TÜRK SANAY C LER VE ADAMLARI DERNE AVRUPA B RL TEMS LC L BRÜKSEL BRÜKSEL DE B R HAFTA 9 Temmuz 2007 2007 / 26 BU SAYIDA: AB TÜRK YE AB - ABD AB BREZ LYA AB B NYIL KALKINMA HEDEFLER AB MÜKTESEBATI REKABET ENERJ VERG MAL LER ORTAK TARIM POL T KASI SA LIK T Ü S A D B U S I N E S S E U R O P E Ü Y E S D R MERKEZ : 74 Me rutiyet Caddesi Tepeba ı 80050 Istanbul Türkiye Tel : 90 212 249 11 02 Faks : 90 212 249 09 13 ANKARA : 39/4 ran Caddesi Gaziosmanpa a 06700 Ankara Türkiye Tel: 90 312 468 10 11 Faks: 90 312 428 86 76 AVRUPA B RL : 13 Avenue des Gaulois 1040 Brüksel Belçika Tel : 32 2 736 40 47 Faks : 32 2 736 39 93 ALMANYA : 28 Märkisches Ufer 10179 Berlin Almanya Tel : 49 30 28 87 86 300 Faks : 49 30 28 87 86 399 FRANSA : 33 Rue de Galilée 75116 Paris Fransa Tel : 33 1 44 43 55 35 Faks : 33 1 44 43 55 46 A B D : 1250, 24 th Street N.W. Suite#300 Washington DC 20037 USA Tel : 1 202 776 7770 Faks : 1 202 776 7771 HAZIRLAYANLAR : Meltem Çakır - Dilek tar Ate bxloffice@tusiad.org www.tusiad.org
AB Türkiye - Geni lemeden sorumlu AB Komiseri Olli Rehn Financial Times Deutschland gazetesine verdi i demeçte Türkiye nin AB ye üyeli i sürecini engellemeye çalı an Fransa yı bu amacının sonuçları konusunda uyardı. Fransa Cumhurba kanı Sarkozy nin AB nin nihai sınırlarının tartı maya açılması görü üne ili kin olarak Rehn, Türkiye nin AB ye üyeli i konusunda yeni bir tartı ma ba latan tarafın bunun olası tüm sonuçlarına da katlanması gerekece ini söyledi. AB üyeli i sürecinin demokrasi ve laiklik ilkelerine ba lılık açısından önemli bir çıpa oldu unu kaydeden Rehn, Avrupa nın toplam petrol ve do al gaz ihtiyacının %15 inin Türkiye kanalıyla kar ılanmasının söz konusu oldu unu vurguladı. - Uluslararası Af Örgütü (UAÖ/Amnesty International) yayımladı ı raporda Türkiye'de i kence vakaları ve güvenlik kuvvetlerinin karı tı ı faili meçhul cinayetler hakkındaki kovu turma uygulamalarını ele tirdi ve bu gibi vakalarda adaletin yerini bulmadı ı savunuluyor. Raporda bu alanda i lenen suçların cezasız kalmasının "kemikle mi bir kültür" haline geldi i öne sürülüyor ve açılan soru turmaların eksik ya da kusurlu olabildi i; savcılarla yargıçların çeli kili yorumları dolayısıyla karar alınmasının gecikti i belirtiliyor. Raporda yer alan temel bulgular: Gözaltında, gösteriler sırasında ve sonrasında, hapishanelerde ve tutukluların ba ka hapishanelere nakilleri sırasında i kence ve kötü muameleler olması; kence altında alınan ifadelerin duru malarda deliller arasında yer alması; kence ve kötü muamele vakalarında mahkemelerin ba ımsız doktor raporunu kabul etmemesi, sadece Adalet Bakanlı ı na ba lı makamın raporunu kabul etmesi; Silahlı çatı maya dahil olmadı ı halde güvenlik güçlerinin açtı ı ate sonucunda ölen ki ilerle ilgili incelemelerin sürdürülmemesi. UAÖ nün Avrupa ve Orta Asya sorumlusu Nicola Duckworth ceza hukuku sisteminde insan haklarına daha geni güvenceler getirecek reformlar yapılması gerekti ini söyledi. nternet ba lantısı için AB - ABD - AB Komisyonu ve ABD hükümetine ba lı Gıda ve laç Yönetimi makamı arasındaki gizlilik anla masına göre 5 Temmuz tarihinden itibaren iki taraf arasında kozmetikler ve tıbbi cihazların güvenli i konularında gizli bilgi payla ımına ba landı. Gizlilik sözle mesiyle tarafların yasama sorumlulukları kapsamında yer alan kozmetikler ve tıbbi cihazlarla ilgili bilgilerin payla ımı gerçekle ecek. Bu bilgiler arasında: Kanun taslakları ve/veya yasal kılavuzlar; Pazarlama a amasından sonra kamu sa lı ı üzerinde etkisi olabilecek veriler ve bilgiler; AB ve ABD de sa lık ve güvenlikle ilgili olarak devam eden ya da ortaya çıkması söz konusu olan yasal konular yer alıyor. AB ile ABD arasında yakın ekonomik ili kiler kurulması hedefiyle olu turulan Transatlantik Ekonomik Konsey (TEK) geçti imiz hafta Berlin deki toplantıyla çalı malarına ba ladı. AB - ABD arasında ticaretin kolayla tırılması, standartların uyumla tırılması, fikri mülkiyet hakları, güvenli ticaret, mali piyasalar, yenilikçilik, teknoloji ve yatırım alanlarında i birli inin geli tirilmesi TEK in çalı ma alanında yer alıyor. AB - Brezilya - AB ve Brezilya enerji konusundaki ili kilerini güçlendirme yönünde bir adım daha attı. Brezilya Devlet Ba kanı Lula da Silva ve Brezilya Dı li kiler Bakanı Celso Amorim ile bir araya gelen enerjiden sorumlu AB Komiseri Andris Piebalgs AB-Brezilya Enerji Politikası Diyalo u anla masının ko ullarını içeren belgeyi imzaladı. Taraflar arasındaki düzenli enerji diyalo unun ba ta enerjinin güvenli i ve sürdürülebilirli i olmak - 2
üzere bu alandaki her türlü i birli ini güçlendirmesi amaçlanıyor. Yenilenebilir enerji kaynakları, dü ük karbonlu enerji teknolojileri ve enerji verimlili inin artırılması gibi ortak ilgi alanlarındaki çalı maların artırılması da hedefler arasında yer alıyor. Anla mada Brezilya nın Latin Amerika bölgesinde AB nin istikrarlı ve güvenilir bir orta ı oldu u belirtiliyor ve bu ülkenin biyo-yakıt, iklim de i ikli i, enerji kayna ının güvenli i konularındaki önemi vurgulanıyor. lk AB-Brezilya Enerji Diyalo u toplantısı önümüzdeki sonbahar aylarında gerçekle tirilecek. AB Binyıl Kalkınma Hedefleri - Binyıl Kalkınma Hedefleri ne ula mada kaydedilen ba arının gözden geçirilmesi dönemine yakla ılırken AB Komisyonu AB nin bu konudaki önceliklerini ortaya koyan bir anket yayınladı. Buna göre Avrupalıların %66 sı geli mekte olan ülkelerde açlı ın ve yoksullu un azaltılmasının en öncelikli konu oldu unu dü ünüyor. AIDS/HIV ve sıtma gibi hastalıklarla mücadele ikinci sırada (%46) yer alıyor. Avrupalıların %64 ü Afrika nın A a ı Sahara bölgesinin dünya üzerinde en çok yardıma muhtaç bölge oldu u görü ünü payla ıyor. Rapor bundan yedi yıl önce Avrupa nın geli mekte olan ülkelerde sa lık ko ullarının geli tirilmesi yönünde bulundu u taahhüdü yeterince yerine getiremedi ini, bu hedefe 2015 yılına kadar ula mak için daha fazla çaba sarf edilmesi gerekti ini ortaya koyuyor. 2005 yılında 15 AB ülkesi kendi ulusal bütçelerinden kalkınma yardımı için ayırdıkları payı milli gelirlerinin %0,7 sine kar ılık gelecek kadar artırmayı taahhüt etmi ti. Buna göre sveç, Lüksemburg, Hollanda ve Danimarka milli gelirlerinin %0,8 i kadar yardımda bulunarak taahhüdünü yerine getirmi bulunuyor. Yunanistan, Portekiz, spanya ve talya ise milli gelirlerinin ancak %0,3 ünü ayırdı. 2000 yılında 192 dünya ülkesinin üzerinde anla maya vardı ı sekiz Binyıl Kalkınma Hedefi nin üçü sa lıkla ilgili konuları içeriyor. Bunlar: bebek ve çocuk ölümlerinin azaltılması; sıtma, AIDS/HIV ile mücadele ve do um sırasında anne ölümlerinin önlenmesi. AB Müktesebatı - AB müktesebatı (acquis communautaire) biraraya getirilerek, AB nin 2007 yılındaki geni lemesinden önceki 20 resmi dilden 19 unda basıldı. Daha etkin yasama ilkesi do rultusunda AB müktesebatının saydam ve eri ilebilir olması hedeflerinden yola çıkılarak gerçekle tirilen baskı, vatanda ların, i dünyasının ve yöneticilerin hizmetine sunuldu. Rekabet - AB Komisyonu spanyol telekom i letmecisi Telefonica ya spanyol geni bant pazarındaki fiyat uygulamaları nedeniyle 151,87milyon luk para cezası verdi. Komisyon Telefonica nın spanyol pazarındaki hakim konumunu kendi lehine kullanarak, adil olmayan fiyat uygulamaları gerçekle tirdi ini ve bu ekilde pazardaki rakiplerini zayıflattı ını belirledi. Ayrıca Komisyon spanyol tüketicilerin hızlı internet eri imi sa layan geni bant hizmeti alabilmek için AB15 ortalamasının %20 üzerinde fiyat ödedi ini ortaya koydu. Enerji - Enerjiden sorumlu AB Komiseri Andris Piebalgs, Nijerya dan AB ye do al gaz ula tırması için in ası planlanan Trans-Sahara Gaz Boru Hattı projesiyle ilgili konferansa katılarak bir konu ma yaptı. Piebalgs konu masında mevcut EuroMed ve AB-Afrika Enerji Ortaklı ı çerçevesindeki i birli inin AB nin enerji kayna ının ve rotalarının - 3
çe itlendirilmesi açısından çok önemli oldu unu belirtti. Cezayir üzerinden geçerek Nijerya kaynaklı gazı AB ye ula tıracak olan boru hattı toplam 4300 km uzunlu unda olacak. Nijerya nın gaz rezervinin 5 trilyon metre küp civarında oldu u tahmin ediliyor. Bu rakam AB nin toplam 10 yıllık gaz tüketimine kar ılık geliyor. - AB Komisyonu enerji tüketicilerinin haklarını güvence altına almak için bir Enerji Tüketicileri artı (ET ) tasla ı hazırladı. Elektrik ve gaz tedariki alanlarında kontratlar, fiyat, anla mazlıkları çözümü ve haksız ticari uygulamalar kar ısında tüketicinin korunması gibi konuları içeren taslak, bu hakların tamamının birarada yer aldı ı ilk belge olma özelli i ta ıyor. ET tüketicilerin 1 Temmuz 2007 itibarıyla serbest rekabete açılan elektrik ve gaz pazarı içinde enerji tedarikçisi tercihlerini daha bilinçli yapmalarını sa layacak. Komisyon ET ile: Tüketicilerin daha etkin bir ekilde korunmasını; Tedarikçi de i tirirken daha az formaliteyle u ra ılmasını; Tüketicilere daha fazla bilgi sa lanmasını amaçlıyor. Enerji tedarikçileriyle yapılan bir sözle mede bulunması gereken asgari ko ulların neler oldu u açıklanıyor. Komisyon önümüzdeki dönemde tüketici ve sektör temsilcileri, enerji piyasası düzenleyicileri ve üye ülkelerle görü erek ET de yer alan maddeleri gözden geçirecek. Daha sonra bu görü meler ı ı ında nihai bir taslak hazırlayarak ilgili tarafların Aralık 2007 de biraraya gelece i resmi törende imzaya sunacak. Vergi - AB Komisyonu nun yayınladı ı bildirgeye göre mevcut Katma De er Vergisi (KDV) oranları yapısının esnekle tirilerek basitle tirilmesi gerekiyor. Komisyon üye ülkelerin yerel olarak üretilen ürün ve hizmetlere daha dü ük oranda KDV uygulayabilece ini öne sürüyor. Ancak bu esnekli in iç pazarın i leyi indeki dengeleri bozmayacak ekilde hayata geçirilmesi gerekiyor. Bununla ilgili olarak ba ımsız bir dü ünce kurulu u tarafından yapılan çalı ma KDV indiriminin bazı sektörlerde ekonomik büyüme getirebilece ini ortaya koyuyor. Mevcut durumda AB de KDV uygulamaları karma ık bir yapıda. Bu yapının sadele tirilmesi ve KDV oranlarını dü ürülmesinin yol açaca ı sonuçlar konusunda ubat 2006 da AB Bakanlar Konseyi, Komisyon un bir çalı ma hazırlamasını istemi ti. Dü ünce kurulu unun raporu için Mali i ler - AB Komisyonu ve üye ülkelerin ortak sorumluluk alanı olan AB nin mali çıkarlarının korunması ve yolsuzluklarla mücadele alanında 2006 yılını de erlendiren raporda kurallara uymayan toplam 12 bin adet vaka tespit edildi i belirtiliyor. Rapor tarım, uyum ve AB ye katılım öncesi fonlarla ilgili kuralsızlıklarda artı ; yapısal fonlar ve AB nin kendi kaynakları alanındaki kuralsızlıklarda ise azalma oldu unu ortaya koyuyor. Ortak Tarım Politikası - AB Komisyonu Haziran 2006 tarihinde yayınlanan bildirge ile ba latılmı olan arap pazarı reformu tartı malarında ilerleme kaydetti ve geni kapsamlı reformları ba latacak önerilerde bulundu. AB li arap üreticilerinin rekabet gücünü artırarak, pay kaybetti i pazarlarda yeniden güçlenmesini sa lamayı hedefleyen öneriler ı ı ında üreticilere yapılan yardımlar azaltılarak, AB arabının özellikle üçüncü ülkelerde tanıtımı artırılacak. Önerinin ayrıntıları: arapların zenginle tirilmesi için eker eklenmesi uygulanmasına son verilmesi; arap sektöründe faaliyet göstermeyi bırakmak isteyenler için te vik primi verilmesi. - 4
Üye ülkeler da lık ve e imli bölgelerde, çevresel nedenlerle hassas bölgelerde arapçılı ın bırakmak isteyen üretici sayısına sınırlama getirebilecek. Etiketlemeler tüketicilerin ihtiyaçlarına cevap verecek ekilde basitle tirilecek. Co rafi bölge belirtilmeden etiketleme yapılması mümkün olacak. Kırsal kalkınma önlemleri dikkate alınacak. AB tarım alanı yüzölçümünün %2 sine kar ılık gelen toplam 3,6 milyon hektarlık alanda AB de 2,4 milyondan fazla arap üreticisi bulunuyor. AB de kaliteli arap satı ları artı göstermesine kar ın, arap tüketimi gün geçtikçe azalıyor. Son 10 yılda arap ithalatı yılda %10 artı gösterirken ihracatta azalma kaydedildi i belirtiliyor. Mevcut e ilimin sürmesi durumunda 2010-211 yılına gelindi inde üretimin %15 inin üretim fazlası durumuna gelece i kaydediliyor. Sa lık AB Kurumları BRÜKSEL DE GELECEK AY 9-12 Temmuz, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu 16-17 Temmuz, Tek Pazar ve Tüketicinin Korunması Komitesi 23-24 Temmuz, Genel ler ve Dı li kiler Konseyi 3-6 Eylül, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu 14 Eylül, AB Ukrayna Zirvesi 17-18 Eylül, Adalet ve çi leri Konseyi 27 Eylül, Rekabetçilik Konseyi 8-9 Ekim, Ekonomik Mali Konsey 15-16 Ekim, Genel ler ve Dı li kiler Konseyi Konferanslar-Seminerler 10 Temmuz, Debate: Europe s social reality, IFRIhttp://www.ifri.org/frontDispatcher/ifri/recherche/eur_ifri_1115 804290200/les_mardis_d_eur_ifri_1116856722476?language=us& 17 Temmuz, France and the EU: new government, new priorities? European Policy Center http://www.epc.eu/ - Fransa ve Avusturya makamları bölgelerindeki yabani ku larda ku gribi vakalarına rastlanıldı ını AB Komisyonu na bildirdi. Almanya da Thuringia bölgesinde ku gribi vakasına rastlandı ını teyit etti. Her üç ülke de AB Komisyonu nun 2006/563/EC sayılı kararı do rultusundaki önlemleri uygulamaya koydular. Bu ülkelerdeki ulusal laboratuarlar ngiltere deki AB Referans Laboratuarı yla i birli i halinde, rastlanan vakaların H5N1 virüsünden kaynaklanıp kaynaklanmadı ını ortaya koymaya çalı ıyor. * - 5