GAZİANTEP ÇOCUK HASTANESİ GAZİANTEP ÇOCUK HASTANESİ TEMİZLİK HİZMETLERİ ORYANTASYON REHBERİ
Gaziantep Çocuk Hastalıkları Hastanesi Temizlik Hizmetleri Oryantasyon El Kitabı; Hastanemizde yeni göreve başlayan personele yönetim yapısı ve işleyişi hakkında bilgilendirme yapmak amacıyla hazırlanmıştır. Oryantasyon kitabı aynı zamanda, hastanemiz hizmetlerinin vizyonu, misyonu, hizmet alanları, personelin yeni katılış işlemleri, çalışma saatleri ve nöbet hizmetleri, hizmet içi eğitimleri, özlük hakları ve temizlik hizmetleri için önemli uygulamaların bulunduğu bölümlerden oluşmaktadır. Hazırlanan oryantasyon el kitabının kurumumuza yeni katılan personelin uyum sürecini kolaylaştırmasının yanında hastanemizde halen görev yapan personele de rehberlik edeceği düşünülerek hazırlanmıştır. Tüm göreve yeni başlayan ve görev yeri değişliği yapılan personele başarılar dilerim. GAZİANTEP ÇOCUK HASTANESİ SAĞLIK OTELCİLİK HİZMETLERİ MÜDÜRÜ 2
İÇİNDEKİLER 1-Kuruma Yeni Başlayan Personelin Başlayış İşlemleri 2- Kuruma Yeni Başlayan Personelin Oryantasyon Eğitimleri; 3- Tarihçemiz 4- Hizmet Alanlarımız 5-Gaziantep Çocuk Hastalıkları Hastanesi Yönetim Şeması 6-Kalite Politikamız 7-Hastanemizin İlke ve Değerleri 8-Çalışma Saatleri 9-İzin işlemleri 10-Uyulması Gereken Genel Disiplin Kuralları 11-Bilgi İşlem ve Otomasyon 12-Hizmet İçi Eğitimler 13-Hastanemizde Kullanılan Renk Kodları 14-Bebek Dostu Hastane 15-Hasta ve Çalışan Güvenliği 16-Hasta Hakları 17- İletişim ve Ulaşım Bilgileri 18- Çalışma Standartları Temizlik Hizmetleri 19-Enfeksiyon Kontrol Komitesi; -İzolasyon Önlemleri - El Hijyeni -Delici ve Kesici Alet Yaralanmalarında Yapılması Gerekenler -Çalışanların Aşılanması -Atık Yönetimi 2.KURUMA YENİ BAŞLAYAN PERSONELİN ORYANTASYON EĞİTİMLERİ 09:00-09:30 Kurum tanıtımı, organizasyon Ayşegül Özaslan 09:30-10:15 Hasta Hakları, Çalışan Güvenliği ve hakları Ayşegül Özaslan 10:15-10:30 Ara 10:30-11:00 Dokümantasyon ve prosedürler,,görev yetki ve sorumluluklar Ayşegül Özaslan 11:00-11:30 El yıkama, personel sağlık taramaları, Ayşegül Özaslan 11:30-12:00 Tıbbi atıklar, izolasyon önlemleri,koruyucu ekipman kullanımı 3
Ayşegül Özaslan 12:00-13.00 Öğle arası 13:00-13:45 HKS Yönetim hizmetleri, Acil durumlarda tahliye, Ayşegül Özaslan 13:45-14:15 Özlük hakları,hizmet içi eğitimlere katılım Ayşegül Özaslan 14:15-14:45 İletişim, empati, Etik, Ayşegül Özaslan 15:00-15:30 Hasta ve çalışan güvenliği,renkli kodlar Ayşegül Özaslan 15:30-16:00 Bilgisayar kullanımı ve bilgi güvenliği Kemal Bozkurt 3..TARİHÇEMİZ 1963 yılında Trahom (Göz) Hastanesi olarak faaliyete geçen hastanemiz 18.01.1978 tarihinde 125 yataklı Çocuk Hastanesi olarak, Eyüpoğlu Mahallesinde hizmete açılmıştır. 1985 yılında Sağlık Bakanlığının emriyle Gaziantep Çocuk Hastanesi, Gaziantep Doğum Evi Hastanesi ve Gaziantep Devlet Hastanesi tek baştabiplik altında birleştirilerek Gaziantep Devlet Hastanesi bünyesinde çocuk servisi olarak faaliyet göstermiştir. 12.05.1988 tarihinde Sağlık Bakanlığının yazılı emri gereğince Gaziantep Devlet Hastanesinden ayrılarak müstakil Baştabiplik yönetimi ile dal hastanesi olarak hizmete girmiştir. Hastanemiz uzunca bir süre 125 yatak kadro yatağıyla hizmet vermiş olup, ardından 200, Mayıs 2005 ten itibaren İnönü caddesindeki ek bina hastanemizce hizmete sokularak, Şubat 2008 yılının itibaren Bakanlığımız onayı ile kadro yatağımız 350 ye çıkarılmıştır. 13 Nisan 2009 dan itibaren bakanlığımızca yatak sayımız 368 olarak tescillenmiştir. İlk semt polikliniği 2005 yılı Şubat ayı içerisinde, Şehitkâmil İlçesinin Karşıyaka Semtinde hizmete girmiştir. Haziran 2009 dan itibaren İlimiz Vatan Mahallesine de yeni bir poliklinik açmış bulunmaktayız.daha sonra vu polikliniği Ocaklar Mahallesine taşıdık.ayrıca hasta potansiyelimizin fazlalığı nedeniyle hizmet alanlarımıza Gazikent semt polikliniğimizde ekledik. Yeni bina : Hastanemiz yüksek doluluk oranları sebebiyle yetersiz hale gelmeye başlayınca, Sağlık Bakanımız Sayın Prof. Dr.Recep AKDAĞ ın destekleriyle Kadıdeğirmeni bölgesinde inşaatına başlanan yeni hastane binamız 2007 yılı sonunda tamamlanmış olup, 25 Ekim 2008 tarihinden beri hastalarımızı bu yeni binada kabul etmekteyiz. Fiziki yapı:yeni hastanemiz 40.356 m2 arsa üzerine, 34.640m2 kapalı alan ve 8.654m2 bina işgal alanı ile inşaa edilmiştir. Acil servis kapalı alanı 1.770 m2, otopark alnı 4.800 m2 dir. Hastanemiz 4 bölümlü tek bloktan oluşmaktadır. A Bölümü 4 katlı olup, makine dairesi, ambarlar, teknik hizmetler, acil servis, yanık merkezi, ameliyathaneler, poliklinikler, eczane ve idari birimlerden oluşmaktadır. B 4
Bölümü, 4 kattan oluşup, mutfak, radyoloji, laboratuarlar ve yemekhaneden oluşmaktadır. C Bölümü, 5 kattan oluşup, yenidoğan, yenidoğan yoğun bakım, yoğun bakım, cerrahi, intaniye, ve süt çocuğu 1,2,3,4,5,6 servislerinden ve arşivden oluşmaktadır. D Bölümü ise, binaların bağlantısını sağlayan ve asansörlerin bulunduğu geçiş blokudur. Hastanemizde, EEG, EKO, ultrasonografi tetkikleri, biyokimya, mikrobiyoloji, alerji, solunum ve ter testi laboratuarları, yanı sıra kendi ihtiyacımız olan O² üretimini sağlayan merkezi O ² üretim sistemi de kurulmuştur. Merkezi sterilizasyon birimimiz bulunmaktadır. Hastanemiz bebek dostu ve hekim seçme hakkı uygulanan bir hastane olup, tam otomasyona sahiptir.bununla birlikte bizi takip etmek isteyen hastalarımız içinde WEB sayfamız bulunmaktadır. 4-HİZMET ALANLARIMIZ POLİKLİNİK HİZMETLERİ 1-Çocuk Cerrahi Polikliniği 2-Çocuk Hastalıkları Polikliniği 3-Çocuk Nöroloji Polikliniği 4-Çocuk Psikiyatri Polikliniği 5-Çocuk K.B.B Polikliniği 6- Diş Polikliniği 7-Çocuk Kardiyoloji Polikliniği 8-Çocuk Hematoloji- Onkoloji Polikliniği 9-Göz Polikliniği-ROB muayene 10-Çocuk Alerji polikliniği, SFT,Allerji testleri 5
11-Çocuk Endokrinoloji Polikliniği, Diyabet hemşireliği 12-Diyetisyen 13-Psikolog 14-Çocuk Gelişimi 15-Yenidoğan Polikliniği 16- Odiyometri polikliniği 17-Kanser kayıt birimi 18-Plastik Cerrahi 19-EEG,EKG,EKO, 20-Ağrı ve anestezi polikliniği 21-Organ bağış bürosu 22-Metabolik Hastalıklar polikliniği YATAKLI TEDAVİ HİZMETLERİ 1-Yeni doğan Servisi 2-Yeni doğan Yoğun Bakım Servisi 3-Yeni doğan Cerrahi Yoğun Bakım Servisi 4- Yoğun Bakım Servisi, Ara yoğun bakım( refakatli) 5-Çocuk Cerrahi Servisi 6- Çocuk Cerrahi Yoğun Bakım Servisi 7-Çocuk İntaniye Servisi 8- Süt Çocuğu Servisleri (1-2-3-4-5-6) 9- Yanık Ünitesi 10- Acil Gözlem Servisi DİĞER BİRİMLER Eczane Mikrobiyoloji, Biyokimya, Patoloji, Kan Merkezi, Ameliyathane Acil Radyoloji, Ultrasonografi, Tomografi(MR için hizmet satın alınmaktadır.) Sterilizasyon 6
Mutemetlik. Sicil, Faturalanma,Arşiv,Ambar,Morg,Teknik Hizmetler,Mutfak, Çamaşırhane,Bilgi işlem,istatistik,vb. destek hizmetleri Kalite Birimi ÇİM 5. HASTANE İDARİ KADROSU HASTANE YÖNETİCİSİ-BAŞHEKİM : UZM. DR. SELDA ASLAN BAŞHEKİM YARDIMCISI BAŞHEKİM YARDIMCISI SAĞLIK BAKIM HİZ. MÜDÜRÜ İDARİ VE MALİ İŞLER MÜDÜRÜ MÜDÜR YARDIMCISI SAĞLIK OTELCİLİK MÜDÜRÜ :UZM. DR.BÜLENT FİLİK : DR.ESRA ÜRKMEZ KILINÇ : ELİFE YANAR : AHMET BÜYÜK : HALİL İNANÇ : SELAHATTİN GÜR 6-KALİTE POLİTİKAMIZ VE KALİTE ÇALIŞMALARI KALİTE POLİTİKAMIZ Sağlık hizmeti alanlar ve sunanların, memnuniyetini sağlayacak şekilde, sürekli olarak en iyiyi arayan, kaliteli ve modern sağlık hizmetine ulaşmaktır. MİSYONUMUZ Hastanemize müracaat eden çocuk hastaların din, dil, ırk, milliyet ve cinsiyet farkı gözetmeksizin, hasta ve çalışanlarımızın da güvenliğini sağlayarak, hastanın ihtiyacı olan en iyi sağlık hizmetini vermektir. VİZYONUMUZ Hasta, hasta yakınları ve çalışanlarımızın memnuniyetini sağlayarak, çağdaş fiziki, ortamlarda, uluslar arası sağlık standartlarında hizmet veren, örnek bir çocuk hastanesi olmaktır. KALİTE ALT KOMİSYONLARI Kalite Yönetim Birimi Eğitim Komitesi Hasta Güvenliği Komitesi Çalışan Güvenliği Komitesi Tesis Güvenliği Komitesi 7
Akılcı İlaç Kullanımı Komitesi Mavi Kod Müdahale Ekibi Pembe Kod Ekibi Beyaz Kod Ekibi Organ Bağış Birimi Hasta Hakları Birimi Bina Turu Ekibi Bilgi Güvenliği Ekibi 7-HASTANEMİZİN İLKE VE DEĞERLERİ a-) TOPLUMSAL SORUMLULUK: Hastanemiz; hasta ve yakınlarının memnuniyetini ve beklentilerini önemseyerek hasta haklarına saygılı, dürüst, güvenilir ve insancıl hizmeti sunmayı ve sunduğu hizmetlerin kalitesini sürekli geliştirmeyi toplumsal sorumluluğu olarak kabul eder. Evrensel nitelikte sağlık hizmetlerini toplumun tüm kesimlerine dil, din, ırk ve cinsiyet ayrımı yapmadan, üniter ve sosyal devlet yapısından ödün vermeksizin 0-18 yaş grubuna hizmet sunar. b-) ÇEVREYE SAYGI: Kamu hizmetleri görevlerini yerine getirirken çevreyi korur ve çevre bilincini yayarak toplumu aydınlatır. c-) BİLİMSEL YAKLAŞIM: Uluslar arası standartlarda tanı tedavi ve hasta bakımı hizmetlerini bilimsel ve etik kurallara bağlı olarak verir. Farklı disiplinlerin birlikteliğinin getireceği güçten yararlanarak uluslar arası düzeyde nitelikli hizmetler için gerekli olanakları ve ortamı imkânlar dâhilinde sağlar ve bu tür faaliyetleri destekler. d-)sürekli HİZMET İÇİ EĞİTİM: Çalışanlara ülke ve dünya koşullarında yaşanan yenilik ve değişimlerin gerektirdiği bilgi ve becerilerin kazandırılması amacıyla sürekli hizmet içi eğitim yapılmasının çok yönlü yararına inanır. e-) ÖĞRENCİYE DESTEK: Stajyer öğrencilere saygı ve anlayış ile yaklaşarak eğitimleri için gerekli imkânları sağlık ve idari hizmetler için sağlar. Öğrencilerin mesleki ve toplumsal sorumluluğa sahip nitelikli bireyler olarak yetişmeleri ve çalışma hayatına başarı ile katılmaları için kurumsal her türlü olanağı sunar. 8- ÇALIŞMA SAATLERİ Çalışma saatleri. Hastane çalışanlarının tabi oldukları 3farklı mesai bulunmaktadır. 07-15 gündüz mesaisi 15-21 Nöbet 21-07 Nöbet 10-UYULMASI GEREKEN GENEL DİSİPLİN KURALLARI Etik Kurallar: Çalışma ortamında genel ahlak ve tıbbi etik kuralları uyulmasına dikkat edilmektedir. Kıyafet Kuralları: Hastane temizlik hizmetleri kılık-kıyafet yönetmeliğine uygun olarak davranmak zorunlu olup, çalışma süresi içinde prezantabl olmaya özen gösterilmektedir. 8
Kimlik Kartı: Üzerine Ad-Soyadı-Unvan gibi bilgilerinizin kayıtlı olduğu kimlik kartlarını görünür bir şekilde taşıma zorunluluğu vardır. Duyuru ve afişlerin ilan edilmesi: Her türlü ilan ve bilgi içeren afişler sadece idari izinle uygun görülen yerlere asılabilmektedir. Telefon ve Acil çağrılar: Hastane çalışanları kurum içi aramaları ve acil çağrıları sabit telefonlardan direkt olarak yapılmaktadır. Hastane dışı aramalar ise, santrale numaranın bildirilmesiyle yapılabilir. Ayrıca tüm çağrılar 3 dakika ile sınırlıdır. Basına bilgi verme: Görsel ve yazılı basına bilgi verme idari izine bağlıdır. Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmaması veya kasten yapmamak İzinsiz veya özürsüz olarak göreve geç gelmek, erken ayrılmak veya hiç gelmemek Kurumca belirlenen tasarruf tedbirlerine riayet etmemek Belirlenen kılık kıyafet hükümlerine aykırı davranmak Görev sırasında amire hal ve hareketleri ile saygısız davranmak Hizmet dışında kişilerin itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak İş arkadaşlarına mahiyetindeki personele ve iş sahiplerine kötü muamelede bulunmak, söz ve hareket ile hakaret etmek. Görev mahallinde genel ahlak ve adap dışı davranışlarda bulunmak Verilen emirlere itiraz etmek Kurumların huzur, sükûn ve çalışma düzenini bozmak Borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olmak Devlete ait resmi araç,gereç,belge vb. özel menfaat sağlamak için kullanmak Göreviyle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda bulunmak Toplu müracaat ya da şikayet etmek Yasaklanan her türlü yayını görev mahallinde bulundurmak Göreve sarhoş gelmek,görev yerinde alkollü içki içmek Göreviyle ilgili her ne şekilde olursa olsun çıkar sağlamak Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek Yetkili olmadığı halde basına bilgi ve demeç vermek Ticaret yapmak Görevini yerine getirmesinde dil,ırk,cinsiyet,siyasi düşünce,felsefi inanç,din ve mezhep ayrımı yapmak,kişilerin yarar veya zararını hedef tutan davranışlarda bulunmak. Herhangi bir siyasi parti yararına veya zararına fiilen faaliyette bulunmak veya siyasi partiye girmek 9
Yetkili olmadan gizli bilgileri açıklamak 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar hakkındaki kanuna aykırı fiilleri işlemek. 11-BİLGİ İŞLEM VE OTOMASYON Hastanemizde tüm yatış işlemleri, malzeme ve ilaç istemleri, tetkik istemleri, hasta dosyasına yapılan işlemlerin kayıtları hastane otomasyon sisteminden yapılır. Kurumumuza yeni başlayan her personele bilgi işlem tarafından sistem kullanımı ve otomasyonla ilgili eğitimleri aldıktan sonra kendilerine ait kullanıcı adı ve şifresi belirlenir, çalışacağı birime göre yetkilendirme yapılır, her personel yaptığı işlemleri sistem üzerinden kendi kullanıcı adıyla yapmak zorundadır. Hemşirelik bakım planları da otomasyon sistemiyle hazırlanıp bir nüshası yazdırılarak hasta dosyasına konulur. 12-HİZMETİÇİ EĞİTİMLER Herhangi bir konuda görev alan personelin kurum/hastane ihtiyaçları göz önüne alınarak mümkün olduğunca eğitim gördüğü alanda görevlendirilmesine özen gösterilir. Hastanede verilen hizmet kalitesinin arttırılması, personelin mesleki bilgi ve becerilerinin güncelleştirilmesiyle iş doyumlarının yükseltilmesinin yanında; bilimsel gelişmeleri takip etmelerini sağlamak amacıyla hizmet içi eğitim programları hazırlanmaktadır. Planlı Eğitimler: Her yıl personelin eğitim ihtiyaçlarını belirlemek için tüm birimlere eğitim talep formu dağıtılmaktadır. Talep formları eğitim komisyonu tarafından değerlendirilir ve yıllık eğitim planı Eğitim Komitesi, Enfeksiyon Kontrol Komitesi ve Kalite Yönetim birimi ile birlikte oluşturulur. Eğitim faaliyetlerine hastane hizmetlerini aksatmayacak şekilde tüm personelin katılımı zorunludur. Plan Dışı Eğitimler: Sağlık Bakanlığının tebliği ile ve epidemi gösteren hastalıklara yönelik eğitimler yıllık plan haricinde yapılmaktadır. Eğitim faaliyetlerine hastane hizmetlerini aksatmayacak şekilde tüm personelin katılımı zorunludur. Eğitimin nitelikli hizmet sunumunda önemli bir kavram olduğuna inanarak her yıl çalışanların talepleri ve Bakanlığın zorunlu kıldığı eğitimler doğrultusunda hizmet içi eğitim programı oluşturulmaktadır. Hastaneye yeni başlayan tüm personel genel uyum eğitim programına alınır, eğitime katılım zorunludur. Hizmet içi eğitim hemşiresi 12gerekli organizasyonları yaptıktan sonra eğitim tarihini ilgili birimlere duyurusunun yapılmasını sağlar. Ayrıca kurum içi yeni başlayan her personele ve yer değişikliklerinde birim uyum eğitimi, birim sorumlusu /birim eğitim sorumlusu tarafından verilmektedir. 13.HASTANEMİZDE KULLANILAN RENK KODLARI BEYAZ KOD Hasta ve çalışanlar için güvenlik tedbirleri (fiziksel saldırı, taciz vb.) için kullanılan bir acil durum kodudur. 1111 no lu telefon aranır, telesekreterin konuşmasından sonra # tuşlanır ve Beyaz Kod alarmı verilir. Beyaz kod durumunu sonlandırmak için 1111 no lu telefon aranır, # tuşlanır ve 7 tuşlanarak pembe kod çağrısı sonlandırılır. (Telsiz telefonlardan acil durum çağrısı verilemez.)beyaz kod olayının bitiminden sonra Beyaz kod 10
bildirim formu doldurulur ve birer nüsha Kalite yönetim birimi ile Çalışan Hakları ve Güvenliği birimine teslim edilir. MAVİ KOD Ani solunum ve dolaşım yetmezliği gelişen çalışanların,ziyaretçilerin veya hastaların hayati fonksiyonlarını geri döndürmek amacıyla yapılan uygulamaların organizasyonunu başlatmak için kullanılan acil durum kodudur. 2222 no lu telefon aranır, telesekreterin konuşmasından sonra # tuşlanır ve Mavi Kod alarmı verilir. Mavi kod durumunu sonlandırmak için 2222 no lu telefon aranır, # tuşlanır ve 7 tuşlanarak mavi kod çağrısı sonlandırılır. (Telsiz telefonlardan acil durum çağrısı verilemez.)mavi kod olayının bitiminden sonra mavi kod bildirim formu doldurulur ve kalite yönetim birimine teslim edilir. PEMBE KOD Bebek ve çocuk kaçırılması/kaybolması gibi olayların önlenmesi için kullanılan acil durum kodudur. 3333 no lu telefon aranır, telesekreterin konuşmasından sonra # tuşlanır ve Pembe Kod alarmı verilir. Pembe kod durumunu sonlandırmak için 3333 no lu telefon aranır, # tuşlanır ve 7 tuşlanarak pembe kod çağrısı sonlandırılır. (Telsiz telefonlardan acil durum çağrısı verilemez.)pembe kod olayının bitiminden sonra pembe kod bildirim formu doldurulur ve kalite yönetim birimine teslim edilir. 14-BEBEK DOSTU HASTANE Bebek Dostu Hastane olabilmek için gerçekleştirilen yoğun çalışmalar neticesinde hastanemiz, 2005 yılında "Bebek Dostu Hastane" ünvanını almaya hak kazandı. WHO (Dünya Sağlık Örgütü) ile UNICEF in (Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuk Yardım Fonu) tüm dünyada başlattığı ve ülkemizde de Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen Bebek Dostu Sağlık Kuruluşları uygulamasının ana amacı, bebeklerin anne sütüyle emzirilmesi, emzirmenin teşvik edilmesi ve korunmasıdır. Bu uygulama ile bebek ölümlerini azaltmak ve sağlıklı nesiller oluşturmak hedeflenmektedir. 15-HASTA VE ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ Hasta ve Çalışan Güvenliğini gözeten bir kurum kültürü ile kurumumuza baş vuran hastaların ve çalışanların güvenli, eksiksiz ve sürekli gelişmeyi hedefleyen bir hizmet almalarını sağlamak, kurumumuza olan güvenin artması amaçlanmaktadır. Hasta Güvenliği Kapsamında; Hastaların doğru kimliklendirilmesi Çalışanlar arasında etkili iletişim ortamının sağlanması Güvenli ilaç uygulamalarının sağlanması Transfüzyon güvenliğinin sağlanması Radyasyon güvenliğinin sağlanması Düşmelerden kaynaklanan risklerin azaltması 11
Güvenli cerrahi uygulamalarının sağlanması Tıbbi cihaz güvenliğinin sağlanması Enfeksiyonların kontrolü ve önlenmesi Atık yönetimi Yeni doğan ve çocuk güvenliğinin sağlanması Hastaların bilgilendirilmesi ve onay alınması Bilgi güvenliği Laboratuarda hasta güvenliği Temel yaşam desteği güvenliği Güvenli hastane ortamın sağlanması konularını kapsar. Çalışan Güvenliği Kapsamında; Çalışanların zarar görme risklerinin azaltılması. Riskli alanlarda çalışanlara yönelik gerekli önlemlerin alınması(kişisel koruyucu önlemleri almasının sağlanması) Fiziksel şiddete maruz kalınma risklerinin azaltılması.(beyaz kod) Kan ve vücut sıvılarıyla bulaşma risklerinin azaltılması. Kesici delici alet yaralanmalarının risklerinin azaltılması. Sağlık taramalarının yapılması konuları. Temel Yaşam Desteği Sürecinin Güvenliği (Mavi kod) Engelli çalışanlara yönelik düzenlemelerin yapılması, Radyasyon güvenliği konularını içerir. 16-HASTA HAKLARI Hasta Hakları Uygulama Yönergesi çerçevesinde oluşturulan Hasta iletişim Birimi hastanemiz poliklinik katında bulunmaktadır. Hasta Hakları Birimine şikâyet ve öneriler doğrudan birime yapılabileceği gibi, Sağlık Bakanlığı web sitesi aracılığı ile internet ortamından da yapılabilmektedir. Hasta hakları başvuruları belli zamanlarda toplanan Hasta iletişim Kurulunda değerlendirilmekte, hastalarımızın hizmetten daha etkin yararlanabilmesi ve Sağlık Bakanlığına sunulmak üzere görüş ve öneriler hazırlayarak hizmetlerin daha üst seviyeye çıkartılması için çalışmaktadır. Hastaların Hakları; -Hizmetten genel olarak yararlanma hakkı, -Bilgilendirme ve bilgi isteme hakkı, -Sağlık kuruluşunu ve personeli seçme ve değiştirme hakkı, 12
-Mahremiyet hakkı, -Reddetme, durdurma ve rıza hakkı, -Güvenlik hakkı, -Dini vecibelerini yerine getirme hakkı, -Saygınlık görme hakkı, -Ziyaretçi ve refakatçi bulundurma hakkı, -Müracat, Şikâyet ve dava etme hakkı vardır. Hastaların Sorumlulukları; -Sosyal güvenlik durumunu bildirme sorumluluğu, -Sağlık çalışanlarına bilgi verme sorumluluğu, -Hastane kurallarına uyma sorumluluğu, -Tedavisiyle ilgili önerilere uyma sorumluluğu vardır. 17-İLETİŞİM ve ULAŞIM BİLGİLERİ ADRES: Osmangazi mahallesi, Kadıdeğirmeni mevkii Avukat Cengiz Gökçek Doğum Hastanesi ve Polis Evi yanı Şehitkamil- GAZİANTEP WWW.gaziantep çocuk.gov.tr. Alo Hastam Hattı 0 342 360 0535 Alo Randevu Hattı 0 342 360 0 808 Hasta Hakları 0 342 360 05 35 Santral : 0 342 360 08 55 0 342 360 08 88 Fax :0 342 360 02 90 ULAŞIM BİLGİLERİ: Hava alanından hastanemize; Çevre Yolu/ D850 karayolundan 26,9 km. 37 dk., demir yolu ile ulaşım; Ordu Cad. 6,7 km. 15 dk.,nijmegen Bulvarı (Battal Höyük Cad.) 6,9 km. 15 dk., aynı zamanda hastanemize belediye otobüsleri, özel halk otobüsleri ve şehir içi dolmuşları ile ulaşım sağlanabilmektedir. 13
Hizmet sunumu 1.Görev alanı içerisindeki bölgenin temizliği hizmet sunum rehberine göre yapılmalıdır. 2. Ekip sorumlusu ve şeflerin verdiği görevler yerine getirilmelidir. 3. Görevi ile ilgili eğitimlere katılmalıdır. 4. Temizliğe ait kayıt yapılan formlar belirlenen periyodlarla bir üst amire teslim edilmelidir. 5. Sorumlu olunan alanların temizlik ve düzen ihtiyacı sürekli kontrol edilmelidir. Görevin Gerektirdiği Özellikler 1. Fiziki görünüşü temiz ve özenli olmalıdır. 2. Yaptığı iş konusunda yeterli eğitimi almış ve deneyimli olmalıdır. 3. İşine zamanında gelmeli, mesai saatlerine riayet etmelidir. 4. Hastalara ve hasta yakınlarına karşı saygılı ve güler yüzlü olmalıdır. 5. Ses tonu yumuşak ve nazik olmalıdır. 6. Pratik olmalı, gereksiz zaman ve enerji harcamaktan kaçınmalıdır. 7. Uyumlu, çalışkan ve disiplinli olmalıdır. 8. Hasta odalarına girerken geçmiş olsun dileklerini bildirmeli ve izin aldıktan sonra hasta odasını temizlemelidir. 9. Hasta odalarında gürültü yapmadan ve rahatsızlık vermeden çalışmasını tamamlamalıdır. 10. Olağanüstü hallerde ilk müdahalede bulunabilmeli, yetkililerce öngörülmüş malzemeleri kendi emniyetini dikkate alarak kurtarmak için kılavuzluk hizmetlerini yapabilmeli ve ilgili birimleri haberdar edebilmelidir TEMİZLİK HİZMETLERİ ÇALIŞMA İLKELERİ 3. TANIMLAR Çok Yüksek Riskli Alanlar : Ameliyathane, yoğun bakım, yenidoğan yoğun bakım, anne dinlenme odası, yanık servisi, yanık ameliyathanesi, cerrahi yoğun bakım, izolasyon odaları (koruyucu ve ayırt edici), intaniye servisi, nötropenik hasta odası, TPN ünitesi, Bu alanlardaki tüm oda, banyo, koridor, büro ve personel odaları. 14
Yüksek Riskli Alanlar : Acil servis (muayene, müdahale ve emzirme odaları), morg, merkezi sterilizasyon ünitesi, laboratuar (mikrobiyoloji, biyokimya, patoloji, kan transfüzyon merkezi ve kan alma birimi), tıbbi atık asansörü Bu alanlardaki tüm oda, banyo, koridor, büro ve personel odaları. Orta Riskli Alanlar : Süt çocuğu 1, Süt çocuğu 2, Süt çocuğu 3, Süt çocuğu 4, büyük çocuk servisi, yandal servisi ( nötropenik hasta odası hariç), cerrahi servisi, poliklinikler (muayene, müdahale ve emzirme odaları), radyoloji, eczane ve sarf malzeme deposu, biyomedikal departmanı, çamaşırhane, hastane okul, mutfak, Bu alanlardaki tüm oda, banyo, koridor, büro ve personel odaları. Düşük Riskli Alanlar : Başhekimlik birimindeki tüm bürolar ( başhekim, başhemşire, müdür, kalite, satınalma, faturalama, mutemetlik, ICD 10 kodlama, istatistik,konferans salonu, arşiv, bodrum 2 deki teknik servis odaları (morg ve biyomedikal odaları hariç), bahçe, asansör (tıbbi atık asansörü hariç) Bu alanlardaki tüm oda, banyo, koridor, büro ve personel odaları. TEMEL İLKELER: Temizlik, temizden kirliye doğru yapılır. Temizlik, hareketlilik başlamadan önce yapılır. Temizlik solüsyonu, temizlenen bölgenin risk durumuna göre hazırlanır. Normal temizlik yapılırken; deterjanın üzerinde yazılı talimat göz önüne alınarak deterjan sulandırılır ve durulanmaz. Eğer yoğun kirlenme söz konusu ise sulandırılmadan direkt kullanılır ve sonrada durulanır. Dezenfeksiyon yapılırken; farklı dezenfektanlar ve bunların sulandırılma oranları vardır. Eğer dezenfeksiyon için çamaşır suyu kullanılacaksa, normal dezenfeksiyon için 1/ 100 oranında, kan ve vücut salgılarından kontamine olmuş yüzeye 1/ 10 oranında sulandırılarak kullanılır. Temizlik malzemeleri her bölüm için farklıdır. Risk alanlarına göre ayrı kullanılmalıdır. Temizlenecek alana göre malzeme rengi belirlenir. Kirli bezle temizliğe devam edilmemeli, bez sık sık yıkanmalıdır. Temizlik bezleri ve malzemeleri kova içinde ve ıslak bırakılmaz. Kirlenen bezler sıcak su ve deterjanla yıkanıp azami 20 dak. süre ile 100/1 oranında sulandırılmış çamaşır suyunda bekletilip, durulanıp, kurutulduktan sonra kullanılmalıdır. Toz alma dışında her türlü temizlik işlemi sırasında uygun eldiven giyilmeli, işlem bitiminde eldiven çıkarılıp el hijyeni sağlanmalıdır. Eğer elde yara, çizik, vs. varsa toz alma sırasında da eldiven giyilmelidir. Eldivenli eller sadece temizlik yapılacak alanlara temas ettirilir, kapı kolu telefon masa vs. gibi alanlara temas edilmez. 15
Tuvalet temizliği için kullanılan eldivenler diğer alanların temizliğinde kesinlikle kullanılmaz. Tuvaletler en son temizlenir. Temizlik işlemi için mop tipleri belirlenmelidir. Kuru süpürme ve bakım amaçlı moplama esnasında mop önünde kontrol edilemeyecek kadar fazla kir /materyal birikimi var ise çek çek ve faraş ile alınmalıdır. Mop temiz alanda S şeklinde, kirli alanda ise düz hat üzerinde hareket ettirilerek temizlik yapılmalıdır. Mop ile temizlik yapılarak ilerlenirken temizlenmemiş alan bırakılmamalıdır. Kirli mop ile temizlik yapılmamalı, kirlenen moplar her günün sonunda sıcak su ve deterjanla yıkanıp azami 20 dak. süre ile 100/1 oranında çamaşır suyunda bekletilip, durulandıktan sonra çamaşır makinesinde yıkanıp kurutulup kullanılmalıdır. Paspaslama için kullanılacak su ılık olmalıdır. Temiz su için mavi kova, kirli su için kırmızı kova kullanılmalıdır. Mavi kovaya uygun Konsantrasyonda, kırmızı kovaya ise bunun yarısı kadar sıvı deterjan konulmalıdır. 4.1.20. Kirli paspasla temizlik yapılmamalı, kirlenen paspas önce kırmızı kovada kirinden arındırılmalı, sonra mavi kovada yıkanmalı, sıkma presi kırmızı kova üzerine çevrilerek sıkma işlemi yapılmalıdır. Günün sonunda da sıcak su ve deterjanla çamaşır makinasında yıkanıp kurutulduktan sonra tekrar kullanıma sokulmalıdır. Islak paspasla silinen alanlar kuru mop ile hemen kurulanmalı, paspaslama işlemi sırasında kirlenme, kayma ve düşmeleri önlemek için uyarı levhaları konulmalıdır. Temizlik maddeleri ve dezenfektanlar birbirleriyle karıştırılmamalıdır. Temizlik /dezenfektan çözeltileri aşırı kirlendiğinde, 2 3 hasta odasında kullanımdan sonra, izolasyon odasında kullanımdan sonra, koruyucu izolasyon odasında kullanımdan önce değiştirilmelidir. Gerekli görülen durumlarda periyot beklenmeden temizlik yapılır. Tekerlekli sandalyeler, sedyeler, temizlik arabaları günde bir kere ve gereğinde normal temizlenir. Haftada bir rutin olarak dezenfekte edilir. Kapı önünde kullanılan plastik ve kıl paspaslar ise haftada bir ve gereğinde yıkanır. Hasta Odalarının Temizliği: 1.Steril olmayan eldiven kullanılarak çöpler günde en az iki kere " Atık takip formu ve"çöp Toplama Talimatına " göre toplanır. 2.Çöp kovaları görünür kir varlığında hemen, periyodik olarak da haftada bir kere yıkanıp durulanır. 3.Atık kovaları riskli infeksiyöz materyalle kontamine olduysa 1/100 çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. 4.Lavabolar günlük temizlenir. 16
5.Pencere kenarı, ve kapı kolu günlük temizlenir. 6. Hasta yatağı, etajer, sandalye, yemek masası gibi düz yüzeyler deterjanlı su ile günlük temizlenir. 7. Duvarlar, kapı ve kapı çevresi gerektiğinde ıslak temizlik veya leke temizliği yapılır. 8. Oda zeminindeki kaba kirler çekçek ile temizlenir. 9. Kan ve diğer potansiyel riskli materyal ile bulaş durumunda kirli alan dezenfektanla ıslatılır. kağıt havlu ile temizlenir ve sonra dezenfektanlı ıslak paspas yapılır. 10. Kan ve diğer riskli materyalle temasta temizlikten sonra paspas başlığı değiştirilir. 11. Bütün işlemler toz kaldırmadan yapılır. Personel odalarının temizliği: 1.Steril olmayan eldiven ile çöpler Atık takip formu ve"çöp Toplama Talimatına " göre toplanır. 2.Temiz alandan kirli alana doğru her yer su ve deterjanla silinir. 3.Cam, kapı, kapı tokmağı periyodik olarak haftada bir silinir. Zemin ve koridor temizliği: 1.Deterjanlı su ile kirlendiğinde ve günlük olarak s şeklinde paspaslanır, kurulanır. Banyo ve duş temizliği: 1.Banyo ve duş kaba kirinden arındırılır. 2.Lavabo ve kenarları su ve deterjanla temizlenir. 3.Bez yıkandıktan sonra lavabo arkasındaki fayanslar silinir. 4.Duş ve küvet temizlenirken önce fayanslar silinir, arkasından musluk ve duş teknesi silinir. 5. En son zemin silinir. Tuvalet Temizliği: 1. Sifon çekilir 2. Klozetin içi toz deterjanla fırçalanır. 3. Klozet çevresi ayrı bir bezle silinir, durulanır. 4. Tuvalet zemini en son temizlenir, temizlik malzemeleri başka yerde kullanılmaz. 17
*Yüksek riskli Riskli,Orta riskli ve Düşük riskli bölümlerdeki tuvaletlerin temizliği;dezenfektanlı solüsyon ile yapılır. Kan Ve Vücut Sıvıları Döküldüğünde Yapılacak Temizlik: 1. Koruyucu giysi ve eldiven giyilir. 2. Kan ve vücut sıvıları döküldüğünde beklemeden hemen kağıt havlu ile kaba kiri alınır, atıklar kırmızı poşete atılır. 3. 1/10 çamaşır suyu solüsyonu kan ve vücut sıvılarının döküldüğü yere sıkılarak 15.dk. bekletilir. Sonra 1/100 çamaşır suyu ile temizlenir. ( 1/10 çamaşır suyu solüsyonu hazırlanması: 1 ölçek çamaşır suyu 9 ölçek su) (1/100 çamaşır suyu solüsyonu hazırlanması: 1 ölçek çamaşır suyu 99 ölçek su. Pratik yolu: 20 litre su doldurulup içinden bir su bardağı (200 ml.) su boşaltılacak, yerine 1 su bardağı (200 ml.) çamaşır suyu konulacak) 4. İşlem sonrası paspas dezenfekte edilir, eller yıkanır. Muayene ve Müdahale Odalarının Temizliği: Odadaki çöpler uygun şekilde toplanır Çöp kovaları görünür kir varlığında hemen, periyodik olarak da haftada bir kere yıkanıp durulanır.uygun renkte poşet geçirilir. Temizlikte su ve deterjan kullanılır, ancak ortamda kan yada vucut çıktısı bulunduğunda uygun konsantrasyonda dezenfektan kullanılır. Lavabolar günlük olarak klorlu temizlik maddesiyle temizlenir. Muayene masası deterjanlı su ile temizlenir ve kurulanır. Telefon ahizeleri hergün deterjanlı su ile temizlenir ve kurulanır Muayene masası çarşafı her hastadan sonra değiştirilir, (Koruyucu sedye rulosu kullanılır. Doktor ve sekreter masası deterjanlı su ile, temizlenir ve kurulanır Pencere kenarlarının tozu günlük olarak alınır, Pencere camları her kirlendiğinde temizlenir,ayrıca haftada bir temizlenir. Her gün kapı tokmağı silinir,haftada bir kapılar silinir. Zemin mop ile temizlenri ve daha sonra paspaslanır. Kullanılan moplar gün sonunda çamaşır makinesinde yıkanır, Pencere perdeleri gözle görülür bir kirlenme olduğunda veya yılda bir yıkanır. Odalardaki tıbbi cihazlar her gün deterjanlı su ile temizlenir ve kurulanır. Ancak ortamda kan yada vucut çıktısı bulunduğunda uygun konsantrasyonda dezenfektan kullanılır. 18
Sterilizasyon Ünitesi ve TPN Ünitesi Temizliği: 1.Kirli alan kuru mopla toz kaldırmadan alınır.%1'lik çamaşır suyu (99ölçek su+1ölçek çamaşır suyu) ile paspaslanır. 2.Steril alanın yerleri kuru mopla toz kaldırmadan alınır. %1'lik çamaşır suyu (99ölçek su+1ölçek çamaşır suyu) ile paspaslanır. 3. Temiz alanın yerleri kuru mopla toz kaldırmadan alınır. %1'lik çamaşır suyu (99ölçek su+1ölçek çamaşır suyu) ile paspaslanır. 4.Dinlenme odası kuru mopla toz kaldırmadan alınır.%1'lik çamaşır suyu (99ölçek su+1ölçek çamaşır suyu) ile paspaslanır. 5. Lavabolar ve tuvaletler her gün ovucu iletemizlenip durulanıp ve %1 lik çamaşır suyu ile silinir. 6.Steril alan ile diğer alanlar için ayrı paspas kullanılır. 7.Temizlik kovaları her alan için ayrı ayrı%10 luk çamaşır suyu ile yıkanır. 8.Kirli alanda kan döküldüğü ve sıçradığı zaman kağıt havlu ile kiri alındıktan sonra atıklar kırmızı poşetatılır. 9. Kanın temas ettiği yüzeylerin temizliğinde %10'luk (9 ölçek su+ 1 ölçek çamaşır suyu)çamaşır suyu kullanılır. 10.Cihaz yüzeyleri ve çalışma masaları uygun dezenfektanla silinir. 11.Atık kovaları gün bitiminde %10luk çamaşır suyu ile temizlenir. 12.Temizlik yapılırken koruyucu giysi ve eldiven giyilir. 13.TPN kabin içi duvarları her gün dezenfektan ile silinir. Radyoloji ve Eczane Birimi temizliği : 1.Temizlik temizden kirliye doğru yapılır. 2.Kuru süpürme ve silkeleme yapılmamalıdır 3.Temizlik malzemeleri,çekim odaları,depolar, dinlenme odaları, tuvaletler vs yerler için farklı olmalıdır. 4. Zemin temizliği detejanlı su ile yapılır.tüy bırakmayan temizlik bezi tercih edilir. Yer temizliğinde çift kovalıpresli paspas arabası kullanılır.iki bölmeli olan silme kovasının bir tarafına duru su,diğer tarafına yüzey temizleyici su konur.paspas önce duru suda yıkanır, sıkılır, ardından yüzey temizleyici suda yıkanıp,sıkılır.yer temizliğine devam edilir.temizlik/dezenfektan çözeltileri kirlendiğinde sık sık değiştirilir. 5.Görüntüleme cihazlarının, ilaç raflarının,çekim maslarının ve diğer ekipmanların yüzeyleri günlük olarak deterjanla temizlenir. Ancak ortamda kan yada vücut çıktısı bulunduğunda uygun konsantrasyonda dezenfektan kullanılır. 6. Lavabolar ve tuvaletler her gün klorlu bir toz ovucu ile temizlenir. Yerler %1 lik çamaşır suyu ile silinir. 7.Çöp kovaları görünür kir varlığında hemen, periyodik olarak da haftada bir kere yıkanıp durulanır. Uygun renkte poşet geçirilir. 19
8.Pencere camları her kirlendiğinde temizlenir,ayrıca haftada bir temizlenir. 9.Her gün kapı tokmağı silinir,haftada bir kapılar silinir. 10.Telefon ahizeleri ve masalar her gün deterjanlı su ile temizlenir ve kurulanır. 11.Muayene masası çarşafı her hastadan sonra değiştirilir, (Koruyucu sedye rulosu kullanılır) Riskli birimlerde temizlik ; 1.Riskli Birimlerde ıslak temizlik yöntemleri kullanılır, temizlik toz kaldırılmadan yapılır. 2.Temizlik temiz bölgeden (mikroorganizma yoğunluğu en düşük olan bölge) kirli bölgeye (mikroorganizma yoğunluğu yüksek olan bölge) doğru yapılır. 3.Temizlik bezleri her kullanımdan sonra mutlaka çamaşır makinesinde 80 C de 2 saat yıkanır ve kurutulur. Temizlik bezlerinin uygun şekilde temizlenebilmesi için her yatak için 3-4 takım yedek bulundurulur. 4.Riskli Birimlerde enfeksiyon riski yüksek olduğu için yer yüzey dezenfeksiyonunda 1:100 oranında çamaşır suyu uygundur. Ancak yere dökülen etrafa sıçrayan kan ve/veya kanlı materyal varsa 1:10 oranında sulandırılır. 5.Çöp kovaları yıkanıp kurulanır ve uygun renkte poşet geçirilir. 6.Lavabolar günlük olarak klorlu bir bileşikle temizlenir. Hasta yatağı,panelleri ve çevresinde bulunan malzemeler günlük temizlenir. Asla ıslak bırakılmaz, mutlaka kurulanır. 7.Gün içinde hasta değişimlerinde mutlaka hasta yatağı tekrar temizlenir. 8.Riskli Birimlerde her hasta yatağı için ayrı su hazırlanmalıdır. Su temizliğe başlamadan hemen önce hazırlanmalı ve temizlik bittiğinde kovalar hemen boşaltılmalı, dezenfektan solüsyonla yıkanmalı ve kuru olarak saklanmalıdır. 9.Paspas arabalarında su asla bekletilmemeli, temizliğe başlamadan hemen önce su hazırlanmalı ve temizlik bittiğinde kovalar hemen boşaltılmalıdır. Gün sonunda kovalar dezenfektan solüsyonla yıkanmalı ve kuru olarak saklanmalıdır. 10.Paspas arabalarında mavi kovaya dezenfektanlı solüsyon, kırmızı kovaya mavi kovanın ¼ olacak kadar durulama suyu konmalıdır. Temiz paspas mavi kovaya batırıldıktan sonra kırmızı kovaya sıkılmalı, paspas ile 10-15 m² alan (kirliliğe göre ) silindikten sonra, paspas kırmızı kovada durulanıp iyice sıkılır. Mavi kovada dezenfektana batırılıp fazla suyu biraz süzüldükten sonra kırmızı kovaya sıkılmalı ve işlem bu şekilde devam etmelidir. 11.Paspaslama işlemi S çizecek şekilde yapılmalı,paspaslar günün sonunda mutlaka yıkanmalı ve kuru şekilde saklanmalı, ayrıca geniş kan veya sekresyon temizliği yapıldıktan sonra da yıkanmalı ve kurutulmalı, paspaslar kullanıldıktan sonra sıcak su veya %1 çamaşır suyu veya 1000 ppm klor (>30 dakika) dezenfekte edilir. Kullanılan moplar gün sonunda çamaşır makinesinde yıkanır. 12.Pencere kenarlarının tozu günlük olarak alınır,,pencere camları haftada bir temizlenir., 13.Her gün kapı kolu silinir,kapılar haftada bir silinir. 20
14.Telefon ahizeleri ve bilgisayar klavyelerinde gözle görülür kir ve sekresyon varlığında deterjanlı su ile temizlenip kurulanır., 15.Yatak perdelerinde gözle görülür bir kirlenme olduğunda veya her 3 ayda bir yıkanmalıdır. 16.Riskli Birimlerin duvarları silinebiliyorsa 6 ayda bir temizlenmelidir. Kontaminasyon olmadığı sürece dezenfeksiyon gerekmez. Temizlik sonrası duvarlar ıslak bırakılmaz. Temizlik malzemeleri Lavabo Fırçası: Temizlik malzemelerinin lavabo yüzeylerine uygulanmasında kullanılır. Umuma açık lavabolarda periyodik değiştirilmesi tavsiye edilir. T Paspas Takma Aparatı: Orlon ya da nemli mopların zeminlere uygulanmasında kullanılan aparattır Tuvalet Fırçası (Klozet İçin): Tuvalet ve klozetlerin iç temizliğinde kullanılır ve aynı bölgede bırakılır. Umuma açık wclerde periyodik değiştirilmesi tavsiye edilir. Saplı Faraş Süpürge: Zeminlerdeki küçük çöplerin pratik toplanmasında kullanılır. Temizlik Eldiveni (Sarı-Mavi-Kırmızı): Temizlik işlerinde ellerin korunmasında ve kimyasalların ellerle temasını engellemekte kullanılır. Renk kodlamasına göre sadece belirlenen bölgelerde kullanılır. Kullanılan eldiven ters çevrilerek içindeki nemin kuruması sağlanır. Cam Sileceği: Cam yüzeylerin pratik ve hızlı temizliğinde kullanılır. Toz Bezi (Beyaz-Sarı): Nemli olarak masa, sandalye, kapı, pencere, çerçeve vs. temizliğinde kullanılır. Renk kodlamasına göre sadece belirlenen renk o bölgede kullanılır. T Paspas Mavi Mop Orlon: Yaya trafiğinin yoğun olduğu bölgede ıslak paspasa gerek olmadan tozların toplanmasında kullanılır. T Paspas Beyaz Mop Pamuklu: Islak paspas sonrası zeminde kalan fazla suyun alınmasında ve nemli olarak zeminlerdeki toz ve kirlerin temizliğinde kullanılır. Halı Yıkama Şampuanı: Belirtilen oranda hazırlanan solüsyon halı yıkama makinalarında halı ve koltuklara uygulanır. Temizlik yapılan yüzeyler kurumadan üzerlerinde gezinilmemelidir. Cam Temizleme Maddesi: Cam ve parlak yüzeylerin temizliğinde kullanılır. Spreyleme yoluyla yüzeylere uygulanır ve hav bırakmayan temiz bez ile kurulanır. Genel Amaçlı Yüzey Temizleyici: Zemin, kapı, pencere ve dolapların temizliğinde kullanılır. Ürün üzerinde tavsiye edilen oranlarda hazırlanan solüsyon yüzeylere bez mop sünger vs. ile uygulanır. Çöp Torbası Kırmızı: Çöp torbası üzerinde Dikkat Hastane Atığı yazmalı ve tehlikeli atık işareti bulunmalıdır. Tehlikeli hastane atıklarının toplanmasında kullanılır. Toplanan poşetler taşınırken vücuttan uzak tutulmalı ve kesinlikle tekrar kullanılmamalıdır. Krem Banyo ve Lavabo Temizleyici: Banyo ve Lavaboların temizliğinde kullanılır. Yüzeylere uygulanan ürün bez sünger fırça ile tatbik edilir. Uygulama sonrası durulanır. Çizilmelere dayanıklı 21
yüzeylerde kullanılabilir. Çamaşır Suyu: Banyo lavabo, tuvalet ve zeminlerin temizlik ve hijyen sağlamak amacıyla kullanılır. Ürün üzerinde belirtilen oranlarda hazırlanan solüsyon yüzeylere fırça bez sünger yardımıyla uygulanır.3-5 dak. beklendikten sonra bol suyla durulanır. İyi havalandırılan yerlerde kullanılmalıdır. Asit içeren (Kireç, sökücü, tuz ruhu) ürünlerle karşılaştırılması zehirli gaz oluşumuna sebep olur. Cila Makinesi Pedi Beyaz: Polimer bazlı zemin cilalarının parlatılmasında kullanılır. KIRMIZI KOVA/BEYAZ BEZ Tüm hasta odaları Laboratuar işlem alanları Radyoloji hasta alanları Ameliyathane hasta alanları Yoğun bakımlar hasta alanları Anne odaları Asansörler Çamaşırhane SARI KOVA/SARI BEZ Personel odaları Okul Konferans salonu İdari bürolar Laboratuar personel odası Radyoloji personel odası Eczane Teknik birimler Morg Z Katlı Dispencer Havlu: Toplu kullanım alanlarında ellerin kurulanmasında kullanılır. Tek kullanımlık olduğu için hijyeniktir. Tuvalet Kağıdı: Temizlenecek bölgenin el ile temasını engellemek için kullanılan tek kullanımlık kağıt temizlik ürünüdür. Sıvı El Sabunu: Toplu kullanım alanlarında el temizliğinde kullanılır. Sıvı sabun aparatıyla kullanıldığı için kişiler sadece kendi kullanacağı ürünle temas eder ve bu sayede hijyen sağlanır. Eller ıslatıldıktan sonra yeterli miktarda alınan ürün köpürtülerek eller temizlenir ve bol su ile durulanır. WC Temizleyici: Sadece aside dayanıklı yüzeylerde kullanılır. Belirtilen oranda hazırlanan ürün yüzeylere fırça ile uygulanır bir süre beklendikten sonra bol su ile durulanır. İyi havalandırılan ortamlarda kullanılmalıdır. Klor (çamaşır suyu) içeren ürünlerle karıştırılması zehirli gaz oluşumuna sebep olur mutlaka eldiven kullanılmalıdır. Cilt ile temasından kaçınılmalıdır. Çekpas: Yapılan temizlik ve durulamadan sonra kalan suyun giderlere doğru yönlendirilmesinde kullanılır. WC Koku Giderici Askılı: Banyo ve WClerde kötü kokuların engellenmesinde kullanılır. Ürün ambalajında 2cm*2cm kesilerek tavana yakın asılmalıdır. Elle temasından kaçınılmalıdır. 22
Polimer (Süt) Cila: Zeminlerin parlatılmasında kullanılır. İyi temizlenmiş zeminlere yeterli miktarda sürülerek kuruması beklenir ve ped ile parlatılır. Paspas Püskülü( Islak Mop): Yüzeylerin paspaslanmasında kullanılır. Zeminlere sekiz çizilerek uygulanır. Çift Kovalı Paspas Arabası: Çift kovası sayesinde temiz ve kirli suyu biriktirir. Mavi kovasında hazırlanan temiz deterjanlı su paspas yardımıyla zeminlere uygulanır. Kirlenen paspas kirli (kırmızı) su bölümünde yıkanıp sıkılır. Kireç Çözücü: Banyo lavabo ve WClerde biriken kireç kalıntılarını temizlemede kullanılır. Yeterli miktarda kullanılan ürün sünger fırça ile yüzeylere uygulanır ve bol su ile durulanır. İyi havalandırılan yerlerde kullanılmalıdır. Klor (çamaşır suyu) içeren ürünlerle karıştırılması zehirli gaz oluşumuna sebep olur. Mutlaka eldiven kullanılmalıdır. Cilt ile temasından kaçınılmalıdır. Temizlik solüsyonlarının hazırlanması: Temizlik kovası ve temizlik bezi renkleri Ameliyathanelerin Temizliğinde Temel İlkeler: Ameliyathane temizliğinde görevli personele (temizlik şirketi elemanları) ameliyathane temizliği konusunda eğitim verilir. Özel ameliyathane gereçlerinin (mikroskop...) temizliğinde, aleti kullanan ekipler görev alır. Ameliyathane temizliğinde ameliyat odasındaki görevli (sirküle) hemşire işlemlerin, ameliyat arası temizliğin yapılmasını sağlar ve denetler. TOZ ALMA SOLÜSYONU YER SİLME SOLÜSYONU Çok yüksek riskli alanlar Yüksek riskli alanlar Hızlı yüzey dezenfektanı ile (firmanın kullanma talimatına uygun) temizlik ya da 1/100 çamaşır suyu ile temizlik SOLÜSYONA DETERJAN KESİNLİKLE KARIŞTIRIL MAYACAK 1/100 Çamaşır suyu ile paspaslanacak, paspas kovasının mavi bölümüne 20 litre su doldurulup içinden bir su bardağı (200 ml.) su boşaltılacak, yerine 1 su bardağı (200 ml.) çamaşır suyu konulacak, kırmızı bölüme 10 litre su doldurulup içinden yarım su bardağı (100 ml.) su boşaltılacak, yerine yarım su bardağı (100 ml.) çamaşır suyu konulacak. Kirlenen paspas kırmızı kovada yıkanıp sıkıldıktan sonra mavi kovada tekrar yıkanıp sıkılarak temizlik yapılacak. SOLÜSYONA DETERJAN KESİNLİKLE KARIŞTIRIL MAYACAK. 23
Orta riskli alanlar ve düşük riskli alanlar Temizlik deterjanı (firmanın kullanma talimatına uygun temizlik) SOLÜSYONA DEZENFEKTAN YA DA ÇAMAŞIR SUYU KESİNLİKLE KARIŞTIRIL MAYACAK. Yer yüzey deterjanı (firmanın kullanma talimatına uygun temizlik) SOLÜSYONA DEZENFEKTAN YA DA ÇAMAŞIR SUYU KESİNLİKLE KARIŞTIRIL MAYACAK. Eğer gözle görülür lekelenme mevcut ise günde bir kez 1/100 lük çamaşır suyu ile silinebilir. Ancak bu işlemde kesinlikle deterjan kullanılmaz. 1/100 çamaşı suyu solüsyon hazırlanması: 1/100 Çamaşır suyu ile paspaslanacak, paspas kovasının mavi bölümüne 20 litre su doldurulup içinden bir su bardağı (200 ml.) su boşaltılacak, yerine 1 su bardağı (200 ml.) çamaşır suyu konulacak, kırmızı bölüme 10 litre su doldurulup içinden yarım su bardağı (100 ml.) su boşaltılacak, yerine yarım su bardağı (100 ml.) çamaşır suyu konulacak. Kirlenen paspas kırmızı kovada yıkanıp sıkıldıktan sonra mavi kovada tekrar yıkanıp sıkılarak temizlik yapılacak. Ameliyathanelerde kullanılacak temizlik kovaları ve paspaslar servislerde kullanılanlardan farklı renkte, mümkünse her ameliyat odası için ayrı renk kova ve paspas sağlanır. Ameliyathanede kullanılacak temizlik ekipmanı ve malzemelerin depolandığı, temiz ve kirliler için ayrı yeri olan, ameliyathane girişindeki alan bu amaçla kullanılmalı ve bu alanda paspas ve kovalar temiz ve kuru olarak saklanır. Temizlik solüsyonları her oda için ayrı hazırlanır, dezenfektan solüsyonlar ve yıkama suları sık sık değiştirilir. Toz kalkmayacak şekilde ve her zaman en temiz alandan temiz alana doğru yapılır. Zeminde kesinlikle fırça veya süpürge kullanılmaz. Gün içinde en az iki kez ve kirlendikçe koridor temizliği tekrarlanır. Temizliğe başlamadan önce paspas ve temizlik bezlerinin kuru olmasına dikkat edilir.( ıslak ve nemli temizlik bezi kullanılmaz.) Temizlik solüsyonlarını her oda için ayrı ve işlemden hemen önce hazırlanır. Tüm temizliklerde ilk önce eldiven giyilir. Tüm işlemlerin sonunda kovalardaki suyu boşaltarak, bezler ve paspas temizlenir. Eldivenler kırmızı atık kovasına atılır. İşlem sonrasında eller mutlaka yıkanır. Günün İlk Ameliyatından Önce: Tüm aletlerin, eşyaların ve ameliyathane lambalarının tozu alınır. Toz alma işleminde hav bırakmayan nemli bez kullanılır. Yerler deterjanlı su ile silinirsonra 1/100 lük çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. 24
.Ameliyatlar Arasında/ Her Ameliyatın Sonunda: Görevli temizlik personeli uygun kıyafet giymiş olarak ( maske, eldiven, önlük, bone) ameliyathaneye girerek işleme başlar. Her ameliyattan sonra çıkılan tüm çöpleri ve tek kullanımlık örtüleri kırmızı atık torbasına koyarak uzaklaştırılır. Kompresler ve diğer atılacak malzemeler dikkatle elden geçirilerek çöp kovasına atılır. Bu süreçte kullanılan ameliyat aletlerinin kompres içinde kalmamasına özellikle özen gösterilmesi gerekir. Kesici/delici atıklar mutlaka özel plastik toplama kapları içine atılır. Örtüler, kompresler arasında delici/kesici alet kalmaması görevli hemşire ve toplayan temizlik elemanının sorumluluğundadır. Ameliyat öncesi ve sonunda yapılan sayım sonucu eksik alet çıkması durumunda kirli kompreslerin aralarında cerrahi aletler kalması ihtimali ile kontrol yapılır. Çöpler ve örtüler toplanınca kapların ağzı kapatılarak odadan dışarıya alınır. Yeni ameliyat için yeni bir çöp poşeti takılır. Ameliyat masası ve yakın çevresi 1/100 çamaşır suyuyla (görünür kirlenme saptanıyorsa 1/10 çamaşır suyu kullanılır) silinir. Önce tüm malzemelerin yüzeyi (ventilasyon cihazı, lambalar, koter, aspiratör vb.) sonra zemin içi; oda için ayrılmış temizlik malzemeleri kullanılarak 1/100 çamaşır suyuyla silinir. Her ameliyattan sonra kovadaki suyu boşaltıp, bezi ve paspası yıkanır. Bu silinme aşamasının gerekliliği ve nerelerin silinmesi gerektiği hemşirenin sorumluluğundadır. Çamaşır suyu kullanılamayacak küçük yüzeyler için %70 alkol kullanılır. Ameliyathanede hasta çıkartıları ile kirlenmiş alanlar temizlenir ve 1/10 çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. Çöpler ve kirli örtüler ayrı ayrı ilgili bölümlere temiz alana hiç uğramadan ulaştırılır. Tıbbi atıklar belirlenmiş Atık takip formu ve"çöp Toplama Talimatına uygun şekilde ortamdan uzaklaştırılır doluluk oranı en fazla ¾ oranında, ağzı bağlandıktan sonra ünite adı yazılarak ana çöp bidonuna taşınır. Ameliyat aralarında odada bulunan (anestezi makinesi, monitör, hasta masası vb. ) gözle görülür kirlenme yoksa hızlı yüzey dezenfektanı kullanılır. Kan ve vücut sıvıları ile kirlenmiş yüzeyler organik materyalden arındırılıp dezenfekte edilir. Temizlik ve dezenfeksiyon için kullanılan solüsyonlar her ameliyattan sonra değiştirilir. Her bölümün ameliyatları farklı saatlerde bittiği için her ameliyat odası için aynı şekilde temizlik yapılır. Yerde kalan diğer atıklar çek çek ve faraş ile uzaklaştırılır,fırça ve süpürge kullanılmaz. Gün Sonunda: Odadaki tüm taşınabilir aletler oda dışına çıkarılır. Lambalar, dolaplar,... 1/100 çamaşır suyu ile silinir.çamaşır suyu ile silinemeyecek yüzeyler %70 alkol 25
ya da %l-3 hidrojen peroksit ile silinir ve aşağıdaki işlem basmakları uygulanır: Deterjanlı suyla silinir. Kovadaki suyu boşaltılıp,bezi yıkanır. Dezenfektan madde ile temizlenir. Malzemeleri odaya yerleştirilir. Aspiratörlerin temizliği yapılır. Yerler ıslak vakum uygulanarak veya ıslak paspas ile deterjanla temizlenir ve sonrasında 1/100 çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. Dışarıya çıkarılan malzemelerin tekerlekleri ve yüzeyleri 1/100 çamaşır suyu ile silinerek içeriye alınır. Havalandırma filtrelerinin dış yüzeyleri gün sonunda 1/100 çamaşır suyu ile silinir. Cerrahi el yıkama lavaboları yıkanır, yüzeyleri çamaşır suyu ile dezenfekte edilir, kurutulur. Hasta nakil sedyeleri gün sonunda 1/100 çamaşır suyu ile silinir. Eğer her hasta için tek kullanımlık özel örtü kullanılabiliyorsa tercih edilir, aksi durumda her hastadan sonra çamaşır suyu ile silme işlemi tekrarlanır. Periyodik Temizlik: Ameliyathane faaliyet yoğunluğuna ve kontaminasyon durumuna göre haftada ya da 15 günde bir kapsamlı şekilde temizlenir. Tüm taşınabilir aletler dışarı çıkarılır, temizlik sonunda yüzey ve tekerlekleri dezenfekte edilerek içeri alınır.zemin su ve deterjanla yıkanır (yıkama arabaları kullanılabilir), temizlik sonrasında 1/100 çamaşır suyu ile silinerek dezenfekte edilir. Duvarları temiz bezle silinir ve kurulanır. Kapı kollan, kapılar, cam aralan, dolaplar, raflar, prizler... gibi tüm yüzeyler temizlenip kurulanır. Ameliyat masasının tüm yüzeyleri, aspiratör, askılar, oksijen tanklarının hortumları, yıkanır. 1/100 çamaşır suyu ile dezenfekte edilir, kurulanır. Banyo Duş ve Tuvalet Temizliği: Ameliyathane içinde yer alan banyo, duş ve tuvaletlerin temizliğinde ilgili talimata ek olarak,yer ve yüzey dezenfeksiyonu yapılır. Kayıt formları: Hastane temizliğinde genel olarak temizlik takip formları ve tuvalet temizlik takip formları doldurulur.bu formları temizliği yapan kişi ve kontrol eden birim sorumluları ve nöbetçileri imzalar. Her birimin kendine ait temizlik planı ve takip formu ile birim temizlikleri takip edilir. Atık takip formları ile birimlerden çıkan atıklar kayıt altına alınır. Laboratuvarların temizliği Laboratuvar temizlik dezenfeksiyon ve sterilizasyon talimatına göre yapılır. 26
Hastane temizliği konusunda temizlik elemanlarına ve birim sorumlularına 6 aylık periyodlarla Enfeksiyon Hemşiresi tarafından eğitim verilir. Ayrıca Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü ile beraber mutfak ve temizlik hizmetleri de idari ve Mali İşler Müdürünün çalışma aşanlarına girmektedir. Bu birimlerde görev yapan tüm personellerin Görev,yetki ve sorumlulukları yardımcı dokümanlar bölümünde belirlenmiş, Hastane otomasyon sisteminde ve Web sitesinde yayınlanmıştır. Yine bu bölümlerin çalışma talimat ve prosedürleri talimatlar ve prosedürler bölümünde yayınlanmıştır.oryantasyon sürecinde kişilere bu dokümanlar Sistemde tanıtılmaktadır. 19-ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ ÇALIŞMALARI Temizlik hizmetlerinde çalışan görevlilerin Sağlık Bakım alanlarına girmeleri gereken durumlarda herhangi bir olumsuzlukla karşılaşmamaları için bu bölüm bilgilendirme amacıyla eklenmiştir. İZOLASYON ÖNLEMLERİ Mikroorganizmaların enfekte veya kolonize hastalardan diğer hastalara, ziyaretçilere ve sağlık personeline bulaşmasını önlemek için izolasyon yöntemleri kullanılır. -Standart İzolasyon Yöntemleri; Tüm hastaların bakımında kan, vücut sıvıları ve çıktılarıyla karşı ilk sırada uygulanacak önlemlerdir. Bu önlemlerin esası, temizlik ve riskli materyal ile teması engelleyecek uygun bariyerlerin kullanılmasıdır. 1. Tüm hastaların kan ve kan ürünleri enfekte kabul edilmelidir. 2. Kan ve vücut sıvıları veya bütünlüğü bozulmuş deri ve mukoza ile temastan önce eldiven giyilmelidir. 3. İki hasta bakımı arasında eldiven değiştirilmelidir. 4. Yapılacak işlem sırasında sıçrama ihtimali varsa maske, siperlik (veya gözlük) ve eldiven kullanılmalıdır. 5. Eldiven çıkartıldıktan sonra eller yıkanmalıdır. 6.Kullanılan iğneler kılıfına geçirilmemelidir, ucu bükülmelidir, delinmeyen kaplar içerisinde biriktirilmelidir. 7. Kan ve vücut sıvılarıyla kirlenen çarşaf ve diğer materyaller özel torbalara koyulmalıdır. 8. Eksudatif deri lezyonu olan sağlık personeli varsa ek önlemler uygulanması gerektiği unutulmamalıdır. 9. Bu önlemler tüm hastalar için uygulanmalıdır. 10. Normal vücut fonksiyonlarını kontrol edebilen HIV, HBV veya HCV gibi enfeksiyonu olan hastaların rutin Bakımı sırasında eldiven ya da koruyucu gömlek giyilmesine gerek olmadığından koruyucu önlük giymeye hastanın durumuna göre karar verilmelidir. 11. Her hasta için özel oda sağlanamadığı durumlarda, imkânlar dâhilinde immünosüpresif hastalar tek kişilik odalarda tutulmalıdır. - Solunum İzolasyonu; Hava yolu ile bulaşabilen enfeksiyonları önlemek amacıyla standart önlemlerin yanı sıra alınması gereken önlemlerdir. Kızamık, suçiçeği, difteri, boğmaca, açık akciğer ve larenks tüberkülozu, SARS, grip gibi solunum yolu ile bulaşan hastalığı olanlar için uygulanır. 1. Solunum izolasyonu gerektiren bir durum saptanması veya şüphesinde hastalar varsa özel havalandırma sistemi (negatif basınç, saatte 6-12 hava değişimi, kirli havanın dışarı atılma veya yeniden sirkule edilmesi için HEPA filtreden geçirilmesi) olan tek kişilik odaya, yoksa mümkünse tek kişilik odaya alınır. Aynı etken ile enfekte olan hastalar (kohort) aynı odada yatabilir, odanın kapısı kapalı tutulmalıdır. 2. Hasta odasında giren herkes maske takmalı, duyarlı kişiler odaya sokulmamalıdır. 27