BİYOLOJİ SORU BANKASI Bölüm: 1 Biyolojiye Giriş ve Bilimsel Düşünce ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ
SORULAR 1. Biyoloji biliminin, bazı alt dallarına ait özellikler aşağıda verilmiştir; Hayatın başlangıcını ve canlıların orijinini ve adaptasyonlarını inceleyen bilim dalıdır. Canlıların birbiriyle ve çevresiyle olan ilişkilerini İnceleyen bilim dalıdır. Canlıları dokusal düzeyde inceleyen bilim dalıdır. Organizmadaki organ ve dokuların görevlerini ve işleyişlerini inceleyen bilim dalıdır. İnceleme alanları belirtilen, bu biyoloji dalları içinde aşağıdakilerden hangisi bulunmamaktadır? A) Evrim B) Fizyoloji D) E) Embriyoloji Yukarıda verilen gözlemlerden hangileri nicel gözleme örnek olarak verilebilir? B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III Hangi bilim dalı ile ilgili bir rapor yazmaktadır? A) Moleküler biyoloji B) Sistematik C) Embriyoloji D) E) C) Ekoloji 2. I. Bir bebeğin vücut sıcaklığı yetişkin insana göre daha yüksektir. II. Bir insanda toplam 206 kemik bulunur. III. gelişiminde mikorizalar olumlu etkilere sahiptir. 3. Yaptığı çalışmanın raporunda aşağıdaki kelimeleri kullanan bilim adamı; Blastula Segmentasyon Organgenez Embriyonik indiksiyon 4. I. Bütün kamçlı protistalar kendi besinlerini ışık yardımıyla sentezleyebilirler. II. Eğer bütün organizmalar solunum yapıyorsa, tüm canlılarda solunum enzimleri bulunmalıdır. III. Eğer bütün hücreler kendi proteinlerini sentezliyorsa, her hücrede ribozom bulunmalıdır. IV. Bütün evkedileri süt sever. Yukarıda verilen cümlerin hangisi ya da hangileri hipotezleri test etmek için kurulan cümlelere örnek olarak verilebilir? B) Yalnız III D) III ve IV E) I ve IV 3
BİYOLOJİ 5. Bilimsel kanunlar bir olayın belli şartlar altında nasıl gerçekleştiğini tarif eder. Teoriler ise doğada gerçekleşen olaylar hakkında yapılan ve arkasında güçlü deliller bulunan açıklamalardır. Aşağıdaki bilim adamlarından hangisinin kanunlaşmış bir çalışması bulunmaktadır? A) Charles Darvin B) Schleiden ve Schwann C) Gregor Mendel D) James Watson, Francis Crick E) Wilhelm Röntgen 6. Bilimsel problemlerde, en önemli çözüm aşamasını oluşturan hipotez için; I. Açık ve anlaşılır olmalıdır. II. Problemle ilgili bütün delilleri kapsamalıdır III. Tartışmaya kapalı olmalı IV. Kontrollü deneylerle ispatlanmalı özelliklerinden hangileri geçerlidir? A) II ve III B) Yalnız IV C) I ve II E) I, II ve IV 7. İnsanlarda enzimlerin en iyi çalıştığı sıcaklık 36,5 C dir hipoetizini kuran bilim adamı bununla ilgili deneysel çalışma oluşturacak olursa aşağıdakilerden hangilerini deneyde kullanmış olmalıdır? 10 ml pepsin 10 ml pepsin A) I ve II 20 g parça ekmek II 25 C de 20 g parça et 20 g kuşbaşı et III IV B) II ve III D) II ve IV 4 X, Y, Z ve T bilim adamların ilgili oldukları bilim dalı aşağıdaki eşleştirmelerden hangisinde doğru verilmiştir? X Y Z T A) Morfoloji B) Mikrobiyoloji C) D) Morfolji E) Histolji 9. I. Hipoteze uygun tahminlerde bulunma II. Kontrollü deneylerle hipotezi sınama III. Problemi belirlenmesi IV. Eldeki verilere uygun hipotez kurma V. Gözlem yaparak veri toplama Yukarıda bilimsel yöntemin basamakları ifade edilmiştir. Bu basamakların uygulanış sırası nasıl olmalıdır? A) IV - III - l - V - II B) V - III - I - II - IV C) III - IV - I - V - II D) III - V - IV - I - II E) IV - III - V - II - I 10 ml pepsin 10 ml tripsin 10 ml pepsin 25 C de 20 g parça et 20 g parça et I 8. lerde fotosentezin kalvin çemberi reaksiyonlarını inceleyen bilim adamı: X Özümleme parankimasını inceleyen bilim adamı: Y Kloroplast organelini inceleyen bilim adamı: Z Yaprağın yapısını inceleyen bilim adamı: T ise E) I ve V V C) I ve III 10. Aşağıdakilerden hangisi bilim insanının özelliklerinden değildir? A) Objektif B) Meraklı C) Şüpheci D) Ön yargısız E) Otoriteyi kabul eden
11. Biyoloji kavramı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Biyo (canlı) ve -logos (bilim) kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. B) Biyoloji canlıların yaşam alanlarını, birbirleriyle ilişkilerini inceler. C) Canlının anatomik yapısını inceler. D) Biyolojinin önemi çözümü bulunamayan problemlere çözüm önerisi bulmaktır. E) Biyoloji cansız varlıkların çevre ile olan ilişkilerini inceler. 13. I. Zoolojinin alt dallarından bazıları protozooloji (tek hücreli canlılar), helmintoloji (solucanlar) ve entomoloji (böcekler) dir. II. Zooloji hayvanların yapısını, özelliklerini inceleyen bilim dalıdır. III. Yeryüzündeki hayvanların yaşama alanlarını, aralarındaki benzer ve farklı yönlerini birbiriyle olan ilişkilerini zooloji inceler. Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur? B) I ve II 14. I. sel hücrelerin yapısı II. sel dokuların yapısı III. sel organların görev ve işlevleri Yukarıdakilerden hangileri fizyolojinin çalışma alanlarına ait değildir? B) I ve II 12. K: Hayvan davranışlarını inceleyen bilim dalıdır. L: leri inceleyen bilim dalıdır. M: Hücre yapısı ve fonksiyonlarını inceleyen bilim dalıdır. Buna göre aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi doğrudur? K L M A) B) C) D) Fizyoloji E) Fizyoloji 15. Biyoloji bilimiyle ilgili olarak; I. leri inceler. II. Tek hücreli canlıları inceler. III. Organların yapılarını inceler. Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur? B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II 5
ÇÖZÜMLEMELER 1. Evrim: Hayatın başlangıcını ve canlıların orijinini ve adaptasyonlarını inceleyen bilim dalıdır. Fizyoloji: Organizmadaki organ ve dokuların görevlerini ve işleyişlerini inceleyen bilim dalıdır. Ekoloji: Canlıların birbiriyle ve çevresiyle olan ilişkilerini İnceleyen bilim dalıdır. : Canlıları dokusal düzeyde inceleyen bilim dalıdır EMBRİYOLOJİ: Yumurta ve spermin döllenmesinden sonra oluşan Zigotun oluşumundan itibaren meydana gelen değişme ve gelişmeleri inceler. 2. Nitel Gözlem: Sadece duyu organları ile yapılan yardımcı ölçüm araçları kullanılmayan gözlemdir. Nicel Gözlem: Yardımcı ölçüm araçları kullanılarak yapılan gözlemlerdir. Buna göre I. ve III. gözlem nitel,ii. gözlem nicel gözlemdir. 3. Moleküler Biyoloji: Canlıların yapısını, moleküler düzeyde inceleyen bilim dalıdır. : Hücrenin yapısını ve çalışmasını inceleyen bilim dalıdır. : Çok hücreli canlılardaki dokuların yapısını ve bu dokuların vücudun nerelerinde bulunduğunu, hangi organların yapısına katıldığını inceleyen bilim dalıdır. Embriyoloji: Organizmanın gelişme devrelerini inceler. Özellikle döllenmiş yumurtadan (zigot) itibaren meydana gelen gelişme ve farklılaşmaları inceleyen bilim dalıdır. Taksonomi (sistematik): Canlıları benzerliklerine göre sınıflandıran bilim dalıdır. Doğadaki çeşitliliği ve çevremizdeki canlıları görmemizi sağlar. Verilen terimler zigottan sonraki bölünme ve farklılaşma aşamalarında kullanılır.bu alanla ilgilenen bilim dalı embriyolojidir. 6 4. Hipotez kurulduktan sonra hipoteze dayalı tahminlerde bulunur. Tahmin cümleleri ise; Eğer... ise... dir. Şeklinde kurulur. 5. Charles Darwin: 1859 yılında Türlerin Kökeni adlı yayınlayarak doğal seleksiyon yoluyla türlerin evrimini ortaya koymuştur. Evrim teorisinin kurucularındandır. Schleiden ve Schwann: 1839 da hayvan hücresini bitki hücresiyle karşılaştırdı.schleiden ve Schwann ın hücre teorisinin ortaya konulmasında katkıları olmuştur. Gregor Mendel: Genetik ile ilgili kanunlar ortaya koymuştur. James Watson, Francis Crick: DNA molekül modelini ortaya koymuşlardır. Wilhelm Röntgen: Tıpta kullanılan röntgen ışınlarını bulmuştur. 6. İyi bir hipotezin özellikleri şu şekilde olmalıdır: Açık ve anlaşılır olmalıdır. Problemle ilgili bütün delilleri kapsamalıdır. Probleme çözüm getirmelidir (Çözümü olmalıdır.). Yeni varsayımlara açık olmalıdır. Deney ve gözlemlere açık olmalıdır. Tartışmaya açık olmalıdır.