4857 Sayılı İŞ KANUNUNA İLİŞKİN BİLGİLENDİRME TOPLANTISI

Benzer belgeler
4857 Sayılı İŞ KANUNUNA İLİŞKİN BİLGİLENDİRME

BORDROLAMA SÜRECİ 2

Ücret Nedir? Asgari ücret nedir? Ücret ne zaman ödenir? Emre

ÖMER İLKER GÜVEN İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU İNSAN KAYNAKLARI DANIŞMANI.

İş Sözleşmesi (MADDE 8) Deneme Süreli İş Sözleşmesi (MADDE 15) İŞ SÖZLEŞMESİ TÜRLERİ

TARIM VE ORMANDAN SAYILAN ĐŞLERDE ÇALIŞANLARIN ÇALIŞMA KOŞULLARINA ĐLĐŞKĐN YÖNETMELĐK YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILDI

İŞ KANUNU (İlgili Maddeler)

Soruda. İş Kanun unda Ücret

T. C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI. 40Soruda. İş Kanunu nda Ücret

4857 SAYILI İŞ KANUNU

KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ İLE ÇALIŞAN İŞÇİLERİN HAFTA TATİLİ İZİNLERİ VE HAFTA TATİLİ İZNİ ÜCRET HAKLARI

İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği Resmi Gazete Yayım Tarih ve Sayısı :

Sayı :2014/S-59 Ankara, Konu :Yıllık Ücretli İzin. Yıllık İzin Uygulama Sirküleri 2014/59

KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN YILLIK ÜCRETLİ İZİN HAKKI

S.M.Mali Müşavir Oğuzhan GÜNGÖR

TANIMLAR EŞİT DAVRANMA İLKESİ İŞYERİNİN VEYA BİR BÖLÜMÜNÜN DEVRİ FESHİN GEÇERLİ SEBEBE DAYANDIRILMASI

İŞ SÖZLEŞMESİ SONA EREN İŞÇİ KULLANMADIĞI KAÇ YILLIK ÜCRETLİ İZNİNİ TALEP EDEBİLİR?

İŞ YASASINA GÖRE İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA ZORUNLULUĞU VAR MI?

PART-TİME (KISMİ SÜRELİ) İŞ SÖZLEŞMESİ

Çalışma Koşullarının ve İşin Düzenlenmesinde Hukuki Normlar. Geniş Anlamda Çalışma Koşulları ve Yasal Çerçeve

YILLIK İZİNDE EN SON NELER DEĞİŞTİ? TAŞERON İŞÇİLERİN YILLIK İZİN HAKLARI

EV İŞÇİLERİ YÖNETMELİĞİ TASLAĞI

40 SORUDA İŞ KANUNU NDA ÜCRET EL KİTABI

BRÜT ASGARİ ÜCRETİN % 45 FAZLASI İŞÇİLİK HESAPLAMA MODÜLÜ

E-BÜLTEN YILLIK ÜCRETLİ İZİN HAKKI İLE İLGİLİ DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

PART-TIME İŞ SÖZLEŞMESİ

Konut Kapıcıları Yönetmeliği

TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMUNA Mali Hizmetler Kurum Başkan Yardımcılığı)

DİNLENME SÜRELERİ Ara dinlenmesi Madde 68 -

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirleri Derneği ÇSGM-DER

1 P a g e. MAYIS 2014 ÇALIŞMA SORU BANKASI 4 Hazırlayan:HAKAN ERDOĞAN

BENZERLİKLER PERSPEKTİFİNDEN: ÇAĞRI ÜZERİNE VE KISMI SÜRELİ ÇALIŞMA

Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği. (Resmi Gazete: 3 Mart 2004 ÇARŞAMBA, Sayı : 25391) Amaç, Kapsam ve Dayanak

İŞ VERENLER İÇİN EMEK DÜNYASINDA YOL HARİTASI

Yıllık Ücretli Đzin Yönetmeliği ĐKĐNCĐ BÖLÜM

İŞ KANUNUNA GÖRE 10 GÜNDEN AZ,PARÇALI KULLANDIRILAN YILLIK İZİNLERİN NİTELİĞİ

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ. İş Hukukunun Temel İlkeleri. Yrd.Doç.Dr. Hasan Şenocak

İDARİ PARA CEZALARI (4857 Sayılı İş Kanunu)

Yrd. Doç. Dr. Yalçın BOSTANCI Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku ABD Başkanı. Konya Ticaret Odası

MUHASEBE İŞLEMLERİNDE KULLANILAN BELGELER

İşçi Sözleşmesi 1. TARAFLAR İŞVERENİN. Adı soyadı (ünvanı): Adresi: İŞÇİNİN. Adı soyadı: Baba adı:

İnşaat Sektöründe İşin Yürütümü Yönünden Teftiş Faaliyetleri

Bireysel İş Hukuku ÇALIŞMA SÜRELERİ. Prof. Dr. Murat ŞEN. Arş. Gör. Yusuf GÜLEŞCİ

Çalışma Hukuku. Doç. Dr. Dilek Ekici

İHBAR SÜRESİ İLE YILLIK ÜCRETLİ İZİN SÜRESİ İÇE İÇE GİREBİLİR Mİ? TOPLU İŞ ARAMA İZİNİ VE İŞ GÜNLERİ

Yeni Borçlar Yasasında Hizmet Sözleşmesi

ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİL GÜNLERİNDE ÇALIŞMA HAKKINDA ÖNEMLİ HUSUSLAR

4857 SAYILI İŞ KANUNU CEZA HÜKÜMLERİ İdari Para Cezaları YTL. Bu durumdaki her işçi için 88 YTL para cezası verilir.

SAYIŞTAY KARARLARI. Temyiz Kurulu Kararları

Yıllık İzindeki İşçi İşten Çıkartılabilir mi?

YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ İZİN KULLANIM USUL VE ESASLARININ BELİRLENMESİNE DAİR YÖNERGE BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar Amaç Madde 1

Soruda. İşçinin Dinlenme Hakkı

İŞÇİNİN HAFTA TATİLİNDE ÇALIŞTIRILMASI HALİNDE ÜCRETİNİN HESAPLANMASI VE İDARİ PARA CEZASI II. HAFTA TATİLİ ÇALIŞMASININ ÜCRETİ VE HESAPLANMASI

HAFTA İÇERİSİNDE RAPOR VEYA İZİN ALAN İŞÇİNİN HAFTA TATİLİ HAKKI

İlave Tediye, Yıllık İzin ve İkramiye Hesabında Çalışılmış Gibi Sayılacak Haller Hangileridir?

T.C. MEVLANA ÜNİVERSİTESİ İZİN YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Sosyal Sigortalar Kurumu : Özel ve kamu sektöründe bir işverene bağlı olarak çalışanaları kapsamaktadır.

T. C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI. 30Soruda. İşçinin Dinlenme Hakkı

VARDİYALI ÇALIŞMA VE GECE ÇALIŞMASI

İŞÇİNİN GÜNLÜK ÇALIŞMASININ 11 SAATİ, GECE ÇALIŞMA SÜRESİNİN 7,5 SAATİ AŞMASI FAZLA ÇALIŞMA MIDIR?

Yazılı Belge Yükümlülüğü

MAKTU AYLIK ALAN SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİNE GÖRE ÇALIŞAN PERSONELE 4857 SAYILI İŞ KANUNU NUN 48 VE 49 UNCU MADDELERİNİN UYGULANMASI SORUNU

HAFTA 12. SAĞLIK MEVZUATI VE HEMġĠRELĠK. Ġġ KANUNU KAPSAMINDA HEMġĠRELERĠN HAKLARI - I. HEDEFLER Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Hemşirelerin

YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

4857 Sayılı İş Kanunu Fihristi

RESTORAN VE HAZIR YEMEK İMALATI YAPAN İŞYERLERİNE YÖNELİK ÇALIŞMA MEVZUATI EĞİTİMİ

Dinlenme hakkı NİÇİN önemlidir? Yıllık izne NE ZAMAN hak. kullanabilirim? Toplu izinin uygulaması NEDİR?

Çalışma Hukuku. Doç. Dr. Dilek Ekici

HAFTALIK İŞ GÜNLERİNE BÖLÜNEMEYEN ÇALIŞMA SÜRELERİ YÖNETMELİĞİ

Aşağıdaki düzenlemeler Resmi Gazete de yayınlanarak yakın zamanda yürürlüğe girecektir. **MADEN SAHİPLERİ İSTEDİ ÇALIŞMA SÜRESİ YENİDEN DÜZENLENDİ **

KADIN İŞÇİYE ANALIK İZNİ VEYA ÜCRETSİZ İZİN SONRASI VERİLECEK KISMİ ÇALIŞMA İZNİNİN ŞARTLARI BELİRLENDİ

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI. Eczane İşyerlerinde Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi Programlı Teftişi. Ümit FIÇICI İş Müfettişi

SİGORTALILARIN PRİM GÜN SAYISININ SGK YA BİLDİRİLMESİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

YENİ BORÇLAR KANUNU NDA SÖZLEŞME DEVRİ, İHBAR SÜRELERİ VE BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ

4857 SAYILI İŞ KANUNU'NA GÖRE UYGULANACAK PARA CEZALARI

4857 SAYILI İŞ KANUNU NA GÖRE UYGULANACAK PARA CEZALARI (2012 YILI) Cezayı Gerektiren Fiil

İşçİlERDE Yıllık ÜCREtlİ İZİn UYgUlaMaSı ve

VARDİYALI ÇALIŞMA GECE ÇALIŞMASI

YÜZDE USULÜ İLE ÜCRET KARŞILIĞINDA ÇALIŞMA

Geçici İş İlişkisi Uygulama Rehberi

İŞ HUKUKU VIII. HAFTA. İş Hukukunun Bölümleri. Çalışma Sürleri Çalışma Süreleri

FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİNİN ASIL ÜCRETE DAHİL EDİLMESİ

Bireysel İş Hukuku İŞVERENİN BORÇLARI. Prof. Dr. Murat ŞEN. Arş. Gör. Yusuf GÜLEŞCİ

T.C. ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ BELİRSİZ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ

T.C. TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ İZİN YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

III. HAFTA TATĐLĐ ÜCRETLERĐ. A- Tam Zamanlı Çalışmalarda

RESTORAN VE HAZIR YEMEK İMALATI YAPAN İŞYERLERİNE YÖNELİK ÇALIŞMA MEVZUATI EĞİTİMİ

MAKİNA VE KİMYA ENDÜSTRİSİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İŞÇİ FAZLA ÇALIŞMA VE FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA YÖNERGESİ

YENİ BORÇLAR KANUNU NUN YILLIK İZNE İLİŞKİN HÜKÜMLERİ İLE 4857 SAYILI İŞ KANUNU NUN YILLIK İZNE İLİŞKİN HÜKÜMLERİNDE FARKLILIK VE DEĞERLENDİRMESİ

İş Kanununa Göre İd. Para Cez.

İMZA SIRASINDA NELERE DİKKAT EDELİM

T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI

İş Hukukunda Ücret ve Uygulaması

ÇALIŞMA HUKUKU USTALIK SORU BANKASI

4857 SAYILI İŞ KANUNUNA GÖRE UYGULANACAK PARA CEZALARI

SİRKÜLER NO: POZ-2009 / 18 İST, Çalışanların ücret ve bu nitelikteki her türlü istihkakının banka aracılığı ödenme zorunluluğu başladı.

4857 Sayılı İş Kanunu İdari Para Cezaları (2016 Yılı) Cezayı Gerektiren Fiil

İş Hukukuna Giriş, Kaynaklar,Temel Kavramlar ve Kapsam

Yıllık Ücretli İzin Uygulama Rehberi

Transkript:

4857 Sayılı İŞ KANUNUNA İLİŞKİN BİLGİLENDİRME TOPLANTISI Suat ŞİMŞEK İş Başmüfettişi 1

İŞ KANUNLARI 3008 sayılı, 1936 931 sayılı, 1967 1475 sayılı, 1971 4857 sayılı, 2003 Kabul tarihi : 22.05.2003 Yayım tarihi : 10.06.2003 2

Kanunun amacı Bu Kanunun amacı işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemektir. 3

Tanımlar İşçi : Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye; İşveren : İşçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara; İş İlişkisi : işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye İşyeri : İşveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime denir. 4

İş Sözleşmesi İş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. Süresi bir yıl ve daha fazla olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür. 5

Belirli ve Belirisiz Süreli Sözleşmeler İş ilişkisinin bir süreye bağlı olarak yapılmadığı halde sözleşme belirsiz süreli sayılır. Belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması veya belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi objektif koşullara bağlı olarak işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesidir. Belirli süreli iş sözleşmesi, esaslı bir neden olmadıkça, birden fazla üst üste (zincirleme) yapılamaz. Aksi halde iş sözleşmesi başlangıçtan itibaren belirsiz süreli kabul edilir. Esaslı nedene dayalı zincirleme iş sözleşmeleri, belirli süreli olma özelliğini korurlar. 6

Deneme Süresi Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda, bunun süresi en çok iki ay olabilir. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleriyle dört aya kadar uzatılabilir. Deneme süresi içinde taraflar iş sözleşmesini bildirim süresine gerek olmaksızın ve tazminatsız feshedebilir. İşçinin çalıştığı günler için ücret ve diğer hakları saklıdır. 7

İş Sözleşmesi İle İlgili Sorunlar İş sözleşmesinin önceden basılı evraklar ile düzenlenmesi. Taraflardan birinin imzasının olmaması Boşluklar olması Bir örneğinin işçiye verilmemesi Geçersiz hükümler konulması 8

Ücret ve Ücret Ödenmesi (1) Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır. Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkak kural olarak, Türk parası ile işyerinde veya özel olarak açılan bir banka hesabına ödenir. (5 ve daha fazla işçi olması durumunda bankadan ödenmesi gerekir. 2016 Mayıs ayında 10 dan 5 düştü Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkak, yabancı para olarak kararlaştırılmış ise ödeme günündeki rayice göre Türk parası ile ödeme yapılabilir. Emre muharrer senetle (bono ile), kuponla veya yurtta geçerli parayı temsil ettiği iddia olunan bir senetle veya diğer herhangi bir şekilde ücret ödemesi yapılamaz. 9

Ücret ve Ücret Ödenmesi (2) Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir. İş sözleşmelerinin sona ermesinde, işçinin ücreti ile sözleşme ve Kanundan doğan para ile ölçülmesi mümkün menfaatlerinin tam olarak ödenmesi zorunludur. Meyhane ve benzeri eğlence yerleri ve perakende mal satan dükkan ve mağazalarda, buralarda çalışanlar hariç, ücret ödemesi yapılamaz. Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır. 10

Ücretin Gününde Ödenmemesi Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu nedenle kişisel kararlarına dayanarak iş görme borcunu yerine getirmemeleri sayısal olarak toplu bir nitelik kazansa dahi grev olarak nitelendirilemez. Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır. Bu işçilerin bu nedenle iş akitleri çalışmadıkları için feshedilemez ve yerine yeni işçi alınamaz, bu işler başkalarına yaptırılamaz. 11

Ücretin saklı Kısmı İşçilerin aylık ücretlerinin dörtte birinden fazlası haczedilemez veya başkasına devir ve temlik olunamaz. Ancak, işçinin bakmak zorunda olduğu aile üyeleri için hakim tarafından takdir edilecek miktar bu paraya dahil değildir. Nafaka borcu alacaklılarının hakları saklıdır. 12

Ücret Kesme Cezası Uygulanması Ücret kesme cezasının hangi durumda uygulanacağı ve her bir ceza için yapacağınız ücret kesintisi tutarı iş sözleşmesinde veya toplu iş sözleşmesinde açık bir şekilde tanımlanmalıdır. Ücret kesme cezası bir ayda iki gündelikten fazla olamaz Ücret kesme cezası uygulamanız halinde bu durumu sebepleri ile birlikte derhal işçiye bildirmeniz gerekmektedir. İşçilerden ceza karşılığı yaptığınız kesintileri bir ay içinde ÇSGB hesabına Bakanlıkça belirlenen bankalardan birisine yatırmanız gerekmektedir. 13

ÜCRET Maktu Ücret Sözleşmede belirtilir Her ay 30 günlük ücret tahakkuk ettirilir İşçinin hasta, izinli veya sair sebeplerle mazeretli olduğu günlerde dahi ücreti tam ödenir. (4857/49) Aylık maktu ücret ayda bir ödenen ücret değildir. Yevmiye Usulü Ücret Sözleşmede belirtilir İşçinin çalıştığı gün sayısı üzerinden tahakkuk yapılır. (31 gün süren aylarda 31 gün üzerinden) İşçinin hasta, izinli, mazeretli olduğu günlerde ücreti kesilir.(işe devam esası) 14

Maktu ücrette; Hasta: sağlık raporu İzinli: evlenme, anne, baba, eş, kardeş, çocuğun ölümünde verilen izinler, işverence verilen izinler, mazeret izinleri olarak değerlendirilmelidir. İş sözleşmesinin askıda olduğu dönemlerde ücretin ödenmesini istemek hizmet akdinin unsurlarına aykırılık şeklinde değerlendirildiğinden bu günlere ilişkin bir ödeme istenilmesi düşünülmemektedir. 15

Ücret ödemesinde uymanız gereken kurallar Asgari ücret altında ücret ödememe yükümlülüğü Ücreti Türk parası ile ödeme yükümlülüğü Ücreti en geç ayda bir ödeme yükümlülüğü Senet, bono, kupon veya diğer herhangi bir şekilde ücret ödemesi yapmama yükümlülüğü 5 ve daha fazla işçi çalıştırılması halinde ücreti banka kanalı ile ödeme yükümlülüğü (21.05.2016 değişiklik) 16

Ücret hesap pusulası düzenleme yükümlüğü Ücret hesap pusulası işçi istedikçe değil, her ay düzenli olarak işçiye verilmesi gereken bir belgedir. Ücret hesap pusulasında çıplak ücret yanı sıra işçinin o ay içinde hak kazandığı fazla mesai, hafta tatili çalışması ücretleri, prim, ikramiye vb. ilave ödemler ile ücretten yapılan vergi, prim, avans gibi her türlü kesintiler yer almalıdır. 17

Ücret ile ilgili sorunlar Gerçek ücretlerin bordrolara yansıtılmaması Bordroda genel ifadelere yer verilmesi, fazla çalışma ve genel tatilin ayrı gösterilmemesi Yıllık izinlerin bordrolarda gösterilmemesi Ücretin geç ödenmesi Banka dışında ücret ödenmesi Ücretin geri alınması Ücret hesap pusulasında işçi imzasının olmaması ve aldığına ilişkin ibare olmaması 18

Çalışma süresi Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz yedi buçuk saattir. Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir. 19

Ara Dinlenmesi Günlük çalışma süresinin ortalama bir zamanında o yerin gelenekleri ve işin gereğine göre ayarlanmak suretiyle işçilere; a) Dört saat veya daha kısa süreli işlerde onbeş dakika, b) Dört saatten fazla ve yedibuçuk saate kadar (yedibuçuk saat dahil) süreli işlerde yarım saat, c) Yedibuçuk saatten fazla süreli işlerde bir saat, ara verilir. Bu dinlenme süreleri en az olup aralıksız verilir. Ancak bu süreler, iklim, mevsim, o yerdeki gelenekler ve işin niteliği göz önünde tutularak sözleşmeler ile aralı olarak kullandırılabilir. Ara dinlenmeleri çalışma süresinden sayılmaz. 20

Fazla çalışma ve fazla süreli çalışma Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle kırkbeş saatin altında belirlendiği durumlarda yukarıda belirtilen esaslar dahilinde uygulanan ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve kırkbeş saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışmalardır. 21

Fazla çalışma ve fazla süreli çalışma ücreti Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir. Fazla sürelerle çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmibeş yükseltilmesiyle ödenir. Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat onbeş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir. 22

Fazla çalışma ile ilgili bilinmesi gerekenler YILDA 270 SAATTEN FAZLA OLAMAZ, HER YAZLI OLARAK ALINIR. YAPTIRILYIL FAZLA ÇALIŞMA YAPTIRILACAK İŞÇİLERİN ONAYLARI AN FAZLA ÇALIŞMALAR İÇİN BELGE DÜZENLENİR. DÜZENLENEN BU BELGELER ÖZLÜK DOSYASINA SAKLANIR. SAAT BAŞI ÜCRETİ %50 ARTRILARAK ÖDENİR. FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ ÇALIŞILAN AYIN ÜCRETİ İLE BİRLİKTE VERİLİR. ÜCRET HESAP PUSULASINDA AÇIK BİR ŞEKİLDE GÖSTERİLİR. 23

Denkleştirme dönemi içinde günlük ve haftalık çalışma süreleri ile denkleştirme süresi uygulamasının başlangıç ve bitiş tarihleri işverence belirlenir. Denkleştirme İşçinin haftalık ortalama çalışma süresi normal haftalık süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam 45 saati aşsa dahi 2 aylık, TİS ile 4 aylık, (turizmde 4 ay TİS ile 6 ay) dönemde denkleşmesi durumunda fazla çalışma yapmış sayılmaz. KARŞILIKLI ANLAŞMA OLMALIDIR. GÜNLÜK 11 SAATİ GEÇMEMELİDİR. BİRE BİR UYGULANIR. 2 AYLIK DİLİMLERLE DENKLEŞTİRİLME YAPILIR. ÖZLÜK DOSYASINDA BİLGİLER SAKLANIR. 24

Serbest Zaman İşçinin istemesi halinde yapmış olduğu fazla çalışmalar için ücret yerine 6 aylık dönemde yerine %50 artırılmış halde izin kullanma hakkını kullanabilir. İŞÇİNİN İSTEMESİ GEREKMEKTEDİR. 6 AY İÇİNDE UYGULANMALADIR. BİRBUÇUK KAT OLARAK KULLANDIRILMALIDIR. BU DOĞRULTUDAKİ İZİNLER ARALIKSIZ KULLANDIRILMALIDIR. TATİL GÜNLERİ SERBEST ZAMAN OLARAK KULLANDIRILAMAZ. BELGE DÜZENİ OLUP ÖZLÜK DOSYASINDA SAKLANMALIDIR. 25

Telafi Çalışması Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işveren iki ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. 2 AY İÇİNDE TELAFİ EDİLİR. GÜNDE 3 SAATEN FAZLA OLMAZ TATİL GÜNÜNDE TELAFİ ÇALIŞMASI YAPTIRILMIZ. BİRE BİR UYGULANIR. TELAFİNİN NEZAMAN YAPILACAĞINA İŞVEREN KARAR VERİR. ÖZLÜK DOSYASINDA BİLGİLER SAKLANMALIDIR 26

Gece Çalışması Çalışma hayatında gece en geç saat 20.00 de başlayarak en erken saat 06.00 ya kadar geçen ve her halde en fazla onbir saat süren dönemdir. Çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine rastlayan bir postanın çalışması, gece çalışması sayılır. Örneğin 18:00-02:00 saatleri arasındaki çalışma gece çalışması sayılırken, 14:00-22:00 saatleri arasındaki çalışma gece çalışması sayılmaz. İşçilerin gece çalışmaları 7,5 saati geçemez. 04.04.2015 tarihinde yapılan değişiklik ile turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir. 11 Nisan 2017 Antalya 27

Kısmi Süreli Çalışma (1) 4857 sayılı İş Kanunun 13 maddesinde tanımlanmıştır. «İşçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda sözleşme kısmî süreli iş sözleşmesidir.» denilmektedir. Çalışma süreleri Yönetmeliğinin 6 maddesinde ise «İşyerinde tam süreli iş sözleşmesi ile yapılan emsal çalışmanın üçte ikisi oranına kadar yapılan çalışma kısmi süreli çalışmadır» denilmektedir. Fazla çalışma yönetmeliği uyarınca kısmı süreli çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz. 28

Kısmi Süreli Çalışma (2) Kısmî süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi, ayırımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin kısmî süreli olmasından dolayı tam süreli emsal işçiye göre farklı işleme tâbi tutulamaz. Kısmî süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süreye orantılı olarak ödenir. 29

Kısmi Süreli Çalışma (3) Yıllık İzin Yönetmeliğinin 13 maddesinde; «Kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışanlar yıllık ücretli izin hakkından tam süreli çalışanlar gibi yararlanır ve farklı işleme tabi tutulamaz. Kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışanlar iş sözleşmeleri devam ettiği sürece her yıl için hak ettikleri izinleri, bir sonraki yıl izin süresi içine isabet eden kısmi süreli iş günlerinde çalışmayarak kullanır. Yukarıdaki esaslara göre izine hak kazanan kısmi süreli ya da çağrı üzerine çalışan işçilerle tam süreli çalışan işçiler arasında yıllık izin süreleri ve izin ücretleri konularında bir ayrım yapılamaz. 30

Hafta Tatili 394 Sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanun un 2. maddesi uyarınca Resmi devairle umumi, hususi, ticari ve sınai herhangi bir müessesede müstahdemini ve ameleyi haftada altı günden fazla çalıştırmak memnudur. 4857 Sayılı İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az 24 saat dinlenme (hafta tatili) verilir. (İş Kanunu Mad. 46) Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenir. 31

Genel tatil Çalışması Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir. Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. 32

Genel tatil günleri 01 Ocak 1 Gün 23 Nisan 1 Gün 1 Mayıs 1 Gün 19 Mayıs 1 Gün 30 Ağustos 1 Gün 29 Ekim (28 Ekim 13 de başlar) 1,5 Gün Şeker Bayramı 3,5 Gün Kurban Bayramı 4,5 Gün 1 Yıldaki Toplam Genel Tatil 14,5 Gün 33

Çalışma sürelerinin duyurulması zorunluluğu İş kanunun 67 maddesinde; İşveren günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ile dinlenme saatlerini uygun araçlarla işyerinde işçilere duyurmalıdır. (Örneğin; Çalışma saatleri çizelgesinin asılması yolu ile) Çalışma saatlerinin ilanı işçilerin rahatlıkla görebilecekleri bir yerde yapılmalıdır. (Örneğin: Yemekhane, dinlenme salonu, işyeri girişi vb.) 34

Çalışma sürelerini belgeleme zorunluluğu Çalışma Süreleri Yönetmeliğinin 9 maddesinde düzenlenmiştir. «İşveren, işçilerin çalışma sürelerini uygun araçlarla belgelemek zorundadır.» denilmektedir. Uygun araçlar neler olabilir? İmza çizelgesi (işçinin işe giriş ve çıkış saatlerinin yazılması koşuluyla) Kart basma makinaları kullanılması yolu ile Puantaj defteri veya puantaj kaydı tutulması yolu ile (işçinin işe giriş ve çıkış saatlerinin yazılması koşuluyla) 35

Çalışma sürelerinde karşılaşılan sorunlar Çalışmaların belgelenmemesi Fazla çalışma için yıllık olur alınmaması Ücret dışındaki ek kazançların bordrolarda gösterilmemesi Ara dinlenmesinin kuralına göre verilmemesi Çalışma saatlerinin işçi oluru olmadan değiştirilmesi 36

Yıllık ücretli izin süreleri İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi; a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden, b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden, c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden, az olamaz. Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz. Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir. Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır. 37

Yıllık İzin Ücreti İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz. 38

Yıllık ücretli izin uygulaması (1) Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez. Bu iznin 53 üncü maddede gösterilen süreler içinde işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi zorunludur. Ancak, 53 üncü maddede öngörülen izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler hâlinde kullanılabilir. İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez. 39

Yıllık ücretli izin uygulaması (2) Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz. Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren toplam dört güne kadar ücretsiz izin vermek zorundadır. İşveren, işyerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutmak zorundadır. 40

Yıllık ücretli izin uygulaması (3) İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır. Bu ücretin hesabında 50 nci madde hükmü uygulanır. (Çıplak ücret) Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenir. 41

Yıllık İzin ile İlgili Diğer Hususlar Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir. İş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Bu ücrete ilişkin zamanaşımı iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar. İşveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde 17 nci maddede belirtilen bildirim süresiyle, 27 nci madde gereğince işçiye verilmesi zorunlu yeni iş arama izinleri yıllık ücretli izin süreleri ile iç içe giremez. 42

Yıllık İzin ile ilgili sorunlar Yıllık izin kaydı tutulmaması Yıllık izinlerin eksik kullandırılması Çalışırken yıllık izin ücreti ödenmesi Hak edilen izinin bir parçasının 10 günden aşağı kullandırılması İzine çıkan işçiye peşin izin ücretinin ödenmemesi 43

44