Ana Muhalefet Partisinin Seçim Vaatlerinin Mali Etkisi 1
Ana Muhalefet Partisinin Seçim Vaatlerinin Mali yükü 152,4 ila 181,8 milyar TL* Varsayımlar için lütfen ilgili sayfalara bakınız (Ss 3-9). 2
Seçim Vaatleri: Sosyal Güvenlik, Sosyal Yardımlar, Sağlık ve İstihdam TOPLAM EMEKLİ AYLIKLARININ MİNİMUM 1.500 TL YE YÜKSELTİLMESİ EMEKLİLERE YILDA İKİ İKRAMİYE VERİLMESİ OKULLARDA DERSLİK SIKINTISINA SON VERİLMESİ, ÖĞRENCİLERİN TEMEL EĞİTİMDE TAM GÜN EĞİTİM VEREN OKULLARA KAVUŞMASI 115,2 ila 144,6 milyar TL 37,5 milyar TL 31,9 milyar TL 6,3 ila 25 milyar TL Bu Kapsamdaki Harcamaları Artıracak Düzenlemelerin Toplam Maliyetini göstermektedir. Emekli aylığı 1.500 TL nin altında olan emekli sayısı SGK verilerine göre 9 milyon kişidir. Bunların emekli aylıklarının 1.500 TL ye çıkarılmasının yıllık maliyeti 37,5 milyar TL dir. En düşük emekli aylığının 1.500 TL ye yükseltilmesi halinde emeklilere yılda iki ikramiye verilmesinin yıllık malliyeti 31,9 milyar TL dir. Okullarda tam gün eğitime geçilmesi için (okul öncesi 20, diğer eğitim kademelerinde 30 sınıf mevcuduna göre) yaklaşık 100 bin ilave dersliğe ihtiyaç vardır. MEB verilerine göre bir dersliğin ortalama maliyeti 250 bin TL dir. 100 ilave dersliğin maliyeti 25 milyar TL dir. Bu yatırımların 4 yıllık süreye yayılması halinde yıllık maliyet 6,3 milyar TL dir. 3
Seçim Vaatleri: Sosyal Güvenlik, Sosyal Yardımlar, Sağlık ve İstihdam 800 BİN KİŞİNİN ASGARİ ÜCRET KARŞILIĞINDA EĞİTİM PROGRAMI KAPSAMINDA 9-12 AY İŞE YERLEŞTİRİLMESİ ENGELLİLERE AYLIK BAĞLANMASI OKULLARDA ÜCRETSİZ ÖĞLE YEMEĞİ UYGULAMASI EMEKLİLİKTE YAŞA TAKILANLARIN EMEKLİ EDİLMESİ 11,2 ila 14,9 milyar TL 7,2 milyar TL 4 ila 6 milyar TL 5,8 milyar TL 800 bin kişinin asgari ücret karşılığında: - 9 ay boyunca istihdam edilmesinin maliyeti 11,2 milyar TL - 12 ay boyunca istihdam edilmesinin maliyeti 14,9 milyar TL Mevcut durumda 1 milyon 750 bin engelli vatandaşımız bulunmaktadır. Bunlardan yaklaşık 550 bini engelli aylığı almaktadır. Geri kalanlara engellilik oranına göre 400 TL ila 600 TL engelli aylığı bağlanmasının yıllık maliyeti 7,2 milyar TL dir. Taşımalı eğitim uygulaması kapsamı dışındaki eğitim kademelerinde yer alan 15 milyon öğrencimize daha ücretsiz öğle yemeği verilmesi halinde yıllık maliyet 6 milyar TL dir. Bu hizmetin sadece ilkokul ve ortaokul öğrencilerine verilmesi halinde ise maliyet 4 milyar TL dir. Bu kapsamda halihazirda yaklaşık 520 bin kişi vardır. Bunlara emeklilik hakkı sağlanması halinde maliyet 5,8 milyar TL dir. 4
Seçim Vaatleri: Sosyal Güvenlik, Sosyal Yardımlar, Sağlık ve İstihdam 15.000 AİLE MERKEZİ AÇILMASI 1,1 ila 6 milyar TL Her bir Aile Merkezi nin büyüklüğüne göre yıllık kiralama, personel ve faaliyet giderleri değişmektedir. 15.000 Aile Merkezi nin yıllık maliyeti 4,5 milyar TL ila 6 milyar TL arasındadır. Bu giderlerin 4 yıllık sürece yayılması halinde yıllık giderler 1,1 TL ila 1,5 milyar TL arasındadır. MUAYENE KATILIM PAYI ALINMASINDAN VAZGEÇİLMESİ MADDİ OLANAĞI YETERSİZ OLAN TÜM ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNE KARŞILIKSIZ EĞİTİM BURSU SAĞLANMASI AİLE SİGORTASI PROGRAMI İLE YOKSUL ÖĞRENCİLERE, ZORUNLU EĞİTİMİ KAPSAYAN TÜM DÖNEMLER İÇİN AYLIK 240 TL EĞİTİM DESTEĞİ VERİLMESİ 3,4 milyar TL 2 milyar TL 1,7 milyar TL SGK tarafından bu kapsamda yapılan 3,4 milyar TL den vazgeçilmesi demektir. 2015 yılında yaklaşık 360 bin üniversite öğrencisine aylık 330 TL burs verilmektedir. İlave 500 bin öğrenciye daha 12 ay boyunca aynı miktarda burs verilmesi halinde yıllık maliyet 2 milyar TL dir. Ortaokul ve lise kademelerinde yaklaşık 270 bin başarılı ve ihtiyaç sahibi öğrenciye aylık 160 TL burs verilmektedir. İlave 600 bin öğrenciye daha aylık 240 TL burs verilmesinin yıllık maliyeti 1,7 milyar TL dir. 5
Seçim Vaatleri: Sosyal Güvenlik, Sosyal Yardımlar, Sağlık ve İstihdam YENİ İŞE GİREN KADINLARIN VE 18-29 YAŞ ARASINDAKİ ERKEKLERİN SİGORTA İŞVEREN PRİMLERİNİN KARŞILANMASI %10 A DÜŞÜRÜLEN SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİNİN SIFIRLANMASI 200 TL YE ÇIKARILAN 65 YAŞ AYLIKLARININ 300 TL YE ÇIKARILMASI ÜNİVERSİTELERDE İKİNCİ ÖĞRETİMDEKİ HARCIN KALDIRILMASI 1 milyar TL 870 milyon TL 700 milyon TL 600 milyon TL Bu uygulamanın kamu tarafından karşılanmasının yıllık maliyeti 1 milyar TL dir. Bu kapsamda sosyal güvenlik destek primi ödeyen kişi sayısı yaklaşık 630 bindir; sıfırlanmasının yıllık maliyeti ise yaklaşık 870 milyon TL dir. Bu kapsamda yaklaşık 582 bin kişi aylık almaktadır. 100 TL lik artışın yıllık maliyeti 700 milyon TL dir. Örgün öğretimde okuyan öğrencilerin harcı devlet tarafından karşılanmaktadır. İkinci öğretimde okuyanların da harçlarının devlet tarafından karşılanmasının yıllık malliyeti 600 milyon TL dir. 6
Seçim Vaatleri: Personel TOPLAM TAŞERON İŞÇİLERİN KADROYA ALINMASI 32,4 milyar TL 24,7 milyar TL Personel Harcamalarını Artıracak Düzenlemelerin Toplam Maliyetini göstermektedir. Toplam 800 bin kamuda çalışan taşeron işçinin işçi kadrolarına atanması halinde bütçeye yıllık maliyeti 24,7 milyar TL dir. 140 BİN ÖĞRETMEN AÇIĞININ KAPATILMASI 6,1 milyar TL 45 BİN UZMANIN İSTİHDAM EDİLMESİ 1,6 milyar TL Bir öğretmenin ortalama maliyeti yaklaşık 3.650 TL dir. Kamuya 140 bin öğretmen alınması halinde bunun yıllık maliyeti 6,1 milyar TL olacaktır. Bu kapsamda istihdam edilecek bir personelin ortalama maliyeti yaklaşık 3.000 TL dir. Kamuya bu kapsamda 45 bin personel alınması halinde bunun yıllık ilave maliyeti 1,6 milyar TL civarindadır. 7
Seçim Vaatleri: Tarımda Kullanılan Mazot TARIMDA KULLANILAN MAZOTUN 1,5 TL DEN SATILMASI 4,8 milyar TL Tarımda kullanılan mazotun 1,5 TL den satılması halinde yaklaşık 4,8 milyar TL lik maliyet gelecektir (Vergi kaybı ve Hazine sübvansiyonları). 8
Diğer Vaatler* SOSYAL DESTEK ÖDEMELERİNİN BİR KAT ARTIRILMASI EMEKLİ AYLIKLARININ GIDA FİYAT VE REFAH PAYI ARTIŞINA BAĞLI OLARAK YÜKSELTİLMESİ, PRİM BORCU OLAN ESNAFIN SAĞLIK HİZMETLERİNDEN FAYDALANMASI, TARIM SEKTÖRÜNDE ÇALIŞANLARIN PRİMLERİNİN HAZİNEDEN KARŞILANMASI, GEÇİCİ TARIM İŞÇİLERİNİN SOSYAL GÜVENLİĞİNİN DEVLET TARAFINDAN KARŞILANMASI 20 milyar TL 6,9 milyar TL KREDİ KARTI VE TÜKETİCİ KREDİSİ BORCU OLANLARIN FAİZLERİNİN EN AZ %80 NİN SİLİNMESİ Sosyal destek ödemelerinin bir kat artmasının yıllık maaliyeti 20 milyar TL dir. Bu gibi vaatlerin sosyal güvenlik kurumu tarafında hesaplanan toplam maliyeti 6,9 milyar TL dir. KADINLAR İÇİN BİREYSEL EMEKLİLİK KATKI PAYININ ARTIRILMASI, * İçeriği çok net olmadığından bu vaatlerin maliyeti toplam maliyete eklenmemiştir. 9
Uygulamada Olan Vaatler Vaat KIZ ÇOCUKLARININ OKULA GÖNDERİLMESİ ŞARTINA BAĞLAYARAK KIZLARIN OKULLAŞMA ORANLARINI YÜKSELTME OSB VE SANAYI SİTELERİNDE YATILI VE BURSLU MESLEK OKULLARI YURTLARDA ÜCRETSİZ GENİŞ BANT İNTERNET ERİŞİMİ İHTİYACI OLAN TÜM GENÇLERE ÜCRETSİZ YURT OLANAĞI Uygulama Eğitim amaçlı şartlı nakit transferleri, kız-erkek öğrenci ayrımı yapılmaksızın, AK Parti Hükümetleri döneminde uygulanmaktadır. 2012 yılından beri OSB lerde açılan okullarda okuyan öğrencilere 4.500-5.500 TL arasında eğitim ve öğretim desteği verimektedir. 2014-15 eğitim-öğretim döneminde toplam 10.385 öğrenci bu kapsamda desteklenmektedir. 2013 yılından beri tüm devlet yurtlarında ücretsiz internet erişimi sağlanmaktadır. Yurt yaptırma ve kiralamaya yönelik çalışmalarla 2-3 yıl içinde yurt sorununun çözülmesi planlar dahilindedir. 10
Uygulamada Olan Vaatler Vaat 3,2 MİLYONA ÜCRETSİZ GENEL SAĞLIK SİGORTASI ENGELLİLERİN REHABİLİTASYONUNU, SAĞLIK, EĞİTİM VE SOSYAL HİZMETLERİ TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİNİ HER ÇOCUK İÇİN TAMAMEN ÜCRETSİZ HALE GETİRME AİLE SİGORTASI UZMANLARI İLE YOKSULLUK ENVANTERİ HAZIRLAMA VE SOSYAL DESTEKLERİ İHTİYAÇ SAHİPLERİNE ULAŞTIRMA AR-GE HARCAMALARININ GSYH İÇİNDEKİ PAYINI, AB STANDARDI OLAN %3 DÜZEYİNE ÇIKARMASI Uygulama Genel sağlık sigortası (GSS) zorunlu ve tüm vatandaşlarımızı kapsamaktadır. Gelir durumu yetersiz olan 7 milyon vatandaşımızın GSS primi ise zaten devlet tarafından karşılanmaktadır. 2006 yılından beri engellilere nitelikli rehabilitasyon ve eğitim hizmeti verilmektedir. 20006 yılından bu yana ayrılan kaynak 10,4 milyar TL dir. Koruyucu sağlık hizmetleri zaten halk sağlığı kurumu tarafından ücretsiz sağlanmaktadır. Başbakanımız bu kapsamda 4.000 aile sosyal destek uzmanı alınacağını 8 ocak 2015 te kamu oyuna açıklamıştır. Bu kapsamda çalışmalar 4 ilde başlamış olup bu yıl 14 ile ulaşacaktır. Önümüzdeki yıl ise tüm Türkiye genelinde uygulanacaktır. AK Parti Hükümetlerinin 2023 vizyonunda bu hedef bulunmaktadır. 11