TC ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ULAŞ. MYO/RAYLI SİSTEMLER İŞLETMECİLİĞİ PROGRAMI RAY120 Tren Mekaniği Bahar Dönemi Final Sınavı

Benzer belgeler
TC ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ULAŞ. MYO/RAYLI SİSTEMLER MAKİNE TEKNOLOJİSİ PROGRAMI RAY206 Tren ve Depo İlişkileri Bahar Dönemi Final Sınavı

TC ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ULAŞT.MYO/MO.AR.UL.TE.BÖ./RAYLI SİSTEMLER MAKİNE TEKNOLOJİSİ PROGRAMI RAY240

TC ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ULAŞ. MYO/RAYLI SİSTEMLER MAKİNA/MAKİNİSTLİK PROGRAMI RAY239 Çeken Araçlar I/RAY253 Çeken Araçlar Final Sınavı

RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ

TC ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ULAŞ. MYO/RAYLI SİSTEMLER MAKİNİSTLİK PROGRAMI RAY252 Tren Mekaniği II (Ave B Grubu) Bahar Dönemi Final Sınavı

Direnç ALIŞTIRMALAR

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fizik Bölümü Fizik I Dersi Final Sınavı

2. POTANSİYEL VE KİNETİK ENERJİ 2.1. CİSİMLERİN POTANSİYEL ENERJİSİ. Konumundan dolayı bir cismin sahip olduğu enerjiye Potansiyel Enerji denir.

Karayolu İnşaatı Çözümlü Örnek Problemler

Çözüm : Genel formül : Yol = Hız. Zaman. Açıklama : Çözüm : x = v. t. Buna göre verilenler, x = 200, t = 5 ise V =? V = 200 / 5. Çözüm : x = V.

TÜDEMSAŞ. Türkiye Demiryolu Makineleri Sanayii A.Ş. İSTANBUL (10 Eylül2015)

DİNAMİK DERSİ FİNAL SINAV SORULARI. Adı, Soyadı; İmza: Tarih

INS3442 DEMİRYOLU MÜHENDİSLİĞİ DERSİ 2. ÖDEV ÖRNEK ÇÖZÜM

DİNAMİK DERS UYGULAMALARI BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ ARALIK-2018-FİNAL ÖNCESİ

2500 Kg 800 mm 540 mm Poliüretan

1894 Bakım ve Onarım Atölyesi KARAKURT Buharlı Lokomotifi İmalatı Devrim Otomobili imalatı (İlk Türk Otomobili)

5 kilolitre=..lt. 100 desilitre=.dekalitre. 150 gram=..dag g= mg. 0,2 ton =..gram. 20 dam =.m. 2 km =.cm. 3,5 h = dakika. 20 m 3 =.

Gürültü Kaynak Verileri (1) - Demiryolları

* Güvenilir Dişli Grubu. * Islak Disk Fren. Yüksek Verimlilik ve Güçlü Performans. Daha küçük direksiyon. *Yüksek Manevra Kabiliyeti

Metrik sistemde uzaklık ve yol ölçü birimi olarak metre (m) kullanılır.

BÖLÜM 4 KARAYOLUNDA SEYREDEN ARAÇLARA ETKİYEN DİRENÇLER

11. ÜNİTE İŞ VE GÜÇ KONULAR

ENERJİ DAĞITIMI. Doç. Dr. Erdal IRMAK. 0 (312) Erdal Irmak. G.Ü. Teknoloji Fak. Elektrik Elektronik Müh.

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER

Alınan Puan NOT: Yalnızca 5 soru çözünüz, çözmediğiniz soruyu X ile işaretleyiniz. Sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR ve ÇÖZÜMLER

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fizik Bölümü Fizik I Ders İkinci Ara Sınavı

YAMAHA G 29 BUGGY AC ELEKTRİKLİ - 2 KİŞİLİK HİZMET ARACI

İMÖ 206 VİZE SINAVI - 18 NİSAN 2003

2.2.1 Yolcu Sayısı Kriteri İstasyon tesislerini kullanan yolcu sayısına göre sınıflandırmaya esas puanlama şu şekilde yapılmıştır.

O-bOt ile Uygulamalı Deneyler

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER

RÖMORK TAKARAK TAŞIT KULLANMA

1.Seviye ITAP 09 Aralık_2011 Sınavı Dinamik III

SORULAR - ÇÖZÜMLER. NOT: Toplam 5 (beş) soru çözünüz. Sınav süresi 90 dakikadır. 1. Aşağıdaki çizelgede boş bırakılan yerleri doldurunuz. Çözüm.1.

Mühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

T.C. DEVLET DEMİRYOLLARI İŞLETMESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TRAFİK VE İSTASYON YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI TRAFİK MEVZUATI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ DAĞITIM YERLERİNE

FIZ Uygulama Vektörler

ENERJİ VERİMLİLİĞİ İÇİN TREN DİRENCİ HESAPLAMALARI. Özet. Abstract TRAIN RESISTANCE CALCULATIONS FOR ENERGY EFFICIENCY

KOÜ. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği ( 1. ve 2. Öğretim ) Bölümü Dinamik Dersi (Türkçe Dilinde) 1. Çalişma Soruları / 24 Eylül 2017

SINAV YÖNERGESİ. Numarası : CEVAP. Adı Soyadı : ANAHTARI A) 512 B) 513 C) 256 D) 1024 E) 1025 A) 252 B) 256 C) 3024 D) 126 E) =?

Termodinamik. Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Lütfullah Kuddusi. Bölüm 2 Problemler. Problem numaraları kitabın «5 th Edition» ile aynıdır.

MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ II FİNAL SINAVI Numara: Adı Soyadı: SORULAR-CEVAPLAR

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İMALAT MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI BAHAR IML-322 İMALATTA OTOMASYON ÖDEV 2 ÇÖZÜMLER Y.Doç. Dr.

BAHAR YARIYILI FİZİK 2 DERSİ. Yrd. Doç. Dr. Hakan YAKUT. Fizik Bölümü

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

KOÜ. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği ( 1. ve 2. Öğretim ) Bölümü Dinamik Dersi (Türkçe Dilinde) 2. Çalişma Soruları / 21 Ekim 2018

Elektrik Müh. Temelleri

CHZ 232 Zenginleştirme Öncesi Hazırlık İşlemleri. Uygulama Dersi Notları

DEMİRYOLU I Demiryolu Mühendisliği 4. HAFTA

Accurax G5 servo motorlar

Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı. ALES / Đlkbahar / Sayısal II / 13 Mayıs Matematik Sorularının Çözümleri

İş-Kinetik Enerji, Potansiyel Enerji, Enerji Korunumu

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ DİNAMİK DERSİ FİNAL SINAVI ÖNCESİ ÖDEV SORULARI

KENTİÇİ RAYLI SİSTEMLERDE BİR MODEL

GÜÇ-TORK. KW-KVA İlişkisi POMPA MOTOR GÜCÜ

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fizik Bölümü Fizik II Dersi Birinci Ara Sınavı

Fiz 1011 I. Vize UYGULAMA

BOYKESİT Boykesit Tanımı ve Elemanları

Hız. t 1 2t 1 3t 1 4t 1. Zaman 1-4- P. Suya göre hızları şekildeki gibi olan K ve L motorlarında, K motoru X noktasında karşı kıyıya çıkmıştır.

TÜDEMSAŞ. Türkiye Demiryolu Makineleri Sanayii A.Ş. ESKİŞEHİR (8 Mayıs 2015)

Q7.1. Bir elma aşağı doğru serbest düşme hareketi yapmaktadır.

SERİ, PARALEL DİRENÇ DEVRELERİ VE KIRCHHOFF KANUNLARI

Elektrik Müh. Temelleri

DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

2. EL ARAÇ EKSPERTİZ RAPORU Bağımsız Oto Ekspertiz Merkezi

HİDROLİK-PNÖMATİK Prof.Dr.İrfan AY 9.BÖLÜM PROBLEMLER

DAĞITIM ŞEBEKELERİNDE GERİLİM DÜŞÜMÜ HESABI Genel Tanımlar Doğru Akımda Enerji Dağıtımı

ELEKTRİKLİ RAYLI ULAŞIM SİSTEMLERİ 2015 MEHMET BAYRAKTUTAR CER DAİRESİ BAŞKANI

Kinetik Problemleri için Çözüm yöntemleri i.) Newton un 2. yasası F = m a. ii.) İş-Enerji Yöntemi. iii.) İmpuls-momentum yöntemi

BAHAR YARIYILI FİZİK 2 DERSİ. Doç. Dr. Hakan YAKUT. Fizik Bölümü

2 TEK BOYUTTA HAREKET

NÖ-A NÖ-B. Adı- Soyadı: Fakülte No:

VERİLER. Yer çekimi ivmesi : g=10 m/s 2

GEZER KREN KÖPRÜSÜ KONSTRÜKSİYONU VE HESABI

DİNAMİK Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü

Uçlarındaki gerilim U volt ve içinden t saniye süresince Q coulomb luk elektrik yükü geçen bir alıcıda görülen iş:

YÜRÜME SİSTEMİ YÜRÜYÜŞ MOTORLARI a Eylül. M. Güven KUTAY 2009 Kasım

DEMİRYOLU I Demiryolu Mühendisliği

TRANSPORT SİSTEMLERİNDE İLERİ KONULAR (VİZE)

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI RAYLI SİSTEMLER TEKNOLOJİSİ TREN DİZİSİNİN OLUŞTURULMASI VE KONTROLÜ 525MT0181

2. EL ARAÇ EKSPERTİZ RAPORU Bağımsız Oto Ekspertiz Merkezi

Doğrusal Momentum ve Çarpışmalar

2009 Kasım. KALDIRMA MOTORU a. M. Güven KUTAY a-kaldirma-motoru.doc

r r r F İŞ : Şekil yörüngesinde hareket eden bir parçacık üzerine kuvvetini göstermektedir. Parçacık A noktasından

MAT 101, MATEMATİK I, ARA SINAV 13 KASIM (10+10 p.) 2. (10+10 p.) 3. ( p.) 4. (6x5 p.) TOPLAM

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI

Taşınım Olayları II MEMM2009 Akışkanlar Mekaniği ve Isı Transferi bahar yy. borularda sürtünmeli akış. Prof. Dr.

9. SINIF FİZİK YAZ TATİLİ ÖDEV KİTAPÇIĞI. MEV Koleji Özel Ankara Okulları

ATCY 33 ATCY 35 ATSOC 15 ATSOC 25 ATSOC 35 ATSOC 55 ATZC 0.5 ATZC 1 ATZC 2 ATZC 3

Bu Bölüm için Sınav Süresi : 30 dakika. Başarılar Dilerim. Yrd. Doç. Dr. Müh. Şenol ŞAHİN

MİLLİ TREN ve TÜBİTAK. Milli ve Özgün Modern Trenlerin Geliştirilmesi

Müdürler: T. Mesut Yalçın, Frank Uwe Scholz...

Soru No Puan Program Çıktısı 1,3,10 1,3,10 1,3,10

1-2 - * Bu Ders Notları tam olarak emin olmamakla birlikte yıllarına aiitir.tekrardan Sn.Hakan Paçal'a çoook tsk ederiz...

Prof. Dr. Hilmi Berk Çelikoğlulu Mehmet Ali Silgu. Konu

Mühendislik Mekaniği Dinamik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Kinetik Enerji ve İş-Kinetik Enerji Teoremi. 2. Bir cismin kinetik enerjisi negatif bir değere sahip olabilir mi? Açıklayınız.

YÖNETMELİK. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından: DEMİRYOLU EMNİYET KRİTİK GÖREVLER YÖNETMELİĞİ

V = g. t Y = ½ gt 2 V = 2gh. Serbest Düşme NOT:

Transkript:

TC ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ULAŞ. MYO/RAYLI SİSTEMLER İŞLETMECİLİĞİ PROGRAMI RAY120 Tren Mekaniği 2016-2017 Bahar Dönemi Final Sınavı Öğrenci Adı Soyadı : 1 2 3 4 5 6 Top Numarası : Not: Sınav süresi 40 dk dır. İlk 15 dk sınavdan çıkılmayacaktır. Her bir sorunun puan değeri üzerinde yazmaktadır. Her bir soru altındaki boş alana cevaplanacaktır. Hesap makinası kullanmak serbesttir. Hesap makinası alışverişi yapılmayacaktır. Başarılar dilerim. Yrd. Doç. Dr. Ömür AKBAYIR, Konuk Öğr. Gör. Ceylan URLU 1. Bir elektrikli lokomotifin tekerlek gücü 3162 kw dır. Lokomotifi TCDD kurallarına göre numaralandırınız. Fabrikadan 10. çıkan lokomotifi yazınız? (15 puan) 1 BG=0,736 kw 3162 0,736 = 4296BG E 43010 3. Divriği-İskenderun arasında çalışan bir cevher treni 15 vagondan oluşmuştur. Bir cevher vagonun cevher yüklü ağırlığı darası ile birlikte toplam 80 ton dur. Her bir vagonun fren ağırlığı 45 ton dur. Trenin fren muayenesinde 5 vagonun freninin arızalı olduğu görülmüş ve frenleri iptal edilmiştir. Yani 5 vagon frensiz konuma düşmüştür. Buna göre trenin sefere gidip gitmeyeceğine, gidecek ise hangi nedenle, gitmeyecek ise hangi nedenle olduğunu yazınız? (20 puan) Vagon âdeti Vagon ağırlığı (ton) Fren ağırlığı (ton) 15 80 45 (5X) G v: 15.80=1200 ton P s: (15-5).45=450 ton 2. Bir çeken aracın tekerleklerine 3600 kw lık güç uygulanmaktadır. 80 km/h hızdaki tekerlek kuvvetini hesaplayınız? (10 puan) P: 3600 kw V: 80 km/h F:? kp F. 80 3600 = F=16515 kw Φ = P s G. Φ = 450 1200. Φ= 37,5 Yük trenleri, %41 in altında fren yüzdesi ile çalıştırılamaz. Bu nedenle tren gidemez. 1

4. Frenleme oranı %60 olan bir trenin 23 (binde 23) rampa inişte 30 km/h hızla seyrederken frene geçiyor. Buna göre duruş mesafesini hesaplayınız? (15 puan) Φ: 60 i: 23 V: 30km/h S fr:? m a f = Φ + 7 1,1. 26. (a f ± i + 0,83. V İnişte (-,) Çıkışta (+) a f = Φ + 7 a f = 60 + 7 a f = 0,4437 m/s 2 1,1. 26. (a f i + 0,83. V 1,1. 30 2 26. (0,4437 23 + 0,83.30 203 m 6. C o C o dingil düzeninde 120 ton ağırlığındaki bir elektrikli lokomotifin tekerlek gücü 3000 kw dır. Lokomotifin 25 kp/ton eşdeğer rampada 40 km/h hızda çekeceği karışık yükü hesaplayınız? (25 puan) Verilenler n: 6 G L: 120 ton P: 3000 kw r e: 25 kp/ton V: 40 km/h G V:? ton F=R LS+r vs.g v+r e.(g L+G V) R LS=0,65. G L+13.n+0,01. G L.V+0,045. r vs = 2 + 0,057. R VS=r VS.G V R LS=0,65. 120+13.6+0,01. 120.40+0,045.40 2 R LS=276 kp r vs = 2 + 0,057. r vs = 2 + 0,057. 402 r vs=2,9 F. 40 3000 = F=27525 kp 5. B ob o dingil düzeninde 120 ton ağırlığında bir elektrikli lokomotifin km/h hızındaki seyir direncini hesaplayınız? (15 puan) Verienler n: 4 G L:120 ton V: km/h R Ls:? kp F=R LS+r vs.g v+r e.(g L+G V) 27525=276+2,9.G v+25.(120+g V) G V=869 ton R s=0,65. G L+13.n+0,01. G L.V+0,045. R ds=0,65.120+13.4+0,01.120.+0,045. 2 R Ls=700kp 2

TC ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ULAŞ. MYO/RAYLI SİSTEMLER İŞLETMECİLİĞİ PROGRAMI RAY120 Tren Mekaniği 2016-2017 Bahar Dönemi Quiz Sınavı Öğrenci Adı Soyadı : 1 2 3 4 5 Top Numarası : Not: Sınav süresi 40 dk dır. İlk 15 dk sınavdan çıkılmayacaktır. Her bir sorunun puan değeri üzerinde yazmaktadır. Her bir soru altındaki boş alana cevaplanacaktır. Hesap makinası kullanmak serbesttir. Hesap makinası alışverişi yapılmayacaktır. Başarılar dilerim. Yrd. Doç. Dr. Ömür AKBAYIR, Konuk Öğr. Gör. Ceylan URLU 1. Bir dizel elektrikli lokomotifin tekerlek gücü 1825 kw dır. Lokomotifi TCDD kurallarına göre numaralandırınız. Fabrikadan 5. çıkan lokomotifi yazınız? (20 puan) 1 BG=0,736 kw 1825 0,736 = 2480BG Bu değer dizelli çeken araçlarda; dizel motorunun şaft gücünü elektrikli çeken araçlarda tekerlek gücünü gösterir P tde = P. 1,33 P tde = 2480.1,33 P tde = 3298 DE 33005 3. Divriği-İskenderun arasında çalışan bir cevher treni 15 vagondan oluşmuştur. Bir cevher vagonun cevher yüklü ağırlığı darası ile birlikte toplam 80 ton dur. Her bir vagonun fren ağırlığı 45 ton dur. Trenin fren muayenesinde 4 vagonun freninin arızalı olduğu görülmüş ve frenleri iptal edilmiştir. Yani 4 vagon frensiz konuma düşmüştür. Buna göre trenin sefere gidip gitmeyeceğine, gidecek ise hangi nedenle, gitmeyecek ise hangi nedenle olduğunu yazınız? (20 puan) Vagon âdeti Vagon ağırlığı (ton) Fren ağırlığı (ton) 15 80 45 (4X) G v: 15.80=1200 ton P s: (15-4).45=495 ton Φ = P s G. Φ = 495 1200. Φ= 41,25 2. Bir çeken aracın tekerleklerine 3600 kw lık güç uygulanmaktadır. 80 km/h hızdaki tekerlek kuvvetini hesaplayınız? (20 puan) Yük trenleri, %41 in altında fren yüzdesi ile çalıştırılamaz. Bu nedenle tren gider. P: 3600 kw V: 80 km/h F:? kp F. 80 3600 = F=16515 kw 1

4. Frenleme oranı %60 olan bir trenin 23 (binde 23) rampa inişte 30 km/h hızla seyrederken frene geçiyor. Buna göre duruş mesafesini hesaplayınız? (20 puan) Φ: 60 i: 23 V: 30km/h S fr:? m a f = Φ + 7 1,1. 26. (a f ± i + 0,83. V İnişte (-,) Çıkışta (+) 5. B ob o dingil düzeninde 120 ton ağırlığında bir elektrikli lokomotifin km/h hızındaki seyir direncini hesaplayınız? (20 puan) Verienler n: 4 G L:120 ton V: km/h R Ls:? kp R s=0,65. G L+13.n+0,01. G L.V+0,045. R ds=0,65.120+13.4+0,01.120.+0,045. 2 R Ls=700kp a f = Φ + 7 a f = 60 + 7 a f = 0,4437 m/s 2 1,1. 26. (a f i + 0,83. V 1,1. 30 2 26. (0,4437 23 + 0,83.30 203 m 2

TC ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ULAŞ. MYO/RAYLI SİSTEMLER İŞLETMECİLİĞİ PROGRAMI RAY120 Tren Mekaniği 2016-2017 Bahar Dönemi Vize Sınavı Öğrenci Adı Soyadı : 1 2 3 4 5 6 Top Numarası : Not: Sınav süresi 40 dk dır. İlk 15 dk sınavdan çıkılmayacaktır. Her bir sorunun puan değeri üzerinde yazmaktadır. Her bir soru altındaki boş alana cevaplanacaktır. Hesap makinası kullanmak serbesttir. Hesap makinası alışverişi yapılmayacaktır. Başarılar dilerim. Yrd. Doç. Dr. Ömür AKBAYIR, Konuk Öğr. Gör. Ceylan URLU 1. Bir çeken aracın tekerleklerine 3600 kw lık güç uygulanmaktadır. 80 km/h hızdaki tekerlek kuvvetini hesaplayınız? (10 puan) P: 3600 kw V: 80 km/h F:? kp F. 80 3600 = F=16515 kw 3. Bir hızlı trenin ortalama hızı 60 m/saniye dir. Bu tren 650 km lik mesafeyi ne kadar zamanda gider? (15 puan) V ort: 60 m/saniye: 216 km/h m/saniye değerini km/h değerine çevirmek için 3,6 ile çarparız. S: 650 km Δt:? saat? dakika V ort = S Δt 216 = 650 Δt Δt= 3 saat= 10800 saniye=180 dk 2. B o B o 2 2 B o B o dingil düzenindeki bir elektrikli, 160 ton ağırlığındaki banliyö tren setinin (dizisinin) 60 ve 80 km/h hızlarındaki seyir dirençlerini hesaplayınız? (15 puan) Verilenler n: 12 Gd: 160 ton R ds:? kp (V: 60 km/h için) R ds:? kp (V: 80 km/h için) R ds=0,65. G d+13.n+0,01. G d.v+0,031.(v+15) 2 V: 60 km/h için; R ds=0,65.160+13.12+0,01.160.60+0,031.(60+15) 2 R ds=530kp V: 80 km/h için; R ds=0,65.160+13.12+0,01.160.80+0,031.(80+15) 2 R ds=668kp 4. Dever yüksekliği 130 mm olan 400 metre kurp yarıçapında yolda bir trenin yapabileceği hızı pratik dever formülüyle hesaplayınız? (10 puan) d: 130 mm ρ: 400 m V max :? km/h d = 8. V2 ρ 130 = 8. 400 V max = 81 km/h 1

5. Bir metro treninin yolculu ağırlığı 220 tondur. Tren 20 saniyede 72 km/h hıza ulaşmaktadır. Trenin kütle faktörü k=0,10 dur. İvmelendirme (akselerasyon) kuvvetini hesaplayınız? (25 puan) Verilenler G=220 ton V 1= 0 km/h = 72 km/h Δt= 20 saniye k= 0,10 R a=? kp km/h değerini m/saniye değerine çevirmek için 3,6 ya böleriz. a = V Δt a = 72/3,6 20 a= 1 m/s 2 R a=r a.g r a = 0 (1 + k). a 9,81 r a = 0 (1 + 0,10). 1 9,81 r a = 112kp/ton R a = 112.220 R a = 24640 kp 6. 18 (binde 18) rampa ve bu rampada 400 metre kurp yarıçapı olan bir güzergâhta 800 tonluk karışık yük vagonlarından oluşan bir treni 120 ton ağırlığında C oc o dingil düzenindeki bir lokomotifle 60 km/h hızla çekilecektir. Lokomotifin tekerlek gücünü hesaplayınız? (25 puan) Verilenler i=r k: 18 ρ=400 m G V: 800 ton G L: 120 ton n: 6 V: 60 km/h P:? kw r vs = 2 + 0,057. R VS=r VS.G V r vs = 2 + 0,057. 602 r VS =4.05 kp/ton R VS=4,05.800 R VS=3240 kp r k = 800 ρ R k=r k.g G=G L+G v r k = 800 400 r k= 2 kp/ton G=120+800 G=920 ton R k=2.920 R k=1840 kp i=r r R r= r r.g G=G L+G v G=120+800 G=920 ton R r= 18.920 R r=16560 kp R e=r k+r r R e=1840+16560 R e=18400 kp F= 390+3240+1840+16560 F= 22030 kp c) P = 22030.60 P=3602 kw F=R LS+ R VS+ R k+ R r R LS=0,65. G L+13.n+0,01. G L.V+0,045. R LS=0,65. 120+13.6+0,01.120.60+0,045.60 2 R LS=390 kp 2

TC ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ULAŞ. MYO/RAYLI SİSTEMLER MAKİNA/MAKİNİSTLİK PROGRAMI RAY120 Tren Mekaniği/RAY251 Tren Mekaniği I Final Sınavı Öğrenci Adı Soyadı : 1 2 3 4 5 6 7 Top Numarası : Not: Sınav süresi 50 dk dır. İlk 15 dk sınavdan çıkılmayacaktır. Her bir sorunun puan değeri üzerinde yazmaktadır. Her bir soru altındaki boş alana cevaplanacaktır. Hesap makinası kullanmak serbesttir. Hesap makinası alışverişi yapılmayacaktır. Başarılar dilerim. Yrd. Doç. Dr. Ömür AKBAYIR, Konuk Öğr. Gör. Ceylan URLU 1. Bir dizel elektrikli lokomotifin tekerlek gücü 1825 kw dır. Lokomotifi TCDD kurallarına göre numaralandırınız. Fabrikadan 22. çıkan lokomotifi yazınız? (10 puan) 1 BG=0,736 kw 1825 0,736 = 2480BG Bu değer dizelli çeken araçlarda; dizel motorunun şaft gücünü elektrikli çeken araçlarda tekerlek gücünü gösterir P tde = P. 1,33 P tde = 2480.1,33 P tde = 3298 DE 33022 2. 120 ton ağırlığında bir lokomotifin tekerleklerine 30 km/h hızda uygulanacak azami gücü hesaplayınız? (10 puan) G L: 120 ton V: 30 km/h P:? kw µ v = 7500 44 + V + 161 F=µ v.g L µ v = 7500 44 + V + 161 µ v = 7500 44 + 30 + 161 µ v = 262 kp/ton F=µ v.g L F=262.120 F=31482 kp P = 31482.30 P=2573 kw 1

3. 20 (binde 20) rampada bir lokomotifin çektiği yük 550 ton dur. Bu rampada 1 tonluk bir yükü bir defada çıkarmak için ranfor lokomotif verilecektir. Koşum takımları tonluktur. Buna göre gerekli ranfor lokomotif sayısını ve ranfor lokomotifin yerini belirleyiniz? (15 puan) i:20 G v = 30000 5 + i G vt=g v.n tonluk koşum takımları ile rampadan çekilecek toplam yük G vt, G vt = G V. N 30000 ise destek lokomotifi önden 5+i G vt = G V. N > 30000 ise destek lokomotifi arkadan 5+i verilmelidir. Gerekli lokomotif sayısı : G vt=g v.n 1=550.N N=2 adet lokomotif gerekli olup, bunlardan biri esas lokomotif diğeri destek lokomotifidir. Şimdi destek lokomotifin yerini saptayalım. G V. N? 30000 5+i 550.2 30000 5+20 1 1200 olduğundan destek lokomotifi önden verilir 4. Divriği-İskenderun arasında çalışan bir cevher treni 15 vagondan oluşmuştur. Bir cevher vagonun cevher yüklü ağırlığı darası ile birlikte toplam 80 ton dur. Her bir vagonun fren ağırlığı 45 ton dur. Trenin fren muayenesinde 3 vagonun freninin arızalı olduğu görülmüş ve frenleri iptal edilmiştir. Yani 3 vagon frensiz konuma düşmüştür. Buna göre trenin sefere gidip gitmeyeceğine, gidecek ise hangi nedenle, gitmeyecek ise hangi nedenle olduğunu yazınız? (20 puan) Vagon âdeti Vagon ağırlığı (ton) Fren ağırlığı (ton) 15 80 45 (3X) G v: 15.80=1200 ton P s: (15-3).45=540 ton Φ = P s G. Φ = 540 1200. Φ= 45 Yük trenleri, %41 in altında fren yüzdesi ile çalıştırılamaz. Bu nedenle tren gider. 2

5. Frenleme oranı %50 olan bir trenin 15 (binde 15) rampa inişte 60 km/h hızla seyrederken frene geçiyor. Buna göre duruş mesafesini hesaplayınız? (10 puan) Φ: 50 i: 15 V: 60km/h S fr:? m a f = Φ + 7 1,1. 26. (a f ± i İnişte (-,) Çıkışta (+) 6. Dever yüksekliği 110 mm olan bir hatta kurp yarıçapı 500 m dir. Bu hatta yapılacak azami hızı hesaplayınız? (10 puan) d: 110 mm ρ: 500 m V max :? km/h d = 8. V2 ρ 110 = 8. 500 V max = 83 km/h a f = Φ + 7 a f = 50 + 7 a f = 0,3775 m/s 2 1,1. 26. (a f i 1,1. 60 2 26. (0,3775 15 670 m 3

G=720 ton 7. 20 (binde 20) rampa ve kurp yarıçapı 400 metre olan bir hatta 600 ton luk karışık yük 120 ton ağırlığında lokomotif ile çekilecektir. Hattın dingil yükü 20 ton dur. 40 km/h hızda çekmek için; a) Lokomotifin dingil düzenini belirleyiniz? (5 puan) a) Lokomotifin tekerlek kuvvetini hesaplayınız? (15 puan) b) Tekerlek gücünü hesaplayınız? (5 puan) Verilenler i=r k: 20 ρ=400 m G V: 600 ton G L: 120 ton p:20 ton V: 40 km/h n:? Dingil düzeni:? F:? kp P:? kw a) n = G L ρ R k=2.720 R k=1440 kp i=r r R r= r r.g G=G L+G v G=120+600 G=720 ton R r= 20.720 R r=14400 kp F= 276+1747+1440+14400 F= 17863 kp c) P = 17863.40 P=1947 kw n = 120 20 n= 6 C o C o b) F=R LS+ R VS+ R k+ R r R LS=0,65. G L+13.n+0,01. G L.V+0,045. R LS=0,65. 120+13.6+0,01.120.40+0,045.40 2 R LS=276 kp r vs = 2 + 0,057. R VS=r VS.G V r vs = 2 + 0,057. 402 r VS =2.91 kp/ton R VS=2,91.600 R VS=1747 kp r k = 800 ρ R k=r k.g G=G L+G v r k = 800 400 r k= 2 kp/ton G=120+600 4

TC ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ULAŞ. MYO/RAYLI SİSTEMLER MAKİNA/MAKİNİSTLİK PROGRAMI RAY120 Tren Mekaniği/RAY251 Tren Mekaniği I Quiz Sınavı Öğrenci Adı Soyadı : 1 2 3 4 5 6 7 8 Top Numarası : Not: Sınav süresi 50 dk dır. İlk 15 dk sınavdan çıkılmayacaktır. Her bir sorunun puan değeri üzerinde yazmaktadır. Her bir soru altındaki boş alana cevaplanacaktır. Hesap makinası kullanmak serbesttir. Hesap makinası alışverişi yapılmayacaktır. Başarılar dilerim. Yrd. Doç. Dr. Ömür AKBAYIR, Konuk Öğr. Gör. Ceylan URLU 1. Bir elektrikli lokomotifin tekerlek gücü 3162 kw dır. Lokomotifi TCDD kurallarına göre numaralandırınız. Fabrikadan 45. çıkan lokomotifi yazınız? (10 puan) 1 BG=0,736 kw 3162 0,736 = 4296BG E 43045 2. Ankara-İstanbul YHT hattının uzunluğu 545 km. dir. Ankara dan hareket eden bir YHT 3 saat 10 dakikada İstanbul a varmaktadır. Trenin ortalama hızını km/h cinsinden hesaplayınız? (10 puan) S: 545 km Δt: 3 saat 10 dakika V ort:? km/h V ort = S Δt 10 dakika saat cinsinden 10/60: 0,17 saatdir. Δt: 3,17 saat olur. 3. Bir karışık yük treninde aşağıda yazılı vagonlar bulunmaktadır. 50 tonluk 7 vagondan her birinin fren ağırlığı 28 ton, 40 tonluk 12 vagondan her birinin fren ağırlığı 25 ton, 80 tonluk 5 vagondan her birinin fren ağırlığı 45 ton, Tren teşkil edildikten sonra yapılan fren denemesinde; 50 tonluk vagondan 2 adedinin, 80 tonluk vagondan 2 adedinin freninin arızalı olduğu görülmüş ve bu vagonların freni iptal edilmiştir. Bu trenin gönderilip gönderilemeyeceğine işletmeci olarak karar veriniz? (15 puan) Vagon âdeti Vagon ağırlığı (ton) Fren ağırlığı (ton) 7 50 28 (2X) 12 40 25 5 80 45(2X) G v: 7.50+12.40+5.80=1230 ton P s: (7-2).28+12.25+(5-2).45=575 ton Φ = P s G. Φ = 575 1230. Φ= 46,7 Yük trenleri, %41 in altında fren yüzdesi ile çalıştırılamaz. Bu nedenle tren gider. V ort = 545 3,17 V ort: 172 km/h 1

4. C o C o dingil düzeninde 120 ton ağırlığındaki bir elektrikli lokomotifin tekerlek gücü 3000 kw dır. Lokomotifin 25 kp/ton eşdeğer rampada 40 km/h hızda çekeceği karışık yükü hesaplayınız? (10 puan) Verilenler n: 6 G L: 120 ton P: 3000 kw r e: 25 kp/ton V: 40 km/h G V:? ton F=R LS+r vs.g v+r e.(g L+G V) R LS=0,65. G L+13.n+0,01. G L.V+0,045. r vs = 2 + 0,057. R VS=r VS.G V R LS=0,65. 120+13.6+0,01. 120.40+0,045.40 2 R LS=276 kp 5. 130 mm dever yüksekliği olan, 1600 m ve 2500 m kurp yarıçaplarına sahip bir hatta yapılacak azami hızı pratik dever formülü ile hesaplayınız? (10 puan) d: 130 mm ρ 1: 1600 m ρ 2: 2500 m V max1 :? km/h V max2 :? km/h Pratik dever formülü: V max = 4. ρ V max1 = 4. 1600 V max1 = 160 km/h V max2 = 4. 2500 V max2 = 200 km/h r vs = 2 + 0,057. r vs = 2 + 0,057. 402 r vs=2,9 F. 40 3000 = F=27525 kp F=R LS+r vs.g v+r e.(g L+G V) 27525=276+2,9.G v+25.(120+g V) G V=869 ton 6. Bir metro treninin ağırlığı 180 tondur. Metro treni 54 km/h hızla düz yolda giderken frenlemeye geçiyor ve 15 saniye sonra duruyor. Kütle faktörü k:0,10 ve ortalama seyir direnci 2,75 kp/ton dur. Bu verilere göre; a) Metro treninin frenleme kuvvetini hesaplayınız? (10 puan) b) Metro treni frenlemeye geçtikten sonra kaç metre mesafede durur? (5 puan) 2 G: 180 ton ΔV: 54 km/h 54/3,6=15 m/s Δt: 15 saniye k: 0,10 r sort: 2,75 kp/ton F fr:? kp f fr = 0 9,81. (1 + k). a f (r sort + r k ± i) İnişte (+,) Çıkışta (-) a f = ΔV Δt

F fr=f fr.g a f = ΔV Δt km/h i m/s ye çevirmek için 3,6 ya böleriz. ΔV =54/3,6=15 m/s a f = 15 15 a f =1 m/s 2 f fr = 0. (1 + 0,1). 1 (2,75 + 0 ± 0) 9,81 f fr=109,4 kp/ton F fr=f fr.g F fr=109,4.180 F fr=19688 kp 1,1. 26. (a f ± i İnişte (-,) Çıkışta (+) 1,1. 54 2 26. (1 ± 0 S fr=123,4 m 7. 25 (binde 25) rampa inişte 50 km/h hızla seyreden bir trenin frenlemeye geçtikten sonra 0 metre mesafede durabilmesi için frenleme oranı ne olmalıdır? (10 puan) i: 25 V: 50km/h S fr: 0 m Φ:? a f = Φ + 7 1,1. 26. (a f ± i İnişte (-,) Çıkışta (+) 0 = 1,1. 50 2 26. (a f 25 0.26. (a f 0,25) = 1,1. 50 2 26000. (a f 0,25) = 2750 a f 0,25 = 0,10 a f = 0,35 m/s 2 0,35 = Φ + 7 0,35. = Φ+7 Φ = 46,7 3

8. Aşağıda yazılı değerlere göre; Bir demiryolu hattının dingil yükü 20 tondur. Lokomotifin ağırlığı ise 80 tondur. Çekilecek yük: 600 ton karışık yük, 18 (binde 18) ve kurp yarıçapı 400 metredir. Hız 60 km/h dir. Yazılı yükü yazılı eşdeğer rampada 60 km/h hızla çekmek için; a) Lokomotif dingil sayısını ve dingil düzenini yazınız? (5 puan) b) Bu yükü çekecek elektrikli lokomotifin tekerlek kuvvetini hesaplayınız? (10 puan) c) Tekerlek gücünü hesaplayınız? (5 puan) Verilenler p:20 ton G L: 80 ton V: 60 km/h G V: 600 ton i=r k: 18 ρ=400 m n:? Dingil düzeni:? F:? kp P:? kw a) n = G L ρ r k= 2 kp/ton G=80+600 G=680 ton R k=2.680 R k=1360 kp i=r r R r= r r.g G=G L+G v G=80+600 G=680 ton R r= 18.680 R r=12240 kp F= 314+2431+1360+12240 F= 16345 kp c) P = 16345.60 P=2672 kw n = 80 20 n= 4 B o B o b) F=R LS+ R VS+ R k+ R r R LS=0,65. G L+13.n+0,01. G L.V+0,045. R LS=0,65. 80+13.4+0,01.80.60+0,045.60 2 R LS=314 kp r vs = 2 + 0,057. R VS=r VS.G V r vs = 2 + 0,057. 602 r VS =4.05 kp/ton R VS=4,05.600 R VS=2431 kp r k = 800 ρ R k=r k.g G=G L+G v r k = 800 400 4

Öğrenci Adı Soyadı : Numarası : TC ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ULAŞ. MYO/RAYLI SİSTEMLER MAKİNİSTLİK PROGRAMI RAY251 (A ve B) Tren Mekaniği 1 Vize Sınavı Not: Sınav süresi 60 dk dır. İlk 15 dk sınavdan çıkılmayacaktır. Soru kâğıtları geri teslim edilecektir. Her bir sorunun puan değeri üzerinde yazmaktadır. Hesap makinası kullanmak serbesttir. Hesap makinası alışverişi yapılmayacaktır. Başarılar dileriz. Ömür AKBAYR, Ceylan URLU Sorular 1. Bir çeken aracın tekerleklerine 3600 kw lık güç uygulanmaktadır. 60 km/h hızdaki tekerlek kuvvetini hesaplayınız? (10 puan) 2. Dingil düzeni B o 2 2 B o olan bir elektrikli tren setinin yolculu ağırlığı 120 tondur. Trenin 80 km/h hızdaki seyir direncini hesaplayınız? (15 puan) 3. Bir metro treninin yolculu ağırlığı 200 tondur. Tren 20 saniyede 72 km/h hıza ulaşmaktadır. Trenin kütle faktörü k=0,10 dur. İvmelendirme (akselerasyon) kuvvetini hesaplayınız? (15 puan) 4. 20 (binde 20) rampa ve bu rampada 800 metre kurp yarıçapı olan bir güzergâhta 0 ton luk karışık yük vagonlarından oluşan bir treni, 120 ton ağırlığında C o C o dingil düzenindeki bir lokomotifle 50 km/h hızla çekilecektir. Gerekli lokomotif gücünü hesaplayınız? (30 puan) 5. Dever yüksekliği mm olan bir hatta kurp yarıçapı 800 metredir. Bu hatta yapılacak azami hızı pratik dever formülü ile hesaplayınız? (15 puan) 6. 80 ton ağırlığındaki bir lokomotifin 40 km/h hızda tekerleklerine uygulanabilecek kuvveti bulunuz? (15 puan)