ünite 1 SÖZCÜKTE ANLAM TEST 1 1. Aþaðýdaki altý çizili sözcüklerden hangisi daha genel kapsamlýdýr? Küçük çocuk menekþeleri koparmýþ. Çiçekleri koparmayýn. diye bir tabela vardý. Bitkilerle beslenen hayvanlar vardýr. Kirlilik canlýlarýn yaþamýna zarar veriyor. 4. Aþaðýdaki çocuklardan hangisi terim kullanmamýþtýr? TÜRKÇE Dergideki makale çok güzeldi. Bugün matematik dersinde üçgenleri iþledik. Çiçeklerin kokusu her yere yayýlmýþtý. Dekorlarý taþýmak için sahneye çýktýk. 2. Hikâye sözcüðü aþaðýdakilerin hangisinde diðerlerinden farklý anlamda kullanýlmýþtýr? Sabahattin Ali nin uzun hikâyeleri vardýr. Edebiyatýmýzda hikâye önemli bir yere sahiptir. Bu hikâyelerle beni kandýramazsýn. Okuduðu hikâyeden çok etkilenmiþti. 3. I. Daima aklýmda olacaksýn. II. En kýsa zamanda görüþmek istiyorum. III. Gözlerinde her zaman o parýltýyý görmek istiyorum. IV. Bazen geçmiþe özlem duyarýz. Yukarýdaki cümlelerin hangilerinde altý çizili sözcükler, benzer anlamda kullanýlmýþtýr? I ve III II ve III III ve IV I ve IV 5. Aþaðýdaki altý çizili sözcüklerden hangisi soyut anlamlý bir sözcük deðildir? Umut insanlarý yaþama baðlar. Millî maçý izlerken çok heyecanlandým. Dükkândan dýþarýya balýk kokularý yayýlýyordu. Aðabeyinden korktuðunu ona belli etmedi. 10
6. Aþaðýdaki çocuklardan hangisi soðuk sözcüðünü sýcak sözcüðünün karþýtý olarak kullanmamýþtýr? Çocuðun elleri soðuktan morarmýþtý. Her zaman böyle soðuk espriler yapardý. 8. Aþaðýdaki çocuklardan hangisi perde sözcüðünü temel anlamda kullanmýþtýr? Ece Emre Nevin Nazlý Perdede yeni yüzler görmek istiyoruz. Eve yeni perde ve örtü aldýk. Etrafýna perde çekmiþ, kimseyle görüþmüyor. Yaþlý kadýnýn gözüne perde inmiþti. Bugün de hava çok soðuk olacak. Çaylar gelene kadar soðumuþtu. 9. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde karþýt anlamlý sözcükler, bir arada kullanýlmýþtýr? Eskiden telefonlar pahalýydý ama artýk pahalý deðil. Yaþam, kimi insanlar için kolay olsa da kimileri için zordur. Yemeði babam tuzlu, annem tuzsuz yerdi. Dün okula gittim ama bugün gitmedim. 7. I. Eli deðmemek. II. Eli cebine varmamak. III. Ele vermek. IV. Eli ermemek. Yukarýdaki numaralanmýþ deyimlerden hangi ikisi yakýn anlamlýdýr? I ve II II ve III III ve IV I ve IV 10. I. Eli uzun. II. Eli sýký. III. Eli yatkýn. IV. Eli dar. Yukarýda numaralanmýþ deyimlerden hangisi eli o iþe alýþýk, becerikli anlamýna gelmektedir? I II III IV 11
11. Aþaðýdaki altý çizili sözcüklerden hangisinin sesteþi yoktur? Onun sol ayaðý çok kuvvetlidir. Bizim nefesimizi kesen bu yoldu. Saçlarýný güzelce örmüþtü. Onda bizi eleþtirecek yürek yoktu. 14. Aþaðýdaki altý çizili sözcüklerden hangisinin karþýt anlamlýsý yoktur? Eminim sizleri güzel günler bekliyor. Sýnýfýmýza gelen zayýf ama yakýþýklý bir çocuktu. Sevgi üzerine uzun bir deneme yazdý. Dün sabah postacýnýn getirdiði zarfýn içi boþtu. 12. Aþaðýdakilerin hangisinde karþýt anlamlý sözcükler bir arada kullanýlmýþtýr? Ona arka çýktým ki kimse sahipsiz zannetmesin. Geleceðim demesine raðmen hâlâ gelmedi. Benim düzenli olduðum kadar o daðýnýktý. Söz yapýsý saðlamdý fakat olay örgüsü saðlam deðildi. 15. Aþaðýdaki çocuklardan hangisi deyimi açýklamasýyla birlikte kullanmýþtýr? 13. Aþaðýdakilerin hangisinde deyim, anlamýna uygun kullanýlmamýþtýr? Yalan söylediði ortaya çýkýnca utandý, yüzü kýzardý. Onun yemeklerini hiç beðenmedim, parmaklarýmý ýsýracaktým. Yaptýðým hiçbir þeyi beðenmiyor, burun kývýrýyordu. Onun yaptýklarýndan býkmýþ, adeta yaka silkiyordu. Kardeþimi karþýmda görünce telaþlandým. Artýk benimle selamý sabahý kesti. Birkaç güne kadar bütün paramýz suyunu çeker. Cereyanda kalýnca hastalandým, þifayý buldum. 12
16. Sakýn geç kalma, erken gel. 19. Minibüse biner binmez kitabýný okumaya baþladý. Ebru nun cümlesindeki altý çizili sözcükler arasýndaki anlam iliþkisi aþaðýdaki cümlelerin hangisinde yoktur? Karanlýk bir geceden, aydýnlýk bir sabaha geçiþti bu. Bazen, babasýna peder dediði de oluyordu. Dýþ görünüþ içimizin aynasýdýr. Genç, ihtiyar el ele vermiþ yürüyorlardý. Serkan ýn cümlesine altý çizili sözcüðün kattýðý anlam aþaðýdakilerin hangisinde vardýr? Ýçeri girer girmez onu sordu. Olur olmaz iþlere burnunu sokuyordu. Hafta sonu yaptýklarýný bize bir çýrpýda anlattý. Sinemaya gitmek için alelacele giyindi. 17. Aþaðýdaki öðrencilerden hangisi yanmak sözcüðünü farklý bir anlamda kullanmýþtýr? Sinem Efe Arda Koray Öðretmen bu konunun dýþýnda soru sorarsa yandýk. Her yýl binlerce hektar orman yanýyor. Sobadaki odunlar birdenbire yandý. Çýkan yangýnda mahallenin bir bölümü yandý. 18. I. Çiçeklerin yanýnda otlar bitti. II. Ýki kat yukarýda babamýn ofisi var. III. Yazdýðý hikâye birincilik ödülü aldý. IV. Düþen rafý çiviyle tamir etti. Yukarýda numaralanmýþ cümlelerdeki altý çizili sözcüklerden hangisinin eþ seslisi yoktur? I II III IV 20. Çocuk iki günden beri açtý. Kapýyý uzun boylu biri açtý. Bu cümlelerdeki altý çizili sözcükler arasýndaki anlam iliþkisi aþaðýdakilerden hangisidir? Eþ anlamlýlýk Yakýn anlamlýlýk Eþ seslilik Karþýt anlamlýlýk 13
1. TEST 2 Þimdi, çocukluðumun en güzel günlerinin geçtiði o kasabanýn yerinde yeller esiyor. 4. Aþaðýdaki atasözlerinden hangisi hem gerçek hem mecaz anlamlýdýr? Doðru söz acýdýr. Hamama giren terler. Büyük baþýn derdi büyük olur. Yerin kulaðý vardýr. 2. Arif Bey in cümlesinde yerinde yeller esmek sözüyle anlatmak istediði aþaðýdakilerden hangisidir? Yerini deðiþtirmek Yerinde olmamak Yeri hoþ olmamak Yeri bilinmemek Bu konuyu seninle enine boyuna incelemeliyiz. 5. I. Artýk eski bayramlarýn tadý yok. II. Þu ince kemerin fiyatýný soruyorum. III. Çok geniþ yürekli bir insandýr o. IV. Yazýdaki yanlýþlarý bir bir belirttim. Numaralanmýþ cümlelerin hangilerinde altý çizili sözcükler gerçek anlamýnýn dýþýnda kullanýlmýþtýr? I ve II II ve IV I ve III II ve III Emel in cümlesine altý çizili sözün kattýðý anlam aþaðýdakilerin hangisinde vardýr? Vakitli vakitsiz geliþleri insaný kýzdýrýyor. Her þeyi oluruna býrakýyorsun. Ýþine gelmeyince hiçbir þeyi duymaz. Vaktim yok, uzun uzadýya anlatamam. 6. Þen olun çocuklar, bu keder gereksiz. 3. Týrmanmak sözcüðü aþaðýdakilerin hangisinde mecaz anlamýyla kullanýlmýþtýr? Þaþýrtýcý bir çeviklikle merdivenleri týrmandý. Bahçedeki sarmaþýklar evin üst katýna kadar týrmanýyordu. Maçtaki olaylar, saatler ilerledikçe týrmanýyordu. Çocuklar, kayanýn tepesine týrmandýlar. Þenay Öðretmen in cümlesindeki altý çizili sözcüðün eþ anlamlýsý, aþaðýdaki cümlelerin hangisinde kullanýlmýþtýr? Onu boþ yere oyalamaktan vazgeçsen iyi olur. Aðlamamak için kendini zor tutuyordu. Hemen her hastalýðýn altýnda üzüntü yatýyor. Öfke ile kalkan zararla oturur, demiþler. 14
7. Aþaðýdaki altý çizili sözcüklerden hangisi gerçek anlamýnýn dýþýnda kullanýlmýþtýr? Þimdi soðuk bir ayran olsa da içsek. Onun bu kadar soðuk davranacaðýný düþünemedim. Hava çok soðuk, sobayý yakalým. Soðuk sularý içtiði için hastalanmýþ. 10. Aþaðýdaki cümlelerin hangisinde genel anlamlý bir sözcük yoktur? Çocuk evin neþe kaynaðýdýr. Kitap insanýn en sadýk dostudur. Aðaç insanlarýn en önemli oksijen kaynaðýdýr. Sporcularý taþýyan otobüs geç kaldý. 8. Aþaðýdaki altý çizili sözcüklerden hangisinin sesteþi yoktur? Aldýðým papatyalar bir günde soldu. Zorlu bir çalýþmayla dönemi atlattýk. Kitabýn sonuna eklerin listesini yapmýþ. Yan komþumuz iki ay önce taþýndý. 11. Aþaðýdaki öðrencilerden hangisi boðaz sözcüðünü mecaz anlamda kullanmýþtýr? Kazaðýn boðazý çok darmýþ. 9. Aþaðýdaki altý çizili sözlerden hangisinin anlamý, diðerlerinden farklýdýr? Kimi zaman gözleri uzaklara dalardý. Eski okuluma arada bir gidiyorum. Zaman zaman çocukluk yýllarýmý düþünürüm. Sabaha kadar hemen hemen hiç uyumadým. Boðazýn soðuk sularýnda kayboldu. Boðazýndan kes de zayýfla biraz. Her sabah boðazdan geçen gemilere el sallardý. 15