4T MALİYE SORULARI KİTABI

4T MALİYE SORULARI KİTABI 2012 KPSS MALİYE ALANINDA 40 SORUDAN 2 SİNİ KAPAĞIYLA OLMAK ÜZERE TOPLAM 27 SORUYU DOĞRU TAHMİN ETMİŞTİR. 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORULARI KAPAK 27. Aşağıdakilerden hangisi, bütçenin temel unsurlarından biri değildir? a) Taahhüt b) Tahdit c) Tasdik d) Tahmin e) Tevzin Cevap: A seçeneğidir. 26. Tevzin ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a) Gelirlerin toplanmasına ve harcamaların yapılmasına önceden yetki verilmesidir. b) Bütçede yer alan kamu gelir ve gider tahminlerinin denk olmasıdır. c) Bütçede yer alan tahminlerin yıllık olarak yapılmasıdır. d) Devletin gelir ve giderlerinin geleceğe yönelik olarak tahmin edilmesidir. e) Bütçede yer alan tahminlerin ilgili dönemin ekonomik şartlarıyla uyumlu olmasıdır. Cevap: B seçeneğidir. 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S.499 5. Vergilemede, muafiyet ve istisna arasındaki temel farkla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Muafiyet vergi mükellefini, istisna ise vergi konusunu vergi dışı bırakır. b. Muafiyet özel tüketim vergisinde, istisna ise gelir vergisinde geçerlidir. c. Muafiyet gelir vergisinde, istisna ise katma değer vergisinde geçerlidir. d. Muafiyet vergi konusuyla, istisna ise vergiyi doğuran olayla ilgilidir. e. Muafiyet vergi borcunun tamamını, istisna ise vergi borcunun bir kısmını ortadan kaldırır. Cevap: A seçeneğidir. 790. Vergi muafiyeti, istisnası ve indirimleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a. Muafiyette, gerçek ve tüzel kişiler vergi dışı bırakılırken, istisnada bazı vergi konuları vergi dışı bırakılmaktadır. Vergi indirimleri ise, geliri elde etmek için yapılan giderlerin indirilmesidir. b. Muafiyette, bazı vergi konuları vergi dışı bırakılırken, istisnada gerçek ve tüzel kişiler vergi dışı bırakılmaktadır. Vergi indirimleri ise, geliri elde etmek için yapılan giderlerin indirilmesidir. c. Muafiyette, gerçek ve tüzel kişiler vergi dışı bırakılırken, istisna, geliri elde etmek için yapılan giderlerin indirilmesidir. Vergi indirimleri ise, bazı vergi konularının vergi dışı bırakılmasıdır. d. Muafiyette, geliri elde etmek için yapılan giderler indirilmekte iken, istisnada bazı vergi konuları vergi dışı bırakılmaktadır. Vergi indirimleri ise, gerçek ve tüzel kişilerin vergi dışı bırakılmasıdır. e. Hiçbiri Çözüm: Muafiyet: Aslında vergi mükellefi olması gereken bir gerçek veya tüzel kişinin, kanunda yazılı hükümler gereğince vergi dışında kalmasıdır. Dolayısıyla muafiyet kişi ya da kurumlar

için geçerlidir. İstisna: Burada ise aslında vergiye tabi olması gereken bir vergi konusunun, yine kanunda yazılı hükümler gereğince vergi dışında kalması söz konusudur. Dolayısıyla istisnalar verginin konusu için geçerlidir. İndirimler: Vergi matrahını küçülten etkenlerden birisidir. Bunlar aslında vergi konusunun ölçülmesi için yapılan bir takım işlemlerdir. Burada net gelir hesaplanırken, geliri elde etmek için yapılmış olan giderlerin indirilmesi söz konusudur. Vergi kanunlarında, vergi toplamanın maliyetinin yüksek olması, vergi adaletinin sağlanması, ekonomik nedenler, siyasi nedenler ve uluslar arası hukuka ilişkin bir takım nedenlerle vergi indirimleri, muafiyet ve istisnalara yer verilmektedir. Görüldüğü üzere; muafiyette, gerçek ve tüzel kişiler vergi dışı bırakılırken, istisnada bazı vergi konuları vergi dışı bırakılmaktadır. Vergi indirimleri ise, geliri elde etmek için yapılan giderlerin indirilmesidir. Cevap A seçeneğidir. 411. Terzilik mesleğiyle uğraşan esnafların vergi yükümlülüğü dışında bırakılmasına ne denir? A) Vergi istisnası B) Vergi affı C) Vergi muafiyeti D) Vergi gayreti E) Vergi iadesi Çözüm: Vergiye tabi belli bir kişi veya mükellef grubunun kısmen veya tamamen vergi dışı bırakılmasına muafiyet; vergiye tabi konularının vergi kanunlarıyla vergi dışı bırakılmasına ise istisna denir. Terzilik mesleğiyle uğraşan esnafların vergi yükümlülüğü dışında tutulmasına, bir tür esnaf muaflığıdır. Cevap, C seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 177 de 260.soru; Sayfa 732 de 325.soru; Sayfa 748 de 362.soru, Sayfa 719 de 291.soru, Sayfa 178 de 411.soru ve Sayfa 806 da 510.soru da KPSS sorusunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 781, 178 6. Vergilemede eşitlik ilkesi çerçevesinde, toplum için bir bütün olarak verginin uygunluğunu göz önüne alan görüş aşağıdakilerden hangisidir? a. Eşit mutlak fedakârlık b. Eşit oranlı fedakârlık c. Maksimum toplam fedakârlık d. Eşit marjinal fedakârlık e. En az toplam fedakârlık Cevap: E seçeneğidir. 447. Vergide ödeme gücüne ulaşmada en az toplam fedakârlık yaklaşımı ne demektir? A)Aynı ödeme gücüne sahip olan mükelleflerin aynı vergi yükümlülüğüne tabi olması B) Toplumun üzerindeki vergi yükünün en az düzeyde olması C) Herkesten eşit oranda vergi alınması D)Herkesin aynı fedakârlığa katlanması için matrahın büyüklüğüne bakılmaksızın aynı miktarda vergi ödemesi E) Fazla ödeme gücüne sahip olan mükelleflerin daha az ödeme gücüne sahip olanlardan daha çok fazla vergi yükümlüğüne tabi olması Çözüm: Mükelleflerin vergi ödeme gücünün belirlenmesi bakımından, vergi sonucu katlanacağı fedakârlığında eşit olması gerektiği de ileri sürülmüştür. Vergi adaleti açısından bu fedakârlığın eşit olması gerekir. Vergi nedeniyle bireylerin katlandığı fedakârlığın veya faydadaki azalmanın ölçüsü konusunda üç kavram öne çıkmıştır. Bunlar; En az toplam fedakârlık: Toplumun üzerindeki vergi yükünün en az(uygun) düzeyde olmasıdır. Eşit miktarda fedakârlık: Herkesin aynı fedakârlığa katlanması için matrahın büyüklüğüne bakılmaksızın aynı miktarda vergi ödemesidir. Eşit oranlı fedakârlık: Herkesten eşit oranda vergi alınmasıdır. Böylece geliri yüksek olanlar, düşük olanlardan daha fazla vergi ödemek durumunda kalır. Cevap, B seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 178 de 261.soru da KPSS sorusunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 258, 196. 7. Aşağıdakilerden hangisi, sınıf usulü vergi tarifesinin temel sakıncalarından biridir? 388. Sınıf usulü artan oranlı tarifenin temel sakıncası aşağıdakilerden hangisidir?

a. Alt gelir gruplarının vergi yükünü artırarak adaletsizlik yaratması b. Üst gelir gruplarından daha az vergi alınması dolayısıyla adaletsizlik yaratması c. Harcanabilir gelir açısından gelir dağılımını tersine çevirebilmesi d. Vergi sonrası gelir açısından alt ve üst gelir grubu arasında aşırı fark yaratması e. Vergi öncesi gelir dağılımını olumsuz etkilemesi Cevap: C seçeneğidir. A) Vergi yükünde sıçrama şeklinde yükselmeye neden olması B) Artan oranlı olması nedeniyle hesaplanmasının karmaşık olması C) Matrahın artan dilimlerine uygulanması D) Tüm vergilere uygulanamaması E) Uygulamasının zor olması Çözüm: Sınıf usulü artan oranlı tarife, her bir dilim matrah için öngörülen vergi oranı, ilgili matrah dilimden önce gelen dilimleri de içine almak suretiyle uygulandığı için vergi yükünün (T/Y)sıçrama şeklinde yükselmesine neden olmaktadır. Vergilemede büyük haksızlıklara yol açmakta ve gelir dağılımında adaletsizliğe neden olabilmektedir. Bu sakıncaları nedeniyle sınıf usulünün yerine, dilim usul artan oranlı tarifenin uygulanması önerilmektedir. Cevap, A seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 196 da 282. soru da KPSS sorusunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 193, 895 8. Belirli bir yaşa gelmiş ve çalışmakta olan kimselerden maktu olarak alınan baş vergisinin doğurabileceği sonuç aşağıdakilerden hangisidir? a. Sınıf usulü artan oranlılık b. Gizli artan oranlılık c. Dilim usulü artan oranlılık d. Tersine artan oranlılık e. Dik artan oranlılık Cevap: D seçeneğidir. 279. Yukarıdaki vergi tarifesiyle ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Artan oranlı tarifedir B) Düz oranlı tarifedir C) Tersine artan oranlılık söz konudur. D) Ücret geliri üzerine uygulanmıştır. E) Kurumlar geliri üzerine uygulanmıştır. Çözüm: Tersine artan oranlılık bir vergi tarifesi değildir. Mal ve hizmetler üzerinden ödenen bir verginin kişilerin gelirlerine oranlandığında ortaya çıkan durumu ifade etmek için tersine artan oranlılık veya azalan oranlı tarife etkisi kavramı kullanılır. Yukarıdaki tarifede bu etkinin ortaya çıktığı görülmektedir. Cevap, C seçeneğidir. Tersine artan oranlılık: Tersine artan oranlılık bir vergi tarifesi değildir. Tersine artan oranlılık, mal ve hizmetler üzerinden bir verginin mükelleflerin gelirlerine oranlandığında ortaya çıkan durumu ifade etmek için kullanılır. Gelir arttıkça, gelire kıyasla vergi oranının düşmesi sonucunu yaratan bu durum, özellikle gider vergileri açısından ortaya çıkar. Benzer durum, spesifik esaslı vergilerde görülür. Örneğin, ülkemizde 1952 yılına kadar uygulanan ve şehirlerde birey başına 18 lira olarak alınan yol vergisi (baş vergisi) bireylerin toplam gelirine oranlandığında tersine artan oranlı bir etki ortaya çıkmaktadır. Tablo: Tersine Artan Oranlılık Vergide adaletle tamamen çelişen tersine artan oranlılık, özellikle dolaylı vergi sayılan gider vergilerinde ortaya çıkar. KDV, ÖTV gibi harcamalar üzerinden alınan gider vergileri bireylerin gelirlerine oranlandığında tersine artan oranlı bir etki ortaya çıkarmaktadır. Gider vergileri, bu özelliklerinden dolayı adaletsiz vergiler arasında sayılmaktadır. Vergi adaleti açısından gelir arttıkça, vergi miktarının (yükünün) da artması beklenirken harcama vergilerinde bu tersine işlemektedir. 739. Aşağıdakilerden hangisi tersine artan oranlı etki yaratan vergilerdendir? A) Gelir vergisi B) Veraset vergisi C) Katma değer vergisi D) İntikal vergisi E) Kurumlar vergisi Çözüm: Tersine artan oranlılık bir vergi tarifesi değildir. Mal ve hizmetler üzerinden ödenen KDV, ÖTV gibi vergilerin kişilerin gelirlerine oranlandığında ortaya çıkan durumu ifade etmek için tersine artan oranlılık veya azalan oranlı tarife etkisi kavramı kullanılır. Yukarıdaki tarifede bu etkinin ortaya çıktığı görülmektedir. Benzer

durum, maktu olarak alınan spesifik esaslı vergilerde görülür. Cevap, C seçeneğidir. 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 197, 256 9. Aşağıdaki tabloda bir vergi tarifesi verilmiştir. Vergi matrahı ( ) Vergi oranı (%) 100 10 200 15 300 20 400 25 500 30 Buna göre, bu vergi tarifesinde uzunluk farkı kaçtır? A) 5 B) 20 C) 100 D) 300 E) 400 Cevap: E seçeneğidir. Matrah Dilimleri (TL) Vergi Oranı (%) 0-1.000 5 1.001-2.000 15 2.001-4.000 20 4.001-8.000 25 8.001 + 40 42. Yukarıda yer alan gelir vergisi tarifesiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Tarifede uzunluk farkı 7.001; yükseklik farkı 35 tir. B) Tarifede en yüksek vergi artış oranı %15 tir. C) Matrah 7.000 TL iken ortalama vergi oranı %19,2 dir. D) Matrah 11.000 TL iken ödenen marjinal vergi miktarı 1.200 TL dir. E) Matrah 2.000 TL den 3.000 TL ye çıktığından ödenen vergideki artış 100 TL dir. Çözüm: Seçeneklerin doğrulaması aşağıya çıkarılmıştır. A seçeneği: Vergi tarifesinde yer alan en yüksek vergi oranı ile en düşük vergi oranı arasındaki farka ise yükseklik farkı denir. Bu tarifede yükseklik farkı, 40 5= 35 dir. Vergi tarifesinde yer alan en yüksek vergi matrahı ile en düşük vergi matrahı arasındaki farka ise uzunluk farkı denir. Uzunluk farkı, 8.001 1.000= 7.001 dir. Vergi matrahı ( ) Vergi oranı (%) 1000 10 2000 15 4000 20 8000 25 10000 30 283. Yukarıda yer alan gelir vergisi tarifesinin yükseklik farkı kaçtır? A) 30 B) 25 C) 20 D) 9000 E) 10000 Çözüm: Vergi tarifesinde yer alan en yüksek vergi oranı ile en düşük vergi oranı arasındaki farka ise yükseklik farkı denir. Yukarıda yer alan tarifeye göre, yükseklik farkı, 30 10= 20 dir. Vergi tarifesinde yer alan en yüksek vergi matrahı ile en düşük vergi matrahı arasındaki farka ise uzunluk farkı denir. (Bu tarifede uzunluk farkı, 10000-1000=9000 dir.) Cevap, C seçeneğidir. Yükseklik ve uzunluk farkı: Yükseklik farkı tarifeden, uzunluk farkı matrahtan hesaplanır. Yükseklik veya uzunluk farkı en küçük değer sıfır dikkate alınmadan hesaplanır. - Yükseklik farkı: Vergi tarifesinde yer alan en yüksek vergi oranı ile en düşük vergi oranı arasındaki farka ise yükseklik farkı denir. - Uzunluk farkı: Vergi tarifesinde yer alan en yüksek vergi matrahı ile en düşük vergi matrahı arasındaki farka ise uzunluk farkı denir. Not: Benzer şekilde Sayfa 285 de 199. soru da KPSS sorusunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S.117, 698 11. Kamu harcamalarının, olağanüstü olaylara bağlı olarak katlanılabilir vergi yükü yoluyla artışını açıklayan görüş aşağıdakilerden hangisidir? a. Wagner Yasası b. Görünüşte Artış Yasası 154. A. Peacock ve J. Wiserman ın kamu harcamalarının artışına ilişkin görüşleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Kamu kesimde harcama düzeyini seçmen tercihleri belirlediğinden ortanca seçmenin kararı altında kamu

c. Baumal Hipotezi d. Peacock-Wiseman Hipotezi e. Ortanca Seçmen Hipotezi Cevap: D seçeneğidir. harcamaları reel olarak artar. B) Kamu kesiminde ücretlerin yüksek tutulması birim maliyetleri arttıracağından kamu harcamaları reel olarak artar C) Doğal afet, kriz veya savaş gibi olağanüstü dönemlerde vergiler düşürülemediğinden kamu harcamaları reel olarak artar. D) Demokratik toplumlarda hükümetlerin iktidarda kalma çabası ile seçmenlerin faydalarını en çoklaştırma çabası kamu harcamalarını reel olarak artırır. E) Demokratik toplumlarda hükümetlerin oy kaybetmeyi göze almayarak genişletici politikalara devam etmesi halinde kamu harcamaları reel olarak artar. Çözüm: A. Peacock ve J. Wiserman a göre, doğal afet, kriz veya savaş gibi olağan üstü dönemlerde vergi yükü düşürülemediğinden kamu harcamaları reel olarak artar. Cevap, C seçeneğidir. 236. Savaş sonrası dönemde vergi yükü düşürülemediğinden kamu harcamalarının sıçrama şeklinde artacağını ileri süren bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir? A) A. Wagner B) W. A. Niskanen C) A. Pigou ve H. Dalton D) A. Peacock ve J. Wiserman E) S. Fabricant Çözüm: Peacock ve Wiserman a(1961) göre, kamu harcamaları doğal afet, kriz veya savaş gibi olağan üstü dönemlerde sıçrama şeklinde artış göstermekte ve bir daha eski düzeyine dönememektedir. Bunun nedeni ise olağan üstü dönemlerde vergilerin artırılması ve olağan üstü dönem sonrası alınmaya devam edilmesidir. Onlara göre, doğal afet, kriz veya savaş sonrası dönemde vergiler düşürülemediğinden kamu harcamaları reel olarak artar. Cevap, D seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 138 de 186. soru da KPSS sorusunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S.786, 828 12. Aşağıdakilerden hangisi, kamu harcamalarının görünüşte artış nedenlerinden biri değildir? a. Paranın satın alma gücünün düşmesi b. Bütçe sistemlerinin gayrisafi usule doğru evrilmesi c. Kamu hizmetlerinin parayla gördürülmesi d. Oy hakkının yaygınlaşması sonucunda seçmen taleplerinin artması e. Kişi başına yapılan harcama aynı kaldığı hâlde nüfusun artması Cevap: D seçeneğidir. 458. Aşağıdakilerden hangisi kamu harcamalarını görünüşte artıran nedenlerden biri değildir? A) Kamu hizmetlerine olan talebin artması B) Ayni ekonomiden parasal ekonomiye geçilmesi C) Bütçede safi usulün terk edilerek gayrisafi usulün uygulanmaya başlanması D) Paranın satın alma gücünün azalması E) Ülke sınırların genişlemesi Çözüm: Paranın satın alma gücünün düşmesi, bütçe usullerinin değişmesi, parasal ekonomiye geçilmesi, devlet sınırlarının ve nüfusun değişmesi ve devletleştirme giderleri kamu harcamalarını görünüşte artıran nedenlerdendir. Başta nüfus artışı olmak üzere kamu hizmetlerine olan talebin artması kamu harcamalarını gerçekte artır. Cevap, A seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 110 da 149 ve 150. Soru, Sayfa da 141 de 194. Soru da KPSS sorusunun doğru cevabına karşılık gelmiştir. 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 154 13. Özel kesime ait bir arazi veya binanın kamu kesimi tarafından kamulaştırılması nedeniyle ortaya çıkan harcama, aşağıdakilerden hangisinin kapsamına girer? a. Reel harcama b. Yatırım harcaması c. Kalkınma carileri d. İktisadi transfer e. Sermaye oluşumu için yapılan transfer 225. Devletin bina satın alması aşağıdakilerden hangisinin kapsamında yer alır? A) Kamu cari harcamaları B) Gerçek harcama C) Transfer harcaması D) Sermaye teşkili için transfer harcaması E) Kamu yatırım harcamaları Çözüm: Transfer harcamaları esasen karşılıksızdır. Bununla birlikte belli bir karşılığı olan transfer harcamaları vardır ki bunlara sermaye teşkili

Cevap: E seçeneğidir. için transfer harcaması denir. Bu harcama karşılığında devlet menkul veya gayrimenkul değer elde edebilir. Devletin özel kesime ait bina, arsa veya arazi gibi gayrimenkul (kamulaştırma) satın alması; tahvil, bono veya hisse senedi gibi menkul değer satın alması bu harcama grubu içinde yer alır. Yine kamu hizmeti karşılığı burs ödemeleri gibi bazı tür harcamalar beşeri sermaye teşkili için transfer harcaması kapsamında yer alır. Cevap, D seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 127-129 da 167. Soru, Sayfa 137 de 183. Soru, Sayfa 736 da 338. Soru da KPSS sorusunun doğru cevabına karşılık gelmiştir. 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 660-661 15. Nüfus artışının, saf kamu mallarına yapılan harcamalar üzerindeki etkisiyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Toplam harcamayı etkilemez. b. Toplam harcamayı artırır. c. Toplam harcamayı azaltır. d. Kişi başına harcamayı artırır. e. Kişi başına harcamayı değiştirmez. Cevap: A seçeneğidir. 142. Kamu hizmetlerinin maliyetleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Girdilere olan piyasa talebi azalırsa, girdi fiyatları düşeceğinden kamu hizmetlerinin üretim maliyeti azalır. B) Yarı saf kamusal hizmetlerin hizmet miktarı ile üretim maliyeti arasında pozitif yönlü bir ilişki vardır. C) Yarı saf kamusal malların daha fazla kişiye sunulması ek maliyete neden olur. D) Saf kamusal mal ve hizmetlerin maliyeti ile yararlanan kişi sayısı doğrudan ilişkilidir. E) Hizmet sunulan alanın genişlemesi, yeni teçhizat ve yeni personel alınması gerektiriyorsa toplam maliyet artar. Çözüm: Saf kamusal mallarda hizmetten yararlanan kişi sayısı değiştikçe toplam maliyet(harcama) değişmez. Ancak yarı saf kamusal malların daha fazla kişiye sunulması ek maliyete neden olur. Cevap, D seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 103 de 138. Soru da KPSS sorusunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S.736-737 16. Sermaye teşkili için yapılan transferler ile sosyal transferler arasındaki temel farkla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Sermaye teşkili için yapılan transferler yatırım niteliğinde, sosyal transferler ise cari nitelikte kamu harcamalarıdır. b. Sermaye teşkili için yapılan transferler firmalara yapılan, sosyal transferler ise kişilere yapılan transferlerdir. c. Sermaye teşkili için yapılan transferler bir dönem için, sosyal transferler ise birden fazla dönem için yapılır. d. Sermaye teşkili için yapılan transferler için bütçeden ödenek ayrılmazken, sosyal transferler için bütçeden ödenek ayrılır. e. Sermaye teşkili için yapılan transferler karşılıklı, sosyal ise karşılıksız transferlerdir. Cevap: E seçeneğidir. 338. Aşağıdakilerden hangisi sermaye teşkili için transfer harcaması kapsamında yer almaz? A) Bina alım giderleri B) Bono ve tahvil alım giderleri C) Kamulaştırma giderleri D) Kamu hizmeti karşılığı burs ödemeleri E) Borç faizi ödemeleri Çözüm: Transfer harcamaları esasen karşılıksızdır. Bununla birlikte belli bir karşılığı olan transfer harcamaları vardır ki bunlara sermaye teşkili için transfer harcaması denir. Bu harcama karşılığında devlet menkul veya gayrimenkul değer elde edebilir. Devletin bina, arsa veya arazi gibi gayrimenkul(kamulaştırma) satın alması; tahvil, bono veya hisse senedi gibi menkul değer satın alması bu harcama grubu içinde yer alır. Yine kamu hizmeti karşılığı burs ödemeleri gibi bazı tür harcamalar beşeri sermaye teşkili için transfer harcaması kapsamında yer alır. Borç faiz ödemeleri karşılıksız mali transfer harcaması kapsamındadır. Cevap, E seçeneğidir Not: Konu öğretici 167. Sorunun açıklamasında yer alan tablo; KPSS sorusuna doğrudan karşılık gelmiştir. C. Kamu transfer harcaması: (Tamamen karşılıksız olan transfer harcaması) Sosyal nitelikli olan transfer harcaması: Gelir dağılımında eşitsizliği azaltan transfer harcamalarıdır. Örneğin; emekli memur, işçi maaşları; dul-yetim, malullük ve sakatlık ödemeleri; işsizlik sigortası D. Sermaye teşkili için transfer harcaması (Belli bir karşılığı olan transfer harcaması) Beşeri sermaye teşkili için transfer harcaması: Hizmet karşılığı burs verilmesi bu harcamaya örnek gösterilebilir. Örneğin devlet burs verdiği öğrencilere mezun olduktan sonra belli bir hizmet yükümlüğü

ödemeleri, öğrenci bursları bu harcama türüne örnek gösterilebilir. Mali nitelikli olan transfer harcaması: Borç faiz ödemeleridir. Gelir dağılımında eşitsizliği artıran transfer harcamalarıdır. Ekonomik nitelikli olan transfer harcaması: Özel sektörü teşvik etmeye yönelen harcamalarıdır. Sübvansiyonlar, düşük faizli kredi verilmesi, ucuz girdi sağlanması bu harcama türüne örnek gösterilebilir. Not: Düşük faizli kredi ile ucuz girdinin piyasa faizi ile piyasa fiyatı arasındaki fark ekonomik transferdir. yükleyebilir. Gayrimenkul sermaye teşkili için transfer harcaması: Devletleştirme veya kamulaştırma giderleri bu harcamaya örnektir. Devletin bina, arsa, arazi, fabrika vb. gayrimenkullere yaptığı harcamalardır. Bu harcamaların gayrimenkul karşılığı vardır. Menkul sermaye teşkili için transfer harcaması: Devletin özel kesime ait bono, tahvil, hisse senedi satın almak için yaptığı harcamalardır. Bu harcamaların menkul değer karşılığı vardır. Not: Başbakanlık bursu sosyal nitelikli karşılıksız transfer harcaması iken öğrenim kredileri menkul sermaye teşkili için transfer harcamasıdır. 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 322 18. İhraç faizi yüzde 3 olan bir tahvilin yüzde 10 iskontoyla satılması hâlinde gerçek faiz yaklaşık olarak yüzde kaç olur? a. 2,5 b. 3,3 c. 4,4 d. 5,3 e. 7,7 Cevap: B seçeneğidir. 504. Başa başın altında ihraç edilen tahvillerin getirisiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Tahvilin gerçek faiz oranı < görünüşteki faiz oranı B) Tahvilin gerçek faiz oranı > görünüşteki faiz oranı C) Tahvilin gerçek faiz oranı =görünüşteki faiz oranı D) Tahvilin nominal faiz oranı < görünüşteki faiz oranı E) Tahvilin nominal faiz oranı > reel faiz oranı Çözüm: Başa başta ihraç edilen tahvillerde sadece faiz elde edildiğinden görünüşteki(ihraç) faiz oranı ile gerçek faiz oranı aynıdır. Diğer yandan başa başın altında ihraç ve primli ihraç edilen tahvillerde faiz dışında itfa primi elde edildiğinden görünüşteki(ihraç) faiz oranı ile gerçek faiz oranı farklıdır. Başabaşın altında (iskontolu) ihraç edilen tahvillerde gerçek faiz oranı görünüşteki(ihraç) faiz oranından büyük olur. Cevap, B seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 289 da 445. Soru da KPSS sorusunun doğru cevabına yöntemsel olarak karşılık gelecek sayısal soruyla ele alınmıştır. 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 903. 19. Aşağıdakilerden hangisi, dalgalı borçlarda kullanılan araçlardan biri değildir? a. Hazine bonoları b. Hazine kefaletini haiz bonolar c. Müteahhit bonoları d. Kısa vadeli avanslar e. Kuponlu tahviller Cevap: E seçeneğidir. 761. Aşağıdakilerden hangisi, kısa vadeli borçlanma araçlarından biri değildir? A) Bütçe emanetleri B) Hazine bonoları C) Devlet tahvili D) Hazine kefaletine haiz bonolar E) Hazineye açılan kısa vadeli avanslar Çözüm: Vadesi bir yıla kadar olan borçlara kısa vadeli borçlar veya dalgalı borçlar denir. Temel borçlanma aracı, hazine bonosudur. Vadesi bir yıldan uzun olan borçlara ise uzun vadeli borçlar denir. Temel borçlanma aracı, devlet tahvilidir. Cevap, C seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 278 de 431. Soru da KPSS sorusunun doğru cevabına karşılık gelecek şekilde ele alınmıştır. 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S.314 20. Anapara tutarına dokunmadan borç yükünün hafifletilmesi için başvurulan tedbir aşağıdakilerden hangisidir? a. Konversiyon b. Tahkim c. Konsolidasyon d. İtfa 483. Borç yükünü hafifletmek için yapılan istisnai borç yönetim işlemi aşağıdakilerden hangisidir? A) Konversiyon B) Konsolidasyon C) Moratoryum D) Borcun itfası E) Borcun amortismanı Çözüm: Yüksek faizli borçlar düşük faizli borçlarla değiştirilmesine

e. Amortisman Cevap: A seçeneğidir. konversiyon denir. Borcun değiştirilmesi de denir. İstisnai borç yönetim işlemlerinden biridir. Konverisyona başvurmak için devletim mali koşullarının iyileşmesi bir yana piyasada faiz oranlarının önceki borçlanma faiz oranlarının altına inmiş olması gerekir. Anaparaları aynı olan yüksek faizli borçlarının daha düşük faizli borç haline getirilmesi sonucu devlet borç yükü hafifler. Cevap, A seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 293 te 448. Soru da KPSS sorusunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 293. 21. İhtiyari tahkimle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Devletin, kendi iradesiyle kısa vadeli borç senedini uzun vadeli borç senediyle değiştirmesidir. b. Alacaklının, elindeki kısa vadeli senedi uzun vadeli senetle değiştirmekte serbest bırakılmasıdır. c. Alacaklının, kısa vadeli senedi satarak uzun vadeli senet satın almasıdır. d. Devletin, kısa vadeli borçlarını itfa ederek tahville borçlanmaya gitmesidir. e. Devletin, düşük faizli borç senedini yüksek faizli borç senediyle değiştirmesidir. Cevap: B seçeneğidir. 448. Kısa vadeli borçların uzun vadeli borçlarla değiştirmesine ne denir? A) Borcun itfası B) Konversiyon C) Konsolidasyon D) Moratoryum E) Borcun amortismanı Çözüm: Kısa vadeli borçların uzun vadeli borçlarla değiştirilmesine konsolidasyon veya borcun tahkimi denir. Cevap, C seçeneğidir. Sayfa 307: Konsolidasyon: Borcun tahkimi de denilen istisnai borç yönetim işleminin bu türünde, kısa vadeli borçların uzun vadeli borçlarla değiştirilir. Kısa vadeli borçlar orta, uzun veya süresiz hale getirilebileceği gibi orta vadeli borçlar uzun veya süresiz hale getirilebilir. Devlet borçlarının vade yönünden yeniden düzenlenmesi anlamına gelir. * Dalgalı borçların orta, uzun veya süresiz borç haline getirilmesidir. * Devlet borç senetlerinin vade ve faiz yapısını değiştirir. * Devlet borç yükünü yani faiz ödemelerini artırır. * İstisnai durumlarda başvurur. * Zorunlu yapılması halinde devlete duyulan güveni azaltır. * Devletin kendi iradesiyle kısa vadeli borç senedini uzun vadeli borç senediyle değiştirmesi zorunlu tahkimdir. * Borç geri ödemesi uzun vadeye bağlandığından enflasyonun kontrol altına alınmasına yardımcı olur. * Vadeli gelen borçların yeniden borçlanılarak vadesinin uzatılması da bir tür tahkim olmaktadır. Not: Benzer şekilde Sayfa 307 de 464. Soru da KPSS sorusunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 278, 903. 22. Hazine kefaletini taşıyan bonolar aşağıdakilerin hangisi tarafından borçlanma amacıyla kullanılır? a. Hazine Müsteşarlığı b. Merkezî yönetim birimleri c. Ticari bankalar d. İktisadi faaliyette bulunan özel bütçeli kuruluşlar e. Merkez Bankası Cevap: D seçeneğidir. 761. Aşağıdakilerden hangisi kısa vadeli borçlanma araçlarından biri değildir? A) Bütçe emanetleri B) Hazine bonoları C) Devlet tahvili D)Hazine kefaletine haiz bonolar E) Hazineye açılan kısa vadeli avanslar Çözüm: Vadesi bir yıla kadar olan borçlara kısa vadeli borçlar veya dalgalı borçlar denir. Temel borçlanma aracı, hazine bonosudur. Vadesi bir yıldan uzun olan borçlara ise uzun vadeli borçlar denir. Temel borçlanma aracı, devlet tahvilidir. Cevap, C seçeneğidir. Sayfa 278: İç borçlanma araçları: Devletin hazine bonosu ve devlet tahvili başta olmak üzere çeşitli borçlanma araçları vardır. - Hazine bonoları ve devlet tahvilleri: Vadesi bir yıla kadar olan devlet borç senetlerine hazine bonosu denir. Daha çok yıl içinde ortaya çıkan bütçe açıklarının kapatılmasında kullanılır. Vadesi bir yıldan uzun olan devlet borç senetlerine devlet tahvili denir. Esasen yatırımların finansmanında kullanılır. - Hazine kefaletine haiz bonolar: Merkezi yönetim bütçesi dışında kalan KİT ler gibi kamu kuruluşlarının finansman sıkıntısı yaşamaları halinde hazine güvencesi altında bono çıkarmak

suretiyle merkez bankasından avans alınabilmekteydi. Ancak 25.04.2001 tarihinde 1211 sayılı Merkez Bankası kanunda yapılan bir değişiklikle merkez bankasının bu şekilde avans verme yetkisi yürürlükten kaldırılmıştır. - Bütçe emanetleri: Bütçe emaneti mali yılın sonuna kadar bütçe harcamalarından verile emrine bağlanmış fakat ödemesi gerçekleştirilmemiş olan giderlerin, ilgili yılın bütçesine kaydedilmek üzere bir emanet hesaba alınmasıdır. Emanet hesabına alınan paraların hak sahibine verilene kadar geçen sürede bu emanetler devlete kısa süreli bir kaynak teşkil etmiş olmaktadır. - Adi emanetler: Gerçek ve tüzel kişilerce geçici olarak hazineye yatırılan; ihale teminatları, gümrük teminatları, hacizli malların satışından artan paralar, çeşitli fonlara ait kesintiler, niteliği belirlenemeyen paralardır. Bu emanet paralar devlet için kısa vadeli bir kredi olmaktadır. - Merkez bankası avansı: Devletin kısa vadeli borç kaynaklarından biri de Merkez Bankasından avans almaktır. Ancak daha önce de ifade edildiği gibi bu borçlanma yolu enflasyona yol açtığından 25.04.2001 den itibaren yürürlükten kaldırılmıştır. 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 748 23. Bütçenin kaynak tahsis niteliği aşağıdakilerden hangisiyle doğrudan ilişkilidir? a. Kamu kurumlarına ödenek tahsis edilmesi b. Belirli gelir kaynaklarının yerel yönetimlere bırakılması c. Bazı gelir kaynaklarının belirli hizmetlere tahsis edilmesi d. Belirli hizmetlerin finansman kaynağının belirlenmesi e. Kamu ve özel kesim arasında paylaşılan kaynakların etkin kullanımı Cevap: E seçeneğidir. 493. Özel sektör tarafından üretilemeyen ancak toplum için gerekli olan mal ve hizmetlerin devlet tarafından üretilmesi bütçenin hangi fonksiyonuyla ilgilidir? A) Ekonomik İstikrar B) Gelir Dağılımını Düzeltme C) Kaynakların Tahsisi D) İktisadi Kalkınma E) İktisadi ve Mali Çözüm: Piyasa tarafından üretilemeyen ancak toplum için gerekli olan güvenlik ve adalet gibi mal ve hizmetlerin devlet tarafından üretilmesi bütçenin kaynak tahsisi fonksiyonuyla ilgilidir. Cevap, C seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 327 de 514. Soru ve Sayfa 699 da 238. Soru da KPSS sorusunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 327 24. Bütçenin hukuki işlevinin temel unsuru aşağıdakilerden hangisidir? a. Bütçe görüşmelerinin yıl sonunda yapılması b. Bütçe tahminlerinin bağlayıcı olması c. Bütçenin bir kanun olması d. Bütçenin bir kanun hükmünde kararname olması e. Bütçenin Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması Cevap: C seçeneğidir. 515. Bütçenin hukuki niteliğiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Bütçenin kanun olduğunu savunanlar, görüşlerini bütçe kanunlarının maddi tarafına dayandırırken, idari tasarruf olduğunu savunanlar ise bütçe kanunlarının şekli yönüne dayandırır. B) Bütçenin kanun olduğunu savunanlar, görüşlerini bütçe kanunlarının içeriğine dayandırırken, idari tasarruf olduğunu savunanlar ise bütçe kanunlarının biçimsel yönüne dayandırır. C) Bütçenin kanun olduğunu savunanlara göre, bütçe bir kişiyi belli bir hukuki duruma sokmak, bir kişiye veya kurula kanuni yetki vermek suretiyle yapılan tasarruflardır. D) Bütçenin idari tasarruf olduğunu savunanlara göre, bütçe bir kişiyi belli bir hukuki duruma sokmak, bir kişiye veya kurula kanuni yetki vermek suretiyle yapılan şartlı tasarruftur. E) Bütçe kanunu diğer kanunlardan ayıran bazı farklılıklar olduğundan, bunlar kanun veya şartlı tasarruf olarak kabul edilemez. Çözüm: Bütçe Anayasa da kanun olarak nitelendirilir. Bütçenin hukuki niteliğinin temel unsuru onun bir kanun olduğudur. Bununla birlikte uygulamada bütçenin kanun olup olmadığı hususu tartışılmaktadır. Bu tartışmalar, üç başlık altında ele alınabilir: Bütçenin kanun olduğunu savunanlar: Görüşlerini bütçe kanunlarının şekli tarafına dayandırır. Bu görüşü savunanlar, konuya biçimsel (şekli) açıdan yaklaşmakta ve yasa yapma izlenilen yöntem ve teknik açısından bütçe kanununun diğer kanunlardan bir farkının

olmadığını ileri sürmektedir. Bütçenin idari tasarruf olduğunu savunanlar: Görüşlerini bütçe kanunlarının içeriğine yani maddi tarafına dayandırmaktadırlar. Bütçe şekli açısından kanuna benzese de, genel, soyut ve sürekli kurallar içermediği için kanun sayılamazlar. Onlara göre, bütçe bir kişiyi belli bir hukuki duruma sokmak, bir kişiye veya kurula kanuni yetki vermek suretiyle yapılan şartlı tasarruftur. Yukarıdaki iki görüşü de kısmen savunanlar: Vergi gelirlerinin toplanmasına bütçe kanun hükümleriyle izin verildiği ülkelerde, bütçe bir kanun; bütçe kanununa gerek duyulmadan vergi kanunlarıyla toplandığı ülkelerde ise kısmen idari tasarruf olarak görülür. Bütçenin harcama yönü ise her hal ve kar da idari tasarruf olarak kabul edilmesi gerektiği savunulur. Cevap, D seçeneğidir. Not: Benzer şekilde Sayfa 721 de 294.. Soru da KPSS sorusunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 831 26. Tevzin ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a) Gelirlerin toplanmasına ve harcamaların yapılmasına önceden yetki verilmesidir. b) Bütçede yer alan kamu gelir ve gider tahminlerinin denk olmasıdır. c) Bütçede yer alan tahminlerin yıllık olarak yapılmasıdır. d) Devletin gelir ve giderlerinin geleceğe yönelik olarak tahmin edilmesidir. e) Bütçede yer alan tahminlerin ilgili dönemin ekonomik şartlarıyla uyumlu olmasıdır. Cevap: B seçeneğidir. 27. Aşağıdakilerden hangisi, bütçenin temel unsurlarından biri değildir? a) Taahhüt b) Tahdit c) Tasdik d) Tahmin e) Tevzin Cevap: A seçeneğidir. 571. I. Devletin ve kamu tüzel kişilerinin gelir ve giderlerine ilişkin öngörüleri yansıtması II. Bütçeye ilişkin gelir ve giderlerin denkleştirilmiş olması III. Önceden belli bir zaman dönemi için hazırlanır ve bu dönemde uygulanması IV. İlgili mali yılın ilk ayında onaylanarak yürürlüğe girmesi Yukarıdakilerden hangisi devlet bütçenin temel niteliklerindedir? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV Çözüm: Bütçelerin gelir ve gider yanları uygulamadan önce mutlaka onaylanır, mali yılın ilk ayında değil mali yıl başlamadan yürürlüğe girer ve mali yılbaşında uygulanmaya başlanır. Cevap, D seçeneğidir. Bütçenin dört temel niteliği: 4T - Tahmin: Devletin ve kamu tüzel kişilerinin gelir ve giderlerine ilişkin öngörülerini yansıtır. - Tevzin: Bütçede gösterilen kamu gelir ve giderlerinin denk olmasıdır. - Tahdit: Önceden belli bir zaman dönemi için hazırlanır ve bu dönemde uygulanır. - Tastik: Bütçelerin gelir ve gider yanları uygulamadan önce onaylanır ve mali yıl başlamadan yürürlüğe girer. Not: Benzer şekilde s. 326 da 513. soru da KPSS her iki sorunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S.391 28. Bütçe denkliğini, bir iktisadi konjonktür dönemi süresince sağlamanın gereğini savunan bütçe kuramı aşağıdakilerden hangisidir? a. Klasik Bütçe Kuramı b. Devrî Bütçe Kuramı c. Denk Bütçe Kuramı d. Telafi Edici Bütçe Kuramı e. Sıfır Temelli Bütçe Kuram Cevap: B seçeneğidir. 598. Devri Bütçe Teorisi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A) Özel sektör ise tam istihdamı tek başına hiçbir zaman sağlayamayacağından ekonomide tam istihdam ancak devlet tarafından gerçekleştirilebilir. B) Bütçe, ekonominin genişleme dönemlerinde açık, daralma dönemlerinde ise fazla vermelidir. C) Bütçenin yıllık ve denk olması esastır. D) Devletin ekonomiye müdahale etmeyerek faaliyetlerinin sınırlı tutulması ve bütçe giderlerinin olağan gelirlerle karşılanması önemlidir. E) Bütçe dengesi ekonomik konjonktürle aynı yönde değil, ters yönde olmalıdır. Çözüm: Bütçede yıllık değil konjonktür dönemi denkliğinin arandığı devri (konjonktür) bütçe teorisine göre, bütçe dengesi ekonomik konjonktürle aynı yönde değil, ters yönde olmalıdır. Şöyle ki, bütçede

yıllık denklik aranması halinde, durgunluğa giren bir ekonomide pek tabidir ki vergi gelirleri azalacaktır. Bu durumda bütçe denkliği ancak vergileri arttıran politikalarla sağlanabilecektir. Esasen bu daralan bir ekonomide daraltıcı politika izlenmesi anlamına gelecektir. Konjonktürle uyuşması açısından daralan bir ekonomide daraltıcı politika izlenmemeli, yani bütçe dengesi konjonktürle aynı yönde değil, ters yönde olmalıdır. Cevap, E seçeneğidir. Not: Benzer şekilde s. 337 da 525, Sayfa 339 da 529. soru da KPSS sorunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S.616 29. Bakanlar Kuruluna, aşağıdaki konulardan hangisiyle ilgili değişiklik yapma yetkisi verilemez? A) Verginin konusu B) Verginin oranları C) Verginin istisnaları D) Vergi muafiyeti E) Vergi indirimleri Cevap A seçeneğidir. 38. Vergi alacaklısı, vergilendirme yetkisine sahip olandır. Vergilendirme yetkisi, devletin ülkesi zerindeki egemenliğine dayanarak vergi alma konusunda sahip olduğu hukuki ve fiili gücüdür. Bu kural vergilerin kanuniliği olarak da adlandırılır. Buna göre, Devletin vergilendirme yetkisini nasıl kullanacağı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. Yargı organı vasıtasıyla, yargı kararları ile b. Yürütme organı vasıtasıyla, düzenleyici işlemlerle c. Yasama organı vasıtasıyla, diğer bir deyimle kanun çıkartarak. d. Maliye Bakanlığı vasıtasıyla e. Bakanlar Kurulu Kararlarıyla Çözüm: Verginin kanuniliği Anayasamızın Vergi Ödevi başlıklı 73. maddesinde yer almaktadır. Buna göre; herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, malî gücüne göre, vergi ödemekle yükümlüdür. Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı, maliye politikasının sosyal amacıdır. Vergi, resim, harç ve benzeri malî yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır. Vergi, resim, harç ve benzeri malî yükümlülüklerin; muaflık, istisnalar ve indirimleri ve oranlarına ilişkin hükümlerinde kanunun belirttiği yukarı ve aşağı sınırlar içinde değişiklik yapmak yetkisi Bakanlar Kuruluna verilebilir. Görüldüğü üzere Anayasa da verginin kanuniliği; vergi, resim, harç ve benzeri malî yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır, hükmü ile tanımlamıştır. Diğer taraftan yine Anayasamıza göre kanun koyma yetkisi Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) nde olduğundan, bir başka deyişle yasama organında olmasından dolayı, devlet vergilendirme yetkisini yasama organı vasıtasıyla ve kanun yaparak kullanacaktır. Cevap C seçeneğidir. 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S.496, 252 30. Vergi Usul Kanunu na göre, yapılan vergi stopajını vergi dairesine yatırma yükümlülüğü aşağıdakilerden hangisine aittir? A) Fiilî mükellef B) Müteselsil sorumlu C) Vergi sorumlusu D) Vergi taşıyıcısı E) Vergi yüklenicisi Cevap C seçeneğidir. 784. Verginin ödenmesi bakımından alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan ve maliyenin fahri tahsildarı olarak nitelendirilen kişi kimdir? a. Vergi mükellefi b. Vergi taşıyıcısı c. Vergi sorumlusu d. Vergi dairesi e. Vergi yüklenicisi Çözüm: Verginin ödenmesi bakımından alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan ve maliyenin fahri tahsildarı olarak nitelendirilen kişilere vergi sorumlusu denir. Cevap C seçeneğidir. 374. Vergi sorumlusu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Verginin ödenmesi bakımından, alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan kişidir B) Vergi yükünü kendisi taşımaz C) Vergiyi mükellef adına vergi dairesine ödemek zorunda olan kişidir D) Kaynakta vergi kesintisi(stopaj) yapan kişilerdir E) Vergiyi doğuran olay kendi kişiliğinde gerçekleşir Çözüm: Vergiyi doğuran olay kendi kişiliğinde gerçekleşmediği halde,

verginin ödenmesi bakımından, alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan kişiye vergi sorumlusu denir. Vergi kanunlarına göre kendisi vergi mükellefi sayılmayan, gerçek vergi mükellefi adına vergiyi vergi dairesine ödemek zorunda olan kimsedir. Vergi sorumlusunun en bilinen örneği, ücretlere ilişkin gelir vergisi uygulamasıdır. Cevap, E seçeneğidir. Not: Benzer şekilde s. 527 da 832. soru, Sayfa 203 te 289. soru ve Sayfa 185 te 270. Soru da KPSS sorunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 659 31. Aşağıdaki durumların hangisinde, ikmalen tarh koşulları oluşmuş sayılır? A) Mükellefin, kanuni süresi geçmiş olmasına rağmen beyanname vermemiş olması B) Tasdiki zorunlu bir defterin tasdik edilmemiş olması C) Tutulması zorunlu bir defterin tutulmamış olması D) Mükellefin, süresinde vermiş olduğu beyannameye rağmen matrah farkına yol açmış olması E) Mükellefin, beyannamesinde matraha ilişkin bilgileri vermemiş olması Cevap D seçeneğidir. 138. Her ne şekilde olursa olsun bir vergi tarh edildikten sonra, bu vergiye ilişkin olarak meydana çıkan ve defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak miktarı tespit olunan bir matrah veya matrah farkı üzerinden alınacak verginin tarh edilmesidir Yukarıda tanımı yapılmış olan tarhiyat türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Re sen tarhiyat B) İkmalen tarhiyat C) İdarece tarhiyat D) Beyana dayalı tarhiyat E) Vergi hatalarının düzeltilmesi yoluyla tarhiyat Çözüm: İkmalen vergi tarhı; her ne şekilde olursa olsun bir vergi tarh edildikten sonra bu vergiye müteallik (ilişkin) olarak meydana çıkan ve defter, kayıt ve belgelere veya kanuni ölçülere dayanılarak miktarı tespit olunan bir matrah veya matrah farkı üzerinden alınacak verginin tarh edilmesidir. Özel kanunlarında ikmalen tarhiyata ilişkin olarak yer alan hükümler saklıdır (VUK Mad.29). Cevap, B seçeneğidir. Not: Benzer şekilde s. 501 da 793. Soru(tarhiyat türleri öğretici bu soruda açıklanmaktadır), Sayfa 530 da 827. soru ve Sayfa 659 da 138. Soru da KPSS sorunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S.790 33. 20 Eylül 2011 tarihinde tebliğ edilen vergi ihbarnamesine karşı mükellefin dava açabileceği en son tarih aşağıdakilerden hangisidir? A) 20 Ekim 2011 B) 15 Ekim 2011 C) 10 Ekim 2011 D) 4 Ekim 2011 E) 27 Eylül 2011 Cevap A seçeneğidir. 471.Vergi Mahkemelerinde dava açma süresi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. 15 gün b. 20 gün c. 25 gün d. 30 gün e. 60 gün Çözüm: Vergi davalarının görülmesi ile ilgili hususlar 2577 sayılı İdari yargılama Usulü Kanunu (İYUK) da düzenlemiştir. Bu kanunun 7. maddesinde dava açma sürelerine yer verilmiştir. Buna göre, 1. Dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gündür. 2. Bu süreler; a) İdari uyuşmazlıklarda; yazılı bildirimin yapıldığı, b) Vergi, resim ve harçlar ve benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarından doğan uyuşmazlıklarda: Tahakkuku tahsile bağlı olan vergilerde tahsilatın; tebliğ yapılan hallerde veya tebliğ yerine geçen işlemlerde tebliğin; tevkif yoluyla alınan vergilerde istihkak sahiplerine ödemenin: tescile bağlı vergilerde tescilin yapıldığı ve idarenin dava açması gereken konularda ise ilgili merci veya komisyon kararının idareye geldiği tarihi izleyen günden başlar. 3. Adresleri belli olmayanlara özel kanunlarındaki hükümlere göre ilan yoluyla bildirim yapılan hallerde, özel kanununda aksine bir hüküm bulunmadıkça süre son ilan tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün sonra işlemeye başlar.

4. İlanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar. Ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililer, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilirler. Düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olması bu düzenlemeye dayalı işlemin iptaline engel olmaz. Cevap D seçeneğidir. 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 434-436 36. İşsizlik sigortasının otomatik istikrarlandırıcı özelliği hangi mekanizmayla ortaya çıkar? a. İşsizlik sigortası fonunda biriken paraların devlete harcama gücü kazandırması b. İşsizlik sigortası maaşlarının daralma döneminde telafi edici etki yaratması c. İşsizlik sigortası primlerinin daralma döneminde telafi edici etki yaratması d. İşsizlik sigortası maaşlarının enflasyonist dönemde daraltıcı etki yaratması e. İşsizlik sigortası primlerinin enflasyonist dönemde genişletici etki yaratması Cevap: B seçeneğidir. 680. Aşağıdakilerden hangisinin otomatik stabilizatör gücü olduğu kabul edilen bir kamu harcamasıdır? A) Tüketim sübvansiyonları B) İşsizlik sigortası ödemeleri C) Gerçek harcamalar D) Emekli memur maaşları E) Memur ve işçilere yapılan ödemeler Çözüm: Vergi sistemi karşısında kamu harcama sistemin otomatik stabilizatör gücü nispeten azdır. Ancak işsizlik sigortası ödemeleri, tarımsal destekleme ödemeleri gibi bazı tür kamu harcamaları mali sisteme bir esneklik kazandırmaktadır. Örneğin, ekonominin genişleme (enflasyonist), dönemlerinde artan sigorta primi ödemeleri ile toplam talep düşerken, durgunluk (deflasyonist) dönemlerinde artan işsizlik ödemeleri ile toplam talep artmaktadır. Böylece herhangi bir iradi değişikliğe gerek kalmadan toplam talep istikrara gelmekte ve gelir düzeyi üzerindeki etkileri azaltmaktadır. Cevap, B seçeneğidir. Not: Benzer şekilde s. 334 te 677. soru, Sayfa 468 de 735. soru da KPSS sorunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S. 317, 297 39. Toplam kamu gelirleri ile faiz dışındaki kamu giderleri arasındaki fark aşağıdakilerden hangisidir? a. Bütçe fazlası b. Operasyonel açık c. Birincil bütçe dengesi d. Bütçe açığı e. Kamu kesimi borçlanma gereksinimi Cevap: C seçeneğidir. 494. Faiz ödemeleri hariç merkezi yönetim bütçe giderleri ile bütçe gelirleri arasındaki farka ne denir? A) Kamu kesimi borçlanma gereği B) Birincil açık C) Operasyonel açık D) İşlevsel açık E) Geleneksel açık Çözüm: Faiz giderleri hariç merkezi yönetim bütçe giderleri ile bütçe gelirleri arasındaki farktır. Bu farka birincil açık veya faiz dışı bütçe açığı denir. Faiz giderleri hariç bütçe giderleri bütçe gelirleri arasındaki farkın sıfır olması(eşit olması), birincil bütçe dengesini ifade eder. Cevap, B seçeneğidir. Sayfa:297. Birincil bütçe dengesi: (Faiz dışı denge) Faiz hariç toplam kamu giderlerinin, toplam kamu gelirlerine eşit olmasıdır. Birincil bütçe açığı: (Faiz dışı açık)faiz hariç toplam kamu giderleri ile toplam kamu gelirleri arasındaki farktır. Birincil bütçe fazlası:(faiz dışı fazla) Faiz hariç toplam kamu gelirlerinin, toplam kamu giderlerini aşan kısmıdır.. Not: Benzer şekilde s. 296-297 te 452. soru da KPSS sorunun doğru 2012 KPSS MALİYE SORUSU: 4T MALİYE SORUSU VE ÇÖZÜMÜ: S.424 40. Maliye politikası araçlarının çarpan etkisine göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a. Belirli bir tutardaki devlet harcaması, aynı tutardaki verginin daraltıcı etkisinden daha genişleticidir. b. Belirli bir tutardaki transfer ile aynı tutardaki verginin toplam etkisi pozitiftir. c. Belirli bir yatırım harcamasının aynı miktardaki vergiyle 663. Aşağıdakilerden hangisi denk bütçe kuramının varsayımlarından biri değildir? A) Kamu harcamalarındaki artışın milli gelir üzerindeki genişletici etkisinin yapılan kamu harcamasından daha fazla olması B) Kamu harcamalarından yararlanılanlar ile vergiyi yüklenenlerin marjinal tüketim eğilimlerinin aynı olması

finanse edilmesi gelir üzerinde etki yaratmaz. d. Belirli bir kamu tüketim harcamasının aynı miktarda vergiyle finanse edilmesi gelir üzerinde negatif etki yaratır. e. Belirli bir transfer tutarının aynı miktarda borçlanmayla Cevap: A seçeneğidir. C) Ekonomide faiz oranlarının değişmemesi D) Kamu harcamalarındaki bir artış, özel kesim harcamalarını azaltmaması E) Kamu harcamalarının tamamının mal ve hizmet alımına yönelmesi Çözüm: J.M. Keynes (1936) tarafından Genel Teori de ileri sürülen denk bütçe kuramı, kamu harcamalarındaki bir artışın eşit miktarda artan vergilerle finanse edilmesi halinde toplam talep ve milli gelir üzerindeki etkinin yapılan kamu harcaması kadar genişletici olduğunu ileri sürer. Ancak denk bütçe kuramı (çarpanı) belirli varsayımlar altında geçerlidir. Kamu harcamalarındaki artışın milli gelir üzerindeki genişletici etkisinin yapılan kamu harcamasından daha fazla olması bu varsayımlardan biri değildir. Denk bütçe çarpanı: Kamu harcamaları ( G) çarpanı, 1/1-c; vergi çarpanı ( T) -c/1-c ise kamu harcamalarındaki bir artışın eşit miktarda artan vergilerle finanse edilmesi halinde ( G= T) olacağından; milli gelir üzerindeki değişim: Y= [ (1/1-c) (c/1-c)] ( G) den, Y= [1-c/1-c] ( G) Y= [1] ( G) Denk bütçe çarpanı 1 olacaktır. Böylece toplam talep ve milli gelir üzerindeki kamu harcamalarının genişletici etkisi vergilerin daraltıcı etkisinden daha büyüktür. Ancak kamu harcamalarındaki artışın eşit miktarda vergi artışıyla finanse edilmesi halinde milli gelir üzerindeki genişletici etkisi yapılan kamu harcamasından daha fazla değil kamu harcaması tutarı kadar olacaktır. Cevap, A seçeneğidir.