının herhangi bir ihtilaf riski oluşturmaksızın verilmesi Yeni teknolojilerin patentler aracılığıyla korunması yoluyla ARGE ye yapılan yatırımın etkin değerlendirilmesi Finansal Katkıları: Sahip olunan fikri hak portföyleri sayesinde şirket değerinin artırılması Fikri hakların ticarileştirilmesi yoluyla artı değer yaratılması Royalti ödemelerinden kurtulma yoluyla üretim maliyetlerinin düşürülmesi Rakiplerin patentli teknolojiler karşısında alternatif teknolojiler geliştirmeye zorlanmasıyla rekabet avantajı yaratılması 13/20
UYGULAMANIN İŞLETMEYE KATKISI Satış/Pazarlamaya Katkıları Yenilikçi imaj Müşterileri Etkileme Şirket itibarının artırılması İnsan Kaynaklarına Katkıları Çalışanların motivasyonunun artırılması 14/20
UYGULAMANIN ÜLKEYE KATKISI Özellikle katma değeri yüksek teknolojilere, yüksek teknolojili ürün ihracatına dayalı ulusal bir ekonomi yapısı kurabilmek için Bu teknolojileri yaratmak Yaratılan bu teknolojileri korumak Fikri haklar yoluyla korunan bu teknolojileri ticarileştirmek ARÇELİK fikri haklar yönetimi sistematiğinin öncü yapısı sayesinde ülke içinde benchmark konumunda olması Şirket içindeki tecrübe ve birikimin 15 yıldır 50 dan fazla seminer, sunum vb. aracılığıyla farklı platformlarda paylaşımının sağlanarak Türkiye fikri haklar ekosisteminin gelişimine katkı sağlanması 15/20
SONUÇ ve DEĞERLENDİRMELER Fikri haklara yönelik olarak ARGE nin gelişimine paralel bir konuma erişmek için Güçlü bir patent portföyü ile hem üretimin teminat altına alınması hem de rakiplerin engellenmesi, Karşılıklı lisans anlaşmaları ile Ar-Ge verimliliğinin artırılması, Lisans satışı ile gelir elde edilmesi hedeflenmelidir. Bu sayede hem ARGE nin gelişimine katkı sağlanacak hem de rekabette avantajlı bir konum elde edilecektir. 16/20
AR-GE MERKEZLERİ İYİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ PAYLAŞIM TOPLANTISI FİKRİ VE SINAİ MÜLKİYET HAKLARI YÖNETİMİ ARÇELİK A.Ş. DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER Sertaç KÖKSALDI Fikri Haklar Yöneticisi sertac.koksaldi@arcelik.com