Dünya Kupas Haziran da Bafll yor Halit K vanç Unutulmaz Dünya Kupas An lar n Yaz yor Dünya Kupas 20 Yafl na Basarken 2 Ne yalan söyleyeyim, sanki futbolun en büyük o lu Dünya Kupas ile beraber do mufl gibi hissederim kendimi. Yazarl a ilk ad mlar m daha okul s ralar nda atm flt m. Sevgili oyunca m futbol ile de mahalle maçlar nda tan flm flt m.ve hiç ayr lmad m o y llardan bugünlere... 19 Dünya Kupas ndan tam 10 tanesini izledim yerinde.. Ve sadece izlemekle kalmad m, Dünya Kupas maçlar n önceleri gazetede yazarak... Sonra da radyoda... Ve daha sonra da, televizyonda ülkemin merakl lar na seslendim. Dünya Kupas ile tan flt m y lda, takvimler 1954 ü gösteriyordu. Asl nda 4 y l öncesinde yani 1950 Dünya Kupas nda da orada olabilir ve bu çok zevkli görevime daha evvel bafll yabilirdim. Hem de Dünya Kupas n n finallerinde oynama onuruna eriflen Türk milli Futbol Tak m n n maçlar n anlatarak... Elemelerde kura ile karfl m za ç kan Suriye yi 7-0 gibi müthifl bir sonuçla yendi imizde sevinçten ç lg na 51
BD MAYIS 2014 dönmüfltük. Ama ne yaz k ki bu mutlulu umuz uzun sürmeyecekti... Evet, 1950 Dünya Kupas finallerinde oynama hakk n kazand m z halde sudan sebeplerde Gidemiyoruz iflte! diye susturulmufltuk... Veee gidememifltik! Ama 4 y l sonra, 1954 Dünya Kupas elemelerinin kura çekiminde, futbol dünyas n n çok güçlü, çok iddial, çok büyük bir tak m spanya ile karfl karfl ya düflmüfltük. Hele ilk maç m zda deplasmanda 4-1 gibi farkl bir sonuçla yenilince... Tüm ümidimizi kaybetmifl gibiydik. Ama ülkemizdeki rövanflta Fenerbahçe li Burhan Sarg n n bir tek golünün bizi taaa Dünya Kupas finallerine götürece ini nas l bilebilirdik? Uzun sözün k sas, Ay-Y ld zl tak - m m z ilk kez bir Dünya Kupas finallerinde sviçre de sahaya ç karken, ben de Bas n Tribünü nde Türk Bas n mensubu kart yakamda, o büyük heyecan ve mutlulu u yafl yordum. Sonradan flans m beni b rakmad ve onca y lda tam 10 Dünya Kupas finallerini önce gazetede yazarak daha sonra da radyoda ve TV de ülkeme iletmek mutlulu unu yaflad m. 1954 Dünya Kupas nda 2. Gruptayd k. sviçre nin evsahipli i yapt bu turnuvadaki ilk maç m za Almanya ya gol atarak bafllam flt k ama arkas n getiremeyecek ve 1 gole karfl l k tam 4 tane yiyerek ilk maçtan 4-1 yenik ayr lacakt k. O zamanki düzenlemeye göre ikinci maç m z Güney Kore ile yap p da 7-0 kazan nca... Bu sefer Almanlarla bir daha oynamam z gerekti. Ve att m z kadar golü bu sefer biz yiyerek elendik. Almanya ya 7-2 yenilmifltik. Ancak Kupan n finalinde üzüntümüz hafifleyecekti. Çünkü Almanya flampiyon olmufltu... Biz de Elendikse de... fiampiyona yenilerek elendik diye teselli bulmufltuk. Almanya-Macaristan finali ise muhteflemdi. 2-0 geriye düfltükten sonra Almanlar n birden aç larak 3-2 öne geçmesi ve flampiyonlu u kazan fl, unutulmayacak bir olayd. Att tek gol ile Türkiye yi Dünya Kupas na tafl yan Burhan Sarg n bugün 80 li yafllarda 52 1 958 de ise sveç in evsahipli i yapt kupada futbolun yeni bombas Pele patlayacakt. Ama dünyada kimsenin tan mad, köyden gelen 17 yafl ndaki Brezilyal futbolcu Edson Arantes De Naseimento ya kimse bu uzun ad yla de il, sadece takma ad yla Pele diye sesleniyordu. Pele tak m n Dünya fiampiyonu
yapan y ld zlar n bafl nda geliyordu. Ve kendisiyle dünyada ilk konuflan spiker ise, 1958 de sveç teki Pele yi ilk maç ndan önce tan flt Türk spikeri Halit K vanç t. Sonraki Dünya Kupalar nda her 4 y lda bir Pele ile randevulafl p konufltuk.vee 2007 de de Türkiye ye geldi. Mikrofonda beni, kendi diliyle A abeyim diye tan tm fl, sonra da kendisiyle futbol hayat nda, ilk Dünya Kupas nda ilk röportaj yapan kifli oldu umu söylemiflti. Pele mikrofonda beni, kendi diliyle A abeyim diye tan tm fl, futbol hayat nda, ilk Dünya Kupas nda ilk röportaj yapan kifli oldu umu söylemiflti. Pele nin y ld zlaflt bu kupada onu finalde anlat fl m her hat rlay flta o günkü heyecan duyar m. 1958 Dünya Kupas n Pele li Brezilya n n sveç i 5-2 yenerek kazand maç da radyoda anlatt m ilk büyük maç olarak hiç unutmam. Mikrofon bafl nda hem anlat p hem seyretti im 3 üncü Dünya Kupam, 1966 da ngiltere nin hem ev sahipli ini yapt, hem de Almanya y uzatmada 4-2 yenerek kupay kazand maçt. 1970 de Meksika - Pele: Futbol tarihinin en büyük y ld zlar ndan biri BD MAYIS 2014 daki Dünya Kupas nda Pele, bir büyük bas n toplant s düzenlemifl ve beni de yan na alarak dünyada kendisiyle röportaj yapan ilk spiker olarak tan tm flt. Tabii Pele li Brezilya n n talya y 4-1 yenerek 1970 Dünya Kupas n kazan fl da muhteflem olmufltu. WC de Röportaj!. Araya Wembley den bir özel not s k flt ray m... Türk futbolunun unutulmaz y ld zlar ndan, Befliktafll milli futbolcu, fiükrü Gülesin... Yurtd fl nda baflar yla top koflturanlar n öncülerinden, sadece bizim de il; talyanlar n sevgilisi... Frikikleriyle, kornerleriyle, golleriyle... Sayg yla, sevgiyle and m fiükrü Gülesin arkadafl m... 53
BD MAYIS 2014 Tabii esprileriyle de... Futbolu b rakt ktan sonra Milliyet te spor yazarl yapt s rada, 1966 Dünya Kupas finallerinde s k s k beraber oluyorduk. flte Wembley de bir maç yan yana seyrederken, devre aras nda kalkt k, d flar ç kt k. Ay b yok, WC ye gittik. Bofl bir pisuarda ihtiyaç molas n de erlendirdi im s rada... O anda hiç yan mdakilere bakmam... Bak lmas âdet de de ildir zaten... Ama sanki fleytan dürttü. Bafl m çevirmemle... O da ne? Olamaz!.. Olamaz!.. Sadece biz de il, Dünya Kupas n izleyen tüm medya mensuplar n n arad adam... Eski Macar y ld z, büyük futbolcu Puflkafl. Yan mda... lk flaflk nl m at nca, hemen laf at verdim: Sizinle 1954 te sviçre de kampta tan flm flt k. Sonra stanbul a geldi inizde, 1956 da, ziyafette epey birlikte oturmufl, konuflmufltuk. Ben Türk spor spikeri ve yazar y m... Futbolda Dünya fiampiyonlar 1930 da URUGUAY 1934 de TALYA 1938 de TALYA (2.Dünya Savafl nedeniyle 1942 ve 1946 y llar nda Dünya Kupas maçlar yap lamad.) 1950 de URUGUAY 1954 de ALMANYA 1958 de BREZ LYA 1962 de BREZ LYA 1966 da NG LTERE 1970 de BREZ LYA 1974 de ALMANYA 1978 de ARJANT N 1982 de TALYA 1986 da ARJANT N 1990 da ALMANYA 1994 de BREZ LYA 1998 de FRANSA 2002 de BREZ LYA 2006 da TALYA 2010 da SPANYA Ferenc Puskas Macar futbolunun büyük y ld z Puflkafl ülkesinden ayr lm flt ; hatta spanyol uyru una geçerek, 1962 Dünya kupas nda spanya Milli Tak m nda bile oynam flt. fiimdi ise Londra ya geldi i duyulunca bütün gazeteciler, radyocular, televizyoncular onu aramaya bafllam fllard. Biz konuflurken birden öteki pisuardan, hem de Türkçe bir ses duymaz m y m? Puflkafl a rastlay nca, oraya beraber yürüdü ümüz fiükrü Gülesin i unutuvermifltim... fiükrü de kendine özgü tatl gülüflüyle Pes be Halit diyordu, Gidip Organizasyon Komitesi ne bildirece im, Dünya bas n tarihinde herkesin aray p da bulamad adam helada s k flt r p röportaj yapt n... Ve sana büyük ödül verilmesini isteyece- im... O lum, dünya bas - n n böyle atlatan bir kifli 54
Televizyon yay n yla yurt d fl nda görev üstlendi im ilk Dünya Kupas maç 1974 y l ndayd daha ç karsa, otuz iki diflimi k rar m. Dünya Kupas nda Türk Hakemi 1974, yaflam mda unutamayaca m çok önemli bir y ld. O güne kadar televizyonda nakletmek üzere yurt d fl nda görev üstlendi im ilk Dünya Kupas maç yd. Ancak 1974, Türk Futbolu için bir büyük özellik daha tafl yacakt. Dünya Kupas finallerindeki bir maç canl olarak Türk Televizyonu nda naklen yay nlan rken... O maç yöneten de, bir Türk Futbol Hakemi ydi. Unutulur mu bu güzeller güzeli olay?... Almanya da o maç n öncesinde bulufltu umuz, sözünü etti im maç n hakemi Do an Babacan a tak l fl m da hiç unutmam. Sevgili Babacan a, Do anc m Vallahi o ünlü Alman y ld zlar bile korksun senden. Dev futbolcu Beckenbauer bile bir sert girerse hemen k rm z kart n ç kart rs n dememle epey gülüflmüfltük. Babacan Yapma be Halitçi im demiflti. Ad m ç karacaks n z. Ben olur olmaz oyuncu atmam ki... Ama lk kez Dünya Kupas finallerinde bir Türk hakemi... Do an Babacan, Almanya - fiili maç nda kaptan Caszelly ye k rm z kart gösteriyor. disiplinsiz, sporun sayg nl n yaralayan bir hareket yapan ise, kim olursa olsun, gözünün yaflma bakmadan atar m. Gerçekten Babacan, mükemmel bir maç yönetecekti o gün... Ben de bir Dünya Kupas finallerinde bir Türk hakeminin böyle baflar l yönetti i bir maç anlatm fl olman n mutlulu unu hiç unutmayacakt m. Vee o maçta ne mi olmufltu? Almanya n n fiili yi 1-0 yendi i maç yöneten Do an Babacan, fiili nin y ld z futbolcusu Caszelly nin rakibine çok feci flekilde faullü giriflmesiyle birlikte a r a r yan na gelmifl... Ve k rm z kart n ç kartm flt. O turnuvada finallerde gösterilen ilk k rm z kartt bu... 55