İç Anadolu 840 MW DGKÇS PROJESİ PAYDAŞ KATILIM PLANI

İç Anadolu 840 MW DGKÇS PROJESİ PAYDAŞ KATILIM PLANI Temmuz, 2015 ANKARA

İÇ ANADOLU DGKÇS PROJESİ PAYDAŞ KATILIM PLANI Temmuz 2015 Revizyon Numarasi Revizyon Numarası 0 1 2 Tarih Date 16.02.2015 Rapor Adı Report Title Hazırlayan(lar) Prepared by Teknik Kontrol Technical Control Kalite Kontrol Quality Control Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ic Anadolu DGKÇS Projesi Paydaş Katılım Planı Doruk Bilge Tuncer Graham Traynor 13.07.2015 İzlem Aydın 13.07.2015 Ahmet Ligvani 13.07.2015 Vice Chairman

1 İÇİNDEKİLER Sayfa 1. GİRİŞ...Error! Bookmark not defined.3 1.1 Arka plan...error! Bookmark not defined.3 1.2 Planın Amaçları... 3 1.3 Planın Kapsamı... 4 2. PROJE TANIMI... 4 2.1 Şirket ve Proje Hakkında Genel Bilgiler...Error! Bookmark not defined.4 2.2 Proje ortamı... 5 2.3 Proje lokasyonu:... 6 3. DÜZENLEYİCİ GEREKSİNİMLER...Error! Bookmark not defined.8 3.1 Ulusal Gereksinimler...Error! Bookmark not defined.8 3.1.1 Çevre Kanunu...Error! Bookmark not defined.8 3.1.2 ÇED Yönetmeliği...98 3.2 Paydaş Katılımı ve Halkla İstişare hakkında EBRD Gereksinimleri... 9 4. PAYDAŞ TANIMI... Error! Bookmark not defined.10 4.1 Ana Paydaşların tanımı... Error! Bookmark not defined.10 Tablo 1: Paydaşlar ve İlgili Diğer Kilit Taraflar...11 5. IC ANADOLU ENERJİ NİN PAYDAŞLARLA İLİŞKİLERİ... 1312 5.1 Önceki Paydaş Katılım Faaliyetleri... Error! Bookmark not defined.13 5.1.1 Kapsam Belirleme Safhasında İstişare Toplantıları:... 1413 5.1.2 Kamuoyunun Görüşlerini Alma ve Kamuoyunu Aydınlatma... Error! Bookmark not defined.14 5.1.3 ÇED Sürecinde Değerlendirme ve Analiz Toplantısı...18 5.1.4 İnşaat Safhasında Paydaş Katılımı... Error! Bookmark not defined.18 Topluluk İstişare Komitesi... Error! Bookmark not defined.20 5.1.5 İşletme Esnasında İstişare... Error! Bookmark not defined.20 6. İZLEME, RAPORLAMA VE GERİ BİLDİRİM MEKANİZMALARI... Error! Bookmark not defined.21 7. ŞİKAYET MEKANİZMASI... Error! Bookmark not defined.22 8. ŞİRKET İRTİBAT BİLGİLERİ... Error! Bookmark not defined.25 EK LİSTESİ EK 1: İstişare Toplantısı Katılımcı Listesi.26 EK 2: Örnek Şikâyet Formu 28

2 KISALTMALAR % YÜZDE BOTAŞ Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi ÇED Çevresel Etki Değerlendirme ÇSED Uluslararası Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi ÇSYİP Çevresel ve Sosyal Yönetim ve İzleme Planı ÇŞB Çevre ve Şehircilik Bakanlığı DGKÇS Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali EBRD Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası EPDK Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu GEAS GAMA Enerji A.S. HKT Halkın Katılımı Toplantısı İç Anadolu Enerji İçanadolu Doğalgaz Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. Km Kilometre kv Kilovolt m 2 Metre kare MW Megawatt PKP Paydaş Katılım Planı TEIAS Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi TOÖ Teknik Olmayan Özet vs. Ve saire

3 1. GİRİŞ 1.1 Arka Plan Bu belge, İç Anadolu Doğalgaz Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş. (İç Anadolu Enerji) tarafından Kırıkkale ili sinirlari icerisinde elektrik enerjisi üretmek amaci ile inşa edilmekte olan 840 MW kurulu güce sahip Doğal Gaz Kombine Cevrim santrali (DGKÇS) Projesi ve ilgili tesisleri (12.6 km lik Doğal Gaz Boru Hattı (DGBH) ve 58 km lik enerji iletim hatti) için hazırlanmış Paydaş Katılım Planıdır (PKP). Bu plan İç Anadolu Enerji (Şirket) tarafından DGKÇS Projesinin tasarım, CED sureci ve inşaatin baslangic safhalarında gerçekleştirilen belirli paydaş katılım faaliyetleri hakkında bilgi sunmaktadır. Plan ayrıca Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) şartlarına uygun olarak sürekli ve ileriye dönük paydaş katılım faaliyetleri sürecini de tanımlamaktadır. 1.2 Planın Amaçları Paydaş Katılım Planının (PKP) genel amacı İç Anadolu Enerji nin Kırıkkale deki DGKÇS Projesi ve bağlantılı enerji iletim hattı ve doğal gaz boru hattı ile ilgili olarak yerel halk, paydaşlar ve ilgili taraflarla hangi yöntemlere ve süreçlere göre istişare ettiğini belgelemektir. İşbu PKP, DGKÇS Projesi nin kapsam belirleme, istimlak, inşaat ve işletme safhalarında İç Anadolu Enerji nin operasyonlarından ve faaliyetlerinden etkilenebilecek veya bu faaliyetlere ilgisi olan bireylerle ve paydaş grupları ile şirket arasında nasıl iletişim kurulduğunu gösterir. Nihai amaç ise yerel halk ve ilgili diğer paydaşlarla şeffaf ve uygun bilgi aktarımına ve açık diyaloğa dayalı bir güven ilişkisi tesis etmektir. Dolayisiyla, PKP ve bu planda tanımlanan süreç, bu amacın gerçekleştirilmesi için kullanılacak bir araçtır. İç Anadolu DGKÇS Projesi kapsamında bircok paydaş katılım faaliyetleri yapılmış ve yapılmaya devam edilecek olup bu faaliyetlerin amacı şunlardır: Projeden etkilenen yerleşim birimleri hakkinda veri toplanması, Proje döngüsü boyunca ilgili toplulukları etkileyebilecek konular hakkında, söz konusu toplulukların yeterli katılımının teşvik edilmesi ve proje paydaşlarının anlamlı çevresel ve sosyal bilgilerle aydınlatılmasının sağlanması icin sistemin kurulmasi, Yerel halkın ve diğer paydaşların Proje hakkında taşıdıkları ana endişeleri öğrenmek, Tesislerin inşaat ve işletilmesi esnasında oluşabilecek potansiyel etkilerin tespit edilmesi, olumsuz etkilerin hafifletilmesine yönelik tedbirlerin geliştirilmesi ve olumlu etkilerin geliştirilmesi açısından ÇSED sürecine daha detaylı bilgi sağlanması, İlgili toplulukların ve paydaşların şikayetlerinin uygun bir şekilde cevaplanmasi ve yönetilmesinin sağlanması

4 Bu çerçevede, bu plan kapsamindapaydaş katılımı ile ilgili yönetmelikler ve gereklilikler, daha önceden yapılan paydaş katılım faaliyetlerinin özeti, tespit edilmiş proje paydaşlarının listesi ve son olarak DGKÇS Projesi nin işletme safhasında uygulanacak paydaş katılım programı yer almaktadır. Plan, ayrıca paydaşların ve halkın şirket faaliyetleri hakkında endise ve goruslerini nasil dile getirecegi ve sonrasinda dile getirilen şikayet ve görüşlerin nasıl işleme konulacağıni anlatan bir şikayet mekanizmasını da içermektedir. 1.3 Plan Kapsamı İşbu PKP, 840 MW kurulu güce sahip Doğal Gaz Kombine Cevrim santrali (DGKÇS) Projesi ve ilgili tesislerinin (12.6 km lik Doğal Gaz Boru Hattı ve 58 km lik enerji iletim hattı)insaat ve isletme asamasini kapsamaktadir. Bu rapor, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankasının (EBRD) Paydaş Katılımı ve Kamuoyunun Bilgilendirilmesiı ile ilgili 10 nolu Performans Gereksinimi dokümanında özetlenen uluslararası iyi uygulamaları dikkate almaktadır ve Sirketin uygulayacagi genel paydas katılım ilkeleri ile büyük yatırım projelerinde kullanılacak ilkeleri açıklamaktadır. Isbu PKP, Şirket tarafından düzenli bir şekilde gözden geçirilecek ve güncellenecektir. Faaliyetlerin değişmesi ve ya paydaş katılımı ile ilgili yeni aktivitelerin başlaması halinde, PKP güncellenecek ve proje paydaşlarıyla paylaşılacaktır. 2. PROJE TANIMI 2.1 Şirket ve Proje Hakkında Genel Bilgiler Gama Holding den ayrı bir kuruluş olarak 2002 yılında kurulan Gama Enerji, enerji üretim projeleri geliştirmekte ve işletmektedir. Şirketin bir tane de su hasadı ve iletim projesi vardır. Gama Enerji nin şu anda üçü HES (Birecik, Lamas, Cakirlar) üçü RES (Sares, Karadag, ve Gokres) ve Ürdün de bir yeraltı suyu hasadı ve iletim projesi (Disi) olmak üzere yedi faal projesi vardır. GAMA Energy A.Ş. (GAMA) tarafından kurulmuş olan İç Anadolu Enerji Kırıkkale de doğal gaz kombine çevrim santralinin (DGKÇS) yapılmasından ve işletilmesinden sorumludur. Kurulması önerilen santral tipik 2+1 tek şaftlı (2 gaz türbini ve 1 buhar türbini) konfigürasyonuna sahip doğal gazla çalışan bir enerji santrali olacaktır. 2.1.1 Doğal Gaz Kombine Çevrim Enerji Santrali Projesinin Durumu: Santralin 420 MW kapasiteli Üretim Lisansı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından 16 Mart 2011 tarihinde 49 yıl süreli olarak verilmiş olup 2060 yılına kadar geçerlidir. 8 Nisan 2011 tarihinde kapasite artırım talebi ile EPDK ya başvuru yapılmış ve EPDK kapasitenin 840 MW a yükseltilmesini 31 Mayıs 2012 tarihinde onaylamıştır. 15 Haziran 2012 tarihinde 840 MW DGKÇS için ÇED raporu hazırlanmış ve Cevre ve Sehircilik Bakanligi na (CSB) gönderilmiştir. ÇED raporu, inceleme komitesi tarafından

nihai rapor olarak kabul edilmiş ve ÇED Olumlu kararı ÇŞB tarafından 19.03.2013 tarihinde verilmiştir. DGKÇS inşaatı üç yılda tamamlanacak ve projenin işletim süresi 49 yıl olacaktır. DGKÇS inşaatı 2014 başında başlatılmış olup Ağustos 2016 da bitmesi planlanmaktadır. 5 2.1.2 Enerji İletim Hattı: Proje kapsamında 58 km lik bir enerji iletim hattı yapılacaktır. Önerilen proje için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ndan (EPDK) 49 yıllık bir süre için Elektrik Enerjisi Üretim Lisansı alınmıştır. Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi de (TEİAŞ) ulusal elektrik şebekesine bağlantıyı onaylamıştır. Iletim Hattinin detaylı tasarımı TEİAŞ tarafından 12.05.2014 tarihinde onaylanmıştır. Enerji Iletim hattinin ÇED i bitirilmiş olup Çevre ve Sehircilik Bakanlığı tarafından onaylanmıştır. Enerji iletim hattinin kamulaştırma dosyalarının hazırlıkları tamamlanmıştır. Enerji iletim hattinin insaatini yapacak firma ile sozlesme 07.03.2014 tarihinde imzalanmıştır. 2015 Mayıs başı itibariyle enerji iletim hattı projesi tamamlanmıştır. 2.1.3 Dogal Gaz Boru Hatti (DGBH): Samsun - Ankara Doğal Gaz Boru Hattına 12.6 km uzunluğunda boru hattı bağlantısı için Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi nden (BOTAŞ) olumlu karar alınmıştır. İnşaat ve DGBH için başlatılan istimlak ve inşaat faaliyetlerinin 25.07.2015 tarihine kadar tamamlanması planlanmaktadır. 2.2 Proje Alani DGKÇS ilk başta 420 MWe kapasitesine sahip olacak şekilde tasarlanmıştır. Daha sonra proje tasarımında revizyona gidilerekproje kapasitesi 840 MWe kapasiteye çıkarılmıştır.. DGKÇS Projesinin detayları aşağıda aktarılmıştır. Kurulu kapasite: 864MWm / 840MWe Santral Tipi : Doğal Gaz Kombine Çevrim Santrali Ünite konfigürasyonları: 209FB-MS Çoklu şaft konfigürasyonu. 2 gaz türbini ve 1 buhar türbini. Gaz Türbinleri: (2x288) MWm / (2x280) MWe (PG9371FB.03) Buhar Türbini: (1x288) MWm / (1x280) Mwe (D-11) Garantili verim: %58,21 Garantili çıkış: 810 MW Yıllık üretim miktarı: 6,3 TWh Tahmini yapım süresi 32 ay Tahmini bitiş tarihi : Ağustos 2016 Yakıt tipi : Yalnız Doğal gaz İletim hatları: Gölbaşı/Ankara ya 1272 MCM 380 kv 58 km ENH Doğal gaz boru hatları: 48 Samsun-Ankara Doğal Gaz Boru Hattına hot-tap bağlantısı

6 Saha koşulları: Santralde: 12,6 km 16 X52 boruhattı 15 C, 0,9231 bar, %60 NN 2.3 Proje Lokasyonu: Proje sahası, Türkiye nin iç kısmında yer alan Kırıkkale İli nin Hacılar Beldesi sinirlari icinde yer almaktadır. Proje sahası, en yakın yerleşim olan Hacılar Beldesi nin merkezinden yaklaşık 3.2 km uzaklıkta yer almaktadır. Proje sahası sanayi bölgesi içinde yer almakta olup arazinin mülkiyeti GAMA ya aittir. Proje sahasının güney batısında demontajı bitmiş olan fuel-oil yakıtlı 153 MW kurulu güce sahip Barmek-GAMA Elektrik Santralinin yeri bulunmaktadır. Proje sahasının 500 m güney doğusunda Tüpraş Orta Anadolu Rafinerisi yer almaktadır. Proje sahasının panoramik fotoğrafı Şekil 2-2 de verilmiştir. Proje sahasının uydu görüntüleri Şekil 2-1, Şekil 2-3 ve Şekil 2-4 te görülebilir. Şekil 2.1: Proje Sahasının Haritada Lokasyonu

7 Şekil 2.2: Proje Sahasının Panoramik Fotoğrafı Şekil 2.3: Proje Sahasının Uydu Görüntüsü

8 Şekil 2.4: DGKÇS inşaatından bir görüntü 3. YASAL GEREKLILIKLER İç Anadolu Enerji tarafından yürütülen paydaş katilimini saglama ve kamuoyunu bilgilendirme amaçlarına yonelik tüm faaliyetleri Türk mevzuatınin gerekliliklerine ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası nın (EBRD) Paydaş Katılımı ve Kamuoyunun Bilgilendirilmesi ile ilgili 10 nolu Performans Gereksinimi dokümanında özetlenen uluslararası iyi uygulamalara uyum dikkate alinmaktadir. EBRD nin Çevresel ve Sosyal Politikası hakkında bilgiye aşağıdaki siteden ulaşılabilir (Mayıs 2014): http://www.ebrd.com/news/publications/policies/environmental-and-social-policy-esp.html (İngilizce) http://www.ebrd.com/news/publications/policies/environmental-and-social-policy-esp.html (Türkçe) 3.1 Ulusal Gereksinimler 3.1.1 2872 Sayili Çevre Kanunu 2872 sayılı Çevre Kanunu insan ve çevrenin korunması için genel kılavuz ilkeleri içermektedir.. Kanunun özellikle 10. Maddesine göre, yatırımcıların planlanan faaliyetlerinin olumsuz çevresel etkiler doğurma ihtimali olması halinde kapsamlı bir

Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu hazırlaması gerekmektedir. Bu rapor çevre üzerinde oluşabilecek tüm olası etkileri dikkate almalı ve olası etkileri önlemek veya hafifletmek için alınacak tedbirleri de tanımlamalıdır. 3.1.2 Türk ÇED Yönetmeliği ÇED Raporu gerektiren yatırımlar veraporda ele alınması gereken farklı durumlara ilişkin özel konular, ve raporları onaylamaya yetkili kuruluşlar T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB) tarafından yayınlanan (ve 17 Temmuz 2008 tarihinde tadil edilen) ÇED Yönetmeliğinde tanımlanmıştır. ÇED Yönetmeliğine göre, Proje için halkın katılımı toplantısı yapılması gerekmektedir. Yönetmelikte belirtildiği üzere, bu toplantının ana amacı (i) halka (özellikle de yerel halka) proje hakkında bilgi vermek, ve (ii) önerilen yatırım projesi ile ilgili olarak halkın görüşlerini ve tavsiyelerini almaktır. Halkın katılımı toplantısının önerilen proje sahasının olduğu bölgede yapılması gerekmektedir ve toplantı yeri ilgili tüm tarafların erişimine açık olmalıdır. Toplantının yeri ve tarihi Valilik tarafından onaylanmalı ve toplatıdan en az on gün önce bir yerel, bir de ulusal gazetede (proje sahibi tarafından) duyurulmalıdır. Valilik personeli tarafından yakın beldelerde ve köylerde benzer duyurular yapılmalıdır. Halkın katılımı toplantısında halkın dile getirdiği görüşler ve tavsiyeler ÇŞB nin yerel temsilcileri tarafından dikkatli bir şekilde kayıt altına alınmalıdır. Kayıt altına alınan bu endişeler ve tavsiyeler ÇED sürecinde değerlendirilmektedir. ÇED Raporu hazırlandıktan sonra, mevzuat geregi 10 günlük kamuoyu bilgilendirme süresi başlar ve CED Raporu Valilik tarafından ve ÇŞB web sitesi yoluyla kamuoyunun gorusune sunulur. İç Anadolu DGKÇS Projesi ÇED raporu ÇED Yönetmeliğine uygun olarak hazırlanmış ve 15.06.2012 tarihinde tamamlanmıştır. ÇŞB tarafından 19.03.2013 tarihinde ÇED Olumlu Belgesi verilmistir. 9 3.2 Paydaş Katılımı ve Halkla İstişare konusunda EBRD Gereksinimleri Projeye önemli bir finansman girdisi sağlayacak finansörlerden birisinin de Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) olacağı varsayılmaktadır. EBRD çevreye duyarlı ve sürdürülebilir kalkınma ilkelerine uygun projeleri destekleme kararlılığına sahiptir. Bu baglamda, Proje finansman mekanizmasına olası bir EBRD katılımı dikkate alındığında, proje geliştirilmesi ve uygulanması safhalarında Proje nin EBRD Çevresel ve Sosyal Politikası (2014) ve müteakip Performans Gereksinimlerine (PR) uygun bir şekilde yönetileceği taahut edilmistir. A ve B Kategorisindeki EBRD projeleri için öngörülen paydaş katılımının ilkeleri, gereksinimleri, yöntemleri ve usulleri Paydaş Katılımı ve Kamuoyunun Bilgilendirilmesi ile ilgili 10 numarali Performans Gereksinimi bolumunde (PR10) detaylı bir şekilde aciklanmaktadir. Ilgili gereklilikler dokumani, EBRD müşterilerinin paydaşlarla, özellikle de proje faaliyetlerinden etkilenen yerel topluluklarla yapıcı bir ilişki tesis edilmesi ve sürdürülmesine yardımcı olacak sistematik bir paydaş katılım yaklaşımı sunmaktadır.

Paydaş katılımı devamlı bir süreçtir ve şu öğeleri içermelidir: (i) paydaşlarla anlamlı bir istişare yürütülmesi için uygun bilgilerin kamuoyuna açıklanması, (ii) kayda değer ölçüde etkilenmesi olası tarafların anlamlı bir istişareye katılımının sağlanması, (iii) görüş bildirmek ve şikayette bulunmak isteyen kişilerin bir belge ile açıklanmış usul veya politikaya göre sürekli olarak görüş bildirebilmesi veya şikayette bulunabilmesi. Paydaş katılım süreci proje planlamasının en erken safhasında başlamalı ve proje ömrü boyunca devam etmelidir. Bu süreç projeyle ilgili meselelerin ve projenin çevresel ve sosyal etkilerinin değerlendirilmesi, yönetilmesi ve izlenmesinde ayrılmaz bir unsurdur. ÇSED safhasında istişare süreci projeden etkilenen grupların önceden serbest ve bilgiye dayalı bir şekilde istişareye katılmasını sağlamalıdır. Pratik seviyede ise, Proje sahibi aşağıda sayılan hususlar konusunda gereğini yapmalıdır: Tüm paydaşların proje bilgilerine erişmesi; Sunulan bilgilerin anlaşılır olması; Toplanti mekânlarının katılmak isteyen herkes tarafından erişilebilir olması; Savunmasız grupların ve azınlık gruplarının istişareye katılımının sağlanması için ek tedbirlerin alınmış olması (yaşlilar, kadın erkek, savunmasız ve/veya azınlık gruplar dâhil olmak üzere görüşlerin alınmasında kapsayıcılık ); İnsanların endişeleri, önerileri ve şikayetleri konusunda gerekenlerin yapılacağıve ilgililere cevap verilecegine dair açık mekanizmaların kurulmuş olması ; Uygun ve mümkün olduğunda, proje ve program tasarımında geri bildirimlerin dikkate alınması ve paydaşlara bu konuda geri dönüş yapılması. İç Anadolu Enerji nin paydaş katılım faaliyetleri Proje suresi boyunca, EBRD Performans Gereksinimlerinde de belirtilenunece nin Çevre Konularında Bilgiye Erişim Hakkı, Karar Oluşturmada Kamuoyu Katılımı ve Hukuka Erişim Hakkı Konvansiyonu ' ruhuna ve ilkelerine uygun olarakgerçekleştirilecektir. 10 4. PAYDAŞLARIN BELIRLENMESI 4.1 Ana Paydaşların Belirlenmesi Paydaşların tespiti ve analizi projelerin en kritik başlangıç adımları arasında yer almaktadır. Ele alınacak spesifik yönetim konuları kapsamında düşünüldüğünde, paydaş tespiti ve analizi planlama sürecinin gerçekleşeceği sosyal ve kurumsal bağlam hakkında genel bir tablo sunar. Planin bu bölümünde Projenin ilgili paydaslari (yerel, ilçe, bölgesel, ulusal ve uluslararası seviyede) ele alınmaktadır. Projeden olumlu veya olumsuz bir şekilde doğrudan veya dolaylı olarak etkilenebilecek ve görüşlerini bildirmek isteyen bireyler ve örgütler de paydaşlar içinde yer almaktadir. İç Anadolu Enerji tarafından paydaşlar aşağıdaki grupların arasından tespit edilmiştir: Uluslararası paydaşlar

11 Devlet (merkezi ve yerel) Çalışanlar Yerel yönetim temsilcileri (orn. Belediye Başkanı) Projeden etkilenen kişiler; arazi sahipleri Bolgesel kamu kuruluslari yakındaki hastaneler, yerel okullar, kulturel mirasi korumakla yukumlu yapilar STK lar Akademik Kurumlar (üniversiteler, düşünce kuruluşları vs..) Medya Isveren Hizmetler ve tedarikçiler İnşaat sektörü temsilcileri Uluslararasi Finans Kuruluslari Projenin tasarım, ÇED ve inşaat asamalarinda tespit edilen kilit paydaslar ve paydaslarla istisare edilen konular aşağıdaki Tablo 1 de ozetlenmistir. Tablo 1: Paydaşlar ve Projeden Etkilenen Diğer Kilit Taraflar Paydaş Grubu Devlet Kilit Paydaşlar EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanligi ETKB (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı) Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Kurmay Karayolları Genel Müdürlüğü Sağlık Bakanlığı Ele Alınan Konular Serbest Tüketici Anlaşması, Lisans Başvurusu Yabancı personel için çalışma izni ve ikamet izni,, b i İşyeri bildirimi ÇED Raporunun raporun incelenmesi ve onaylanması, Geçici Faaliyet İzni, ÇED ve çevre izninin incelenmesi ve onaylanması İmdaT Dizel Grubu İzni, proje belgelerinin ön onayı, Tproje onayı, geçici kabul, nihai kabul süreci SGK İş yeri tescili, yerel istihdam konuları Proje lokasyonları için askeri onay ve güvenlik tedbirleri Ulaşımla ilgili konular; TIR ve/veya Ağır Vasıta İzin Onayı Çalışanların korunması ve kamu güvenliği; santral etrafında sağlık koruma bandinin tesis edilmesi, DGBH ve enerji nakil hatları

12 Kirikkale Valiliği İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü Geçici atık depolama konuları ve Tehlikeli atık izni, emisyon izni, atıksu deşarj izni İl Müdürlüğü Valilik Bünyesinde Bilim Teknoloji ve Sanayi Bölge Müdürlüğü ) Hacılar Belediyesi Sanayi Sicil Belgesi Evsel katı atıklarin yonetimi, projede ihtiyac duyulacak suyun temini, barınak izni, yerel halka da faydasi olacak ortak altyapi projeleri, yerel istihdam ve satın alma konuları Belediye Müdürlüğü İl Özel İdaresi BOTAŞ TEİAŞ İtfaiye Yapı kullanım izni, yakıt depolama izni, geçici atık depolama izni, geçici işletme izni, işletme izni, su aboneliğinin yapılması, atıksu bağlantı izni İş imkanları ve diğer ekonomik faydalar. Yangın Söndürme Ekipmanlarının Kurulmasını ve Kullanılmasının Bildirimi Sağlık Koruma Şeridinin Tespiti Doğal gaz boru hattı güzergahının onayı ve gaz bağlantı izni, Yüksek basınçlı ulusal şebekeye bağlantı, doğal gaz boru hatları ile ilgili kamulaştırma işlemi Sistem kullanım anlaşması, sistem bağlantı anlaşması, (proje sahasının dışındaki) enerji nakil hatti ile ilgili kamulaştırma işlemi, enerji iletim hattı güzergahının onaylanması, enerji iletim hattı mühendislik tasarım onayı İç Paydaşlar Arazi sahipleri İl Kadastro Müdürlüğü Vergi Dairesi Yerel Jandarma Çalışanlar Yükleniciler ve taşeronlar (MOTTS McDonalds,4N Consultancy, ENVY, AECON, GELİŞİM OSGB vs) DGBH ve enerji iletim hatti güzergahındaki arazi sahipleri Kadastro haritalarının onaylanması Vergi ile ilgili şartlar ve vergi dairesine kayıt DGKÇS inşaatı ve işletimi esnasında uygulanacak güvenlik tedbirleri Sirketdavranış kuralları, eğitimler, sağlık ve güvenlik konuları, göçmen işçiler vs. İş fırsatları Saglik, emniyet, cevresel ve sosyal gereklilikler ve projenin teknik gereksinimleri Projenin cevresel ve sosyal etkileri ile inşaat ve işletme esnasında uygulanacak azaltım tedbirleri, daimi istimlak konusunda BOTAŞ ve TEİAŞ üzerinden arazi sahipleriyle istişare Yükleniciler tarafından İnşaat üstlenicileri tarafından gecici arazi kullanımı için

13 geçici arazi alımı için diğer arazi sahipleri (ofisler, depolama alanları vs. için) kira anlaşmaları Kırgaz Kırşehir Dağıtım A.Ş. TÜPRAŞ Kırıkkale Doğalgaz Pazarlama Gaz tedarik anlaşması ve RMS-A İstasyonunun işletilmesi Tüpraş faaliyetleri üzerindeki olası etkiler Her iki tesisin bölgedeki kümülatif etkileri Acil durumlarda işbirliği fırsatları Üniversiteler Medya Mukrizler Tüm tedarikçiler Kırıkkale Üniversitesi Yazılı medya Görsel medya Ulusal ve uluslararası bankalar Ticaret fırsatları Çevresel ve sosyal etkiler ve etkileri onlemetedbirleri, projenin faydaları vs. konularında geri bildirim İç Anadolu ve DGKÇS Projesi, kamu yararı konularında haberler İç Anadolu ve DGKÇS Projesi, kamu yararı konularında haberler Proje Finansmanı 5. İÇ ANADOLU ENERJİ NİN PAYDAŞLARLA İLİŞKİLERİ Şirket, proje tasarim asamasindan itibaren Proje hakkinda kamuoyunu bilgilendirme ve sureclere halkin katilimini saglamak amaciyla cesitli faaliyetler gerçekleştirmiştir. Bu faaliyetler proje boyunca devam edecektir. Şirket proje faaliyetlerinin farklı safhaları ve farklı paydaş grupları için farklı istişare yöntemleri ve araclari kullanmaktadır. Dış paydaşlarla istişarede kullanılan başlıca iletişim yöntemleri ve mekanizmaları şunlardır: Kilit paydaşlarla yüz yüze ve grup toplantıları Proje hakkında bilgilerin ve gelişmelerin paylasildigi proje websitesi (http://www.icanadolu.gama.com.tr/index.php) ÇSED Raporu ve projenin olasi cevresel ve sosyal etkileri, etkileri onleme planlarinin paylasildigi halkin katilim toplantilariçsed, Teknik Olmayan Özet ve broşürlerin İngilizce ve Türkçe olarak kamuoyu ile paylaşılması Medya, Haber bültenleri vs. Şirket, iç paydaşlar (çalışanlar, yüklenici ve taşeronlar vs.) için ayrı iletişim araçları ve mekanizmaları geliştirmiştir. Bu araçlara örnekler; Haftalık, aylık toplantılar, tool kit, iş güvenliği toplantısı

14 İç duyurular, Belge dağıtımı, duyuru panosu, Eğitimler, Sirket davranış kuralları ve Calisanlar icin sikayet mekanizması. 5.1 Önceki Paydaş Katılım Faaliyetleri Gama Enerji bölgede 10 yıldan uzun süredir faaliyet göstermektedir ve Kırıkkale de daha önceden başlatılan faaliyetleri kapsamında yerel halkla, yerel idarelerle ve komşu sanayilerle güçlü ilişkiler kurmuştur. Buna ilaveten, Proje kapsaminda yapilan saha incelemeleri, detaylı etütler esnasinda ve daha sonrasinda istimlak ve insaat safhalarında paydaslarla kapsamlı istişare toplantıları gerçekleştirmiştir. Bu istişare toplantılarından bazıları aşağıda sunulmuştur. 5.2 Kapsam Belirleme Safhasındaki İstişare Toplantıları: ÇED Yönetmeliğinin Ek 1 inde yer alan projeler için doğrudan ÇED Raporu hazırlanması gereklidir. Bu yönetmeliğin gerekliliklerine uygun olarak, Çevresel Etki Değerlendirmesi Başvuru Dosyası hazırlanmış ve bu dosya Çevre ve Şehircilik Bakanlığı na (CSB) teslim edilmiştir. ÇŞB, ÇED Başvuru dosyasını incelemiş ve ÇED raporunun incelenmesi ve değerlendirilmesi için bir komisyon kurmuştur. Komisyonun ilk toplantısından önce, Şirket önerilen proje sahasında halkın katılımı toplantısı gerçekleştirerek paydaşlara proje hakkında bilgi vermiş ve planlanan proje ile ilgili paydaşların endişerini ve beklentilerini dinlemiştir. Şirket ilk başta (420 MWe kapasiteli) ilk proje için ve sonrasında kapasite arttirim projesi için (840 MWe) paydaşlarla ayrı istişare toplantıları gerçekleştirmiştir. Bu kamu istişare toplantılarının detayları aşağıda sunulmuştur (Bölüm 5.1.2). Her iki safha için de inceleme ve değerlendirme komisyonu listesi aşağıdaki Tablo 2 de sunulmuştur. Çevresel Etki Değerlendirmesi Başvuru Dosyası Komisyon üyeleri ile paylaşılmış, üyeler önerilen projenin olası çevresel ve sosyal etkilerini incelemiş ve 29 Nisan 2010 tarihinde ÇŞB de ve 25 Ocak 2012 tarihinde resmi görüşlerini bildirmişlerdir. Tablo 2: ÇED İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu Katılımcılarının Listesi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Elektrik Üretim Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü (EÜAŞ) Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ) Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Orman Genel Müdürlüğü Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Meteoroloji Genel Müdürlüğü Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

15 Hava Yönetimi Genel Müdürlüğü Su Toprak Yönetimi Müdürlüğü Atık Yönetimi Müdürlüğü Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Kırıkkale Valiliği İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü İl Tarım Müdürlüğü İl Özel İdaresi Genel Sekreteri İl Sağlık Müdürlüğü Kırıkkale Belediyesi Planlama ve Stratejik Çevresel Değerlendirme Müdürlüğü Çevre Envanteri Müdürlüğü 5.2.1 Halki Bilgilendirme ve Goruslerini Alma Sureci Proje sahasına en yakın yerleşim yeri olan Hacılar Beldesi nde yaşayan halkın İç Anadolu DGKÇS projesinden etkilenmesi beklenmektedir. Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinin 9. Maddesi uyarınca, projenin her iki safhasında da halkı proje faaliyetleri, inşaat ve işletme esnasında ortaya çıkabilecek olası etkiler hakkında bilgilendirmek ve ÇED e son şekli verilmeden önce halkın görüşlerini, endişelerini ve tavsiyelerini almak için halka istişare toplantıları yapılmıştır. Toplantıdan önce, ÇED Başvuru Dosyaları ÇŞB Çevresel Etki Değerlendirmesi Müdürlüğü internet sitesinde yayınlanmış ve Kırıkkale Valiliğinin duyuru panosunda halkın incelemesi için askıya çıkarılmıştır. Toplantı tarihleri, saati ve mekanı Kırıkkale Valiliği İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından 24 Nisan 2010, 23 Ocak 2012 saat 14:00, Kırıkkale Üniversitesi Hacılar Hüseyin Aytemiz Meslek Yüksek Okulu olarak duyurulmuştur. Buna ilaveten, toplantı tarihleri, saati ve mekanları da dahil olmak üzere ilgili duyurular toplantılardan önce ulusal ve yerel gazetelerde yayınlanmıştır (İl Gazetesi ve Akşam Gazetesi, 12.01.2012). Bkz. Aşağıdaki ilanlar.

16 Şekil 5.1: Halkın Katılımı Toplantıları İlanları İl Gazetesi 12.01.2012 Akşam Gazetesi 12.01.2012 Ayrıca Halkın Katılımı Toplantısı öncesinde Hacılar Beldesi Merkezinden halkın toplantı yerine ulaşımını sağlamak amacı ile üzerinde toplantının tarihini ve saatini belirten duyuru yazısı asılı araç kaldırılmıştır. Halkla istişare toplantılarından önce önerilen proje, projenin olası etkileri ve önerilen etki azaltma tedbirleri hakkında yerel halka Türkçe broşürler dağıtılmıştır. Halkin katilimi toplantilari esnasında, Şirket ve Şirketin çevresel ve sosyal uzmanları tarafından detaylı proje faaliyetleri, projenin çevresel ve sosyal etkileri ve etki azaltma tedbirleri ile ilgili detaylı bir sunum yapılmıştır. Paydaşların görüşleri alınmış ve sorularına cevap verilmiştir. Toplantı katılımcılarının listesi Ek 1 de sunulmaktadır. Toplantıya ait fotoğraflar aşağıda yer alan 5-1, 5-2, 5-3, 5-4 sayılı şekillerde sunulmuştur. Şekil 5-1: Halkın Katılımı Toplantısından Görüntüler

17 Şekil 5-2 Halkın Katılımı Toplantısından Görüntüler Şekil 5-3: Halkın Katılımı Toplantısından Görüntüler

18 Şekil 5-4: 2. Halkın Katılımı Toplantısından Görüntüler Söz konusu halkın katılımı toplantıları esnasında, yerel halktan katılımcılar genellikle DGKÇS projesinin inşaatı ve işletilmesi esnasında ortaya çıkacak istihdam imkânları ve projenin çevresel etkileri hakkında sorular sormuşlardır. Hacılar Belediye Başkanı DGKÇS inşaatı ve işletilmesi esnasında yapılacak işe alımlarda Hacılar beldesinde yaşayan kişilere öncelik verilmesi konusundaki beklentisini dile getirmiştir. Şirket temsilcileri proje için nitelikli işgücü ihtiyacı olduğu cevabını vermişler, ancak yükleniciler tarafından yarı vasıflı ve vasıfsız iş gücü ihtiyacı olması halinde Hacılar beldesindeki iş gücüne öncelik verileceği taahhüdünde bulunmuşlardır. Bu toplantı esnasında görüşülen diğer konular şunlardır: Projenin toplum sağlığı ve güvenliği üzerindeki etkileri, Sağlık, güvenlik, çevresel ve sosyal etki önleme tedbirlerinin uygulanması ile ilgili olarak Yüklenicilerin izlenmesi için Şirket tarafından uygulanacak mekanizmalar İzleme sıklığı Şirket temsilcileri, Şirketin iç izleme ve denetleme mekanizmalarına ilave olarak, projenin ÇED raporunda belirtilen izleme parametrelerine uygun olarak bağımsız bir firma tarafından ÇŞB Bakanlığı tarafından belirlenen dönemlerde izlemeye tabi tutulacağı, projenin ayrıca İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından dadenetlenecegi belirtilmiştir. 5.2.2 ÇED Sürecinde Değerlendirme ve Analiz Komisyonu Toplantısı ÇED ÇŞB şartlarına uygun olarak hazırlanmış ve incelenip onaylanmak üzere Bakanlığa sunulmuştur. Projenin ilk safhası için, ÇED belgesi komisyon üyelerinin incelemesi için üyelere dağıtılmış ve 2 Eylül 2010 tarihinde bir değerlendirme toplantısı yapılmıştır. ÇŞB ve değerlendirme komisyonu tarafından yapılan incelemeler neticesinde, değerlendirme süreci sonlandırılmış, ÇED raporu komisyon üyelerinin tamamı tarafından uygun

bulunmuş ve proje sahibinin toplantı esnasında talep edilen ek bilgileri de ilave ederek nihai ÇED raporunu sunması istenmiştir. 19 Değerlendirme komisyonu onayından sonra, nihai ÇED halkın incelemesi için 10 gün boyunca ÇŞB web sayfasında yayınlanmış ve Kırıkkale Valiliğinin duyuru panosunda ilan edilmiştir. Bu dönem esnasında paydaşlardan hiçbir geri bildirim veya itiraz gelmemiştir. Komisyon üyeleri için nihai rapor hazırlanmış ve ÇŞB ye sunulmuştur. Son olarak, ÇŞB Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Görüşü bildirmiştir. Kapasitesi arttırılmış proje için, aynı şekilde, ÇED komisyon üyelerine incelemeleri için dağıtılmış ve 25 Ocak 2012 tarihinde bir değerlendirme toplantısı yapılmıştır. ÇŞB ve değerlendirme komisyonu tarafından yapılan değerlendirme toplantısı sonrasında, değerlendirme süreci tamamlanmış ve rapor tüm komisyon üyelerince uygun bulunmuş ve proje sahibinin toplantı esnasında talep edilen ek bilgileri de ilave ederek nihai ÇED raporunu sunması istenmiştir. Kapasitesi arttırılmış proje için Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Görüşü bildirilmiştir. 5.2.3 İnşaat Esnasında Paydaş Katılımı İç Anadolu Enerji DGKÇS inşaatı esnasında da paydaş katılım faaliyetlerini sürdürmüştür. Yerel makamlar, arazi sahipleri, genel topluluk üyeleri, devlet makamları ve yerel şirketlerle inşaat öncesi safhasından evvel ve bu safha esnasında muhtelif toplantılar yapılmıştır. Bu toplantıların bazıları aşağıda özetlenmiştir: Proje ile ilgili çevresel, sosyal, sağlık ve güvenlik etkilerini ve izin gereksinimlerini görüşmek üzere hem ulusal hem de yerel seviyede değişik kamu kurumları ile toplantılar yapılmıştır. TÜPRAŞ rafinerisi gibi komşu sanayilerle projenin olası kümülatif etkileri ve acil durumlarda iki tesis arasında olası işbirliği imkânları gibi konularda toplantılar yapılmıştır. Enerji iletim hattı ve DGBH güzergâhı üzerindeki arazi sahipleri ile yüz yüze istişare toplantıları yapılarak istimlak süreci, kamulaştırma kanunu kapsamında arazi sahiplerinin hakları, planlanan inşaat faaliyetlerinin özellikleri ve zamanlaması, proje faaliyetlerinin olası etkileri ve etki azaltma tedbirleri konusunda İç Anadolu nun yüklenicileri aracılığıyla bilgiler paylaşılmıştır. Şirket temsilcileri bu toplantılara katılarak uygulamanın yükleniciler tarafından nasıl yapıldığını gözlemlemiş ve izlemiştir. Hacılar Belediyesi ve bölgedeki diğer yerel makamlar ile değişik toplantılar yapılmıştır. Bu toplantılarda, santralin olası etkileri ile yerel halkı ve yerel şirketleri ilgilendiren olası iş fırsatları dile getirilmiştir. Yerel istihdam ve satın alma fırsatlarına ilave olarak, sosyal yatırım projeleri ile ilgili beklentiler de detaylı olarak tartışılmıştır. Hacılar Belediyesi yönetimi ile yapılan bu istişare toplantıları neticesinde, Şirket beldedeki kanalizasyon sisteminin kapasitesinin arttırılması, hem DGKÇS hem de yerel halk tarafından ortaklaşa kullanılacak yeni su girişi hattı ve rezervuarlarının yapılması gibi faaliyetlerle Hacılar beldesinin yerel

altyapısının iyileştirilmesi çalışmalarına katkı sağlamayı kabul etmiştir. Önerilen DGBH güzergâhı ve RMS-A istasyonu ile ilgili tasarım, güzergâh seçimi, istimlak ve inşaat işleri konularında koordinasyon sağlamak için BOTAŞ (kamu doğal gaz boru hattı şirketi) ile muhtelif toplantılar yapılmıştır. Enerji iletim hattı güzergâhı ve ilgili inşaat faaliyetleri konusunda TEİAŞ ile muhtelif istişare toplantıları yapılmıştır ve yapılmaya devam etmektedir. DGKÇS Projesinde iş fırsatları arayan yerel halk üyeleriyle yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. 20 Şirket inşaat safhası boyunca paydaşlarla istişare etmeye devam edecektir ve mühendislik, tedarik ve inşaat Yüklenicisinin ve taşeronlarının da ulusal ve uluslararası şartlara uygun bir şekilde Paydaş Katılım Planı gereksinimlerine uygun hareket etmesini temin edecektir. Etki azaltma tedbirlerinin mühendislik, tedarik ve inşaat Yüklenicisi ve taşeronları tarafından uygulanması inşaat esnasında Şirket tarafından yakından izlenecek ve denetlenecektir. İç Anadolu Enerji: Tüm proje faaliyetlerinin başlamasından önce yerel toplum mensuplarının bilgilendirilmesini temin edecektir. Arazi girişinden önce arazi sahipleri/kullanıcıların rızası alınacak ve Yüklenici tarafından santral etrafında, DGBH güzergâhlarında ve havai iletim hatları güzergâhında bulunan arazi sahipleri/kullanıcılar ile çıkış protokolleri imzalanarak arazi çıkışından önce arazi sahiplerinin/kullanıcıların rızasının alınmış olması ve Santral ile bağlantılı tesislerinin inşaatının ardında hiçbir şikâyetin kalmaması temin edilecektir. Şirket SGÇ, istimlak ekipleri ve inşaat üstlenicileri ile yakından çalışacak tecrübeli bir sosyal koordinatör tayin ederek paydaş katılım planının proje ömrü boyunca uygulanmasını temin edecektir. Paydaşların dile getirdiği şikâyetler Şirketin şikâyet yönetim prosedürüne uygun bir şekilde yönetilmektedir ve yönetilmeye devam edilecektir. DGKÇS inşaatı esnasında, inşaat faaliyetleri ile ilgili şikâyetler Şirket tarafından yakından izlenecek olan mühendislik, tedarik ve inşaat Yüklenicisi tarafından yönetilecektir. İnşaat başlamadan önce Şirketin ve mühendislik, tedarik ve inşaat Yüklenicisinin iletişim bilgileri yerel istişare toplantıları yoluyla ve kamu alanlarında yapılan duyurulurla Hacılar Beldesi sakinlerine, yerel makamlara ve diğer paydaşlara iletilmiştir. Ancak, Şirket inşaat ve işletme safhalarında yerel halka şikâyet mekanizmasını ve şirketin irtibat bilgilerini düzenli olarak hatırlatacaktır. Şirket ayrıca paydaş katılım faaliyetlerinin, değişik paydaşlardan alınan geri bildirimlerin, yerel halkın şikâyetlerinin ve beklentilerinin sistematik bir şekilde kayıt altına alınmasını ve takip edilmesini sağlayacaktır. Halkın Katılımı Komisyonu Uygun görülmesi halinde, Hacılar, Kırıkkale de yerel toplum ile işbirliği içerisinde bir İstişare Komisyonu kurulacaktır. Bu komisyonun içinde bir takım kilit topluluk temsilcileri

yer alacaktır ve Belediye Başkanı, uretici temsilcileri, ticaret ve sanayi odası temsilcisi, bolgesel kamu kurumlarindan ve yerel okuldan birer temsilci bu komisyona dâhil olabilir. Yerel girisimciler ve gençlerle arazi sahipleri gibi diğer gruplar da bu toplantılara katılmaya davet edilecektir. Bu grup ortaya çıkan meseleler hakkında sürekli yapılacak görüşmeleri koordine edecek, planlanan paydaş katılım faaliyetleri hakkında görüş bildirecek ve yerel toplumun ihtiyaçları ve endişeleri hakkında proje ekibine görüş bildirme mekanizması sağlayacaktır. 5.2.4 İşletme Esnasında İstişare Şirket komşu topluluklarla iyi ilişkilerini sürdürmek ve aynı zamanda operasyonel riskleri etkili bir şekilde yönetmek için DGKÇS nin işletilmesi esnasında da paydaş katılım faaliyetlerini sürdürecektir. Paydaş katılım faaliyetleri türleri aşağıda özetlenmiştir. PKP işletme safhası için güncellenecek ve Şirketin ihtiyaçları doğrultusunda ve ilerde bölgede ortaya çıkabilecek değişikliklere göre devamlı surette revizyona tabi tutulacaktır. Proje civarında yer alan topluluklar DGKÇS ve DGBH ile havai iletim hattının işletilmesinden doğabilecek olası etkiler ve sağlık ve güvenlik riskleri hakkında bilgilendirilecektir. Şirket projeden etkilenen tüm yerleşim yerlerinde düzenli farkındalık yaratma kampanyaları ve temel eğitimler düzenleyerek arazi kullanım kısıtlamaları, sağlık ve güvenlik bandi kısıtlamaları ve ayrıca DGKÇS, DGBH ve iletim hatlarının diğer operasyonel etkileri ile ilgili hususların yerel topluluklar ve yerel makamlar tarafından anlaşılmasını temin edecektir. Arazi sahiplerinin arazi kullanımı ile ilgili kısıtlamalara uyum sağlamasının sürdürülmesi için, enerji santrali Şirket tarafından, DGBH BOTAŞ tarafından ve elektrik iletim hattı TEİAŞ tarafından yakından izlenecektir. Şirket, BOTAŞ ve TEİAŞ ile isbirligi yaparak işletme esnasında bu kurumlar ile topluluklar arasında etkili bir diyalogun kurulmasını ve sürdürülmesini temin edecektir. Şirket ayrıca yerel halki isletme asamasinda ortaya çıkacak istihdam fırsatları, ihtiyaç duyulacak beceriler, eğitim ve destek konularında açık ve şeffaf bir şekilde bilgilendirecektir. Faaliyetler esnasında Hacılar Beldesi ndeki her bireye iş başvurularında eşit fırsat imkânı verilecektir. Buna ilaveten, Şirket Hacılar Belediyesi, Kırıkkale Valiliği, yerel kamu güvenlik görevlileri ve TÜPRAŞ gibi komşu sanayilerle eşgüdüm kurarak DGKÇS ile ilgili sağlık, güvenlik, çevre ve emniyet risklerini iletme safhasında etkili bir şekilde yönetilmesini temin edecektir. Tüm paydaş katılım faaliyetleri PKP doğrultusunda Şirket tarafından kayıt altına alınacak ve takip edilecektir. Şirket ayrıca işletme dönemi boyunca şikâyet yönetim mekanizmasının yanı sıra olay ve kaza bildirim mekanizmasını da idame ettirecektir. 21

22 6. İZLEME, RAPORLAMA VE GERİ BİLDİRİM MEKANİZMALARI Şirket yerel halk, yerel idarelerden, arazi sahiplerinden, diğer şirketlerden, STK lardan, medyadan, akademik çevrelerden ve diğer çıkar gruplarından alınan geri bildirimleri sistematik bir şekilde, Şirket ve Yüklenicileri tarafından geliştirilecek ve proje ömrü boyunca kullanılacak etkili bir istişare ve şikâyet mekanizması yoluyla kayıt altına alacak ve raporlayacaktır. Mühendislik, tedarik ve inşaat Yüklenicisi paydaş katılım faaliyetleri, şikâyetlerin durumu, geçici arazi alımı ve tazminatı vs. konuları içeren sosyal Kilit Performans Göstergeleri (KPG) hakkında Şirkete aylık bazda raporlama yapmakla sorumludur. İstişare toplantıları, web siteleri, telefon görüşmeleri vs. gibi yollarla alınan geri bildirimler ve şikâyetler ile mühendislik, tedarik ve inşaat Yüklenicisi ve Şirket tarafından atılan adımlar Şirket tarafından ana kayit sisteminde tutulacaktır. Şirket yıllık bazda Çevresel ve Sosyal Eylem Planının (ÇSEP) teknik olmayan özeti ve önceden belirlenmiş göstergelere ve hedeflere göre ÇŞEP in uygulanması konusunda kaydedilen ilerlemeleri de içeren halka açık bir sosyal ve çevresel performans raporu hazırlayacaktır. Şirket mühendislik, tedarik ve inşaat Yüklenicisinin ve taşeronlarının çevresel ve sosyal performansı ile ilgili düzenli iç izleme faaliyetleri ve denetimler gerçekleştirecektir. Şirket üçüncü taraflarca yapılacak çevresel performans düzenleyici izleme, SG denetimleri ve çalışan standartları incelemeleri ve DGKÇS Projesi inşaatı ve işletilmesi esnasında kredi veren taraflarca yapılması gereken harici izleme gereksinimlerine de uyum sağlayacaktır. 7. ŞİKÂYET MEKANİZMASI Şikâyet prosedürünün amacı yerel, bölgesel makamlar, yakındaki yerleşim alanlarının sakinleri, İç Anadolu Enerji çalışanları, mühendislik, tedarik ve inşaat Yüklenicisinin ve taşeronlarının personeli ve ilgili diğer taraflar gibi her türlü proje paydaşından gelen tüm yorumların ve şikâyetlerin dikkate alınması, uygun bir şekilde ve makul bir sürede işleme konulmasının sağlanmasıdır. Tüm şikâyetler makul bir süre içinde alınacak ve gereği yapılacaktır. Şirket Proje ile ilgili yapılacak sorgulamalara ve şikâyetlere verilecek yanıtların yönetilmesinde resmileştirilmiş bir yaklaşım uygulayacaktır. Bu yaklaşım paydaş endişeleri ile ilgili meselelerin anlaşılması ve işleme konulması için büyük öneme sahiptir. Şikâyet mekanizması devamlı yapılacak istişare toplantıları, Şirket web sitesi, posterler ve inşaat esnasında projeden etkilenen tüm yerleşimlerde halka dağıtılacak broşürler ile halkın dikkatine sunulacaktır. İşletme esnasında bu faaliyetler devam edecektir. Şikâyet mekanizması taşeronlar tarafından çalıştırılan ancak Şirketin kendi çalışanı olmayan proje işçilerinin de kullanımına açık olacaktır. Şikâyet mekanizması aşağıdaki Şekil 7.1 de sunulmuştur. Kullanılacak şikâyet formu ise Ek 2 de gösterilmiştir.

23 Şikâyetler aşağıda kısaca özetlenen prosedür doğrultusunda yönetilecektir: Tüm paydaşlar her türlü endişeyi, şikâyeti ve diğer yorumları yazılı olarak, e-mail yoluyla, telefon ederek, Proje ofislerine bizzat gelerek veya halka açık toplantılarda bildirebilir. Şirket dile getirilen bu endişelerin tüm detaylarını not alacak ve yapılan bu bildirimin formel bir değerlendirmenin başlaması için Şirket tarafından tayin edilmiş irtibat noktasına eksiksiz bir şekilde iletilmesini temin edecektir. Şirket standart şikâyet formu üzerine tarihi ve irtibat bilgilerini kaydedecek ve bu formun bir nüshasını proje şikâyet sicil kütüğüne koyacaktır. Görüşlerini veya şikâyetlerini ileten bireyler isimlerinin gizli tutulmasını talep etme hakkına sahiptir. Alternatif bir yöntem olarak, Şirket veya yüklenicileri şikâyet formunu temin edebilir ve bu form paydaşlar tarafından endişelerin bildirilmesi için kullanılabilir. Bu formun doldurulması Şirketin incelemeyi etkin bir şekilde yürütmesi için gerekli olan tüm bilgileri almasını sağlayacaktır. Bu form gerekiyorsa isim gizli tutularak da doldurulabilir. Şirket proje ile ilgili tüm şikâyetler için bu formların doldurulmasını temin edecektir. Söz konusu formlar proje şikâyet kütüğüne konulacaktır. Şikâyet sahipleri hakkında şikâyette bulundukları konunun çözülmesi için atılması gereken adımlarla ilgili tavsiyelerini de sunabilir. Şirket inceleme kapsamında ne tür düzeltici veya önleyici adımların ya da detaylı incelemelerin gerektiğini değerlendirmek için bir inceleme başlatacaktır Şirket tüm şikâyetlerin: o 7 gün içinde alındı teyidinin iletilmesini ve o En geç 30 gün içinde bu şikâyetlere yanıt verilmesini temin edecektir. Şirket tamamlanan düzeltici veya önleyici eylemlerin detaylarını Şikâyet Siciline koyacaktır. Eğer yeterli bir çözümün sağlanması için daha uzun süreli bir programın gerekli olması halinde, bu program söz konusu şikâyetle bağlantılı olarak kütükte detaylandırılacaktır. Genel olarak, şikâyetler yazılı da alınsa sözlü de alınsa kayıt altına alınır. Şikâyet sahiplerine yukarıda belirtilen süre içinde şikâyet alındı teyidi iletilir. Şikâyetin başarılı bir şekilde kapatılmasının ardından şikâyet kapatma formu imzalanır. Önemli not: Şikâyet mekanizması paydaşların şikâyetlerini diğer yasal yolları kullanarak işleme koyma hakkına mani değildir.

24 Şekil 7.1: Şikâyetlerin işleme konulmasında akış şeması Şikayetin alınması (yazılı ya da sözlü olarak) Tarihin şikayet kütüğüne kaydedilmesi Tüm şikâyetlerin alındısının 7 gün içinde teyit edilmesi. EVET Şikayetin giderilmesi için kısa süreli adım atılması yeterli HAYIR Tarihin Kütüğe kaydedilmesi Gerekli uzun vadeli düzeltici eylemlerin tespit edilmesi 30 gün içinde şikayet sahibine önerilen düzeltici eylem hakkında bilgi verilmesi veya herhangi bir işlemin neden gerekli olmadığının açıklanması Şikayet sahibine düzeltici eylem hakkında bilgi verilmesi Düzeltici eylemin uygulanması ve takibinin yapılması Tarihin kaydedilmesi. Şikayetin kapatılması 8. ŞİRKET İRTİBAT BİLGİLERİ İletişim kayıtları İç Anadolu bünyesindeki Ç&S Departmanı tarafından özellikle de Ç&S Yöneticisi eliyle tutulacaktır. Kilit bilgiler açık bir şekilde paydaşlara iletilecek ve gelen kilit

tebligatlar (genel sorgulamalar, şikâyetler vs.) da kayda geçirilecek ve alınan tedbirlerin özeti de buna dâhil olacaktır. Bu iletişim prosedürünün bir parçası olarak, İç Anadolu bünyesindeki Ç&S Yöneticisi sürekli devam edecek bu paydaş katılım faaliyetlerini devamlı olarak kaydedecek ve güncelleyecektir. Şirket irtibat bilgileri aşağıdaki 3 numaralı Tablo da verilmiştir. 25 Tablo 3: Şirket irtibat bilgileri Şirket Adı Şirket İrtibat Kişisi Posta Adresi İç Anadolu Doğalgaz Elektrik Üretim ve Ticaret A.S. Sn. Doruk Bilge Tuncer, SGÇ Yöneticisi Sağlık Mah. Abdi İpekçi Cad. No:45 Hacılar Kasabası/Kırıkkale-Türkiye Telefon Numarası Direkt hat: +(90) 318 297 43 97 Fax Numarası Resepsiyon: +(90) 318 297 43 98 Email Şirket web sitesi Online Sorgulama Formu dtuncer@gamaenergy.com www.gama.com.tr http://www.icanadolu.gama.com.tr/sikayet.php

EK 1: Kamu İstişare Toplantısı Katılımcı Listesi 26 Ad Soyad Hacı İbrahim GÜNDOĞDU Gürses DEMİRTAŞ Mevlüt YURDAKUL Ahmet ALTINTAŞ Aytekin GÜNDOĞDU Aydın ALAKUŞ Mehmet ULUSOY Cemil BEKTAŞ Ali KOYUNCU İlhan YAĞIZ Mehmet ALTINTAŞ Zübeyde GÜNDOĞDU Ayşegül GÜNDOĞDU Zeliha GÜNDOĞDU Makbule KOYUNCU Cengiz ÜST İsa KOYUNCU Üzeyir KOYUNCU Nuri TUNCEL Ömer KARAGÖZ Mehmet Akif GÜNDOĞDU Fatih KARAGÖZ Dursun KARAGÖZ Kemal KARAKOÇ Burhan GÜNDOĞDU Şerafettin DURMAZ Turgut ÜNAL Murat ERDOĞAN Muran İNCE Atilla GÜNDOĞAN Osman BAĞCI Yakup GÜNDOĞDU Ümit GÜNDOĞDU Duran YILDIRIM Mehtap GÜNDOĞDU Hasan YILDIRIM Duran GÜNDOĞDU Türkan GÜNDOĞDU Dursun ALAKUŞ Ahmet GÜNDOĞDU Ayşe KARABULUT Mehmet KARABULUT Mevlüt KARABULUT Tevhide KARABULUT Teslime KARABULUT Hakan ERTUĞRUL Tolga GÜNDOĞDU Gürkan KUNTASAL Ümit KÖSE Neslihan AYVAZ Hayrettin ACAR Kurum/Unvan Hacılar Belediye Başkanı Belediye Görevlisi Kırıkkale İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Kırıkkale İl Çevre ve Orman Müdürlüğü /Daire Başkanı Öğrenci AECOM GAMA Enerji AECOM EÜAŞ

27

28 EK-2 Şikâyet Formu

29