GENEL İHALE SÜRECİ (4734 SAYILI KANUN) Tahir TEKİN-İçişleri Bakanlığı İç Denetçisi Kanunun kapsamı Bütçe kaynağı kullanılarak yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım işleri bu kanun kapsamındadır. Kamu harcaması yapılmasını gerektirmeyen ve bütçeden ödenek kullanımı söz konusu olmayan kat ve/veya arsa karşılığı yapım işleri (bu arada yap-işlet modeli) Kanun kapsamında yer almamaktadır. Kamu İhale Genel Tebliği 3.1. İdarelerin kamu kaynağı kullanımını gerektirmeyen işleri 3.1.1. Kamu harcaması yapılmasını gerektirmeyen ve bütçeden ödenek kullanımı söz konusu olmayan kat ve/veya arsa karşılığı yapım işleri 4734 sayılı Kanun kapsamında yer almamaktadır. İdarelere Kanun kapsamı dışındaki kişilerin tasarrufunda bulunan kaynaklardan yapılacak şartlı bağışlarda, bağış şartlarının 4734 sayılı Kanunun uygulanmasını olanaksız hale getirmesi halinde, söz konusu bağış miktarı ile sınırlı olarak yapılacak alımlar, Kanun kapsamında bulunmamaktadır. Yap-işlet-devret modeli Mevzuat: 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun 94/5907 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Yap-işlet-devret modeli Yap-İşlet-Devret modeli, ileri teknoloji ve yüksek maliyet gerektiren projelerin gerçekleştirilebilmesi için kamu kurumlarına bir takım imkânlar ve avantajlar getiren özel bir düzenlemedir. 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun un 3. maddesinin (a) bendinde; ileri teknoloji ve yüksek maddi kaynak ihtiyacı duyulan projelerin gerçekleştirilmesinde kullanılmak üzere geliştirilen özel bir finansman modeli olup, yatırım bedelinin (elde edilecek kâr dahil) sermaye şirketine veya yabancı şirkete, şirketin işletme süresi içerisinde ürettiği mal veya hizmetin idarece veya hizmetten yararlananlarca satın alınması suretiyle ödenmesini ifade eder. şeklinde tanımlanmaktadır.
Yap-işlet-devret modeli ile yaptırılabilecek işler 3996 sayılı Kanun un 2. maddesinin değişik birinci fıkrasında; Bu Kanun, köprü, tünel, baraj, sulama, içme ve kullanma suyu, arıtma tesisi, kanalizasyon, haberleşme, elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticareti, maden ve işletmeleri, fabrika ve benzeri tesisler, çevre kirliliğini önleyici yatırımlar, otoyol, demiryolu, yeraltı ve yerüstü otoparkı ve sivil kullanıma yönelik deniz ve hava limanları ve benzeri yatırım ve hizmetlerin yaptırılması, işletilmesi ve devredilmesi konularında, yap-işlet-devret modeli çerçevesinde sermaye şirketlerinin veya yabancı şirketlerin görevlendirilmesine ilişkin usul ve esasları kapsar denilmektedir. Yap-işlet modeli Belediye mevzuatında 5393 sayılı Kanunun 18/j bendinde geçen bahisten başka bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu durumda, konunun mevcut düzenlemeler ve sınırlamalar ile uygulanmasına yasak getirilmemiş hususlar kapsamında değerlendirilmesi gerekir. İdarelerin kendilerine bağlı döner sermayelerden yapacakları alımlar İdareler kendi bünyelerinde kurulmuş birimleri niteliğinde bulunan ve ayrı bir tüzelkişiliğe sahip olmayan döner sermaye işletmelerinden, bu işletmelerin faaliyet konuları ile sınırlı olmak kaydıyla, ürettikleri mal ve hizmetleri 4734 sayılı Kanunla öngörülen ihale usullerine tabi olmadan temin edebileceklerdir. İdarelerin kendilerine bağlı olan ve ayrı bir tüzel kişiliği bulunan döner sermaye işletmelerinin ürettikleri mal ve hizmetleri ise ancak, anılan Kanunda belirtilen hükümlere uygun olarak temin etmeleri mümkün bulunmaktadır. (Gn. Tebl.) İstisna alımlar Kanunun 3 üncü maddesinde, istisnalar kapsamında yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine yer verilmiştir. Maddenin bentlerinde sayılan bu işler/alımlar, ceza ve yasaklama hükümleri hariç 4734 sayılı Kanuna tabi değildir. Temel ilkeler - 1 İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. Eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işleri kısımlara bölünemez. (4734/ 4)
Temel ilkeler - 2 Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri bir arada ihale edilemez. (4734/ 4) Birden çok mal kaleminin birlikte alındığı bir ihalede; bir veya birden çok mal kaleminin satış faaliyetinin yerine getirilebilmesi için ilgili mevzuat gereğince özel bir izin, ruhsat veya faaliyet belgesi alınması zorunlu, diğer mal kalemleri için ise bu belgelerin alınması zorunlu değil ise alımların birlikte yapılabilmesi için alımlar arasında bağlantı olması ve ihalenin kısmi teklife açılması zorunludur. (Gn.Tbl.-54/2- ğ) Temel ilkeler (md. 4) - 3 Bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usullerdir. Diğer ihale usulleri Kanunda belirtilen özel hallerde kullanılabilir. Ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz. Ancak ertesi mali yılda gerçekleştirilecek süreklilik arz eden hizmet alımları için bir önceki mali yıl sona ermeden ihaleye çıkılabilir. İlgili mevzuatı gereğince Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu gerekli olan işlerde ihaleye çıkılabilmesi için ÇED olumlu belgesinin alınmış olması zorunludur. Ancak, doğal afetlere bağlı olarak acilen ihale edilecek yapım işlerinde ÇED raporu aranmaz. Temel ilkeler 4 (4734/ 4) Kurulun uygun görüşü olmadıkça, Kanunun 21 inci maddesinin (f) bendi ve 22 nci maddesinin (d) bendinde yer alan parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine hizmet alımı amacıyla konulacak ödeneklerinin %10'unu aşamaz. Ön ilan yapılacak hallerde, mali yılın başlangıcından itibaren mümkün olan en kısa sürede bu ilanın yapılabilmesini teminen işin yaklaşık maliyeti hesaplanır ve ihale onayı alınır. İdareler, ertesi yıla geçen veya gelecek yıllara yaygın yüklenmelerini tabi oldukları mali mevzuat ile diğer mevzuat hükümlerini esas alarak gerçekleştirir. (5018 e atıf) İhaleye katılamayacak olanlar - 1 a) Bu Kanun ve diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan veya örgütlü suçlardan veyahut kendi ülkesinde ya da yabancı bir ülkede kamu görevlilerine rüşvet verme suçundan dolayı hükümlü bulunanlar. b) İlgili mercilerce hileli iflas ettiğine karar verilenler. İhaleye katılamayacak olanlar- 2 c) İhaleyi yapan idarenin ihale yetkilisi kişileri ile bu yetkiye sahip kurullarda görevli kişiler.
d) İhaleyi yapan idarenin ihale konusu işle ilgili her türlü ihale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olanlar. e) (c) ve (d) bentlerinde belirtilen şahısların eşleri ve üçüncü dereceye kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenleri. (md.11) İhaleye katılamayacak olanlar-3 (md.11) f) (c), (d) ve (e) bentlerinde belirtilenlerin ortakları ile şirketleri (bu kişilerin yönetim kurullarında görevli bulunmadıkları veya sermayesinin % 10'undan fazlasına sahip olmadıkları anonim şirketler hariç). İhaleye katılamayacak olanlar - 4 Danışmanlık hizmeti veya hizmet alımı suretiyle kendilerine teknik şartname ve/veya yaklaşık maliyet hazırlatılan kişiler (gerçek veya tüzel), o işin ihalesine giremezler. İhale konusu işin danışmanlık hizmetlerini yapan yükleniciler bu işin ihalesine katılamazlar. Aynı şekilde, ihale konusu işin yüklenicileri de o işin danışmanlık hizmeti ihalelerine katılamazlar. Bu yasaklar, bunların ortaklık ve yönetim ilişkisi olan şirketleri ile bu şirketlerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketleri için de geçerlidir. (4734-11/2) İhaleye katılamayacak olanlar - 5 İhaleyi yapan idare bünyesinde bulunan veya idare ile ilgili her ne amaçla kurulmuş olursa olsun vakıf, dernek, birlik, sandık gibi kuruluşlar ile bu kuruluşların ortak oldukları şirketler bu idarelerin ihalelerine katılamazlar. İhaleye katılamayacak olanlar - 6 Bu yasaklara rağmen ihaleye katılan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Ayrıca, bu durumun tekliflerin değerlen-dirilmesi aşamasında tespit edilememesi nedeniyle bunlardan biri üzerine ihale yapılmışsa, teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir. (4734/ md. 11- son fıkra) Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır (md. 10/4): a) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, konkordato ilân eden, işlerini askıya alan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan. b) İflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan.
c) Türkiye'nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan. d) Türkiye'nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan. e) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen../.. f) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, ihaleyi yapan idareye yaptığı işler sırasında iş veya meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğu bu idare tarafından ispat edilen. g) İhale tarihi itibariyle, mevzuatı gereği kayıtlı olduğu oda tarafından mesleki faaliyetten men edilmiş olan. h) Bu maddede belirtilen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen. i) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılan. j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen. (Ek fıkra: 28/3/2007-5615/23 md.) Kurum, dördüncü fıkranın; (c) bendi ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının uygun görüşünü alarak sosyal güvenlik prim borcunun kapsamı ve tutarını; (d) bendi ile ilgili olarak, Gelir İdaresi Başkanlığının uygun görüşünü alarak vergi borcu kapsamına girecek vergileri; tür ve tutar itibariyle belirlemeye yetkilidir. (md. 10/5) (Ek fıkra: 28/3/2007-5615/23 md.) Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. (md. 10/6) Kesinleşmiş vergi borcu olduğu/olmadığı kabul edilen haller (Gnl. Tebl.) 17.4.1. Yıllık gelir, yıllık kurumlar, katma değer, özel tüketim, özel iletişim ve banka ve sigorta muameleleri vergileri, gelir ve kurumlar vergisine ilişkin tevkifatlar ve geçici vergiye ilişkin vergi asılları ile bu vergi türlerine ait vergi ziyaı cezaları, gecikme zam ve faizleri bağlamında toplam 5.000 TL yi aşan tutarlardaki borçlar vergi borcu olarak kabul edilecektir. 17.4.2. İsteklinin; a) Beyan üzerine alınan veya maktu olarak belirlenip ödemesi belirli tarihlerde yapılan vergilerde ödeme vadesi geçmiş olup ödeme yapılmamış ise kesinleşmiş vergi borcu olduğu, b) Vergi borcunun 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde cebren tahsili yolunda tesis edilen işlemlere karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş vergi borcu olduğu,
d) Vadesi geçtiği halde ödenmemiş ancak vergi idaresi tarafından taksitlendirilmiş veya tecil edilmiş vergi borçlarının, vadesindeki ödemeler aksatılmadığı sürece, kesinleşmiş vergi borcu olmadığı, kabul edilecektir. 17.4.3. İsteklilerin vergi borcu olmadığına ilişkin belgeyi, yıllık gelir vergisi veya kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunulan vergi dairesinden almaları, bu belgenin; ihale tarihi itibarıyla olan durumu göstermesi ve ilgili vergi dairesince, gelir stopaj vergisi ile banka ve sigorta muameleleri vergisi açısından diğer vergi dairelerinden temin edilen bilgiler de dikkate alınarak düzenlenmesi gerekmektedir. (Kamu İhale Gn. Tebl.) Kesinleşmiş SGK pirim borcu olarak değerlendirilmeyecek haller 17.3.2 1) İlgili kanunlara göre tecil ve taksitlendirilerek ya da özel kanunlara göre yeniden yapılandırılarak ödeme planına bağlanan ve anılan kanunlar gereğince tecil ve taksitlendirmeye ya da yapılandırmaya ilişkin taksit ve/veya cari aya ilişkin ödeme yükümlükleri yerine getirilmiş olması kaydıyla, tecil ve taksitlendirmeye ya da yeniden yapılandırmaya konu prim, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi, kesenek, kurum karşılığı ile bunların fer ileri, (Gn. Tebl.) 2) 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını aşmayan ve (a) bendi kapsamına giren (7 numaralı alt bendinde belirtilen borçlar hariç) sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunların fer ileri toplamından oluşan borçlar, (Asgari ücret x 6,5 x 3 = ) 3) 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre tespit edilen sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını aşmayan ve (a) bendinin 7 numaralı alt bendinde belirtilen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunların fer ileri toplamından oluşan borçlar, (Alt yüklenici çalıştırılan işlerde) (Asg. Ücr. x 6,5 x 6 = ).../... 9) Tasarrufa teşvik kesintisi ve katkı tutarları, konut edindirme yardımı, idari para cezaları borçları, 10) İlgili Kanunlar uyarınca takip ve tahsil görevi verilmiş olan özel işlem vergisi, eğitime katkı payı ve Damga Vergisi ile bunlara bağlı gecikme zamları, kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olarak değerlendirilmeyecektir.
İsteklinin; a) İlgili mevzuatına göre tahakkuk eden prim borçlarının süresi içinde ödenmemesi halinde kesinleşmiş prim borcu olduğu, b) Prim borcuna karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş prim borcu olduğu, c) Prim borcunun 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde cebren tahsili yolunda tesis edilen işlemlere karşı dava açılması halinde, bu dava sürecinde veya sonucunda takip ve tahsili durduracak geçici veya nihai bir karar bulunmadığı durumlarda kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olduğu, d) Vadesi geçtiği halde ödenmemiş ancak ilgili kurum tarafından belli bir vadeye bağlanarak tecil edilmiş prim borçlarının, vadesindeki ödemeler aksatılmadığı sürece, kesinleşmiş prim borcu olmadığı, kabul edilecektir. İhale süreci (İhale öncesi işler) İhtiyacın ortaya çıkması İhtiyacın belirlenerek, miktarının, büyüklüğünün ve süresinin ortaya konulması (mal, hizmet, yapım işi olarak) Mal : Satın alınan her türlü ihtiyaç maddeleri ile taşınır ve taşınmaz mal ve hakları, Hizmet : Bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme, muhasebe, piyasa araştırması ve anket, danışmanlık, tanıtım, basım ve yayım, temizlik, yemek hazırlama ve dağıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, koruma ve güvenlik, meslekî eğitim, fotoğraf, film, fikrî ve güzel sanat, bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile yazılım hizmetlerini, taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri, (20/11/2008 tarihli ve 5812 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle; bu tanımda yer alan mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, imar uygulama, her ölçekte imar planı ibareleri metinden çıkarılmıştır; danışmanlık hizmeti tanımına dahil edilmiştir.) Yapım : Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama tesisi, toprak ıslahı, taşkın koruma ve dekapaj gibi her türlü inşaat işleri ve bu işlerle ilgili tesisat, imalat, ihzarat, nakliye, tamamlama, büyük onarım, restorasyon, çevre düzenlemesi, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj işleri ile benzeri yapım işlerini,
Danışmanlık hizmetlerinin kapsamı (Danış Hiz. Uyg. Y. Md. 6) (1) Kanunun 48 inci maddesinde belirtilen mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı, imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım, teknik şartname hazırlanması, denetim ve kontrolörlük gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki hizmetler, danışmanlık hizmet sunucularından alınır../.. (2) Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde belirtilen yapımla ilgili hizmet işlerinin tamamı danışmanlık hizmetlerinin kapsamında olup, bu işler aşağıda sayılmıştır: a) İmar planlarının hazırlanması. b) Planlama, fizibilite ve yapılabilirlik etüdleri. c) Yapımla ilgili sondaj zemin etüdleri. ç) Topoğrafya çalışmaları ve harita işleri (sayısal kadastral harita hizmetleri hariç). d) ÇED raporu hazırlanması. e) Yapımla ilgili mühendislik ve mimarlık tasarım hizmetleri. f) Yapımla ilgili mühendislik ve mimarlık tasarım kontrollüğü. g) Yapım işi kontrollüğü ve yapı denetimi. ğ) Yapım işi ihalesine ilişkin teknik şartname hazırlanması. Elektrik Alımları -1 Elektrik Piyasası Serbest Tüketici Yönetmeliği 26/01/2011 tarih ve 3054 sayılı EPDK Kararı (serbest tüketici limitinin belirlenmesine ilişkin) Kamu İhale Kurulu Kararı (17.06.2011 tarih ve 2011/DK.D-105 sayılı ) Elektrik alımları -2 Serbest tüketici sayılan idareler elektrik ihtiyaçlarını 4734 sayılı Kanun hükümlerine göre ihale suretiyle temin edebileceklerdir. Elektrik alım ihaleleri mal alımı şeklinde yapılacaktır. Elektrik Piyasası Serbest Tüketici Yönetmeliği (md. 4)
Serbest olmayan tüketici: Elektrik enerjisi ve/veya kapasite alımlarını sadece, bölgesinde bulunduğu perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketi veya perakende satış şirketlerinden yapabilen gerçek veya tüzel kişi Serbest tüketici: Kurul tarafından belirlenen elektrik enerjisi miktarından daha fazla tüketimde bulunması veya iletim sistemine doğrudan bağlı olması nedeniyle tedarikçisini seçme serbestisine sahip gerçek veya tüzel kişi Serbest Tüketici Limiti (EPDK KARARI) Karar No: 4250, Karar Tarihi: 24/01/2013 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 5 inci maddesinin altıncı fıkrasının (b) bendi ve Elektrik Piyasası Serbest Tüketici Yönetmeliğinin 10 uncu maddesi hükümleri uyarınca serbest tüketici limitine ilişkin aşağıdaki Karar alınmıştır: Madde 1 Serbest tüketici limiti 5000 kwh olarak uygulanır. Madde 2 Bu Karar yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Madde 3 Bu Kararı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür. Hizmet alımı ihalelerinde iş tanımı (Gn. Tebl. Md. 69.1.) Bazı ihalelerin şartnamelerinde, iş tanımı yapılmadan sadece personelin sayısı ve niteliklerinin belirtilmesi ile yetinildiği görülmektedir. Hizmetin tanımı yapılmadan ve teknik şartnamede ihale konusu işin ayrıntılarına yer verilmeden sadece çalıştırılacak personelin sayısı ve niteliği belirtilmek suretiyle ihaleye çıkılmasının hizmet alımı değil idarenin dolaylı olarak personel istihdam etmesi anlamına geldiği, bu durumun ise 4734 sayılı Kanunun tanımlara ilişkin 4 üncü maddesi ile temel ilkeleri düzenleyen 5 inci maddesine ve 4735 sayılı Kanunun, hizmet alımına ilişkin sözleşmelerde iş tanımı yapılmasını zorunlu kılan 7 nci maddesine aykırılık teşkil edeceği hususuna dikkat edilmelidir. Proje/teknik şartname hazırlanması İhtiyaç duyulan mal ve hizmet alımları veya yapım işinin detaylı tanımları ile teknik özellikleri ve varsa, bunlara ilişkin standartların yer aldığı bir teknik şartname ve/veya proje hazırlaması. Teknik şartnamelerde idarenin isteğinin açık, net ve tereddüde yer vermeyecek şekilde belirtilmesi gerekir
Mal alımlarında, Teknik şartnamelerde, Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmez. Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde "veya dengi" ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir. (4734/12) Mal alımlarında Teknik şartnamelerde, Yedek parça alımlarında, yedek parçasına ihtiyaç duyulan ana malın marka ve modeli belirtilerek teknik şartname düzenlenebilir. Teknik şartnamede, alım konusu malın ambalajlanması ve etiketlenmesi ile kullanım kılavuzuna yönelik düzenleme yapılabilir. Teknik şartnamede, alım konusu malın montajı ve satış sonrası servisi ile yedek parçasının sağlanmasına yönelik düzenleme yapılabilir. Teknik şartnamenin hizmet alımı yoluyla hazırlatılması Teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler 4734 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak danışmanlık hizmet sunucularına ihale yoluyla hazırlat-tırılabilir. Teknik şartname hazırlatılması Danışmanlık Hizmeti Alımı işidir Danışmanlık hizmetlerinin kapsamı : Kanunun 48 inci maddesinde belirtilen mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı, imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım, teknik şartname hazırlanması, denetim ve kontrolörlük gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki hizmetler, danışmanlık hizmet sunucularından alınır. (Danş.Hiz.Uyg.Y. - md. 6/1) Teknik şartnamenin hizmet alımı yoluyla hazırlatılması Danışmanlık hizmetleri, sadece belli istekliler arasında ihale usulü ile ihale edilir. Ancak yaklaşık maliyeti 13 üncü maddenin (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarının (189.511.- TL) dört katının altında kalan danışmanlık hizmetleri, hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilebilir.
Teknik şartnameler standart forma bağlı değildir Teknik şartnameler standart forma bağlı değildir. İdarece işin niteliğine göre ve teknik detayları ortaya koyacak şekilde hazırlanır/hazırlatılır. İdari şartname- 1 (1) İdare, uygulayacağı ihale usulüne ilişkin bu Yönetmelik ekinde yer alan tip idari şartnameyi esas alarak idari şartnamesini hazırlar. Tip idari şartnamede boş bırakılan veya dipnota alınan hususlar, işin özelliğine göre 4734 sayılı Kanun, 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmayacak şekilde düzenlenir. (HUY.- 14)./.. İdari şartname- 2 (2) İdare, tip idari şartnamede düzenlenmeyen, ancak işin özelliğine göre düzenlenmesine gerek duyulan hususları, 4734 ve 4735 sayılı Kanunlar ile diğer mevzuat hükümlerine aykırı olmamak koşuluyla, maddeler halinde düzenleyerek Diğer Hususlar bölümüne ekleyebilir. (HUY.- 14) Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler 1 - Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin saptanması amacıyla öngörülecek değerlendirme kriterleri ve istenecek belgeler, rekabeti engelleyecek şekilde belirlenemez. (HUY- 28) - Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur. (HUY- 28) İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur (4734 / 27) a) İşin adı, niteliği, türü ve miktarı, hizmetlerde iş tanımı. b) İdarenin adı, adresi, telefon ve faks numarası. c) İhale usulü, ihale tarih ve saati ile tekliflerin nereye verileceği. d) İsteklilere talimatlar. e) İsteklilerde aranılan şartlar, belgeler ve yeterlik kriterleri. f) İhale dokümanında açıklama isteme ve yapılma yöntemleri. g) Tekliflerin geçerlilik süresi.
h) İhaleye konsorsiyumların teklif verip veremeyeceği, ihale konusu işin tamamına veya bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olup olmadığı, mal alımı ihalelerinde alternatif teklif verilip verilemeyeceği, verilebilecekse alternatif tekliflerin nasıl değerlendirileceği. i) Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden hangisinin teklif fiyatına dahil olacağı. j) Tekliflerin alınması, açılması ve değerlen-dirilmesinde uygulanması gereken ve bu Kanunda belirtilen usul ve esaslar. k) İhale kararının alınmasından sözleşmenin imzalanmasına kadar uygulanması gereken ve bu Kanunda belirtilen usul ve esaslar. l) İhalenin sadece yerli isteklilere açık olup olmadığı ve yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanıp uygulanmayacağı. m) Teklif ve sözleşme türü. n) Geçici ve kesin teminat oranları ile teminatlara ait şartlar../.. o) İhale saatinden önce ihalenin iptal edilmesinde idarenin serbest olduğu. p) Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesinde idarenin serbest olduğu. r) İhale konusu işin başlama ve bitirme tarihi, yapılma yeri, teslim şartları ve gecikme halinde alınacak cezalar. s) Ödeme yeri ve şartlarıyla avans verilip verilmeyeceği, verilecekse şartları ve miktarı ile sözleşme konusu işler için eğer ödenecekse fiyat farkının ne şekilde ödeneceği../.. t) Süre uzatımı verilebilecek haller ve şartları ile sözleşme kapsamında yaptırılabilecek iş artışları ile iş eksilişi durumunda karşılıklı yükümlülükler. u) Vergi, resim ve harçlar ile sözleşme ile ilgili diğer giderlerin kimin tarafından ödeneceği. v) Yapım işlerinde iş ve işyerinin sigortalanması ile yapı denetimi ve sorumluluğuna ilişkin şartlar. y) Denetim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar. z) Anlaşmazlıkların çözümü. (4734/ 27) Yapım işlerinde Arsa temin edilmeden, mülkiyet, kamulaştırma ve gerekli hallerde imar işlemleri tamamlanmadan ve uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz. Arsa temini, mülkiyet ve kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması şartı, baraj ve büyük sulama, içme suyu isale hattı, enerji nakil hattı, trafo, trafo merkezleri, şalt tesisleri, kaptajlar, su depoları, karayolu, liman ve havaalanı, demiryolu, petrol ve doğalgaz boru hattı projelerinde aranmaz (4734/ 62-c)
Yapım işlerinde -1 Uygulama projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle ihale yapılması zorunludur. Ancak, doğal afetler nedeniyle uygulama projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan yapım işlerinde ön veya kesin proje üzerinden, her türlü onarım işleri ile işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerekmesi veya uygulamada imar ve güzergâh değişikliklerinin muhtemel olması nedenleriyle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, (bina işleri hariç), yapım işlerinde ise kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir. (62/c)./.. Büyük projelerde durum İhale konusu yapım işinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenemediği durumlarda ön veya kesin proje üzerinden ihaleye çıkılabilir. (4734/62-c) Yapım işlerinde -2 Bu işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımlar için anahtar teslimi götürü bedel, uygulama projesi yapılamayan kısımlarda ise her bir kalem iş için birim fiyat teklif almak suretiyle ihale yapılabilir (62/c) Yaklaşık maliyet hesabı Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce, ilgili uygulama yönetmeliklerinde belirlenen esas ve usuller uyarınca ayrıntılı miktar ve fiyat araştırması (hizmet alımlarında ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması) yapılarak Katma Değer Vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyet hesap cetveli İhale Onay Belgesine eklenir. Ödenek miktarı belirlenirken yaklaşık maliyet tutarına ilgili mevzuatına göre KDV de dahil edilir. Yaklaşık maliyet gerçekçi hazırlanmalıdır İhale konusu ihtiyacın/işin en uygun fiyatla temin edilebilmesi, ihalenin sağlıklı olarak sonuçlandırılabilmesi açısından yaklaşık maliyetin gerçekçi olarak tespit edilmesi önem arz etmektedir. Kısıtlama Danışmanlık hizmeti veya hizmet alımı suretiyle kendilerine teknik şartname ve/veya yaklaşık maliyet hazırlatılan kişiler (gerçek veya tüzel), o işin ihalesine giremezler.
İhale konusu işin danışmanlık hizmetlerini yapan yükleniciler bu işin ihalesine katılamazlar. Aynı şekilde, ihale konusu işin yüklenicileri de o işin danışmanlık hizmeti ihalelerine katılamazlar. (4734-11/2) Yaklaşık maliyetin idarelerce hesaplanması esastır. Ancak, işin özelliğinden dolayı, idarelerce hazırlanmasının mümkün olmaması sebebiyle teknik şartnamenin danışmanlık hizmeti alınarak hazırlatılması durumunda, bu kapsamda yaklaşık maliyet de aynı danışmanlık hizmet sunucusuna hesaplatılabilir. (Uyg. Yön.) Yaklaşık maliyetin gizliliği söz konusu olduğundan, kendisine yaklaşık maliyet hazırlatılanların o işin ihalesine girememeleri gerekir. Yapım işlerinde yaklaşık maliyet tespitinden önce yapılması gerekenler Arazi ve zemin etüdü yapılması, Proje zorunluluğu, Mahal listesi hazırlanması, Metraj listelerinin hazırlanması, Uygulama projesi yapılamayan onarım işlerinde, rölevelere dayanılarak düzenlenen mahal listeleri ve metrajlar esas alınmalıdır, Birim fiyat ve imalat tariflerinin hazırlanması, Anahtar teslimi götürü bedel işlerde, uygulama projeleri ve mahal listelerine dayalı olarak imalat iş kalemleri veya iş guruplarının teknik tarif ve özellikleri belirlenir. Yaklaşık maliyetin önemi Bütçenin programlanmasında İhtiyacın büyüklüğünün belirlenmesinde (iş artışı - iş eksilişi durumlarında..?) İhale aşamasında ödeneğinin temininde Yeterlik kurallarının belirlenmesinde İhale usulü ve ilan şeklinin belirlenmesinde (3/g, 21/f, 22/d maddelerine göre alımlarda ) Eşik değer mukayesesinde İhalenin yabancı isteklilere açık olup olmaması hususunda Tekliflerin değerlendirilmesinde/karşılaştırılmasında; ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesinde Aşırı düşük teklif değerlendirmelerinde kullanılır.
Yaklaşık maliyet-eşik değer mukayesesi Yaklaşık maliyet dikkate alınarak ihalenin (4734/ 8. md.) eşik değerlerin altında kalıp kalmadığını belirler. Yaklaşık maliyet yürürlükteki eşik değerlerin altında ise, ihaleye yabancı isteklilerin katılıp katılamayacağı idarece belirlenir. Yaklaşık maliyeti eşik değerlere eşit veya üzerindeki ihalelerde ise ihale yerli ve yabancı tüm isteklilere açıktır. Yaklaşık maliyeti eşik değerlere eşit veya üzerindeki ihalelerde yerli istekliler lehine % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanıp sağlanamayacağı belirlenir. İdarelerce, ihale konusu işin (yapım) yaklaşık maliyetine ilişkin fiyat ve rayiçlerin tespitinde; a) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği, ihale konusu işe benzer nitelikteki işlerin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar, b) Kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenerek yayımlanmış birim fiyat ve rayiçler, c) İlgili meslek odaları, üniversiteler veya benzeri kuruluşlarca belirlenerek yayımlanmış fiyat ve rayiçler, ç) Yüklenici veya alt yüklenici olarak faaliyet gösteren, konusunda deneyimli kişi ve kuruluşlardan alınacak, ihale konusu işe benzer nitelikteki işlere ilişkin maliyetler, d) İdarenin piyasa araştırmasına dayalı rayiç ve fiyat tespitleri esas alınır; bunlardan biri veya birkaçı öncelik sırası olmaksızın kullanılabilir. Yapım işlerinde yaklaşık maliyet Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği hükümlerine uygun biçimde iş kalemi ve/veya iş grubu şeklinde tespit edilen imalat miktarlarının, belirlenen ve yüklenici kârı ve genel gider ihtiva etmeyen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutar KDV hariç olarak hesaplanır ve bulunan bu tutara %25 oranında yüklenici kâr ve genel gider karşılığı eklenmek suretiyle yaklaşık maliyet tespit edilir. Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin hesap cetveli ve icmal tablosu hazırlayanlarca imzalanmak suretiyle ihale onay belgesine eklenir. Yaklaşık maliyetin gizliliği- 1 İhale onay belgesi düzenlenirken ekinde yaklaşık maliyet hesap cetveli de yer alır. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilanlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmi ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.
Yaklaşık maliyetin gizliliği- 2 Bu Kanunun uygulanmasında görevliler ile danışmanlık hizmeti sunanlar; ihale süreci ile ilgili bütün işlemlere, isteklilerin iş ve işlemleri ile tekliflerin teknik ve mali yönlerine ilişkin olarak gizli kalması gereken bilgi ve belgelerle işin yaklaşık maliyetini ifşa edemezler, kendilerinin veya üçüncü şahısların yararına kullanamazlar. Aksine hareket edenler hakkında ilgisine göre 58 ve 60 ıncı maddelerde belirtilen müeyyideler uygulanır. (4734/ 61 md.) Md. 58 ihalelere katılmaktan yasaklama Md. 60 Görevlilerin ceza sorumluluğu Yaklaşık maliyetin açıklanması- 1 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin ikinci fıkrası ile İhale Uygulama Yönetmeliklerinin Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler başlıklı maddesi uyarınca, ihale komisyonu tarafından yaklaşık maliyetin, teklif fiyatları ile birlikte, pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte açıklanması gerekmektedir. Bu çerçevede, ihale komisyonu tarafından 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca teklif zarflarının incelenmesinin ardından, teklif zarfları açılmadan önce yaklaşık maliyet açıklanacaktır. (Gn. Tebl. 16.2.4)./.. Yaklaşık maliyetin açıklanması- 2 Ancak, isteklilerce sunulan teklif zarflarının hiçbirinin Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasına uygun olmadığının anlaşılması halinde yaklaşık maliyet açıklanmayacaktır. Kısmi teklif verilmesine imkan tanınan ihalelerde, ihale komisyonu, yaklaşık maliyetin açıklanacağı aşamada, toplam yaklaşık maliyet tutarı ile her bir kısım için belirlenen yaklaşık maliyet tutarını ayrı ayrı açıklayacaktır. (Gn. Tebl. 16.2.6) Yaklaşık maliyetin açıklanması- 3 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin ikinci fıkrası ile Çerçeve Anlaşma İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 33.2 nci maddesi uyarınca ihale komisyonu tarafından yaklaşık maliyetin, teklif fiyatları ile birlikte açıklanması gerekmektedir. Bu çerçevede, ihale komisyonu tarafından 4734 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca teklif zarflarının incelenmesinin ardından, ez az üç adet uygun teklif zarfının bulunmaması durumunda yaklaşık maliyet açıklanmayacaktır. (Gn. Tebl.- 90.1.) Teklif zarfları açılmadan önce yaklaşık maliyetin açıklanmasının sakıncaları Teklif zarfları açılmadan önce yaklaşık maliyet açıklandı; ancak,
Açılan zarfların sonucuna göre, hiç geçerli teklif çıkmaması durumunda.? (tüm isteklilerin de belgelerinin eksik çıkması durumunda?), iş ihale edilemediğinden yeniden ihaleye çıkılacaktır; yeni ihalenin yaklaşık maliyeti açıklanmış olacaktır. Dolayısıyla, Yaklaşık maliyetin, en az bir tane geçerli teklif (belgeleri tam) çıkması durumunda açıklanması daha doğru olacaktır. Kanunun 36 ıncı maddesine göre yaklaşık maliyetin açıklanma zamanı? İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır. İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır Ödeneğinin temini Ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamaz (4734/md.5) (süreç başlatılmadan ödeneği temin edilmelidir) Bütçede yeterli ödeneği bulunmayan işler için yüklenmeye girişilemez. (5018-26) (Ödeneği bulunmaktan kasıt; yeterli ödeneği bulunmasıdır) (Bütçe içi aktarma, ek ödenek verilmesi yollarıyla ödenek temini mümkündür.) Yeterli ödeneğin temin edilmesi gereken en son aşama İhaleye çıkma işi ilan ile birlikte resmiyet kazandığı, ilan ile birlikte idare bu yönde kendini bağlayıcı irade beyanında bulunduğu için, en son bu aşamada (îlan öncesi) yeterli ödeneğin temin edilmesi gerekir. Ödenek üstü harcama (Md. 70) Kamu zararı oluşturmamakla birlikte bütçelere, ayrıntılı harcama programlarına, serbest bırakma oranlarına aykırı olarak veya ödenek gönderme belgelerindeki ödenek miktarını aşan harcama talimatı veren harcama yetkililerine, her türlü aylık, ödenek, zam ve tazminat dahil yapılan bir aylık net ödemeler toplamının iki katı tutarına kadar para cezası verilir.
Yüklenme süresi malî yılla sınırlıdır (5018 26. md.) 5018 sayılı Kanunun, 27 inci maddesinde sayılan işler ertesi yıla geçen yüklenme şeklinde, 28 inci maddesinde sayılan işler yıllara yaygın yüklenme şeklinde gerçekleştirilebilir. 5393 sayılı Kanunun 67 inci maddesinde sayılan temel belediyecilik hizmetlerine ilişkin işler 3 yıla kadar yıllara yaygın yüklenme şeklinde ihale edilebilirler. Kamu ihtiyaçlarının temin yöntemleri (İhtiyaç temin şeklinin belirlenmesi) İhale usulleri kullanılarak (Açık ihale, pazarlık, belli istekliler arasında ihale) Doğrudan temin suretiyle Kanunun istisnaları (3. md.) kapsamında Ön ödeme (avans suretiyle) İhale usulünün tespiti a) Açık ihale usulü, b) Belli istekliler arasında ihale usulü, c) Pazarlık usulü (İdarenin ihale konusu işin teknik detayları ile gerçekleştirme yöntemlerini ve belli hallerde fiyatı isteklilerle görüştüğü ihale usulü) Temel ihale usulü Açık ihale usulü temel ihale usulüdür. (Kanunda belli istekliler arasında ihale usulü de temel ihale usulü olarak belirtilmiştir) Açık ihale tüm isteklilerin teklif verebildiği usuldür İdare, öncelikle bir ihaleyi açık ihale usulü ile yapıp yapamayacağını belirler. Diğer ihale usullerinin uygulanabilmesi için Kamu İhale Kanunu'nda hükme bağlanan koşulların gerçekleşmesi gerekir. Açık ihale usulü dışında bir usul ile alım yapılacaksa; gerekçesi ihale dokümanında mutlaka yer almalıdır. Belli İstekliler Arasında İhale Usulü- 1 Yapım işleri, hizmet ve mal alım ihalelerinden işin özelliğinin uzmanlık ve/veya ileri teknoloji gerektirmesi nedeniyle açık ihale usulünün uygulanamadığı işlerin ihalesi ile yaklaşık maliyeti eşik
değerin yarısını aşan yapım işi ihalelerinde, yapılacak ön yeterlik değerlendirmesi sonucunda idarece davet edilen isteklilerin teklif verebildiği ihale usulüdür. Danışmanlık hizmet alımları da bu usulle yapılır. (DHUY- 4/4) Belli İstekliler Arasında İhale Usulü- 2 10 uncu maddeye uygun olarak belirlenen ve ön yeterlik dokümanı ile ön yeterlik ilânında belirtilen değerlendirme kriterlerine göre adayların ön yeterlik değerlendirmesi yapılır. Belirtilen asgari yeterlik koşullarını sağlayamayanlar yeterli kabul edilmez. Belli İstekliler Arasında İhale- 3 Ön yeterlik ilanında ve dokümanında belirtilmek kaydıyla; yeterlikleri tespit edilenler arasından dokümanda belirtilen kriterlere göre sıralanarak listeye alınan belli sayıda istekli veya yeterli bulunan isteklilerin tamamı teklif vermeye davet edilebilir. Teklif vermeye davet edilmeyenlere davet edilmeme gerekçeleri yazılı olarak bildirilir. (yeterli olduğu halde, belli sayıda isteklinin daveti öngörülen durumlar için) (5812 sayılı Kanunla eklenen hükümler) Genel Tebliğ- (md. 7.1) idarelerin, belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılacak ihalelerde, yeterliği tespit edilenler arasından belli sayıda isteklinin davet edilmesini öngördükleri durumlarda, İhale Uygulama Yönetmeliklerinin Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler başlıklı maddesinde yapılan düzenlemeler doğrultusunda ön yeterlik dokümanında; asgari yeterlik kriterleri ile beşten az olmamak üzere teklif vermeye davet edilecek aday sayısı ve sıralama kriterleri ile puanlama yöntemine yer vermeleri zorunludur. Belli İstekliler Arasında İhale- 4 İşin niteliğine göre rekabeti engellemeyecek şekilde 40 ıncı maddeye uygun olarak belirlenen ve ihale dokümanı ile davet mektubunda belirtilen değerlendirme kriterlerine göre tekliflerin değerlendirmesi yapılarak ihale sonuçlandırılır. İhaleye davet edilebilecek aday sayısının beşten az olması veya teklif veren istekli sayısının üçten az olması halinde ihale iptal edilir. Belli İstekliler Arasında İhale- 5 Teklif veren istekli sayısının üçten az olması nedeniyle ihalenin iptal edilmesi durumunda, ihale dokümanı gözden geçirilerek varsa hatalar ve eksiklikler giderilmek suretiyle, ön yeterliği tespit edilen bütün istekliler tekrar davet edilerek ihale sonuçlandırılabilir. Tekliflerin değerlendirilmesi, ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi ve ihalenin sonuçlandırılması, Açık ihalede olduğu gibi Kanunun 37, 38 ve 40 ıncı maddelerine göre yapılır.
Pazarlık usulünün uygulanabileceği durumlar (md. 21) a) Açık ihale usulü veya belli istekliler arasında ihale usulü ile yapılan ihale sonucunda teklif çıkmaması. b) Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması. c) Savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması. d) İhalenin, araştırma ve geliştirme sürecine ihtiyaç gösteren ve seri üretime konu olmayan nitelikte olması. e) İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özgün nitelikte ve karmaşık olması nedeniyle teknik ve malî özelliklerinin gerekli olan netlikte belirlenememesi. f) (Ek: 30/7/2003-4964/14 md.) İdarelerin yaklaşık maliyeti ellimilyar Türk Lirasına (157.923.TL)* kadar olan mamul mal, malzeme veya hizmet alımları. (Değişik ikinci fıkra: 20/11/2008-5812/7 md.) (b), (c) ve (f) bentlerinde belirtilen hallerde ilan yapılması zorunlu değildir. İlan yapılmayan hallerde en az üç istekli davet edilerek, yeterlik belgelerini ve fiyat tekliflerini birlikte vermeleri istenir. Değişik dördüncü fıkra: 20/11/2008-5812/7 md.) (a), (d) ve (e) bentlerine göre yapılacak ihalelerde, ihale dokümanında belirtilen değerlendirme kriterlerine göre yeterliği tespit edilen istekliler, öncelikle ihale konusu işin teknik detayları ve gerçekleştirme yöntemleri gibi hususlarda fiyatı içermeyen ilk tekliflerini sunar. İdarenin ihtiyaçlarını en uygun şekilde karşılayacak yöntem ve çözümler üzerinde ihale komisyonu her bir istekli ile görüşür. Teknik görüşmeler sonucunda şartların netleşmesi üzerine bu şartları karşılayabilecek isteklilerden, gözden geçirilerek şartları netleştirilmiş teknik şartnameye dayalı olarak fiyat tekliflerini de içerecek şekilde tekliflerini vermeleri istenir. (Değişik beşinci fıkra: 20/11/2008-5812/7 md.) Bu madde kapsamında yapılacak ihalelerde, ilk fiyat tekliflerini aşmamak üzere isteklilerden ihale kararına esas olacak son yazılı fiyat teklifleri alınarak ihale sonuçlandırılır. (Ek fıkra: 30/7/2003-4964/14 md.; Değişik yedinci fıkra: 20/11/2008-5812/7 md.) (b), (c) ve (f) bendi kapsamında yapılan mal alımlarında, malın sözleşme yapma süresi içinde teslim edilmesi ve bunun idarece uygun bulunması halinde, sözleşme yapılması ve kesin teminat alınması zorunlu değildir.
İhale ve ön yeterlik dokümanının verilmesi (4734/ md. 28) İhale ve ön yeterlik dokümanı idarede bedelsiz görülebilir. Ancak, ön yeterlik veya ihaleye katılmak isteyen isteklilerin bu dokümanı satın almaları zorunludur. İlan yapılmayan ihalelerde, ihale dokümanı sadece idare tarafından davet edilenlere satılır. (Ek cümle: 4/7/2012-6353/28 md.) Doğrudan temin 4734 sayılı Kanunun 22 inci maddesinde sayılan durumlarda ihtiyaçlar doğrudan temin suretiyle karşılanabilir. Doğrudan temin bir ihale usulü olmamakla birlikte yine bu Kanun kapsamında yapılan bir ihtiyaç temin yöntemidir. (mal alımı, hizmet alımı ve yapım işi için uygulanabilir) Doğrudan teminde ihtiyaçlar ilan yapılmaksızın, teminat alınmaksızın, ihale komisyonu kurma ve 10 uncu maddede sayılan yeterlik kurallarını arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak temin edilebilecektir. Doğrudan temin yönteminde, Maddede belirtilen nitelikteki ihtiyaçların karşılanmasında kolaylık sağlanması amaçlanmış olmakla birlikte, ihtiyacın niteliğine göre, ilan yapılması, teminat alınması, ihale komisyonu kurulması, isteklilerde belirli yeterlik kriterlerinin aranması ile şartname ve sözleşme düzenlenmesi gibi hususlar idarelerin takdirindedir. (Gn. Tebl.) Ancak, Bu madde kapsamında alımı yapılacak malın teslimi veya hizmetin ya da yapım işinin belli bir süreyi gerektirmesi durumunda, alımın bir sözleşmeye bağlanması zorunlu olup bir defada yapılacak alımlarda sözleşme yapılması idarelerin takdirindedir. Buna karşılık, 22 nci maddenin (c) bendi kapsamında yapılan alımlarda ise madde metninde belirtildiği üzere sözleşme yapılması zorunludur. (Gn. Tebl- 22.1.1.3.)
Sözleşme yapılması halinde, Damga Vergisi söz konusu olacaktır. Sözleşme bedeli üzerinden KDV hariç (%0 8,25) Komisyon kurularak karar alınması halinde, Karar pulu söz konusu olacaktır (%0 4,95) Yapım işlerinde fiyat araştırması Ancak, bu bent kapsamında gerçekleştirilecek yapım işlerinde fiyat araştırmasının, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde belirlenen yaklaşık maliyetin hesaplanmasına ilişkin esas ve usullere göre yapılması zorunludur. (Uygulama Yönetmeliğinin 10 uncu maddesinde sayılan usuller) Onay Belgesi İşin niteliğine göre idareler bu bende göre yapacakları günlük ve küçük ölçekli alımlar için genel bir onay belgesi düzenleyebilecekleri gibi, her bir alım için de onay belgesi düzenleyebilirler Doğrudan temin yönteminde İKN (İhale Kayıt Numarası) alınması gerekmez Önce görevlendirme yapıp piyasa araştırması yaptırdıktan sonra alım için onay verilmesi de mümkündür Onay Belgesi (Muhasebat Gn.Müd. 2006/1- Harcama Bel. Tebl.) Kamu ihale mevzuatı gereğince doğrudan temin usulüyle yapılacak veya 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü maddesinde bu Kanuna tabi olmadığı belirtilen işlerde onay belgesi, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu uygulamalarına ilişkin çeşitli mevzuatta açıklandığı şekilde düzenlenen onay belgesi. Onay Belgesinde En az, Hizmet gerekçesi, Yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, Gerçekleştirme usulü Gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır. (5018 S.K md.32 Harcama Talimatı)
İşlerin kısımlara bölünemeyeceği Kanunun 19 uncu maddesine göre açık ihale usulü ile temini gereken ihtiyacın, 22/(d) bendi için öngörülen parasal sınırların altında kalacak şekilde, adet bazında veya aynı ihale konusu içinde yer alabilecek nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere veya gruplara bölünmek suretiyle aynı Kanunun 22/d bendine göre temini, 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiğinden, bu yönde uygulamaların sorumluluk doğuracağı (Gnl. Tebl. 22.5.1.2. md.) Yasaklı teyidi Doğrudan temin yoluyla alım yapılması halinde, alım yapılacak kişi ya da firmanın ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığı teyit ettirilmeyecektir. Ancak, Kanunun 22/(d) bendinde belirtilen parasal limit dahilinde yapılan alımlarda, alım yapılacak gerçek veya tüzel kişinin Kurumun internet sayfasındaki yasaklılar listesinde bulunup bulunmadığının kontrol edilmesi ve yasaklı olduğunun belirlenmesi durumunda, söz konusu kişiden alım yapılmaması gerekmektedir (Gnl. Tebl. Md. 31.4.) Doğrudan temin kayıt formu Doğrudan temin yoluyla yapılan alımlar için Doğrudan Temin Kayıt Formu temin tarihini takip eden ayın onuncu gününe kadar usulüne uygun olarak ilgili kısımlar doldurulduktan sonra Kuruma internet üzerinden gönderilecektir. Bilgilerini tam ve düzenli olarak göndermeyen idarelerin Kanunun 62/(ı) bendi çerçevesinde yapacakları başvuruların değerlendirilmesi sırasında bu husus dikkate alınacaktır. (Gn. Teb. Md. 32) Doğrudan teminde Hakediş Raporu (Mahalli İdareler Harcama Belgeleri Yönetmeliği md. 6) İhale veya doğrudan temin usulüyle yapılacak yapım işleri ile hizmet alımlarında, sözleşme ve/veya şartname hükümlerine göre yerine getirilen taahhütlerin bedellerinin ödenmesinde, Yapım İşleri Hakediş Raporu (Örnek: 4) Hizmet İşleri Hakediş Raporu (Örnek: 5) düzenlenir. Doğrudan teminde iş deneyim belgesi Doğrudan temin yoluyla bedel içeren bir sözleşme kapsamında gerçekleştirilen alımlarda, İhale Uygulama Yönetmeliklerinin ilgili maddeleri çerçevesinde iş deneyim belgesi düzenlenmesi mümkündür.
Vergi Borcu Olmadığına Dair Belge Aranması Alım usulü ne olursa olsun, 2.000.TL ve yukarısı tutarlarda her ödeme için Maliye Bakanlığı Tahsil Dairelerine (1.000.TL den fazla) vadesi geçmiş vergi borcu olmadığına dair belge istenilmesi gerekir. Bu belgenin geçerlilik süresi 15 gündür. Muhasebe yetkilisince (ödeme aşamasında) aranmalıdır. 4734 md. 22/a a) İhtiyacın sadece gerçek veya tüzel tek kişi tarafından karşılanabileceğinin tespit edilmesi. -Tek Kaynaktan Temin Edilen Mallara/ Hizmetlere İlişkin Form (KİK026.0/M-H) kullanılarak ihtiyacın neden sadece gerçek veya tüzel tek kişi tarafından karşılanabileceği detaylı olarak yazılacak, - Fiyat araştırması yapılacak, - İhtiyaç konusu malın veya hizmetin niteliklerini tarif edilecek ve bu hususlara ilişkin bütün belgeler standart forma eklenecektir. Diğer yandan mal alımlarıyla ilgili olarak; ihtiyacın niteliği, ihtiyaç konusu malın ayrıntılı teknik özellikleri ve ne amaçla kullanılacağı, anılan amacı en az aynı verimlilik, etkinlik ve fonksiyonellikle karşılayabilecek diğer ürünlerin-modellerin-markaların vb. bulunup bulunmadığının tespitinin yapılıp yapılmadığı ve bulunmuyorsa nedenleri, ihtiyaç konusu malı satan başka firmaların olup olmadığı gibi hususlara yer verilecektir (Gn. Tebl. 22.1.1.5) Bir taahhüt kapsamında; taahhüt konusu sözleşme veya şartnamede yer alan hükümler nedeniyle belli bir marka veya modelli malın alınmasının zorunlu olduğu hallerde, 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (a) bendinin uygulanması mümkün bulunmaktadır. (Gn. Tebl. 22.2.) 22/b b) Sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili özel bir hakka sahip olması sadece gerçek veya tüzel tek kişinin ihtiyaç ile ilgili bilimsel, teknik, fikri veya sanatsal v.b. nedenlerle özel bir hakka sahip olmasını ifade etmektedir. Tek Kaynaktan Temin Edilen İhtiyaçlara İlişkin Standart Form (KİK026.0/M-H) ihale konusu mal veya hizmet, bilimsel, teknik, fikri veya sanatsal v.b. nedenlerle ve münhasır hakların korunması nedeniyle sadece belirli bir mal tedarikçisi veya hizmet sunucusu tarafından sağlanabiliyorsa, ilan yapılmaksızın anılan madde hükmüne göre doğrudan temin yoluyla (22/b)