tarafından yazıldı. Perşembe, 10 Şubat :07 - Son Güncelleme Perşembe, 09 Haziran :19

Benzer belgeler
Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını İsteyen: Eğitim-Öğretim ve Bilim Çalışanları Sendikası

T.C. DANIŞTAY ONBİRİNCİ DAİRE Esas No : 2016/1698 Karar No : 2017/6525

Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını isteyen: Türk Tabipleri Birliği. Vekili : Av. Mustafa Güler Strazburg Cad. 28/28 Slhhiye/ANKARA

Davacı: Türkiye Ulaştırma Hizmet Kolu Kamu Görevlileri Sendikası

SAVUNMANIN ÖZETİ : Tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur.

Cumartesi, 02 Temmuz :52 - Son Güncelleme Cumartesi, 01 Eylül :57

ELAZIĞ VALİLİĞİNE (Defterdarlık) tarihli ve /12154 sayılı yazınız

Sendikası, Gazi Mustafa Kemal Bulvarı, Onur iş Hanı No:12/160 Kat:7 Kızılay/ANKARA

T.C. DANIŞTAY BEŞİNCİ DAİRE Esas No : 2004/4439 İTİRAZ YOLUYLA ANAYASA MAHKEMESİNE BAŞVURULMASI KARARI

Anahtar Kelimeler : Yargılamanın yenilenmesi, kesinleşen mahkeme kararı, özel tüketim

kurala bağlanmıştır. T.C. D A N IŞTAY ALTINCI DAİRE Esas No : 2008/3365 Karar No : 2011/161 Davacı : Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği

TEK HEKİMİN SÜREKLİ İCAP NÖBETÇİSİ OLAMAYACAĞINA İLİŞKİN DANIŞTAY KARARI Cuma, 12 Ağustos :53 - Son Güncelleme Perşembe, 05 Ocak :01

ÖZET: Özel hastanelerin ayakta teşhis tedavi yapabilecek şekilde poliklinik açmalarını sağlayan düzenlemede hukuka aykırılık olmadığı hk.

Durdurulmasını İsteyenler : 1- Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği

T.C. DANIŞTAY SEKİZİNCİ DAİRE. Esas No : 2011/103. Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını isteyen : Türk Tabipleri Birliği. Vekii : Av.

EMLAK VERGİSİNDEN MUAF OLAN TAŞINMAZLA İLGİLİ DÜZENLENEN ÖDEME EMRİNE İLİŞKİN KANUN YARARINA BOZMA KARARI

T.C. DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU E. 2011/76 K. 2014/1397 T

Hürriyet Mah.Hürriyet Cad.No:26/2 Dai.3 Yenibosna Bahçelievler/İSTANBUL

: HÜSEYİN DARTAL İl Sağlık Müdürlüğü, Merkeı/ŞANLIURF A TÜRK MİLLETİ ADINA

Özet : Hakim ve savcıların havaalanlarında VIP uygulamasından yararlanamayacağı

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/8

D A N I Ş T A Y ONUNCU DAİRE Esas No : 2011/10572

T.C. DANIŞTAY 11. DAİRE E. 2005/4287 K. 2008/10605 T

TÜRK MİLLETİ ADINA. Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nca dosya incelendi, gereği görüşüldü:

KARAR 1 (672 sayılı KHK ile kamu görevinden çıkarılmaya dair) Davalı : Başbakanlık /ANKARA

Oğuzlar Mah. Barış Manço Cad. Av. Özdemir Özok Sok. No:8. Vekilleri : Hukuk Müşaviri Elif Yayman - Aynı adreste.

T Ü R M O B TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER ODALARI BİRLİĞİ SİRKÜLER RAPOR MEVZUAT

ifadesi ile cihazların ve belgelerin özellikleri başlıklı 2.1 inci maddesinin (a) bendi ile TÜRK MİLLETİ ADINA

ULUSAL BOR ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜNDE ÇALIŞTIRILACAK PERSONELİN SÖZLEŞME USUL VE ESASLARI İLE MALİ HAKLARININ BELİRLENMESİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK

Anahtar Kelimeler : Merciine Tevdi Kararı, Süre Aşımı Dava Açma Süresi

T.C. D A N I Ş T A Y İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU YD İtiraz No : 2016/1256

İlgili Kanun / Madde 2821 S. SK/45

: Av.Tezcan ÇAKIR Meşrutiyet Cd. N:3/15 - ANKARA

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/32,57

VEKİLİ: Av. Özgür ÖZTEKİN - Üçtutlar Mah. Üçtutlar 6.Sok. Fırat Apt.Kat:4 No:2/15 ÇORUM. : Hukuk MüşaviriHuri GÜLÜMSER-Kızılay/ANKARA

CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ, KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMESİ, YÖNETMELİK ve KARARI

T.C. D A N I Ş T A Y SEKİZİNCİ DAİRE. Esas No : 2011/2560. Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını İsteyen :Türk Nöroşirurji Derneği. Vekili. :Av.

idare tarafından karşılıklı olarak istenilmektedir.

Uzun Sok. Kolotoğlu İşhanı Kat: 3 No:75 - TRABZON Temyiz Eden ve Karşı Taraf (Davalı) : Karayolları Genel Müdürlüğü - ANKARA

Anahtar Kelimeler : İmar Planının Yargı Kararıyla İptali, İmar Hukukunda Kazanılmış Hak, Yapı Ruhsatı

Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını İsteyen : Büro Emekçileri Sendikası

YÜRÜTMENİN DURDURULMASINI İSTEYEN (DAVACI):

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /26, 53 T.C YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ Esas No. 2015/11497 Karar No. 2015/15217 Tarihi:

ESAS NO : 2010/1629 KARAR NO : 2011/1726

ONÜÇÜNCÜ DAİRE USUL KARARLARI. Anahtar Kelimeler : Dava Açma Süresi, Yazılı Bildirim, Başvuru Mercii ve Süresi, Hak Arama Hürriyeti

858 Sokak No:9 Paykoç işhanı Kat:7/705 - Konak/İZMİR

T.C. D A N I Ş T A Y SEKİZİNCİ DAİRE Esas No : 2009/8738

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/18-21

: Karabük Valiliği İl Defterdarlığı - KARABÜK

T.C. D A N I Ş T A Y Dördüncü Daire. Anahtar Kelimeler: Abonelik Sözleşmesi, Gecikme Faizi, Tahsil Edilince Beyanname Verilmesi

GÖRÜŞ BİLDİRME FORMU

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/ S. BK/100

T.C. D A N I Ş T A Y Yedinci Daire

Anahtar Kelimeler : Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Ek 1 Nolu Protokol

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /112

Memurların Refakat İzinleri

İtiraz İsteminde Bulunanlar : (Davacı) : Türk Dişhekimleri Birliği. : Av. Mustafa Güler

T. C. YÜK SEKÖ Ğ RETİM KURULU BAŞKANLIĞI. B.30.0.PER O 3 - M Araştırma Görevlilerinin istihdamı

: ANKARA ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ : AV. BÜŞRA NUR KADAN Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Tandoğan/ANKARA

DANIŞTAYIN HAKSIZ ÇIKMA ZAMMIYLA İLGİLİ KANUN YARARINA BOZMA KARARI

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /18-21

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /9

Karar NO: KARAR-

Karar N0: KARAR-

DANIŞTAYIN SÜRESİNDE AÇILMAYAN DAVAYLA İLGİLİ KANUN YARARINA BOZMA KARARI

T.C. ANKARA 17. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2011/963 KARAR NO : 2011/1582

T.C. ANKARA 4. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2010/1045 KARAR NO : 2010/2000

Temyiz Eden (Davalı) : Antalya İl Özel İdaresi

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/2, S.İşK/14

:Türk Tabipleri Birliği : Av. Mustafa Güler Strazburg Cad. 28/28Sıhhıye / ANKARA : Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı / ANKARA

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /6, S. İşK/14 T.C YARGITAY 22. HUKUK DAİRESİ Esas No. 2015/1888 Karar No. 2015/6201 Tarihi:

İlgili Kanun / Madde 4857 S.İşK/32

Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını İsteyen: Tüketici Dernekleri Federasyonu. : 1- Başbakanlık - ANKARA. 2- Maliye Bakanlığı - ANKARA

T.C. D A N I Ş T A Y Üçüncü Daire Esas No : 2010/5785. Karar No : 2012/3582

Sirküler Rapor /60-1 MALİ YÜKLER İLE İLGİLİ DAVALARIN VERGİ MAHKEMESİNDE AÇILMASIYLA İLGİLİ KANUN YARARINA BOZMA KARARI

: 1- (Davalı) Devlet Hava Meydanları İşletmeleri (DHMİ)

Ziya Gökalp Caddesi No:10 - Kızılay / ANKARA

ZAMANAŞIMI SÜRESİ GEÇTİKTEN SONRA DİSİPLİN CEZASI VERİLMESİ

İlgili Kanun / Madde 3201 S.YHBK./3

DEVLET MEMURLARINA VERİLECEK HASTALIK RAPORLARI İLE HASTALIK VE REFAKAT İZNİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/6 İŞYERİ DEVRİ İŞYERİ DEVRİNİN İŞÇİ ALACAKLARINA ETKİSİ

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/18-21

Danıştay Tetkik Hakimi Yeniay Kaya nın Düşüncesi: Temyiz isteminin reddi ve mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA

Danıştay Dördüncü Daire Başkanlığından. Karşı Taraf: Denizli Vergi Dairesi Başkanlığı DENİZLİ (Pamukkale Vergi Dairesi Müdürlüğü)

VERGİ SORUMLUSUNUN İDARİ DAVA AÇMA HAKKININ BULUNDUĞUNA İLİŞKİN KANUN YARARINA BOZULMASINA İLİŞKİN KARAR YAYIMLANDI

-'-V-'='e.!.!.ki'-!!Ii...:.: Av. Mustafa Strazburg Cad. 28/28 Sıhhiye/ANKARA. Davalı : 1) Maliye Bakanlığı ANKARA

Ba ve Bs FORMLARININ VERİLMEMESİ NEDENİYLE ADİ ORTAKLIK ADINA KESİLEN CEZAYLA İLGİLİ KANUN YARARINA BOZMA KARARI YAYIMLANDI

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /43

GSG Hukuk Aylık İş Hukuku Bülteni Sayı -10

Karar N0: KARAR-

,N'1' Davalı : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı A~~R Vekili : Av, Aynur Özdemir, i~f:4.~

II- UYGULANACAK YASA KURALI DEĞERLENDİRMESİ:

T.C. DANIŞTAY Sekizinci Daire Esas No : 1992/2271 Karar No : 1993/1754

İlgili Kanun / Madde 4857.S. İşK/ 2,18-21 T.C YARGITAY 22. HUKUK DAİRESİ Esas No. 2013/21049 Karar No. 2013/19112 Tarihi:

İlgili Kanun / Madde 6356 S. TSK/41-43

T.C. ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BELEDİYE MECLİSİ. Karar N0: KARAR

: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı ANKARA : Av. Aynur Özdemir, Mithatpaşa Cad. No:7, Sıhhiyet J' ~.

T.C. D A N I Ş T A Y İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU Esas No : 2015/4614 Karar No : 2018/49

KIDEM ZAMMI ÜCRETE UYGULANAN AYRI ZAMDIR ÖNCE KIDEM ZAMMI UYGULANIR DAHA SONRA TOPLU SÖZLEŞMEDEKİ NISBİ ZAM UYGULANIR Y A R G I T A Y İ L A M I

14. Daire 2012/679 E., 2014/2401 K. "İçtihat Metni"

Transkript:

SENDİKAMIZ YAPI-YOL SEN. VERMİŞ OLDUĞU HUKUK MÜCADELESİ VE KAZANIMLARINA BİR KAZANIM DAHA EKLEMİŞTİR. (4/B ÇALIŞANLARINA İLİŞKİN BİR KAZANIM) Sendikamız tarafından Danıştay 12.Daire nin 23.01.2009 gün ve 2008/4564 sayılı kararı ile 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personele uygulanan HİZ MET SÖZLEŞMESİNDE yer alan 3. 7. ve 8. maddelerin Anayasa'ya,Devlet Memurları Kanunu'na ve ILO sözleşmelerine aykırı olması nedeniyle 4/B li çalışanların lehine karar verilmişti. Söz konusu üç maddenin kaldırılması istemiyle kazanılan bu dava, Yine Danıştay 12. Dairenin Esas 2008/4564, Karar 2010/5035 sayı ile esastan verilen ve kesinleşen karar Sendikamız Web sayfasında yayınlamış olup, Emekçilerin bilgisine sunulur. DANIŞTAY ONÎKİNCİ DAİRE Davacı : Yapı - Yol - Sen(Yol, Yapı, Altyapı, Bayındırlık ve Tapu Kadastro Emekçileri Sendikası) 1 / 9

Vekili : Av. Çiğdem Tan, Ziya Gökalp Cad. 36/20 - Yenişehir ANKARA Karşı Taraf : 1. Ulaştırma Bakanlığı /ANKARA 2. Karayolları Genel Müdürlüğü / ANKARA Davanın Özeti : Karayolları Genel Müdürlüğünde 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personele uygulanan hizmet sözleşmesinde yer alan 3., 7. ve 8. maddelerin Anayasa'ya, Devlet Memurları Kanunu'na ve ILO sözleşmelerine aykırılık taşıdığı ileri sürülerek kaldırılması istemiyle davacı sendika tarafından davalı idareye 30.4.2007 tarihinde yapılan başvurunun reddine ilişkin 14.5.2007 tarihli işlemin iptali istenilmektedir. Ulaştırma Bakanlığı'nın Savunmasının Özeti: Davanın Maliye Bakanlığı'na yönlendirilmesi gerektiğin,, 657 sayılı Kanun ve 6.6.1978 tarihli, 7/1754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Esaslara göre Gene! Müdürlük emrinde istihdam edilen görevli personelle Esasların 24. maddesine göre serbest iradeye dayalı olarak imzalanan hizmet sözleşmesinin Maliye Bakanlığı'nca vizelenen "Tip Hizmet Sözleşmesi" hükümleri çerçevesinde düzenlendiği, hukuka, yasaya ve esaslara uygun olduğu öne sürülmekte ve davanın reddi gerektiği savunulmaktadır. Karayolları Genel Müdürlüğü'nün Savunmasının Özeti: Sözleşmenin hukuka ve yasaya uygun olduğu öne sürülmekte ve davanın reddinin gerektiği savunulmaktadır. Danıştay Tetkik Hakimi : Deniz Levent Düşüncesi : Dava konusu edilen düzenlemede yer verilen "herhangi bir ek ücret ödemez" ibaresinin", taraflar bir ay önce ihbar etmek şartıyla sebep göstermeksizin sözleşmeyi feshedebilir" ibaresinin ve "30 günü geçmemek üzere" ibaresinin iptali gerektiği düşünülmektedir. Danıştay Savcısı : Nazmiye Kılıç Düşüncesi : Dava; Karayolları Genel Müdürlüğünün, 657 sayılı Yasa'nın 4/B maddesi kapsamında istihdam ettiği sözleşmeli personele uygulanan hizmet sözleşmesinin 3., 7. ve 8. maddelerin kaldırılması istemiyle davalı idareye 30.4.2007 tarihinde yapılan başvurunun reddine ilişkin 14.5.2007 tarihli işlemin iptali istemiyle açılmıştır. Uyuşmazlık konusu "Hizmet Sözleşmesinin" iptali istenen 3. maddesin'de;. "İlgilinin çalışma saat ve süreleri, Devlet memurları için saptanan çalışma saat ve sürelerinin aynıdır. Ancak, haftanın belli gün ve saatlerinde kısmi zamanlı olarak çalışanların çalışma saat ve süreleri, Devlet memurları için saptanan çalışma saat ve süreleri esas alınarak Kurumca belirlenir. 2 / 9

Ayrıca, ilgili kendisine verilen işleri bitirene kadar, norma! çalışma saatleri dışında da çalışmak zorundadır. Normal çalışma saatleri dışında veya tatil günlerinde yapacağı çalışmalar dışında veya tatil günlerinde yapacağı çalışmalar karşılığında ilgiliye herhangi bir ek ücret ödenmez." 7. maddesinde; "217 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 2. maddesinde sayılan kurumlarda Sosyal Güvenlik Kurumlarına prim ödemek suretiyle geçen hizmet süresi, bir yıldan on yıla kadar olan personele 20 gün, on yıldan fazla olanlara otuz gün ücretli yıllık izin verilir. Resmi tabip raporu ile kanıtlanan hastalıklar için yılda 30 günü geçmemek üzere ücretli hastalık izni verilebilir. Hastalık sebebiyle, Sosyal Sigortalar Kurumunca ödenen geçici iş göremezlik tazminatı ilgilinin ücretinden düşülür. İlgilinin isteği üzerine; eşinin doğum yapması halinde 2 gün, kendisinin veya çocuğunun evlenmesi, annesinin, babasının, eşinin, çocuğunun veya kardeşinin ölümü halinde her olay için üç gün ücretli mazeret izni verilir." 8. maddesinde; "a) İlgilinin, bu sözleşme ile 6.6.1978 gün ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan "Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a aykırı davranışı tespit edildiğinde, bu durum personele yazılı olarak tebliğ edilir. Tebligatta belirtilecek günden geçerli olmak üzere sözleşme sona erer. b) Taraflar, bir ay önce ihbar etmek şartıyla, sebep göstermeksizin sözleşmeyi her zaman feshedebilir. c) Personelin 65 yaşını doldurduğu tarihte hiçbir işleme gerek kalmaksızın sözleşmesi sona erer." kurallarına yer verilmiştir. Sözleşmeli personelin durumu kanun, kanun hükmünde kararname bakanlar kurulu kararı, yönetmelik ve tip sözleşmelerle düzenlenmekte ve bunlarda hüküm bulunmaması halinde Devlet Memurları Kanunu'nun uygulanacağı öngörülmektedir. Bu nedenle sözleşmeli personelin durumu da, memurların durumu gibi büyük ölçüde kanuni ve nizami bir durum yani statüler durum haline gelmiş ve Anayasa'nın 128. maddesinin ilk fıkrasında geçen diğer kamu görevlileri kategorisine dahil edilmiştir. 657 sayılı Yasa'nın 178. maddesinde; belirli hallerde yaptırılabilecek fazla çalışmanın ücretle karşılanacağına yer verilmesi, ayrıca kurumlar gerektiği taktirde günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti vermeksizin personele çalışma yaptırabilecekleri Esas No :2008/4564 Karar No : 201 0/5035 belirlenmiş ise de, bu çalışmaların karşılığının nasıl ödeneceği, yani yine de bir karşılıkla (izin) telafi edileceği belirtilmiş bulunmaktadır. Ayrıca, zaruri ve kamu menfaatlerini gerektiren işler dışında zorla çalıştırma yapılamayacağı evrensel bir kural halini almış ve Anayasamızda ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda bu yönde düzenleme getirilmiştir. Bu nedenle, hizmet sözleşmesinin iptali istenen 3. maddenin 1. paragrafında üst hukuk normlarına aykırılık bulunmadığı, 3. maddesinin 2. paragrafının ise; Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslara Dair 6.6.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden düzenlenen ve uygulama işlemi niteliğinde olan sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin tip hizmet sözleşmesinin iptali istenen aynı içerikteki 3. maddesinin 2. paragrafının da aynen bakanlar kurulu kararından alınması nedeniyle, üst düzenleme niteliğindeki normun 3 / 9

(bakanlar kurulu kararı) daha üst hukuk normlarına (kanun) aykırılık teşkil ettiğinin Danıştay Onikinci Dairesi'nin 9.4.2008 günlü E:2008/285 sayılı kararıyla saptanmış olması karşısında, hizmet sözleşmesinin aynı içerikteki maddesinin de evleviyetle hukuka aykırı olduğu görülmektedir. Hizmet sözleşmesinin 7. maddesinde yer verilen, öngörülemeyen hastalık hali için izin süresinin 30 günle sınırlandıran "30 günü geçmemek üzere" ibaresi 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer verilen ve farklı düzenlemeyi içeren hastalık iznine ilişkin hükme aykırı bulunmaktadır. Hizmet sözleşmesinin 8. maddesinin; genel düzenleme niteliğin olan (a) bendinde ve yaş nedeniyle sözleşmenin kendiliğinden sona ereceğini düzenleyen (c) bendinde de üst hukuk normlarına aykırılık bulunmamaktadır. 8. maddenin (b) bendi ise; çalışma barışını ve güvenini bozup çalışanları sürekli olarak işten çıkarılma tehdidi altında bırakarak, çalışma verimini olumsuz etkileyecek nitelikte olması nedeniyle, (a) bendinde yer verilen objektif düzenlemenin yanında, sübjektif sayılabilecek bir düzenlemeye yer verilerek böyle bir fesih sebebinin öngörülmesi çalışanların barış ve huzurunu sağlamakla yükümlü hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmayacağından hukuka aykırı bulunmaktadır. Bu nedenlerle, Karayolları Genel Müdürlüğünde 657 sayılı Yasa'nın 4/B maddesi kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personele uygulanan hizmet sözleşmesinin çalışma şartlarına ilişkin 3. maddesinin 2. fıkrasında yer alan "Ayrıca, ilgili kendisine verilen işleri bitirene kadar, normal çalışma saatleri dışında da çalışmak zorundadır. Normal çalışma saatleri dışında veya tatil günlerinde yapacağı çalışmalar karşılığında ilgiliye herhangi bir ek ücret ödenmez" ibaresinin, 7. maddesinin birinci paragrafında yer alan "30 günü geçmemek üzere" ibaresinin, 8. maddesinin (b) bendinde yer verilen taraflar önce ihbar etmek şartıyla sebep göstermeksizin sözleşmeyi feshedebilir ibarelerinin hukuka aykırı görülmesi Esas No : 2008/4564 Karar No : 201 0/5035 nedeniyle iptali, davanın hizmet sözleşmesinin diğer maddelerinin iptaline yönelik kısmı için reddinin uygun olacağı düşünülmüştür. TÜRK MİLLETİ ADINA Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesi'nce davalı idarelerin usule ilişkin itirazları yerinde görülmeyerek işin gereği düşünüldü: Dava; Karayolları Genel Müdürlüğünde 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personele uygulanan ve hizmet sözleşmesinde yer alan 3., 7. ve 8. maddelerin kaldırılması istemiyle davacı sendika tarafından davalı idareye 30.4.2007 tarihinde yapılan başvurunun reddine ilişkin 14.5.2007 tarihli işlemin iptali istemiyle açılmıştır. Anayasası'nın "Zorla çalıştırma yasağı" başlıklı 18. maddesinde; "Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır. Şekil ve şartları kanunla düzenlenmek üzere hükümlülük veya tutukluluk süreleri içindeki 4 / 9

çalıştırmalar; olağanüstü hallerde vatandaşlardan istenecek hizmetler; ülke ihtiyaçlarının zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen vatandaşlık ödevi niteliğindeki beden ve fikir çalışmaları, zorla çalıştırma sayılmaz." ; "Ücrette adalet sağlanması'" başlıklı 55. maddesinde; ücretin emeğin karşılığı olduğu, Devletin, çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri alacağı, hükmüne yer verilmiştir. 657 sayılı Yasa'nın 99. maddesinde; Memurların haftalık çalışma sürelerinin genel olarak 40 saat olduğu, bu sürenin cumartesi ve pazar günleri tatil olmak üzere düzenleneceği, ancak özel kanunlarla yahut bu kanuna veya özel kanunlara dayanılarak çıkarılacak tüzük ve yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma süreleri tespit olunabileceği, "Hastalık izni" başlıklı 105. maddesinde; memurlara hastalıkları halinde, verilecek raporlarda gösterilecek lüzum üzerine, aylık ve özlük haklarına dokunulmaksızın aşağıdaki esaslara göre izin verileceği, A) On yıla kadar (on yıl dahil) hizmeti olanlara altı aya kadar, B) On yıldan fazla hizmeti olanlara oniki aya kadar, C) Kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığa yakalananlara ons ekiz aya kadar, izin verileceği, izin süresinin sonunda hastalıklarının devam ettiği resmi sağlık kurullarının raporu ile tespit edilenlerin izinlerinin bir katına kadar uzatılacağı, 178. maddesinde; 99 ve 100 üncü maddeler hükümleri uyarınca tespit olunan günlük çalışma saatleri dışında; a) Salgın hastalık ve tabii afetler gibi olağanüstü hallerin olması (Bu hallerin devamı süresince), b) Fabrika, atölye, şantiye, işletme gibi yerlerde İş Kanununa tabi olarak işçi çalıştıran kurumlarca hizmetin gereği olarak işçi ile birlikte çalışma saatleri ve günü dışında çalışmanın zorunlu bulunması hallerine münhasır olmak üzere, yapılan fazla çalışmaların ücretle karşılanacağı, bu sayılan hallerde yaptırılacak fazla çalışmanın süresi ve saat başına ödenecek ücretin Bakanlar Kurulu karan ile belirleneceği, kurumların gerektiği taktirde personelini günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti vermeksizin çalıştırabileceği, bu durumda personele yaptırılacak fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabı ile izin verileceği, hüküm altına alınmıştır. Dava konusu "Hizmet Sözleşmesinin" iptali istenen 3. maddesinde: "İlgilinin çalışma saat ve süreleri, Devlet memurları için saptanan çalışma saat ve sürelerinin aynıdır. Ancak, haftanın belli gün ve saatlerinde kısmi zamanlı olarak çalışanların çalışma saat ve süreleri, Devlet memurları için saptanan çalışma saat ve süreleri esas alınarak Kurumca belirlenir. Ayrıca, ilgili kendisine verilen işleri bitirene kadar, normal çalışma saatleri dışında da çalışmak zorundadır. Normal çalışma saatleri dışında veya tatil günlerinde yapacağı çalışmalar veya tatil günlerinde yapacağı çalışmalar karşılığında ilgiliye herhangi bir ek ücret ödenmez."; Yine aynı hizmet sözleşmesinin iptali istenen 7. maddesinde; "217 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 2. maddesinde sayılan kurumlarda Sosyal 5 / 9

Güvenlik Kurumlarına prim ödemek suretiyle geçen hizmet süresi, bir yıldan on yıla kadar olan personele 20 gün, on yıldan fazla olanlara otuz gün ücretli yıllık izin verilir. Resmi tabip raporu ile kanıtlanan hastalıklar için yılda 30 günü geçmemek üzere ücretli hastalık izni verilebilir. Hastalık sebebiyle, Sosyal Sigortalar Kurumunca ödenen geçici iş göremezlik tazminatı ilgilinin ücretinden düşülür. İlgilinin isteği üzerine; eşinin doğum yapması halinde 2 gün, kendisinin veya çocuğunun evlenmesi, annesinin, babasının, eşinin, çocuğunun veya kardeşinin ölümü halinde her olay için üç gün ücretli mazeret izni verilir."; Aynı hizmet sözleşmesinin iptali istenen 8. maddesinde: "a) İlgilinin, bu sözleşme ile 6.6.1978 gün ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan "Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'a aykırı davranışı tespit edildiğinde, bu durum personele yazılı olarak tebliğ edilir. Tebligatta belirtilecek günden geçerli olmak üzere sözleşme sona erer. c) Taraflar, bir ay önce ihbar etmek şartıyla, sebep göstermeksizin sözleşmeyi her zaman feshedebilir. Esas No.-2008/4564 Karar No : 2010/5035 c) Personelin 65 yaşını doldurduğu tarihte hiçbir işleme gerek kalmaksızın sözleşmesi sona erer." kurallarına yer verilmiştir. Sözleşmeli personelin durumu kanun, kanun hükmünde kararname, bakanlar kurulu kararı, yönetmelik ve tip sözleşmelerle düzenlenmekte ve bunlarda hüküm bulunmaması halinde Devlet Memurları Kanunu'nun uygulanacağı öngörülmektedir. Bu nedenle sözleşmeli personelin durumu da, memurların durumu gibi büyük ölçüde kanuni ve nizami bir durum yani statüler durum haline gelmiştir. Genel idare usullerine göre sürekli ve asli bir görevi yürütür hale gelen sözleşmeli personel, Anayasa'nın 128. maddesinin ilk fıkrasında geçen diğer kamu görevlileri kategorisine dahildir. Zira bunların hukuki durumu memurların hukuki durumu gibi büyük ölçüde idare tarafından düzenleyici işlemlerle belirlenir ve bu hukuki durum yine idare tarafından tek yanlı olarak her zaman değiştirilebilir. Bir hiyerarşik normlar sistemi olan hukuk düzeninde alt düzeydeki normların, yürürlüklerini üst düzeydeki normlardan aldığı kuşkusuzdur. Normlar hiyerarşisinin en üstünde evrensel hukuk ilkeleri ve Anayasa bulunmakta ve daha sonra gelen kanunlar yürürlüğünü Anayasadan, tüzükler yürürlüğünü kanundan, yönetmelikler ise yürürlüğünü kanun ve tüzükten almaktadırlar. Bir normun kendisinden daha üst konumda bulunan ve dayanağını oluşturan bir norma aykırı veya bunu değiştirici nitelikte bir hüküm getirmesi mümkün bulunmamaktadır. Yukarıda yer verilen 657 sayılı Yasa'nın ilgili hükmünde, belirli hallerde yaptırılabilecek fazla çalışmanın ücretle karşılanacağına yer verilmesi, ayrıca kurumların gerektiği takdirde günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti vermeksizin personele çalışma yaptırabilecekleri belirlenmiş ise de, bu çalışmaların karşılığının nasıl Ödeneceği, yani yine de bir karşılıkla(izin) telafi edileceği belirtilmiş bulunmaktadır. Ayrıca, zaruri ve kamu menfaatlerini gerektiren işler dışında zorla çalıştırma yapılamayacağı evrensel bir kural halini almıştır. Nitekim Anayasasındaki ve 657 sayılı Devlet Memurları 6 / 9

Kanunu'ndaki düzenleme de bu yöndedir. Bu durumda; Hizmet sözleşmesinin iptali istenen 3. maddesi bakımından; Öncelikle genel bir düzenlemeye ilişkin olan 3. maddenin 1. fıkrasında ve 2. fıkrasının ilk cümlesinde üst hukuk normlarına aykırılık bulunmamaktadır. Hizmet sözleşmesinin 3.maddesinin 2.fıkrasının 2. cümlesi bakımından ise; Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına ilişkin Esaslar(a)" dair 6.6.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden düzenlenen ve işlemi niteliğinde olan sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin tip hizmet, sözleşmesinin iptali istenen aynı içerikteki 3. maddesinin 2. cümlesinin de aynen Bakanlar Kurulu Kararından alınması nedeniyle, üst düzenleme niteliğindeki normun(bakanlar Kutulu Kararı) daha üst hukuk normlarına(kanun) aykırılık teşkil ettiğinin Danıştay Onikinci Dairesi'nin 2.2.2010 günlü E:2008/285,K:2010/426 sayılı kararıyla saptanmış olması ve söz konusu kararla, benzer düzenlemenin üst hukuk normu niteliğinde ki 657 sayılı Kanun'un 99. ve 178. maddelerinde yer alan, fazla çalışmanın ücretle karşılanacağı yönündeki hükmüne ve zorunlu ve kamu menfaatini gerektiren işler dışında zorla çalıştırma yapılamayacağına ilişkin evrensel ve anayasal ilkelere aykırı olduğu belirtilerek iptal edilmesi karşısında, hizmet sözleşmesinin aynı içerikteki maddesinde de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.. Hizmet Sözleşmesinin iptali istenen 7. maddesi bakımından: Hizmet sözleşmesinin 7. maddesinde yer verilen insan sağlığı ve çalışma verimi bakımından en önemli mazeretlerden olan, aynı zamanda öngörülemeyen hastalık hali için izin süresinin 30 günle sınırlandırılmış olmasının, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer verilen ve farklı düzenlemeyi içeren hastalık iznine ilişkin hükme aykırı olduğu açıktır. Bu nedenle, anılan maddede yer alan "30 günü geçmemek üzere" ibaresinde üst hukuk normlarına uyarlık bulunmamaktadır. Hizmet sözleşmesinin 7. maddesinin diğer kısımları bakımından üst hukuk normlarına aykırılık bulunmamaktadır. Hizmet sözleşmesinin iptali İstenen 8. maddesi bakımından ise; Hizmet sözleşmesinin 8. maddesinin (a) bendi genel düzenleme niteliğindedir ve üst hukuk normlarına aykırılık taşımamaktadır. Hizmet sözleşmesinin yaş nedeniyle sözleşmenin kendiliğinden sona ereceğini düzenleyene/ (c) bendinde de üst hukuk normlarına aykırılık bulunmamaktadır. Hizmet sözleşmesinin 8/(b) bendi bakımından ise; aynı maddenin (a) bendinde sözleşmenin nasıl feshedileceğine ilişkin bir usulün belirlenmiş olması ve bu belirlemenin sözleşme kavramının niteliğine uygunluk arzetmesi nedeniyle, ayrıca zayıf durumda bulunan bireyin çalışma güven ve huzurunu her zaman bozabilecek nitelikte sebepsiz yere sözleşmenin 7 / 9

feshedileceğine ilişkin kuralın getirilmesi, çalışma barışını ve güvenini bozup çalışanları sürekli olarak işten çıkarılma tehdidi altında bırakarak, çalışma verimini olumsuz etkileyecek nitelikte olması nedeniyle, (a) bendinde yer verilen objektif düzenlemenin yanında, sübjektif sayılabilecek bir düzenlemeye yer verilerek böyle bir fesih sebebinin öngörülmesi de çalışanların barış ve huzurunu sağlamakla yükümlü devlet ve hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmaz. Açıklanan nedenlerle, Karayolları Genel Müdürlüğünde 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesi kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personele uygulanan hizmet sözleşmesinin çalışma şartlarına ilişkin 3. maddesinin 2. fıkrasında yer alan Normal çalışma saatleri dışında veya tatil günlerinde yapacağı çalışmalar karşılığında ilgiliye herhangi bir ek ücret ödenmez" ibaresinin, 7. maddenin birinci paragrafında yer alan "30 günü geçmemek üzere ibaresinin ve 8. maddenin (b) bendinde yer verilen "Taraflar, bir ay önce ihbar'etmek şartıyla sebep göstermeksizin sözleşmeyi feshedilebilir", ibaresinin iptaline, 3. maddesinin 1. fıkrasında yer alan; "İlgilinin çalışma saat ve süreleri, Devlet memurları İçin saptanan çalışma saat ve sürelerinin aynıdır. Ancak, haftanın belli gün ve saatlerinde kısmi zamanlı olarak çalışanların çalışma saat ve süreleri, Devlet memurları için saptanan çalışma saat ve süreleri esas alınarak Kurumca belirlenir." ibaresi, 3.maddenin ikinci fıkrasında yer alan "Ayrıca, ilgili kendisine verilen işleri bitirene kadar,normal çalışma saatleri dışında da çalışmak zorundadır." ibaresi,7. maddesinin "30 günü geçmemek üzere" ibaresi dışında kalan ve iptali istenen ibareler ile 8. maddesinin, a) ve c) fıkralarında yer alan düzenlemeler bakımından davanın reddine, dava kısmen iptal kısmen retle sonuçlandığından, davada haklılık oranına göre aşağıda dökümü yapılan 238.00 TL. yargılama giderinin yansı olan 119.00 TL'nin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine, kalan 119.00.- TL lik kısmın ise davacı üzerinde bırakılmasına, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 1.000 TL. tutarında avukatlık ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine 18.10.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi. Başkan Üye Üye Üye Üye A. Çetin Zeynep Erkan Mevlüt Namık Kemal ZÖNGÜR KAVLAK CANTEKlN Ç ETİ N KAYA ERGANİ Yargılama Giderleri : Başvuru Harcı : 21.40TL. Karar Harcı Posta Gideri : 170.00TL. TOPLAM : 238.00 TL. : 47.00 TL. 8 / 9

EŞ/26.10.2010 9 / 9