ÖDEM NEDİR? Hazırlayan : FATMA OKUMUŞ

ÖDEM NEDİR? Hazırlayan : FATMA OKUMUŞ

ÖDEM NEDİR TANIM Ödem sık karşılaşılan ve vücutta sıvı birikimi olarak tanımlanan ve bazen de bazı ciddi hastalıkların belirtisi olan klinik bir durumdur. Ödem genellikle dokular arası bölmelerde veya vücut boşluklarında yaygın bir biçimde görülür.

ÖDEM GÖRÜLEN HASTALIKLAR Böbrek hastalıkları Kalp yetmezliği Kalp kapağı hastalıkları Periferal vasküler hastalıklar Karaciğer hastalığı Flebit Varisler Lenf drenaj yetersizliği Yanık İnmobilite

ÖDEM SADECE HASTALIKLARA MI BAĞLIDIR??? Aşırı tuzlu beslenme ve bazen yetersiz mineral seviyesi Egzersiz ve hareket yetersizliği Aşırı karbonhidratlı yiyecekler ile beslenme Premenstural dönem Stres ve uykusuzluk Kortizon gibi hormon ilaçlarının kullanımı hastalıklara bağlı olmayan ödemin başlıca nedenlerindendir.

ÖDEMİN DEĞERLENDİRMESİ Bölgeye baş parmak ile 5sn bası uygulanır Pretibial Ayak sırtı Ayak bileği çevresi GODE DERİNLİĞİNE GÖRE Gode derinliği 2mm ise (+) Gode derinliği 4mm ise (+ +) Gode derinliği 6mm ise (+ + +) Gode derinliği 8mm ise (+ + +

GODENİN GERİ DÖNME SÜRESİNE GÖRE Gode 15sn geri dönüyorsa (+) Gode 30sn geri dönüyorsa (+ +) Gode 45sn geri dönüyorsa (+ + +) Gode 60sn geri dönüyorsa (+ + + +)

ÖDEM TANILAMA Ödem;gode(kemik üzerinden), lokalizasyon ve cilt bütünlüğü yönünden tanılanır.

Godenin Derinliği, Geri Dönüş Hızı ve Cilt Görünümü Yönünden ( 1 + ): Basınçla hafif gode oluşur.(2mm) Gode 15 sn de geri döner. Cilt hatları normal İnterstisyel sıvıda %30 artma var. Tanılama sıklığı:24 saatte bir

(2++); Basınçla derin gode oluşur.(4mm) Gode 15-30 sn de geri döner Cilt konturları nispeten normal Tanılama sıklığı:24 saatte bir

(3+++); Basınçla derin gode oluşur.(6mm) Gode 30-45 sn de geri döner Cilt gözle görülür şekilde kabarık. Tanılama sıklığı:12 saatte bir

(4++++); Basınçla derin gode oluşur.(8mm) Gode 45 sn den fazla süre kalır Ciltte sosis kabarıklığı vardır. Testis ödemi, karında asit,ciltte yara veya akıntı,kırmızı mor cilt bulguları eklenir. Tanılama sıklığı:8 saatte bir

Vücuttaki Lokalizasyonu Bakımından Ekstremitelerde: çift taraflı (+/- ) Yüz ve göz çevresi: (+/-) Genital bölge(testis ve labialar): (+/-) Sacral bölge: (+/-) Bütün vücut: (+/-)

Cilt Bütünlüğü Yönünden Renk Sızıntı Akıntı Yara enfeksiyon Tanılama sıklığı:24 saatte bir

ÖDEMLI BÖLGE BAKIMI Malzemeler: Yatak koruyucu Vazelin/yumuşatıcı Eldiven Mezura

ÖDEMLI BÖLGE BAKIMI İşlem: Hastaya işlem açıklanır. Eldiven giyilir. Hastanın tüm takı ve sıkı giysileri çıkarılır. Hastaya fawler/semifawler pozisyon verilir. Ödemli bölgenin altına yatak korucu yerleştirilir.

ÖDEMLI BÖLGE BAKIMI Ödemli bölgeye elimize aldığımız vazelin: bastırmadan, nazikçe dairesel hareketlerle yayarak sürülür. Ödemli bölge temiz ve kuru tutulur. Elevasyonu sağlanır. Gode derinliği ve geri dönüş hızı ölçümü yapılır. Atıklar atık toplama protokolüne uygun atılır. Tanılama ve uygulama sırasında elde edilen tüm veriler kaydedilir.

TEMEL ILKELER Tanılamaya göre uygun sıklıkta takip ve bakım planlanır. Mümkünse 24 saatte bir kilo takibi yapılır. Ödemli ekstremiteleri ölçerek ödemin gerilemesi takip edilir.bu işlemde 24 saatte bir yapılır. Ödemli hasta travmadan korunur. Ödemli bölgeye masaj YAPILMAZ.

TEMEL ILKELER Ödemli ekstremiteden tansiyon,enjeksiyon, ıv perfüzyon ve kan alma gibi uygulamalar YAPILMAZ Hastanın kıyafetlerinin sıkı olup olmadığı kontrol edilir. Ödemli hastanın diyetinden tuz çıkartılır. Sıvı alımı bir gün önce çıkardığı miktar + 500 cc geçmeyecek şekilde olmalıdır.(doktor istemine göre)

ÖDEMLI HASTANIN EĞITIMI Beslenmeye Yönelik Bilgi Sıvı tuz kısıtlaması(sıvı alımı, bir gün önce çıkardığı +500 cc ) Ürün etiketlerinin sodyum içeriği yönünden okunması Hazır yiyecekler,konserveler ve dondurulmuş yiyeceklerden kaçınılması

Yemekleri tuzsuz pişirmesi ve lezzet veren baharatlar kullanması(limon, reyhan, tarçın, nane gibi) Lezzet vermek için tuz yerine sirke kullanması Her gün aynı giysi ile aynı tartıda tartılması

Günlük Yaşama Yönelik Bilgi; Etkilenmiş ekstremiteyi travmalardan koruması Ödemli bölgeyi daima temiz ve kuru tutması Lastikli çorap ve iç çamaşırı giymekten kaçınması Sıkan sentetik giysi ve sıkan ayakkabılardan kaçınılması Ekstremitelerde kızarıklık, şişlik,yada beklenmedik bir sertlik olursa hemşireveya hekime bildirmesi

Kaçınması gerekenler; Ağır yük taşımak Tırnak derisini kesmek Mücevher ve / veya kol saati takmak sigara tutmak,sıcağa dokunmak

Elevasyon ; Her fırsatta mümkünse ödemli ekstremitenin kalp hizasında tutulması. Dizleri bükerek oturmaktan,bacak bacak üstüne atmaktan kaçınması

TEŞEKKÜRLER