T.C. MALİYE BAKANLIĞI Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı Kısa Rapor Şirketler: 78/1 19 Kasım 2005 Kurulan ve Kapanan Şirketler DİE verilerine göre; 2005 Ekim ayında 2.966, Ocak-Ekim döneminde ise 32.940 net (açılan şirketler - kapanan şirketler) yeni şirket kurulmuştur. Açılan net ticaret ünvanlı işyeri sayısı ise anılan dönemlerde sırasıyla 3.017 ve 27.118 olarak belirlenmiştir. Kurulan şirketlerin çok büyük bir kısmı (%90) limited şirketlerden oluşmaktadır. Şirketlerin yaklaşık 1/3 ü, işyerlerinin ise yaklaşık yarısı faaliyet alanı olarak toptan ve perakende ticareti belirlemiştir. Hem şirketlerin hem de işyerlerinin yarısından fazlası üç büyük ilde kurulmuştur. Ekim Ocak-Ekim Değişim Değişim 2004 2005 (%) 2004 2005 (%) Şirketler ve kooperatifler Kurulan 3 123 3 676 17.7 34 177 39 834 16.6 Anonim şirket 206 274 33.0 2 291 2 559 11.7 Limited şirket 2 829 3 288 16.2 30 590 35 825 17.1 Diğerleri 88 114 29.5 1 296 1 450 11.9 Kapanan 572 710 24.1 5 744 6 894 20.0 Anonim şirket 61 85 39.3 685 818 19.4 Limited şirket 464 580 25.0 4 593 5 613 22.2 Diğerleri 47 45-4.3 466 463-0.6 Ticaret ünvanlı işyerleri Kurulan 3 234 4 078 26.1 33 665 41 433 23.1 Kapanan 1 168 1 061-9.2 13 194 14 315 8.5 Bir önceki yılın aynı ayına göre 2005 yılı Ekim ayında kurulan şirket-kooperatif sayısı yüzde 17.7 oranında bir artış göstererek 3 bin 676 adet olurken, kapanan şirketkooperatif sayısı da yüzde 24.1 artarak 710 adet olmuştur. 2005 yılı ekim ayında kurulan 1
şirket-kooperatif içinde ilk sırayı 3 bin 288 adet ile limited şirketler almaktadır. Ocak-Ekim 2005 döneminde ise yine ilk sırada 35 bin 825 adet ile limited şirketler bulunmaktadır. Kapanan şirketlere baktığımızda ise gerek Ekim 2005 gerekse Ocak-Ekim 2005 döneminde limited şirketler en büyük paya sahiptir. Ticaret ünvanlı işyerleri sayısına baktığımızda ise; 2005 yılı Ekim ayında kurulan işyeri sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 26.1 oranında bir artış göstererek 4 bin 078 adet olurken, kapanan işyeri sayısı da yüzde 9.2 azalarak bin 061 adet olmuştur. Şirket türlerine göre, kurulan şirketler ve kooperatifler (Ekim 2005) Şirket türlerine göre, kapanan şirketler ve kooperatifler (Ekim 2005) 3% 7% 5% 12% 1% 90% Anonim şirket Limited şirket Kooperatif 82% Anonim şirket Kollektif şirket Limited şirket Kooperatif 2005 yılı Ekim ayında kurulan 39 bin 834 şirket ve kooperatiften yüzde 90 ını limited, yüzde 7 sini anonim şirketler, yüzde 3 ünü ise kooperatifler oluşturmaktadır. Yine aynı dönemde kapanan 6 bin 894 şirket ve kooperatiften yüzde 82 sini limited, yüzde 12 sini anonim, yüzde 1 ini kollektif şirketler, yüzde 5 ini ise kooperatifler oluşturmaktadır. Açılan ve kapanan şirketler ve kooperatifler ile ticaret ünvanlı işyerlerinin iktisadi faaliyet kollarına göre dağılımına bakıldığında 2005 yılı Ocak-Ekim döneminde kurulan 41 bin 433 adet ticaret ünvanlı işyeri içinde en büyük paya sahip olan ilk üç faaliyet kolu sırasıyla yüzde 46.2 ile toptan ve perakende ticaret faaliyeti, yüzde 20.3 ile inşaat ve yüzde 8.5 ile imalat faaliyetleridir. Aynı dönemde kurulan 39 bin 834 adet şirket ve kooperatif içinde en büyük paya sahip olan ilk üç faaliyet kolu ise yüzde 32.3 ile toptan ve perakende ticaret faaliyeti, yüzde 19.1 ile imalat ve yüzde 13.7 ile inşaat sektörleridir. 2
Açılan ve Kapanan Şirketler ve Kooperatifler ile Ticaret Ünvanlı İşyerlerinin iktisadi Faaliyet Kollarına Göre Sayıları ( Ocak-Ekim 2005 ) Ticaret ünvanlı işyerleri Şirket ve Kooperatifler Kurulan Kapanan Kurulan Kapanan 2004 2005 2004 2005 2004 2005 2004 2005 Genel Toplam 33 665 41 433 13 194 14 315 34 177 39 834 5 744 6 894 Tarım, avcılık ve ormancılık 85 66 24 10 671 556 39 40 Balıkçılık 26 22 4 4 43 68 6 7 Madencilik ve taşocakçılığı 56 89 15 21 342 377 34 27 İmalat 3 436 3 522 916 828 7 848 7 630 1 415 1 527 Elektrik, gaz, buhar ve sıcak su üretimi ve dağıtımı 9 12 1 4 187 242 4 5 İnşaat 6 685 8 433 1 151 1 618 4 122 5 443 996 1 172 eşyalarının onarımı 15 815 19 150 9 341 9 937 11 066 12 872 1 855 2 423 Otel ve lokantalar 1 340 1 993 273 307 1 156 1 321 114 123 Ulaştırma, depolama ve haberleşme 1 633 2 656 342 435 3 107 3 559 401 488 Mali-aracı kuruluşların faaliyetleri 952 1 195 306 312 742 779 164 197 Gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri 2 532 3 072 580 582 3 052 4 626 430 529 Kamu yönetimi ve savunma; zorunlu sosyal güvenlik 13-3 - 68-5 - Eğitim 206 229 72 66 588 736 51 56 Sağlık işleri ve sosyal hizmetler 203 198 42 49 709 1 015 178 241 Diger sosyal, toplumsal ve kişisel hizmet faaliyetleri 674 796 124 142 476 610 52 59 Ocak-Ekim 2005 döneminde kurulan ticaret ünvanlı işyeri sayısı 2004 yılının aynı dönemiyle kıyaslandığında en büyük artış yüzde 62.6 ile ulaştırma, depolama ve haberleşme faaliyetinde daha sonra yüzde 58.9 ile madencilik faaliyetlerinde olurken, kurulan şirket-kooperatif içinde en büyük artış ise yüzde 58.1 ile balıkçılık faaliyetlerinde daha sonra yüzde 51.6 ile gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetlerinde gerçekleşmiştir. 2005 yılı Ekim ayında kurulan ve kapanan şirketlerin illere göre dağılımına baktığımızda İstanbul ilinde kurulan bin 482 şirket ve kooperatif içinde ilk sırada 438 adet ile toptan ve perakende ticaret faaliyeti amacıyla kurulanlar gelirken; aynı ayda kurulan bin 224 adet ticaret ünvanlı işyerleri içinde ilk sırada 381 adet ile inşaat sektörü faaliyeti amacıyla kurulanlar gelmektedir. 2005 yılı Ekim ayında Ankara ve İzmir de kurulan şirketler ile ticaret ünvanlı işyeri içinde toptan ve perakende ticaret faaliyeti amacıyla kurulanlar ilk sıradadır. 2005 yılı Ekim ayında kapanan şirket ve kooperatifler ile ticaret ünvanlı işyerleri içinde her üç ilde de en büyük paya toptan ve perakende ticaret faaliyeti amacıyla kurulanlar sahiptir. 3
Kurulan ve kapanan şirketlerin illere göre dağılımı Ekim 2005 Kurulan Kapanan İstanbul Ankara İzmir Diğer İstanbul Ankara İzmir Diğer Şirket ve kooperatifler Genel Toplam 1 482 435 284 1 511 376 74 49 211 İmalat 377 68 59 264 113 6 13 44 İnşaat 178 79 27 241 51 16 10 50 eşyalarının onarımı 438 117 86 469 118 26 17 56 Ulaştırma, depolama ve haberleşme 119 30 21 143 25 5 2 16 Mali-aracı kuruluşların faaliyetleri 21 2 5 18 10 5 1 5 Gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri 209 85 32 164 31 12 3 12 Sağlık işleri ve sosyal hizmetler 27 9 3 38 9 2 1 12 Ticaret Ünvanlı işyerleri Genel Toplam 1 224 613 174 2 067 303 111 59 588 İmalat 119 34 14 192 41 1 6 27 İnşaat 381 141 48 357 19 17 13 47 eşyalarının onarımı 310 292 69 1 018 193 73 26 439 Ulaştırma, depolama ve haberleşme 226 12 6 114 11 2 2 25 Mali-aracı kuruluşların faaliyetleri 41 5 12 72 9 2 6 6 Gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri 63 47 13 76 22 6 5 21 Sağlık işleri ve sosyal hizmetler 5 4 3 138 _ 1 2005 yılı Ocak-Ekim kümülatif toplamına baktığımızda ise İstanbul ilinde kurulan 14 bin 893 şirket ve kooperatif içinde ilk sırayı 4 bin 703 adet ile toptan ve perakende ticaret faaliyeti amacıyla kurulanlar alırken; aynı ayda kurulan 10 bin 940 adet ticaret ünvanlı işyerleri içinde ilk sırayı yine 3 bin 664 adet ile toptan ve perakende ticareti almaktadır. Aynı dönemde Ankara ve İzmir de kurulan şirketler ile ticaret ünvanlı işyerleri içinde toptan ve perakende ticaret faaliyeti amacıyla kurulanlar ilk sıradadır. 2005 yılı Ekim ayında kapanan şirket ve kooperatifler ile ticaret ünvanlı işyerleri içinde her üç ilde de en büyük paya yine toptan ve perakende ticareti sahiptir. 4
Kurulan ve kapanan şirketlerin illere göre dağılımı Ocak- Ekim 2005 Kurulan Kapanan İstanbul Ankara İzmir Diğer İstanbul Ankara İzmir Diğer Şirket ve kooperatifler Genel Toplam 14 893 4 860 2 561 17 520 3 240 849 537 2 268 İmalat 3 699 686 515 2 730 908 116 117 386 İnşaat 1 588 914 272 2 669 369 220 84 499 eşyalarının onarımı 4 703 1 482 939 5 748 1 109 311 194 809 Ulaştırma, depolama ve haberleşme 1 297 314 192 1 756 240 47 29 172 Mali-aracı kuruluşların faaliyetleri 301 110 55 313 100 29 12 56 Gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri 1 854 749 282 1 741 279 80 50 120 Sağlık işleri ve sosyal hizmetler 347 116 54 498 97 17 26 101 Ticaret Ünvanlı işyerleri Genel Toplam 10 940 6 840 1 708 219 458 3 401 1 367 614 8 933 İmalat 1 010 450 165 1 897 280 64 40 444 İnşaat 3 333 1 312 419 3 369 269 197 76 1 076 eşyalarının onarımı 3 664 3 489 673 11 344 2 334 830 377 6 386 Ulaştırma, depolama ve haberleşme 1 294 134 67 1 161 108 33 19 275 Mali-aracı kuruluşların faaliyetleri 334 80 92 689 123 32 23 134 Gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri 671 581 187 1 633 158 96 46 282 Sağlık işleri ve sosyal hizmetler 27 31 13 127 6 10 8 25 5