GÜNE BAŞLARKEN 9 Aralık 2009...ekonomikarastirma@halkbank.com.tr... YURTİÇİ GELİŞMELER Yurtiçi Piyasalar-Döviz B ankalararası döviz piyasasında dolar kuru bugün açılışta, küresel piyasalarda artan risk algısına paralel olarak dünkü spot kapanışa göre yükselerek, 1.5100/1.5150 TL seviyelerinde işlem görüyor. Bankalararası piyasanın dünkü spot kapanışında en iyi dolar alış ve satış kotasyonları 1.5070/1.5110 TL olmuştu. Merkez Bankası dün gösterge dolar kurunu 1.4913/1.4985, euro kurunu 2.2087/2.2194 TL, pariteyi ise 1.4811 olarak ilan etti. Bu kurlara göre TL yılbaşından bu yana dolar karşısında 2 değer kazanırken, euro karşısında ise yüzde 3.54 değer kaybetti. Bugün döviz piyasasında euro dolar paritesine odaklı seyrin devam etmesi bekleniyor. Yurtiçi Piyasalar Borsa İ MKB 100 endeksi, sanayi üretimi verisinin Ekim ayında beklentilerin aksine yıllık bazda artıya geçmesinin etkisiyle ilk seansı yüzde 1.7 artıda kapamasının ardından, yurtdışı borsalardaki satıcılı seyre paralel olarak bu seyrini sürdüremedi ve günü 0.65 düşüşle 49,591.37 puandan kapattı. İMKB üzerinde ağırlığı yüksek olan bankacılık endeksi yüzde 0.97 azalışla 110,955.85 puandan kapattı. Borsadaki işlem hacmi ise bir önceki güne göre yaklaşık yüzde 44 artarak 3.1 milyar TL ye yükseldi. Endeks dün itibariyle geçen hafta sonuna göre yüzde 1.02 değer kaybederken, 2008 yıl sonu kapanışına göre yüzde 84.6 değer kazandı. USD/TL 1,8 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 Oca-07 Ağu-07 Mar-08 Eki-08 May-09 Ara-09 60.000 55.000 50.000 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 IMKB-100 ENDEKSİ 1
Yurtiçi Piyasalar Faiz B ono-tahvil piyasasında, 3 Ağustos 2011 vadeli gösterge kıymet dün spot piyasada yüzde 9.05, valörlüde ortalama yüzde 9.07 seviyesinden kapandı. Gösterge tahvil bu sabah itibariyle ise yüzde 9.06 seviyesinde işlem görüyor. Gösterge tahvil şu anda yüzde 6.72 olan fonlama maliyetinin üstünde seyrediyor. Hazine Müsteşarlığı Aralık ayı İç Borçlanma Stratejisi raporuna göre dün, bugün valörle 03.08.2011 itfa tarihli TL cinsi iskontolu tahvili yeniden ihraç etti. Hazine ihalede rekabetçi olmayan 27 25 23 21 19 17 15 13 11 9 GÖSTERGE TAHVİL FAİZİ % TCMB FAİZİ(bileşik)% 7 5 teklif (ROT) dahil toplam 1.51 milyar TL borçlandı. o Hazine, ihale öncesinde ROT tan toplam 626 milyon TL satış yaptı: Hazine, kamulara net 50 milyon TL, piyasa yapıcı bankalara 576 milyon TL ROT satışı yaptı. o Hazine, ihalede ortalama bileşik yüzde 9 ile net 883.2 milyon TL borçlandı. İhaleye gelen nominal teklif 3.1 milyar TL oldu. Reuters Anketine göre, ihalede yüzde 9.8 ortalama bileşik faizle piyasaya ROT dahil 1.6 milyar TL satış yapılması bekleniyordu. Hazine nin yarın TCMB ye 904 milyon TL ödemesi var. Hazine Aralık ayında toplam 1.5 milyar TL iç borç servisine karşılık, aynı miktarda iç borçlanma planladığını ve 2.9 milyar TL faiz dışı açık öngördüğünü açıklamıştı. Yurtiçi Piyasa Gelişmeleri Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından dün yapılan açıklamaya göre, ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan ve büyümeye yaklaşık yüzde 25 oranında etki eden aylık sanayi üretim endeksi Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6.5, bir önceki aya göre ise yüzde 13.7 artış gösterdi. TÜİK tarafından daha önce Eylül ayında yüzde 8.6 düşüş gösterdiği açıklanan sanayi üretimi yüzde 8.9 olarak revize edildi. 2
Sanayinin alt sektörleri düzeyinde, Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre, madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 5.2, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 6.6, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi yüzde 6.4 artış gösterdi. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre, Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 11 ile ara malı imalatında görüldü. Dayanıksız tüketim malı imalatı yüzde 8.1, dayanıklı tüketim malı imalatı yüzde 7.0, enerji imalatı yüzde 1.9 oranında artarken, sermaye malı imalatı yüzde 3 oranında düşüş gösterdi. İmalat sanayi alt grupları incelendiğinde ise en yüksek artış oranı yüzde 38.3 ile tıbbi hassas ve optik aletler ile saat imalatında gerçekleşti. Bunu, yüzde 19.1 lik artış ile ağaç ve ağaç mantarı ürünleri imalatı takip etti. Büro makineleri ve bilgisayar imalatı ise yüzde 31.5 düşüş ile en yüksek düşüşü gösterdi. Geçen yıl Ağustos ayında daralmaya başlayan sanayi üretimi küresel krizin etkisiyle o tarihten itibaren bu yana düşüş gösteriyordu. Sanayi üretim endeksinin daralma bekleniyorken artış göstermesinde geçen yıla göre çalışma gününün fazlalığı, mevsimsel etkiler, stokların tükenmesi ve ihracattaki artış etkili oldu. Sanayi üretiminin olumsuz baz etkisinin tersine dönmesiyle birlikte önümüzdeki aylarda da pozitif seyrini sürdürmesini bekliyoruz. Sanayi üretimi güçlü baz etkisinin etkisiyle Aralık ayında çift haneli seviyelere yükselebilir. Aralık ayında çok güçlü baz etkisi var. İddialı bir deyişle artış yüzde 20 nin bile üzerine çıkabilir. Olumlu gelen sanayi üretimi verisi henüz büyümeye yönelik beklenti yaratmazken, enflasyon verileri sonrasında zayıflayan faiz indirim sürecinin süreceği beklentilerinin daha da zayıflamasına neden oldu. Bu ay TCMB nin yapacağı toplantıda 25 baz puanlık son bir düşüş bekleyenlerin yanında TCMB nin faiz indirim sürecinin sonuçlandığını düşünenler de mevcut. Enflasyonda son ayda görülen yükseliş ve güçlü gelen sanayi üretiminin büyümeye odaklanmış Merkez Bankası nın son faiz indirimi konusunda fikrini değiştirebilme ihtimaline rağmen, 25 baz puanlık indirimi hala ihtimal dahilinde görüyoruz. Büyümedeki daralmanın yarın açıklanacak olan 3. çeyrek verisine göre azalacağını, hatta 4. çeyrekte pozitif büyümeye geçebilecek birkaç ülkeden biri olacağımızı düşünüyoruz. 3. çeyrekte daralma beklentimiz yüzde 3.7 ve toplamda 2009 yılını yüzde 5.5 daralma ile tamamlayacağımızı tahmin ediyoruz. YURTDIŞI GELİŞMELER 3
Yurtdışı Piyasalar Döviz A BD doları, Dubai World ün borç erteleme 1,60 görüşmelerinin henüz sona ermemesi ve EUR/USD kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in 1,50 Yunanistan'ın kredi notunu bir kademe indirmesinin ardından artan risk algısına 1,40 paralel olarak dün euro karşısında son bir ayın en yüksek seviyelerine yükseldi. Euro dolar paritesi dün en düşük 1.4679, en 1,30 yüksek 1.4866 aralığında seyretmesinin ardından günü 1.4698 seviyesinden kapattı. 1,20 Euro dolar paritesi sabah itibariyle ise 1.4712 seviyelerinden işlem görüyor. Japon yeni ise 1,10 dün en düşük 88.16 ve en yüksek 89.51 Oca-07 Ağu-07 Mar-08 Eki-08 May-09 Ara-09 aralığında seyretmesinin ardından günü 88.4 seviyesinden kapattı. Sabah itibariyle 87.8 seviyesinden işlem görüyor. Yurtdışı Piyasalar Borsalar A BD borsaları, ABD li şirketlerden gelen olumsuz haberler ve küresel piyasalardaki olumsuz gelişmelerin yatırımcıların risk iştahını azaltmasının etkisiyle dünü düşüşle kapattı. 1.600 1.500 1.400 DOW JONES VE S&P BORSA ENDEKSLERİ 14.000 12.000 Dow Jones endeksi dün yüzde 1.00, S&P endeksi yüzde 1.03 ve Nasdaq endeksi yüzde 0.76 değer kaybetti. ABD borsa vadeli işlemleri ise sabah itibariyle hafif artı seviyelerde işlem görüyor. 1.300 1.200 1.100 1.000 900 10.000 8.000 6.000 Pek çok alanda faaliyette bulunan ABD li şirket 3M in hisseleri beklentilerden zayıf yeni yıl görünümü açıklamasının ardından yüzde 1 değer kaybederken, McDonald s hisseleri gerileyen satışlarının etkisiyle yüzde 2.1 değer kaybetti. Bu haberler ekonomik toparlanma için olmazsa olmaz olan tüketici harcamaları konusundaki endişeleri artırdı. 800 700 600 S&P 500 (sol eksen) Dow Jones (sağ eksen) 4.000 2.000 Dubai World ün borç erteleme görüşmelerinin henüz sona ermemesi ve kredi derecelendirme kuruluşu Fitch'in Yunanistan'ın kredi notunu bir kademe indirmesinin ardından artan risk algısına paralel olarak değer kazanan dolar da endeksler üzerinde baskı yarattı. Doların değer kazanmasına paralel olarak gerileyen enerji hisseleri ABD borsalarında en fazla değer kaybeden hisseler arasında yer aldı. S&P enerji sektörü endeksi yüzde 1.7 değer kaybetti. ABD borsalarındaki satış eğilimi Asya borsalarında da devam etti. Japonya da yıllıklandırılmış 3. çeyrek GSYH sinin beklentilerin üzerinde yüzde 4.8 den yüzde 1.3 e revize edilmesi, ülkeyi olumsuz etkileyen deflasyon ve zayıf talep koşullarına yönelik endişeleri tekrar canlandırarak Japon Nikkei endeksinin yüzde 1.34 değer kaybetmesine neden oldu. Avrupa Borsaları vadeli işlemleri ise Avrupa borsalarının güne düşüşle başlayacağına işaret ediyor. 4
Yurtdışı Piyasalar Petrol/Altın P etrol fiyatları, doların yukarı yönlü seyrine paralel olarak dün de düşüşünü sürdürerek günü varil başına 72.62 dolar seviyesinden kapattı. Sabah itibariyle ise varil başına 73 dolar seviyesinden işlem görüyor. Altın fiyatları ise dolardaki değer kazancının altının alternatif yatırım aracı olarak çekiciliğini azaltmasıyla dünü düşüşle ons başına 1129 dolar seviyesinden kapattı. Sabah itibariyle ise ons başına 1131 dolar seviyelerinden işlem görüyor. Bugün Açılışlar S abah itibariyle EUR/USD 1.4670 1.4735, GBP/USD 1.6168 1.6288, USD/JPY 87.80 88.70, USD/CHF 1.0252-1.0290, altın fiyatları ons başına 1126.35-1136.55 dolar, ABD ham petrolü 73 dolar ve Brent ham petrolü 75.50 dolar seviyelerinde işlem görüyor. LIBOR oranları; 1 ay 0.23469, 3 ay 0.25594, 6 ay 0.46813, 1 yıl 1.01500, EURIBOR oranları; 1 ay 0.480, 3 ay 0.716, 6 ay 0.996, 1 yıl 1.242, TRYIBOR oranları 1 ay 6.60, 3 ay 6.75, 6 ay 7.10, 1 yıl 7.75, gösterge 10 yıllık ABD Hazine tahvili getirisi yüzde 3.3953, 2030 vadeli Türkiye tahvili 162.500/163.313 seviyelerinde bulunuyor. Orkide SALTIK/Bölüm Müdürü...0212 3930395...orkide.ercumentsaltik@halkbank.com.tr... Mustafa TEMİZKAN/Uzman Yrd.... 0212 3930358...mustafa.temizkan@halkbank.com.tr... Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunduğu bu yayının hazırlanmasında gerekli özeni ve dikkati göstermesine rağmen, oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. Bilgiler Reuters dan alınmıştır. 5