Kapanış Konferansı Türkiye nin Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesine Destek için Teknik Yardım Projesi Bileşen 3 Stelios Pesmajoglou Ankara, 12 Nisan 2017
Bileşen 3 kapsamındaki hedef ve yaklaşım Hedef: Türkiye de Ulusal Bildirim ve İki Yıllık Raporların AB ve BMİDÇS raporlama gerekliliklerini karşılayacak şekilde hazırlanmasına ilişkin mevcut kapasitenin güçlendirilmesi Odak alanları: Politikalar ve Önlemler; Projeksiyonlar Yaklaşım: Eğitim ve destek ihtiyaçlarının tespit edilmesi ve Ulusal Bildirimlerle İki Yıllık Raporların hazırlanması süreçlerine dahil olan tüm personel için uygun bir eğitim programının geliştirilmesi
Türkiye deki durum: Proje öncesindeki durum PvÖ lerin etkileri ve sera gazı projeksiyonlarının niceliklendirilmesi alanlarında deneyim eksikliği. Senaryoların ve sera gazı projeksiyonlarının hazırlanmasına ilişkin görev, rol ve sorumlulukların net bir şekilde dağıtılmamış olmaması UB ve İYR lerin ilgili kısımlarının ayrıntılı bir şekilde hazırlanması için ihtiyaç duyulan verilerden sorumlu kişi ve kurumların tespit edilmesi açısından boşluklar. Personel sirkülasyonu ve kurumların sorumluluk alanlarında değişiklikler Modellere ve diğer araçlara ilişkin teknik becerilerin ve deneyimin olmaması ya da kısmen mevcut olması Bu tarz tekniklerin, veri gerekliliklerinin ve sera gazı projeksiyonlarıyla ulusal sera gazı envanteri arasındaki bağlantıların karmaşıklığının anlaşılmaması.
Bileşen 3 faaliyetleri Faaliyet 3.1 Faaliyetler 3.2-3.5 Faaliyet 3.6 Meslek içi eğitim programının hazırlanması Eğitimin verilmesi Ulusal Bildirimler ve İki Yıllık Raporların hazırlanmasına destek verilmesi
Faaliyet 3.1 Eğitim ve Destek İhtiyaç Analizi Eğitim ve Destek İhtiyaç Analizi (TANA) yapıldı Bilgi birikimi açısından boşluklar ve eğitim ihtiyaçları tespit edildi Paydaşlarla görüşmeler 24 Haziran 2015 tarihinde 1 gün süren TANA toplantısı/uzmanlar arası diyalog Yaklaşık 20 katılımcı Özellikle politika ve önlemler (PvÖ) ile projeksiyonlara odaklanarak Türkiye nin Ulusal Bildirimi ve İki Yıllık Raporunda kapasite eksikliği olan ve ilave eğitimle geliştirilebilecek alanlar tespit edildi.
Faaliyet 3.1: TANA Raporu Meslek içi Eğitim Programı Raporu Ağustos 2015 tarihinde teslim edildi 17 Eylül 2015 tarihinde Faydalanıcıya sunuldu 5 Ekim 2015 tarihinde onaylandı Eğitime ilişkin teklif hazırlandı Çeşitli hedef gruplar tespit edildi
Faaliyetler 3.2-3.5 Ulusal Bildirimler ve İki Yıllık Raporların hazırlanmasına yönelik eğitim programının uygulanması: Toplamda 12 eğitim çalıştayı 30 eğitim günü 70 ten fazla katılımcı 15 ten fazla kurum/daire başkanlığı Yaklaşık 300 adam günü eğitim Faaliyet 3.2: Politika ve Önlemler Faaliyet 3.4: Sera gazı emisyonları projeksiyonları - Sektörel emisyon senaryoları Faaliyet 3.3: Sera gazı emisyonları projeksiyonları Model ve yaklaşımlar Faaliyet 3.5: Maliyet fayda analizi ve azaltım maliyet eğrileri
Faaliyet 3.2: Politika ve önlemler İki eğitim çalıştayı: Politika ve Önlemlere ilişkin ayrıntılı güncel bir listenin hazırlanması (1-3 Mart 2016) Politika ve Önlemlerin etkilerinin niceliklendirilmesi (31 Mayıs - 1 Haziran 2016) Kilit önem taşıyan çeşitli kurumlardan yaklaşık 30 katılımcı Odaklanılan konular: İklim değişikliğine karşı azaltımın genel unsurları ve PvÖ lerle ilgili mevcut AB ve BMİDÇS raporlama gerekliliklerinin analizi. Politika geliştirme döngüsünde niceliklendirmenin rolü; PvÖ ler ile projeksiyonlar için spesifik raporlama gereklilikleri; PvÖ lerin değerlendirilmesine yönelik yaklaşımlar ve PvÖ lerin sera gazı emisyonları üzerindeki etkilerinin hesaplanmasıyla ilgili metodolojiler. Katılımcılar bazı PvÖ lerin etkilerini hesaplamak üzere gerçek verileri kullanarak küçük gruplar halinde çalışmışlardır.
Faaliyet 3.3: Projeksiyonlar model ve yaklaşımlar İki eğitim çalıştayı: Projeksiyon Senaryolarının Hazırlanmasına İlişkin Kriterler Çalıştayı (15-17 Mart 2016) Modellere Yönelik Kilit Varsayımlar Çalıştayı (18-20 Ocak 2017) Farklı kurumlardan yaklaşık 20 katılımcı Odaklanılan konular: AB de kullanılan modellere dair genel bilgi (MARKAL-TIMES, Primes ve diğerleri), çeşitli sektörlerde sera gazı projeksiyonlarının hazırlanma süreci (enerji, tarım, ulaştırma, vs.) ve Türkiye deki modelleme ihtiyacı hakkında analiz. MARKAL/TIMES Modeli; uygulamalı alıştırmalar: kullanıcılar tarafından modele veri girişi yapılması, modelde hesaplanan sera gazı emisyonu projeksiyonlarından veri çekilmesi.
Faaliyet 3.4: Projeksiyonlar sektörel Yedi eğitim çalıştayı: Enerji Sektörü (13-14 Temmuz 2016); İmalat Sanayii (1-2 Eylül 2016); Tarım Sektörü (5-6 Ekim 2016); Ulaştırma Sektörü (24-25 Ekim 2016); Konut Sektörü/Ticari Sektör (30 Kasım - 1 Aralık 2016); Ulaştırma ve İnşaat Sektörleri (23-25 Ocak 2017); Endüstri, Endüstriyel Prosesler ve Tarım sektörleri (20-22 Şubat 2017) Odaklanılan konular: Katılımcılara sektörel sera gazı emisyonları projeksiyonlarının hazırlanmasında yardımcı olmak üzere basitleştirilmiş modeller ve araçlar tanıtıldı Türkiye deki ulusal sera gazı envanteri ile tutarlılık sağlandı Metodolojik yaklaşımlara, faaliyet verileri kaynak ve türlerine, ilgili emisyon faktörleri ve sera gazı emisyonları projeksiyonları için gerekli diğer parametrelere özel dikkat gösterildi Uygulamalı oturumlar düzenlendi
Faaliyet 3.5: Maliyet fayda analizi ve azaltım maliyet eğrileri 3 günlük çalıştay: Maliyet fayda analizi ve azaltım maliyet eğrileri (5-7 Eylül 2016) Farklı kurumlardan yaklaşık 15 katılımcı Odaklanılan konular: İklim değişikliği ve ekonomi üzerindeki yansımaları Ekonomi teorisinin temel prensipleri ve iklim değişikliğiyle ilişkisi Karbon piyasaları, maliyet fayda analizi ve azaltım maliyet eğrileri Örnekler verildiği ve uygulamalı alıştırmaların yapıldığı oturumlar
Faaliyet 3.6 Raporların hazırlanmasına destek verilmesi Türkiye nin 5. UB sinin PvÖ ler ve projeksiyonlarla ilgili bölümlerine odaklanılarak derinlemesine analiz edilmesi ve uzmanlarca değerlendirilmesi. Yapılan analiz ve değerlendirmenin sonuçları, Bileşen 3 için TANA kapsamında çok değerli girdiler sağladı ve eğitim çalıştaylarında odaklanılacak konuları büyük ölçüde belirledi. Proje uzmanları, PvÖ lerle sera gazı projeksiyonları hakkında Türk uzmanlarla istişarelerde bulundular. Eğitim faaliyetleri sırasında proje uzmanları, ilgili uzmanlarla UB ve İYR lerde bilgilerin raporlanmasına ilişkin spesifik unsurlar konusunda program haricinde görüşmeler ve toplantılar yaptılar.
Bileşen 3 kapsamında elde edilen başarılar Türkiye nin PvÖ ler ve sera gazı projeksiyonları alanlarındaki metodolojik kapasite oluşturma ihtiyacına yönelik bir harita hazırlandı. Tüm paydaşlara yönelik hem PvÖ leri hem de sera gazı projeksiyonlarını içeren kapsamlı bir eğitim paketi hazırlandı. PvÖ ler ve sera gazı projeksiyonları alanlarında, tüm sera gazı envanteri sektörlerinden 70 ten fazla kamu çalışanı eğitim aldı. Türkiye deki kurumlarda PvÖ ler ve sera gazı projeksiyonları alanlarındaki bilgi birikimi artırıldı.
Bileşen 3 kapsamında elde edilen başarılar (devamı) Tüm sera gazı envanteri sektörlerinde PvÖ lerin etkilerinin niceliklendirilmesi ve sera gazı projeksiyonları için mevcut model ve araçların daha iyi anlaşılması sağlandı. Modelleme çalışmasının zorluğunun farkına varıldı; spesifik veri ihtiyaçları ve sera gazı projeksiyonları ile ulusal sera gazı envanteri arasındaki bağlantıların daha iyi anlaşılması sağlandı. UB ve İYR süreçlerine veri sağlayıcı ya da veri kullanıcı olarak (doğrudan ya da dolaylı) müdahil olan kamu çalışanları ve diğer paydaşlar (resmi programlar dışında) biraraya getirildi ve aralarındaki çalışma ilişkileri güçlendirildi.
Sürekli iyileştirme ihtiyacı PvÖ lerin geleceğe yönelik etkilerinin ve sera gazı emisyonları projeksiyonlarının niceliklendirilmesi hakkında kapasite oluşturulması ve uzmanlaşma, uzun bir süre boyunca (yıllarca) eğitime devam edilmesini ve uygulamada deneyim kazanılmasını, ayrıca bu iş için önemli kaynakların ayrılmasını gerektirir. Yapılması gerekenler: model ve araçların satın alınması; her sektör için yoğun eğitim programının takip edilmesi; model ve araçların spesifik özelliklerine aşinalık kazanılması amacıyla bu model ve araçların uzun vadede kullanıma devam edilmesinin sağlanması. Sera gazı projeksiyonlarının hazırlanmasından sorumlu kişiler açısından istikrar ve/veya devamlılık ihtiyacı.
Türkiye nin Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesine Destek için Teknik Yardım Projesi Teşekkürler Thanks Stelios Pesmajoglou stelios.pesmajoglou@ghginstitute.org www.task-ghg.com