Karaciğer Hastalıklarında Kullanılan Bitkisel Droglar Eren AKÇİÇEK Ege Üniversitesi tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı (E)
Karaciğer hastalıkları Toplumun yaklaşık %15 inde kronik karaciğer hastalığı vardır. Erişkin toplumun %30 unda karaciğer yağlanması olduğu düşünülürse karaciğer hastalıklarının önemi daha iyi anlaşılır. Hepatit B %4, Hepatit C %1 kişiyi aktif olarak infekte etmiştir. Karaciğer kanseri kanserden ölüm sebepleri arasında 3-5 inci gelmektedir.
Kronik karaciğer hastalıkları 1. Kronik viral hepatitler Kronik B hepatiti Kronik D (delta) hepatiti Kronik C hepatiti Kronik viral hepatit (tipi belirlenemeyen) 2. Otoimmün karaciğer hastalıkları Otoimmün hepatit Primer biliyer siroz Primer sklerozan kolanjit 3. Kronik ilaca bağlı hepatitler 4. Genetik temelli kronik hepatitler Wilson hastalığı Alfa1-antitripsin eksikliği Hemokromatozis 5. Kriptojenik hepatit 6. Alkol dışı steatohepatit
ENGİNAR Droglar: Cynarae folium Etken Maddeler: Kafeoilkinaik asitlerden Klorojenik asit. Sinarin Flavonoidler:Luteolinglikozitle ri (sinerazit ve skolimozit) Cynara scolymus L. (Compositae) 50-100 cm boyunda çok yıllık otsu bitki Çiçekler mor renkli, birçoğu bir arada, büyük bir baş halinde toplanmıştır. Yapraklar grimsi yeşil renkli, dikenli ve parçalı Türkiye de bol miktarda yetiştirilmekte ve sebze olarak yenmektedir.
ENGİNAR Cynara scolymus L. (Compositae) 50-100 cm boyunda çok yıllık otsu bitki Çiçekler mor renkli, birçoğu bir arada, büyük bir baş halinde toplanmıştır. Yapraklar grimsi yeşil renkli, dikenli ve parçalı Türkiye de bol miktarda yetiştirilmekte ve sebze olarak yenmektedir.
ENGİNAR Kimyasal içerik: Mineraller - 1,3 dikafeoyikuinik asit - Bor - 3- kafeoyikuinik asit - Kalsiyum - Beta sitosterol - Demir - Kafeik asit - Magnesyum - Sinarin - Mangan - Flavonoidler - Fosfor - Heterosid-B - Potasyum - İnulin - Çinko
ENGİNAR da Diğer Madde Gurupları - Oleik asit - Palmitik asit - Protein - Skolimosid - Seskiterpen laktonlar - Stigmasterol - Tanen
ENGİNAR Vitaminler Niasin Pantotenik asit Riboflavin Vitamin B l Vitamin B 6
ENGİNAR Tıbbi Etkileri Karaciğerde kolesterol sentezinde azalma Sindirim toniği Safra da kolesterol atılımında değişme Karaciğerde safra yapımında artış (kolagog etki) Safra kanalının kasılmasında artış (koliokinetik etki) Safra kanalından safranın akım hızında artış (koloretik etki)
ENGİNAR - Karaciğer detoksifikasyonu - Karaciğer dokusunu koruma - Kan yağlarında azalma - Kolesterol seviyelerinde azalma
ENGİNAR Klinik Endikasyonlar Kolesistit Kolelithiasis Hepatit Alkole bağlı karaciğer hastalıkları Dispepsi Hiperkolesterinemi
Sakız Enginar Yerli Enginar
Enginar Dolması İç Baklalı Enginar Yemeği
Silybum marianum (Meryemana dikeni) Batı Anadolu ve Akdenizde yaygın olarak bulunur.
Silybum marianum (Meryemana dikeni) 30-100 cm yükseklikte, gövdesi köşeli, seyrek tüylü, 1-2 yıllık otsu bir bitki Yapraklar soluk yeşil renkli, beyaz damarlı, kenarları derin dişli ve dikenli Çiçekler baş şeklinde birarada mor (nadiren beyaz) Meyva 7 mm kadar uzunlukta esmer renkli ve dış kısmında 15 mm kadar uzunlukta düşücü ve beyaz renkli bir tüy demeti bulunur
Silybum marianum (Devedikeni) Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde yaygın bir türdür Yol ve tarla kenarları ve boş tarlalarda yetişir Kültürü yapılabilir Türkiye deki türler etkin madde bakımından zengindir. Meyvalar %1 in üstünde silymarin içermekte. Pamukkale örneklerinde %3 e çıkmaktadır.
Silybum marianum Kimyasal içerik : flavonalignanlar silybin } silydianin silycristine Silymarin
Silybum marianum Silymarin bütün bitkide bulunur, meyve ve tohumlarında daha çoktur. Silybum Tohumları betaine karaciğer koruyucu esansiyel yağ asitleri iltihaba karşı tesir
Silymarin in etkileri 1- Antioksidasyon; 2- Antilipid peroksidasyonu; 3- Detoksifikasyonda artış; 4- Glutatyon koruyucu etki; 5- Leukotrenlerin oluşumunu inhibe etme; Silybum marianum 6- Hepotosit protein sentezini arttırır; 7- Mast hücrelerini stabilize eder; 8- İmmün fonksiyonlarda modilatör rol oynar; 9- Antienflamatuvar ve antifibrotik etki gösterir; 10- Karaciğer dokusunun rejenerasyonunu stimüle eder.
Silybum marianum SİLYMARİN Asırlardır karaciğer hastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır. Karaciğer hastalığının klinik seyrini iyileştirdiği gösterilmiştir. İlaç, toksik, alkole bağlı hepatitler Akut ve kronik viral hepatitler
Silybum marianum Mantar Zehirlenmesi - Amantina cinsi şapkalı mantar - Amanidin - Phallaidin Mantar zehirlenmesinden 48 saat sonra bile silymarin verilmesi ile ciddi karaciğer hasarı önlenebilmektedir - Microcystin- LR (mavi-yeşil alg cyclicheptapeptide ) Deneysel toksik hepatit de silymarin ile korunmak mümkün olmaktadır
Akut, acil, ağır hastalıkların tedavisinde düşünülmemelidir. ( Mantar zehirlenmesinde Meryem ana dikeni ( Silibinin ) hariç )
Silybum marianum
Silybum marianum (Devedikeni)
Meyan Glycyhrrhiza glabra L. - 30-60 cm yükseklikte, tüysü yapraklı, mavimsi mor çiçekli çok yıllık bir bitki - Yapraklar 5-9 yaprakcıklı - Çiçekler 5-15 cm uzunlukta, seyrek durumda toplanmış - Meyvanın üzeri çıplak veya guddeli, fakat dikenli değil - Anadolu da yaygın bir tür -Bilhassa dere ve nehir kenarındaki kumluklarda yetişir
Meyan
Meyan Kimyasal içerik : Triterpen glikozid glycyrrhizin glycyrrhizik asid veya glycyrrhetinik asid Flavonoidler (liguiritin, isolıquiritin) İsoflavonoidler (isoflavonal, kumatakenin, licoricone, glabrol)
Meyan Kalkonlar Kumarinler (umbelliferon, herniarin) Triterpenoidler Fitosteroller Meyanda etken madde olan Glycyrrhizin %6-14 oranında bulunur ve şekerden 50 kat daha tatlıdır
Meyan Karaciğer Koruyucu Etkisi Direkt karaciğer koruyucu etkisi Meyan flavonoidleri hepatositleri karbontetraklorür ve galaktozamine karşı korurlar Serbest radikalleri uzaklaştırıcı etkisi vardır. İnvitro çeşitli virüslere karşı antiviral etkisi vardır
Meyan Yan Etki : Pseudo aldosteron etkisi = Hipertansiyon Hipokalemi Sodyum ve tuz tutuluşu Düşük plasma renin aktivitesi Tenbih edilmiş idrar ve serum aldesteron seviyeleri
Meyan Hepatit te meyan Strong Neomınophagen-C (SNMC) 40 mg glycyrrhizin } 20 mg cystein 20 ml tuzlu suda 400 mg glycin Japonya da senede 100 milyon SNMC ampul kronik hepatit tedavisinde kullanılmaktadır.
Meyan Kronik Hepatit-C de haftada 2 veya 7 defa intravenöz glycyrrhizin tedavisi ALT enzimini normalleştirir, hepatosellüler karsinoma gelişmesini önler. Antioksidan ve detoksifikan etkisine ilaveten endojen interferon üretimini tenbih etmektedir.
Taraxacum officinale Drog : Taraxaci radix (Kara Hindiba Kökü) Sarı çiçekli, çok yıllık süt taşıyan küçük bitkiler Yapraklar rozet halinde tabanda toplanmış olup, kenarları derin loblu ve dişli Rozet yaprakları sebze olarak tüketilir (Ege Bölgesi)
Taraxacum officinale Kimyasal içerik : Organik Asitler Kafeik asit p- hidroksi fenil asetik asit Klorogenik asit Linoleik asit Sabit Yağ Asitleri Oleik asit Palmitik asit Mineraller Potasyum
Taraxacum officinale Reçineler Taraksakin Terpenoitler Taraksinik asit Vitaminler A vitamini
Taraxacum officinale Diğer maddeler Karotinoitler Kolin İnülin Pektin Fitosterol (sitosterol, stigmasterol, taraksasterol, homotaraksasterol) Şekerler (glukoz, fruktoz, sakkaroz) Triterpenler (β-amirin, taraksol, tarakserol)
Tıbbi Özellikleri: Taraxacum officinale Diüretik Koloretik Antiviral ve antitümoral
March 2016Volume 6, Issue 1, Pages 40 46 Kahve tüketimi, özellikle karaciğer hastalığı riski taşıyan kişilerde karaciğer enzimlerinin (ALT, AST ve GGTP) iyileşme ile ilişkilidir. Daha önce karaciğer hastalığı olan hastalarda günde 2 bardaktan fazla kahve tüketimi, fibrozis ve siroz insidansının düşüklüğü, hepatoselüler karsinom oranlarının düşük olması ve mortalitenin azalması ile ilişkili olduğu gösterilmiştir.
NAFLD kahve ilişkisi Daha düşük metabolik sendrom riski Daha düşük insülin direnci Düşük karaciğer fibrozisi Düşük HCC Endotel fonksiyonunda iyilik
Kahvenin olası yararlarının mekanizmaları Kafein ile ilişkili Diğer bileşenlerle ilişkili Kolorijenik asitler Kahweol Cafestol N-methylpyridinium
Zeytinyağı Zeytinyağı koloretik etki göstermekte, safrada kolestrol formasyonunu inhibe etmektedir.
Rowachol 55 senden beri kullanılmakta olan 6 bitki monoterpeni ihtiva eden yan etkisi olmayan safra kesesi taşlarını eritmekte kullanılan bir ilaçtır.
Rowachol un monoterpen içeriği İçerik %oranı Menthol %32 Menthone %6 Pinene %17 Borneol %5 Comphene %5 Cineol %2 Zeytinyağı %33