Sağlıklı beslenme Sağlıklı hareket
Sağlıklı beslenme Sağlıklı hareket
Sağlıklı olmak. Yemek yeme alışkanlığımız ve hareket çoklugumuzla sağlığımıza ciddi sekilde katkıda bulunabiliriz. Asağıdaki noktalarda, hanımların kendi ve çocuklarinin sağlığını nasıl destekleyip, koruyabilecekleriyle ilgili birkaç önemli konudan bahsedeceğiz.
01 Zevkle yemek yemek Çocuklarin düzenli yemek saatlerine ihtiyacı vardır. Bu ayrıca birlikte olmak için de bir fırsattır. Yaşananlar konuşulur ve yapılacak şeyler planlanır. Yemek saatlerini bunun için kullanın, rahat ve huzurlu geçmesine dikkat edin. Yemek yemek zevk vermeli. Televizyon önünde yemek dikkati dağıtır. Yemek saatlerimiz nasıl geçiyor? Rahatmısınız yada streslimisiniz? Yemek saatinde nelerden zevk alıyorum? Aile olarak ne kadar sık birlikte yemek yiyoruz? Rahtasız edilmeden yemek yemek için televizyonu ve cep telefonunu kapatıyormuyuz? Herkez konuşabiliyormu? Düzenli yemek saatlerimiz var mı? Yemek masamız nasıl hazırlanmış? Birlikte yemek yemek için birbirmizi bekliyormuyuz?
02 Kahvaltı ve ara ögünler Sabahları güne başlamak herkez için aynı kolaylıkda değildir. Bazıları kahvaltıya zaman ayırmaz. Çocuklarin ve özellikle okul çocuklarin zengin bir kahvaltıya ihtiyacı vardır, en mükemmel sekli ise süt ve kepekli ürünlerle birlikte mevsim meyvelerinden oluşmasıdır. İyi bir ögrenme için bu çok önemlidir. Meyve ve sebzeyle sağlıklı bir ara öğün oluşturabiliriz. Ailemiz güne nasıl başlıyor kahvaltıyla mı yada boş miğdeylemi? Kahvaltıda ne yiyoruz? Kahvaltıya zaman ayırıyormuyuz? Ailem güne canlı başlamak için nasıl kahvaltı edebilir?
03 Meyve ve sebze yemek Günlük sebze meyve yemek sadece vücut gelişimi için değil, sağlığımız içinde çok önemlidir. En iyisi günde 5 porsiyon yemektir. Bir porsiyon, bir avuç dolusudur. Sebze sevmek öğrenilebilir. Bunu için hep yeni bir şey denemek gerekir. Anne baba olarak sofraya ne geleceğine siz karar verirsiniz. Çocuk da bunlardan ne kadar yiyeceğine karar verir. Çocuklari sebze ve meyve yemeğe nasıl özendirebilirim? Ailemin çesitli ve sağlıklı beslenmesine nasıl dikkat edebilirim? Çocuklarim ara öğünde meyve yiyormu? Ailem hangi sıklıkla meyve sebze yiyor?
04 Alışverişe ve yemek yapmaya çocuklari dahil etmek Çocuklar alışveriş esnasında sağlıklı ve daha az sağlıklı besinleri ayırt etmeyi öğrenirler. Küçük çocuklar hazırlama ve doğrama işlerinde severek yardım ederler. Birlikte pişirmek zevkli, eğlenceli ve bağlayıcıdır. Bizde kim yemek pişiriyor? Bizde yemek yapmak zevk mi yada yük mü? Sık sık yeni tarifleri deniyormuyuz? Çocuklar da birlikte pişirebilirler mi? Sağlıklı yemeğe çocuklari nasıl özendirebilirim? Çocuklari alışverişe götürüyomuyum?
05 Çok Su içmek Isviçrede çesme suyu en iyi içme suyudur. Değişiklik olarak şekersiz meyve ve bitki çaylari sunulabilir. Tatlı içecekler ve meyve suları istisna olmalıdır, çünkü çok fazla şeker içerirler. Fazla şeker dişler için zararlı ve şişmanlatır. Günde 1, 2 litre su yada şekersiz çay içiyormuyuz? Nekadar sıklıkta tatlı içecekler içiyoruz? Çocuklarimin çürük dişleri mi var?
06 Televizyon ve Bilgisayar alışkanlıkları Çok fazla televizyon seyretmek yeterli hareket etmemizi engeller ve bu yüzden şişmanlamamıza sebeb olabilir. Çocuklarin ne kadar televizyon seyrettiğini yada bilgisayarda oynadiğını kontrol edebilmek için en iyi yöntem bunların çocuk odasında olmamasıdır. Ne kadar sık televizyon seyrediyorum Çocuklarim televizyon karşisında yada bilgisayarda ne kadar zaman harcıyor? Süre konusunda kurallarımız varmı? Televizyonu çocuk bakıcısı olarak kullanıyormuyum? Bizde kim karar veriyor, neyin ve nekadar televizyon seyredileceğine yada bilgisayar oynanacağına? Aile olarak birlikte yaptığımız hangi aktiviteler var?
07 Yeni edinilen kabiliyetlerin alıştırilması Çocuklar emeklemeye başlar başlamaz dünyayı keşfetmeyi isterler. Bazen bize zor gelsede onları buna heveslendirmeliyiz. Çocuklar için güvenli bir ev sağlamalıyız. Çocugum yürüyebildiği halde ne zaman çocuk arabasını alıyorum? çünkü daha çabuk olduğu için mi? Çocugumu zorlandığında yada yeni hareketlerinde destekleyip heveslendiriyormuyum? Çocugumu okula yada anaokuluna yürüyerek gitmesini sağlıyormuyum?
08 Gün Hareket parkuru olarak Çocuklarin mümkün olduğu kadar çok hareket etmesi ve herşeyi kendilerinin yapmasına izin vermek çok önemlidir. Aynı zamanda beyin gelişiminde ve buna bağlı olarak ileride okuldaki ögrenme yeteneği içinde önemlidir. Çocuklar genelde neyi yapabileceklerini hissederler. Çocuklarim nerde tırmanabilir, zıplayabilir? Evimizi nasıl harekete uygun ve güvenli yapabilirim? Hangi oyuncaklar çocuklarimi harekete yönlendirir?
09 Kötü hava yoktur Çocuklara ve yetişkinlere temiz havada hareket etmek iyi gelir. Doğru giyinilirse hava hiç bir zaman engel değildir. Alışverişimizi yürüyerek yapabiliyorsak yada yürüyüşde bir arkadaşimızla konuşmak için durmuşsak, sağlığımız için çok şey yapmış oluruz. Çocuklarim günde 1-2 saat dışarıda oynayıp hareket ediyormu? Çocuklarim yağmur yağdığında da yürüyerek okula gidiyormu? Kendim nasıl her hava durumunda günlük temiz havada hareket edebilirim? Günde en azından 30 dakika hareket ediyormuyum? Alışverişi nasıl yapıyorum?
10 Doğada olmak Doğada hareket etmek, kendimizi daha iyi hissetmemizi sağlar ve dengeli kılar. Dolayisiyle rahatlamamıza, vücut ağırlığımıza ve siportif aktiviteler için olumlu bir katkı sağlamış oluyoruz. Doğada bulunmak ücretsizdir ve bir çok oyun olanağı sunar. En son ne zaman birlikte ormana gitmiştik? Çocuklarim dışarda nerde koşup oynayabilirler? Çocuklarim ne kadar sık oyun bahçesine gidiyorlar mı? Çocuklarim düzenli spor yapıyor mu?
11 Birlikte hareket etmek İsviçrede büyük, güvenli bir bisiklet ve gezi yolu ağı vardır. Birlikte dışarıda hareket etmek daha eğlencelidir. Birlikte yaşananlar bağlayıcıdır menmunluk verir ve birbirine ait olma hissi verir. En severek nasıl hareket ediyorum? Nerede terleyinceye kadar hareket edebiliriz? Ailece yaptığımız aktiviteler nelerdir? Birlikte yaşadığımız hangi şeyi menmuniyetle hatırlıyorum? Dışarda yaptığımız hangi gezintileri tavsiye edebilirim?
12 FemmesTISCHE Masa başinda fikir alışverişi Bir ev sahibinin evinde 6 ile 8 kadın buluşurlar, hayatlarını ilgilendiren sorular hakkında tartışırlar. FemmesTISCHE Eğitilmiş moderatörler tarafından yönetilir. Katılım ücretsizdir. Konuya giriş çoğunlukla bir filmle yapılır. Kültürlerin fikir alışverişi Göçmenlerle yapılan femmestisch de moderatörler farklı kültürlerden gelmektedirler ve sorunları kendi ana dilllerin de konuşurlar. Bunun yanında farklı kültürden gelen kadınların yerel konuşulan dilde yaptığı konuşma toplantılarıda yapılmaktadır. www.femmestische.ch
Perspektive Thurgau Schützenstrasse 15 8570 Weinfelden T 071 626 02 02 F 071 626 02 01 www.perspektive-tg.ch info@perspektive-tg.ch Geschäftsstelle FemmesTISCHE Steinwiesstrasse 2 CH-8032 Zürich T 044 253 60 64 F 044 253 60 66 www.femmestische.ch hallo@femmestische.ch Impressum Idee, Konzept und Adaption Monika Brechbühler. Unter Mitarbeit von Doris Grauwiler, Veronika Boss; Sibylle Brunner, Angelika Hayer, Annelies Laubi Fotos Fotostudio Kurt Zuberbühler Zuzwil SG Ursula Markus, Zürich, Bild 03, Vera Markus, Zürich, Bild 05 und 11 Text Monika Brechbühler, Sibel Cöteloglu, Berna Hasdemir Gestaltung Gut Werbung, Kreuzlingen Diese Broschüre wurde realisiert mit Unterstützung vom Aktion s programm «Thurgau bewegt», finanziert vom Kanton Thurgau sowie von Gesundheitsförderung Schweiz.