Yazılım Mühendisliği Proje Derslerine Endüstriyel Yaklaşım Zeynep Altan



Benzer belgeler
REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BİRİMİ ÇALIŞMALARI

YAZILIM PROJE YÖNETİMİ. Yrd.Doç.Dr.Hacer KARACAN

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ BİYOMEDİKAL MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

Gereksinim Mühendisliği (SE 560) Ders Detayları

ANKARA YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ

T. C. KAMU İHALE KURUMU

Bitirme Projesi (COMPE 494) Ders Detayları

Okul Temelli Mesleki Gelişim Nedir?

Sedona. Nisan 2013 Eğitim Kataloğu

İç Kontrol Uzmanı Pozisyonu İçin Doğru Kriterlere Sahip Olduğunuzdan Emin misiniz?

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Özel Eğitim, Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü

ECZACILIK EĞİTİMİNİN GÜÇLÜ VE ZAYIF YÖNLERİ: AKREDİTE OLAN FAKÜLTELERE BAKIŞ

Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü

İnovasyon Odaklı Mentörlük Projesi

Bu çalışma insan kaynakları dersinde yapılan kariyer yönetimi konulu sunumun metin halidir.

PERFORMANS DEĞERLEME VE KARİYER YÖNETİMİ

Doç. Dr. İlkay Ulusoy Parnas ODTÜ Elektrik Elektronik Müh.

BİTİRME ÇALIŞMASI KILAVUZU

Sedona. Eğitim Kataloğu

Kadın İşletmelerine Finansman ve Danışmanlık Desteği Programı

İstanbul Bilgi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bitirme Projeleri Yürütme ve Değerlendirme Yönergesi

Yazılım Mühendisliğinin Temelleri (SE 100) Ders Detayları

Performans Denetimi Hesap verebilirlik ve karar alma süreçlerinde iç denetimin artan katma değeri. 19 Ekim 2015 XIX.Türkiye İç Denetim Kongresi

STRATEJİK YÖNETİM VE YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ PROSEDÜRÜ Doküman No: Yürürlük Tarihi: Revizyon Tarih/No:

CMMI ve Çevik Yöntemler

Zeynep ALTAN Yazılım Mühendisliği Bölümü Beykent Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi

Proje Oryantasyon (SE 493) Ders Detayları

Yazılım Gereksinimleri Mühendisliği (SE 221) Ders Detayları

EKAP Elektronik Kamu Alımları Platformu

5.DERS PROJEDE YÜRÜTMENİN PLANLANMASI

Günümüzün karmaşık iş dünyasında yönününüzü kaybetmeyin!

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

Ortadoğu Teknik Üniversitesi Psikoloji Bölümü Lisans Programı Yaz Stajı Yönergesi

CMMI. CMMI ve Çevik Yöntemler. Orhan KALAYCI Haziran Yazılım Süreç Kalitesi ve Yönetim Danışmanlığı.

Yazılım Kalite Yönetimi (SE 554) Ders Detayları

3- PROJENIN BAŞLATıLMASı: PROJE KAPSAM YÖNETIMI

BA 399 STAJ PROGRAMI KILAVUZU

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ DERS TANITIM FORMU ÖĞRETİM YILI-1 YARIYIL. Dersin Türü: Zorunlu

T.C. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Öğretmenlik Uygulaması ve Öğretmenlik Uygulaması-II Dersleri Kılavuzu. Şubat, 2015 İZMİR

YÖNETİMİN SORUMLULUĞU PROSEDÜRÜ

İleri Yazılım Proje Yönetimi (SE 552) Ders Detayları

Tez Konularında Özel Çalışmalar (MECE 598) Ders Detayları

*Her aşamadaki tanılamada, bireyin eğitsel. *Ayrıca özel eğitim gerektiren öğrencilerin normal

MARMARA ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİTİRME PROJESİ YÖNERGESİ Senato: (Tarih: , Karar No: 2013/310-3:B)

Yazılım İnşası ve Evrimi (SE 556) Ders Detayları

KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİMİ LİDERLİK EĞİTİMİ KURS PROGRAMI

Maslow (İhtiyaçlar Hiyerarşisi)

1. Validasyon ve Verifikasyon Kavramları

AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SÖKE SAĞLIK YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ HEMŞİRELİK PROGRAMI DERS BİLGİ FORMU

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ İLKELERİ/UYGULAMA ESASLARI

Yazılım profesyonelleri için önemli olan yetkinlikler anketi Survey

ORDU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ İNTÖRNLÜK YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

İŞLETMELERDE İŞ SÜREÇ YÖNETİMİ (BPM) UYGULAMASI. Hazırlayanlar Fatma Didem GÜRKAN Endüstri Mühendisi Ahmet Alper ÇALIŞKAN Endüstri Mühendisi

1: Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3: Lab, 4: Örnek vaka incelemesi

PMP Sınavına Hazırlık Proje Yönetimi

İlhan Tarımer, ,

Proje Yönetimi ve İş Analizi: Entegre İki Disiplin Proje yönetimi ve iş analizi şirketlerin daha stratejik olmasını sağlayan iki farklı disiplindir

Termodinamik ve Isı Aktarımı (MECE 310) Ders Detayları

TARİHLİ EĞİTİM KOMİSYONU KARARLARI


Sistem Analizi ve Tasarımı (IE 503) Ders Detayları

İleriye doğru açık bir yol

T.C. GÜNEY MARMARA KALKINMA AJANSI PERFORMANS DEĞERLENDİRME SİSTEMİ UYGULAMA USUL VE ESASLARI

KAIZEN AKADEMİ EĞİTİM KATALOĞU

Proje Hazırlama. Prof. Dr. Hasan Efeoğlu. Mühendislik Fakültesi E&E Müh. Bölümü

T. C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU SAĞLIK YÖNETİMİ BÖLÜMÜ İŞ YERİNDE UYGULAMA DERSİ YÖNERGESİ

Proje DöngD. Deniz Gümüşel REC Türkiye. 2007,Ankara

İ.Ü. AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ Müfredat Yönetim Süreci Standardı

Doküman No:ITP 16.1 Revizyon No: 01 Tarih: Sayfa No: 1/5 KALİTE SİSTEM PROSEDÜRLERİ PROJE YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Z Kuşağı Kütüphaneciler ile Birlikte Çalışmaya Ne Kadar Hazırız? Üniversite Kütüphaneleri İçin Bir Değerlendirme

vizyon escarus hakkında misyon hakkında Escarus un misyonu, müşterilerine sürdürülebilirlik çözümleri sunan öncü bir şirket olmaktır.

PROJE YAPIM VE YÖNETİMİ İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ ŞEYMA GÜLDOĞAN

STRATEJİK YÖNETİM VE YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ PROSEDÜRÜ

YAZILIM MÜHENDİSLİĞİNİN TEMELLERİ 9.Hafta. Bakım

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ - CERRAHPAŞA FLORENCE NIGHTINGALE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI KLİNİK UYGULAMA DERSİ UYGULAMA YÖNERGESİ

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ STAJ İLKELERİ/UYGULAMA ESASLARI

SiSTEM ANALiZi ve TASARIMI

İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ DERS ÖNERİ FORMU

Önceden belirlenmiş sonuçlara ulaşabilmek için organize edilmiş faaliyetler zinciridir.

Yazılım Proje Yönetimi (SE 320) Ders Detayları

STRATEJİK YÖNETİM VE YÖNETİMİN GÖZDEN GEÇİRMESİ PROSEDÜRÜ

T. C. KAMU İHALE KURUMU

Amaç. Octopus Program, InoTec Akademi uzmanlarının on yılı aşan tecrübesi ile hazırladığı, bir uzmanlık seviyesi belirleme ve geliştirme programıdır.

BARTIN ÜNİVERSİTESİ PROJE YÖNETİM VE DESTEK OFİSİ ÇALIŞMA İLKE VE ESASLARI YÖNERGESİ

YÖNETİCİ GELİŞTİRME PLUS. Programın Amacı: Yönetici Geliştirme Eğitimi. Yönetici Geliştirme Uzmanlığı Eğitim Konu Başlıkları. Kariyerinize Katkıları

ÖĞRETMENLİK DENEYİMİ VE ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI: FAKÜLTE-OKUL İŞBİRLİİĞİ

Mezuniyet Semineri (IE 589) Ders Detayları

Yazılım Mühendisliğinde İleri Konular (SE 650) Ders Detayları

T.C. İSTANBUL AREL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ UYGULAMALI DERSLER VE İŞ YERİNDE UYGULAMA YÖNERGESİ

Tez Konusunda Özel Çalışmalar (IE 598) Ders Detayları

PROJE Serdar ÇETİN. Güven üzerine kurulu müşteri odaklı yaklaşım başarımızın temelidir.

GİRİŞ. Mehmet Sait Andaç. e-posta: İnşaat Mühendisi ve Endüstri Mühendisi.

İŞLETME RİSK YÖNETİMİ. Yrd. Doç. Dr. Tülay Korkusuz Polat 1/30

BT Portföy Yönetimi ve BT Standartları (ISE 512) Ders Detayları

Tezli Yüksek Lisans Programına İlişkin Bilgilendirme

SPORDA STRATEJİK YÖNETİM

İNSANA DEĞERDE LİDERLİK BAŞVURU DOKÜMANI HAZIRLAMA KILAVUZU KOBİ

İnoSuit - İnovasyon Odaklı Mentörlük Projesi

BARTIN ÜNİVERSİTESİ PROJE VE TEKNOLOJİ OFİSİ GENEL KOORDİNATÖRLÜĞÜ ÇALIŞMA İLKE VE ESASLARI YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Transkript:

Yazılım Mühendisliği Proje Derslerine Endüstriyel Yaklaşım Zeynep Altan Beykent Üniversitesi, Yazılım Mühendisliği Bölümü zeynepaltan@beykent.edu.tr Özet: Yazılım Mühendisliği programlarının iki yarıyıllık yazılım tasarımı ve projesi derslerinin amacı, öğrencilerin endüstrinin gerçek dünya problemlerini temel yönleri ile öğrenmeleridir. Yazılım mühendisliği disiplininde capstone projects olarak adlandırılan bu derslerde öğrenciler yazılım tasarımı, gerçekleştirilmesi, testi ve yapılandırma yönetimi uygulamalarının etkin olarak nasıl gerçekleştirdiğini öğrenirler. Bu dersler çoğunlukla 3-4 kişilik küçük gruplarla yürütülür; fakat böyle bir çalışma akışı ile öğrenciler ileride çalışacakları şirketlerde karşılaşacakları problemlerin çoğuna oldukça sınırlı bir bakış açısından yaklaşabilirler. Oysa 20-30 öğrencinin birlikte yürüteceği daha büyük projeler daha sistematik bir çözüm verebilir. 100-120 kişilik sınıflarda yürütülecek bu dersler ortalama dört farklı çalışma grubu ile devam ettirilebilir. Fazla sayıda öğrenci içeren çalışma grubunun izlemesinde yapıcı birliktelik öğrenme tekniği isteksiz ve ilgisiz öğrencilerin de çalışmaya katılımını sağlayabilir. Amaç öğrenciye bilgiyi yılsonu notu iletmek değil, onları aktif öğrenme içine aktarabilmektir. Bu ise öğrenme çıktılarının, öğrenme aktiviteleri ve öğrenme yaklaşımları ile desteklenmesidir. Böylece öğrenciler SEEK (Software Engineering Education Knowledge) sınıflandırmasındaki özellikleri taşıyan yazılım mühendisleri olarak lisans programlarını tamamlayacaklardır. Etkin bir öğrenme çıktısı elde etmek için, öğretme ve öğrenme aktivitelerinin de dikkatli olarak hazırlanması gerekir. Dersin yürütücüleri öğrenci gruplarının çalışmalarını yönlendiren değil, sadece yol gösteren olarak izlemeli ve bunun için de öğrencilere doğru sorular sorabilmelidir. Öğrenciye sağlanan ileri derecede özgürlük amaçlanan öğrenme çıktısını elde etmeyi olanaksızlaştırabilir. Gruplar yenilikçi düşüncelerle geliştirdikleri parçaların birbiri ile hiçbir ilişkisi olmadığı çözümler de sunabilirler. Anahtar Sözcükler: Yazılım Mühendisliği Proje Dersi, Yazılım Tasarımı, Yazılım Testi, Proje Yönetimi, Yapıcı Birliktelik, Öğrenme Modeli, SEEK (Software Engineering Education Knowledge). 1.Giriş Software Engineering Programmes are not Computer Science Programmes isimli makale [1] 90 lı yılların sonlarında yazılım mühendisliği eğitim programlarının bilgisayar bilimleri programlarından farklı bir yaklaşımla hazırlanması gerekliliğini kesin olarak ortaya koymuştur. Çünkü o günlerde bile iş dünyasında çalışmaya başlayan genç mühendisler iyi çözümlenmiş ürünler geliştirememekteydi. Bunun temel nedeni ise öğrencilerin eğitimleri süresince gerçek bir yazılım geliştirme tecrübesi edinememeleriydi. O dönemde yazılım mühendisliği eğitim programlarının hazırlanması konusundaki bir çalışma, The Quide to Software Engineering Body of Knowledge SWEBOK isimli 1998 yılında başlatılan projedir. Bu proje IEEE tarafından desteklenen yazılım mühendisliği standartlarına odaklanmıştır. Yazılım mühendisliği lisans programlarının sürekli olarak güncellenmesinde, hala devam etmekte olan bu çalışmaların etkisi büyüktür. Fakat eğitim programları ile ilgili henüz bir fikir birliği sağlanamadığı da bir başka gerçektir. ACM/IEEE-CS Yazılım Mühendisliği programı kılavuzunda [2] gerçek-dünya problemlerinin çözümünde yazılım mühendisliği kavram ve becerilerinin öğrenilmesi odaklı bir program önerilir. Yazılım sistemlerinin günümüzdeki karşılığı, endüstriyel olarak güçlü yazılım ürünlerinin geliştirilmesidir. [3]. SWEBOK kılavuzunun temel yapısını SEEK- Software Engineering Education Knowledge sınıflandırmasına uygun bilgi alanları 1 [4] oluşturur. Bu çalışmada bu bilgi 1 SEEK bilgi alanları: Yazılım Gereksinmeleri, Yazılımın Oluşturulması, Yazılım Tasarımı, Yazılım Testi, Yazılım Bakımı, Yazılım Yapılanış Yönetimi, Yazılım Mühendisliği Yönetimi, Yazılım Mühendisliği Süreci, Yazılım Müh. Araçları ve Yöntemleri, Yazılımın Niteliği

alanları da göz önüne alınarak lisans eğitiminin son sınıfında iki yarıyıl süren proje çalışması derslerinin büyük çalışma gruplu projeler olarak gerçekleştirilmesi önerilmektedir. Broman [5], yazılım mühendisliği proje derslerinin eğitim programlarının omurgası mı yoksa kuyruğu mu olduğu sorusunu sorar ve bunları iki farklı kategoriye ayırır. Bunlardan ilki grup çalışması, sunumlar, biçimsel incelemeler vb. çalışmaların içerildiği her yıl tekrarlanan proje odaklı sınıflardır. Diğer kategorideki proje çalışması ise öğrencinin eğitim programının başından itibaren öğrendiği bilgi ve becerini uygulamasını amaçlayan ve son yıl programında yer alan geniş kapsamlı bir çalışmayı amaçlayan capstone project olarak adlandırır. İlk kategorideki proje sınıfları eğitim programlarının omurgası olarak tanımlanırken, ikinci kategorideki proje sınıflarının problemlerin çözümünde kuyruk yaklaşımı oluşturduğu öne sürülür. Bu çalışmada eğitim koşullarına uygun yaklaşım olarak ikinci sınıflandırma önerilmektedir. Büyük proje modelleri ile çalışmanın olumlu yönleri olmasına rağmen, zorlukları da kaçınılmazdır. Yıllardır öğrencilerin büyük projeler üzerinde çalışmalarının önerilmesi [6] ve SEEK sınıflandırmasındaki bilgi alanlarının [7] öğrenci grupları arasında dağıtılarak incelenmesi çalışmaların doğru gerçekleştirilmesi için önemlidir. Fakat çok sayıda öğrencinin birlikte çalışacağı projelerde tek bir sorumlu öğretim üyesi olmayıp çalışmanın bir komisyon tarafından izlenmesi öğrencilerin ferdi olarak doğru değerlendirilmelerinde önemlidir. Fazla sayıda öğrenci içeren çalışma grubunun izlemesinde yapıcı [8] öğrenme teknikleri ilgisiz ve isteksiz öğrencilerin de çalışmaya katılımını sağlayabilir. Amaç öğrenciye bilgiyi not alma ve geçme kaygısı ile iletmek değil, onları aktif öğrenme içine aktarabilmektir. 2 Büyük Proje Gruplarının Güçlükleri ve Çözümü Yazılım mühendisliği tasarım ve proje derslerinde büyük gruplarla çalışmayı, hem öğretim üyesinin çalışmaları izlemesindeki, hem de çalışmaların değerlendirmesindeki güçlükler engeller. Çünkü öğrencilerin bilgi ve beceri düzeylerinin dağılımı farklıdır. İş dünyasında yöneticiler çalışanlarını sübjektif olarak değerlendir; oysa öğrencilerin değerlendirilmesi birey bazında objektif ve niceliksel, yani ölçülebilir düzeydedir. Ayrıca öğrenciler çalışmalarını para karşılığı değil not karşılığı yaparlar; bu durum öğrencilerin tümünü motive eden bir değerlendirme olmayabilir. Büyük çalışma gruplarındaki olumsuzluğun diğer bir nedeni de öğrencilerin tam-gün çalışma konumunda olmamalarıdır. Etkin bir takım çalışmasını engelleyen projenin tamamlanması için verilmiş olan kesin tarihlerdir; projelerin başında genellikle zamanında tamamlanması güç çalışmaları hedeflenir. Gayret ve çabalarının tümünü yakın gelecekteki başarısı için yaptığının farkında olan öğrenci sayısı büyük çalışma grubu içinde az olduğu zaman ne olacaktır? Çünkü üretken olmayan öğrenci davranışları çalışmaların nota doğru olarak dönüşümünü zorlaştıracaktır. Not verme tekniğini etkileyen bazı öğrenci tipleri: minimum çalışma ile en yüksek notu hedefleyen öğrenci, maksimum çalışma ile en yüksek notu hedefleyen öğrenci, işini yapmayıp minimum notu kabullenen öğrenci, sadece başlangıçtaki görev dağılımında çok istekli gibi görünen öğrenci,

çalışmanın tüm aşamalarına sadece yüzeysel olarak katılan, işini hiç bir zaman tamamlamayan öğrenci, daha yüksek bir not için işini yapmayanların çalışmalarını tamamlayan öğrenci, daha yüksek not için derecelendirme sistemini istismar eden herhangi bir grubunun elemanları şeklinde olabilir[9]. Bu tür durumlarla karşılaşılmasını engellemek için sorumluluk çalışmaların tüm aşamalarında etkin bir izleme gerçekleştirecek öğretim üyesindedir. 2.1 Yapıcı Birliktelik ile Öğrenme Büyük proje gruplarının çalışmalarında öğretim üyelerinin olası hatalı yönlendirmeleri ve değerlendirmelerinin engellenmesi için yapıcı birliktelik 2 [10] yaklaşımı alternatif bir çözüm olarak önerilmektedir. Yapıcı birliktelik ile biri öğrenenin bakış açısından, diğer ise öğreticinin performansına göre birbirinden farklı iki görüş öne sürülür. Yapıcılık öğrenenin, şimdiye kadar öğrendikleri ve tek başına gerçekleştirebildiği aktivitelerle bilgisini oluşturmasıdır. Öğrenmeye bu açıdan bakıldığında, öğretme öğrenciye bilgiyi iletmek değil, aksine öğrencinin aktif öğrenmesini teşvik etmektir. Birliktelik ile hedeflenen öğrenme çıktıları, öğretme ve öğrenme aktiviteleri ve değerlendirmeler olarak tanımlanmış derslerin yürütümü ile ilgili sınıflandırma yapılır. 2.1.1 Hedeflenen Öğrenme Çıktıları Hedeflenen öğrenme çıktıları Tablo 1 de verilmiştir. 2 Günümüzde etkin öğrenme tekniklerinden biri olan yapıcılık (constructivism), öğrencilerin eğitmenleri tarafından iletilen bilgileri sadece almaları ve depolamalarından ziyade bilgiyi yapılandırmalarını (oluşturmalarını) savunur. Öğrencinin proje çalışmalarındaki, yani organizasyon içerisindeki görevi (O) analist, proje yöneticisi, mimariyi yapılandıran, ürün yöneticisi, kod geliştirici ya da test uzmanı olabilir. Öğrenci önceki derslerindeki bir çalışması nedeni ile projenin herhangi bir aşamasında diğer arkadaşlarından daha deneyimli olabilir; bu da projenin o kısmında öğrenciyi lider ya da yönetici yapabilir (S1). Her projede olduğu gibi öğrenci projelerinde de, zamanın planlanması, bütçe (adam-ay), ürünün fonksiyonelliği ve ölçülebilir nitelik faktörleri gibi temel kısıtların göz önüne alınması önemlidir (S2). Büyük öğrenci grupları birbirinden farklı bilgi birikimine ve beceriye sahip arkadaşların iletişimini gerektirdiği için (I1), olası anlaşmazlıkların kısa aralıklarda hazırlanan dokümanlarla (I2) giderilmesi amaçlanmalıdır. Tablo 1: Hedeflenen Öğrenme Çıktıları O Organizasyonel yapılar ve farklı roller S1 Önceki ve güncel geliştirme süreçlerinin karşılaştırılması S2 Karşılaşılabilecek kısıtların analizi I1 Büyük grupların iletişimindeki güçlükler I2 İletişimin gerçekleşmesi 2.1.2 Öğretme/Öğrenme Aktiviteleri Büyük projelerin etkin olarak yürütülmesi için amaç, öğrencilerin projenin başından sonuna kadar çalışmaları kendilerinin yürütmesi, öğretim üyesinin çalışmalar sırasında yönlendirici olmayıp öğrencilere sadece danışmanlık yapmasıdır. Projenin başında öğrenci projede üstlenmek istediği görevi proje yürütücülerinden birine bir yazı ile önerir. Proje yöneticisi bu kalabalık grup içerinde gelen önerilere göre görev dağılımını gerçekleştirir. Öğrenciler her hafta tüm grup elemanları ve danışmanları ile toplantılar düzenler. Öğrencilere başlangıçta proje ile ilgili herhangi bir istemde bulunulmaz. İsterler toplantılar sırasında belirlenir ve değiştirilebilir. Proje ile ilgili ön çalışmalar tekrarlanan toplantılarda projenin tamamlanabileceği

kesinleştiğinde sona erer. Ön çalışmalar öğrencilerin sınırlı bütçe ile kısıtlı zaman aralığında sorumluluk almalarına, müşteriyi ikna edebilmelerine, tercihlerin öncelikli olarak teşvik edilmesini öğrenmelerine yardımcı olur. Çünkü tüm grup elemanlıları tarafından sürekli olarak tekrarlanan bu toplantılar ürünün müşteriye satışının kesinleşmesi amacı ile yapılmaktadır. Toplantılarda müşterilerin grup elemanları dışındaki danışman ve yardımcıları olduğu kabul edilmektedir. Ürünü kabul ettirme, yani satışı ile proje süresi tekrar başa döner ve tekrarlanacak planlamalar ile öğrencilerin ürünü geliştirmeleri teşvik edilir. İterasyon planlama, yani sonraki iterasyonda çözülmesi gereken işlerin neler olduğu ve iterasyon değerlendirme, yani son iterasyonda nelerin gerçekleştirildiği proje çalışması süresince zorunlu olarak yapılmalıdır. Proje süresince tüm öğrencilerin yaptıklarını belirlenen zaman dilimlerinde, örneğin her saat raporlamaları gerekir. Ayrıca proje de başından sonuna kadar tümüyle ile planlanmalıdır. Öğrenciler iş dünyasında olduğu gibi klasik bir organizasyon yapısı oluştururlar: bölüm yöneticileri, proje yöneticileri, test uzmanları ve kod geliştiriciler olmak üzere farklı bölümlere ayrılırlar. Her iterasyonu yapılanların tartışıldığı bir toplantı izler; olumlu işler, kötü giden işler, sonraki iterasyonda nelerin, nasıl geliştirilebileceği gibi konular tartışılır. Projenin sonunda öğrenciler ürünlerini kullanıcıya yönelik olarak, ikna amacı ile sözlü olarak sunar. Son olarak ta çalışma ile ilgili görüşlerin, ürünün geliştirilmesi sırasında olumlu ve olumsuz tespitlerin belirtildiği ferdi raporlar hazırlanır. Tablo2 de bu adımların tümünün özetlendiği öğrenme/öğretme aktiviteleri ve bunların hedeflenen öğrenme çıktıları ile ilişkisi verilmektedir. Tablo 2: Öğrenme/Öğretme Aktiviteleri Öğrenme Çıktısı a Görev seçimi O b Toplantılar S1, S2,I1,I2 c İsterlerin Belirlenmesi S1,I1,I2 d Ön Çalışmalar S1,S2,I1 e İterasyon Planlama ve S1,I1,I2 Değerlendirme f Proje Planlaması ve S2 Zaman Raporlaması g Organizasyonel Yapı O, S1 h Geriye Dönük Tartışma S1,I1 i Sürümün Planlanması S1,S2 j Kişisel Düşünceler ve Dokümantasyon O,S1,S2,I1,I2 2.1.3 Değerlendirmeler Büyük öğrenci projelerinde uygulanması önerilen yapıcı birliktelik yaklaşımında son adım değerlendirmelerdir. Bu aşamada amaçlanan öğrenme çıktılarının performansı ölçülür. Performans, çalışmanın süreçlerine ve ürüne bakış açısına göre farklı değerlendirilir. Çalışmanın süreçleri danışmanın katıldığı toplantılardaki gözlemleri, diğer bir ifade ile bu toplantılarda kendisinin yönetici ya da müşteri (kullanıcı) rolü üstlendiğinde öğrencilerle etkileşimlerine göre belirlenir. Ayrıca öğrencilerin her birinin kendilerine atanan görevleri ne oranda gerçekleştirdiklerini kanıtlayacakları raporlar da değerlendirilir. Çalışma süreçlerine göre değerlendirilen öğrenme çıktıları O,S1,S2 ve I1 olarak özetlenir. Diğer değerlendirme ölçümü sonuçta elde edilen ürüne göre gerçekleşecektir. Bunun için ürünün hem nitelik hem de fonksiyonelliğine, müşteri ya da kullanıcı bakış açısından bakılır. Ürüne göre değerlendirilen öğrenme çıktıları S2 ve I2 olacaktır. 2.2 Yapıcı Birlikteliğin Sonuçları Proje çalışmalarında öğrencilerin çalışmalarını yapıcılık olarak genelleştirilen öğrenme yaklaşımı ile gerçekleştirmeleri

çalışmaların değerlendirilmesini de güçleştirecektir. Öğrenci odaklı öğrenme modelinde öğrencinin ne öğrendiğini belirlemede, öğretim üyesinin ne yaptığından ziyade öğrencinin ne yaptığı daha önemlidir. Kısaca öğrenmede öğretim üyesi herhangi bir rol üstlenmemektedir. Bu da öğretim üyesinin öğrenci çalışmaları sırasında kullanılacak modeli doğru ve tam uygulamasını gerektirir. Tablo 2 nin sınıflandırılması da bu bakış açısına göre düzenlenmiştir. İteratif öğrenme ile hem yazılım mühendisliğinde tekrarlanarak gerçekleştirilen ürün geliştirme yöntemleri kullanılmış olacak, hem de öğretim üyesinin öğrenme çıktılarını doğru olarak değerlendirmesi sağlanacaktır. Bu yaklaşımla öğrenci aynı zamanda eğitimi süresince ders programlarında öğrendiklerini de uygulama olanağı bulacaktır. Öğrenci dönem sonunda değerlendirilirken, birtakım sorularla da ölçümlenebilir. Sorular (kesinlikle) kabul ediyorum ya da (kesinlikle) kabul etmiyorum, yorumsuz, geçersiz gibi farklı seçeneklerle cevaplanabilir. Sorular herhangi iki notum arasında fark olduğunda, bu durum daha çok çalışmama neden oluyor, not kriterleri çalışmalarımı etkiliyor, farklı gruplarla yarışmak beni daha fazla motive ediyor ve benzeri şekillerde yöneltilebilir. Sonuç olarak büyük öğrenci grupları ile yapılan proje çalışmaları öğretim üyelerinin öğrencileri izlemede ve değerlendirmede çok daha fazla titiz olmalarını ve öğrencilerle klasik proje derslerinden çok daha fazla birlikte olmalarını gerektirir. 3. Son Sınıf Proje Gruplarına Alternatif Yaklaşım: Her Yıl Tekrarlanan Proje Grupları 2. Bölümde 7. yarıyıl tasarım projesi, 8. yarıyıl capstone project olarak adlandırılan dersleri, yazılım mühendisliği bölümü öğrencilerinin büyük çalışma grupları ile tamamlamaları önerilmektedir. Eğitim programının sonunda alınan mesleki bilgi ve becerilerin pekiştirilmesi için bir fırsat olan bu derslere farklı bir yaklaşım, proje odaklı sınıfların oluşturulmasıdır. Bu seçimde öğrenciler yine gruplar oluşturur, araştırmalar yapar ve bunları dönem sonunda sunarlar. Proje dersleri her yıl açılmaktadır ve programa kayıtlı öğrenciler hangi yılın öğrencisi olduklarına bakılmaksızın karma olarak proje gruplarını oluşturmaktadır. Bu yaklaşımı, 1. Bölümde de ifade edildiği gibi, Broman eğitim programının omurgası olarak değerlendirmiştir. Eğitim programının son yılında önerilen büyük çalışma grubu yaklaşımında olduğu gibi, bu yeni yaklaşımda da ortalama 30 öğrencili gruplarla geniş kapsamlı projelerin endüstriyel bir yaklaşımla geliştirilmesi mümkündür. Her iki yaklaşımın birbirinden temel farkı, proje dersinin her yıl açılması ile küçük sınıflardakilerin kendilerinden daha deneyimli öğrencilerden yararlanabilmesi, üst sınıflardaki öğrencilerin de belirli konuları derinlemesine anlayarak kendilerini daha iyi geliştirebilmeleridir. Aslında farklı sınıflardaki öğrenciler arasındaki etkileşim yaratıcı bir öğrenme ortamı oluşturmaktadır. Proje konularının endüstriden gerçek müşteriler tarafından belirlenmesi de mümkün olabilir. Yazılım şirketleri çalıştıkları yeni proje konularını öğrencilerle paylaşır. Onların da kendileri ile eş zamanlı fakat bağımsız olarak aynı proje üzerinde çalışmalarını isteyebilir. Böylece öğrencilerin gerçek isterler üzerinde çalışmaları sağlanır. Bu tür yaklaşımlar hem öğrenciler, hem de çalışma konularını öğrencilerle paylaşan şirketler için yararlıdır. Öğrenciler gerçek dünya problemlerine biraz daha yaklaşırken, yazılım şirketleri ileride daha deneyimli yeni mühendislerle çalışabileceklerdir. Aynı zamanda şirketlerin öğrencilerden bazılarının özgün fikirlerine

ve çözümlerine karşılıksız ortak olmaları da mümkün olacaktır. Öğrenciler proje dersini birden fazla defa almaya teşvik edilerek, çalışmalarının farklı yıllarında farklı roller üstlenme olanağı bulurlar. Böylece de mezuniyetlerinden önce deneyim yoğunluklu ileri düzeyde bilgi ve beceri edinirler. 4.Sonuç Yazılım mühendisliği bölümlerinin eğitim programlarının profesyonel bir iş hayatı için pek çok eksiklikleri olduğu farklı iş ortamlarının ortak şikâyetleridir. Pek çok yeni mezun çok yönlü becerilerindeki eksikliklerden oldukça fazla etkilenir. Örneğin teknik olarak güçlü genç bir yazılım mühendisinin çevresi ile iletişiminde ya da yönetimsel becerilerinde sorunlar olabilir; şirketler çalıştırdıkları elemanlarında bunun tam tersi bir durumla da karşılaşabilir. Bu çalışmada koşulların uygun olması ölçüsünde endüstriden gerçek müşterilerin araştırma konularını öğrencilerle paylaştığı, bu temin edilemediğinde danışmanların müşteri rolünü üstlenerek gerçek dünya problemlerinin çözümlendiği proje dersleri önerilmektedir. Bu derslerin iş hayatına hazırlanmak üzere büyük proje grupları ile yürütülmesinin nedenleri ve nasıl gerçekleştirilebileceği anlatılmaktadır. Bir yıl devam eden son sınıf proje çalışmalarında endüstriyel olarak gerçekçi bir ürünün elde edilmesini maksimum ölçütlerde sağlamak temel hedeftir. Bunun için odaklanılması gereken noktalar organizasyonel yapının sağlam kurulduğu, ürünün geliştirme süreçlerinin doğru belirlendiği ve grup elemanlarının birbirleri ile iletişiminin eksiksiz olarak sağlandığı bir yapılanmadır. Böyle bir yaklaşım öğrencilere iş hayatı ile ilgili oldukça yararlı deneyimler kazandırmasının yanında, bir yıllık çalışmanın sonunda nitelik ölçütlerini kısmen de olsa sağlayacak çalışmalar yapılabileceği öngörür. Kaynakça [1] Parnas, D.L., Software Engineering Programmes are not computer science programmes, Annals of Software Engineering,6,19-37, 1999 [2]Joint Task Force on Computing Curricula, Software Engineering 2004- Curriculum Guidelines for Undergraduate Degree Programs in Software Engineering, IEEE Computer Society and ACM, 2004. [3] Jalote, P., A Concise Introduction to Software Engineering, 2008. page 2. Springer. [4] Guide to Software Engineering Body of Knowledge 2004 SWEBOK, IEEE Press [5] Broman, D., Should Software Engineering Projects be the Backbone or Tail of Computing Curricula?, 23rd IEEE Conference Software Engineering Education and Training, 2010. [6]Shaw, M., Software Engineering Education: A roadmap. In A. Finkelstein (Ed.), The Future of Software Engineering (pp. 371-380). New York, NY: ACM Press, 2000. [7] Altan, Z., Beykent Üniversitesi Yazılım Mühendisliği Lisans Programı, Akademik Bilişim 2010 [8] Ben-Ari, M., Constructivism in Computer Science Education, 29. SIGCSE Technical Symposium on Computer Science Education,, 1998. [9] David, Coppit, Implementing Large Projects in Software Engineering Courses, Computer Science Education Vol. 16, No. 1, pp. 53 73, 2006 [10] Broman, D., Sandahl, K., Abu Baker, M., The Company Approach to Software Engineering Courses,Submitted to IEEE Transactions on Education, Preprint 2011.