KONURALP TEKNİK GEZİ RAPORU Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü lisans programında yer alan Arch 471 - Analysis of Historic Buildings dersi kapsamında Düzce nin Konuralp Belediyesi ne 8-14 Ekim 2012 tarihleri arasında belgeleme yapmak üzere bir teknik gezi düzenlenmiştir. Söz konusu etkinlik Doç. Dr. Elif Özlem Aydın, Arş. Gör. Esra Okur Coşkunçay, Arş. Gör. Ü.Ceren Bayazitoğlu ve Arş. Gör. Elif Yüksel yürütücülüğünde gerçekleştirilmiştir. Düzce İli'ne bağlı Konuralp Beldesi, Düzce - Akçakoca yolu üzerinde, kentin 8.km kuzeyinde yer almaktadır ve antik Roma kenti olan "Prusias Ad Hypium" üzerine kurulmuştur. 1323 yılında Konuralp ve çevresi, Osman Gazi nin beyliği sırasında Konuralp tarafından fethedilmiştir. Bölge halkı tarafından belde Kasaba ve Üskübü olarak anılmaktadır. Üskübü, Eski bağ / bahçe anlamına gelmektedir. Konuralp, Antik dönemden günümüze kadar birçok tarihsel katmanın bir arada görülebildiği bir yerleşim yeridir. Konuralp yerleşiminin antik dönemden günümüze ulaşan en önemli yapılarından biri Antik Tiyatro yapısıdır. Halk arasında 40 Basamaklar olan adlandırılan yapı bir tepenin yamacına kurulmuştur, yapım tekniğinden ve kemerlerinin biçiminden 1. yy. a tarihlendirilmektedir. Antik Tiyatro yapısının üst kısımlarında, şehrin antik dönem su sistemine ait eski su kemerlerinin kalıntıları bulunmaktadır. Ayrıca, Konuralp'te Roma ve Bizans dönemlerinde yapılmış olan sur duvarları da yer almaktadır. Bazı evlerin bahçelerinde, duvar kalıntılarını gözlemlemek mümkün olmaktadır. Konuralp'in bir diğer tarihi yapısı olan Atlı Kapı, Antik Tiyatro'dan aşağıya doğru inen dar bir sokak üzerinde konumlanmaktadır. Üzerinde at tasviri ve Yunanca bir kitabe olan büyük bir taş lentosu vardır. Beldenin en eski Osmanlı yapısı olan Konuralp Hamamı'nın kitabesi olmamasına rağmen, Konuralp Bey tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Bir diğer Osmanlı yapısı olan Konuralp Camisi, 14.yy da yaptırılmıştır. Caminin zaman içerisinde geçirmiş olduğu onarımlar nedeniyle özgün halinden uzaklaşmış olduğu gözlenmektedir. Konuralp beldesinin seçimi, mimarlık öğrencilerinin tarih içerisinde farklı çağlara ait yapıları bir arada izlemeleri açısından da önemlidir. Dersin amacı, belirli bir dönemin kentsel ve mimari düzenini, yapım tekniğini, estetik anlayışını, sosyal yaşamını açıklayan ve bu özellikleri nedeniyle tarihi belge niteliği taşıyan yapıları belgeleme ve araştırmanın teknik ve yöntemlerinin öğrencilere aktarılarak, bu niteliklere uygun tarihi yapılar için envanter çalışmalarının yapılması, yakın çevresiyle olan ilişkisinin belirlenmesi ve rölövelerinin hazırlanmasıdır. Bu amaç çerçevesinde, Konuralp te beş adet yapı çalışma alanı olarak
belirlenmiştir. Tarihi belge niteliği taşıyan beş adet yapının ikisi tescilli sivil mimari örneği statüsündedir. Diğer üç yapı da bölgede deprem riskine karşı geliştirilen nitelikli ahşap sivil mimari örneklerindendir. Çalışmaya başlamadan önce 1994 tarihinde hizmete açılan Konuralp Müzesi ne ziyarette bulunulmuş, bölgenin tarihsel gelişimi ile ilgili bilgi alınmıştır. Daha sonra çalışma konusu beş adet yapı ziyaret edilmiştir. Dörtlü, beşli ve altılı olmak üzere toplam beş grup halinde çalışan öğrenciler tarafından önce çalışma konusu yapıların krokileri hazırlanmış, daha sonra yapıların plan, kesit, görünüş ve detaylarının belgelenmesi amacıyla yaygın kullanılan ölçüm tekniklerini kullanılarak çalışılan yapılardan ölçüler alınmıştır. Krokilerin hazırlanmaları ve ölçülerin alınmasının ardından yapının taşıyıcı sistemi, zaman içindeki bozulmaları ve dönem eklerini belgelemek amacıyla yapılarda mimari analiz çalışmaları sürdürülmüştür. Ders yürütücüleri denetiminde sürdürülen Konuralp'teki alan çalışmaları 09:00-18:00 arasında, konaklanan otel lobisinde gerçekleşen alan çalışmalarının değerlendirilmesi ve kontrolü ile ilgili çalışmalar ise 21:00-23:00 arasında gerçekleştirilmiştir. Gündüz alanda hazırlanan krokiler, alınan ölçüler ve derlenen bilgiler; akşam dijital ortama aktarılmıştır. Böylece, gündüz yürütülen çalışmaların kontrolü sürekli olarak sağlanmıştır. Çalışma konusu beş adet yapıya ilişkin rölöve ve mimari analiz çalışmalarının 2012-2013 Eğitim Yılı Güz dönemi sonunda çizim standartlarına uygun olarak tamamlanması hedeflenmektedir. Enstitümüz toplumsal/kamusal yarar projeleri kapsamında, Arch 471 - Analysis of Historic Buildings dersi kapsamında Konuralp'te yer alan beş yapıda hazırlanacak rölöve ve mimari analiz çalışmalarının digital sonuçları ev sahipleri ve ilgili belediyesi ile ücretsiz olarak paylaşılacaktır. İlgili sonuçların Mimarlıkta Malzeme dergisinde yayın haline getirilmesi planlanmaktadır.
Şekil 1 Konuralp merkez halihazır haritası
Şekil 2 Konuralp te çalışılan sivil mimari örnekleri Şekil 3 Konuralp te çalışılan sivil mimari örnekleri
Resim 1 Konuralp Müzesi Resim 2 Konuralp Müzesi
Resim 3 Roma Dönemi Antik Tiyatro Resim 4 Roma Dönemi Antik Tiyatro
Resim 5 Roma dönemi Su Kemeri Resim 6 Roma dönemi Sur Duvarlarında yer alan Atlı Kapı
Resim 7 Konuralp^te çalışılan sivil mimari örnekleri
Resim 8-461 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları
Resim 9-461 Parsel'deki serenderde yürütülen ölçü çalışmaları Resim 10-461 Parsel'de yürütülen çalışmalar
Resim 11-461 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları Resim 12-461 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları
Resim 13-461 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları Resim 14-1825-1826 Parsel'de yürütülen kroki hazırlama çalışmaları
Resim 15-1825-1826 Parsel'de yürütülen kroki hazırlama çalışmaları Resim 16-1825-1826 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları
Resim 17-1825-1826 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları Resim 8-1825-1826 Parsel'de merdiven ölçülerinin alınması
Resim 19-1825-1826 Parsel pencere detaylarının çizilmesi, ölçülmesi çalışmaları Resim 20-1803 Parsel'de yürütülen ölçü
Resim 21-1803 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları Resim 22-1803 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları
Resim 23-1803 Parsel'de merdiven detaylarının ölçülmesi Resim 24-1803 Parsel'de dijital ortama çizimlerin aktarılması
Resim 25 1746 Parsel'de sıfır kotunun belirlenmesi Resim 26 1746 Parsel'de krokilerin oluşturulması Resim 27 1746 Parsel'de kroki hazırlama çalışmaları
Resim 28 1746 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları Resim 29 3740 Parsel
Resim 30 3740 Parsel'de cephe krokilerinin hazırlanması Resim 31 3740 Parsel'de yürütülen ölçü çalışmaları
Resim 32 3740 Parsel'de cephe krokilerinin hazırlanması
Resim 33 Otel lobisinde yürütülen grup çalışmaları Resim 34 Konuralp, Hürriyet Caddesi üzerinde
Resim 35 Konuralp Belediye Başkanı Yusuf Ercan'ın davet yemeği Resim 36 Konuralp Belediye Başkanı Yusuf Ercan'ın davet yemeği