HUKUK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARABULUCULUK DAİRE BAŞKANLIĞI
ARABULUCULUK GENEL GÖRÜNÜMÜ 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu 22.06.2012 tarihli ve 28331 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmıştır. Arabuluculuk Daire Başkanlığı nın ve Arabuluculuk Kurulu nun kuruluş, teşkilat ve görevlerini düzenleyen 28 ila 32 inci maddeleri kanunun yayımı tarihinde, diğer hükümler ise 22.06.2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu nun yönetmeliği de kanunun yürürlüğe girdiği tarih olan 22.06.2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 22 Haziran 2012 tarihinde Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde Arabuluculuk Daire Başkanlığı kurulmuştur.
EĞİTİMDE GELİNEN DURUM Mevcut durumda eğitim izni verilen 50 eğitim kuruluşu bulunmaktadır. Bu eğitim kuruluşlarında yaklaşık 5000 kişiye arabuluculuk eğitimi verilmiştir. Henüz bir Arabuluculuk eğitim modülü bulunmamaktadır. Eğitim modülü hazırlanması için 11-14 Mart 2015 Tarihleri arasında Arabuluculuk eğitimi veren kuruluşlardan hocalarımızın katılımı ile çalıştay yapılmış olup, modülün raporlaştırılması yapılmaktadır. Dolayısıyla ülkemizde arabuluculukta belirli konularda uzmanlaşma da bulunmamaktadır. Mevcut durumda 58 ilde arabulucular siciline kayıtlı 1845 arabulucu bulunmaktadır.
ARABULUCULUK SINAVLARI Arabuluculuk Yazılı ve Uygulamalı Sınavlarına Başvuran Sayıları SINAV Yazılı Sözlü Uygulamalı 1 1638 1569 2 1741 1529 3 644 525 4 311 237 Toplam 4334 3860
Arabuluculuk Yazılı ve Uygulamalı Sınavlarında Başarılı Olanlar SINAV Yazılı Sözlü Uygulamalı 1 1580 1457 2 1579 1244 3 535 478 4 242 212 Toplam 3936 3391
ARABULUCULUK DAİRE BAŞKANLIĞI NIN YAPMIŞ OLDUĞU FAALİYETLER
KONFERANS-SEMİNER-TOPLANTI (Farkındalık Oluşturma ve Tanıtım Amaçlı) Baro, Dernek ve Sivil Toplum Kuruluşları İle 30 Üniversiteler İşbirliği İle 11 Hakimlere Yönelik 7 TOBB-TESK İşbirliği ile 30 TOPLAM 78
YURTDIŞI ZİYARETLERİ *Almanya, Avusturya, İngiltere ve Fransa ya çalışma ziyaretleri gerçekleştirilmiştir. 1-5 Haziran 2015 tarihleri arasında İsveç Uluslararası Kalkınma Ajansı (SIDA) ile birlikte yürütülen proje kapsamında İngiltere ye çalışma ziyareti yapılacaktır.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile yapılan görüşmeler neticesinde Türkiye deki bütün odalar ve borsalarda arabuluculuk merkezi kurulması ile ilgili olarak alt komisyon oluşturulmuş ve komisyon toplantılarının ilki yapılmıştır. Türkiye Barolar Birliği ile Yapılan görüşmeler neticesinde tüm baro temsilciliklerinde arabuluculuk komisyonları kurulması hususunda karar alınarak tüm barolara gönderildi. Ayrıca 27/02/2015 tarihinde Türkiye Barolar Birliği Arabuluculuk yürütme kurulunun düzenlediği Arabuluculuk Daire Başkanlığımız, Tüm Baroların Arabuluculuk Komisyon başkanları, 21 Arabuluculuk Dernek temsilcileri ve 11 Baro Başkanının katılımı ile Arabuluculuk toplantısı yapılmıştır. Bu toplantıda yargının mevcut iş yükünün giderilmesinde arabuluculuğun vazgeçilmez çözüm süreci olduğu ve avukatların müvekkillerini arabuluculuk hususunda bilgilendirme ödevlerinin bulunduğu hususlarında tavsiye kararı alınarak kamuoyuna duyuruldu.
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu ile yapılan görüşmeler neticesinde esnaf ve sanatkarların yaşadıkları sorunları dava yoluna gitmeden önce arabuluculuk ile çözümlemeleri yönünde karar alınarak bünyelerindeki esnaf ve sanatkarlar odaları temsilciliklerine bildirilmiştir. MÜSİAD üyelerinin kendi aralarında veya üçüncü şahıslarla ortaya çıkan uyuşmazlıklarda arabuluculuk yoluyla çözülmesi hususunda 26.03.2015 tarihinde aynı zamanda yatırım ortaklığı iyileştirme koordinasyon kurulu üyesi de olan MÜSİAD ile iyi niyet protokolü imzalanmıştır. Şanlıurfa MÜSİAD Şube Başkanlığı bünyesinde arabuluculuk merkezi kurulması yönünde yönetim kurulu kararı alınmıştır. İzmir, Rize, Mardin, Bursa, İstanbul, Aksaray, Aydın ve Şanlıurfa Ticaret Odaları ile Kocaeli Ticaret ve Kocaeli Sanayi Odası nda Arabuluculuk Merkezleri kurulması yönünde yönetim kurulu kararı alınmış ve TOBB a gönderilmiştir.
Daire Başkanlığımıza Gönderilen 331 Arabuluculuk Uygulamasından 324 Ü anlaşma ile sonuçlanmıştır. %98 oranında başarı sağlandığı görülmektedir. BAŞARILI 324 BAŞARISIZ 7 TOPLAM 331
TANITIM FAALİYETLERİ UYAP SMS Sistemine Kayıtlı 760.000 Davacı ve Davalıya Arabuluculuk İle İlgili Bilgi Verici SMS Gönderilmiştir. 3 Yerli Dizide (Çocuklar Duymasın, Seksenler ve Zengin Kız Fakir Oğlan) Arabuluculuk Konusu İşlenmiştir. 20.000 Adet Arabuluculuk Afişi ve 310.000 Adet Arabuluculuk Broşürü Hazırlanarak Tüm Adliyeler, Barolar, Ticaret ve Sanayi Odaları, Esnaf ve Sanatkarlar Odalarına Gönderilmiştir. 8500 adet Arabuluculuk Mevzuat Kitapçığı bastırılarak ilgili hukuk mahkemeleri, başsavcılıklar, komisyonlar ve bölge idare mahkemelerine gönderilmiştir. PTT Genel Müdürlüğü işbirliği ile Arabuluculuk sisteminin tanıtımına ilişkin 17-28 Kasım 2014 tarihleri arasında 20 ilde flam uygulaması gerçekleştirilmiştir.
Arabuluculuk Daire Başkanlığının web Sayfası Hazırlanmış Ve 19.06.2013 Tarihinde Yayına Başlamıştır. Arabuluculuk popup ı Hazırlanmış, 40.000 e Yakın Avukatın Avukat Portalına, www.adalet.gov.tr Sayfasına ve UYAP Sayfasına Açılır Pencere Şeklinde Yerleştirilmiştir. Güncel Arabulucular Listesi web Sayfamızda Yayınlanmaya Başlanmış, Adalet Bakanlığı Resmi web Sayfasına ve Uyap Portal a Link Verilmiştir. Arabuluculuk Destek Hattı oluşturularak proje ofisinde görevli psikolog, sosyal çalışmacı ve sosyologlar vasıtasıyla arayan vatandaşlara arabuluculukla ilgili bilgilendirme yapılmıştır. Hattı 4 ayda 1000 vatandaş aramış ve bilgilendirme yapılmıştır.
Mevzuata İlişkin Değişmesi Gerkli Görülen Kanun Maddeleri MADDE 1 (1) Bu Kanunun amacı, hukuk uyuşmazlıklarının arabuluculuk yoluyla çözümlenmesinde uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir. (2)Bu Kanun, yabancılık unsuru taşıyanlar da dâhil olmak üzere, ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıklarının çözümlenmesinde uygulanır. Şu kadar ki, aile içi şiddet iddiasını içeren uyuşmazlıklar arabuluculuğa elverişli değildir.
DÜŞÜNÜLEN (1) Bu Kanunun amacı, özel hukuk ve idare hukuku uyuşmazlıklarının arabuluculuk yoluyla çözümlenmesinde uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir. (2)Bu Kanun, yabancılık unsuru taşıyanlar da dâhil olmak üzere, ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemlerden doğan özel hukuk uyuşmazlıkları ve idare hukukunun tam yargı davaları ile vergi davalarının çözümlenmesinde uygulanır. Şu kadar ki, aile içi şiddet iddiasını içeren uyuşmazlıklar ve usulsüzlük,özel usulsüzlük cezaları ile kaçakçılık suç ve cezalarından dolayı vergi ziyaına sebebiyet verilmesi durumunda kesilecek cezalar arabuluculuğa elverişli değildir.
MADDE 5 (1) Taraflar, arabulucu veya arabuluculuğa katılanlar da dâhil üçüncü bir kişi, uyuşmazlıkla ilgili olarak hukuk davası açıldığında yahut tahkim yoluna başvurulduğunda, aşağıdaki beyan veya belgeleri delil olarak ileri süremez ve bunlar hakkında tanıklık yapamaz: a) Taraflarca yapılan arabuluculuk daveti veya bir tarafın arabuluculuk faaliyetine katılma isteği. b) Uyuşmazlığın arabuluculuk yolu ile sona erdirilmesi için taraflarca ileri sürülen görüşler ve teklifler. c) Arabuluculuk faaliyeti esnasında, taraflarca ileri sürülen öneriler veya herhangi bir vakıa veya iddianın kabulü.
ç) Sadece arabuluculuk faaliyeti dolayısıyla hazırlanan belgeler. (2) Birinci fıkra hükmü, beyan veya belgenin şekline bakılmaksızın uygulanır. (3) Birinci fıkrada belirtilen bilgilerin açıklanması mahkeme, hakem veya herhangi bir idari makam tarafından istenemez. Bu beyan veya belgeler, birinci fıkrada öngörülenin aksine, delil olarak sunulmuş olsa dahi hükme esas alınamaz. Ancak, söz konusu bilgiler bir kanun hükmü tarafından emredildiği veya arabuluculuk süreci sonunda varılan anlaşmanın uygulanması ve icrası için gerekli olduğu ölçüde açıklanabilir.
(4) Yukarıdaki fıkralar, arabuluculuğun konusuyla ilgili olup olmadığına bakılmaksızın, hukuk davası ve tahkimde uygulanır. Birinci fıkrada belirtilen sınırlamalar saklı kalmak koşuluyla, hukuk davası ve tahkimde ileri sürülebilen deliller, sadece arabuluculukta sunulmaları sebebiyle kabul edilemeyecek deliller haline gelmez.
Düşünülen MADDE 5- Taraflar, arabulucu veya arabuluculuğa katılanlar da dâhil üçüncü bir kişi, uyuşmazlıkla ilgili olarak hukuk davası ve idari dava açıldığında yahut tahkim yoluna başvurulduğunda, aşağıdaki beyan veya belgeleri delil olarak ileri süremez ve bunlar hakkında tanıklık yapamaz: a) Taraflarca yapılan arabuluculuk daveti veya bir tarafın arabuluculuk faaliyetine katılma isteği. b) Uyuşmazlığın arabuluculuk yolu ile sona erdirilmesi için taraflarca ileri sürülen görüşler ve teklifler. c) Arabuluculuk faaliyeti esnasında, taraflarca ileri sürülen öneriler veya herhangi bir vakıa veya iddianın kabulü. ç) Sadece arabuluculuk faaliyeti dolayısıyla hazırlanan belgeler.
(2) Birinci fıkra hükmü, beyan veya belgenin şekline bakılmaksızın uygulanır. (3) Birinci fıkrada belirtilen bilgilerin açıklanması mahkeme, hakem veya herhangi bir idari makam tarafından istenemez. Bu beyan veya belgeler, birinci fıkrada öngörülenin aksine, delil olarak sunulmuş olsa dahi hükme esas alınamaz. Ancak, söz konusu bilgiler bir kanun hükmü tarafından emredildiği veya arabuluculuk süreci sonunda varılan anlaşmanın uygulanması ve icrası için gerekli olduğu ölçüde açıklanabilir. (4) Yukarıdaki fıkralar, arabuluculuğun konusuyla ilgili olup olmadığına bakılmaksızın, hukuk davası, idari dava ve tahkimde uygulanır. Birinci fıkrada belirtilen sınırlamalar saklı kalmak koşuluyla, hukuk davası, idari dava ve tahkimde ileri sürülebilen deliller, sadece arabuluculukta sunulmaları sebebiyle kabul edilemeyecek deliller haline gelmez.
MADDE 19 (1) Daire Başkanlığı, özel hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuk yapma yetkisini kazanmış kişilerin sicilini tutar. Bu sicilde yer alan kişilere ilişkin bilgiler, Daire Başkanlığı tarafından elektronik ortamda da duyurulur. DÜŞÜNÜLEN *MADDE 19 (1) Daire Başkanlığı, özel hukuk ve idare hukuku uyuşmazlıklarında arabuluculuk yapma yetkisini kazanmış kişilerin sicilini tutar. Bu sicilde yer alan kişilere ilişkin bilgiler, Daire Başkanlığı tarafından elektronik ortamda da duyurulur.
SUNUM SONU Sabırla Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederim