KARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ 25. KURULUŞ YILDÖNÜMÜ ZİRVESİ BİLDİRİSİ (İstanbul, 22 Mayıs 2017) Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) Üye Devletleri Devlet ve Hükümet Başkanları olarak bizler, KEİ nin 25. Kuruluş Yıldönümü vesilesiyle 22 Mayıs 2017 günü İstanbul da toplandık. Birleşmiş Milletler Şartı, Helsinki Nihai Senedi, Yeni bir Avrupa İçin Paris Şartı prensiplerine ve ayrıca uluslararası hukukta genel kabul gören ilke ve kurallara bağlılığımızı bir kez daha teyit ederek, KEİ ilke ve amaçlarının yanısıra, önceki Zirve Bildirgelerine olan bağlılığımızı yineleyerek, Karadeniz bölgesini bir barış, istikrar ve refah bölgesine dönüştürme arzumuzu vurgulayarak, Geçen 25 yıl zarfında KEİ nin bölgesel işbirliği ve ekonomik kalkınmaya destek sağlayan tecrübeli, kucaklayıcı ve kurumsallaşmış bir örgüt olarak kendini kanıtlamış olduğunu teslim ederek, KEİ nin, küreselleşen günümüz dünyasında sürekli değişmekte olan bölgesel ve uluslararası ortamın ortaya çıkardığı ekonomik sıkıntılara karşı daha duyarlı davranması gerektiğinin bilincinde olarak, KEİ nin bölgesel ve küresel ekonomik işbirliği açısından öneminin arttırılması konusundaki kararlılığımızı ifade ederek, Aşağıdaki hususları beyan ederiz: 1. KEİ 25. Kuruluş Yıldönümü Zirvesi nin, KEİ Üye Devletleri arasında çeyrek asırdır süren işbirliğinin yeniden canlandırılmasına yönelik duyduğumuz sağlam ve ortak arzunun dönüm noktalarından biri olduğunu ve önümüzdeki yıllarda
halklarımızın yararına ve refahına olacak şekilde işbirliğimizi daha da geliştirmek amacıyla en üst seviyede görüş alışverişinde bulunma fırsatı sunduğunu kaydetmekteyiz. 2. KEİ nin varlığını sürdürdüğü 25 yıl boyunca Karadeniz bölgesinde barış, istikrar, diyalog ve karşılıklı anlayışı artırıp genişletmek amacıyla Üye Devletler arasında ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine katkıda bulunmuş olduğunu vurgulamaktayız. 3. Dostluk ve iyi komşuluk ruhuyla hareket etme, Üye Devletler arasında karşılıklı saygı, güven, diyalog ve işbirliğini geliştirme yönündeki kararlılığımızı yineliyoruz. 4. KEİ nin etkinliğinin ve verimliliğinin artırılması ve Örgüt ün gelecekte daha güçlü kılınması bakımından, Üye Devletlerin reform sürecini mutabakata dayalı olarak sürdürmesi ve en yakın gelecekte sonuçlandırması ve KEİ Uluslararası Daimi Sekretaryası bünyesinde kapsayıcı, dengeli ve profesyonel bir temsil doğrultusunda gayret sarf etmesi gerektiği hususunda ortak bir düşünceyi paylaşmaktayız. 5. KEİ Üye Devletleri arasında ekonomik işbirliğinin uluslararası hukuka uygun bir şekilde yürütüleceğini vurgulamaktayız. 6. 2012 yılında KEİ nin 20. Kuruluş Yıldönümü Zirvesi nde kabul edilmiş olan Gelişmiş KEİ Ortaklığına Yönelik KEİ Ekonomik Gündemi nin işbirliğimizin genişletilmesine yönelik somut bir çerçeve teşkil ettiğini takdir etmekteyiz. 7. Bölgede girişimcilerimize yönelik iş ortamlarının geliştirilip iyileştirilmesi amacıyla özel sektörün KEİ işbirliğine daha fazla dahil olmasını ve kamu ile özel sektörler arasında daha geniş bir sinerji oluşturulmasını desteklemekteyiz. Bu hedef doğrultusunda, Örgütümüzün bu alandaki yetkili Bağlı Kuruluşu olan KEİ İş Konseyi nin yeniden canlandırılmasına yönelik çabaları memnuniyetle karşılamaktayız. 8. Aynı zamanda, diğer KEİ Bağlı Kuruluşları nın, yani KEİ Parlamenterler Asamblesi (KEİPA), Karadeniz Ticaret ve Kalkınma Bankası (KTKB) ve ayrıca
Uluslararası Karadeniz Etütleri Merkezi nin (ICBSS) bölgesel işbirliğinin desteklenmesi konusundaki değerli rol ve katkılarını da takdir etmekte ve bu kuruluşları bölgenin gelişiminde karşılıklı işbirliğini ve tamamlayıcılığı arttırmaları yönünde cesaretlendirmekteyiz. 9. Ziraat ve tarımsal sanayi, bankacılık ve finans, örgütlü suçlarla mücadele, gümrük, eğitim, acil yardım, enerji, çevre koruma, sağlık ve ilaç sanayi, bilgi ve iletişim teknolojileri, kurumsal yenilenme ve iyi yönetişim, bilim ve teknoloji, KOBİ ler, turizm, kültür, ticaret ve ekonomik kalkınma ve ulaştırma alanlarında daha fazla proje ve sonuç odaklı bir yaklaşımla işbirliğimizi geliştirmek konusunda müşterek bir vizyonu paylaşmaktayız. 10. Bu bağlamda, Örgütümüzün itici gücünü oluşturan KEİ Çalışma Grupları nın faaliyetlerinin daha etkin ve verimli hale getirilmesinin ve bu çerçevede uzmanların katılımının genişletilmesinin önemini vurgulamaktayız. 11. Karadeniz bölgesinde ticaret, ekonomik işbirliği ve turizm açısından gemiciliğin taşıdığı vazgeçilmez önem ışığında, KEİ Üye Devletleri bünyesinde, Avrupa ile Asya arasında mevcut ve müstakbel dolaşımlara yönelik munzam, emniyetli ve güvenli deniz taşımacılığı imkânları sunulmasına ve KEİ Üye Devletlerinin ulusal ekonomilerinin küresel ekonomiye iştirakinin kolaylaştırılmasına yönelik çabaları teşvik etmekteyiz. Karadeniz bölgesinde deniz yolculuğunun ilgili uluslararası kural ve düzenlemelere uygun bir şekilde güvenli ve emniyetli bir şekilde yürütülmesine büyük önem atfetmekteyiz. 12. KEİ Bölgesinde Karadeniz Çevre Otoyolu ve Ekspres Deniz Yolları gibi somut ortak ulaştırma altyapı projelerinin etkili bir şekilde uygulamaya geçirilmesinin KEİ bünyesi dâhilinde ticaret, turizm ve taşımacılık yatırımlarının genişletilmesine ve ayrıca KEİ nin başarısına katkıda bulunacağı kanaatindeyiz. 13. Trans-Avrasya Süper Bilgi Otoyolu gibi gelişmiş bilgi ve iletişim ağı altyapılarının, dijital fırsatlara kapı açan başlıca teknolojik imkânlardan biri olduğunu kabul etmekteyiz.
14. KEİ nin proje odaklı boyutunun güçlendirilmesine yönelik adımları memnuniyetle karşılamaktayız ve Proje Geliştirme Fonu, Proje Yönetim Birimi ve Proje Teşvik İmkânı aracılığıyla KEİ proje kapasitesinin daha da geliştirilmesi ihtiyacını teslim etmekteyiz. 15. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) de dahil olmak üzere Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi nin küresel kalkınma çabalarına evrensel ve iddialı bir çerçeve sağladığını belirtmekteyiz. KEİ nin 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi nin uygulanmasına sağlamak istediği katkının 71/18 sayılı ve 21 Kasım 2016 tarihli, Birleşmiş Milletler ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü arasında İşbirliği başlıklı BM Genel Kurul Kararı nda tanındığını hatırlatmaktayız. Bu konu önümüzdeki on yılda önemli bir gündem maddesi haline geleceği içindir ki, bölgesel ölçekte SKH lere ulaşılmasında KEİ yi önemli bir ortak haline getirme yönünde müşterek bir amacı paylaşmaktayız. 16. Küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ ler), küçük çiftçilerin, kadınların, gençlerin, engellilerin, mültecilerin ve ülkesinde yerlerinden edilmiş kişilerin ekonomiye iştirakini teşvik etme ve böylece bütün KEİ Üye Devletlerinde sürdürülebilir ekonomik kalkınmanın sağlanması bakımından hayati önem taşıyan bu bakir potansiyelin harekete geçirilmesine katkıda bulunma konusundaki kararlılığımızı ortaya koymaktayız. 17. Ekonomilerimizde yaratıcılığın ve yeniliğin başlıca lokomotifi olan genç girişimcilerin oynadıkları önemli rolü takdir etmekteyiz. 18. İstanbul da 11 Mayıs 2017 tarihinde gerçekleştirilen Dördüncü KEİ Üye Devletleri Ekonomiden Sorumlu Bakanlar Toplantısı nda ve 17 Mayıs 2017 tarihinde gerçekleşen KEİ Üye Devletleri Tarım Bakanları Toplantısı nda benimsenen Ortak Bildirgeleri memnuniyetle karşılamaktayız. 19. BM tarafından tanımlandığı üzere mevcut göç ve mülteci krizinin boyutlarının İkinci Dünya Savaşı ndan bu yana eşi benzeri görülmemiş bir ölçeğe
ulaştığına dikkat çekmek istemekteyiz. Bizler, KEİ bölgesinde ve ötesinde, ülke içinde yerlerinden edilmiş kişilerin, göçmenlerin ve mültecilerin ihtiyaçlarına ve sorunlarına çözüm getirilmesinde ortak bir dayanışma ve işbirliği duygusu ile hareket etmek konusundaki kararlılığımızı ifade etmekteyiz. Bu büyük insan akışlarının esas nedenlerine çözüm bulunmasının acil bir ihtiyaç olduğunu vurgulamaktayız. 20. Kaynağı, nedeni ya da amacı ne olursa olsun terörizmin bütün biçimlerine ve tezahürlerine karşı çıkmaktayız. Terörizme karşı uluslararası dayanışma ve mücadelede üzerimize düşeni yapmaya devam edeceğimizi ifade etmekteyiz. 21. Ortak menfaat ve tamamlayıcılık ilkesiyle diğer uluslararası ve bölgesel kuruluşlar, kurumlar ve girişimlerle verimli işbirliğimizi geliştirerek daha da ilerletme konusundaki istekliliğimizi bir kez daha yinelemekteyiz. 22. KEİ-AB etkileşiminin geliştirilmesine verdiğimiz önemi belirterek pragmatik, proje odaklı ve karşılıklı yarara dayalı işbirliğimizi arttırma konusundaki taahhüdümüzü teyit etmekteyiz. 23. KEİ Gözlemciler ve Sektörel Diyalog Ortakları nın KEİ faaliyetlerine yönelik değerli katkılarının altını çizmekte ve kendileriyle yeni somut işbirliği alanları arayışımızı sürdürme konusunda istekli olduğumuzu yinelemekteyiz. 24. KEİ nin Daimi Uluslararası Sekretaryası nın yeni hizmet binasına taşınması KEİ nin 25. Kuruluş Yıldönümüne denk gelmektedir, bu vesileyle KEİ Merkezi nin Ev Sahibi olarak Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ne KEİ Sekretaryası na yeni ve çağdaş bir çalışma ortamı sağladığı için teşekkür etmekteyiz. 25. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve halkına gösterdikleri sıcak konukseverlik ve KEİ nin 25. Kuruluş Yıldönümü Zirvesi ni örgütümüzün doğum yeri olan İstanbul da başarılı bir şekilde düzenledikleri için şükranlarımızı ifade etmekteyiz.